Geen sprake van systematische
wreedheid in Indonesië
Zeer weinig zaken
werden geseponeerd
Aantal excessen
nader onderzocht
Westerling had geen fatsoenlijke richtlijnen
Geef-idee
van Remington
If VS!
1
1LL... hf
B
NEDERLANDSE KRIJGSMACHT ALS GEHEEL GEDROEG
ZICH CORRECT TIJDENS PERIODE 1945-1950
Houding
Wel gevallen
m wangedrag
KRIJGSRAAD TE VELDE
Ruim 12.000
GEVANGENEN DOODGESCHOTEN
Geweldmisdrijven:
8400 vonnissen
binnen- en
buitenland
Vietcong lanceert
opnieuw raketaanval
Geput uit vele
archieven
Prof. Becker:
Computer van
groot nut
voor socioloog'
Rapporteurs in 1954:
WEEKEND MET
RECORDAANTAL
DODEN IN VS
ptjSDAO i JUNI 1969
PROVINCIAII ZEEUWSE COURANT
7
(ADVERTENTIE)
pacificerendc taak dl<> als inzet en
rechtvaardiging van Nederlands op
treden In Indonesia had gegolden,
niet vat baar was voor verwezenlij
king.
kapitein Westerling toegepast .een
geoorloofd handelen van de over
heid binnen het kader van hare
bevoegdheden en van haar een
plicht is geweest' wordt niet ge
deeld in het rapport van de heren
rar C. van Rij en nir W. H. J.
Stam.
Minister-president P. J. S. de Jong
wijst er in de nota op, dat men
wil men komen tot beter inzicht
in de veelszins beklemmende vra
gen, die het verschijnsel van de
aoor Nederlandse militairen ge
pleegde excessen oproept dan
zal moeten trachten zien reken
schap te geven van de omstandig
heden en de omgeving, waarin zij
zich geplaatst zagen voor het vol
brengen van een raak, die z*i vrij
willig of ais dienstplichtige veelal
DEN HAAG (ANP) ,De regering betreurt, dat er zich ex
cessen hebben voorgedaan, maar zij handhaaft haar opvatting,
dat de krijgsmacht als geheel zich in Indonesië correct heeft ge
dragen. De verzamelde gegevens bevestigen, dat van systemati
sche wreedheid geen sprake is geweest'.
Zo luidt de conclusie van de .no
ta betreffende het archieven-
onderzoek naar gegevens om
trent excessen in Indonesië be
gaan door Nederlandse militai
ren in de periode 1945-1950'. In
deze nota, samengesteld op ver
zoek van de tweede kamer, komt
minister-president P. J. S. de
Jong tot de conclusie, dat er
Stellig door de Nederlandse mi
litairen handelingen zijn ge
pleegd, die als wandaden moe
ten worden gebrandmerkt'.
Het bijeengebrachte materiaal, zo
ildt hij. laat er geen twijfel over
bwtaan. dat men zich reeds in de
jsren 1946-1950 in ons land en in
Indonesië ervan bewust was dat
nrh gevallen van wangedrag voor-
daten. De gegevens, zo vervolgt
hij, vrijien niet uit, dat de excessen
door de verantwoordelijke autoritei
ten stilzwijgend zijn toegelaten of
verheimelijkt. Wel kan men zich,
mar het oordeel van de minister
president. de vraag stellen of. naar
Let Inricht van thans, niet te veel
«sarde U toegekend aan verzach
tende omstandigheden.
Zorgzaamheid
h «n slotbeschouwing bij de nota
s js premier De Jong er op, dat
tegenover de negatieve feiten .een
overdaad aan positief materiaal'
gut, dat onder meer betrekking
.weft op daden van zorgzaamheid en
cpotfenngsgezindheid voor de Indo-
tawcht "bevolking. In de vandaag
fep,ii>tceerde bronnen-pu blikatie
writ onder meer uitvoerig inge-
nss op de zogenoemde Zuid-Cele-
bejffatre en wordt aandacht ge
stonken aan de Bandoeng-affaire,
bi welke gebeurtenissen de voor-
»i!tge kapitein R. P. P. Wester-
'aa'jta nauwste was betrokken. De
irxes van een reeds in 1954
cketacht rapport over de Zuid-
CrJeteaaak worden in de nota thans
row bet eerst in de openbaarheid
piraat. De slotbeschouwing en de
roncluüea van het rapport "van de
tommissie-Enthoven over hetzelfde
oaderserp r, jn ook in de nota op
genomen, welke stukken tot nu toe
een VHftvuwelijk karakter hadden.
