Poging kloof te overbruggen
tussen Pompidou en Pohèr
dominee klamer heeft geen spijt
van zijn .hachelijke avontuur'
Groots feest rond
John Kennedy-tunnel
binnen- en
buitenland
n
NA 10 JAAR BOUWEN AAN RADIO-PASTORAAT
Scheveningse
vissers krijgen
geëiste toeslag
§0t
GOLDEN FICTION FILTER-KINGS |Lt75
0SCCPOAG 22 MEI
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Opening op 31 mei in Antwerpen:
VERGADERINGEN ZIJN
DUIVELSE UITVINDINGEN'
Los staan
Schcldd
UILVEBSUM (GPD) Do-
minee A. Klamer. hervormd
gftbkut, voelt zich, hoewel hij
twintig jaar in het ambt
!IMt de laatste tijd pa» echt
itB dominee. ,Dat komt', zo
hij, .omdat ik nu geen ver-
„jmwoordiger meer ben van
bepaalde kerkelijke groepe-
Mg, maar de vrijheid heb om
j,U°te betekenen voor iedereen'.
«in» Klamer leidt Het radio-pro-
St viiB het KOR. Deze zomer
Kt het radio-pastoraat 10 jaar.
la dominee Klamer erbij
wmkken eeweetst, Hij vindt liet niet
S5 «Ti tfTgelogenheid van het 10-
bestaan feest te gaan vieren.
u;é°zetten ons werk gewoon voort',
relde hij nuchter vast. Venvijzen
£ar instanties en instellingen men
sen helpen elkaar weer helpen te ver-
&S, Jat zijn zo de bezigheden ran
3ee Klamer en zijn staf. Hij
Wt het er druk mee. Stapels brie-
widen er door de postbode da-
l:ito aan het adres Oranjelaan 8 in
tive-sum bezorgd. Tientallen tele-
fwaties worden er afgewerkt.
Wh veraet ik me ertegen om te
Uzgtn dat ik het druk heb. Het ls
tólnwoordig een statuskwestie om
Aunnen vertellen dat je het druk
z6gt de dominee die in kleer-
ULkerszit op een zwartleren stoel in
-ae-vs uitziende werkkamer een
oii'e own doen over zijn werk.
H-i rertelt over zijn studiejaren in
- yajen (zijn geboorteplaats) hoe
!s" kandidaat een tijdje heeft
d- chrsielijke jeugdbeweging con-
zocht met de AJC. In 1949
-! n:j bevestigd als predikant van
T tprrormde gemeente van Pieter-
b'Trea. Westernieland en Saaxum-
,- j'cl. vlakbij Delfzijl,
v. moesten ran 2800 gulden per
|m:jn wouw. twee kinderen en
p)M z:en te komen'. Achteraf is
- yrt blij dat hij deze tijd mee-
rsnaakt heeft.
mening over de dominee: ,Die moe
ten jullie nooit nemen. Die kere!
schrijft zulke rare stukken t het
kerkblad en die striemt over aller
lei muren heen'. Uiteindelijk bleek
dit toch een goeie reclame, want het
beroep ging door.
Van oecumenische activiteiten was
in die tijd nog In het geheel geen
sprake. ,De deken van Zuid-Limburg
stond zelfs afwijzend tegenover een
gezamenlijke kerstviering". In Maas
tricht werden de eerste contacten
met het IKOR gelegd. Per jaar wer
den uit de stad van Sinl-Servaas
vier radiokerkdiensten uitgezonden,
waarin ds Klamer voorging. Uit die
tijd dateren ook de contracten met de
gemengd gehuwden, voor welke groep
gelovigen ds Klamer en andere des
kundigen regelmatig bezinningsweek
ends organiseren. Mogelijk nog een
overblijfsel uit zijn Limburgse tijd
Is het jaloers zijn op de rooms-kaitho-
lieken van vandaag. ,Ze zijn ons in
veel opzichten ver vooruit. Ze Ug-
gen op dit ogenblik de protestanten
zeker wel enige ronden voor', con
cludeert Klamer.
