LOGBOEK MAAN,
46 VLUCHTEN
Drie uur maan, een enorme
aardse' begeleiding J
bj
Huishoudboekje
V(
Zaterdag 12 juli 1969
In totaal hebben Russen en Amerikanen 46 lanceringen naar de maan uitgevoerd, waarvan echter
vele mislukten.
De Russen ondernamen 16 maal een poging, namelijk met 14 Loena's en 2 ruimteschepen van het
type Zond. De Amerikanen hebben 30 maanschoten op hun naam staan, namelijk met 4 Pioniers,
3 Atlas-Able's, 9 Range», 8 Lunar Orbiters en 7 Surveyors, alsmede 2 bemande Apollo's voor
bemande vluchten om de maan.
Het volledige chronologische lijstje van maanschoten ziet er als volgt uit. Een sterretje achter de
datura betekent, dat dit niet de lanceer- maar de landingsdatum betreft.
naam.
lancering
resultaat
Pionier-I
11-10-'B8
mislukt, viel terug in atmosfeer
Plonier-II
8-ll-'B8
mislukt, viel terug lm atmosfeer
Pionier-III
6=12-58
mislukt, viel terug in atmosfeer
Losna-I
2- 1-'B9
langs de maan
Pionier-IV
3 -S-'B9
langs maan naar baan om zon
Loena-Ü
14- 9-'59 X
hard* landing (eerste treffer)
Loena-in
4-10-'B9
eerBte foto's achterkant maan
Atlas-A-I
26-ll-'B9
mislukt
Atlas-A-n
25- 9-'60
mislukt
Atlas-A-III
15-12-'60
mislukt
Ranger-I
23- 8-'61
mislukt, bleef in baan om aard*
Ranger-II
18-11-'61
mislukt, bleef ln baan om aard*
Ranger-III
26- l-'62
mislukt, schoot 35.000 km langs maan
Ranger-IV
23- 4-'62
harde landing achterkant maan
Ranger-V
18-10-'62
passeerde maan op 730 km afstand naar baan om de zon
Loena-IV
2- 4-'63
mislukte poging tot zachte landing, vloog langs maan op
8.500 km afstand
Ranger-VI
30- l-'64
mislukt, v/el op maan maar tv-camera weigerde
Ranger-VII
31- 7-'64
X
harde landing na doorzenden van 4.308 foto's tijdens nadering
Ranger-VIII
20- 2-'65
X
harde landing na doorseinen van 7.137 foto's tijdens de nade
ring
Ranger-IX
24- 3-'65
X
harde landing na doorzenden van 5.814 foto's tijdens de nade
ring
Loena-V
12- 5-'65
harde landing, waarschijnlijk zachte landing bedoeld
Loena-VI
8- 6-'65
langs maan gevlogen op 160.000 km afstand; waarschijnlijk
zachte landing bedoeld
Zond-Hl
18- 7-'65
langs maan gevlogen, foto's achterzijde
Loena-VII
7-10-'65
harde landing, waarschijnlijk zachte landing bedoeld
Loena-VIII
6-12-'65
X
-f
harde landing, waarschijnlijk zachte landing bedoeld
Loena-IX
3- 2-'66
X
eerste zachte landing op maan, onbekend aantal foto's
Loena-X
31- 3-'66
baan om maan, niet bekend of foto's zijn gemaakt
Surveyor-I
2- 6-'66
X
zachte landing, waarna 11.237 foto's (o.a. ln kleur) naar aarde
geseind
Orbiter-I
10- 8-'66
225 foto's vanuit baan om maan op hoogte 200-1.850 km
Loena-XI
24- 8-'66
baan om maan, niet bekend of foto's zijn gemaakt
Surveyor-II
20- 9-'66
mislukt, seinen staakten 45 uur na lancering; wel op maan
geland
Loena-XII
22-10-'66
baan om maan, foto's naar aarde gezonden
Orbiter-n
6-ll-'66
823 foto's uit baan om maan op hoogte van 200 tot 1.850 km
Loena-XIII
24-12-'66
X
zachte landing, waarna foto's naar aarde en grondboring
Orbiter-III
4- 2-'67
645 foto's uit baan om maan op hoogte van 200 tot 1.850 km
Surveyor-III
20- 4-'67
X
zachte landing waarna 6.315 foto's en beproeving draagkracht
maanbodem
Orbiter-IV
4- 5-'07
baan bijna over maanpolen, 675 foto's vanuit baan om maan
op hoogte 2,700 tot 6.100 km
