IN NIEUW-NAMEN ZIT
AL EEN EEUW MUZIEK
octia
ALLERLEI
WIELERVARIA
BULLITT, PANIEK OM EEN HIPPE BROER, MATT HELM GAAT DOLLE
GRAAF TE LIJF EN RUMOER IN HET OERWOUD
"-Y: Y-
ysï ■■.ëïÊf-mmMi
NIEUW-NAMEN ,'t Jaar duizend achthonderd negen en zestig,
den 12en september, hebben eenige inwoners der parochie Nieuw-
Namen, gemeente Clinge-Zeeland zich vergaderd ten huize van
Jan Cornelis d'Hollander, ten einde onder elkander over te gaan
tot de inrichting eener zangmaatschappij die tot naam zou voeren:
,De Scheldezonen'.
Zo staat het er, in het fraai gecalligrafeerde notulenboek van de
fanfare ,De Scheldezonen' in Nieuw-Namen. Secretaris J. van Om-
bergen is zuinig op dat boek. Vooral nu ,De Scheldezonen' zaterdag
13 en zondag 14 september het eeuwfeest gaat vieren. Dat gebeurt
met een muziekfestival van 12 korpsen uit Nederland en België.
Zaterdag is er een feestelijke receptie waarop er voor 10 muzikan
ten nog eens een extra verrassing uit de bus komt, omdat zij res
pectievelijk 60, 50, 40 en 25 jaar de fanfare van Nieuw-Namen
muzikaal hebben ondersteund.
Bij het passeren van de 10 kruisjes eeuw nooit over .de muziek' te Wa
rn ag' het best eens gezegd worden: gen gehad. Steeds was er wel een
het grensdorp heeft in de afgelopen man of 25, 30 in de weer om evene
menten op te luisteren, om mee te
spelen in concoursen en, maar dat
is lang geleden, zelfs toneel te ver
zorgen. .Momenteel hebben we 29
werkende leden. We spelen nu in de
vierde afdeling van de r-k bond van
Harmonie en fanfaregezelschappen.
Vorig jaar haalden we een eerste
prijs tijdens het concours in Kloos-
terzande, maar omdat een van de
muzikanten niet goed werd en weg
moest is er geen promotie van ge
komen". zegt vice-voorzitter P. de
Deckere. die, na het vertrek (om
gezondheidsredenenvan voorzitter
A. van Damme de bestuurstouwtjes
in handen houdt. Van de kant van
de jeugd bestaat er een redelijke be
langstelling voor .De Scheldezonen':
het korps, dat wordt geleid door de
in het Belgische Kieldrecht wonen
de dirigent H. Verstiggel. heeft mo
menteel vier jonge muzikanten ln
opleiding. Onlangs is de fanfare al
versterkt met 5 man.
ZANGCLUBJE
waren
Nïeuw-f
veel stemgeluid beschikten dat ze
zich verenigden in een zangclubje,
dat ze .De Scheldezonen' noemde en
burgemeester P. Vercauteren va.n
Clinge (waaronder Nieuw-Namen
ook toen ressorteerde) bot president
bombardeerden. Andere hoogmogen-
den: Pr. Praet, directeur; Theod.
Praet, commissaris; Ch. L. Locke-
feir, commissaris en Aug. Lockefeir,
secretaris-thesaurier en kennelijk
ook degene die verantwoordelijk is
voor het met engelengeduld volge-
pende oude notulenboek. In 1885
kocht de .maatschappij' een eigen
vlag en in 1887 wipten de zangers
even de grens over. om in Meerdonck
mee te doen aan een zangconcours.
Iedereen keerde zeer verblijd en ln
het bezit van .eeremetaal' in Nieuw-
Namen terug, want van concurren
tiestrijd had niemand gehoord. Wél
armoede. Dat blijkt uit een program
ma van de .luisterlijke muzikale'
toneelkunstige avondstonden', die ,De
Scheldezonen' op 15 en 16 februari
Het korps in 19J/S.
1885 verzorgde .ten voordeele der
armen'. Nieuw-Namen kon zich ln
een lokaal van de gemeenteschool
vergapen aan .Fernand de speler',
een drama in twee bedrijven, en .Het
verken met twee hespen', een stuk
van luchtiger kaliber, dat één be
drijf omvatte.
