AMSTERDAM WEER TONEEL VAN
HEVIG TREFFEN MET POLITIE
Voorlichtingscentrum Delta in Zierikzee
Talrijke gewonden
aan beide zijden
ZWARE STRAFFEN OP EERSTE
DAG VAN MAAGDENHUISPROCES
Rechters
achter
op tijd
schema
Vfissingen-
Vandaag
in de
krant...
Busongeval
Aardappelen
Maadenhuis
.BEZETTER'
DR DE BOOIJ
NIET VERVOLGD
Raadsman Kater:
.JURIDISCHE
BIJSTAND
ZINLOOS'
STAFBESTUUR
UNIVERSITEIT
VERONTRUST
expositie EN
rondvaarten
Opzet
Middelburg-
syndroom
212e jaargang no. 134
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 13 juni 1969
OlrattU N V Mh. MIJ. na«CV Provincial* Zmuwm Courant. F. ran de Velde, F. B. den Boer en W. de Pester. Hootdred.i C. A_ de Kok. 0 Abonn pril» 1.10 per «eek. 14.21
Bur. Vlies., Wilstr. 56-60. tel. 5144 (bf| red. 350». ede. 01186-254, txp. 2751). Middelburg. Merkt 51. tel. 7651 (bf red. 2078/3169. edv. 2375). Coer. Crote Merkt 2. lel. 6140 (bj
I. 2094 0 Ad*, prijs 37 cl per mm. Min. per edv. 5.S5 Ingez. med. 2J4 s lerlet. Kleine sd*. (mee. S repels) 37 et per repel (min. 1.85). .Brieren bur v d
hid-Alrika
via de fles
Pagina 2
Zlerlhxee. red tel. 8146.
o 359300. PZC M
BESCHULDIGING BETOGERS: ,KLASSEJUSTITIE'
VAN GELDBOETES TOT ZES WEKEN CEL
AMSTERDAM (GPD) Om tien uur gisteravond zijn in de Am
sterdamse binnenstad, waar zich op dat tijdstip duizenden betogers
bevonden, ernstige onlusten uitgebroken. De betoging, begonnen na
het Maagdenhuisproces, en gericht tegen wat genoemd werd .klasse
njustitie', liep op dat moment volkomen uit de hand. Het werpen van
een rookbom op het Spui was het sein voor een omvangrijke actie
van het publiek, dat gebruikmaakte van vuurwerkbommetjes, ter
wijl barricades werden opgericht op de rijweg tussen de broodjeswin
kel van Kootje en de aula van de universiteit. In de Spuistraat begon
nen tientallen jongelui met het duwen en kantelen van auto's om de
rijweg te versperren. Op dat tijdstip trad de politie, die de gehele
avond volkomen passief was gebleven ondanks de dreiging die uitging
van de mensenmassa, uiterst beheerst op. Via de radiozender van het
hoofdbureau werd aangedrongen het publiek zo lang mogelijk te be
strijden met de drie zich op het Spui bevindende waterkanonnen.
De bemanning van het waterkanon aangrote puinbak die bij de atheneumboek-
de ingang van de Spuistraat geraakte handel op het trotoir staat. De stralen
echter in een moeilijke positie, doordat van het kanon reikten echter niet tot
zij werd bekogeld met stenen uit een de belagers.
De meldingen van de politie gaven op
AMSTERDAM: In de hoofdstad
1« het gisteravond weer tot ern
stige ordeverstoringen gekomen.
Op de foto: één van de demon
strantencompleet met politie-
helm, tijdens een ritje op de bum
per van de tram.
Amsterdam: Gisteren is het man
foto: de student Paul Verhey ver
laat het valeis van justitie na
de behandeling van zijn zaak.
Fot geheel boven: Na een periode
van betrekkelijke rust, is het gis
teravond in de hoofdstad weer tot
ernstige ordeverstoringen ge
komen. Hier een beeld van het
Spui, bij het Lieverdje.
DE TERNEUZENSE GEWON
DEN van het busongeluk bij
Rucphen maken het goed. pag.