Surveyor-IV
14- 7-'67
mislukt vlak voor landing; te pletter gevallen
Orbiter-V
1- 8-'67
baan bijna over maanpolen, 839 foto's vanüit baan om maan
op 150 tot 1.850 km hoogte
Surveyor-V
11- 9-'67
X
na zachte landing 19.054 foto's van omgeving; bodemanalyse
Surveyor-VI
10-11-67
X
na zachte landing start motoren voor sprong over 2V» meter;
totaal 30.396 foto's voor en na sprong
Surveyor-VII
10- l-'63
X
eerste zachte landing in bergland waarna 21.091 foto's, bodem
analyse en stralingsmeting
Loena-XIV
7- 4-'63
baan om de maan, niet bekend of foto's zijn gemaakt
Zond-V
14- 9-'68
na baan om maan teruggekeerd naar aarde voor landing in
Indische Oceaan
Apollo-VIII 21-12-'68 eerste bemande vlucht (1 omwenteling) om maan van Ror-
man, Lovell en Anders met live-tiv-uitzending
Apollo-X 18- 5-'69 bemande vlucht (32 ronden) om maan van Stafford, Young en
Cernan, scheervlucht Stafford en Cernan in maantaxi op
15 km van oppervlak
Men heeft de Orbiters nadat zij hun taak hadden volbracht te pletter laten vallen op do maan.
Daardoor liggen er nu op de maan 22 aardse ruimtevoertuigen.
De commandant van de Apollo-11, Neil
Armstrong, de eerste mens die de maan
zal betreden, heeft instrukties gekregen
om gedurende enkele minuten nadat hij
de maan-kever heeft verlaten, zich blij
ven vast te houden aan de sporten van
de ladder, waarlangs hij is afgedaald. In
die paar minuten moet hij beslissen of het
mogelijk is over het maan-oppcrvlak te
lopen. Wanneer hem dat onmogelijk lijkt,
heeft hij als enige opdracht een mok vol
gruis van de maan-bodem bij elkaar te
schrapen en daarmee onmiddellijk terug
te keren naar de cabine. De twee astro
nauten zullen dan rechtstreeks opstijgen
naar een baan om de maan voor een
rendez-vous met de Apollo capsule en de
terugreis naar de aarde.
Uit deze instrukties blijkt dat de Ameri
kaanse ruimtevaart-geleerden g'een zeker
heid hebben over wat de astronauten te
wachten staat wanneer zij hun maan-
kever-cabine verlaten. Men heeft kunnen
vaststellen dat het zwaartepunt van een
menselijk wezen op de maan (in een
astronauten-kostuum) ergens tussen de
schouderbladen ligt. Dit betekent dat hij
zich niet te ver voorover kan buigen zon
der gevaar te lopen op zijn hoofd te val
len.
Hoewel het niet mogelijk is op aarde een
dergelijke situatie na te bootsen, heeft
men uitgerekend dat de maan-wandelaars
alleen voorwerpen van het oppervlak zul
len kunnen oprapen, die zich op ongeveer
een halve meter hoogte bevinden. Wan
neer een astronaut inderdaad zou vallen,
betekent dat geen ramp. Maar de krachts
inspanning die het hem kost om zich naar
boven te drukken, zal ongeveer vijf mi
nuten rust vragen, vijf minuten waarin
zijn kostbare voorraad zuurstof met grote
snelheid wordt ingeteerd.
Om deze reden zijn de maan-astronauten
uitgerust met allerlei grijpwerktuigen, de
zelfde die geologen gebruiken maar voor
zien van langere handvaten, om aan een
van hun belangrijkste opdrachten te vol
doen. Zij moeten, nadat die eerste mok
met maan-aarde veilig aan boord van de
kever is gebracht, nog een 23 kilogram
aan maangesteente verzamelen. Voor dit
doel is een koperen blik gekonstrueerd
met daarin vakken voor ieder van de
verschillende stenen.
