y
EERSTE MENS ZET VOET OP MAAN
Neil Armstrong verlaat Arend
na lang en spannend wachten
Maansloep ontweek bij landing grote krater
Kwaliteit Oosterscheldewater beter
dan vóór afsluiting van Volkerak'
Maandagochtend drie minuten voor vier Nederlandse tijd
Amerika verkeert in extase
Israël
valt fort
aan
!S
N SUEZKANAAL
iStaSSJStaL,ral!llers naa?
Vandaag
in de
krant...
LOENA-15
MAAR 16 KM
VAN MAAN
AANKLACHT TEGEN SENATOR EDWARD KENNEDY
Secretaresse van
vermoorde broer
verdronken
TREIN GRIJPT
DRIE AUTO'S
OP OVERWEG
MEISJE (15)
VERDRONKEN
166
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Olractl» N V ö»h. MU wao da c v Pioaincmo Zmu
Bur. VII»., Wolrtr. 36-00, tal. S144 (b 9 g red.
ZltribtM tad tal 9346 odm tal 2094 ftdv c
dv. 01180 384, «xp. 2731). Mldde
13,23 pti Kwartaal, totsa nummer» 23 tem (Inci tS ofw)
Oostburg, lel. 239S. Ttrneuxen, Nleuw»lra»l 22. tel. 4457.
odu prliren exel 4 btvr) Giro 359300. PZC Mlddelburt
Maandag 21 juli 1969
HOUSTON (RTR, AP) Na uren
van spanning heeft Neil Armstrong van
ochtend om 3.57 uur Nederlandse tijd
als eerste mens voet op de maanbodem
gezet. Dit gebeurde na vele uren van uit
stel en nadat in de maansloep Arend dit
historische moment zorgvuldig was voor
bereid. Terwijl de wereld nauwelijks
haar ongeduld kon bedwingen en Hous
ton niets anders kon doen dan wachten,
werkten Armstrong en Aldrin het pro
gramma af dat leidde tot het grote mo
ment, het openen van het luik en het af
dalen van de trap naar de maanbodem.
Dit gebeurde vele uren nadat de Arend
op de maanbodem was geland. Kort na
de landing voerde het ruimtevaartcen
trum in Houston het volgende gesprek
met de astronauten in de maansloep:
Houston: Tranquility, we noteren dat u
op de grond bent. Er staan een boel jon
gens blauw aan te lopen, ze ademen nu
weer. Armstrong: het gaat hier goed.
We zullen een minuutje bezig zijn.
Na het uitwisselen van de technische ge
gevens:
Armstrong: Houston, dat zal wel op een
erg lange slotfase geleken hebben. In het
doel zouden wij rechtstreeks terechtge
komen zijn in een krater zo groot als een
voetbalveld met een groot aantal grote
keien en stenen, ongeveer 30 meter in
het rond... dus vlogen we met handbe
sturing over het veld met stenen om een
redelijke landingsplaats te vinden.
Houston: we noteren het, het gingidie verandert nogal, naai- gelang van
Drachtig: van hieruit gezien. Aldrin: we de hoek van de zon. E" schijnt met veel
c F - ....a...... n1.1„„fr ilrramiïon TZaf -ZIPT
zullen in bijzonderheden vertellen hoe
het hier is, maar het lijkt op een ver
zameling van alle soorten vormen, hoe
ken, korrels, bijna alle soorten rots die
men kan vinden. De kleur iswel,
kleur te zijn in net algemeen. Het ziet
er echter naar uit alsof een paar van
de keien, waarvan er heel wat in dit
gebied zijn, interessant gekleurd zijn.
Armstrong: Houston, de sterren zien er
goed uit, maar we zouden niet precies
kunnen zeggen waar we op de maan
staan. Wij zijn een beetje aan de
(onhoorbaar)van de speling in ons
programma en zo waaraan we normaal
onze landingsplaats kunnen bepalen. Af
gezien van "een goed zicht op verschei-
ZONDAGAVOND 21.17 UUR: WERELD HOUDT ADEM IN
sch,
(Van onze correspondent)
HOUSTON Drie sterfelijke mensen zetten zondagavond 17 minuten over negen Nederlandse tijd
hun grillige ruimtevaartuig op de eeuwigheid van de maan. Zij waren 6 seconden later dan het door de
computers berekende rendez-vous in het heelal. Commandant Armstrong ontdekte op het allerlaatste
ogenblik een diepe krater die niet op de kaarten stond aangegeven, en zette de kever genaamd .Arend'
op oen bijna horizontaal vlak neer, vier graden uit het lood. De mens heeft zijn tumultueuze aardse
en is een hemeldier geworden.
