4%
5%
6%
GEVECHT PAPIER TEGEN STAAL
OM BEHOUD VAN KUINDERBOS
AMRO-spaarders
profiteren van de volgende
rentepercentages:
&A%
Nog te weinig bedrijven schakelen ambassades in
Een zonnige zomer
wacht op de stoep
Defensie schiet illusie aan flarden
Een kleine
1000 hectare
Jaarverslag ZHRM
Aantal van 18
zomerse dagen
is normaal
4y2%
AM RO BANK
NEDERLAND IN HET BUITENLAND (slot)
PONDERDAG 12 JUNI 1969
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
19
LELYSTAD (GPD) Bosar-
beider Visser (56) staat met
de schop in de hand aan de
rand van de greppel, schiet
wat pruimtabaksap als een
kersepit weg en zegt: ,Ik werk
al 20 jaar in dit bos.' Toen ik
hier kwam was het nog niets,
't Moest allemaal nog ingepland
worden. Ik heb het hier altijd
naar mijn zin gehad. Het zou
rot zijn als ik dit werk opgeven
moest. Zesentwintig jaar. Een
stuk van m'n leven zit in dit
Visser is de enige Fries onder de
twaalf mannen die zorgen voor het
Kuinderbos. Hij woont in Lemmer
en rijdt elke dag op zijn brommer
heen en weer. Een afstand van niks
overigens. Het Kuinderbos (een
kleine duizend hectare) ligt in liet
noordoosten van de Noord-Oostpol
der en staat samen met 700 hec
tare aangrenzende landbouwgrond
op de nominatie schietterein te wor
den.
w steeds mooier worden. Ze
mogen het de mensen niet afnemen,
maar toch zullen ze het wel doen.
Zo gaat het altijd. Al vanaf het be
gin komen de mensen uit de polder
fcer 's zondags kijken hoe het groeit
.„hun bos. Ën nu het mooi gewor
den is wordt het ze afgepakt. Dat is
Mch onrechtvaard ig
BOTTERDAM (GPD) De Konink-
Eke Zuidhollandse Maatschappij tot
Bedding van Schipbreukelingen heeft
1568 moeten afsluiten met oen nadelig
Kildo van bijna 10.000 gulden. Er kon
niets nan de reserve worden toegevoegd.
De slechte financiële positie baart de
MM ernstige zorgen, temeer omdat
over enkele jaren nieuw, groot maiteri-
ul moet worden aangeschaft. .Wij doen
mi best om de kosten te drukken', zo
lermoldt het jaarverslag van de ZHRM.
,Het is nodig dat de sympathieke ge-
roelcns van velen jegens onze maat
schappij nog meer dan tot dusver resul-
Icren in ruimere geldelijke inkomsten.
Wij aarzelen niet, hierop een extra be-
wp Ie doen'.
Voor de maatschappij was het overigens
en vrij onbewogen jaar, dat een merk
aardige atmosferische rust ademde.
Gttn spectaculaire stormen en geen
aislbanken, die veel ernstige aanvarin-
RD tot gevolg hadden,
fakde schepen kregen nieuwe appara
tus aan boord. De MRBT koningin
Wühelmina is overcompleet. De ZHRM
al proberen deze. nog in u istekende
tot verkerende, boot te verkoi
ins voeren de ZHRM-boten 80 keer
fct voor redding of hulpverlening. Er
virion 24 geslaagde reddingen uitge
weid, waarbij 102 personen aan wal
wrden gebracht.
