Twee regeringen-in-ball ingschap
van Zuid-Molukken in ons land
Israël vertrouwt
Kremlin niet
STAATSGREEP' VAN KOLONELS
SOCIALE WERKPLAATSEN
Monumentale
kerk door
brand verwoest
ZEELAND
BEDREIGD
GEBIED
CARILLON
ZIERIKZEE
MOSKOU: WATER IN DE WIJN?
Bang voor
compromis
Rijnmond tegen
nieuwe startbaan
Rotterdam
Ultra-rechts en
ultra-links
TWEE VRAGEN
VELE TIPS OVER
MOORDZAAK NA
TV-UITZENDING
VRAGEN OVER
RAFFINADERIJ
IN LIMBURG
WOENSDAG 11 JUNI 1969 PSOVINCIAlE ZEEUWSE COUBANT ]3
PRESIDENT MANUSAMA:
NIET AU SERIEUX'
PEN HAAG (GPD) Een
slepende ruzie tussen politici en
een groepje officieren-buiten
dienst, heeft tot een staatsgreep
geleid. Zaterdag hebben in het
Overijsselse Nijverdal de Ambo-
nese kolonel L J. Tamaela en
de luitenant-kolonel Kakisina
een regering-in-ballingschap
der Zuid-Molukken gevormd. In
een verklaring maakten zij dui
delijk dat him optreden gericht
was tegen het regime van ir
Joban Alvarez Manusama, de
Rotterdamse scheikundeleraar,
die al sinds 1966 een Zuidmo-
lukse regering presideert en
altijd is beschouwd als de voor
man der Zuidmolukkers in Ne
derland.
Manusama, .waarnemend president'
uit Azië, maar met een Nederlands
paspoort (.houder van dit paspoort
is geen Nederlander', meldt het op
de eerste bladzijde echter) zit met
de gebeurtenis danig in zijn maag.
De in Bandoeng geschoolde 59-jari-
ge Ingenieur is een beminnelijk man.
Hij praat over de kolonels van Nij
verdal als over mannen, die met de
beste bedoelingen meer hebben be
loofd dan zij konden waarmaken
Tamaela is m feite een operette-
f?uur. Hij heeft in een paar woon
oorden (Vaassen en Nijverdal) aan
hangers. maar onder de 30.000 Zuid
molukkers in Nederland zijn het er
hoogstens enkele honderden. Zijn ac
tie is eigenlijk te belachelijk om er
over te praten, maar er is nu een
maal over geschreven, dus moet ik
wel reageren'.
,In het begin van ons optreden hier.
omstreeks 1951, was er nogal wat
verdeeldheid. Dat was afgelopen
toen in 1962 onder leiding" van ds
Metiary de Badan Persatuan, het
eenheidslichaam, werd gevormd.
Tegen de draad waren sindsdien al
leen nog kleine dissidente groepen,
bijvoorbeeld die van de mensen die
terug wilden naar Indonesië. De In
donesische regering beweert dat het
daarbij om drie tot vierduizend
mensen gaat. Sinds 1951 zijn er ech
ter zes- of zevenhonderd terugge
gaan. Dat groepje is echt zo groot
niet. Door toedoen van Tamaela en
njn broer Bram is er nu nieuwe on-
raigheid gekomen'.
Jt ken die Tamaela al lang. Toen
president dr Soemokil mij in 1951
raaf Ceram uitzond om de aan
dacht van de Verenigde Naties le
vestigen op de voor hun vrijheid
atnjaende Molukkers, behoorde Ta
maela tot de militaire begeleiding.
Hij heeft ons lelijk laten zitten.
Het lukte hem wel snel naar Nieuw-
Guuiea te komen het meest voor
dc hand liggende contact met het.
buitenland maar ik arriveerde
pas een jaar later per prauw. Ta-
mela voelde zich nogal, ik heb ech
ter gewoon mijn werk gedaan'.
Naar Nederland
In 1953 werd Ir Manusama. na
vele maanden gevangen te hébben
gezeten op Nieuw-Gumea, op trans
port gezet naar Nederland. Ook
overste Tamaela (,hlj heeft zichzelf
later tot kolonel bevorderd', aldus
Manusama) maakte de reis mee,
hoewel het de bedoeling van presi
dent Soemokil was geweest dat de
officier naar Ceram zou terugkeren.
Drie maal zond Soemokil een mis
sie de wereld in. De laatste keer was
het een militaire, waarvan overste
Taraaela's broer Bram deel uit
maakte. Bram, enkele weken gele
den overleden, voegde zich in Neder
land bij zijn broer.