Nog jaren lang bracht het gezel
schap dorpstoneel: diep in 1900 komt
men de aankondiging tegen.
Maar toen was ,De Scheldezonen'
allang geen zangkoor meer. In 1889
werd ,de maatschappij' omgezet in
een fanfare, aangezien een .groot
aantal leden als muzikanten kan op
treden'. Successievelijk en met bij
dragen van ondermeer ter plaatse
stevig vertegenwoordigde bierbrou
werijen schafte het bestuur instru
menten aan. Bestuursleden die ,eene
maandelïjksehe repetitie, de wande
lingen of vergaderingen' oversloegen
kregen 1214 cent boete. In 1890
was er al sprake van een Jaarlijks
feest', de eerste begroting (ook uit
die tijd) liet een overschot van wel
geteld 77 franken en 40 centimes
zien, hetgeen door de thesaurier be
reidwillig werd vertaald in 36 gulden
77 „„„t T„ 1 QCI.4
Er kwamen 15 korpsen. Het leden
bestand omvatte in 1895 29 leden
en niet minder dan 54 ereleden-
bewaarschool. waar ook de drama's
.Baboe Rita of ,'t was slechts een
loods' (herkomst niet duidelijk) en
.Stotteraars in soorten' op de plan
ken werden gebracht.
TWEE KIOSKEN
Ln 1902 reisden de muzikanten naar
Hulst voor het 100-jarig bestaan
van de harmonie daar. Een eigen
feest was de inhuldiging van het
nieuwe vaandel, in 1903. Op 2 kios
ken speelden 15 gezelschappen.
.Ondanks het slechte weder' voegde
de secretaris aan zijn verslagje toe.
Het aantal werkende leden bedroeg
in het verslagjaar 1903-1904 22. Bij
zijn 36-jarig jubileum als directeur
kreeg F. Praet in 1905 een tabaks
pijp en een sigarenkoker. Op 31
augustus .deed de Maatschappij eene
muzikale wandeling in het dorp met
fakkel- en bailonlicht bij gelegenheid
van de verjaardag van h.m. de ko
ningin'.
meester Johan van Ho eek) compo
neerde secretaris Kindt een .Schel-
dezonenlied'. waarin luid over
.vreugd, verheugd' en andere blij
moedige zaken wordt gezongen.
In 1920 verzorgde de fanfare een
concert in Kieldrecht. in 1935 waren -
er 25 werkende leden en in 1937
duikt er uit de boeken ineens een
nadelig saldo van 41,88 op.
Maar dat werd (secretaris Van Om-
bergen wijst er, dertig jaar na
dato nog steeds op) in 1938 en 1939
alweer ingelopen. In die tijd had
Kindt ook de aanvechting om uit
het bestuur te stappen. Zijn secre
tarisbaantje werd hem te zwaar.
Door een zekere E. G. Ruijmbeke
als hulp te charteren wist het be
stuur de ramp echter te voorkomen.
Toen in 1940. aan de vooravond van
de oorlog, de balans werd opgemaakt
bleek de fanfare 35 instrumenten en
1 kiosk in bezat te hebben. Veel ple
zier hadden de inwoners er niet
van: in september 1941 leidde di
recteur Mannaert het laatste oor
logsconcert. .De Scheldezonen' dook
onder, omdat het gezelschap er niets
voor voelde zich te laten registreren
bij de cultuurkamer, door het be
stuur terecht doorzien als .een na-
tionaal-socialistisch propagandamid
del*- Wanneer er in 1945 opnieuw be
gonnen wordt, ziin er geen leden en
geen geld. Toch was Zeeuwsch-
Vlaanderen amper bevrijd of .De
Scheldezonen' liet van zich horen:
na Pasen 1945 kwamen er al weer
muzikanten op de repetities en via
een collecte groeide de kas. .En
verder.... verder zijn we gewoon door
gegaan', zegt Van Ombergen. Hij en
zijn medebestuursleden Dé Deckere,
Th. Kindt (onderdirecteur). C. L.