Zij moeten bovendien foto's maken van
deze stenen voordat ze worden opgepakt,
en dan nog van drie verschillende zijden.
Daarna moeten zij foto's maken van de
plaatsen waar de stenen lagen. Met deze
afbeeldingen hoopt men in het bemande
ruimtevaart centrum in Houston een drie
dimensionale rekonstruktie te maken van
de omgeving van de stenen, zoals ze op
de maan werden aangetroffen. Het belang
van deze stenen schuilt voornamelijk in
het feit dat er op de maan geen water is,
noch atmosfeer. Dat wil zeggen dat deze
keien nooit zijn blootgesteld aan erosie,
zodat geleerden zich een beeld zullen
kunnen vormen van vormings-lagen die
op aarde onbekend zijn,
De maankever zal in totaal 22 uur op de
maan staan, maar de astronauten zullen
daarvan maar drie uur op het maan
oppervlak doorbrengen. De overige 18 uur
worden besteed aan slaap, maaltijden,
voorbereidingen (15 uur), en aan het ge
reed maken van de kever voor de lan
cering vanaf de maan naar de Apollo-
capsule, die al die tijd als een bezorgde
moeder om de maan zal hebben gecirkeld.
KOSTUUM
Neil Armstrong en Edwin Aldrin zullen
voor hun ongeëvenaarde ruimte-expeditie
gekleed zijn in een kostuum dat bestaat
uit 21 lagen. Het is vrijwel uitgesloten dat
het kan scheuren, of zelfs maar kan
haken aan scherpe rotspunten. Het
ruimtevaartpak bevat binnenin dezelfde
luchtdruk, temperatuur, en zuurstof die
het leven op aarde mogelijk maakt. On
danks deze vernuftige kunstgrepen is het
kostuum eigenlijk al verouderd, omdat
het ellebogen en knieën-systeem (dat lijkt
op de balgen van ouderwetse fototoestel
len) een belangrijke belemmering is ge
bleken in de beweging van de astronau
ten. Zij kunnen in dit kostuum bijvoor
beeld met hun hand hun hoofd niet raken,
noch kunnen zij er in knielen. Een. nieuw
ruimtevaartpak is inmiddels in de maak
dat dit euvel zal verhelpen.
Het allereerste dat z(j zullen doen, nadat
Armstrong de mok met gruis aan Aldrin
in de kever heeft doorgegeven, is het in-
spekteren van hun ruimtevaartuig. Als er
ergens maar een lek van zuurstof of
brandstof is, moeten zij onmiddellijk
terugkeren in de cabine en koers zetten
naar de Apollo capsule.
Is de kever in orde, dan kunnen zij be
ginnen aan een uitvoerig programma van
bezigheden dat tot op de laatste seconde
is uitgewerkt. In die drie uur op de maan
moeten zij een televisie-uitzending naar
de aarde verzorgen, een aantal weten
schappelijke instrumenten op de maan
neerzetten, met een .aluminium laken' gas
opvangen van winden die van de zon
afkomstig zijn, en een groot aantal foto's
maken. Een van de instrumenten die zij
op de maan achterlaten is een seismo
graaf die zo gevoelig is, dat geleerden op
aarde in staat zullen zijn om de trillingen
van de voetstappen van de astronauten
van hun grafieken af te lezen. Een ander
instrument is een spiegel die het zo
genaamde ,laser'-licht terug moet kaatsen
naar de aarde, zodat een zeer nauwkeuri
ge berekening kan worden gemaakt van
de afstand tussen de aarde en de maan,
en ook van de afstanden tussen bepaalde
punten op de aarde zelf. Het is niet uit
gesloten dat met deze gegevens belang
rijke correcties moeten worden aan
gebracht in de aarde topografie, zoals die
tot nog toe beleend was. Een interessant
detail is nog dat er op de maan geen ge
luid bestaat, omdat er geen atmosfeer is.