Manusama vertelt: .tot het fusilleren
van dr Soemokil door de Indone
siërs in 1966 hebben de broers zich
eigenlijk nauwelijks om de zaak be
kommerd. Het begon met de komst
van mevrouw Soemokil naar Neder
land. Op een receptie in Assen kre
gen de leden van de militaire missie
pas als derden de gelegenheid haar
hand te schudden. Vanaf dat moment
begonnen hun acties Ze beweerden
dat de derde militaire missie een
speciale status genoot. Drie keer
z'-jn de Tamaela's op hun eigen hout
je naar de Veremgde Naties ge
weest in New York. Ze hebben van
uit het gebouw van de VN. waar
ledereen kan komen, prentbriefkaar
ten gestuurd aan alle vrienden en
kennissen. Het opschrift luidde: .Dit
is een historische dag. We zijn door
gedrongen tot het hoofdkwartier
van dé volkerenorganisatie' Maar
re hadden daar niemand gesproken'
De kolonels verwijten Manusama dat
OUD KARSPEL (ANP) In het
Noordhollandse dorp Oud-Karspel ten
"oorden van Alkmaar is maandagmid-
l|"g do monumentale Nederlands her
vormde kerk geheel uitgebrand. Alleen
wat muurresten en een gedeelte van de
'oren bleven behouden. De Nederlands
hervormde kerk te Oud-Karspel werd
do laatste jaren veelvuldig gebruikt als
allemanskerk.
Het schip van het kerkgebouw dateerde
uit 1868, toen de kerk vernieuwd werd
opgebouwd. Het koor is reeds van het
jnar 1570. De kerk bezat een van de
mooiste orgels, een Adama-orgel en was
oon van de mooiste instrumenten in de
kop van Noord-Holland. Het was bijna
110 jaar oud.
Met zes brandweerkorpsen uit Langen-
dljk, Alkmaar en omgeving, werd de
hevige brand, die omstreeks vier uur
uilbrak. bestreden. Mede door de harde
noordoostenwind verspreidde het vuur
slch snel over het hele kerkgebouw
Om 18,00 uur was het grootste gevaar
bedwongen, toen de torenspits instort-
'e. Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor
De oorzaak van de brand was het uit
voeren van reparatiewerkzaamheden
jan het dak met een lasapparaat. Dë(
kerk was tegen brand verzekerd.
hij te weinig voor zijn land heeft
gedaan. Hijzelf zegt: ,Je moet reëel
zijn. De tijd is voor ons niet gun
stig. Maar er doen zich ontwikke
lingen voor in Indonesië, de onte
vredenheid in grote dolen van de
archipel blijft Bestaan En de In
donesiërs krijgen nog veel te stel
len met de Papoea's Wij zijn een
volk van stniders, maar de Papoea's
dito. Ik blijf geloven in het moment
waarop wij kunnen terugkeren.' Te
gen Tamaela heb ik op 8 november
van het vorige jaar echter gezegd
ik ken je te goed; het staat te be
zien of jij, die het goede wilt, kunt
nakomen wat je zegt. Hij had na
melijk verklaard dat hij de hele
zaak zou opgeven als de Zuidmo
lukkers door zijn optreden niet bin
nen een jaar konden terugkeren.
Die bepaling heeft haj later blijk
baar laten varen'.
Instructies
De kolonels hebben de waarnemend-
president in Nijverdal echter van
meer kanten onder vuur genomen.
Zij spreken oyer Manusama, die zichr
zelf aanstelde en met wie nog
slechts 10.000 Molukkers zouden
sympathiseren. Manusama: .over
eenkomstig aanwijzingen van Soe
mokil ben ik zijn opvolger gewor
den. Gemeten naar normale maat
staven was dat natuurlijk geen
juiste procedure, maar kon het an
ders? En wat belangrijk is: in hoe
verre voelt de president zich ge
schraagd door het volk. Uit de brie
ven die ik van Ceram krijg, blijkt
dat de Zuidmolukkers mij als waai-
nemend (beter zou misschien zijn
tijdelijk) president erkennen Vori
ge week nog kreeg ik een brief van
kolonel Malaheua, die nu op Ceram
het nog altijd voortdurende verzet
leidt, waarin mij om instructies
werd gevraagd. In Nederland heeft
de militaire missie inderdaad een
flink aantal mensen achter zich ge
had, maar toch nooit meer dan en
kele honderden'.
,Op acht november hebben we een
gesprek met Tamaela "gehad om de
zaak te sussen. We hebben beiden
een verklaring ondertekend, waarin
de anderen ons als de regering er
kenden en wij dankbaar "aanvaard
den wat zij in de VN hadden ge
presteerd. Een paar dagen daarna
vergaderde hun groep in Tivoli in
Utrecht en konden ze blijkbaar te
gen de fanatiekelingen niet op.
Jongeren? Nee, die denken wel ra
dicaal. maar vinden de militairen
te dom'.
Zo veegt de waarnemend-president
van de Zuid-Molukken, die met zijn
in Den Haag wonende vice-presi
dent Lokoio de indertijd op Ceram
gevormde eerste regering vertegen
woordigt, ln alle vriendelijkheid de
argumenten van zijn tegenstanders
van tafel. Kolonels, die hun volge
lingen op hoge kosten moeten ja
gen om de uitstapjes naar New
York te kunnen maken.