In het rapport van de commissie-
Eothoven wordt geconcludeerd, dat
.door de uitgevoerde acties de ban
der terreur is gebroken en recht
en veiligheid zijn hersteld'.
De opvatting van de commissie-
Enthoven, dat een optreden als door
met goede wil hadden aanvaard.
.Het viel niet te vermijden, dat
zich onder de ruin. 200.000 man, die
in de periode van vieir jaren in ac
tie zijn geweest, ook personen be
vonden. die op grond van welke
omstandigheden dan ook hun hou
ding niet juist konden bepalen', al
dus de premier. Hij wijst er op. dat
bendewezen en banditisme. ver
schijnselen die op Zuid-Celebes een
noodtoestand teweeg brachten,
ook op Java en Sumatra ernstige
moeilijkheden hebben berokkend
aan leger, politie en justitie en
haar wijze van optreden in belang
rijke maite hebben bepaald ,Men
kan in de guerilla-oonogvoering, zo
als toegepast door de onder de
vaan dóch lang niet altijd onder
het gezag van de republiek In
donesia opererende groepen en ben
den, een van de vóórnaamste oor
zaken zien. waardoor het optreden
van militairen aan Nederlandse zij
de nu en dan is ontaard', zo schrijft
de premier.
Naar zijn mening zijn er voldoende
aanwijzingen om als gegeven aan te
nemen, dat het normbesef van de
troepen in Indonesië bovendien nog
meer op de proef is gesteld, naar
mate ae mening veld won, dat de
Openheid
Met de nota over de excessen in
Indonesië ia naar het oordeel van de
regering de grens bereikt van dat
gene wat zij aan de kamer .n ult-
z:-ht heeft gesteld en van hetgeen
in enkele maanden tijds te verwe
zenlijken viel. Wat met name ligt
buiten die grena is een beschrijving,
ontleding en beoordeling van de
Nederlandse politiek In het Indone
sische vraagstuk. Met de vandaag
verschenen nota en haar bijlagen
is, naar de mening van de regering,
zoveel als thans mogelijk is voldaan
aan de gerechtvaardigde wens tot
openheid m dezen.
Meegedeeld wordt, dat de regering
voornemens is de nu beëindigde
werkzaamheden door een alge
meen historisch onderzoek te laten
vervolgen en completeren.
In een bijlage over het historisch
onderzoek over de verhouding Ne-
ilerland-Indonesië in de jaren 1945-
1950 wordt hieromtrent onder meer
meegedeeld, dat het eerste deel van
een vermoedelijk vier delige-uit-
gaaf van de regeringsdocumenten
met betrekking tot de souvereini-
tcitsoverdracht over twee jaren zal
kunnen verschijnen.
Overval Bandoeng:
te weinig bewijzen
De markuiersbrigade in actie i>jj
Oost-Java, juli 191,7. Zwaar be
pakt marcheren de troepen naar
Ma-lang. Fan Nederlandse kant
werd bij deze actie, die een am-
phibische start had bij Probo-
lingo, nauwelijks enige tegen
stand geméld.
tegen Westerling jj
(Van onze parlementsredaetie) ^Ct/UllCff I/CfCUUUCtU
e parlemen
DEN HAAG (GPD) In hel rapport
ovrr de excessen in Indonesië wordt
ook aandacht besteed aan de gerucht
makende Bandoeng-affaire. hoe-
Hel deie zich afspeelde in januari
1930 (na de souvereiniteltsover-
draeht) en dus eigenlijk buiten het
kader \an het onderzoek valt.
Veel nieuws over deze zaak die zich
roltrok in het schemerduister van
de interim-periode valt intussen met
ie meiden.