Via dc 80 keermoesten de redding-
totcn niet minder dan 46 keer uitva-
voor watersportbeoefenaren die ir
rxedijkheden waren geraakt. De wa-
lersporters krijgen van de ZHRM een
t-ake lik uit de pan: ga niet onerv
TUNNEL ONDER
OUDE MAAS
KRIJGT GEEN
NAAM
BABENDRECHT (ANP) De
tunnel onder de Oude Maas. die
Barcnilrecht.se brug gaat vervan-
Ren, kriigl geen eigen naam. De
voorlichtingsdienst van het mi
nisterie van verkeer en water-
Mant beeft medegedeeld, dat de
officiële benaming luidt: de rijks-
tunnel onder de Oude Maas in
rijksweg 1». In prinripe geeft
het rijk geen eigennamen aan
rijn kunstwerken en voor de tun
nel tussen Barendrceht en Hei-
ncnoord wil men van dit prin
cipe niet afwijken. Tot nu toe
beeft men alleen nog maar een uit
zondering gemaakt voor de Alge-
mbrug bii Krimpen aan de Ussel,
«elke echter nog onderdeel uit
maakt van een provinciale weg.
Volgen.! het mini ster ie zal de
praktijk moeten uitmaken hoe
mon de nieuwe tunnel gaat noe
men. Ook de ANWB Is niet van
Plan dc buinnokiaaim op de beweg
wijzering aan te brengen, omdat
de praktijk heeft geleerd, dat het
verkeer eerder gediend is met
ren aanduiding, waarbij verwezen
wordt naar de routes waaraan de
grote -steden liggen. Ln zpiidehjke
richting wordt venvezen naar
Vlissmgen en noordelijk naar
Rotterdam. In de gemeente Ba-
rcndrechl wordt geijverd voor de
non in Barendrecluse tunnel, ter
wijl de gemeente Heinenoord ge
porteerd is voor de naam Heinen-
oord-tunnel De tunnel wordt om
streeks 22 mli officieel geopend.
Dc bouwkosten hebben meer dan
50 miljoen gulden bedragen.
rond en daar zitten ze
de weg'. Visser spreekt
•woorden naar het hart van het ge
meentebestuur van de NOP. dat ook
vindt dat een eventueel schietterrein
beter op zijn plaats zou zijn m een
van de nu nog lege zuidelijke IJs-
selmeerpolders.
f 15 mln
Valt de keus toch op het Kuinder
bos dan moeten 31 boerderijen ver
dwijnen. De totale door het minis
terie van defensie te vergoeden scha
de wordt geraamd op vijftien min.
Aan het bos grenst het gehucht
Kuinderbrug, destijds opgezet voor
landarbeiders. Later honeymooncen-
tra en thans recreatie- en herstel
lingsoord op vegetarische grondslag.
Kuinderbrug, thans ,Tot de bron'
geheten, was de laatste tijd nogal
eens in het nieuws tengevolge van
de vivisectie. Meningsverschillen
over de vraag of het wel verant
woord was geweest het recreatie
oord eem hypotheek van een kwart
miljoen te geven, leidden enkele we
ken geleden tot het aftreden van hel
hele hoofdbestuur. Tijdens het ver
strekken van de hypotheek was van
de aanwijzing van het Kuinderbos
ais oefenterrein nog niets bekend.
Zelfs niet bij tot de bron-directrice
Hetty van Duik, die toch beweert
dankzij Haagse relaties alles eerder
te weten dan iedereen.
Mevrouw Den Duik, die behalve idea
lists ook optimiste zegt te zijn, gaal
binnenkort ingrijpend aan haar oord
verbouwen, .ongeacht de beslissing
van de ministerraad'. Maar of het
haar recreatiererrein voor de wind
zal gaan met een militair terrein
naast de deur is op zijn zachtst ge
zegd twijfelachtig. Zelf geeft ze toe:
.in het algemeen komen hier men
sen die helemaal niet van schieten
houden. Ze zullen het zeker niet
leuk vinden. Bovendien valt er na
tuurlijk weinig meer te wandelen als
het bos wordt afgesloten'.
Minderwaardig
Arme pioniers
Minister Schut (ruimtelijke orde
ning) wil het Kuinderbos (een
staatsbos) aan het om oefenterrei
nen verlegen zittende leger toewij
zen op grond van het advies van
Rijks Planologische Dienst. De mo
tivering van de keuze: het Kuinder
bos bestaat uit minderwaardige
grond.