Kort na de landing rapporteerde Edwin Aldrin,er is ongeveer iedere
steensoort hier die je bedenken kunt, in allerlei grootten. Bij de lan
ding werden enkele stenen stukgebroken, van binnen waren zij don
kerder dan de grijze buitenkant. Neill Armstrong berichtte, kijkend
vanuit het venster van de Arend' de aanwezigheid van kraters met
een omvang van 2 tot 15 meter, en met scherp gekartelde randen. De
eerste aanwijzingen toonden aan dat beide astronauten zich goed aan
passen aan de zwaartekracht van de maan, die 1/6 minder is dan
die op de aarde.
TELAVIV, CAIRO (RTR, AFP)
Israël heeft het afgelopen
weekeinde verscheidene aanvallen
j °P Egyptische doelen uitgevoerd,
j Nadat in de nacht van zaterdag
op zondag commando's een over-
hadden gedaan op een fort in
cc zuidelijke mond van het Suez-
kanaal deden Israëlische vliegtui-
gen gisteren aanvallen op Port
Said, Port Foead en Kantara in de
noordelijke sector van het Suez-
kanaal. Egypte meldde later dat
zijn luchtmacht tegenaanvallen
had uitgevoerd en dat Israëlische
toestellen waren neergeschoten,
hetgeen door Tel Aviv werd tegen
gesproken.
zouden bij de aanval
4LnnrtJ?'Bn£ Egyptische doden
?evallen- De verlie-
d»r m nol ka-nt zouden zes do-
kraèlLS!5 gewonden bedragen. Een
»eld ,had na z^are ge-
'fi Chain /i"',' Stegen °P bet eiland-
Port Taiifiuj u 1 zuidwesten van
UoelbattPrilpL' bezet en vervolgens lucht-
leuSn] een, groot aantal mitrail-
om ze,cei' vier radarposten
Tel 4vm w„ lfs ecn woordvoerder in
i,daar een uur mee bezi**
Kampioen
Sfc ban in zijn wapen
schat) vnpfhnii 'nndskampioen-
ai°netbi1,en nu 00k dat voor
nngrijden graveren. (Pagina 2)
JWs nieuws: pag. 2 en 5
"«rig binnenlands en
buitenlands nieuws: pag: 3
Sp«: pag. 7, 8, 9 en 10
Radio-tv: pag. u
Astronaut Collins, die als een soort
beschermengel in zijn ApoUo-capsule op
ongeveer 75 kilometer hoogte boven de
maan blijft rondcirkelen, werd enkele
seconden na de landing door het be
mande ruimi cvaartcontrum op de hoog
te gesteld van het succes van de missie
en zei: ,ze hebben de 100.000 getrokken.
Fantastisch, dank je'.
MOSKOU (RTR) Tijdens de landing
van de maansloep .Arend' maakte de
Russische ruimtesonde I.oena-15 een
baan om de maan die niet meer dan 16
kilometer van het oppervlak van de pla
neet verwijderd was. De Loena daalde
tot deze afstand af, kort voordat de lan-
dingsmanoeuvre van de Apollo werd in
gezet.
In het bemande ruimtevaartcentrum in
Houston viel vanaf het ogenblik dat de
.Arend' aan zijn afdaling begon, een
doodse stilte.
Toestemming om te ontbranden en af
te dalen op 13 kilometer', kwam de stern
tut de controlekamer.
.Uitstekende vadargegevens op 11 kilo
meter.'
,Het is net zo als in ons trainingatoe-
stel', zei Ai-mstrong in de .Arend'. De
bijna ondragelijke spanning ontlaadde
zich in een nerveuze lach.
.Afdalingssnelheid is 42 meter per se
conde op 6,5 kilometer van de maan'.