De astronauten als zij hun eigen voetstap
pen zouden willen horen, zouden zich
doof wanen. Hun stappen kunnen alleen
geregistreerd worden door de seismograaf.
Iedere ademzucht, ieder woord, ieder
kuchje dat de twee astronauten slaken,
terwijl zij over de maan lopen zal op
aarde worden opgevangen. In hun on-
vernielbare helmen bevinden zich in
gebouwde microfoons, die verbonden zijn
met kleine zenders die zich op hun rug
bevinden, en bovendien nog met een
zender die in de kever geplaatst is. De
signalen worden via de Apollo capsule
(die al die tijd om de maan cirkelt) naar
de aarde uitgezonden.
De astronauten zullen ook al hun geolo
gische instrumenten, sommige kleding
stukken, en alle andere voorwerpen die
zij niet meer nodig hebben uit de kever
op de maan werpen. Bovendien zal het
maanoppervlak dan ook nog zijn voorzien
van een Amerikaanse vlag die zodanig is
gekonstrueerd dat hij eeuwig wijd uit
staand zal kunnen worden aangetroffen.
Het Amerikaanse congres was ertegen dat
er ook een vlag van de Verenigde Naties
zou worden achtergelaten.
Het vertrek van de maan zou zelfs een
goed getrainde chimpansee kunnen uit
voeren. Met opzet hebben de ruimtevaart
ingenieurs het lanceer-mechanisme uiterst
simpel gehouden. Het bestaat alleen uit
een knop die op ,aan' gezet moet worden.
Men heeft hierbij blijkbaar rekening ge
houden met de mogelijkheid dat de astro
nauten door welke omstandigheden dan
ook tot nauwelijks meer in staat zijn.
De opstijging moet een snelheid halen van
ongeveer 6500 kilometer per .uur. Omdat
er geen atmosferische weerstand is en
maar één-zesde van de zwaartekracht van
de aarde zal die snelheid binnen een
minuut worden bereikt.
Zelfs wanneer de maankever plotseling
averij zou oplopen, zullen dé astronauten
een minimum-hoogte hebben bereikt van
16 kilometer voldoende om in de buurt
te komen van de Apollo capsule met
astronaut Michael Collins, die het trio
naar de aarde moet terugbrengen.
Na terugkeer op de aarde begint voor de
drie maanreizigers vermoedelijk de meest
onaangename periode van hun avontuur.
Onmiddellijk na de landing in de zee zul
len ze worden overgeheveld in een soort
woonwagen. Volledig uitgerust met bad
kamer en keuken. In dat gevaarte zullen
zij vanaf het vliegdekschip worden over
gebracht naar Houston, en daar zullen zij
hun kooi mogen verlaten om over te stap
pen in een speciaal ontworpen gebouw.
Gedurende drie weken moeten ze daar
blijven. De reden van deze omzichtigheid
is dat de geleerden geen risico's willen
nemen dat de ruimtevaarders van de
maan onbekende bacterieën hebben mee
gebracht die, bijvoorbeeld, de bevolking
van de hele aarde zouden kunnen aan
tasten en doden.
Dit gebouw ia zodanig gemaakt dat de
luchtdruk binnenin iets lager is dan er
buiten. De opzet is te voorkomen dat bac
terieën zich een weg naar buiten kunnen
banen. Geen enkel gebonw is luchtdicht,
en daarom heeft men het zekere voor het
onzekere genomen, zodat bij kieren en
lekken alleen de Incht van buiten naar
binnen kan komen, en niet omgekeerd.
In deze ruimte die comfortabel is in
gericht, zullen de astronauten over hun
reis worden ondervraagd. De onder
vragers zitten daarbij in een ander lokaal,
afgescheiden van de astronauten-kamer
en luisteren door luidsprekers naar de
antwoorden op hun vragen. Zelfs het bad
water en de ontlasting van de astronau
ten zal gedurende uren worden gesterili
seerd voordat het in de gebruikelijke af
voerkanalen wordt gestort.
iscops
mem
fden i
STERILISERING
VLAG
Overigens zullen de wetenschappelijk*
instrumenten niet de enige voorwerpen
zijn die op de maan zullen achterblijven.