Visser kan daarover meepraten. .Het
1» allemaal lichte veengrond. Vracht
wagens zakken er tot hun assen in
weg Houtauto's kunnen maar voor
öe helft worden beladen. En dan nog
moeten ze door een tractor naar de
harde weg gesleept worden. Met
tanks en zwaar geschut en zo kun
je hier niets beginnen. Dit bos lijkt
'xj totaal ongeschikt voor het le-
ger. Ze kunnen beter in een van de
heuwe pol den-s gaan oefenen. Daar
Zo is het. het hos en de akkers gaan
dicht. Het hele jaar door. Het ge
bied wordt geheel aan zijn recrea
tieve bestemming onttrokken, zoals
dat plechtig heet. Arme bewoners
van de NOP, arme pioniers, die vol
hielden omdat het leefklimaat elk
jaar beter worden zou. ,Nu Is dit
nog een kaal vlak land maar
straks straks zul je eens zien.
Onze kinderen zullen spelen in de
bossen.'
Defensie schiet een illusie aan flar
den. En bosarbeider Visser zegt: .er
zitten in het bos ongeveer vierhon
derd reeën, wat zal er mee gebeu
ren? Het is ook voor dieren geen
leven op een schietterrein. Op door
deweekse dagen buiten de vakantie-
tijd geven de dieren er nu de toon
aan. Het bos is vol van hun gelui
den, nu. in het voorjaar zelfs boorde
vol Het Kuinderbos met zijn naald
en loofbomen is in zijn huidige vorm
beslist geen ideaal recreatiegebied
De bomen staan er ondoordringbaar
dicht opeen Kleine slingerpaadjes
ontbreken. Er zijn bitter weinig
banken en speelveldjes. Daartegen
over staat dat alle paden zo breed
zijn dat er met gemak badminton
of een ander spel kan worden ge
speeld. Het bos bestaat uit kavels,
die van elkaar gescheiden zijn door
lineaalrechte, doorgaans vol water
staande greppels. Het Kuinderbos nu
is eigenlijk nauwelijks meer dan een
wandelbos. Staatsbosbeheer heeft, m
samenwerking met het gemeente
bestuur van de NOP, plannen ge
maakt om daarin verandering te
brengen. Misschien was het overbo
dige moeite.
De Noord-Oostpolder is als uit
vloeisel van een achterhaalde plano
logische opzet rijk aan kleine,
nauwelijks levensvatbare dorpjes.
Bij het Kuinderbos liggen er drie:
Rutten. Bant en Luttelgeest. Door
het vertrek van een paar honderd
inwoners uit het gebied worden die
dorpen nog verder in de marge ge
drukt. En dat terwijl het Kuinder
bos indien het verder voor de re
creatie zou worden ontsloten
juist voor een opleving had kunnen
"zorgen.
De gemeenteraad, actie-comites en
natuurbeschermers verzetten zich te
gen de Haagse plannen. Maar tegen
óver de dreigende lopen van defensie
kunnen zij niet veel meer stellen
dan telegrammen Staal tegen pa
nier. Een ongelijke strijd. Wij heb
ben het gevóel dat we gaan verlie
zen zeggen ze op het gemeentehuis
in Emm el oord.
GAAL
M—4
L :'L, A;."
Eén van de vele plekjes van het Kuinderbos
STATISTISCH BEKEKEN
Statisch bekeken moet er een
mooie zomer op de stoep staan
te wachten, een zomer, die dit
jaar of in 1970 wordt binnen
gelaten... De reeks van zeer
koele, sombere en natte zomers
begint, vergeleken over een
periode van 100 en van 250 jaar,
bijzonder te worden, hetgeen
wij aan de hand van enkele
vergelijkende cijfers willen aan
tonen. Over een periode van
120 jaar heeft het KNMI voor
De Bilt bijvoorbeeld het aantal
zomerse dagen (boven 25 C)
opgetekend. Na 1959 kregen
wij inmiddels negen zomers
met een aantal zomerse dagen
ln juni, juli en augustus bene
den (18) normaal.