Praet, C. van Roeïjen. C. Weemaes,
J. Burm en Jac, Lockefeer hebben
maar één wens: .Uit die vierde af
deling komen. Daar gaan we aan
werken'.
SIAHMASH (1)
De club ,Sur Boum' aan de Dqkstraaf in Terneu-
ren, die op 10 mei door toedoen van ondermeer de
plaatselijke politie werd geopend als Terneuzense ves
tiging van jProvadya? (waarbij 35 jeugdcentra zijn
aangesloten) staat sinds kort los van deze instelling.
Dit is een gevolg van een conflict in het bestuur. De
meerderheid van de bestuursleden wilde, onderground-
platen draaien, een minderheid bleek daar niet voor te
voelen. Dat leidde tot een scheuring.
'Sur Boum' blijft als dancing verder draaien, de ver
ontrusten hebben zich verenigd in .Pvovadya. ?- Ter-
neuzen. Op korte termijn willen zij aan het Tuinpad
een nieuw centrum beginnen in de voormalige under-
groundshop van Co Mcertens. Op de begane grond zul
len de ondergroundbladen worden verkocht, de zolder-
etage moet plaats gaan bieden aan een vrije tijdscen-
trum. Overigens ziet het bestuur dit als een voorlopige
oplossing: naar een ruimere behuizing wordt gezocht.
Dit staat allemaal in .Sjahmash'. het blad van .Prova-
dya?-Terneuzen. waarvan onlangs het eerste (gesten
cilde) nummer verscheen. De redactie is in handen van
Margo Piscaer en Wout Ba.reman.
SIAHMASH (2)
In het blad wordt uitvoerig aandacht besteed aan
de nieuwe platen, Zeeuwse popmuziek, de toestand op
het Terneuzense Petros Hondiuslyceum en een enquête,
die .Provadya?- instelde onder 500 .goede lieden uit dc
gemeente Tcrneuzen, die 7.5 miljoen gulden investeert
'-n een nieuw gemeentehuis'. Onthullend cijfer, gezien
tegen de achtergrond van het conflict rond ,Sur Boum'
47 procent van de ondervraagden geeft de voorkeur
aan soulmuziek, 28 procent aan underground. 7 procent
530 pop. 10 procent aan klassiek en 8 procent aan
jazz Gevraagd naar de kunstvorm die in een nieuw te
stichten «vrijetijdscentrum aandacht zou moeten krij
gen antwoordt 34 procent voorkeur te hebben voor ea-
oavet, 23 procent voor toneel,- 26 procent voor Hcht-
anows, 14 procent voor dans en 3 procent voor film.
,tlc geënquêteerden brengt 45 procent zijn vrije
rent mel -Uitgaan, 21 procent met sport. 14 pro-
vrrv i 'creatief z'jn' (zondenneer) en 12 procent met
k J?' ^lenian(1 gaat naar de bioscoop, niemand
J« teevee en 3 procent merkwaardig cijfermate-
ai-_ meldt ten overvloede dat men niets doet
n" 0 Pfocent. Van de ondervraagden noemt 98 pro-
nipr neuzen een .duffe stad', 2 procent vindt van
maar 100 procent is voor verandering.
BEATFESTIJN (1)
derdejaars manager. Als contactman van het uit 8 man
bestaande organisatiecomité speelt hij vanavond (vrij
dag) 'n belangrijke rol bij 't derde Uzendijkse bea-tfes-
tijn in het jeugdgebouw aan de Koninginnestraat. Twee
topgroups, .The Shoes' en de .Golden Earrings' (de he
ren vragen voor hun optreden respectievelijk 900 en
1200) en beatgirls zullen er. zo verwacht Pieter, een
kleine 1000 jongelui bezighouden. En als het hele fes
tijn een beetje uit de onkosten is, verdwijnt wat er aan
entrees overschiet naar een menslievend doel.
Want daarmee is het in 1967 eigenlijk allemaal begon
nen. Pieter: „In dat jaar maakte een groep jongeren
uit Breda een toernee om geld bij elkaar te Inrijgen voor
de ontwikkelingshulp. Ze zouden ook in IJzcndijke ko
men en omdat ik met nog wat jongelui in het instuif -
werk zat. werd ons gevraagd om een programmaatje
te organiseren.