Het los staan van een bepaald
kerkelijke band noemt ds Klamer eer.
heerlijkheid. Je kun: in deze tijc
toch een nuchtere en gezonde ont-
gerefonneerd of wat dan ook zijn
Hoe kun je het nog waar maker
door je opvoeding hervormd of gere
formeer*! te zijn?' vraagt hij zich ai
.We hebben met z'n allen een ge
meenschappelijke verantwoordelijk
he.d voor de samenleving. Dat is
toch een nuch ere en gezonde onl
wikkeling. De mens moet een kind
van zijn tijd zijn'. Hij begrijp bes1
dat de. historische ontwikkeling nie'
zomaar weggecijferd kan worder
maar .we moeten geen slaaf worden
van het verleden. De kerken hebbei
allemaal hun eigen recepten'. De toe
komst voor de Raad van Kerken ir.
Nederland, opvolger van de oecume
nische raad, ziet ds Klamer sombei
in, ,Er zitten veel te veel officiële
figuren in. De inspraak van de .ge
wone' man moet veel groter worden'
Homofiel
Hilversum
Na Maastricht kwaim Hilversum. De
behoefte aan een vaste man met een
adres en telefoonnummer voor het
radiopastoraat was steeds groter ge
worden. ,Toen ze me vroegen of ik
radiopastor wilde worden, voelde ik
er eigenlijk meteen al voor'. Pessi
misten die hem waarschuwden voor
het hachelijk avontuur, waarin hij
zich stortte, spraken tevergeefs. Ds
I-lamer werd de eerste vaste radio
predikant in dienst van de Oecume
nische Raad van Kerken in Neder
land. Zijn werk geniet nu grote be
kendheid. ,Het radiopastoraal moest
vanaf de grond worden opgebouwd.
Zo langzamerhand hebben we zo'n
achtduizend gegevens (telefoonnum
mers en adressen op papier staan. Ik
vervul in vele opzichten een verwij
zende functie'. Ds Klamer is nog
De zorg voor de homofiel ligt db
Klamer na aan het hart. Iedere dag
krijgt hij minstens met vier of vij)
homosexuelen te maken. Samen mei
enkele colega's en het COC organi
seert hij in het land gespreksgroepen
voor deze mensen zonder er zelf bij
te zijn overigens. Zijn welwillende
houding tegenover deze mensen heeft
al heel wat negatieve, vaak anonie
me reacties bezorgd. In één van
deze anonieme breiven staat: .Hoe
krijg
r ho-
;en zijn
Telefoon
kring.
niet, want vergaderingen (vooral ker
kelijke) vind ik duivelse uitvindin
gen. Zij zijn een manier om onwil
en luiheid van mensen vorm te ge
ven. Ai vergaderende zijn de mensen
bezig zichzelf en anderen te begra
ven'.
mofielen te pleiten. U kent de i ijbel
met dominee. Op deze manier word!
u geen leider, maar verleider. U was
trouwens toch al een sexdomineo
Hoogachtend, wij vrouwen van Ne
derland' Er zijn gelukkig ook ander*
bneven. Een vereenzaamde dame van
in de tachtig correspondeerde to:
haar dood ruim drie jaar met ds Kla
mer. Zij schreef 60 brieven.
Naast het houden van een radiotoe
spraak eens hi de maand en het voor-
n in radiokerkdiensten, vier keer
het jaar, geeft de radiopastor
maandelijks ook nog een blad uit,
.Mensen' heet het. Er staat van „Lies
in dat blaadje. Inlichtingen en tips
over allerhande zaken. In het maart
nummer staat een artikeltje over de
actie .telefoon om ouderen, vooral
zij die van de aow moeten leven, te
gen een verlaagd tarief telefoon te
geven. ,Er zijn talloze reaeties op ge
komen. een bewijs dat hier hoog no
dig iets aan gedaan moet worden',
zegt ds Klamer.