Een periode van negen opeen
volgende zomers met te weinig
zomerse dagen, kwam alleen
voor van 1902 tot en met 1910,
zodat opnieuw een te koele zo
mer uniek zou zijn. In de laatste
9 jaar in juni 13, in juli 34, in
augustus 32 te weinig zomerse
dagen, in de laatste 9 zomers
totaal 79 te weinig.
De gemiddelde ecmaaitemperatuur
van de zomer hebben wij kun
nen naslaan over een periode van
250 laar. De laatste 9 zomers ble
ven beneden en een keer gelijk aan
het normaalcijfer van 16.4 C. Dit
1» alleen geëvenaard m de periode
1736-1748: 1760-1774 en het laatste
tussen 1918 tot en met 1929 waarin
toch nog twee van deze 12 zomers
1921 es 1925) boven normaal kwa
men.
Wat het aantal vxnent zonneuren
betreft kunnen wij niet verder te
ruggaan dan aan het begin van de
ze eeuw doordat daarvoor geen re
gistratie van de zonneschijn werd
verricht. In de laatste 9 romers
(vanaf 1960) op 1967 na met 18
uren zon, bierven de overige acht so-
mere beneden normaal, totaal tekort
in n.gen zomers Ó95 uren zon.
Hege/iDfll
Nemen wij tenslotte ook de regenval
nog even op de korrel dan zien wij,
berekend naar het landgemiddeidc.
overige acht waren zo nat dat io
de laatste 9 zomers Jura 132 mm
te veel regen gaf; juli 100 mm; au
gustus 114 mm, totaal 346 mm zo
merregen te veel dus. Ln de laatste
twee en een halve eeuw zijn drie
perioden waargenomen niet een iets
ergere aaneengesloten natte zomer
periode berekend voor Zwaneburg,
later Hoofddorp namelijk 1751-1761
acht te natte zomers achteréén even
als in de periode 1848 tot en met
1855.
Uit dit statistisch betoog kan wor
den geconcludeerd dat wij weliswaar
geen zekerheid hebben voor een war
me, zonnige en droge zomer maar
ook dat wanneer deze zomer weer in
het water valt met te koel weer en
te weinig zon het een unieke slechte
reeks gaat worden over een 250 jaar.
Zo bekeken zouden wij met een natte
vinger in de droge lucht willen op
merken dat een mooie zomer nooit
lang meer op zich kan laten wach
ten. Wie weet of 1969 wordt voor
het eerst na tien Jaar zo'n zomerse
uitschieter. Boven genoemde cijfers
tonen aan dat wij na 1959 niet meer
zijn verwend. En zoals aan het be-
g.n van elke zomer blijven wij weer
hopen op een ouderwetse zomer
met eens weer boven normale cijfers,
behalve voor de regenval.
(ADVERTENTIE)
rente op een
AMRO-
renteboekje of
spaarrekening.
rente op een
AMRO-spaarrekening
met een opzegtermijn
van 3 maanden.
rente op een
AMRO-
spaarrekening
meteen
opzegtermijn van
6 maanden.
rente op een
AMRO-
spaarrekening
meteen
opzegtermijn van
12 maanden.
rente op een
AMRO-spaarrekening
met een vaste termijn van
24 maanden.
AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK
POLEN EN
PERZIË
DEN HAAG (GPD) Het eco
nomische werk dat op de Ne
derlandse ambassades in War
schau en Teheran wordt ver
richt, is vanzelfsprekend in om
vang niet te vergelijken met de
werkzaamheden in Bonn. Het
handelsverkeer van ons land
met respectievelijk Polen en
Perzië is van veel geringer be
tekenis, en in overeenstemming
daarmee hebben de posten in
deze landen niet of nauwelijks
specialisten, die zich de weelde
kunnen veroorloven uitsluitend
de belangen van onze export te
behartigen. Maar behalve de
omvang verschilt ook de aard
van het werk: Polen is een com
munistisch land met staatshan-
del. Perzië is een ontwikkelings
land. Het zal duidelijk zijn dat
juist in dergelijke landen de
Nederlandse ambassades aan
het bedrijfsleven grote diensten
kunnen bewijzen, omdat de on
dernemer of exporteur hier
wordt geconfronteerd met een
economische structuur, waar
mee hij van huis uit niet ver
trouwd is.