Als Manusama goed geïnformeerd
.s, vertrekt Tamaela een dezer da
gen zelfs met zijn gezin voorgoed
naar Amerika, hetgeen zijn actie
geheel tot een grap zou maken. Een
grap echter, waar Manusama niet
om kan lachen. Steunend op een
bescheiden budget van zo'n 20 000
gulden per jaar, bijeengebracht
door 30.000 mensen, ijvert hij voor
een ontwikkeling, die zegt hij
.uniek zal zijn in de geschiedenis':
een president die er bovendien nog
een fulltime-job als leraar op na
houdt en vanuit een ander wereld
deel kan samenwerken met zijn
volk, dat het verlangen om terug
te keren nooit zal verliezen.
Tamaela en zijn volgelingen spelen
daarbij geen rol van betekenis. Een
paar (lagen geleden nog mochten ze
IJseloord hij Krimpen aan de IJsel
niet binnen. De kampraad heeft
zich met de burgemeester in verbin
ding gesteld, die de raad in het ge
lijk stelde. Ongewenste elementen
behoefden niet binnengelaten te wor
den, aldus Ir Manusama.
Door de toenemende vestigingen van
chemische en petrochemiw h<- indus
trieën in het Sloe, kan Zeeland spoe-
dig door hun afvalproducten be
dreigd worden. De meeste mensen
zijn behoudend van aard; hij wii de
gevaren, verbonden aan opeenhoping
van industrieën eenvoudig nhH zien.
Het gaat vaak om een zo groot mo
gelijke verbetering van de materiële
welstand. Indien men wijst op moge
lijke gevaren, verbonden aan zulke
vestigingen, is men een pcxximtat of
wordt men als verdacht persoon aan
gewezen. Het is toch zaak ons af te
vragen, welke prijs wij voor onze
welvaart moeten betalen en of die
dan niet te hoog is. Ik geloof dat
velen zich niet realiseren, hoezeer
wij afhankelijk zijn van dc biosfeer,
het complex van bodems, het milieu
van planten, water en dieren dat
ons leefmilieu vormt.
De bijdrage, die de chemici ons le
veren tot algemene welstand, mag
ons niet blind maken voor de geva
ren die ontstaan door deze chemi
sche verontreiniging van ons klimaat
Bij bijna alle chemische processen,
komen tal van gasvormige bestand
delen vrij, die via schoorstenen ge
loosd worden. Gewasschade door in
werking van zwaveldioxide is al
snel te constateren. De grote boos
doeners zijn de petrochemische in
dustrieën, zwavel koolstoff abrieken
enz. Zwavelkoolstof, dat zeer giftig
en drie maal zo zwaar is als lucht,
zal men, ondanks het hoog in de
lucht wordt geloosd, weldra kunnen
waarnemen als een onaangenaam
riekende damp. Oqk metallurgische
en fosfaatfabrieken lozen een produkt
als fosfordirivaat en fluor.
Fluor is een zeer giftig gas, dat bij
geringe concentratie al leveraandoe
ningen veroorzaakt. Ook veie bomen
en heesters zijn zeer gevoelig voor
fluor. De inwerking van enige delen
per miljard geeft bladverbrandin-
dingen, omdat net de enzymsystemen
van de plant aangrijpt. Slaan fluor-
dampen neer op gras dat dient als
voedsel voor jong vee, dan kan dit
een ernstige aandoening van fluorosis
veroorzaken. Bomen die aangetast
zijn door fluordampen. kunnen daar
bij nog eens extra worden aangetast
door bepaalde insecten. Bijen schijnen
zeer gevoelig te zijn voor fluordiri-
vaten. Het is bekend, dat deze insec
ten snel in aantal verminderen, daar
waar zich fabrieken vestigen, die flu
ordampen lozen. Met het verdwijnen
van deze bijen, verdwijnen eveneens
de insectivore dieren zoals mezen.
Bij een ruime verontreiniging treedt
spontaan een vermindering van de
plantengroei op. als gevolg van een
slechte asimilatie.
Mogelijk zrjn luchtverontreinigingen
ook de oorzaak, van genetische ver
anderingen. Ook waterverontreinig
ing is een ernstige vorm van milieu
bederf. Chemische afvalprodukten en
petroleumprodukten kunnen hiervan
de oorzaak zijn.
Lozen van kleine hoeveelheden fos-
forzouten. afkomstig van b v fosfaat-
fabrieken kan een sterke algengroei
tot gevolg geven. Vooral in zeewater,
waar het fosfaatgehalte een belang
rijke factor speelt, kan dit funest
zijn voor de visserij. Dit fosfaat be
paalt immers de kwaliteit van het
fytoplankton, waardoor een ketting
reactie volgt, daar fytoplankton ge
geten worat door zoöpplankton en
dit laatste wordt genuttigd door pe-
lagisch levende vissen, zoals haring,
die weer het voedsel is van de kabel
jauw. Grote veranderingen in het
plankton geeft ook schade aan de
oester- en mosselkweek. Met de ves
tiging van eerder genoemde indus
trieën, moet men van uit niet- eco
nomisch standpunt bezien, voorzich
tig zijn. Uiteraard zijn er vele vei
ligheidsnormen voor wat betreft het
lozen van afvalproducten. De vraag
is echter: .houdt men zich er aan'?
