Unaniem SER-advies aan regering voor 1970:
GEEN HOGERE BTW, HUURVERHOGING
UITSTELLEN, MAX. 5 PCT MEER LOON
Topberaad in Vietnam
,De Zak van Zuid-Beveland mag voor de
landbouw geen onzeker gebied blijven'
Toeslag
van 1 pet
Vrijdom
SER:
Vandaag
in de
krant...
GAULLISTISCHE MINISTERS: GEEN
HANDDRUK VOOR ALAIN P0HER
INGRIJPENDE
WIJZIGINGEN
OP KOMST?
ZLM-VOORZITTER IR J. PRINS OP ALGEMENE VERGADERING:
DUIDELIJK
OVER NIEUW
GEBIED VOOR
DE INDUSTRIE'
Prioriteit
212e jaargang - no. 141
PROVINCIALE ZEEOWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 21 juni 1969
I. 7853, adv 5213). O
(Van onze correspondent)
DEN HAAG (GPD) De Sociaal-economische Raad heeft
gistermiddag laat, na een zes uur durende vergadering, een una
niem advies aan de regering vastgesteld over het in 1970 te voe
ren sociaal-economisch beleid, gericht op doorbreking van de in
flatiespiraal en met als uitgangspunt een toeneming van het re-
ele besteedbare inkomen met ongeveer 3 pet ,dit jaar 0,5 pet).
Hoofdpunten uit dit advies:
geen verhoging van de btw, de nieuwe omzetbelasting, in 1970;
uitstel van de huurronde van 6 in elk geval tot 1 juli 1970;
vertraging van de afbouw van omzetbelasting op investeringen
H beperking van de contractloonstijging voor 1970 tot 5
0 verschuiving van een groter deel van de inflatiecorrectie dan een
derde naar 1971.
Ir J. Bosnia en A. H. Kloos, voorzitters
van resp. de werkgevers- en werkne-
mersdclegatie in de SER, zeiden na af
loop van de besloten SER-vergadering
.bijzonder gelukkig' te zjjn met dit una
nieme advies. ,Het is een van de belang-
rjjkste adviezen, die ooit door de SER is
uitgebracht*, aldus de heer Bosma, ,het is
natuurlijk mogelijk dat dit pakket maat
regelen niet past in het beleid zoals de
regering zich dat voorstelt, maar wij heb
ben nu duidelijk gesteld wat er volgens
ons nioet gebeuren'.
Het schrappen van de btw-verhoging per
1 januari 1970, waar het kabinet tot nu
toe weinig voor voelt, en uitstel van de
huurrondes houdt in dat de overheid
ruim 500 miljoen minder zal ontvangen
dan was geraamd. Ook op dit punt heeft
de SER het kabinet aangegeven welke
weg kan worden gevolgd: de werkgevers
zijn akkoord gegaan met een vertraagde
afbouw van de omzetbelastingen op in
vesteringen, hetgeen de overheid circa
f 250 miljoen oplevert.
Voorts zou een groter deel dan één derde
van de Inflatiecorrectie naar 1971 of la
ter moeten worden verschoven, waar
door 100 tot 150 miljoen beschikbaar
komt voor de overheid om het gat te
stoppen. Het restant van het bedrag van
ruim 500 miljoen moet worden gevon
den door bezuinigingen in de overheids
sfeer, zo nodig ook een hogere vermo
gensbelasting. Wat dat eerste punt be-
Zie slot pag. 9 kol. 4)
Reeds verleende toeslagen
in mindering brengen
DEN HAAG (GPD) - DeSER
heeft gisteren geadviseerd tot een
uitkering ineens van 1 procent
van het jaarloon als compensatie
bedrijfsleven is daarmee, aldus de
heer Bosma, werkgeversvoorzitter,
een bedrag van 550 miljoen gulden
gemoeid'
Waterkeringen
MEER DAN DE HELFT van de
12 km waterkeringen, die eind
september 1967 nog niet was aan
gepast is nu wel verhoogd, zegt
minister Bakker in antwoord op
kamervragen naar de verhoogde
waterstand in het zuidwesten.