Mr C. T. F. Thurkow, ambassade
raad op de Nederlandse ambassade
in Warschau, wijst erop dat de on
dernemer die een produkt in Polen
op de markt wil brengen, een vrij
groot aantal organisaties moet be
naderen. De ambassade kan hem ver
tellen welke organisaties, welke pel
en in welke volgorde. Maar
niet mepr kan volstaan met het op
nemen van contacten met de staats-
handelsorganisaties. In laatste in
stantie moet ook het Poolse bedrijf
leven zelf worden benaderd. Een le
zingencyclus met lichtbeelden iS vol
gens mr Thurkow daartoe de ideale
methode. De Italiaanse verpakkings
industrie heeft hiermee veel succes
geboekt, honderden Polen hebben de
bijeenkomsten bezocht en zijn op die
manier in contact gekomen met
Italiaanse technici. ,De Polen vinden
het bijzonder plezierig om buiten
landers te ontmoeten'. Ook de ten
toonstelling van Nederlandse me
dische instrumenten was volgens de
heer Thurkow een goed voorbeeld
van gerichte en gespecialiseerde aan
pak van exportbevordering.
Weinigen komen
De diplomaat Thurkow gelooft dat
de grote meerderheid van de Ne
derlanders, die naar Polen komen om
zaken te doen, nooit een beroep doet
op de ambassade. .Ek denk dat niet
meer dan tien procent bij ons komt'.
Hoewel hij dit natuurlijk jammer
vindt, tekent mr Thurkow hierbij
wel aan dat de ambassade een even
tuele lawine' van aanvragen om be
middeling (bijvoorbeeld na een eco
nomische missie) ook niet zou kun
nen verwerken. Tien tot vijftien aan
vragen per wéék zou bij de huidige
personeelsbezetting al te veel zijn.
Dit voert hen echter niet zonder meer
tot de conclusie dat de staf moet
worden uitgebreid.
Zolang de grote hoeveelheid infor
matie, die thans reeds beschikbaar
is, nog niet volledig wordt benut,
moeten we eerst zorgen dat daar ver
betering in komt. Het grote probleem
is de verwerking en de presentatie
van de gegevens, het op de juiste
plaats brengen van de informatie.
Op het ogenblik is de respons van
liet bedrijfsleven op de beschikbaar
gestelde informatie onvoldoende', zo
stelt ook hij vast.
Grote staf
Daarentegen is de Nederlandse am
bassadeur in Teheran, drs H. Jon
ker (een van de weinige economen
in de buitenlandse dienst), wel van
mening dat een uitbreiding van zijn
staf de werkzaamheden op econo
misch terrein ten goede zou komen.
Hij zou bijvoorbeeld graag een land-
bouw-attaché aan zijn ambassade
verbonden zien, die gelegenheid moet
hebben veel .de boer op' te gaan.
Zelf houdt de heer Jonkers zien be
zig met .olie', die veel van zijn bjd
opeist. Voor de verwezenlijking van
een ambitieus vijfjarenplan heeft
Perzië behoefte aan een forse jaar
lijkse stijging van de inkomsten uit
olie, en dit geeft natuurlijk aanlei
ding tot spanningen tussen de Per
zische regering en het internationa
le olie-consortium.