2).
IN DE AARDAPPEL-GROOT-
HANDEL Is bezorgdheid over hel
plan-Mansiholt zo Is gisteren tij
dens het congres van de Europe
se Unie van de Aardappelgroot-
harndel in Vlisslngen gebleken,
(pa-g. 2).
HET REQUISITOIR dat gisteren
op de eerste dag van het Maag
denhuisproces werd gehouden, zal
In grote lijnen tijdens het vervolg
van de rechtszaak worden her
haald. Een korps verdedigers is
gevormd voor .het collectief der
bezetters'... (pag. 11).
Binnen- en buitenlands
nieuws: pag. 1, 3, 9, 11.
Zeeuws nieuwspag. 2, 5, 7, 9.
Sport: pag. 12,13.
Radio en tvpag. 14.
Financieel nieuws: pag. 17.
DEN HAAG (ANP) Het tweede-ka-
irlid mej. mr A. Goudsmit (D '66)
heeft de minister van justitie schriftelijk
gevraagd of het juLst is dat dr T. de
Booij, wetenschappelijk hoofdambtenaar
bij de universiteit van Amsterdam, niet
•eervolgd is, noch zal worden, terzake
'an art. 138 en/of 139 wetboek van
strafrecht, hoewel hij zoals vaststaat
behoorde tot de groep van bezetters
van het Maagdenhuis.
Tegen hem werd na de beëindiging van
de bezetting proces-verbaal opgemaakt
en hij heeft bekend voortdurend óf vrij
wel voortdurend bij de bezetting ge
weest te zijn. Als dr De Booij niet ver
volgd wordt en vrijwel alle andere .be
zetters' wel, zou dat naar de mening
van mejuffrouw Goudsmit de indruk
van klassejustitie kunnen wekken, te-
meeer waar dr De Booij te kennen heeft
gegeven wel vervolgd te willen worden.
AMSTERDAM (GPD) Veertig
bezetters van het Maagdenhuis
zijn gisteren in Amsterdam be
recht. Onder hen was oüd-ASVA-
voorzitter Paul Verhey die door
politierechter mr G. N. Nomes
werd veroordeeld tot vier weken
onvoorwaardelijk. Studentenleider
Ton Regtien, die ook gisteren een
belangrijke rol speelde bij de de
monstraties in Amsterdam, kreeg
zes weken onvoorwaardelijk nadat
maximale straf van drie maanden
tegen hem was geëist. De straffen j
die gisteren op de eerste dag vanj
de reeks Maagdenhuisprocessen
werden .uitgedeeld' variëren van
geldboetes van 200 a 300 gulden:
tot de celstraffen die aan Verhey!
en Regtien werden opgelegd. In-!
middels zijn de rechters reeds op
het tijdschema achtergeraakt,
doordat de zaak-Verhey vrijwel de
gehele ochtendzitting in beslag
nam. Per verdachte was aanvan
kelijk zes minuten uitgetrokken.
In de middagzitting, waarbij poli
tierechter mr G. H. Nomes werd
Zie slot pag. 11 kol. 2)
dat moment blijk van een in ernst
steeds toenemende agressiviteit van het
publiek. Om half ëlf werden op het
Spui talloze ballonnen, gevuld met een
bijtend vloeistof naar de agenti
goold. die hier een charge uiti
zonder overigens nog hard geweld te
gebruiken
Bewaking
Terwijl aan de ene kant werd getracht
de menigte bij het Spui in diverse rich
tingen te verspreiden, zorgde de politie
aan de andere kant voor een zo sterk
mogelijke bewaking van een aantal ge
bouwen: behalve de aula. het Maagd
huis en het paleis van justitie, ook
stadhuis, de universiteitsgebouwen
de Oudemanhuispoort en het gebouw van
het dagblad de Telegraaf, Ook werd een
bezetting gestationeerd op de Dam, die
gisteren als eerste van een reeks mooie
zomeravonden feëriek was verlicht
Gewonden
tegen kwart voor elf werden reek
sen felle charges uitgevoerd en meld
den zich in het Binnengasthuis de
eerste gewonden, die na behandeling
weer konden heengaan. Ook een po
litieman die het ziekenhuis werd bin
nengebracht, kon even later zijn
dienst weer hervatten. Op de Nleu-
wezijdsvoorburgwal bleef na een
charge van motoragenten een bur
ger op straat liggen, voor wie een
ambulance werd opgeroepen.