(Pag. 2)
Zeeman
HET ZEEMANSBEROEP wordt
steeds meer een tijdelijk beroep:
voorzitter Berghout van de r-k
vervoersbond pleitte vrijdag voor
vergaande verbetering van so
ciale omstandigheden op zee.
(Pag. 3)
Jeugdland
JEUGDLAND zal dit jaar een
zomers feest voor alle Walcherse
kinderen kunnen worden tussen
30 juni en 25 juli. (Pag. 5)
Hongerdood
SINDS HET BEGIN VAN DE
burgeroorlog zijn in Biafra zeker
1,5 miljoen mensen van honger
omgekomen. 'Pag. 9)
Open deur...
DE BRITSE koninklijke familie
maakte historie door een televisie
ploeg in Buckingham Palace bin
nen te laten. Onderwerp van de
gemaakte documentaire: het con-
fact tussen monarchie en volk.
(Pag. 9)
Binnen- en buitenlands
nieuws: pagina's 1, 3, 4 en 9
Zeeuws nieuws:
pagina's 2, 4, 5 en 7
Sport: pagina 11
Radio en tv: pagina 25
Financieel nieuws: pagina 27
het BZC-zaterdagnummer
pag. 17: Karei van het Reve
schreef boek Waarde Kameraad'
over processen rond Russische
schrijvers en dichters; letterkun
dige kroniek door Hans Warren,
nag. 19: Soepkoken door de huis
vrouw en in de fabriek, culinair
avontuur; Van en voor Haar.
oag. 21: Gesprek met wika Was-
terval: ,Wij zijn geen apostelen
meer' Spanningen tussen net cen
trum en de periferie van de r-k
kerk.
pag. 23: dammen, schaken, bridge,
puzzel en prijsplaat.
Op deze uitkering zullen reeds verleen
de duurtetoeslagem in mindering moeten
worden gebracht. Over de uitwerking
zal in de Stichting van de Arbeid en
bedrijfstaksgewijze nog nader overleg
moeten worden gepleegd. Het kabinet
zal zich, zoals bij het informele beraad
over het beleid voor 1970 is gebleken,
niet verzetten tegen de uitkering in
eens.
Volgens werknemersvoorzitter Kloos
staat het vast dat de besteding van het
bedrag van 130 tot 140 miljoen, be
schikbaar gekomen door de opschorting
van de investeringsaftrek, zal worden
besteed om op korte termijn de accijns
op suiker terug te brengen van 19 tot
4,25 per honder kilo. Daarmee ver
valt dan wel de eerder naar voren ge
komen mogelijkheid om het btw-tarief
op gas, water en electriciteit te verla
gen.
daging van de accijns op suiker is
snelste wijze om een daling van de
kosten van levensonderhoud, waarvoor
dit bedrag bestemd Is, te bereiken',
aldus de heer Kloos. De bestemming
van de 130 tot 140 miljoen moet nog
in het parlement aan de orde komen.
BERN HARD WERD FLYING EAGLE'
GRONINGEN Prins Bemhard
was vrijdag eregast bij de feeste
lijkheden rond het 150-jarig be
staan van Niemeyer NV te Gro
ningen. Bij een bezoek aan een
stam Canadese indianen, werd de
orins tot ereapperhoofd benoemd
en kreeg hij de naam Flying
Eagle. Op de foto: Chief McDoug-
hall Black Horse reikt de prins
de bijbehorende versierselen uit.
raai De Gaulie c
Zie slot pag. 9 kot. IJ
Incident bij installatie Pompidou
Chaban-Dêlmas de
nieuwe premier
PARIJS De aflossing van de
hoogste wacht heeft gisteren in
het Elysee bij de installatie van
de nieuwe president Georges
Pompidou onder de ogen van
miljoenen televisiekijkers een
pijnlijk incident opgeleverd, toen
de gaullistische staatsminister
Roger Frey ostentatief weiger
de de hand van. het ex-staats
hoofd ad interim Alain Poher
te drukken, die hij hem toereik
te.
