.HISTORISCHE DUBBELGANGERS' DE EUROPESE BISSCHOPPEN CONFERENTIE Dwars door Samaria Zaterdag 5 juli 1969 De juistheid van de onbewe zen) stelling, dat ieder zijn dubbelganger heeft, is op on dubbelzinnige wijze aange toond door de Amerikaanse schrijver-tekenaar Max Bran dei. Men oordele zelf over Brandeis confrontatie van be roemde figuren met hun ,his- torische dubbelganger'. Het idee én de uitvoering zijn van Brandei De ex-president Charles de Gaulle van Frankrijk heeft een dubbelganger in het rijk vun de Assyriërs gehad, bijna 3000 jaar vóór onze jaartelling begon. De bekende Amerikaanse komiek en filmster, Danny Kuye zou, votgc... iuios, in rechte lijn kunnen afstammen van Jan van Eycks beroemde ,Man met de rode tulband', een in 11/33 geschilderd portret, dat te bewonderen is in de National Galeryin Londen. De volgende week, op 7 juli, begint de Chur in Zwitserland de conferentie van rooms-katholieke Europese bisschoppen. Dit Is voor de tweede keer dat zij bijeen komen. Een jaar geleden vond de eerste conferentie van Europese bisschoppen plaats in Noordwijkerhout. Nadien lazen we daarover iets van .Wandelganger' in zijn bekende rubriek .parlementaria' in de Volkskrant Hij gaf de gemeente Noordwijkerhout sterk In over weging om, mocht deze conferentie aldaar nog eens plaats vinden, een snelheidsbeperking tot 20 km in te 6tellen, want er liepen zeer wereldvreemde figuren rond die nog niet waren aangepast aan de enelheld van het hedendaagse verkeer In ons land. We mogen veronderstellen dat In het sindsdien verlopen jaar de bedoelde bisschoppen wat meer aangepast zijn. In 1968 was die conferentie van Europese bisschoppen ook een totaal nieuw evene ment en tegen alle nieuwe dingen kijken we eerst wat vreemd aan. Dat is zeker in de kerk het geval en daarop zullen bisschoppen wel geen uitzondering maken. Het bijzondere van die conferentie is dat ze, on gewild, is voortgekomen uit het tweede Vaticaans Concilie. Er is toen niet beslist dat ze zou worden gehouden; integendeel. Deze nieuwe ster aan onze kerkelijke hemel is eigenlijk zo maar vanzelf ge boren, omdat de tijd er nu eenmaal rijp voor was. Het is ongeveer zó gegaan. Op het tweede Vati caans Concilie is gesproken over de .collegialiteit' van de bisschoppen. Daarmee doelde men niet alleen op de onderlinge verhoudingen, maar vooral ook op de verhouding tot de bisschop van Rome. de paus. De gedachte die hier echter stak was, dat men er steeds meer last mee kreeg dat in 1870, op het eerste Vaticaans Concilie, alle beslissingen in handen waren gelegd van de paus. De bisschop pen hebben zich afgevraagd, en verschillende malen is dit op het tweede Vaticaans Concilie tot uitdruk king gebracht: wat betekent de aloude formule dat de paus onder de bisschoppen de* eerste Is onder zijns gelijken? Het kan in geen geval betekenen dat hij alleen alles beslist. Op het tweede Vaticaans Concilie is toegezegd dat de paus zou nadenken over de inhoud en betekenis van de formule dat hij is de eerste onder zijns gelijken. Na behoorlijk daarvoor de tijd te hebben genomen, maakte hij bekend dat er een bisschoppensynode zou komen. Een bepaald getal bisschoppen, zoveel mogelijk verdeeld over heel de wereld, zou bijeen worden geroepen en deze zouden een advies-synode voor de paus zijn. Eer het zover was dat alle bisschoppen voor deze synode waren aangewezen, v/as er op de achtergrond, In het Vaticaan, al heel wat ge beurd. De Curie heeft zich naar we toen uit r.k. bladen lazen nogal laten gelden, wat natuur lijk tot uitdrukking kwam In de keuze van hen die deel zouden uitmaken van die bisschoppensynode. Eer dat de zitting van die synode begon, was er al heel wat kritiek en toen de zitting geëindigd was, werd de kritiek al feller. We hebben geen enkel