De man was door een politiemotor
een eind meegesleurd.
Om elf uur concentreerde de strijd zich
op het Singel ter hoogte van de univer-'
siteitsbibliotheek. Ter weerszijden van
het Koningsplein waren op het Singel
barricades opgeworpen om de doorgang
voor politieauto's te versperren. De po
litie meldde hier een grote last te heb
ben van de stenen die vanuit het pu
bliek werden gegooid en zij beschikte
over te weinig manschappen om doel
treffende charges uit te voeren. Daarop
werden door net hoofdbureau opnieuw
overvalwagens met de mobiele eenheid
naar het Koningsplein gestuurd.
De barricades op de bloemenmarkt va»
het Singel waren opgebouwd uit kisten.
Ruiters van de politie slaagden erin
met hun paarden over de versperringen
te springen en de tegenstanders ach
teruit te drijven. Bij deze actie werd
een paard gewond. Het publiek verzet:e
zich fel, daarbij een dankbaar gebruik
makend van bloempotten, die naar agen
ten werden gesmeten.
Bij een poging van de politie een bouw
keet op het Singel bij de Beulinstraat
te ontzetten, werd een agent van het;
dak van het gebouwtje geslagen. Hij
bleef liggen op een vlonder en werd
AMSTERDAM (GPD) .Wat
luer gebeurt is onvoorstelbaar. H
komt er op neer dat het geen en
kele zin heeft de bezetters van
het Maagdenhuis juridische bij
stand te verlenen*. Aldus mr H.
A. Kater, die gisteren bij de Am
sterdamse politierechter twee stu
denten verdedigde.
,De straffen dié hier worden uit-
worden gevolgd- Die straffen zijn
consequent eén harde lijn moet
worden gevolgd. Die straffen zijn
schrikbarend hoog: de verdedigers
hebben m de nacht van woensdag
op donderdag hun pleidooien moe
ten voorbereiden, omdat er te wei
nig tijd was om rich behoorlijk te
kunnen documenteren. Toch gaat
het hier. vooral bij studenten, om
zaken die een belangrijke Ingreep
zijn in hun leven. Gevangenisstraf
fen kunnen een carrière breken'.
In zijn pleidooi in de zaak-Kircz
heeflt mr Kater de politierechher
gezegd ervan overtuigd te zijn en
er zelfs wel het bewijs van te kun
nen leveren dat de persconferentie
van het hoofd van het parket, mr
J. F. Hartsuyker op instiignatie
van de minister van justitie is
gehouden. Mr Hartsuyker pro
beerde bij die gelegenheid de in
druk weg te nemen dat het hier
zou gaan om een politiek proces,
hetgeen de studenten hem steeds
verwijten. De studenten zelf zijn
er trouwens van overtuiigd dat
alles wat er in het paleis van jus
titie in Amsterdam gebeurt, ge
heel in opdracht van de regering
plaats heeft. Men wijst daarbij op
de vele conferenties die plaatsvin
den en de enorme nervosStiet en
Er is gisteren ,a'
zuilen nog vele letters van het
alfabet moeten volgen. Vandaag
gaat het marathonproces voort,
evenals de volgende week. totdat
men dinsdag 24 juni alle 453 ge
dagvaarde bezetters zal hebben b
recht.
Om half twaalf kreeg men de indruk
dat de politie meester was van het ter-'
rein en dat de strijd was verlopen. On
der de demonstranten waren de kunste
naars die de Nacht wachtzaal van het
rijksmuseum hadden bezet en 60 bouw
vakarbeiders uit Amstelveen, die een dag
vrij hadden genomen. Behalve studen
ten delegaties uit alle universiteitsste
den werd ook een bus met ea 50 jonge
ren uit Middelburg gesignaleerd.