Of zet men tien fabrieken op één
terrein en laat men de afvalproduk
ten lozen, desnoods onder maximale
norm, dan wordt die factor toch nog
overschreden en een milieu-veront
reiniging met alle gevolgen van dien
is een feit. Een natuurlijk evenwicht
is dan verdwenen. Een cultuurland
schap is dan een bedreigd landschap.
Het nivelleren van zo'n landschap
geeft dan een biologische verarming
Het ziet er naar uit, dat Zeeland het
volgende slachtoffer wordt van onze
welvaart. Wij hebben er het gróótst
belang bij, dat ons milieu leefbaar
blijft en dat we niet belanden in een
technische wereld van materiëele wel
vaart en bewoond door een afge
stompte mensenmassa zonder enig
werkelijk geluk.
We weten toch. dat materiëele wel
vaart alleen niet voldoende is voor
een menswaardig bestaan
E. M. O. Helmich.
Van Hogedorpweg 56,
Vlissmgen.
In aw blad van 5 juni 1969 komt
een artikel vt t over het oude van
Glieyn-earriüon van Amemuiden, dat
het oudste klokkenspel van Neder
land zou zijn. (Gegoten 1554-1557).
Evenwel is het oude Zierikzeese
carillon uit de stadhuistoren (thans
Zuidhavenpoort), het oudste van ons
land. Peeter van den Qheyn, dezelfde
Mechelse gieter als van "de klokken
van Arnemuiden, goot in 1550 voor
Zierikzee voor genoemde toren 5
klokken, in 1551 de grootste zware
luid- en slagklok. 4 ;n 1553 en de
resterende 3 in 1554, waaruit moge
blij"ken dat deze klokken ouder zijn
dan die van Arnemuiden. In Zierik
zee meende 't gemeentebestuur voor
uitstrevende te moeten zijn en wilde
men 'n nieuw klokkenspel in plaats
van 't oude, dat naar men meende
minder welluidend klonk, na 33i eeuw-
te hebben dienst gedaan. De ge
meente beschikte over een aanz.en-
lijk bedrag aan geld, een overschot
van een geldbedrag dat de Engelse
regering had uitbetaald- als schade
vergoeding geleden tijdens het bom
bardement in 1917, toen een
Engels vliegtuig Zierikzee bij vergis
sing had gebombardeerd In 1927
liet de gemeente bij John Tailor
Co te Loughborough (Engeland) een
nieuw klokkenspel gieten ter ver
vanging van het oude. Taylor deed
een boa op het oude carillon, waar
mede het gemeentebestur akkoord
ging. Doch zeer terecht rees er ver
zet Dij de burgerij. Onder meer door
een ingezonden stuk in de Zierikzeese
Nieuwsbode van de heer W.P.L. Bak
ker; en van de zijde van het bestuur
van VW. welke de klokken voor het
zelfde bedrag aankocht. Aanvanke
lijk opgesteld in de hal van het stad
huis. later, in de z.g. .Schutters-
zaal waar het gemeentemuseum was
gevestigd: om tenslotte geplaatst te
worden in de grestaureerdë Zuidha-
venpoert. Sinds 1965 laten ze hun
typisch Vlaamse bëiaardklanken bij
heel- en halfuur, weerklinken over de
daken van Zierikzee.
J-M.J. Lokker
Zierikzee
Als werknemer op de sociale werk
plaats te Tholen, een afdeling van
werkplaatsen ln Limburg gebeurt
sprek van de dag. Wanneer dit 'al-
het wel Ie hoogste tijd dat er een
end aan komt. Ik hoop niet dat
één en ander een politiek bijsmaak
je beeft. Wat betreft de stank van
gas op de werkplaats zou ik willen
vragen, komt er bij d:e mensen geen
bedrijfsarts Wat betreft de benan-
leen tjiaasIk dacht dat l-imburger#
r..'< zo verlegen waren als de Zeeu
wen Maar dit kan ik wel zeggen:
als Zeeuw zou lk zoiets noo:t ne
men Ja en wat die gaslucht betreft:
op de sociale werkplaatsen komen
steeds meer werknemers Voor deze
me-.acr. «v-ot werk worden gezocht
Zodoende moet er op alle mogelijke
geschikte werkruimte te krijgen en
aan kan het weieens gebeuren dat
er iets aan schort. In Tholen zijn we
zover dat er eind 1969 een moderne
werkplaats zal staan. Dit ls jam
mer genoeg niet overal zo.