Op minder dan 1 kilometer van het
maanoppervlak riep Armstrong op-
fewonden: .We maken het, we maken
et'.
Een bijna zichtbare rilling trok door
het bemande ruimtevaartcentrum toen
werd aangekondigd dat de .Arend' zich
op 175 meter-van de maan bevond.
,De ontbrandingsmotoren afgesloten'.
.Arend, we hebben je geregistreerd als
gelamd'.
Geland
Op dat ogenblik brak een oorverdo
vend gejuich en applaus los in het
auditorium va.n het bemande ruimte
vaartcentrum in Houston, waar hon
derden journalisten de gegevens uit
de controlekamer opvingen. Op een
groot scherm verscheen onder een af
beelding van het maanlandingsvaar-
tülg de woorden: ,we zijn op de
maan'.
Bijna onmiddellijk na de landing be
gonnen Armstrong en Aldrin aan het
gereedmaken "an de .Arend' voor de
start en terugreis naar de Apollo.
Ze kregen vanuit Houston de gege
vens voor hun computer, en inspec
teerden alle instrumenten.
In de nacht van. zaterdag op zondag
deden zich communicatiemoeilijkheden
voor tussen het bemande ruimtevaart-
centrum en de Apollo, waar toen de
.Arend' nog aan de Apollo vast gekop
peld zat. Het probleem bleek het ge-
CZie slot pag. 3 kol. 6)
RIJSCHOOL OP
DE MAAN
ROME RTRDe Italiaan
Alessandro Serafini heeft bij het
Italiaanse ministerie van vervoer
een aanvraag ingediend voor een
vergunning tot het openen van
een autorijschool op de maan. Hij
zal de eerste tien Klanten gratis
les geven.
dene van de kraters waar we overheen
gekomen zijn kunnen we dat niet, we
nebben andere kraters aan de horizon
nog niet als referentiepunten kunnen
uitpikken.
Houston: Tranquility, kalm maar. We
zullen het wel uitzoeken. Armstrong:
U zult het wel interessant vinden te
weten dat wij geen enkele moeilijkheid
gehad hebben om aan 1/6 g te wennen.
Het lijkt direct natuurlijk om zich in
deze omgeving te bewegen. Houston:
begrepen. Armstrong: Het uitzicht uit
het raam is een betrekkelijk vlak ter
rein met een tamelijk groot aantal kra
ters van twee tot twintig meter en
enige dijken, ik zou zeggen zes tot
tien meter hoog. En letterlijk duizenden
kleine kratertjes van 30 tot 60 cm.
Wij zien hoekige blokken enige hon
derden meters voor ons die blijkbaar
een halve meter groot zijn met hoekige
kanten. Voor ons is een heuvel. Het is
moeilijk te schatten, maar het kan 1 tot
1,5 km van ons af zijn.
Collins in de Columbia, de Apolloeabine,
die na de ontkoppeling rondjes rond de
maan bleef maken, had veel moeite om
de Arend te ontdekken door z\jn
sextanttelescoop tijdens het overvlie
gen. Vijf uur na de landing had hij de
maanlander nog steeds niet gezien.
Nrt ERNSTIG AUTO-ONGELUK
EDGARTOWN (RTR) De Ameri
kaanse senator Edward Kennedy staat
een aanklacht te wachten na een auto
ongeluk, dat hem zaterdag op een van
de eilanden voor de kust van Massachu
setts overkwam, en dat aan een voorma
lige secretaresse van zjjn vermoorde
broer Robert het leven kostte. Hij was
met zijn auto, waarin ook de 29-jarige
Mary Jo Kopeeline zat, vanaf een smalle
brug in een vijver gestort. Hijzelf kon
er tijdig uitkomen, de vrouw verdronk.
Dc politie in het naburige Edgartown
heeft gezegd dat de zaak vandaag voor
de rechter zal komen. Volgens politie
chef Dimonic Arena heeft de senator
zich schuldig gemaakt aan voortijdige
verlating van de plaats van het ongeluk.