Zware straffen'
AMSTERDAM (ANP) Het centrale
stafbestuur van de universiteit van Am
sterdam, gisteravond in vergadering bij
een, heeft in een communiqué zijn ern
stige verontrusting uitgesproken over
de onevenredige zware straffen, die tot
nu toe werden opgelegd in het Maagden-
huisproccs
Het vreest voor de gevolgen daarvan
voor het klimaat binnen dè~ universiteit.
Het bestuur vertegenwoordigt alle fcir-
ca 1500) wetenschappelijke medewer
kers, met uitzondering van hoogleraren
en lectoren.
MET INGANG VANVOLGEND SEIZOEN
ZIERIKZEE Met in gang van
het volgend voorjaar krijgt Zie
rikzee een voorlichtingscentrum
over de deltawerken. Er is op
het ogenblik een stichting in op
richting, waarin een aantal be
langengroepen deelnemen. Het
idee is afkomstig van VW Zie
rikzee, die de laatste jaren
steeds vaker werd benaderd
voor informatie over de delta
werken. Het is de bedoeling dat
tot ongeveer 1980 in de Con
certzaal te Zierikzee ieder sei
zoen tussen april en oktober een
expositie te bezichtigen zal zijn.
Daaraan gekoppeld worden dan
rondritten en rondvaarten naar
de deltawerken in het Brou-
wershavense Gat en in de Oos-
terschelde.
Er is nog een poging ondernomen
om het nu lopende seizoen al van
stort te gaan inet de voorlichting
over de deltawerken in Zierikzee,
maar de voorbereidingen zijn van
nog zo récente datum dat een en
ander niet haalbaar bleek.
Daarom is alles er nu op gericht om
het voorlichtingscentrum in Zierik
zee volgend jaar april te openen.
.We zitten dan goed', zegt een van de
initiatiefnemers van WV Zierikzee,
.want bij het karwei tot afsluiting
van de Brouwersdam zal dan heel
wat activiteit te bezichtigen zijn. In
tussen is dan ook het deltawerk aan
de Oosteracheldedam tussen Schou-
wen-Duiveland en Noord-Beveland
wat op dreef gekomen.'
Er bleeek allang behoefte aan een
goed functionerend voorlichtingscen
trum over de deltawerken, zoals er
ook een functioneert in Hellevoet-
sluis, waar het grote spuisluizencom-
plex in de Hanngvlietdam de trek
pleister is. Naarmate Schouwen-Dui-
veland steeds meer .ingesloten' raak
te tussen opzienbarende projecten
van de deltawerken kwam er ook
steeds meer toeristische belangstel
ling. Rijkswaterstaat werd belaagd
met aanvragen en ook aan de balles
van de WV-kantoren stond men
soms in de rij om iets te weten te
komen over de deltawerken.
VVV Zierikzee. de streek-VW
Schouwen-iDuiveland, de deltadienst
van rijkswaterstaat, de gemeente Zie
rikzee (NV Concertzaal) en de NV
Rotterdamsche Tramweg Maatschap
pij hebben elkaar nu gevonden voor
de opzet van de voorlichting over de
deltawerken. De technische voorbe
reiding van de expositie, is in handen
van de heer W. Metzelaar, ing, tech
nisch hoofdambtenaar van rijkswa
terstaats deltadienst, speciaal belust
met de voorlichting en documentatie.
De grote zaal van de Zierikzeese
Concertzaal zal worden herschapen
in een expositieruimte, waar het be
langstellend publiek een goede in
druk zal kunnen krijgen van wat de
deltawerken zijn en betekenen en
waar de belangrijkste projecten zijn
te vinden. Men zal er een wandeling
kunnen maken langs maquettes van
de meest ingenieuze en interessante
stukjes waterbouw uit het geheel,
men zal er luchtfoto's en fotomonta
ges kunnen bekijken, er zal .levend
materiaal' te bezichtigen zijn en met
de accommodatie van de Concertzaal
heeft men verder het voordeel dat er
films kunnen worden vertoond. VVV
zal een aantal gidsen beschikbaar
stellen, die het publiek in de exposi
tie en ook verder tijdens de excur
sie wegwijs maken.
