NSU Ro 80,
exclusieve
wagen met
revolutionaire
motor
,OP EN OVER DE WEG'
MAAK GEEN HAAST ALS U MET
DE AUTO OP VAKANTIE GAAT
BEZOEK AAN HET NATIONAAL AUTOMUSEUM
TE DRIEBERGEN DE MOEITE WAARD
zaterdagnumr
Zaterdag 5 juli 1969
waar het gewicht terecht komt. Het
beste Is natuurlijk de zware zaken
zoveel mogelijk tussen de wielen te
bergen. Dat wil niet zeggen, dat u
die op het imperiaal moet binden,
want de tweede voorwaarde is. dat
het zwaartepunt zo laag mogelijk
moet liggen. Tussen de wielen en zo
laag mogelijk: dat is op de achter
bank. Als daar geen passagiers zitten
en er dus ruimte is, is dat natuurlijk
ideaal. Als u kleine kinderen mee
neemt, kunt u nog heel wat kwijt op
de vloer tussen achter- en voor
zetels. Als achter alles vol is mei
mensen, dan moet het gewicht naar
de bagageruimte. Zit die achterin,
dan zult u tijdens het rijden rekening
moeten houden met .staartlastigheid'
van de auto. Zit de motor achterin,
dan gaat de bagage naar voren.
Groot gewicht voorin werkt in dit
geval mee aan de verhoging van de
stabiliteit
Kinderen
Kinderen in de auto mogen tijdens
het rijden de bestuurder niet afleiden.
Geef ze daarom wat te doen onder
weg. Geef ze in ieder geval geen
lawaaïg of voor de bestuurder hin
derlijk speelgoed. Zorg ook, dat hun
spullen niet los door de wagen
slingeren. De bestuurder zou bijvoor
beeld lelijk schrikken om het erg
zwak uit te drukken als hij plotse
ling moet remmen en dan pas merkt,
dat er een balletje onder zijn rem
pedaal ligt, en zoiets gebeurt wei
eens. Zeg in ieder geval van te voren
duidelijk tegen de kinderen wat er
van hen wordt verlangd en waarom.
Mocht er ruzie ontstaan onderweg,
ga dan niet tijdens de rit tot bestraf
fing over. Laat de wagen eerst stop
pen en betrek de bestuurder niet bij
meningsverschillen een geërgerd
rijder Is een gevaar op de weg
Bedenk nu vast voor volgend jaar,
dat toeristische vliegreizen naar het
zuiden sneller en vaak goedkoper
zijn dan autotochten. U zit dan na
tuurlijk zonder vervoermiddel op uw
vakantiebestemming
HANS TEN HOUTEN.
In Leidschendam is eind mei liel Nationaal Automuseum geopend.
In dit nieuwe museum is onder meer de beroemde collectie onder
gebracht can de heer Riemersdirecteur van de autoschool in Drie
bergen.
Voor wie zijn vakantieof een deel daarvan, in eigen land doorbrengt,
is een bezoek aan Leidschendam voor het museum beslist de moeite
waard.
De tentoongestelde collectie is buitengewoon sterk gevarieerd en beval
niet alleen vela stukken uit de tijd dat het paard nog voor de voort
beweging van de meeste voertuigen zorgde. Maar vooral het daarop
volgende tiidperk van mechanisch voortbewogen voertuigen (of het nu
door een benzinemotor, een elektromotor, een combinatie van benzin k
en elektromotor, of door stroom was) is door de talrijke zeldzame it t
curieuze stukken opnieuw tot leven gebracht.
Onder de ongeveer SO automobielen, 40 motorrijwielen, 15 ficlsa
15 rijtuigen, 3 arresteden, S brandspuiten die momenteel geposecr. j-
zijn, bevinden zich automobielen van beroemde merken, zoals enip z
Bugattis, enkele statige Rolls-Royces, verschillende wagens van
bekende Nederlandse Spyker-fabrieken, een stoomvoerluig van Nedci
lands fabrikaat, een FN 4 cylinder motorrijwiel uil 1920, een ronmj
tische postkoets, een indrukwekkende statiekaros, etc. etc.
Op de foto één van de pronkstukken, een Benz uit 1S94.
toch overal wegwerken in uitvoering in Nederland? Mei,
juni en juli zijn de beste maanden voor asfalteren. Dan
is er weinig regen en de temperatuur is redelijk'.
FOLKLORE
STOPLICHTEN
zijn om voor dat ene weekeinde de weg
stroken voor het verkeer open te stellen.