Dit kwalijke voorbeeld van politiek se-
cretarisme werd vervolgens door al
le andere gaullistische ministers ge
volgd. Ze deden of de omvangrijke
heer Poher, die 53 uagen de functie
van staatshoofd had vervuld, eenvc
dig lucht was.
De nieuwe president, Georges Pompidou,
wist zich gelukkig wat beter boven
de politieke geschillen die in de ver
kiezingscampagne zich zo overdadig
Hadden gemanifesteerd te verheffen,
en zwijgend, maar niet zonder waar
digheid, had hij bij aankomst bij
zijn nieuwe ambtspaleis de vroegere
en tijdelijke bewoner Alain Poher
begroet
De eerste woorden die het nieuwe
GASVONDST BIJ EMMEN
EMMEN (ANP) Nabij Emmen tussen,
de dorpen Westenesch en Noordsleen
heeft de Ned. Aardoliemaatschapprj vrij
dag na enige maanden boren gas aange
boord. In hoeverre de vondst van belang
is zal eerst in de komende dagen moeten
worden vastgesteld. De mogelijkheid is
echter niet uitgesloten dat de vondst ex
ploitabel is. Enige jaren geleden werd in
le omgeving, nabij het dorp 't Haantje
eveneens geboord, doch met minder suc
cesvolle afloop. De boring werd gedaan
nadat seismische onderzoekingen hiertoe
aanleiding hadden gegeven.
ARNHEM De 72-jarige me
vrouw Geertje Welling f tante
Geertje) uit Arnhem, die vorige
week in de Duitse Lotto een be
drag van 31,0.000 won, is giste-
'en het geld gaan ophalen. Op de
foto staat zij sprakeloos naar de
koffer met geld te kijken.
THIEU ROEPT MINISTERS EN ADVISEURS BIJEEN
SAIGON (RTR) President
Ngoejen Van Thieu van Zuid-Viet
nam heeft vrijdag zijn voornaam
ste ministers en militaire adviseurs
ISRAËLISCHE MARINE BRENGT
EGYPTISCHE MOTORBOOT OP
TEL AVIV (RTR) Een Israëlische militaire woordvoerder heeft
in Tel Aviv meegedeeld dat de Israëlische marine in de Golf van
Suez een Egyptische motorboot heeft aangehouden en opgebracht en
de 19 bemanningsleden gevangen heeft genomen.
Dinsdagavond laat ontdekte een Israëlische patrouilleboot voor de westkust van
het schiereiland Sinaï en in de wateren van Israël de Egyptische motorboot.
De Egyptenaren poogden te vluchten. De Israëliërs zetten de achtervolging in
en losten waarschuwingsschoten. De jacht op het Egyptische schip had ae nele
nacht geduurd.
bijeengeroepen, zo is van rege
ringszijde in Saigon meegedeeld.
Men wilde niet zeggen welke kwes
ties op deze bijeenkomst besproken
zullen worden- Thieu zou de laat
ste hand leggen aan een wet die
voorziet in een ingrijpende be
stuurswijziging en daarna de Viet-
cong een politieke regeling willen
voorstellen.
Men meent dat de president van plan
is een raad te vormen die de regering
van advies moet dienen. In deze raad
zouden ea 20 politici uit alle stromin
gen In het land zitting krijgen. De ad
viesraad zou dan op zijn beurt weer
een orgaan moeten creëren dat alge
mene verkiezingen moet organiseren die
in 1970 zullen worden gehouden. In dit
lichaam zouden ook leden van de door
het door het Zuidvietnamese bevrijdings
front gevormde voorlopige revolutionaire
regering zitting kunnen nemen.
In doorgaans welingelichte kringen is
meegedeeld dat de kans groot is dat
generaal Doeong Van Minh, die de
staatsgreep tegen president Ngo Dinh
Diem in 1963 heeft nelpen voorbereiden,
voorzitter van de nieuwe adviesraad zal
worden.