De gevechten in Bandoeng en Tji-
Mhi (22 en 23 januari 1950) moe-
iea renen worden tegen de achter
pad van de vooral door Wester-
anr beraamde staatsgreep, die tot
4*. had een einde te maken aan de
|as begonnen onafhankelijkheid. Een
'MT tevoren had Westerling groot
rerlof gekregen, waarna hij was be-
fomen niet ""de exploitatie van een
rerroerebedrijf. Intussen organiseer-
hij een soort burgerwacht en ver
volgens een vrij6chare onder de
Mam .het legioen van de rechtvaar
dig* vorst', bestaande uit burgers,
«-militairen, politiemensen
«-militairen, politiemensen en
gevechten in Bandoeng en Tji-
•nahi (22 en 23 januari 1950) moe
ten gezien worden tegen de achter
pond van de vooral door Wester
ling beraamde staatsgreep, die tot
«oei had een einde të maken aan
nas begonnen onafhankelijkheid,
wn jaar tevoren had Westerling
pot verlof gekregen, waarna hij
was begonnen met de exploitatie
van een vervoersbedrijf. Intussen
organiseerde hij een soort burger-
w«;ht en vervolgens een vrijschare
ander de naam bet legioen van de
rechtvaardige vorst',bestaande
ut burgers, ex-militairen, politle-
jnensen en leden van de beveillgings-
oa.alions van de deelstaat Pasoen
jan Indonesië begon zijn onaf
hankelijkheid als een bondsstaat
varder genoot de vrijschare de
«eun van bepaalde KNIL-onderde-
en en van het regumemt speciale
troepen. Westerling Tiet een ultinia-
ÏT 53t®Uen ter voorbereiding van
,.i !?a,?£88reeP. Dat hij ook verant
woordelijkheid draagt voor verzen
g van het ultimatum werd nim
mer bewezen.
j|P 23 januari kwam de vrijschare,
Pteund door vele KNIL-miiitairen.
actie. Terwijl Westerling ir. Dja-
verbleef werd Bandoeng
overvaJlen, waarbij enkele tiental-
f!™oncsische milita-ren sneuvel-
ïïb diezelfde nacht aanvaardde de
ÏL(fchfre de terugtocht. De deel-
JWMt Em-mlÏÏUlien 11231 zijn
•au•floor de krijgsraad veroordeeld
Het 10 101 12 maanden.
DEN HAAG (ANP) De nota
over de excessen in Indonesië
geeft ook een samenvatting van
het onderzoek in de archieven
die berusten bij het hoog mili
tair gerechtshof te Den Haag.
Daaruit blijkt onder meer dat
de krijgsraden te velde voor de
landmacht in Indonesië ruim
7000 zaken heeft berecht: dat
de krijgsraden te velde voor het
KNIL in Indonesië totaal ruim
3000 zaken heeft berecht en de
krijgsraden voor de zeemacht
1901 zaken behandelde.
Geconstateerd wordt, dat:
1. Zeer weinig zaken werden gese
poneerd en
2. Slechts zeer lichte zaken ter af
doening werden teruggezonden aan
de tot straffen bevoegde meerdere cq
daarin werd ingestemd met een
reeds terzake opgelegde krijgstuch-
telijke straf.
Bij het onderzoek der berechtingen
bleek, dat ook bij zer eenvoudige
gevallen bijvoorbeeld plundering
van geringe waarde zowel verwij
zing naar. als veroordeling door de
krijgsraden plaatsvond, waarbij
vooral ten aanzien van de krijgsra
den KNIL relatief zware straf
fen werden opgelegd.
Het doornemen van de zaken leidde
globaal tot de volgende indrukken:
A. DE PLUNDERINGEN. Deze wa
ren over het algemeen van lichte
aard en betroffen hoofdzakelijk le
vensmiddelen, textiel en inlandse sie
raden en gebruiksvoorwerpen: in
bijna alle gevallen werd misbruik
van macht als militair gemaakt bij
opgedragen en eigenmachtige huis
zoekingen of tijdens patrouillegang.
B. DE GEWELDMISDRIJVEN te
gen personen. Deze kwamen over het
algemeen voor by individueel (niet
organiek) optreden van militairen,
doch ook wel bij het houden van
verhoren en het doen van fouillerin
gen en huiszoekingen, al dan niet in
het kader van dienstverrichtingen.
C. DE ERNSTIGE geweldmisdrijven
(moord, doodslag). Vrijwel steeds
werden deze gepleegd in gevallen als
vluchtpoging van een verdachte:
optreden tegen een zich in verbo
den tyd op straat bevindend persoon,
zulks om een voorbeeld te stellen;
gen extremisten, terwyl de schul
dige verstoken was van een afdoen
de instructie.
Remington Special
Met de sterke Remington
motor. En de brede, ideale
REMINGTON
speciale knop voor snor en
bakkebaard. Als u 'm cadeau
geeft aan vader, zoon of
verloofde, breng dan zijn
elektrisch scbeerapparaat
er een tientje voor terug.