Tn
:?!-foon gaat. Iemani vraagt be
Jde.isg voor moeilijkheden In een
- i-nans huwelijk. .Misschien zijn
Re! op elkaar uitgupraat', zegt ds
.ne: Hij biedt aan eens samen
rrr bade partners te gaan praten.
D tófoon is met meer weg te den
im uit net radiopastoraat. Een paar
weken geleden na afloop van een ra-
c.;:-,erkdienst vanuit Soesterberg
d3 Klamer van twaalf uur tot
r. L''drie meer dan vijftig telefoon-
r-j verwerken. ,Na zo'n hoos ben
i -.riemaa! leeg", De mensen vra-
ook wel eens of de dominee zelf
ho komen, maar dat doet ds Kla-
mer met zo vaak. ,Je moet oppassen
om niet onder andermans duiven te
acmeten'. Trouwens in de loop van
haar bestaan zijn er rond het radio
pastoraat zo'n vijfhonderd vrijwilli
gers vercameld in alle delen van
hot land, die die bezoeken vaak wel
aflo.egen Met zong zijn deze vrij
willige werkers uitgekozen. ,Ik heb
geen schoothondjes nodig maar fox-
terriers, die ergens in willen bijten'
Maastricht
Hij heeft vier jaar In de provincie
G'on ngon gewerkt. In 1953 nam ds
Klamer een beroep aan naar Maas-
treilt .Ik was nog nooit in Maas-
tr rot geweest, maar het leek me wel
Een paar jaar na zijn intrede
in de Limburgse hoofdstad hoorde hij
ran een kerkeraadslid waarom ze
ui si hem :n Maastricht wilden heb
ben, .Toevalligerwijs ontmoetten 2
krrk 'raadsleden, één uit Groningen
en een uK Maastricht, elkaar in de
klei Op dat moment waren ze in
Minst richt van plan mij te beroepen.
H"t I mburgse kerkeraadslid vroeg
sen z jn noordelijke collega of hij
wel eens van .Klamer' gehoord had.
Onomwonden gaf de Groninger zijn
Mknno benzine
in Be1 o'is
BP.'.bSFIL (ANP) In België is een
>-z ris.ag gaande die in de afgelopen
veel neef: geleid tot een prijsverla-
van vrijwel alle benz:nemerken.
In het vooruitzicht van de opening van de n
te Antwerpen op zaterdag 31 mei aanstaande, wordt in de Sinjo
renstad koortsachtig gewerkt aan de voorbereiding van de fees
telijkheden, die bij die gelegenheid op touw worden gezet en die
opgeluisterd zullen worden door de aanwezigheid van koning Bou-
dewyn.
Alvorens opengesteld te worden voor het verkeer, zal de John F.
Kennedy-tunnel gedurende enkele uren in bezit worden genomen
door de gewone voetgangers, die in massa zullen volgen achter de
Belgische koning en zijn gevolg van ministers, notabelen en buiten
landse gasten. Eenmaal en dan nooit meer zal het mogelijk zijn een
wandeling te maken door dit vooralsnog unieke kunstwerk, dat
met recht ,de breedste tunnel ter wereld' wordt genoemd.
van dc E 3-v
GISCARD D'ESTAING ALS BEMIDDELAAR
Twee kandidaten
in et/iunirijcl
Verwacht wordt, dat duizenden
en duizenden belangstellenden zul
len toestromen, niet alleen uil
Antwerpen en zijn verre omge
ving, maar ook van over de
grens, en dun In het bijzonder
vanuit de Nederlandse grenspro
vincies. Hoogtepunt wordt een gi
gantisch vuurwerk op de Schel
de, dat vanaf beide oevers be
wonderd zal kunnen worden, en
dat na het invallen van de duis
ternis ontstoken zal worden.