Op de bijeenkomst
en zijn naaste medewerkers zou uitge
maakt worden hoeveel macht deze raad
moet-krijgen. Men acht het niet uitge
sloten dat Thieu de raad grote zeggen
schap zal geven bij het toezicht op het
regeringsbeleid.
Grond
Ongeveer 800.000 Zuidvietnamese
pachters krijgen hun grond in eigen
dom. Dit is vrijdag meegedeeld door
de minister van landhervorming Cao
Van Than Het gaat om een areaal
van 147.000 ha, dat aan de groot
grondbezitters zal worden ontnomen
(Zie slot pag. 3 kol. 4)
MEJ. KLOMPÉ
IS BEREID TOT
OVERLEG
AMSTERDAM (ANP) —De Neder-!
landse Federatie van Beroepsverenigin-1
gen van Kunstenaars, die minister j
Klompé een .eerste nota inzake enkele
dringende cultuurpolitieke vraagstuk
ken' had doen toekomen, heeft van de
minister een telegram ontvangen waar
in zij zegt de nota te hebben ontvangen
I en bereid te zijn tot overleg. De minis-
president Thieu ter stelt voor woensdagmiddag 2 juli.
BERGEN OP ZOOM De
Zeeuwse Landbouw Maatschap
pij wil duidelijkheid over de
vraag waar op korte termijn in
liet zuidwesten van het land
een verdere industriële ontwik
keling moet worden verwacht.
,De noodzaak van de aanpak
van een nieuw gebied voor in
dustrialisatie wordt urgenter,
nu Moerdijk toch al buiten de
oorspronkelijke opzet vergroot
is door de komst van Shell en in
het Sloe met de vestiging van
diverse bedrijven steeds minder
overblijft', zo was vrijdagmid
dag in het Luxor-theater te
Bergen op Zoom de vaste over
tuiging van voorzitter ir J.
Prins op de zomervergadering
van de (met Brabant gefuseer
de) ZLM.
,Onze voorkeur is bekend', aldus
de lieer Prins. En daarbij doelde
hij op een eerder uit de iand-
bouwhoek gedane suggestie om
een ingepolderd Land van Saeftin-
ge in de toekomst voor indus
trialisatie in plaats van voor land
bouw te bestemmen, wanneer
daardoor andere landbouwgebie
den ongemoeid gelaten zouden
kunnen worden.
,In ieder geval zal voorkomen
moeten worden dat de Zak van
Zuid-Beveland een onzeker ge
bied wordt doordat men in andere
gebieden, die de landbouw minder
pijn doen, nog niet klaar is'.
De ZLM-voorzitter was zich ervan
bewust dat de recente industrialisa
tie in Zeeland nogal klemmende
vragen met zich brengt, zodat wij
haast geneigd zijn gezien de rea
liteit om de wens van de land
bouw voor een kritisch en selec
tief industriebeleid maar in te slik
ken'. Met deze opmerking bepaalde
ir Prins zijn gehoor bij de beslis
sing van het Franse concern Péchi-
ney om een aluminiumbedrijf in het
Sloegebied te vestigen. Een veront
rustend perspectief voor de land
bouw noemde hij het beeld dat on
langs dr Ten Houten, directeur van
het Instituut voor Plantenziektekun-
dig Onderzoek (IPO), heeft geschil
derd op grond van de resultaten van
waarnemingen rond een aluminium-
fabriek in Tsjecho-Slowakije. .Wij
moeten aannemen dat de consequen
ties van een dergelijke vestiging in
het Sloe voldoende doordacht zijn en
dat indien van agrarische zijde
maatregelen voorgesteld worden
deze dan ook gehonoreerd zullen
worden', stelde hij overigens maar
vast. Het is volgens de neer Prins
intussen wel gebleken dat een over
leg- en adviesorgaan als de provin
ciale raad voor de bestrijding
van luchtverontreiniging in Zeeland
een juiste opstelling is van allen
die bij deze problematiek zijn be
trokken. ,Het komt ons voor mede
gezien de Sh >ll-vestiging aan Moer
dijk dat een dergelijke raad voor
Brabant een niet alleen onzerzijds
gewenste, maar ook objectief gezien
noodzakelijke installing zou zijn'. In
tussen moet ten aanzien van het
Sloe nog worden bezien, vindt de
ZLM-voorzitter of niet ook nog an
dere maatregelen in verband met de
vestiging van Péchiney wenselijk
zijn dan metingen en goede regeling
van schadevergoedingen.