De keien en stenen die zij hebben mee
gebracht, en ook de films en de geluids
banden, zullen het .steriliserings-gebouw'
eerder bereiken dan de astronauten on
geveer een dag na de landing op zee.
Deze worden dan overgebracht injj
aparte ruimte, die wel van buitenaij,
worden betreden, omdat deze voorwe
zich binnenin die kamer weer InJ"
andere ruimte bevinden. Maar zjj|
binnenkomen, moeten hun kleren r
wisselen voor laboratorium-overalli'
zelfs hun brillen, horloges en ringa
leggen, of verwisselen voor gesterllisa
substituten.
Een speciaal opgeleide film-teel
de films en geluidsbanden behande.
ontwikkelen. De ontwikkelde films
klaargemaakte banden zullen in de$i
ale donkere kamer in een blik m
gestopt en gedurende i6 uur worda:
steriliseerd, voordat ze kunnen w.
gebruikt. De geologen zullen In i
kamer de gelegenheid 1 bben om
maan-gesteente te onderzoeken. Zij j
ten daarbij gebruik maken van ingél
de arms-mouwen en handschot
met tangen en andere instrume
stenen in hun geïsoleerde kast ki
bewerken. Er zullen zelfs microscc.
chemische proeven gebruikt kunnenj
den zonder dat de stenen worden i
geraakt.
Omdat zij hun aantekeningen jiiet'jj
naar buiten mogen nemen, staat öi
copieermachine, die .steriele' copieéo
een glazen wand kan afleveren, Md
gesteente zullen allerlei proeven ga»
worden. Geprobeerd zal worden oral
teria te kweken, muizen ermee in tei
ten, en oesters, vogels, vissen en iis
ermee te infekteren. Dat alles omt.
vinden of er maan-bacteria zijn, en u
er zijn, in hoeverre ze gevaarlijk zf
Pas na drie maanden zullen dezafc'
en stenen worden prijsgegeven. Zen",
dan worden bekeken door een u,
buitenlandse geologen. Het zal dn
eerste keer zijn dat ze door msf
handen worden aangeraakt,
De Apollo-11 zal niet de laatst» vï
naar het maan-oppervlak zyn. Op
Kennedy worden nu al voorbereiil
getroffen voor de Apollo-12.
Maar deze maan-reizigers zullen o)L
ander deel van de maan landen.
min als dc grond van Afrika lijkte}
van Canada, zo min zal de bodem
het landingsterrein van de 11 lfli
die van de 12. Om die reden Is i
belang by dit eerste experiment
want het is niet uitgesloten dat de
nooit meer zal terugkeren op de'
waar Armstrong en Aldrin bon
sporen achterlieten.
liet AmerikaRn.se ruimtevaart-programma, het con
gres, kijkt bij iedere lancering van een raket met een zuinige blik
in de nationale portemonnee. Met ieder ruimte-schot van Kaap
Kennedy gaat 350 miljoen dollar de lucht in. Zoals echtgenoten die
rekening en verantwoording bij hun gade moeten afleggen van het
wekelijkse avondje in de kroeg, maken de leiders van het Amerikaanse
ruimtevaart-programma zich zorgen of zij voor hun nog grootsere
plannen wel het vereiste kapitaal kunnen los troggelen.
Voor het projekt om de maan te bereiken voteerde hot congres het
kolossale bedrag van 40 miljard dollar (150 miljard gulden). Pr.
Wemher von Braun, leider en genie van de ontwikkeling van Aine-
rika's ruimtevaartdromen, heeft er onlangs de nadruk op gelegd dat
de ruimte-expedities goedkoper zijn gebleken dan men verwachtte.
Het is maar wat men goedkoop noemt.
geweldige Satumus V-raket die de Apollo capsule op zijn neus het
heelal in stoot Ruim 200 miljoen gulden is gemoeid met de lan
cering zelf, met de werkzaamheden van het centrum in Houston dat
van minuut tot minuut contakt onderhoudt met de astronauten, met
het opvissen van de capsule uit de zee (kosten van helicopters en
het vliegdekschip), en met het fn stand houden van het wereldwijde
radar-netwerk dat de ruimtevaarders volgt en hun signalen opvangt,
Bij deze onderhoudskosten Is ook inbegrepen een bescheiden post
(vergeleken met de miljoénen waar het om gaat) voor het brandstof
verbruik tijdens en na de lancering. Deze post staat op 600.000 gulden,
of omgerekend op negentien cent per liter.