Voor politie en rijkswacht wordt
het beslist geen rustig weekein
de. Beide koflpsen zijn op volle
sterkte gemobiliseerd en ook de
Rode Kruisdiensten houden zich
paraat. Na de volkstoeloop, die
tussen drie en zeven uur zater
dagnamiddag gekanaliseerd moet
worden, slaat om acht uur pre
cies het uur A en neemt het ver
keer bezit van zijn nieuwe aan
winst, en die bestaat niet alleen
uit de tunnel maar ook uit het
geheel van .nvalswegen en brug
gen op linker- en rechteroever,
die op hun beurt deel uitmaken
Navolging in Nederland
De John F. Kennedy-tunnel zal spoedig navolging krijgen in Hamburg, waar
een soortgelijk project, dank zij de ervaringen in Antwerpen reed.* h<
theoretisch stadium ontgroeid is. Mogelijk zal Nederland eveneens gebruik
maken van het zinkstukken-procedé, wanneer tot effectieve uitvoering tcon.r
besloten van de plannen, een tunnel te bouwen tussen Kruiningen en Perk-
polder. De oude methode, zoals die werd toegepast bij de bouw van de eerste
Scheldelunnel, bestond eruit een gang te graven onder de stroom, een ge
vaarlijk en moeilijk karwei, dat uiteraard de afmetingen van het kunst werk
beperkte. De John F. Kennedy-tunnel daarentegen kwam op de vaste wol
tot stand in vijf secties, die gebouwd werden in een speciaal gegraven dok
op de linkeroever, en die stuk voor stuk al drijvende over de Schelde werden
gesleept en daar tot op een millimeter nauwkeurig werden afgezonken
in een vooraf gebaggerde gleuf op de bodem van de stroom. De nieuwe
Antwerpse tunnel is niet de eerste, maar wel de breedste in ctju soort. Bo
vendien werd het bouwprocédé voor de eerste maal beproefd in water met
dubbele getijstromingen, dat problemen van de eerste orde schept inzake
verzanding.
Plaatselijk belang
Eu
ropese wegen, rnaar ook plaa
lijk, omdat hij Antwerpen ver
lost van de nachtmerrie van de
.konljnepijp', zoals de oude twee-
naanse tunnel zonder naam In tb-
volksmond genoemd wordt. Tot
het verleden behoren voortaan de
eindeloze Lies, zowel op de lin
keroever als op de rechteroever,
waar zij het verkeer :n de b.n-
nenstad volkomen ontwrichten.
Afgelopen het urenlange wachten
temidden van giftige motorjiv.wi-
semingen.. Tenminste dat h"
men. De oude tunm-l, d:e <1:
?end een grote opknapbeurt no-
ig heeft, zal niettemin voor het
verkeer geopend blijven, maar de
tonnage van de vrachtwagens is
beperkt tot 1,5 ton.
PARiuo ue *o-jcUib^ uuu-mi-
mster van financiën vaiery Gis
card a msiamg, die bovendien ae
leider is van ae conservatieven
uie oiiicieei tot de gaullisuscne
ze i nar lemen tan e meeiu^meiü Uenu-
.v._ ic
ren, iieeit een voorstel gcuaan om
een suort tnug tussen ue beiae
voornaams Le rivalen voor de pre
sidentsverkiezingen, Uompiaou en
rtoher, te slaan.
c ?r. wnalag gaat gepaard met grote
-A-nv'unpagnes waarbij dagb'.adad-
gorden gebruikt die tot pre-
helft van de voorpagina's van
r ral kTanten gaan.
Noerlcng' is wel opvallend na
;V2r,:'n d:e onlangs zijn gerezen.
^3 aantal Vlaamse kranten hun
','00n>ag.na beschikbaar hadden
iwm voor een waspoederadvertentie.
r-ompidou draagt, zoals bekend, het wel
iols veiocuu.c-. óaum3ua>ciic vaanuet,
terwijl het uuei an-scaatsnoofü, Alain
I i-onc.die ootapiionKeujK tot ue kauiio-
I néke en progressieve vojkisrcpuoiiicc.-
neii ociioo.vi., nu uet etiiL. uiii veriegen-
wooiu.gt. in leite n neen oe.üe Kan^.ia-
i_en z.v.11 ecmer tot aezeiioe clientele
net oijzonuei lu^eies^eeil. ei.ov.ara au*
L-Amg, a.e persvOtu.jk gccii uxKKe vrieii
referenaam,scnoorvoeLena nun.em.
toen in net gauiususcne namp piaals ge
nomen. Een stap die nij vermoedelijk
reeds oetreurde. Toen bieek dan roiier
een royaie kans maakte, tenminste in
ae uveeue lonue, ae euid-ovcrwinmng
ie zullen Doeken.