Edward Kennedy was pas na enkele
uren bij het politiebureau verschenen
om het ongeluk te melden. Hij vertelde
dat hij in een toestand van shock en uit
putting verkeerde nadat hij verscheide
ne malen de vijver in was gedoken in
een vergeefse poging de vrouw te red
den. De auto was met het dak omlaag
naar de bodem gezakt. Hij wist niet hoe
hij er zelf uit was gekomen. Het slacht
offer was met andere oud-medewerkers
van Robert Kennedy door Edward uit
genodigd voor een weekeind bij Kaap
Cod.
Het was de tweede maal dat de 37-jarige
senator, een potentiële kndidaat voor de
presidentsverkiezing van 1972, op het
nippertje aan de dood ontsnapte. Vijf
jaar geleden brak hij bij een vliegtuig
ongeluk zijn rug.
Foto: de auto werd na het ongeluk naar
de kant getrokken.
DR K. F. VAAS, DIRECTEUR DELTA-INSTITUUT YERSEKE:
Verwatering
mosselen komende
jaren nog heel
goed mogelijk
YERSEKE Dankzij de Vol-
kerakdam is de kwaliteit van
het Oosterscheldewater beter
geworden. De mogelijkheden
van het doordringen van zoet
water van slechte kwaliteit uit
Rjjn en Maas is nu veel minder.
Voor de nog resterende kleine
10 jaar dat de Oosterschelde
open zal zyn, is voor een achter
uitgaan van de kwaliteit van
het Oosterscheldewater niet te
vrezen, mits men maar maat
regelen neemt om besmetting
en verontreiniging de kop in te
drukken. Dat is de mening van
dr K. F. Vaas, directeur van het
Delta-instituut voor hydro-bio-
logisch onderzoek te Yerseke.
Het slechte zoete water, waar kreeft,
mossel en oester last van hebben
komt dus nu niet meer. ,De oester-
populatie wordt zelfs weer beter, en
een verdere vooruitgang is niet on
mogelijk nu ons geen verrassing met
dat zoete water te wachten staan',
aldus de heer Vaas. In de komende
zeven, acht jaar is verwatering van
mosselen en andere schelpdieren in
het Oosterscheldewater nog heel
goed mogelijk, als men daarbij het
hygiënische aspect maar nauwlet
tend gadeslaat'.
De heer Vaas acht de huidige be
smetting van het Oosterscheldewa
ter via het gemaal bij Kattendijke
een vingerwijzing. Straks als de
Oosterschelde dicht is en geen
.schoonspoelende' getijbewegingen
meer kent, zal men nog nauw
lettender moeten zijn met de lozing
van afvalwater. ,Er is thans een
grens overschreden maar dit had
evengoed vorig jaar kunnen gebeu
ren', aldus de lieer Vaas, die meent
dat de bevolkingstoename van de
Bevelanden er toe bij heeft gedra
gen, dat er nu meer besmet water
dan voorheen op de Oosterschelde is
geloosd.
Bacteriën
,De coli-bacterie. waarover ge
sproken wordt, is niet de boos
doener bij de mosselen. Die coli-
bacterie is een heel onschuldig
beest'. Steekt men de vinger in
de mond, dan .nuttigt' men op
hetzelfde moment bij wijze van
spreken duizenden coll-bacteriën,
zonder daar hinder van te onder
vinden.
De coli-bacterie is echter indicator
van andere, minder onschuldige we
zens; de pathogene bacteriën, de ei
genlijke ziekteverwekkers. Zij zijn
debet aan ernstige darmstoornissen.
.Waar gaat het hu om bij de mos-
selvergiftiging? Om besmetting met
water, waarin deze ziekteverwek
kers voorkomen. Deze komen via de
faecaliën van lijders in het riool
water terecht
Evenals de coli-bacteriën voelen pa
thogene darmbacteriën zich niet
erg .happy' in oppervlaktewater,
Het is er voor hen te koud, en ze
sterven snel. Maar een klein aantal
levende pathogene bacteriën is
hoe gering ook voldoende om
darmziektes te verwekken', aldus dr
Vaas.
.Nu is het er" moeilijk om de hoe
veelheid van deze parasieten te me
ten', vertelt de heer Vaas. Met de
veel meer voorkomende coli-bacte-
riën geen obligate parasieten zo
als de pathogen en gaat dat wel.