Als zijn ambassade het economische
werk zou willen doen zoals het vol
gens drs Jonker gedaan zou moeten
worden, zou men er naar zijn me
ning tweemaal zoveel manuren aan
moeten kunnen besteden als thans
mogelijk is. Om het werk .redelijk'
te kunnen doen zouden 750 man
uren van de diplomatieke staf (exclu
sief ambassadeur) die hiervoor thans
beschikbaar zijn. Van die 750 man
uren is naar schatting van de am
bassadeur bijna een kwart nodig voor
het economische werk. Archief- en
koerierswerkzaamheden vergen 20
pet van de tijd. en consulaire werk
zaamheden meer dan 15 pet. Voor
kwesties verband houdende met Fel
lowships en technische hulp, moet in
een ontwikkelingsland als Perzië op
een aandeel van"zeker 10 pet worden
gerekend. De resterende tijd wordt
verdeeld over politiek en cultureel
routinewerk, administratieve werk
zaamheden, comptabiliteit en diver-
In deze opstelling ls ook begrepen
de tijd die besteed zou moeten wor
den aan het bezoeken van bedrijven
e.d. daar is bij de huidige bezetting
vrijwel geen gelegenheid voor. Twee
de secretaris H. A. G. Schillings
heeft in de anderhalf jaar van zijn
verblijf in Teheran in totaal vier da
gen rondgeneusd bij bedrijven.
waren, niet-elektrische machine»,
garens, motorvoertuigenelektrische
machines en apparaten, ijzer en
staal.
Zowel de ambassadeur als de heer
an mening dat het
wijls gegevens aan
die de EVD in Den
Haag onmiddellijk kan verschaffen
Ook munten de verzoeken om in
lichtingen, bemiddeling enz. die de
ambassade ontvangt, niet altijd uit
door duidelijkheid en volledigheid
De heer Schillings overkomt het
voorts nog al eens dat hij bezoekers
uit Nederland krijgt, die hun komst
niet van tevoren hebben aangekon
digd. Dit bemoeilijkt natuurlijk een
vlotte afhandeling van hun verzoe
ken. In totaal zijn vorig jaar 39 ver-
tenwoordigers van het Nederlandse
bedrijfsleven bij de ambassades in
Teheran op bezoek geweest, in het
eerste kwartaal van dit jaar boekte
de heer Schillings er tien. Hierbij
tekent hij aan dat de werkelijke gro
te bedrijven de ambassade vaak niet
nodig hebben, de dienstverlening is
vooral van belang voor het middel
grote bedrijf, dat geen vestiging ter
plaatse heeft.
Onder de landen die naar Perzië ex
porteren nam Nederland in 1967-
1968 de zevende "plaats in, na o.a
West-Dultsland. de VS en de Sow-
jet-Unie. Als afnemersland speelt
ons land een minder belangrijke rol
(negentiende plaats). De belangrijk
ste exportartikelen van Nederland
ij. li J' 66 investeringen. Er zijn reeds circa
PllCt VOUCulS 18 Nederlandse vestigingen in Per-
3 zië. de meeste in de vorm van .ioint
vestigingen ln Per
zië, de meeste in de vorm van ,j<
ventures' met Perzisch-Nederla
kapitaal, waarbij de Perzen i
en bijzondere plaats wordt
ingenomen door het ingenieursbu
reau MECON (Middle East Consul
tants), dat geregistreerd is in Den
Haag, maar geen vestiging in Ne
derland heeft. De directeur van het
bureau, de heer Klaassen, vindt dat
de Nederlandse Industrie een .luis
terpost' in Perzië zou moeten hebben,
vooral in verband met grote elek
triciteitsprojecten cn dc scheepsbouw.
Voor middelgrote bedrijven zijn naar
zijn mening de aan Investeren ver
bonden risico's te groot.
.Voor het Investeren in Perzië heb
je een lange financiële adem nodig".
Wie in dit land wil investeren krijgt
overigens alle medewerking van de
overheid, .maar je moet het dan ver
der we! met Je Perzische partner
kunnen vinden'. De Perzen gaan uit
van het principe dat zo sneJ moge
lijk winst moet worden gemaakt en
beginnen te investeren op een niveau
dat een Nederlander onverantwoord
laag voorkomt. In de praktijk is ech
ter wel gebleken dat de Perzische
opvatting zeer profijtelijk kan zijn.
mede doordat de Perzen over een on
gelofelijk tl
beschikken.