I ADVERTENTIE!
zin kunnen winnen, aangezien dan de
linkse tegenover de rechtse kandi
daat komt te staan.
Een n ader sterk argument waarop Gis-
card zich beroept, luidt dat ingeval van
een rechtse overiv'm.ng wc r de gau-
listische kandidaat dan dus in ieder ge
val achter zou staan, vermeden kan wor
den dat het huidige parlement dient te
ivorden ontbonden. Die ontl3.hdi,ug wordt
Inderdaad als onvermijdelijk beschouwd,
wanneer oen linkse kandidaat, en onder
huidige omstandigheden zelfs Alain Po
hèr. met de eindzege zou gaan strijken.
Pohèr heeft zich over die eventuele par-
lements mtbind'ng die dus n.euwe ka
merverkiezingen nodig zal maken, tot
dusver ech er noe niet d- ideli.ik uitge
sproken. Zo'n uitspraak zal hij, ni'et-
temm op den duur toch eens moeten
doen nu op hem zowel van gaullistische
als van linkse zijde een zware druk
wordt uitgeoefend.
Affiches
Einish ijd
Ofschoon Giscard d'Estaing geen kan
didaat is, heeft hij heel Frankrijk nu
toch met eigen affiches vol laten plak
ken waarop zijn portret in pop-stijl
staat afgedrukt. Op zijn voorstel heeft
tot dusver Pompidou noch Pohèr gere
ageerd. Alle twee riskeren ze dan ook
het plan-Giscard te onderschrijven, de
pot bij de eerste ronde en dus voortijdig
al te zullen verliezen.
Daarentegen heeft Giscard van zijn
voorstel alleen maar winst te verwach
ten, omdat zijn partij dan in ieder ge
val In het centrum-blok geïntegreerd
zal kunnen blijven. De vraag, die poli
tiek Parijs nu daarom in het bijzonder
bezig houdt is. wie van de beide P's het
eerst over de brug zal komen, die Giscar
zo behendig tussen hen meent te hebben
geslagen.
In de nieuwe tunnel Is
voornamelijk gedacht
aan de veiligheid. Daar.
om gescheiden drie-
baansKokers voor het
op- en afgaande ver
keer, het geëlektrifi
ceerde treinverkeer en
het .kleine verkeer'
(bromfietsers en fiet
sers géén voetgan-
fiil de verlichting werd
rekening gehouden met
de overgang van dag
licht naar kunstlicht,
aangepast aan de wis
seling van de weersom
standigheden.
Het is duidelijk dat een
tunnel op zichzelf
wraardeloos zou zijn, in
dien de toegangs- en
uitvalswegen niet zo
danig geconstrueerd
zijn. dat zij een onge
hinderde en continu
doorstroming toelaten
van het verkeer. Hier
voor was het nodig op
de rechter- en de lin
ker Scheldeoever in to
taal 48 bruggen te
bouwen, die een inte
graal deel uitmaken
van 14 km zesbaans-
weg, met vijf indruk
wekkende spaghetti-
knooppunten om gelijk
vloerse kruisingen en
verkeerslichten te ver
mijden. Hopelijk is de
bewegwijzering naar
Nederlands voorbeeld
dermate volledig en
overzichtelijk, dat .ver
loren rijden' niet tot de
mogelijkheden behoort.
België kan zijn John
F. Kennedy-tunnel geen
Belgische prestatie noe
men. Voor een derge
lijke gigantische onder
neming, die duizeling
wekkende bedragen
heeft opgeslorpt, be
zit een klein land ook
niet het potentieel. In
ruime mate is beroep
gedaan op de gespecia
liseerde kennis van
Nederlandse. Duitse.