Ei- is een zekere verhouding tussen
de aanwezigheid van coli-bacteriën
en pathogene bacteriën. ,Bij weinig
coll-bacteriën kan men met zekerheid
zeggen, dat er geen pathogene bac
teriën voorkomen. Bij veel coli-bac
teriën, is er een kans. dat er wel
pathogene bacteriën aanwezig zijn.
Vandaar dat biologisch wordt be
paald hoeveel coli-bacteriën er per
cm.3 in het water zitten. Zodoende
kan men de grens vaststellen, die
bij het bepalen van de besmettings
mogelijkheid «moet worden getrok
ken'. aldus de heer Vaas. .Het ligt
voor de hand dat bij toevoeging van
grote hoeveelheden coli-bacteriën aan
het oppervlaktewater de ,kans op
Sathogenen ook groter wordt. Ook
e kans van in leven blijven ver
meerdert. omdat de zelfreiniging van
het water door die grote hoeveelhe
den afvalwater langzamer verloopt
.De enige bron zjjn dus de fae
caliën van darmlijders. die meer in
rioolwater terecht zullen komen,
naarmate een gebied in inwonertal
toeneemt. Rond Goes is het inwoner
tal nogal gestegen. De grens is ken-
(Zie slot pag. 2 kol. 3)
UTRECHT (ANP) Op een met au
tomatische halve-overweg-bomen bevei
ligde overweg bij Oosthuizen (Noord-
Holland) zijn zondagochtend circa 11.00
uur drie personenauto's door een passe
rende trein Amsterdam-Enkhuizen ge
grepen.
Er vielen geen doden bij dit gecompli
ceerde ongeluk, wel zijn er vijf gewon
den, van wie twee zeer ernstig. Dezen
zijn in het ziekenhuis te Purmerend op
genomen.
Omtrent de oorzaak van het ongeval
werd het volgende gemeld: voor de over
weg aan de Edammer Jaagweg in Oost
huizen stonden even voor 11.00 uur twee
personenauto's te wachten. Een derde,
achterop komende, auto met twee
Deense toeristen remde te laat en
botste daardoor tegen de stilstaande au
to's....met zulk een kracht dat deze door
de gesloten overwegbomen op de rails
werden geduwd, juist op het moment dat
een trein naderde.
De politie acht het niet uitgesloten dat
de remmen van de Deense auto niet, al
thans zeer onvoldoende, functioneerden,
De voorste auto werd totaal vernield.
De beide inzittenden werden zeer ernstig
gewond. De tweede wagen, waarin drie
personen zaten, werd zwaar beschadigd.
De Deense auto kreeg slechts geringe
blikschade Her Deense echtpaar kwam
met de schrik vrij. Het treinverkeer
tussen Purmerend en Hoorn kon circa
kwart voor één weer geleidelijk aan
worden hervat.
MEER ZOMERS
WEER IN
VOORUITZICHT
j fVan onze weer deskundige)
DE BILT De juist uitgegeven
prognose voor de komende vier
weken half ju/i tot half augus
tus) van de Engelse weerdienst,
s zeer hoopgevend. Engeland ver
wacht een sterk overheersen van
'lagedrukgebieden zoals in de zo
mer van 1899. 1937 en 1955, waar
bij minder regen dan normaal en
een gemiddeld boven normale tem
peratuur.
Wij menen hier wel enige waarde
aan te mogen hechten, daar deze
Engelse voorspellingen van steeds
vier weken, de laatste tijd een be
trouwbare indruk geven ten aan
zien van het weer in ons land.
Het weekeinde bleef door de
krachtige westenwind voorname
lijk in de kustprovincies iets aan
de koele kant. Toch zijn de voor
uitzichten ook voor deze week,
volgens de computerberekening,
opnieuw zomers t$ noemen. De
liopedrukgebieden versterken zich
weer waardóór het weer opnieuw
zonnig gaat worden, met enige
stijging van temperatuur.
LELYSTAD (ANP) Zondagmiddag
is in het Veluwerandmeer verdronken de
15-jarige A. C. C. van Remmerde uit
Zeist. Zjj verbleef met haar ouders op
een camping. Zij is, op een band drij
vende, het Veluwemeer opgegaan eD
verdronken.