Het is een vreemd gezicht, als men op vrijdagavond
27 luni, aan de vooravond van het eerste vakantie-
topdrukte weekeinde, stoplichten ziet aan de Zierlkzeese
kant van de Zeeland-brug. Die lichten stonden daar.
omdat de weg aan het einde van de brug over een
honderdtal meters slechts over één strook te gebruiken
was. Nadat het licht groen was reden wij, in een file,
langzaam over dat ene goede stuk. We keken naar het
strookje, dat niet gebruikt mocht worden. Dat strookje
zo bleek zag er niet eens zo slecht uit. Goed
beschouwd zou het wellicht niet zo moeilijk geweest
NIEUW WEGDEK
Iets, dat velen altijd weer verbaast, is dat drukke wegen
bij voorkeur in het topseizoen een nieuw wegdek krijgen.
In Zeeland is dat de laatste weken het geval met een
deel van rijksweg 58 en de provinciale weg van Goes
naar de Zeelandbrug. Toen wij rijkswaterstaat naar de
reden hiervan vroegen, kregen wij het volgende com
mentaar: .Wanneer had u het dan willen doen? Er zijn
Het stemt tot tevredenheid, dat de traditionele Zeeuwse
klederdrachten nog veel en met ere worden gedragen,
en dat beslist niet alleen voor het toerisme. Voor die
toeristen moet het toch een vertederende ervaring zijn,
om achter een auto te rijden, die bestuurd wordt door
een Zeeuwse met op het hoofd een brede witte kap.
Maar als die toerist lang achter zo'n auto blijft rijden,
is er de kans, dat hij ervaart, dat die kap niet zo'n veilige
dracht is achter het stuur. Hij zal dan namelijk merken,
dat de Zeeuwse chauffeuse niet zomaar op het verkeer
achter haar kan letten. Als ze in haar spiegeltje kijkt,
ziet ze hoofdzakelijk haar kap, terwijl het haar niet licht
zal vallen het hoofd om te draaien in een kleine auto.
AUT0PR0EF VAN
HENK VAN ZALINGE
AFBEELDING 1
arbeidsslag gemaakt. Na een omwenteling
van de driehoekige rotor heeft de motor
drie arbeidstaken geleverd.
Om terug te komen op de inhoud. Je kunt
er alle kanten mee op. Ik vind de beste
benadering om uit te gaan van een om
wenteling van de rotor, dan kun je de
dubbele wankelmotor vergelijken met een
viertakt 6-cilinder zuigermotor van 2985 cc.
(zes maal 497,5 kamervolume), een drie liter
6-cilinder dus en dat past beter bij de
Ro-80 dan duizend oc. Het komt ook beter
overeen met' het benzineverbruik dat ge-
is 173 kilometer. De snelheidsmeter geeft
10 pet. te veel aan. Toch heb je de Indruk,
dat het accelereren bijzonder snel gaat.
Maar het probleem is dat de motor in het
lage toerental weinig vermogen heeft.
Bovendien is de Ro uitgerust met een
semi-automatische drieversnellingsbak, die
je naar keuze kunt schakelen of op auto
maat kunt zetten.
Achter de motor zit eerst een hydraulische
koppelomvormer en een droge plaat kop-
Ik heb al eens eerder kennis gemaakt met de NSU Ro-80. Dat was in Engeland op het
circuit van Silverstone. Toen heb ik een paar ronajes met hem gedraaid en dan kun je
uiteraard geen oordeel over de wagen stellen. Wat je bij blijft is de image, die in korte
tijd is opgebouwd toen er nog niet zo heel veel over de Ro bekend was. ie hoorde allerlei
ongelooflijke prestaties en heerlijkheden, alle uiteraard in overtreffende trap. Als je dan
een tijd later weer in een Ro-80 stapt, dan is die image voor je gevoel volkomen juist.
Alleen als je nuchtere metingen gaat verrichten blijken een paar superlatieven toch niet
geheel op te gaan, maar straks meer daarover.
De volgende figuur is weer figuur 1. Hei
excentrische tandwiel A-B-C maakt bij hel
^ovengenoemde proces een volle omwen
ding (360 graden). Bij elke omwentelin'
-n het excentrische tandwiel wordt e<-
middeld één op 7 bedraagt. De Ro loopt
op gewone benzine en gebruikt vrij veel
olie.
Zo'n wankelmotor is geruisloos, zelfs bij
190 op de snelheidsmeter hoor |e niets.
Alleen het schuifdak giert wat, jammer
eigenlijk. Het schuifdak is elektrisch en
niet standaard.
