CONTROLE FRANSE COMMUNISTEN IN TWEEDE RONDE Meer ruimte voor onderzoek Zeeuwse wateren in Delta-instituut Yerseke Eerste mariniers terug uit de west Pompidou krijgt steun van Pinay Nog geen spoor van dader(s) wurgmoord Voc/ilu'flc/ii Kamer behandelt nota over excessen op 1 juli Vandaag in de krant... G. C. SPROCKEL INFORMATEUR ANTILLEN Tweejarig jongetje in sloot verdronken LICHAAM VAN VROUW IN BOS GEVONDEN GEEN VERSNELDE AANLEG IN RIJKSWEG E-8 Politiek en rechtspraak RUIM MILJOEN SCHADE BIJ BRAND 212e jaargang - no. 133 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 12 juni 1969 f— Nachtwacht bij Pagina 3 OlractU H V 8eh. MIJ. «n«CV Bur. VII»., Wil». 56-80, t*l. ZlerlkzM. ra4 «al. 3346. «4m tel Inclal* Zhuwh Coaranti no V«I4., t. 8. dan -Boa» an W. 4a Paftar. Hoot4ra4.i C. A. «a Kok. Abonn pril» 1,10 nar araak. t 14.25 per kxar (bf rad. 3508, adr. 01186-254, aap. 2751). Middelburg Markt 51, tal. 7651 (k|| rad. 2078/3169. adv. 2375). Goaa. Grata Markt 2, tal. 6140 (bi 4 Ad*, pril» 37 «t par mm. Min par ad*, t 5.55 lojer. raad. 2I£ tarief. Klein, adv (mar. 8 re^el») 37 o par rajal (min. t 1.85) .Brieven bur aal, franco par poet 11,35 par Imrtaal. Lw trad. 7851, adr. 5213). Ooilbufj. tal. 2395. blad 50 et maar (alia ad*, pnjaao aael. 4 H btw). Clra 359300. PZC. Mlddalbar» Vice-admirnal J. Maas was aan wezig om de eersten van 300 ma riniers, die woensdagmiddag uit Cvragao teniglceerden, te verwel- homen. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De tweede kamer heeft rótisdagniiddag besloten om de nota ia minister-president De Jong over de actMen van Nederlandse militairen in btonesië op 1 juli te beliandelen. Aan tee openbare behandeling zou geen Ktotftelijke behandeling vooraf gaan. De socialistische fractievoorzitter Den ïyi zei dat hij dat geen verstandige totsssng vond. De nota bleek belangrijk jawg om eerst te worden bekeken üoor ea bijzondere commissie. Hij kondigde us dit hij op 1 juk nadere voorstellen w do behandeling van de nota zou Rest volgt vandaag en morgen OP WEG NAAR ZONRECORD Een zo lange zonnige periode met maf zondag ongeveer 15 uren m per dag komt zelden voor, al Ml het zeker tot zondagmiddag 10 zonnig moeten blijven wil het mrecord worden gebroken. Dit itaut genoteerd voor de periode 11 tot en met 18 juni 1957 met Ui uren zon, gevolgd door de pe riode l tot en met 8 juni. 19S9 met in De Bilt in acht dagen 119 uren ton, Bijzonder zonnig waren ook de eerste dertien dagen van juni 1950, met- gemiddeld 11 uren zon per dag. Na vandaag ligt het cij- fer bij 75 uren, bij een aanhouden i'<m dit heldere weertype zou dan zondagmiddag het zonrecord kun nen worden verbeterd. Er zijn nog geen aanwijzingen voor een be langrijk1 verandering, waarbij minder zon. I GEEFT VIA RADIO AAN TOERISTEN KflXCHEN (DPA) De Beierse radio a! in de nacht van 27 op 28 juni de tense. Belgische en Nederlandse toe- 'S.hn met radio-uitzendingen in dne ta rt helpen hun doortocht door Beieren tur het zuiden te vergemakkelijken. Sen woordvoerder van deze radio deel- -e woensdag in München mee, dat dit :'?n van de vakantietijd is afgespro ken met de betrokken ministeries in n-u si, Den Haag en Kopenhagen. ,'tWas best leuk zo'n reisje SCHIPHOL (GPD) Wat had- den 150 mariniers te vertellen die woensdagmiddag, even over twaalf uur, met een extra-lijntoestel van de KLM terugkeerden op het zon-j overgoten oude Schiphol, na an derhalve week te hebben gefun geerd als oproerpolitie in de Ne derlandse Antillen? Niets! Zij hadden niets te vertellen, omdiat zij wat overbluft