De Rotterdamsche Tramweg Maat
schappij stelt vervolgens haar nieuwe
rondvaartboten beschikbaar voor een
tocht naar het werk in het Brou-
wershavense Gat óf over de Ooster-
schelde voor een kijkje ,in de natte',
zoals dat heet. Rijkswaterstaat heeft
de werkhaven te" Den Osse (Brou
wershaven) al aangewezen als thuis
haven voor de tochten naar het kar
wei aan de Brouwersdam. De orga
nisatoren van het voorlichtingscen
trum over de deltawerken verwach
ten jaarlijks een bezoekeregetal van
10.000 tot 15.000.
Aan het eind van het seizoen zal
het expositiemateriaal kunnen
worden opgeslagen. Met deze op
zet meent men een bijdrage te le
veren aan de uitbouw van het toe
ristisch patroon op Schouwen-
Duiveland en zeker een bij vele
bezoekers levende wens in te los-
/~\nlang» zelden ons enkele be-
vjj LI zoekers van deze provincie:
.We hebben de Indruk dat
men zich hier nogal eens tegen
ÉgT Middelburg afzet'. Een Indruk,
y-jj die men had gebaseerd op di-
verse gesprekken met mensen
uit Zeeland, waarbij van Zeeuwse kant
schouderophalend was gedaan over Mid
delburg. Er zijn meer tekenen, die er op
wijzen dat het Middelburg-syndroom in
deze provincie weer sterker naar buiten
komt: het gaat hier om een reeks symp
tomen, die duldt op een aversie Jegens
Middelburg. In de meeste gevallen wordt
daarmee het bestuurscentrum bedoeld, in
feite dus: het provinciaal bestuur. Het
komt echter ook voor. dat men het oog
heeft op de gemeente Middelburg, waar
bij dan het gemeentebestuur min of meer
een vorm van imperialisme wordt verwe
ten. Soms ook manifesteert de aversie
zich jegens de combinatie provinciaal be
stuur plus gemeente Middelburg. Het is
niet altijd makkelijk om vast te stellen
met welke vorm men te maken heeft:
enig nader onderzoek is meestal nood
zakelijk. Overigens Is het net als met
rode hond. het gaat om een vrij onge
vaarlijke infectieziekte, maar ze kan in
bepaalde gevallen nare gevolgen hebben.
Laten we enkele willekeurige voorbeel
den van de laatste tijd noemen,
waarbij sprake is van het Middel
burg-syndroom. Als het om gemeente
lijke herindelingen gaat. dan hoort men
onvermijdelijk opmerkingen in de geest
van: .Middelburg doet maar. het houdt
helemaal geen rekening met de streek'.
Gaat het om een cultuurnota van de cul
turele raad, dan wórdt gezegd: .Hele
maal op Middelburg gericht, weer zo'n
typisch Middelburgs stuk'. Over woning
bouw: .Wij worden achtergesteld bij Mid
delburg, met opzet'.
Havenbeleid: .Middel
burg legt een veel te
zwaar accent op het
Sloe, het houdt geen
rekening met andere
gebieden'. Over bepaalde onderwijsvor
men: .Geen overleg geweest. Middelburg
trekt dat gewoon naar zich toe'. Het
gaat hier om opmerkingen aanvulling
kost overigens heus geen moeite die
de laatste tijd naar voren zijn gekomen.
Wanneer men niet beter vist. dan zou
men de indruk krijgen dat in Zeeland
sprake was van een soort onderdrukking
met gelukkig ook nog een verzetsbewe
ging.