Nader verklaarde de heer Prins ons
dat men hier kan denken aan een
breder gebied dan het verkochte ter
rein voor Péchiney, waarin bos oi
planten zouden kunnen worden aan
geplant. Men zou na verloop van tijd
dan aan die aanplantingen proef on
dervindelijk kunnen uitzoeken wal
de invloed van de luchtvervuiling op
dc biologische wereld is. Hij dacht
daarbij vooral ook aan de consequ
enties op lagere termijn en in een
verder gebied dan de onmiddellijke
omgeving van het aluminiumbedriji
Een raad voor de luchtverontreini
ging in Brabant achtte hij ook, ge
zien een grensoverschrijdende lucht
vervuiling, bijzonder nuttig.
Twee zaken, die in het overleg van
de georganiseerde landbouw met hel
provinciaal bestuur van Zeeland be
langrijke prioriteit verdienen, sneed
de heer Prins in zijn openingsrede
Zie slot pag. 7 kol. 6)
Deze week i» het rapport ge
publiceerd van de commis
sie .belastingvrijdom koninklijk
huw' en daarin wonlt gecon
cludeerd dat - we .vertalen' het
nu maar heel globaal - de leden
van het koninklijk huis niet
langer meer in aanmerking behoren te
komen voor belastingvrijdom over hun
privé-vermogen, voor zover dit althans
niet wordt aangewend in verband met
de uitoefening van hun officiële taken.
Dit rapport is samengesteld door de
hoogleraren Simons en Van der Hoeven,
alsmede door SER-voorzitter De Pous,
die daarmee een zorgvuldig geredigeerd
werkstuk tot stand hebben gebracht, dat
vooral in zijn staatsrechtelijke benade
ring een uitstekende basis voor nadere
discussie vormt. Het gaat hier om een
inderdaad voortreffelijk uitgebalanceerd
advies, waarmee een positieve bijdrage
wordt geleverd tot verder democratise
ring van het koningschap.
De voorgeschiedenis van dit stuk gaat
een drietal jaren terug. In 1966 dien
de het kabinet-Cals een wetsontwerp bij
de kamer in, waarbij het Inkomen van de
daarvoor in aanmerking komende leden
van het koninklijk huis aanzienlijk werd
verhoogd. De reacties daarop waren al
lerminst gunstig, ze waren zelfs van dien
aard dat de regering om nader advies
aan de raad van state vroeg. Daarmee
werd de behandeling van het bewuste
wetsontwerp voorlopig van de kamer
agenda afgevoerd. Dat
duurde tot vorig jaar
juni, toen het kabinet-
De Jong in een brief
de kamer een ge
heel nieuwe financiële
regeling in uitzicht stelde, die in 1971
van kracht zou worden. Zij kwam er on
der meer op neer, dat het grootste deel
van het hofpersoneel in rijksdienst zou
overgaan, terwijl allerlei .officiële' uit
gaven ten laste van de rijksbegroting
zouden worden gebracht. Dat laatste
gold ook voor paleis Soestdijk: de rege
ring zou dit aankopen en dan ter be
schikking van de koningin stellen. De
regering meende echter wel, dat in af
wachting van deze nieuwe financiële re
geling de aanvankelijk voorgestelde ver
hoging tot 1971 alsnog zou moeten wor
den toegepast. Beide kamers gingen met
dit laatste akkoord, mede omdat de re
gering had meegedeeld dat in het kader
van de nieuwe regeling een speciale com
missie de vraag zou bestuderen in hoe
verre de belastingvrijdom voor leden van
het koninklijk huis gehandhaafd zou
moeten blijven. Het rapport van deze
commissie nu is deze week verschenen.