waren door al die came ra's en blocnotes van de pers, door de woorden van de beveLhebber der zee- strijdkrachten, admiraal J. B. M. J. Maas en de commandant van het korps mari niers, luitenant-generaal A. M. Luijk. Ouders en verloofden waren er niet, die wachtten ln Doorn, op de basis. Maar dat was voor de mariniers nog een ver rassing. Hoe was het op Oura$ao Marnier: ,Goed, mooi weer'. Andere marinier: ,Het viel wel idee. We hadden niet veel te doen'. Hoe was de houding van de bevolking? Marinier: .vriendelijk. Veel vriendelij ker dan in Nederland. Je wordt ge waardeerd daar voor wat je doet'. Ben collega die deze woorden van zijn wapenbroeder opving, onderbrak hem: ,doe niet zo serieus, 't Was best leuk zo'n reisje en tenslotte hebben we een speldje van de Shell gekregen'. Weer een andere marinier: .Dit is nou de zesde toespraak. Ik weet nou wel dat ik een flinke vent ben. Ik wil naar huis' KANSEN VAN POHER WEER KLEINER (Van onze correspondent) PARIJS De communistische kandidaat voor het Franse president schap Jacques Duclos die zich 1 juni uit de competitie terug moest trekken, heeft op een persconferentie in Parijs verklaard dat zijn partij komende zondag bij de tweede ronde in en bij alle stemlokalen een scherp oogje in het zeil zal houden. Zoals bericht, hadden de communisten, na de eerste ronde, besloten hun 22 procent stemmen aan geen der beide resterende kandidaten, Pompidou voor- de gaul listen en Poher voor het centrum, cadeau te zullen doen. De commu nistische stemmers zullen voor het eerst in de geschiedenis van de partij dus worden uitgenodigd komende zondag hun stemrecht te verzaken. Het oogje dat Duclos dus bij alle stemlokalen in het zeil wil laten houden, is dan ook kennelijk bedoeld om de partijdiscipline te doen respecteren. rivaal heeft gevolgd door onvermoeid de verkiezingsvergadering Frankrijk af te stropen. 1 heeft verschillende aanvallen op het gaullisme gedaan die bij de publieke opnie enig effect schijnen te sorteren. Hij heeft de uitzonderingsrechtbanken en de .parallelle polities' aan de kaak gesteld die Inderdaad wel lichte smet- Repliek De ministers van binnenlandse zaken en justitie, alsmede premier Couve de Mur- ville persoonlijk, hebben, om echter de .eer' van de politie en de magnistratuur te beschermen, monsieur Poher in felle communiqués van repliek gediend, waardoor de verkiezingsbarometer nu schillende streepjes Het Is dan ook maar goed dat het In terim-staatshoofd Alain Poher geen re geringszitting meer hoeft te presideren, want de relaties tussen de gaullisten en hem zijn intussen zo gespannen gewor den dat ze elkanders fysieke aanwe zigheid rond dezelfde tafels momenteel ternauwernood meer zouden kunnen ver dragen. ftahtltjH De mariniers komen terug. Minister Bakker gaat in ieder geval daarmee zijn belofte aan de tweede kamer waar maken. De 300 Nederlandse mariniers die zaterdag 21 mei naar Curasao wer den gevlogen om mee te helpen de ordel op het eiland te herstellen olijven niet langer in de Antillen dan strikt noodza-l kelijk wordt geacht. Het eerste contingent is nu dus te-| rug. Vandaag en morgen komen dei anderen. Opdracht van de mariniers was: herstel van orde en rust; voor komen van verdere vernielingen. On middellijk na aankomst werden zij ingezet. De 280 permanent in Wil lemstad gestationeerde mariniers hadden er toen al bijna twee etma len van bewaking en patrouille op zitten. Gebruik van geweld werd tot een minimum beperkt, n paar maal moest de wapenstok er aan te pas komen. Eenmaal moesten de inzittenden