bericht gelezen in de r.k. pers waarin met grote waardering over deze bisschoppensynode werd ge sproken. Allerlei vragen die er in de R.K, Kerk v/aren en die men graag behandeld had gezien (zo o.a. de celibaatskwestie en de geboortebeperking) zijn niet behandeld. In de toen belangrijkste vragen zou de paus zelf een beslissing nemen (of deze had hij toen misschien al genomen. Gevolg was: een algemene teleurstelling; een gevoel van mis lukking). Men had gehoopt een orgaan te krijgen waardoor iets van de collegialiteit van de bisschop pen met de bisschop van Rome tot uitdrukking zou kunnen komen. En zo Is gegroeid de gedachte van een Europese bisschoppenconferentie. De eerste is dan het vorige Jaar gehouden in Noordwijkerhout. We kregen toen het gevoel, de verslagen lezende, dat het alles zeer aarzelend ging en het was voor ons de vraag of er wel een tweede op zou volgen. Die aarzeling van het eerste begin bleek ook reeds uit het feit dat er Europese landen waren waarvan de bisschoppen niet mee wilden doen. In Duitsland bijv. hebben de bisschoppen zich nogal heftig ver zet. We menen dat er geen enkele bisschop uit dit land aanwezig was in Noordwijkerhout en dat men slechts een waarnemer heeft gezonden. Voor lopig althans wilden de bisschoppen daar hun vingers niet branden aan dit Europese vuur. De vraag die de Duitse bisschoppen zich stelden wa9 natuurlijk hoe de verhouding tot Rome moest zijn. Is de rechte verhouding van een bisschop tot de paus niet een beletsel voor afzonderlijk overleg? De nagenoeg gehele afwezigheid van de Duitse bisschoppen heeft toen zeer de aandacht getrokken en dat niet het minst in eigen land. Er werd hier en daar een zekere oppositie tegen eigen bisschop pen en hun beleid openbaar. Aan de andere kant werd r.k. Nederland bij onze oosterburen afge schilderd als een kwalijke tak, die de boom van de r.k. wereldkerk ontsierde. Kenmerkend was In ieder geval dat op het laatst gehouden pastoraal concilie (In de paasweek van dit Jaar) van de Neder landse kerkprovincie er meer dan 20 Duitse Jour nalisten aanwezig waren, die iedereen aanklampten om hun mening te horen en het soms niet onder stoelen en banken staken dat zij het met de gang van zaken In eigen land en met de houding van hun bisschoppen alles behalve eens waren. En nu komt dan de volgende week voor de tweede maal die Europese bisschoppenconferentie te samen. De belangstelling daarvoor is groter dan een Jaar geleden, omdat de spanningen daar rondom groter zijn geworden dan dat een jaar geleden het geval was. Wat zal er gezegd worden over de encycliek Humanae Vitae? Het Is moeilijk dit punt te ontgaan. STEMMEN UIT DE KERKEN De binding van priesterschap en celibaat komt In ieder geval aan de orde. Belangrijk is echter niet zozeer wat er aan de orde komt. maar hoe de ver houdingen zullen zijn tussen de bisschoppen onder ling, de bisschoppen van de verschillende landen die hier zijn vertegenwoordigd tegenover die van andere landen. De belangrijkste vraag is en blijft natuurlijk hoe de verhoudingen liggen of zullen komen liggen met Rome. Is het begrip .collegialiteit' een begrip zonder Inhoud wanneer de paus er bij betrokken wordt omdat hij (met achter zich de Curie) toch alleen maar zelf denkt en beslist. In Rome hamert men op de gehoorzaamheid die da bisschoppen aan de opvolger van Petrus als het zichtbare hoofd van de kerk verschuldigd zijn. Men voelt zich hier niet gelukkig wanneer openlijk kritiek wordt geloosd. Van de zijde van de bis schoppen zal men dan met enige ergernis misschien vragen: en mogen wij onze mening dan helemaal niet laten horen? Twee weken geleden hebben we op deze plaats iets aangehaald uit en gezegd over het vraaggesprek van een Frans blad met de primaat van België, kardinaal