Reminoton Sner.ial f -
(tijdelijk 10.- terug) 45,-.
F^MINGTON
"SPER^V RAND
Tekortkoming bij
treintransport:
46 doden
DEN HAAG (ANP) In de
nota over excessen in Indonesië
aan de tweede kamer wordt een
overzicht gegeven van de in de
onderzochte overheidsarchieven
aangetroffen gegevens met be
trekking tot excessen. In dit
overzicht, waarin 75 excessen
met name worden genoemd,
wordt daarnaast nog grote aan
dacht geschonken aan achter-
geschonken aan het om het leven
komen van 46 gevangenen bij een
dertien uren durend treintransport
::i afgesloten goederenwagons van
Bondowoso naar Soerabaja. Daaruit
blijkt onder meer dat instructies
voor dit vervoer geheel hadden ont
broken. Deze tekortkoming had zich
in het onderhavige geval wel bij
zonder gewroken doordat geen tran-
sportcornmandant tevoren was aan
gewezen. maar een toevallig die dag
op het station te Bondowoso aanwe
zige .sergeant-ma joor-schrijver op
het laatste ogenblik met die taak
was belast'.
ALGEMENE BIJSTANDSWET
IS BUNA BEJAARDENWET
I'TRIJCHT (ANP) ,De algemene bij-
stand»w<-t begint sterk het karakter
van een bejiiardr-nw-t te krijgen. Van
alle bewoners van bejaardenhuizen heeft
GO procent (60.000 im-nacn) bijstand no
dig om de venorglngsprijs te kunnen
betalen. Het is de raag, of er voor
hen wel ooit een goed functionerende
groepsregeling zal komen en bet ia te
vens de vraag of het wel juist Is, dat
60.000 bejaarden een aantal dat nog
zeer sterk zal stijgen die op grond
van eenzelfde oorzaak hijstandl>eh>Wtig
zijn. onder de algetm-ne bij*rtnnds\vet
blijven vallen. Deze wet had toch dui
delijk een individualiserend karakter.
Het komt ons daarom voor, dat men
moet gaan denken aan een aociale volks
verzekering. De criteria daarvoor zijn
aanwezig; de. groep Is groot genoeg en
liet duidelijk te omschrijven risloo kan
iedereen treffen'.
Dit betoogde de voorzitter van de
Algemene Vereniging van Instell ri
jgen voor Bejaardenzorg, mr H. U.
Th oden van Velzon, maandag in Ut
recht. Hij trad op als voorzitter van
de eerste gezamenlijke vergader, ng
van de vier bij de contactcommissie
landelijke organisaties van bejaar
dentehuizen aangesloten organisaties.
In verband met dc voorgenomen wijzi
ging van de wet op de bejaardenoorden,
waarvoor de minister ond-r meer In
lichtingen zal inwinnen bij de leden van
de federatie voor bejaardenzorg, zei mr
Thoden van Velzen. dat het de vraag
is, welke Inlichtingen de tehuizenorga-
nlsaties zullen kunnen geven, aangezien
zij t eve et buiten het werk van de pro
vinciale commissies zijn gehouden. In
ieder geval acht hij voorz.chtigheld ge
boden bij het inbouwen van opname
criteria In de wet of het leggen van
te nauwe relatie met de f.nanciering
van de zorg.
Hij stelde verder, dat Nederland zich
nu maar eens moet realiseren dat ver-
-orging van bejaarden een kostbare
aak is. De Inv.jrtenngen voor .edere
plaats in een bejaardentehuis
sen 1961 en nu opgelopen van
gulden. Deo
zijn tus-
SOOO to:
meer dan 25.000 gul
gedeeltelijn veroorzaakt door
ende bouwkosten, maar voo:
door de kwalitatieve verbetering. Ook
de omvang van de voorzieningen Is toe
genomen. terwijl u teraard de loonstij
ging eveneens een roi heeft gespeeld.