van een auto, die drank hadden gestolen, met waarschuwings schoten en een salvo ter hoogte van de treeplank tot stilstand worden gebracht. Drie lichtgewonden was het resultaat van deze actie. Nu wachten deze mariniers, die zich verzekerd kunnen weten van de .diepe erkentelijkheid' van gouverneur Debrot en de .bewondering' van kolonel V. J. L. Blom, commandant van de mariniers in de Nederlandse AnLillen, nog twee da gen prestatieverlof. Daarna zal het ge wone dienstleven wel weer zijn loop hernemen. Ongeluk met bus EEN BUS niet Terneueense schoolmeisjes is woensdagmiddag verongelukt op de ryksweg Roo- wndoal-Etten. Zeven personen werden ernstig gewond, (pag. 2). Overstromings gevaar DE DIJKGRAAF van het wa terschap Tholen meent dat het risico voor overstromingen is toe genomen na dc afsluiting van het Volkerak. (pag. 2). Btw DE OPBRENGST van de btw is tot dusver tegengevallen, een te genvaller van 300 miljoep op jaarbasis... (pag.3) Binnen- en buitenlands nieuws: pag. 1, 3, 9 en 13. Zeeuws nieuws: pag. 2, 5, en 9. Sport: pag. 15. Radio en tv: pag. 21. Financieel nieuws: pag. 23. WILLEMSTAD (ANP) Dc gouve neur van de Nederlandse Antillen heeft woensdag aan de heer G. C. Spronokel verzoeht de mogelijkheid te onderzoe ken om een interim-kabinet te vormen, dat zïeh zal belasten met de uitvoering van de uitgeschreven verkiezingen voor de staten van de Nederlandse Antillen en het behartigen van de lopende zaken en dat daarbij zal kunnen rekenen op de medewerking van de staten. De heer G. C. Sprockel heeft zich be reid verklaard dit onderzoek in te stel len en de gouverneur hieromtrent op korte termijn rapport uit te brengen. De heer G. C. Sprockel werd op 16 fe bruari 1919 op Curasao geboren. Hij is sedert 1937 werkzaam^ ter griffie van het hoi van justitie, ue heer Sprockel is van 1951 tot 1956 gedeputeerde, te vens waarnemend gezaghebber van het eilandgebied Curasao geweest. Tegen die communistische surveillance die uiteraard gemakkelijk tot inciden ten zal kunnen leiden, is legaal geen kruid gewassen omdat tenslotte ieder een liet recht heeft openbare stemloka len ten allen tijde te betreden. De gaul listen zullen trouwens ook niet zo erg gebrand zijn om die communistische controlemaatregelen te doorkruisen. In feite spelen de communisten, met hun parool voor stemonthouding, de gaullisten immers in de kaart. Want aUeen met het pakket communistische stemmen kan de centrum-kandidaat Po her hopen zijn achterstand op zijn gaul listische concurrent nog in te lopen. Bovendien heeft Pompidou de steun ge kregen van de 77-jarige Antoine Pinay, de conservatieve ex-minister van finan ciën. Zonder dat men misschien zeggen kan dat de Franse communistische partij zich haar houding door Mos kou heeft laten voorschrijven, is toch onbetwist zeker dat de Sowjet-Unie liever de gaullist Pompidou dan de .Europeaan' Poher president ziet worden. Positie verbeterd Ondertussen heeft Poher zijn positie toch weer wat verbeterd door, vol gens de jongste opiniepeilingen twee punten op zijn achterstand in te lo pen. Momenteel wordt hem 45 procent der stemmen toegekend waarmee hij sinds de eerste ronde, zijn aanhang bijna verdubbeld heeft. De winst heeft het interim-staatshoofd vooral te danken aan de veel scherpere toon die hij sinds enkele dagen iri zijn kritiek op het gaullisme aanslaat, terwijl h:j nu bovendien het voorbeeld van zijn Moord te Heesch. Met speurhon den wordt de omgeving van het huis van slachtoffer onderzocht. I In Woudsend is het tweejarig jongetje Jonny Mulder in een