In enkele gevallen blijkt het verschijnsel
nog weer gecompliceerder. Dat is na
melijk het geval als het karakter van
de gemeente Middelburg in het geding
komt. Daarbij worden buiten deze ge
meente vaak uitdrukkingen gebruikt die
men weliswaar niet ln een sociologisch
handboek zal kunnen terugvinden, maar
die wel zo duidelijk zijn. Zij geven mees
tal aan dat Middelburg een kleinsteeds
regentendom heeft, een soort establish
ment dat de lakens in deze provincie wil
uitdelen, variërend van woningtoewijzing
tot de culturele programma's van Renes-
tot Zierikzee en van Hulst tot aan
Cadzand. Overigens wordt vaak de in
druk gewekt dat menigeen oprecht ver
heugd is van dit syndroom last te heb
ben. Men kan immers altijd op min of
meer dramatische wijze in vergaderin
gen de vinger heffen en alle beschuldi
gingen samenvatten in dat ene geladen
oord .Middelburg', er is gelukkig iets
•aartegen men zich kan afzetten, de
schuldige is aanwijsbaar en zelf heeft
men kommen onschuld beschikbaar voor
het wassen van de toch al zo schone
handen. En al doende werkt men boven
dien mee aan de historische continuïteit.
De geschiedenis van Zeeland meldt na
melijk al een felle anti-Middelburgsfeer
in de zestiende eeuw. ten tijde van het
begin der republiek der zeven verenigde
Nederlanden. .De Middelburgers willen
ons subject maken aan Holland' heette
het in die dagen. Het verzet daartegen
werd vanuit Goes geleid. Er is dus al
eeuwenlang sprake van tegenstellingen
binnen Zeeland, waarin Middelburg een
bepaalde rol speelt. Daar komt nog bij
dat het een normaal regionaal verschijn-
jsel kan worden genoemd, wanneer be-
paalde onderdelen van een gewest zich
achtergesteld voelen door het provinciaal
I beleid. Zoals een provincie als geheel
zich wel eens afzet tegen bepaalde as
pecten van het Haagse beleid: men ziet
dat in het gehele land.
•poch vragen we ons af of er in Zee-
I land ten aanzien van de provinciale
hoofdstad niet sterk wordt overdre
ven. Het blijkt namelijk, dat van vele
beschuldigingen in de meeste gevallen
bij nader onderzoek niets overblijft. Er
is geen achteruitstelling, er is geen spra
ke van een Middelburg-centrisch be
leid, geen kwestie ook van voortrekken
hier of daar, er wordt bij het provinciaal
bestuur een algemeen Zeeuws beleid ge-
ivoerd. Daarbij worden vanzelfsprekend
accenten gelegd, in overeenstemming
met de functies van bepaalde plaatsen
of" gebieden. Maar de vaststelling van
jdeze functies is geschied in overleg met
jde provinciale staten en daarin zit maar
'een heel klein Middelburgs part. En wat
het optreden van Middelburg als ge
meente betreft: daarin zijn weliswaar
I wel eens momenten geweest, waarbij
.voor een lokale oplossing is gekozen,
[terwijl wellicht een regionale de voorkeur
jhad moeten hebben. Maar in zulk een
geval kunnen dezelfde vex-wljten ook
'worden gericht tot de partner(s) die
[eveneens hun eigen lokale belangen Jie-
jen prevaleren. Voor elke gemeente is
het moeilijk te kiezen tussen lokaal en
streeltbelang: het hemd wordt nog wel
[eens nader geacht dan de rok, terwijl ze
i in feite aan elkaar vastzitten. Zeeland
zal zich in dit opzicht steeds meer ervan
I bewust moeten worden, dat het een
stadsgewest wordt, waarin de samen
stellende delen allerlei moeten samen
doen. Maar juist daarom moeten we in
deze provincie af van dat Middelburg
syndroom: het gaat om een reeks ver
schijnselen. die met meer bij deze tijd
past. Bovendien Is er geen aanleiding
meer toe. We leven niet meer in 1577.
toen men het had over de .zwaricheden
ende inconveniënten', die een aantal
Zeeuwse steden .bevonden bij de intentie
van die van Middetbureh'. Wie in deze
tijd last heeft van dergelijke zwarighe
den heeft een ingebeelde ziekte.