Enfin: de toernee ging later niet door, maar het pro
gramma wél. We lieten twee bands optreden: The
3 a rand s en PQ '67. Nou. toen was het beatfestijn er.
Die eerste keer hadden we 400 bezoekers en ƒ800 over.
Dat geld is voor de helft naar de actie ,Eten voor
India' gegaan en voor de andere helft naar een missie
zuster uit IJzendijke'.
BEATFESTIJN (2)
1ST '"tendrikse uit IJzendijke, eerstejaarsstudent
cn 'n Nijmegen, voelt zich momenteel uitsluitend
In 1968 startte in IJzendijke de .Vinegarneck'-sociëteit.
die formeel de organisatie van het tweede beatfestijn
op zich nam. Formeel: want de practische kant van
de zaak bleef in handen van het oude comité. Vorig
jaar hielden we 950 over. die hebben we verdeeld
lussen de Biafra-actie en de missie. Er traden weer
weer twee groepen op: Group Sas en St-Giles' System,
altijd toch nog goed voor 650 man'.
Voor hot derde bcatgebouren, dat zich dus vanavond
voltrekt, hebben de organisatoren een beroep gedaan
op de landelijke muziekmarkt, zich daarmee een met
onbelangrijk financieel risico op de hals halend. Volgens
Hendrikse kost het hele evenement 2500 en daarvan .is
door toedoen van de middenstand, jeugdsociëteit. ,P.hi-
mos' in Philippine en de Uzendijkse jeugdraad 1000
gedekt.
.Het gaat hier om garantiestellingen. Overigens heb
k goede hoop dat we ruim uit de kosten springen.
De bezoekers betalen 5 entree, ik reken op de ver
koop van 1000 entreebewijzen, de gaande en komende
man meegeteld. De gemeente steunt ons fantastisch.
We hoeven geen vermakelijkheidsbelasting te betalen,
dat kost je anders toch 25 procent van elke entree.
De zaalhuur is heel laag'. Waar Pieter Hendrlkse wel
mee zit is de naam van het evenement.
.Beatfestijn kan eigenlijk niet meer. Ik zit aan iets
nieuws te denken, maar wat moet je nou op die af
fiches zetten? Popgebeuren?' De suggestie .poppe-
ning' slaag hij af: ,'t Klinkt zo popperig'.
TERNEUZEN - OOSTBURG
Stuivertje wisselen in de Zeeuws-
Vlaamse bioscopen: .Eullitt' (met
Steve MsQueen) en .Help m'n
broer ds hip' (die broer is Peter
Sellers) zijn van het Terneuzense
Luxorth eater naar het Ledelthea-
ter in Oostburg verhuisd. In Luxor
draait .Matt Helm en de vernielers'
en .Fury van de Kongo', waarin
ex-Tarzan Johnny Weismuller ex
celleert.
Bullitt: Johnny Ross wordt ge
zocht door zijn broer Pete omdat
hij een misdadigerssyndicaat voor
2 miljoen dollar heeft bestolen. Hij
vlucht naar San Francisco, krijgt
er politiebescherming, wanneer hij
bij een belangrijke zaak wil fun
geren als kroongetuige maar
wordt toch neergeschoten. Inspec
teur Frank Bullitt ontdekt dan dat
Johnny Ross in werkelijkheid Re-
niclc heet: de politie heeft de ver
keerde man te pakken. Bullitt
knapt dat zaakje wel even op. Toe
gang: 14 jaar.