Do op één na duurste post is die voor onderhoud en bediening van
de Apollo capsule, waarvoor 250 miljoen gulden is uitgetrokken. Dc
maankever, waarmee twee astronauten op het maanoppervlak zullen
landen, bost de Amerikaanse belastingbetalers S0 miljoen gulden.
In tegenstelling tot gelijkwaardige beroepen die ook in do nationale
en internationale belangstelling staan (filmsterren, beroeps-atleten,
popzangers) worden de astronauten met een betrekkelijk schijntje
gehonoreerd. Al naar gelang van hun rang variëren hun vaste sallaris-
sen van vijftien tot twintigduizend dollar per Jaar (54 tot 72 duizend
gulden) Voor het aantal uren dat zij in de ruimte doorbrengen,
krijgen zij dezelfde toeslBg die ook aan piloten wordt nitgek«rt
hun aantal vlieguren. j
Er zijn natuurlijk een paar compensaties die gewone pilde
hebben; Het Amerikaanse tijdschrift ,Life' heeft tegen betalkj
enkele honderdduizenden dollars zich de rechten verworw
persoonlijke verslagen van de astronauten die straks de ei
treden. Een aantal hunner heeft zakelijke belangen in indaa 0]
hef, hotel-wezen, hoewel enkele jaren geleden een verbod wal
vaardigs tegen belangen die op de één of andere manier pk C
waren aan de ruimtevaart zelf. Het ging toon o.a. om do
door een paar astonaulen van een bij Kaap Kennedy gelegel ruimt
r deze materiële vergoedingen -al niet het astro».-
bestaan vergemakkelijken, zijn er de niet onaardige extra tój, ,Jtagle
als internationale room, onderscheidingen, snelle rang[m-
n 's werelds grootheden, en internationale reizen W (jers
_n de ruimtevaart, waarbij de astronaut zich als (j
gast verzekerd weet van een tafeltje op de eerste rij ln hd*
Middf
schip
■strong
en -1(
strong
rische
op ma
,Colui
Lido',
i ereplaats bij internationale sport-ev®
Al met al komt iedere maanrnkeHnncerlng de Amerlkaamo ter,
te staan op vijf gulden per persoon. Er zijn er op de koto,
van Mississippi, in do boomgaarden van Cnilfomlë, of in dip
van de grote steden, die van dat bedrag een gezin e<"
voeden.
3W<
(door Neil A. Armstrong, commandant
Apollo-11, eerste astronaut, die de maan
zal betreden)
Er is geen enkele mogelijkheid om op de
aarde een volledige maan-ladingsexpedltie
na te bootsen en ervoor te oefenen. On
danks al onze berekeningen en voorberei
dingen zal het een reis worden naar het
onbekende. De vlucht erheen zal de eerste
echte generale repetitie zijn. Het beste
dat we tot die dag kunnen doen is de
expeditie onder te verdelen in fasen,
waaruit hij bestaat: de lancering, rendez
vous, maanlanding, lancering vanaf de
maan en de terugkeer in de atmosfeer
en het uiterste te doen om elk van deze
fasen te beheersen met behulp van een
verzameling vreemde cn vernuftige ma
chines die .simulatoren' worden genoemd
In de eerste dagen van de bemande Mer-
cury-vluchten was nog weinig bekend
omtrent de zware eisen van het heelal,
Daarom werden de astronauten die voor
die eerste vluchten werden opgeleid,
onderworpen aan allerlei martelende
buitelingen, wervelingen en andere mid
delpunt-vliedende oefeningen. Zoals later
bleek, waren de meeste van deze experi
menten overbodig.
De simulatoren di^ we nu hebben voldoen
aan alles wat een astronaut) zich maar
wensen kan. Door middel van een vernuf
tige combinatie van elektronische en
technische hulpmiddelen kunnen we nu
oefenen in een omgeving die zelfs de ge
luiden, geuren >-n beelden oproept, die wij
op een maanreis kunnen verwachten.