Wij werken als leder ander voor ons
loon en dat willen wij ook. De mees
te mensen denken dat we maar hele
dagen zitten te knikkeren of zo
iets Ik zou willen vragen: korn
een keertje langs. En aan nog Iets:
voor de televisie hoor ik zo vaak
spreken over te weinig inkomen,
wat betreft de ouden van dagen.
Wat is net goed te leven in een
land waar we kunnen zeggen: ,Deze
groep verdient nog te weinig'
Ik gun de oude mensen alle goeds,
maar weet u wat een man verdient,
die op de sociale werkplaats werkt
en een gezin heeft? Ik hoor bij de
gelukkigen, die aanspraak maken
op een zeker bedrag van de invali
diteitswet. maar er zijn er velen,
die dat niet hebben. Laat de rege
ring proberen deze mensen ook een
behoorlijk loon te geven. We wil
len voor 100 procent werken voor
ons loon. maar het is toch wel
vreemd dat een man naast me staat
hetzelfde werk doet en dan iedere
week 25 minder verdient omdat
hij geen rentezeg-cis heeft geplakt
Ik hoop niet dat hetgeen fn Lim
burg gebeurt ook noe op andere
plaatsen geschiedt. Mocht het wel
zo z:jn. dan diep het mes erin. We
Politionele actie
op Curacao
De miljoenen schade die de miljarden-
Ix-zitter» nu i- i. -io gH.-.Vn h-bhen.
kunnen wij niet al» eea onoverkome
lijke ramp beschouwen. Kmnjtznlig
i» wel (hit de bevolking Moot staat
Nederlandse en Amerikaanse bedrij
ven. Rampzalig I» het feit dat er
."en dat
er gewonden zijn en dat een groot
aantal mensen gevangen genomen
werden.
Nederland heeft ter ondersteuning
van de politie op Curacao een aan
tal mariniers gestuurd, d.e onder be
vel staan van deze politic, d.wjz. ma
riniers die :n dcenst staan van de
corrupte Antilliaanse regering. De
verzekering van minister Bakkér dat
verzeker, ng van minister Hakker dat
di- mariniers niet zullen worden ge-
brulkt als stak'ngbrekerx is alleen al
daarom een loze kreet: hoe deze ma
riniers gebruikt worden, wordt doo-
de Antilliaanse regering bepaald. Er
i9 geen enkele reden om aan te ne
men dat de marm ers de harten van
<l" zullen ste
len, evenmin als Amerikaanse mari
niers dat doen in bijv. Guatemala.
Integendeel: de aanwezigheid van
deze marinier? ;s een bron van span
ning. De mariniers moeten naar huis
voordat er ongelukken gebeuren
d.w.z. voordat zsj in act e komen,
dwz de mariniers moeten onmiddel
lijk terug. Mssechl«n is de trtd
wèl r.jp voor een koninklijk be
zoek nan Curacao. Dan zou van de
publiciteit die er inrmer om zo'n be
zoek wordt gegeven, tergen de ge
woonte in gebruik gemaakt kunnen
worden ons -,n te lichten over de
werkloosheid, rechteloosheid en uit
zichtloosheid van de massa van de
Curacaose bewoners.
Namens het Zeeuws Vredes Com-
JERUZALEM. De aankondi
ging van de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
William Rogers, dat Moskou
zijn bedenkingen tegen de een-
en ondeelbaarheid van een Isra-
elisch-Arabische regeling heeft
laten varen en zich zo met het
standpunt van Washington
heeft geïdentificeerd, is hier
met heel wat minder geestdrift
ontvangen dan men wellicht had
verwacht.
Aan de ene kant juicht men het
toe, dat het Kremlin klaarblijke
lijk niet meer staat op evacuatie
van alle door Israël bezette gebie
den als voorwaarde voor elke vorm
van oplossing van het conflict, an
derzijds betreurt men het. dat alle
partijen, die aan de multilaterale
en bilaterale besprekingen in New
York en Washington deelnemen,
nog altijd schijnen te menen, dat
het maximum, dat onder de gege
ven omstandigheden te bereiken
valt, een geprefabriceerde regeling
is, die aan het eigenlijke doel van
de UNO-resolutie van 22 november
1967, een volledige vredestoestand,
noodgedwongen voorbijgaat.
De Israeli's zijn als de dood voor
een compromis, omdat naar hun
zienswijze de negatie van de vrede
de deur opent voor een nieuwe oor
log.