Hoe verandert een succesvol, oer
degelijk advocaat in een ludieke
hippie? Peter Sellers doet een po
ging tot metamorfose in ,Help m'n
broer is hip'. Het verhaal begint
ais de slager van de hoek over
lijdt. Harold Fine zo heet de
advocaat krijgt van zijn moeder,
die van dit verscheiden om ondui
delijke redenen overstuur is. de be
grafenis te regelen en daarvoor ook
zijn hippie-broer Herbie uit te no
digen. Herbie komt, met zijn vrien
dinnetje Nancy, en het gevolg is
dat Harold volledig in hippiesferen
belandt. Knapperige brosse mari-
huanakoekjes stimuleren hem. Hij
zweert zijn verloofde Joyce af en
#De Tour is weer voorbij en de beste
heeft gewonnen. De Belgen hadden
dat goed bekeken om hun nationale
feestdag juist te vieren op de dag
nadat- de .gladiatoren' Parijs waren
binnen gereden. Alleen voor hun hel<l
hebben ze nog geen passende naam
gevonden. Immers, een keizer hadden
ze nog (Van Looy) cén van de Bel
gische journalisten noemde Merckx
.onze velonaut'. Nou, vooruit dan
maar. Tenslotte mag je jc als De
Wielernatie wel iets aparts permit
teren. Ze hebben dit jaar zo onge
veer alles gewonnen wat er te win
nen viel, bijna alle klassiekers, 13
etappen in de Tour en de Tour zelf
voor hel, eerst na 30 jaar. Voorts het
punten- en bergklassement, de ploe-
genprijs en de combinatie.
Merckx heeft vele records gebroken.
Dat de Tourwinnaar tevens liet berg-
klassement en de groene trol won, Is
nooit eerder vertoond. Wel de Tom
en de in 1933 ingestelde bergprijs,
namelijk door G'.rio Bartoli in 193S
en 1948. Silveer Maes m 1939. Fausto
Coppi in 1949 en 1952 en Bahamon-
tes in 1959. Geen enkele winnaar
van de Tour slaagde er ooit in de in
1953 ingestelde Groene Trui tevens
in Parijs te brengen. Voorts heeft
geen enkele winnaar ooit zoveel etap
pen weten te winnen als Merckx (7).
Tenslotte kan men rustig aannemen
dat geen enkele renner zo veel ere-
troien mee naar huis heeft gebracht
dan Merckx terwijl geen enkele
ploeg ooit zoveel geld verdiende dan
Faoma. Overigens werd het zondag
wel wat belachelijk toen men Merckx
over de trui, die hij bij aankomst
aanhad, nog eens vier truien aan
trok.
Nu nog even de voorsprong van
Merckx. Die bedroeg aan het einde
van de Tour 17 minuten en 54 secon
den op nummer twee, de Fransman
Pingeon. Dat fs de op één na groot
ste voorsprong van na de laatste oor
log. Alleen Coppi stond in 1952 meer
voor. namelijk 2S minuten en 17 se
conden op nummer twee. de Beig
Stan Ockers. Vóór de oorlog waren
de verschillen vaa.lt veel groter. In
1903 won Gann de eerste Tour met
een voorsprong van 2 uur en 49 mi
nuten op Potnic-, 1927 N. Frantz
had 1 uur en 48 minuten voorsprong
op M. de Waele, 1919 F. Lambot
wint met 1 uur 42 min op Alavoine.
1926 L. Buijsse wint met 1 uur en
22 min op N_ Frantz. 1920 F. Thijs
had ruim 57 inir voorsprong óp
Heusgem, 1925 Bottechla blijft ruim
54 minuten voor op L. Buijsse. De
kleinste voorsprong staat op naam
van Jan Janssen die vorig jaar
slechts 3S seconden voorbleef op
Van Spnngel.
Ook in de competitie Super Prestige
van Pemod kan Eddy Merckx nauwe
lijks nog iets gebeuren. Hij leidt nu
met 357 punten, Na hem volgen Gi-
rnondi met 189, 3 en 4 Pingeon en
Poulidor met 150, 5. Wagtmans met
100. 6 en 7 Godefroot en Ocana, elk
met 90 punten.