Om een voorbeeld te geven, geologen heb
ben in ons hoofdkwartier in Houston een
maanlandschap nagebootst, dat zoveel op
de werkelijkheid lijkt dat
voor de eerste keer de maan betreden het
zal zijn of we een ommetje maken in onze
eigen achtertuin. Het moeilijkst bleek
echter om ons een indruk te vormen van
het soort zwaartekracht, dat de maan be
heerst, ongeveer één-zesde van wat wij
op de aarde kennen.
Een astronaut kan zonder enige moeite
6 meter hoog springen vanaf het maan
oppervlak. Maar hü moet daarbij onthou
den dat zijn lichaamsgewicht hetzelfde
blijft, zodat het stoten op een maanrots-
blok met grote snelheid evenveel pijn
veroorzaakt als wanneer hij op de aarde
met gelijke snelheid op een rotsblok te
rechtkomt. Daarom moest onze opleiding
rekening houden met hoe het zal zijn om
op de maan te lopen en het grootste pro
bleem daarbij was hoe de zwaartekracht
op de maan kon worden nagebootst.
Een vliegtuig kan een kort ogenblik een
dergelijke situatie creëren door bijvoor
beeld omhoog en over een soort parabool
te vliegen, zoals een auto dat kan doen
wanneer hij met grote snelheid over de
top van een heuvel heengaat. Maar wat
wij nodig hadden was een machine, die
ons in staat zou stellen om uren achter
elkaar een ma an-wandeling' na te boot
sen.
Een aantal ingenieurs heeft dat probleem
opgelost door middel van een paar uit
stekende hulpmiddelen. Eén van deze is
uitgerust met kabels die ons in de lucht
houden, zodat wij in staat zijn om met
ongeveer één-zesde van ons lichaams
gewicht een hellend vlak op te lopen. Een
andere methode, die de .Peter Pan-hijs'
wordt genoemd, laat ons aan kabels door
de ruimte zweven, zoals dat gedaan wordt
op het toneel.
Maar sommige van onze liulprf'
zijn zo ingewikkeld dat ze miljoena
lars hebben gekost om ze te make
van deze maakt bijvoorbeeld gebroü
een elektronische computer, die
staat stelt alle handelingen vitte
die wij moeten volgen op onze
naar de maan. De astronaut-piM
vangt in deze simulator zijn gegeves
de gewone instrumenten, en
uit het raam van de simulator nay
ten Jcijkt dan ziet hij gigantische!
rama-achtige projekties van de dice
komende maan. Met deze machine
nen we honderden keren, totdat alle
kwestie van routine is geworden. W
ben onder elkaar een grapje, dat wt
wij gedurende een echte vlucht in!
lijkheden raken, we vermoedelijk!
matïsch zullen rondtasten voor hel s
dat in de simulator dezelfde situats
.uw aan ons voorlegt.
Ondanks onze uitvoerige opleiding!
eigenlijke vlucht ook een gewone1
ouderwetse intuïties vereisen. 0®
voorbeeld twee ruimtevaartuigen
een rendez-vous bij elkaar te brenf
de ruimte (dat moeten we twee kef!
op weg naar de maan en weer f
wij rondom de maan cirkelen),
als een boot in een donkere nacht
meren in een drijvend dole met nitj
dan een kwart» liter benzine. DeS
toren zullen onze intuïties echter»
minimum en onze kennis tot ee:
mum brengen.
Zojuist had ik het over de zelfs
tieke geur die wordt nagebootst, 8
dag waren astronauten Gordon Cocj 1
Tom Stafford in de cockpit
nieuwe simulator, die een Gemini
moest nabootsen. De man, die «J
knoppenbord zat dat de vlucht me
bootsen, haalde onverwacht ed,
over, zodat de cockpit zich niet re'
gon te vullen. Bijna onmiddellijk
Cooper en Stafford: .Brand, brao
man aan het knoppenbord had toj
akties beproefd. De rook had pfeC
zelfde reuk van een brand in ee"1