In zo'n wankelmotor zit geen zuiger, drijf
stangen. kleppen en dergelijke. Dus minder
delen, die lawaai kunnen maken, minder
trillingen. Ook de carrosserie is tot in de
puntjes uitgebalanceerd en ruisvrij. De mo
tor, die ajleen een zacht zoevend geluld
maakt het lijkt op dat van een turbine
motor wekt de suggestie dat |e veel
harder rijdt dan in werkelijkheid.
'/an 0 tot 80 trekt de Ro in 9.3 seconden.
'20 in 19,3. De gemiddelde topsnelheid
AFBEELDING 2
peling, die elektrisch en automatisch wordt
ontkoppeld, als je aan de versnellings-
handel komt. Een lichte aanraking van de
pook is al voldoende om te ontkoppelen.
Wil je rijden met schakelen, dan vind ik
dat je net niet snel genoeg kunt schakelen
en rij je volledig automatisch, dan kun je
er net niet uitgekookt genoeg mee rijden
Maar let wel, voor ormaal gebruik, dus
alö je niet te veel extreme eisen gaat
stellen, werkt het voorbeeldig. Het sturen
met de Ro-80 gaat bijzonder fijn. De be
sturing is serve-bekrachtigd en draait daar
door bijzonder licht en voelt toch vrij direkt
aan.
KOERSVAST
De v/agen is bijzonder koersvast en rechi
AFBEELDING 3
uit rijden gaat erg comfortabel, ook t<
hoge snelheden. Iets minder prettig is hf
onderstuurde karakter (bij elke wagen mt
voorwielaandrijving aanwezig), dat vooif
bij nat weer wel zeer sterk tot uitdrukkliï
komt. De wagen is dan bijna niet door er
bocht te krijgen en wil hardnekkig rechtut
gaan. Laat je gas los, dan is alles ogc-
blikkelijk normaal en stuurt hij gewillig dl
booht in. Een ander punt is dat bij een sus
genomen bocht de wagen zeer sterk ga"
overhellen op een voorwiel. De wegliggifij
Is goed en de Michelln xas-banden zij',
daar uiteraard debet aan. De remmen
uitstekend en dat moet ook wel voor ee
wagen die hoge snelheden maakt Steil
afremmen bij bijvoorbeeld 160 levert ge?
enkel probleem op. De bekrachtigde scl#
remmen rondom hebben voor de voorwiel?
een extra remcircuit. Een mooie oplossle(
en veilig. Een remkrachtbegrenzer op
achterwielen werkt afhankelijk van de be
lasting. De zelfdragende carrosserie heat
een grote mate van stijfheid gekregen doï
kogelbalken van allerlei profiel. Ingebouwd
veiligheid voor de passagier dus. In dt
Ro-80 zijn bijna aile voorzieningen getrof
fen om het zeer comfortabel te maken voa
de passagiers. De uitrusting is zeer cot-
pleet, zo compleet zelfs dat het even duif
voor je weet waarvoor de negen control
lampjes zijn. De stoelen zijn redelijk,
te zacht. Beenruimte is er In overvloei
De Ro-80 kost inclusief btw 17.903 gulden
AFBEELDING 4
Het is geen pretje om met een auto vol' bagage en familieleden In een zo
kort mogelijke tijd over stampvolle wegen naar een vakantiebestemming in
het doorgaans zonnige zuiden van Europa te rijden. Behalve dat het geen
pretje is, is het nog gevaarlijk ook. Juist daarom voert het Verbond voor
Veilig Verkeer gedurende de vakantiemaanden een aktie met als thema
.veilig uit-veilig thuis'.
De aktle bevat twee kernpunten: hei
advies om steeds na twee uur rijden
een kwartier te rusten en het be
kende, maar ook nu weer actuele,
.Glaasje op, laat je rijden', dat spe
ciaal voor de zomermaanden wordt
gepresenteerd onder de samenvat
tende titel .Drinkjijenrijik'.
Het is begrijpelijk, dat veel mensen,
die met hun auto naar een verre
vakantiebestemming gaan, de reis zo
vlug mogelijk willen maken om zo
lang mogelijk van de zon te kunnen
genieten. Juist deze mensen moeten
echter bedenken dat ze van de tocht
een plezierig stukje vakantie kunnen
maken door minder haastig naar het
einddoel te rijden. Maak gewoon wat
minder gebruik van de grote routes,
stop zoals het verbond adviseert
-om de twee uur even langs de
v/eg. Moeder kan dan een kopje
koffie klaar maken, de kinderen kun
nen de benen strekken iets wat
vader beslist ook moet doen om de
bloedsomloop op peil te houden
en allen kunnen onderzoeken welke
sanitaire mogelijkheden de bomen
en struiken langs de weg bieden.