sloot verdronken. Hij raakte spelenderwijs te water. IN BRABANTSE HEESCH HEESCH (GPD) Onder leiding van de Bossche officier van justi tie mr J. Booster de man die de afgelopen jaren enkele opzienba rende moorden in Brabant tot klaarheid heeft gebracht heeft de rijkspolitie een grootscheepse speurtocht ingezet naar de dader van de wurg- en lustmoord op de 22-jarige pas gehuwde mevrouw H. M. van Rosmalen-Kling uit het Brabantse Heesch. Gistermorgen werd het gedeeltelijk ont klede slachtoffeer in een bos op ruim honderd meter van de echtelijke wo ning aangetroffen door de 59-jarige W. van Erp, die kranten aan het bestellen was. Mevrouw Van Rosmalen was dins dag met de vrouwenafdeling van het NKV naar België geweest voor het jaar lijkse uitstapje. Om één uur woensdag nacht keerde het gezelschap terug, Me vrouw Van Rosmalen stapte uit aan de rijksweg Den Bosch - Nijmegen, op I korte afstand van haar huis in de Haag straat. Sindsdien is niets meer van haar vernomen. Een eerste onderzoek heeft juitgeewezen, dat het slachtoffer ver- I kracht en gewurgd moet zijn. Van de dader(s) is nog "geen spoor gevonden. DEN HAAG (GPD) Het laatste deel van de voor Twente zo belangrijke autoweg E-8 zal niet versneld worden aangelegd. Ook niet nn de Twentse ge meenten en het bedrijfsleven in Twen te geld op tafel kunnen brengen om het stuk tussen Holten en Bornerbroek te kunnen financieren. NIEUWBOUW EIND VOLGEND JAAR KLAAR BURGEMEESTER SLOEG OFFICIËLE PAAL YERSEKE Met het heien van een 12,80 meter lange paal heeft Yersekes burgemeester mr C. Pijl Hogeweg woensdag het officiële startsein gegeven voor de nieuwbouw van het Del ta-instituut voor hydrobiolo- gïsch onderzoek in Yerseke. De paal was niet de eerste, wel de op één na kortste van de 153 pa len, die het nieuwe laboratorium zullen gaan dragen. Dr K. F. Vaas, de directeur van het instituut, had de burgemeester ge vraagd deze paal te slaan, om daar mee de verbondenheid tussen Yerse ke en het instituut tot uiting te brengen. ,Wij voelen ons', aldus dr Vaas voor de plechtigheid, ,een Yer- ook 'n internationaal instituut, zoals sckes instituut. Anderzijds zjjn wij de wetenschap, die we geacht worden te beoefenen, een internationaal ka rakter behoort te dragen'. Het Delta-instituut, dat uitgaat van de koninklijke academie voor weten schappen, is indertijd met de aan vang van de Delta-werken naar Yer seke gekomen. eHt is in die tijd dui delijk geworden, dat ook na de vol tooiing van de Deltawerken het in stituut een belangrijke taak zal blij ven behouden. Immers, tot nu toe kent men in Nederland alleen grote wateroppervlakten, die ondiep zijn en diepe wateren met een geringe opper vlakten. Na afsluiting van de Delta zeearmen komen daar enorme op pervlakten bij, die plaatselijk zeer diep zijn. Met die oppervlakten wil men veel verschillende dingen doen. Er moet een drinkwaterreservoir komen, er moet viswater komen, er moet ruim te voor watersport komen enzovoort. ,Men kan alle plannen pas uitvoeren, als men uitgaat van de basiskennis van dat water', zegt dr Vaas. Die basiskennis wordt door deskundigen van het Delta-instituut verzameld. De resultaten van het onderzoek in Yer seke staan ten diensten van de ge- buiker van het water'. Andere in stellingen, die meer toegepast onder zoek verrichten, kunnen zich dus ba 3eren op onze gegevens, waardoor dubbelwerk worat voorkomen', al dus dr Vaas. Hydrobiolo gen Het spreekt vanzelf, dat de kennis van het Delta-instituut niet alleen voor toegepast onderzoek wordt ge- onderzoek in Yerseke trekt af