Suenens. Deze is te velde getrokken tegen de Curie en tegen het oude stelsel waarbij in Rome alles wordt beslist Hij Is te velde getrokken tegen de manier waarop dat gebeurt. In Rome Is men door dat vraaggesprek nogal pijnlijk getroffen en men heeft van daaruit gepoogd zoals u In dit dagblad hebt kunnen lezen kardinaal Suenens tot herroepen te bewegen of althans zijn woorden belangrijk te verzachten. Kardinaal Suenens heeft geweigerd dit te doen. Zoals hij in mei zijn ge dachten liet publiceren en zoals hij in juni van het gesprokene niets wilde terugnemen, zo zal hij in juli In Chur ook wel hetzelfde blijven zeggen wan neer de Europese bisschoppen bijeen zijn en dan zouden zijn gedachten wel eens de knuppel in dit hoenderhok (men vergeve ons de oude beeldspraak) kunnen zijn. Er zijn nog wel andere knuppels ook, maar dat wat kardinaal Suenens ter sprake heeft gebracht is In deze omgeving stellig de grootste knuppel. Hierbij vergeleken hebben alle andere kwesties veel minder betekenis, zelfs Humanae Vltae en het celibaat, hoe belangrijk deze op zich zelf ook mogen wezen. h. Luk as 17:11 Sinds twee jaar kan men oo. dat weer doen, dat men dwar door Samaria gaat icannee men vanuit Galilea naar Je rusalem wil reizen. En de om standigheden ivaaronder me hier moet reizen, lijken ai tivee druppels water op di welke er waren aan het begi van onze jaartelling. Alleei zijn de Samaritanen (waarvai er nog slechts een kleine res; is) vervangen door een Ara bische bevolking. Maar ver der Het is nog precies dezel; de vijandschap en haat die e heerst. De tijden zijn voortgegaan. W moeten echter vaststellen da ze in wezen niet zijn veran derd. Dat is de wereld waar in w\j leven. Overal komen we in aanraking met de te genstellingen tussen de volken, de rassen, de godsdiensten. Ir is oorlog op grote schau. en er is oorlog op kleine "chaal. En overal hoort mei. Je waarschuwende woorden: ■jas op voor de Samaritanen: Het is een gevaarlijk volk liet te vertrouwen! Samarb s besmet terrein! Vermijd ■.et zoveel mogelijk.' Zo waar schuwen wij voor anderen en .0 waarschuwen anderen voor ons. Wanneer Jezus van Galilea naar Jerusalem toil reizen, gaat hij dwars door Samaria. Hij doet niet mee aan die al gemene ophitsing. Hij ziet de i marifonen als mensen: niet beter en met slechter dar. de anderen. Hij ziet hen als men sen die het evangelie nodig hebben. Dit is Jezus Christus ten voeten uit. Zo wil Hij staan temidden van de vol ken en rassen en godsdien sten en kerken. Zo staat Hij temidden van al degenen die zich zo gemakkelijk 'door haat laten vervoeren. Hij gaat niet aan één kant staat. Hij weet dat al dié mensen in twist om. politieke, racistische, aods- dienstige, kerkelijke zaken, vergeving der zonden nodig hebben. En zo wil hij zijn. een verbinding tussen hen die, om weff:e redenen dan ook, hopeloos uiteen zijn gedreven. En hgt in het vrleiigde van dit ook niet onze taak wan neer wij ons naar Christus' naam willen noemen t Historisch kunnen de dubbelgangers van de zan ger Bing Crosby en de komiek Jack Benny niet worden genoemd, maar wél bijzonder treffend. FernandeL (van Don Camilla) moet zijn dubbelganger 2500 jaar voor Christus zoeken in het oude Egypte. Als hij wilkan hij ermee geconfronteerd worden in het Louvrewaar deze houtsnijfiguur ia tentoongesteld. Ooft Mae Tse Toeng, leider van honderden miljoenen Chinezen, heeft zijn .schaduiv', in dit geval in de vorm van een uit graniet gebeeldhouwd standbeeld van een oude Egyptenaar., te zien in het museum in Cairo. - 0s Amerikaanse komiek Bop Hope verkleed? rj Welnee, hel linkse beeld stelt een zekere Wilhelm Halter voor, die 1/00 jaar geleden werd vereeuwigd foor Albrecht Diirer.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1969 | | pagina 17