Deense en Amerikaan
se waterbouwkundigen,
naast de eigen Bel
gische inbreng op de
geëigende terreinen. In
de afgelopen vijf k zes
jaar. nebben honderden
vaklieden van diverse
nationaliteiten verblijf
'gehouden te Antwerpen
en tegen een meer dan
redelijke gage, hun ken
nis ten dienste gesteld
van 'n verwezenlijking,
die niet alleen België
maar heel Europa ten
goede komt.
weg, dat de laatste ja
ren een enorme toena
me heeft gekend en dut
in zuidcijjke richting af
te rekenen had met een
niet onaanzienlijk tijd
verlies te Antwerpen.
ning verwacht in die plaatsen een loon-
conxr.ct zoals dat zich in Scheven ingen
en Vlaardingen heeft afgespeeld. Gis
termorgen. op een vergadering van de
BVZ in ,Op Gouden Wieken', maakten
opvarenden van enige IJmuidense sche
pen bekend dat zij niet zullen uitvaren.
DEN HAAG (GPD)
|den. ,D:t akkoord betekent da: wij ein-
Vlaggetjesdag delijk a'.s onderhandelingspartner zijn
gaat door. Na langdurige onderbande-1 erkend Het Is jammer dat de reders uit
iingen hebben de Scheveningse en Vlaar-Katwijk en LJmuiden riet me: ons aan
dingse reders maandagnacht besloten j de tafel willen gaan zi'.ten. Nu voorzie
de eisen van de bij het OVB aange-!;k in die plaatsen grote moeilijkheden,
sloten bedrijfsbond van zeevarenden in
te willigen. Met ingang van gisteren j B:nnenkor". zijn besprekingen te ver
kregen alle opvarenden van de Scheve-wachten tussen vissers, reders en ver-
duurtetoesiag van 30 gulden per maand
I en eveneens is afgesproken dat zal wor-
den gepraat over een door de OVB ge- Het belangrijkste punt van bespreking
eist nieuw loonsysteem, dat per 1 ja- ^jn de waanzinnig hoge pr.js. d e
nuan zal moeten ingaan. ie consument voor de vis moe: betalen,
i Het bereikte akkoord is niet van toe- Daar moet iets aan te doen rijm an-
passing op de vissersvloten van Kat-, der* het m_s met de Neder.andse
wijk en IJmuiden. BVZ-voorzatter J. Ko- visserij.
Vakmanschap
is
meesterschap
Bierkenners
vragen
Om nu echter te voorkomen, aai. r-o-
hèr en Pompidou de kiooi m net <_en-
ii am uog uieper zuilen maken, heeft
Giscard Uians voorgesteld dat de con
current, die ais nummer twee de eer
ste rondeverlaat, zich vrijwillig ten
oate van nummer een uit ae compe
titie zal terugtrekken. De eindstrijd
zou dan tussen Poanpidou of Polier
aan de ene en linkse-kandidaat so la-
list Fefferre of eventueel zelfs de
ommunist Duclos aan de andere
kant kunnen worden uitgevochten.
Die tweede ronde zou dan tevens po
litiek zo niet moreel alleen maar aan
SUGGESTIE KAMERLID:
STUDIERICHTING
VISSERIJ IN
WAGENINGEN
(Van onze parlementaire redactie)
J DEN HAAG Het eerste kamerlid P.
j Damming (pvda) heeft gistermiddag
I bij de behandeling van de begroting van
landbouw en visserij in de senaat minis-
ter Lardinois gesuggereerd aan de land-
Iwuwliogesehool te YVageningen een spe-
ciale studierichting voor de visserij In
j het leven te roepen.
Volgens de heer Damming bestaat hier
aan in de hele EEG behoefte. Wagenin-
gen zou het centrum kunnen worden met
een studierichting in de Engelse of Fran
se voertaal. Het kamerlid verwees naar
de technische hogeschool >n Bergen
I (NoorwegenI. waar reeds een aparte
1 visserij-opleiding bestaat.
I ADVERTENTIE]
de extra
milde
totaal nieuw en mild amerikaans