DEN HAAG (ANP) In een bijla-
ge van de nota excessen in Indone-:
eenvolgens het gedeeltelijk af- 'AKO,A„,
branden van de kampong Soe- ,ors in Indonesië gewezen betref- De v,f4con? .h.c"ft
fendc gewield-misdrijven
todjajan op 11 augustus 1947: r—
door Neder- maandagochtend vroeg verscheidene
kindse "militairen gepleegd. Daaruit in Ztnd-\ietnam m.-t raketten
blijkt onder mow dat in de periode mortieren aangevallen. Twee «vare
1946 tot en met 1949 door dc krijgs- ^ketten van Russische makelij kwn-
raad te velde K. L. in Indonesië 5735 dc hoofdstad Sa.gon terecht
vonnissen gewezen zijn de zeekrijgsra- ^^*7' "n 25 -
den wezen in die jaren 926 vonnis- 2£n<£?' vijfU.-n Jdnderen
-en. de krijgsraad te velde KNIL J Vn fretten een
Batavia 1458 vonnissen en de knjg*- J
Malang op 2 en 4 maart 1949 en e
aan een fusillade te Peniwen
(Oost-Java) op 19 en 20 februa
ri 1949, aan het doodschieten
van een aantal verzetslieden te
aan een schietpartij te Goe-
noeng Simping op 1 augustus
1949.
Uit de bijlage over de fusillade te
Malang blijkt onder meer, dat der
tien gevangenen werden meegegeven
aan potrouilles van .vertrouwde'
KNIL-militairen, die zich van de ar
restanten hebben ontdaan onder het
mom dat zij bij vuurcontact met de
vijand de vlucht hadden willen ne
men. Twee bij deze affaire betrok
ken hoofdofficieren werkten aanvan
kelijk het onderzoek van de militai
re politie tegen, onder meer door het
inzenden van een vervalst patrouile-
rapport. In een later stadium erken
den beiden de feilen. Van de drie
betrokken patrouillecommandanten
was één inmiddels gesneuveld, ter
wijl een ander zich had opgehangen.
De derde bekende onder herroe
ping van zijn eerder afgelegde ver
klaring dat de gevangenen bij een
vluchtpoging waren neergeschoten
dat fuj de gevangenen nad geli
quideerd.
gedood
Gegevens
Het overzicht, dat naast tijd
len.
DEN HAAG (ANP) —In de nota
wordt onder meer een opsomming ge
geven uit welke archieven werd ge
put voor de samenstelling daarvan.
Daaruit blljikt onder meer dat ge
gevens werden verkregen uit de par
ticuliere pzpieren van chef-staf er
lege r-commandant in Nederlands
Indië D. C. Buurman van Vreeden;
van mr A. M. Joekes (onder andere
lid hoofdbestuur Partij van de Ar
beid en minister van sociale zaken):
van dr H. J. van Mook (onder andere
minister van koloniën en luitenant
gouverneur-generaal); van A. S. Pin-
ke (commandant zeemacht Neder-
lands-Indië) en van Ch. J. L M. Wei
ter (onder andere kamerlid en minis
ter van koloniën). Geraadpleegd wer
den voorts de archieven van overzee
se gebiedsdelen, buitenlandse zaken,
defense en algemene zaken. Voorts
nog werden ae archieven .doorge
licht' van onder meer het hoofdkwar
tier van de generale staf. van het ka
binet van de legercommandant, van1 m
or rU, SfllJK ïe
I Can Tho vielen zeven mor.:ergranater
op de landingsbanen. Raketten op hel
v.iegveld van Kontoem veroorzaakten
Uchte verliezen, aldus een auidvietna-
mese woordvoerder. Een dertigtal mor
tiergranaten die het hoofdkwartier van
een Amerikaanse Infanteriedivisie op
oi km ten noorden van Saigon troffen
veroorzaakte alleen materiële schade
Volgens een Amerikaanse woordvoer
der zijn bij felle gevechten bij Pleiko-=
vonge week 88 Noordvietnamezen ge
sneuveld, terwijl aan Amerikaanse
kant taen doden en 21 gewonden vie-
UTRECHT (ANP) Na dc biologen
die de werking van de menselijke her
senen nabootsen en de economen die de
werking van het economisch bestel van
een land in de computer simuleren, be-
gint het nu ook voor de sociologen mo-
orden delen van de samenie-
het hoofdkwartier
mandaat, van de
KNIL, van de N-
missie in Indonesië, van ae eencraie, m.pnt n r 'i",
militaire tahchtt««idia»t. van de Zi
de chef marlne-staf-bevelhebber derj^K^ doeltreffender beleid te ver
jit d" .denkmachine' na te boot-
IV*vooronderzoek
H.J '"'Ronnen door dc Anister-
JWse officier van justitie tegen
:'V™ opgeleverd om hem te ver-
"egenu uitlokking van deser-
1955 1
i justitie
om hem
n 'vegend uitlokking vai
moord en geweldpleging.