Verkeersregels
Het rijden in het buitenland wordt
bemoeilijkt door onbekendheid met
de wegen en de verkeersregels
Voor die wegen zijn kaarten te koop
Zorg ervoor, dat die van tevoren
goed worden bestudeerd, zodat de
gene, die naast de bestuurder zit,
onderweg vlot kan adviseren. De
diverse verkeersbonden verstrekken
folders met afwijkende verkeers
regels in het buitenland. Lees die
voor het vertrek goed door en laai
die onderweg na het passeren van
grenzen nog eens door bijvoor
beeld de kinderen voorlezen. Het
houdt hen bezig en de bestuurder
op de hoogte. Het verbond voor
veilig verkeer adviseert per dag niet
meer dan 500 kilometer te rijden. Dat
is al een heel eind, zeker als de
bestuurder weinig rijervaring heeft
en als er kinderen In de auto zitten.
Een goed advies voor automobilisten,
die per jaar maar zo'n 5000 kilometer
rijden, is trainen voor het vertrek
Ga voor u de grole tocht onder
neemt, een paar flinke proefritten
maken in eigen land. .Eerst op stille
en geleidelijk op wat drukkere
wegen', adviseert het verbond.
Bagage
Reeds voor het vertrek kan men het
rijden veiliger maken. Laat de auto
goed nazien, probeer hinderlijke ram
meltjes en tril linkjes tè verhelpen en
let op, dat het voertuig niet te zwaar
belast wordt. Dat laatste is enorm
belangrijk, een auto, die maximaal
belast is stuurt veel moeilijker dan
een wagen met twee personen erin
Dat moeilijker sturen merkt men
doorgaans pas in grenssituaties, bij
een onverwacht snelle bocht in een
snelle weg en bij een plotseling
overstekende voetganger. De banden
moeten natuurlijk prima zijn om al
het gewicht te kunnen dragen. Be
zuinig niet op uw auto, omdat u zo
graag een nieuwe kampeeruitrusting
wil hebben.
Bij het laden is het ook belangrijk,
De lange reis naar uw vakantiebestemming wordt aangenamer en minder gevaarlijk, als u wat minder gebruik
maakt van de hoofdwegen om langzamer rijdend wat meer te genieten van al hel moois onderweg.
Over de motor bestaat nogal wat verwar'
ring. In de Ro-80 is voorin een waterge
koelde dubbele wankelmotor geplaatsi van
115 pk. bij 5500 toerer per minuut, Jie de
voorwielen aandrijft. De fabriek geeft als
inhoud op tweemaal 497,5 cc kamervolume
Nou, nou, zeggen dan een heleboel men
sen. maar 1.000 cc. Het is zo'n grote wagen
en het rijdt nog 180 ook. Dat is niet juist
Kamervolume is heel moeilijk te verge
lijken met cilinderinhoud en daar begint de
verwarring.
DE WERKING
In een wankelmotor is in een kamer een
drie-hoekige rotor geplaatst, die excentrisch
ronddraait. Bij figuur 1 is door vlak A het
verbrande gas uitgestoten en begint vlak
A (boven) met aanzuigen. Kamer B is ge
vuld met gasmengsel en bezig te compri
meren In C zetten de verbrande gassen uit.
Figuur 2: Kamer A zuigt verder aan. In
kamer B staat het gas bijna onder maximale
druk. De verbrande gassen in kamer C
kunnen naar bulten stromen.
Figuur 3: Kamer A zuigt nog steeds het
benzine/luchtmengsel aan. Kamer B Is
maximaal gecomprimeerd en de bouglevonk
(bij de Ro-80 dubbele ontsteking om vol
ledige verbranding te krijgen) laat het
mengsel ontploffen. Vlak C veegt als het
ware kamer C schoon en de verbrande
gassen stromen verder naar buiten.
Figuur 4: Kamer A Is geheel gevuld me1
nieuw gasmengsel en begint aan de com-
pressleslag zodra de rechterkant van vlak
A de inlaatopening heeft afgesloten. In
kamer B zetten de verbrande gassen zich
uit en duwen de rotor via het excentrische
tandwiel rechts omhoog. C drukt de eerder
verbrande gassen naar buiten.
Daarvoor heb je dan een exclusieve wag?
met een revolutionaire motor, die weli9wat
niet zo lang In produktie is, maar tot
lang genoeg is getest om kinderziekte
kwijt te zijn. Iets aparts, maar daar is
orljs dan ook naar.