In officiële kringen en in de com
mentaren van pers en radio wordt
telkens weer op hetzelfde aambeeld
gehamerd: alles wal minder is dan
vrede is onaanvaardbaar'. In 1948,
,zegt men', hebben wij met een wa
penstilstand genoegen genomen, die
als eerste stap op de weg naar een
solide vrede was bedoeld, maar dit
doel niet bereikte. In 1956 lieten
wij ons door de beloften van de
grote mogendheden overreden om de
Sinai te ontruimen met het ge
volg. dat Nasser dit gebied als
springplank voor nieuwe agressie
ging gebruiken'
"Israels minister van buitenlandse
zaken. Abba Eban, heeft eens pun
tig opgemerkt, dat een mens wel
nogmaals in een eenmaal begane
fout kan vervallen, maar dat dit
volstrekt geen verplichting is
Met andere woorden: Israël voelt
zich tweemaal bedrogen en is niet
van plan zich een derde maal met
een kluitje in het riet te laten stu
ren. Het heeft bij zijn noodsprong
van 1967, toen Nassers dreigemen
ten en provocaties hun hoogtepunt
hadden bereikt, veel Arabisch ge
bied veroverd en de les uit het ver
leden getrokken. De prijs, die het
voor ontruiming vraagt, is niet een
losvaste .regeling', maar niets meer
of minder dan een vredesovereen
komst. in onderling overleg tot
stand gekomen en door de direct
bij het conflict betrokken partijen
erkend en getekend
Package deal'
DEN HAAG Mevrouw J. H.
van der Meulen-Kline overhandig
de maonilagochtend een cheque
ter waarde van 15.000 aan de
presidente van het Nederlands
padvindsters gilde, mej. mr. J. H.
Wilüeboer (r). Mevrouw Van der
Meuten deed dit namens de stich
ting comité voor de zomerzegels
en het bedrag was afkomstig uit
de' opbrengst van de zomerzegel-
verkoop.
Politieke waarnemers in Tel Aviv
reageren op de zelfvoldane toon die]
in Rogers mededeling op zijn pers
conferentie op liet state department
doorklonk, met te verwijzen naar
een situatie, waarbij de dokter te
vreden is, maar de patiënt zich
doodziek voelt. Terecht of ten on
rechte heeft men hier altijd arg-l
wanend gestaan tegenover een In
greep-van-bui ten-af.
Van meet af aan is de bespreking van
de Israëiisch-Arabische controverse
door outsiders beschouwd ais een
wellicht goedbedoelde, maar hoogst
ondoeltreffende onderneming, waar
bij het er in niet geringe mate om
ging de Arabieren het gezicht te
redden en Israël de rekening daar
voor te presenteren. Bovendien legt
men hier de gesprekspartners ten
laste, dat het hun er minder om te
doen is het Midden-Oosten te paci
ficeren dan met elkander tot een
vergelijk te komen. De .Package
Deal', waarover Rogers sprak en
die door Washington altijd is nage
streefd, is ontegenzeglijk meer aan
Israël zich ooit van de besprekin
gen had voorgesteld. Deze ,deai' bete
kent ongetwijfeld ook een wending
in de richting van het Israëlische
standpunt, namelijk dat de resolutie
van de Veiligheidsraad niet: anders
kan worden opgevat dan als één sa
menhangend geheel, dat zich niet in
zijn componenten laat ontleden.
Op dit punt kan Israël er dan ook
moeilijk bezwaar tegen maken. De
Israëlische bedenkingen betreffen het
feit, dat bij de overeenstemming,
die volgens Rogers door Moskou en
Washington is bereikt, de klip van
de directe onderhandelingen tussen
Israëli's en Arabieren is 'omzeild, en
het gevaar van een opgelegde en
dus waardeloze, .pseudo-vrede' is
vergroot.
Maar waarom zou een dergelijke
uitkomst waardeloos zijn"' Abba
Eban heeft er daags na Rogers me
dedeling op gewezen, dat de partij
en het nu weliswaar eens zijn over
het beginsel, maar dat dit nog niet
inhoudt, dat zij alle onderdelen van
dc UNO-resolutie ook op gelijke
wijze interpreteren. Hij achtte dat
zelfs hoogst onwaarschijnlijk en zag
geen andere uitweg dan' rechtstreek
se onderhandelingen over alle ge
schilpunten tussen Israëlische en
Arabische vertegenwoordigers.
ROTTERDAM (GPD) Het dagelijks
bestuur van het openbaar lichaam Rijn
mond heeft uit een oogpunt van ge
luidshinder bezwaar tegen het eventueel
aanleggen van een nieuwe startbaan op
de luchthaven Botterdam.
Wat betreft de keuze van een vestigings
plaats voor een tweede nationale lucht
balen naast de luchthaven Schinhol
zegt het dagelijksliestuur in antwoord
op vragen van het Rijnmondraadslid de
heer J. de Meer (PCG). dat zich daarmee
zowel op rijksniveau als binnen het ka
der van het Overlegorgaan Zeehavenont
wikkeling Zllid-Wcst-Nederiand studie
commissies bezig houden. Het dagelijks
bestuur acht het uitgesloten dat daar-
voor de omgeving van de luchthaven
Rotterdam wordt bestemd, gelet op be
zwaren uit een oogpunt van ruimtelijk
beleid.
Maar ook nog iets anders heeft de
Israëli's sceptisch doen staan tegen
over een samengaan van het Ame
rikaanse en het Russische stand
punt. Is Moskou bij zijn toenade
ring werkelijk te goeder trouw?