.A* "Prd de zaak gesloten wegens
onvoldoende aanwijzing van schuld.
VERANTWOORDELIJKHEID
RIJ BURGERLIJKE EN
MILITAIRE LEIDING'
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) De zui
veringsacties op Zuid-Celcbes,
die aanvankelijk geleid werden
door KNIL-kapitein Raymond
Westerling zijn gepaard gegaan
met handelingen, die braken
met alle regelen van recht
spraak zoals die onder be
schaafde naties gelden. Dat is
de conclusie geweest van de ju
risten mr. C. van Rij en mr. W.
H. J. Stam, die in 1954 over de
ze zaak hebben gerapporteerd.
Zij spreken in hun nooit eerder
gepubliceerde rapport over ,to-
genterreur', maar leggen de
verantwoordelijkheid voor de
excessen niet bij Westerling,
maar bij de burgerlijke en mili
taire leiding in het toenmalige
Ned. Indië, die de acties hebben
bevolen zonder fatsoenlijke
richtlijnen te verstrekken.
Westerling kreeg In december 1946
de opdracht de omgeving van Ma
kassar te zuiveren van opstandelin
gen en de daar heersende .terreur te
breken. Zyn detachement speciale
melde de bevolking op een open ter
rein en schifte daaruit degenen die
zich volgens inlichtingen van spi
onnen en kamponghoofden aan
moord en rampok schuldig hadden
gemaakt. Zjj werden vervolgens ter
plaatse geëxecuteerd.
De vergaande bevoegdheden, die
Westerling had. zijn later ook ge
geven aan een drietal andere officie
ren. die de zuiveringen hebben
voortgezet. Tussen 11 december
1946 en einde februari 1947 zijn ve
le honderden personen zonder vorm
van proces en zelfs vaak zonder te
zijn ondervraagd, geëxecuteerd. Vol
gens latere ramingen moeten er tus
sen de twee- en drieduizend perso
nen zijn omgekomen. Volgens ae no
ta valt uit de feitelijke gegevens af
te leiden dat de opvolgers van Wes
terling met meer willekeur te werk
zijn gegaan. Vooral door hun optre
den. "dat zich kenmerkte door tekort
aan zelfbeheersing en een ongeremd
uitleven van verkeerde eigenschap-
Zowel de comiulssie-Enthoven die in
december 1948 op verzoek van de
liiitenant-gouveriH'ur-geiieraal over
de zuixeringsacties heeft gerappor
teerd, als de bovengenoemde com
missie van juristen, gaat er van uil
dat Westerling met de nodige zelf
beheersing is opgetreden, maar dal
de andere officieren de perken ver t<
huiten zyn gegaan.
De blanco-volmachten, die deze off)
eieren hadden, achtte het toenmaligi
burgerlijke en militaire bestuur ge
rechtvaardigd vanwege de noodtoc
stand, die voor Zuid-Celebes was af
gekondigd. De commissie-Enthovei
deelde die opvatting, de beide juris
ten niet. De commissie-Enthovei
meende dat wanneer er onschuldiger
slachtoffer van de zuiveringsacties
zijn geworden, deze op zichzelf wel
licht betreurenswaardige vergissin
gen als onvermijdelijk moeten worder
beschouwd.
Uit militaire rapporten uit die trjd
blijkt dat het optreden van Wester
ling in het algemeen beantwoordde
aan dat wat men met de uitzending
van het speciale, detachement naar
Zuid-Celebes had beoogd. .Al mocht
deze of genen enig voorbehoud ma
ken bij de veroordeling van de wijze
waarop de zuiveringsactie was uit
gevoerd. het denkbeeld van een
strafrechtelijke vervolging tegen
Westerling is bij zijn superieuren
noooit opgekomen', aldus het rege
ringsrapport.