het begin de aandacht van hydro biolo gen uit de gehele wereld. I)e voornaamste reden daarvan ls, dat de biologische gevolgen van de afslui ting, zoals die in het kader van het Delta-plan geschieden, uniek zijn in de wereld. Bil de nieuwbouw is dan ook op die belangstelling van het buitenland ge rekend. In het nieuwe gedeelte van het instituut worden een aantal la boratoria voor gasten ingericht. Op de bovenverdieping van het bestaan de gebouw aan de Vierstraat in Yer seke komen enkele logeerkamers. Laagbouw Het nieuwe deel komt achter de vil la, die nu in gebruik is, te liggen. Beide gebouwen worden verbonden. Alle nieuwbouw wordt laagbouw. Het totale instituut z.il na de vol tooiing, men rekent op e.nd volgend jaar, zo'n 100 vertrekken tellen" De oppervlakte wordt 1400 m2. De hoofd ingang komt in het nieuwe gebouw. Ernaast komt een parkeerterrein. Zeer blij is dr Vaas met de volledige experimentele afdeling, die ln de nieuwbouw gepland is. Op het ge bied van technische voorzieningen moeten ook een aantal klimaatka mers genoemd worden. In deze ruim ten kan de temperatuur en vochtig heidsgraad variabel worden inge steld. Het totale project gaat, inclusief inrichting, zo n 2 miljoen gulden kos ten. Het is ontworpen door de Mid delburgse architect P. Götzen, die namens het Delta-instituut bij de bouw wordt geadviseerd door archi tect P. Wondergem uit Kruiningen.' Aannemer is de firma J. Marteyn uit Yerseke. Deerns NV uit Rotter dam verzorgt de technische instal laties. het elektro-technisch gedeelte i3 in handen van P. Sprangers uit Gilze. Zie slot pag. 7 kol. 2 Een politierechter ln Amster dam heeft een lid van de ÖA. Socialistische Jeugd ver- oordeeld tot drie maanden ge- vangenisstraf met aftrek en -f- hem tevens als bijkomende Btraf opgelegd ontzetting uit het recht om bij de gewapende macht te dienen, evenals ontzetting uit het actieve en passieve kiesrecht. De veroordeling werd uitgesproken wegens opzettelijke belediging van de koningin en leden van het koninklijk huls en wegens weder- apannigheld. Het betrof hier één der fi guren, die de directe oorzaak waren varf de rellen op de Dam in Amsterdam op koninginnedag. De uitspraak van de po litierechter ls niet zonder politieke ge volgen gebleven. Het kamerlid Den Uyl fractievoorzitter van de PvdA heeft namelijk de minister van justitie gevraagd om aan de officier van justitie in Amsterdam op te dragen ln beroep te gaan tegen het vonnis .mede gelet op het karakter van de opgelegde bijkomen de straf'. We geloven dat deze vraag te recht gesteld is. Het is nu alweer heel wat jaren gele den dat de bijkomende straf .ontzet ting kiesrechten' aan de orde var de dag was, namelijk bij de bijzondere rechtspleging. Diegenen die toen terecht stonden wegens hun houding ln oorlogs tijd hoorden deze straf nogal eens tegen zich uitspreken: er was ln die gex'allea een duidelijk verband tussen de straf bare feiten en de daarop gevolgde straf. De verdachten immers hadden de vijand geholpen en aldus voor een bepaalde periode het recht ver speeld om in de volle zin van het woord Nederlands staatsbur ger te zijn: zij konden niet in vertegen woordigende lichamen worden gekozen en evenmin mochten zij de actieve kies rechten uitoefenen. In het gewone straf recht wordt echter deze bijkomende straf zelden uitgesproken en alleen daar om al is het vonnis van de Amsterdamse politierechter opvallend nieuws. En ui teraard komt in dit geval eveneens de vraag naar voren hoe hier de relatie is tussen het gepleegde feit en deze bij komende