Toegang: 14
Een dolle graaf steelt voor 1 mil
jard aan Amerikaans goud, slaat
het op in zijn kasteel bij Kopen
hagen en viert vakantie met zijn
hoofdzakelijk uit dames bestaande
bende. Niet lang: de Amerikaanse
dienst voor Informatie en Jacht op
Spionnen 1 "Sstuurt geheimagent
Dean Martin (alias Matt Helm)
op dit duistere zaakje af. En dan
moet het wel heel raar lopen, wil
alles niet in orde komen. En voor
wde nu al wil weten hoe de louche
graal aa.n zijn eindje komt: hij
valt door een luik. Ongetwijfeld
een nobel en glorieus slot van de
film .Matt Helm en de vernielers',
te zien, zog is gemeld, in Luxor, Ter-
neuzen. Maar dan moet je wel
minstens 14 jaar zijn. Piloot Ro
Van de Nederlanders is Jan Janssen
beneden z'n kunnen gebleven. Dat
hij meer kon, neeft hij in het tweede
gedeelte van de Tour laten zien toen
hij nog van de 20ste naar de 10de
plaats terug Kwam Dat verraadt
klasse. Jan heeft evenwel te lang ge
wacht om toe te geven dat er maar
één man was die deze Tour kon win
nen en dat was Merckx. Jan heeft
het zondag moeten weten in dat Pa-
rijse stadionnetje. Heel België kon
daar door het uitfluiten van "Jan z'n
hart luchten voor het feit dat Jans
sen vorig jaar hun land een nationa
le ramp bezorgde door die tijdrit
veel harder te rijden dan Van Sprin-
gel en Bracke en voor het feit dat
Jan weinig goede woorden over had
voor het doping-gevalletje van
Merckx. Dergelijke dingen zetten in
het grootste wieierland van de we
reld kwaad bloed. Jan zal daar wei
nig contracten krijgen...
Rinus Wagtmans leek een openba
ring maar" we zullen even moeten
afwachten of net ook allemaal pure
klasse :s of uiteen maar een aantal
krachtsinspanningen om rivaal Jans
sen achter zich te houden. We heb
ben wei eens meer Tourontdekkingen
gehad (Jan Nolten en Cees Haast)
die zich daarna nauwelijks nog lieten
zien. Daarom wel graag even wat
voorzichtigheid, al is Wagtmans' 6e
plaats een puike prestatie evenals
zijn fantastische tijdritten.
De rest van de Nederlandse deelne
mers telde niet of nauwelijks mee.
nald Cameron moet er met zijn
vliegtuig een noodlanding maken ln
de jungle. Hij wordt gered door
Jungle Jim, een van die gezellige
domme krachten die de mensheid
a; sinds de «erste bioscoopproduk-
ties hebben geboeid- Deze is trou
wens zo dom niet. Hij komt er
achter dat Cameron deel uitmaakt
van een bende die verdovende mid
delen smokkelt. De leden houden
de deugdzame professor Durham
gevangen, omdat hij als uit hoofde
van zijn beroep weet hoe je uit
het vlees van de Okongopony en
de jungleplant waarmee dat dier
zich voedt narcotica kunt samen
stellen. Jungle Jiin mobiliseert in
heemse stammen voor een opstand
tegen de bende van Cameron. En
daar helpen geen kralen of spie
geitjes aan. Toegang: alle leeftij
den.
De debacle van Van Looy en Nij-
dam hebben we voorspeld, Ottenbros
en Dolman fa aider, daar waar ze
hadden moeten winnen en de rest
werd op meer dan drie uur gefietst.
Zonder Wagtmans was ploegleider
Ton Vissers een grote flop gewor
den. Tenslotte nog een .applausje'
voor Wilhelm (ploeg Stablinsky) die
op de laatste piaats eindigde en die
bijna vier uur langer op de fiets
heeft gezeten dan Eddy" Merckx...
Voor het grote nieuws buiten de Tom-
zorgde Fedor den Hertog door geen
kampioen ran Nederland te women.
Volgens de onderhand meer dikke
dan lange Joop Middelink heeft Fe
dor niet naar hem geluisterd. Be
lachelijk. In' Rijnland Pfaltz was
dikke Joop er ook niet om naar te
luisteren hetgeen Fedor niet verhin
derde om negen etappen te winnen
en de tweede in het eindklassement
op meer dan een half uur te rijden.
De jongen heeft zondag gewoon z'n
dag niet gehad Jan Janbroers en
Keetie Hage hadden dat wel.
De beroepsrenners gaan de komende
weken veel geld verdienen :n aller
lei criteriums, die na de Tour
een koers voor profs
en amateurs. Verder kunnen de ama
teurs zondag aan het werk in
Graauw (15.30) en maandag in
Biervliet (14.30 uur). In Graauw is er
trouwens ook startgelegenheid voor
dames (12.30 uur) en Adspiranten
(14.00 uur).