De commissie-Enthoven heeft in de
cember 1948 als haar oordeel uitge-
het exces geeft met daarbij
tal relevante gegevens en de vind
plaats van het gegeven, maakt mel
ding van misdragingen, van slechte
behandeling van Indonesische gevan
genen. van schietpartijen, van liet
gebruik van elektriciteit by verhoor
van gevangenen, van het meermalen
zonder vorm van proces doen dood
schieten van aangehouden Indone
siërs. van massale arrestaties, van
plundering van pandhuizen, van het zeestrijdkrachten. Ook de archieven1 srr^ x- w r
afbranden van kampongs, van bet van de m:i:taire justitie (hoog mi-; JS? -r-d
Ook wordt in dat overzicht aandacht zeemacht werden nagezien. voordat zij in wertcenjkhetd
toegepast Dit heeft prof. dr H. A
Becker (36 jaar». Duitser van geboor
te. maandagmiddag in het groot audito
rium van de r.jksumverslteit in Utrecht
gezegd tijdens de rede .simulatie en so
ciologie'. waarmee hij zijn benoeming
als gewoon hoogleraar in de faculteit
der sociale wetenschappen (om onder
wijs te geven in met name de methodo
logie van het sociale onderzoek) aan
vaardde.
In zijn inaugurele rede zei prof. Becker
dat. nu in Nederland de laatste jaren
waarop de ban van de terreur is ge- regelmatig op:n:-.-r.de-z-- •-•!-: In gen wor-
broken en recht en veiligheid op den verricht, he: tijdstip ook niet ver
Zuid-Celebes zijn hersteld. De com- meer - dat ook u', land v-k -
missie meende dat de schietpartij in zingscampagne.-: ven tevoren door com-
Galoeng waarbij 400 mensen om het! putemaboot-Ving op her. affect op br
ieven kwamen, tot maatregelen1 kiesgedrag kunnen worden
moest leiden. Later is tegen de um prof. Becker ga: een voorbeeld van een
bevelvoerende officieren inderdaad computersimulatie van een politiek pro-
een vervolging ingesteld, die door de ces in de vorm van een ondersoek
soevereiniteitsoverdracht echter! ten behoeve van John Fitzgerald Kenne-
noolt tot een einde is gebracht. j <jy jn i960
.In deze presidentsverkiezing was voor
de democraten een moeilijk punt of het
katholiek-zijn van Kennedy in zijn cam
pagne moest worden verdoezeld of rus
tig kon worden genoemd. Hoe zouden
de anti-kathoiiekë democratische kie
zers stemmen? De resultaten van de
computersimulatie wees uit dat het ka
tholiek-zijn van Kennedy rustig naar
voren kon komen. De verkiezingsuitsla
gen hebben de computer later gelijk
gegeven', aldus prof Becker.
Kapitein Westerling twintig ja,
De commissie Van Ry-Stam is ech
ter tot de conclusie gekomen dat de
benaming van .rechtspraak ter
plaatse met onmiddellijke executie',
een loze omschrijving is geweest
van volstrekt onwettig handelen.
Volgens de beide juristen hebben de
hoogste autoriteiten van het toen
malige Ned. Indië, zowel burgerlijke,
.justitionele als militaire, in dezen
een .aarzelende houding' aangeno
men en hebben zij toegelaten, zoal
niet bevolen, dat een duidelijk niet-
inilitaire, in een reentstaat met
waarborgen omringde, taak onder
het begrip .militaire actie' is ge
bracht met het noodrecht als moti
vering.
Volgens de commissie zyn voor de
ivcringsacttes geen schriftelijk!
sproken dat de acties rond Makas
sar onder leiding van Westerling
aan hun doel hebben beantwoord en
met meer oordeel des onderscheids
zijn uitgevoerd dan de latere acties
in Pare-Pare en Mandar.
.Memorial Day'
Het rapport veroordeelt
excessen, maar toont ovei
meen veel waardering vo<
en aantal
het alge-
dc wijze
lichtlijnen gegeven, noch begrenzing!
gesteld en is de uitvoering aan liet
inzicht en geweten van de actieleiders 1
overgelaten. Zelfs de mededeling dat NEWVORK (AP) Tijdens het „Me-
essen zouden worden vervolgd, is ntqrial Daj"-weekeinde zijn in de Ver
enigde Staten bjj verkeersongelukken
548 personen om het leven gekomen, een
record aantal
niet aan alle actieleiders meege
deeld. Volgens de heren an Rij en
Stam verkeerden de actieleiders
daardoor in de mening dat zij naar
hun beste inzicht konden optreden
en daarin slechts de uitvoerders wa
ren van de wil van de regering.
Tydens Memorial Day-weekend van
kwamen 542 personen om.