straf. Welnu, deze relatie lijkt ons niet sterk. We kunnen ons voorstellen, dat ont zetting kiesrechten wordt uitge sproken wanneer het gaat om misdrijven tegen de veiligheid van de staat en om misdrijven betreffende de uitoefening van staatsplichten en staats rechten. Iemand die het functioneren van de formele democratie tracht te verhinderen, bijvoorbeeld door kiezers te beletten' hun stem uit te brengen of le den van vertegenwoordigende lichamen verhindert hun werk te doen, enfin er ls een hele reeks van dergelijke mogelijk heden men vindt ze opgesomd in het wetboek van strafrecht zo iemand komt in aanmerking om enige tijd als kiezer te worden uitgeschakeld. In dit geval echter ging het om een belediging van het staatshoofd, een misselijke en nare belediging weliswaar, maar toch niet van een zodanige aard dat hier naast een forse vrijheidsstraf óók ont zetting uit de politieke rechten voor vijf jaar moest worden uitgesproken. Deze uitspraak heeft door de bijkomende straf karaktertrékken gekregen van een po litiek vonnis: hier wordt vastgelegd dat iemand die in een bepaald bewogen po litiek treffen beledigende uitdrukkingen gebruikt, onwaardig is om deel te ne men aan het democratisch proces. Wordt hier bovendien niet met eep kanon op een stekelige mug geschoten? Ging het een staatgevaarlijke figuur? Kom het betrof een onruststoker, wiens optreden verder geen enkel effect heeft. Het zou juist de taak van een democra tie moeten wezen om dit soort figuren nooit uit de kiesrechten te ontzetten, een goed functionerend bestel moet juist de courage hebben om hen ln dit opzicht alle rechten te laten uitoefenen, bij de stembus zal dan wel een oordeel over hen worden uitgesproken. De rechter beschikt over voldoende mogelijkheden om de hier ten laste gelegde en bewezen geachte feiten te straffen zonder dat daarbij politiek behoeft te worden bedreven. De bewuste politierechter heeft daar trouwens dui delijk blijk van gegeven: drie maanden met aftrek. Daarmee ging hij hoger dan de eis van de officier. Nu hij daarbij ook ontzetting rechten heeft uitgesproken, heeft hij een maatregel genomen, die eigenlijk aan de kiezer toekomt. De de mocratie in Nederland is heus niet zo ongezond dat zij een dergelijke rechter lijke bescherming van node heeft. Afge- zieD nog van de nevenoverweging, dat een dergelijk vonnis de bewuste verdach te en zijn makkers alleen maar zal sta ven ln hun opvattingen: hun respect voor de gang van zaken in Nederland zal door deze uitspraak niet zijn toege nomen. Overigens moet worden toege geven dat in het andere geval geen bijkomende straf bij de bewuste jon gelui geen ander effect zou zijn bereikt: ook een tolerante houding zouden zij weer wel .repressieve tolerantie' noemen, de tolerantie van de onderdrukker. Maar eerlijk gezegd vinden we deze reacties niet zo interessant, het gaat ons niet om deze verdachte, maar om het vermijden van een politieke rechtspraak in ons land. Ontzetting rechten is onnodig, de Nederlandse kiezers kunnen deze zaak zelf wel afwikkelen via de stembus. Daarom is deze kwestie terecht in de kamer aan de orde gesteld. VT'GHT (ANP) Omstreeks negen uur gisteravond brak een felle brand uit in de wasserij Bek* van Nunen te Vught. Binnen een uur was het gehele gebouw met kostbare machines ver woest. De schade bedraagt dagereer een miljoen gulden, terwijl nog voor een grote waarde verloren is gegaan aan linnengoed van cliënten. Er werkten 45 mensen bij het bedrijf.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1969 | | pagina 1