Heeft het zich inderdaad laten over
tuigen door het Amerikaanse motief,
dat het niet aangaat de evacuatie
der bezette gebieden te scheiden van
de overige voorzieningen, waarvan
de resolutie gewaagt? En bovenal;
zal de mildere houding van het
Kremlin voor de Arabieren aanlei
ding zijn water in hun wijn te doen
en wat meer polLtlek realisme aan
de dag te leggen Men betwijfelt
dat hier ten sterkste. De chef van
dezer dagen bij een inspectie
van zijn troepen aan het Suezka-
naal. dat een oorlog onvermijdelijk
was. Hasnein Heichal schreef kort
geleden in ,A1-Achrram', dat de vol
gende ronde tegen Israël in de ko
mende winter zou worden uitge
vochten. En de leiders van de di
verse guerrilla-organisaties verkon
digen a ia cato dug-in-dag-uit, dat
van vrede met Israël geen sprake
kan zjjn en dat. de Joodse staat eens
en voor altijd vernietigd dient te
worden.
Dat alles heeft de Israeli's weinig
aanleiding tot optimisme gegeven.
Hogers voldoening wordt hier niet
gedeeld. Niet. op een congruentie van
dc Amerikaanse en Sowjet-Russï-
sehe standpunten hoopt men hier,
maar op een uiteindelijke bereid
heid van de Arabische leiders on:
hun wraakgevoelens opzij te zet
ten en. na meer dan twintig jaar
van frustrerende haat. de redelijk
heid van hun tegenstanders aan d<
conferentietafel te toetsen.
■Van ultra-reoJits kan ik nog wel
iets begrijpen, maar van ultra-links
niet', aldus de beer Kaland, gede
puteerde, op een chu-vergadering te
Heinkenszand. (PZC 7-VI-1969).
Dit mag op zijn minst een merk
waardige opmerking worden ge
noemd en we zullen maar hopen dat
de gedeputeerde zich heeft verspro
ken. oor het geval dit niet is ge
beurd wil ik eens nagaan waazr de
heer Kaland wel iets van begrijpt
en waarvan niet. Hij begrijpt iets
van autorit .ire structuren, en van
nationalisme, van rassendiscrimina
tie van sterven voor koningin en
vaderland, van conformisme en on
verdraagzaamheid van mensen die de
maatschappij met willen veranderen,
die orde en rust. de bestaande orde
met geweld willen handhaven. Hij
begrijpt iets an b.v. een Boeren
partij. Is het fascisme ook niet een
ultra-rechts stroming? Hij begrijpt
niets van mensen die de hoop nog
niet. hebben verloren dat de maat
schappij te veranderen is, die het
kapitalistisch stelsel, waarin het
particuliere winststreven centraal,
staat, wantrouwen.
Niets van hen die geloven in soli
dariteit met gekleurde volkeren
en individuen, die zich keren te
gen elke vorm van discriminatie, die
net geouwehoer van Wliem Duys op
de Dam als een provocatie ondergaan
die er zich over verheugen dat aan
de uitbuiting van het Cubaanse volk
een einde is gekomen door de re
volutie van Fidel Castro. Joegosla
vië bewonderen omdat men daar in
het bedrijfsleven en in het onder
wijs van de democratie een realiteit
heeft gemaakt. Inderdaad: de heer
Kal and begrijpt er niets van.
A. J. M. Visser
Middelbirrg
De heer Vondeling heeft gezegd, dat
h:j het openbreken van archiefkas
ten in het Maagdenhuis BVD metho
den vindt. Nu is de heer Vmdeling
'.:d van de kamercommissie voor
BVD. Waarom heeft de heer Vonde
ling dan ;n die kamercommissie de
BYD-<methoden rroit aan de kaak
gesteld Of zit d. kamercommissie
er maar voor spek en bonen bij?
Iets wat ik overigens al lang w.k.
Een andere vraag: Een Duitse firma
adverteert al maanden lang met af-
luister-opsporingsapparaten. Zij ga
randeren dat men met hun appara
tuur elk afluisterapparaat kan vin
den. En of :k ze nu al brieven of
briefkaarten stuur, er komt geen
antwoord. Dit vind ik een beetje
vreemd. Het doet bij mij de vraag
rijzen of e soms in Neaeriand een t
instantie ia die wel eens brieven
laat verdwijnen?
Middelburg W. den Engelsman.
LUCHTVERONTREINIGING
Anno 1969 ïg het nog mogeHjk. dat in
onze stad, regelmatig een dusdanige
rookverspreiding mogelijk is. waarin
het zicht afneemt, dwarrelend ver
brand papier door de lucht zweeft en
niet in het minst een ondragelijke
stank wordt verspreid. Deze onge
rechtigheden worden bij oostelijke
wanden over onze geroemde schone
stad en vooral stranden uitgebraakt.