Er is één punt uit dit rapport, ^waarop
we hier de aandacht willen vestigen,
namelijk de uiteenzetting over de prak
tische betekenis van de belastingvrijdom.
Over het algemeen bestaan daarover
nogal wat misverstandenmen hoort nog
wel eens betogen, dat het hier om een
doucheurtje gaat voor de leden van het
koninklijk huis, een soort voorrecht dat
nog zou stammen uit de tijd, waarin de
vorst allerlei privileges genoot. Dat nu
misvatting. De vrijdom van belas
ting is in het verleden gegeven omdat het
de koning niet mogelijk was uit de scha
deloosstelling, die de grondwet aan hem
verleende, een .koninklijke staat' te voe
ren, hij moest derhalve bijpassen uit zijn
privé-vermogen. De belastingvrijdom
was in feite een aanvulling op de scha
deloosstelling. Het betrof géén privilege,
maar het ging hier om een deel van een
financiële regeling tussen hem en de
staat. Terecht heeft de commissie daar
op gewezen, terecht ook is zij bij haar
studie van deze relatie uitgegaan. Zrj
stelt dan ook. dat de vrijdom van belas
tingheffing slechts dan kan vervallen In
dien de leden van het koninklijk huis
voor de uitoefening van hun functies
geen beroep meer zullen behoeven te
doen op privé-inkomsten. Met andere
woorden: de opheffing van de belasting
vrijdom dient een onderdeel te zijn van
een totaal nieuwe financiële regeling
voor de leden van het koninklijk huis. De
regeling dus. die de regering in uitzicht
heeft gesteld en waaraan nu wordt ge-
wèrkt.
In dit licht gezien moet men het rap
port van de commissie-Simons be
schouwen als een fase In de totstand
koming van deze nieuwe financiële ver
houding tussen de staat enerzijds en an
derzijds het staatshoofd alsmede énkele
leden van het koninklijk huis. In de hui
dige situatie: de koningin, prins Bem
hard, prinses Beatrix en prins Claus. In
dien het voorstel van de commissie-Si
mons zou worden aanvaard zal dc grond
wet moeten worden gewijzigd, waardoor
er evenwel een voor deze tijd aanvaard
baarder regeling van deze kwestie* zou
ontstaan. In feite zou hij er op neerko
men, dat alle lasten van het koningschap
voor rekening van de rijksbegroting ko
men. zodat op dit stuk van zaken alle
vormen van parlementaire controle kun
nen worden toegepast. De staat fourneert
dan de gelden, die nodig zijn voor het
staatshoofd om zijn of haar functie naar
behoren uit te oefenen en daarbij wordt
niet langer meer verlangd, dat er zono
dig uit eigen middelen wordt bijgepast
Maar ook dat betekent tevens dat dén
het privévermogen van het staatshoofd
een aangelegenheid is geworden, die niets
meer met de uitoefening van het koning
schap heeft te maken. Het is reëel, ja
vanzelfsprekend, dat daarop dezelfde fis
cale maatregelen worden toegepast als
op inkomen en vermogen van iedere bur
ger.
Tiet voorstel van de commissie-Simons
houdt een verzakelijking in van een
bepaald aspect van het koningschap. De
financiële verhouding tussen de staat en
de koning wordt immers uit de magische
en ongrijpbare sfeer gehaald waarin ze
zich vroeger bevond. Er wordt nu een
scheiding tussen publieke zaken en privé-
aangelegenheden aangebracht, een schei
ding die past in deze tijd. Zij maakt na
melijk allerlei emotionele en vaak on
juiste opmerkingen over privileges on
mogelijk en dat is voor alle partijen in
deze aangelegenheid een grote verbete
ring.