De grote boosdoener is de vuilnisbelt,
gelegen aan de oostzijde van de bui
tenhaven. De zaterdag voor Pinkste
ren waren bovengenoemde verschijn
selen weer zeer sterk te ondervin
den. Terwijl de verschillende chemi
sche fabrieken aan enkele luchtver-
ontreinigingsvormen moeten voldoen,
vraagt ondergetekende zich af. :n
hoeverre de grens van het toelaatba
re, door deze vuilverbranding wordt
overschreden. Aan industrievestiging
schijnt niet veel te doen zijn, maar
afval, wat uiteindelijk van iedereen
geweest is. om dat zo reukloos mo
gelijk te vernietigen, is een algemeen
belang. Met behulp van de onlangs
niet onaanzienlijk gestegen reini-
gingsrechtenkosten. zou het klimaat
weer een stuk gezuiverd kunnen wor
den Vlisslngen let op Uw Saeek. zo
wel voor uw eigen inwoners, als de
graag geziene toeristen. Doet wat u
kunt om de toeristische bron van in
komsten, namelijk frisse zeelucht,
zuiver te houden
A. F Rops
Vlissingên
Ultra-links en
onvrede
Volgens uw erslag van zaterdag. 7
juni. jl kan dc heer A. .J. Kat and
.van nitra-rechts nog wel iets begrij
pen, maar van ultra-links niet'.
Wie za! daar nti van opkijken''
Vooral als men verder leest .dat hij
weinig aan vaar ba re argumenten kan
vinden voor de onvrede, die er leeft'
en .de gedeputeerde trok een l.jn
naar de dertiger jaren'. Dat :s het
nu juist' De neer Kaland staat met
het gezicht naar het verleden ge
keerd en droomt zo zijn eigen dro
men. Daarom begrijpt hij niets van
de onvrede, welke er met alleen ts
bij mleuw-links'maar bij de jeugd
in het algemeen, de CHU-jeugd in
begrepen.
Hij heeft blijkbaar nooit gehoord
van: een hongerend Biafra, de oor
logen in Vietnam en het Midden-
Oosten, de werkloosheid en verpau
pering in de landen van Zuid-Ame-
rika, de fascistische regimes in Athe
ne. Madrid en Lissabon, de opstand
van de bevolking van Praag, de ras
sendiscriminatie in Zuid-Afrika, de
met atoombommen geladen vliegtui
gen. welke dag en nacht in de lucht
zijn en waarbij één enkel misver
stand catastrofale gevolgen kan heb
ben, de steeds groter wordende af
stand tussen de rijke en arme lan
den in onze wereld
De heer Kaland heeft blijkbaar nooit
gehoord van gevaren van luchtver
ontreiniging. van economische statis
tieken. welke alleen zaligmakend
schijnen te zijn (Welvaart) en dat
de leefbaardheid (welzijn) van onze
kinderen in de knel komt. het wo
ning- en het kroUenprobleem. de
.200 van Mertens'. de belachelijke,
uit den tijdse verhoudingen in ons
onderwijs, de macht der technocratie,
de bedroevend lage uitkeringen aan
bejaarden, wedu wen en wezen
Weinig aanvaarbare argumenten
voor onvrede
Kom nou. iaat me niet huilen!!
Zefs kan de heer Kaland zijn su-
penoriteits-gevoel niet onderdruk
ken als hij zegf .dat het gezag de
enige waarborg is voor de vrijheid'.
Als gedeputeerde is de heer Kaland
nauw verwant met het gezag in Zee
land en dus mede de enige waar
borg voor de vrijheid.
Kom nou. laat me niet lachen!!
Hoewel ik de opvatting van .niéuw-
links'. alsook de jeugd" in het alge
meen. kan begrijpen, onderschrijf ik
zeer beslist niet de methodes ran
jiieuw-hnks'
Na het lezen van het verslag van de
heer Kaland kan lk nu ook hun me
thodes begrijpen
A. P Schouwen aar.
Wemeldinge.
AMSTERDAM (GPD) De Amster
damse politie heeft sinds maandaga
vond enige honderden telefoontjes ge
kregen van mensen die menen iets te
kunnen bijdragen aan het onderzoek
naar de dader van de tien dagen gele
den vermoorde 10-jarige Simon Danny
Visser in het Beatrixpark te Amster
dam.
De telefonische tips kwamen binnen
naar aanleiding van een televisie-uitzen
ding die gedeeltelijk was gewijd aan
deze moord.
Circa vijftien rechercheurs zijn begon
nen met het nagaan van deze tips. De
Dolitie heeft nog geen houvast gekre
gen maar verwacht dat het onderzoek
naar aanleiding van deze nieuwe in
lichtingen nog vele dagen in beslag zal
nemen.
DEN HAAG (GPD) De KVP-tweede
kamerleden Nelissen en Mnenen hetn
ben minister De Block (economische
zaken) gevraagd of op korte termijn
een beslissing over de vestiging van een
raffinaderij in Limburg door Shell en
Staatsmijnen tegemoet kan worden ge
zien. Zij vragen de minister verder, zo
dra de beslissing Is genomen, de kamer
over de inhoud van de beslissing volle
dig te Informeren.