Pompidou geeft steeds
meer gaullisme prijs
Indiërs en Chinezen zijn tweederangs-positie nu beu
13
,HALLSTEIN-DOCTRINE' EN ODER-NEISSE-GRENS
OVERWINNING OPPOSITIE IS
GEEN ZWENKING NAAR LINKS
Inventum
zorgt voor
heerlijke
Russische
publieke opinie
in boekvorm
Polen en
Cambodja maken
het de
bondsrennhliek
moeilijk
WOENSDAG
21 MEI 1969
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DÖïEHBE
POMPIDOU
VERKIEZINGSCAMPAGNE FRANKRIJK: ONVERTEERBARE KOFFIEPRAATJES VOOR TV
(Van onze correspondent)
PARIJS Negen dagen voor de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen zijn alle zeven
kandidaten nu voor de televisie al een of meer keren aan het woord geweest. Per hoofd hebben zij
recht op honderd minuten voor de radio en nog eens diezelfde tijd voor de televisie, zodat men zich,
halverwege, nu al mag afvragen of zij bij het publiek de belangstelling tot het einde gespannen kun
nen houden.
Ten aanzien van de grootindustrieel Louis Ducatel, die zich a raison van 10.000 francs de luxe heeft
kunnen veroorloven zijn landgenoten via de televisie met zijn onverteerbare politieke koffiepraatjes
door te zagen, is die vraag al lang geen vraag meer.
Jlaar ook voor de Benjamin onder het zevental, de 27-jarige Trotz-
kist Alain Krivine, is het twijfelachtig of hij met zijn oorlogsverkla-
rineen in alle politieke richtingen, buiten de kring van zijn minuscule
aanhang op veel aandacht zal mogen blijven rekenen. Dat zij, en ook
des«retaris-generaal van de links-socialistische dwergpartij de PSU,
Michel Rocard, tóch op evenveel zendtijd als de woordvoerders van
de belangrijke partijen of stromingen aanspraak konden maken, wijst
natuurlijk wel op een fenomenale lacune in de grondwet, die nu trou
wens door alle experts publiekelijk wordt erkend.
Pompidou gaat bij iedere spreekbeurt
nog een stapje verder om de inventa
ris van de gaullistische doelstellingen
en illusies te liquideren.
Nadat Pompidou vorige week al be
kend had gemaakt, dat Engeland be
slist spoedig bij de Euromarkt moet
worden ingelijfd, heeft hij vervolgens
ook weer een stuk binnenlandse politiek
prijsgegeven. De decentralisatie, die ex-
resident De Gaulle per referendum wil-
e doorvoeren wenst Pompidou nu over
te laten aan de competentie van het
parlement, indien tenminste ook de pro
vinciale overheden op die vernieuwing
nog prijs stellen.
Djwtflir* ian de constitutie voor de waarmee dus slechts Pompidou en Po-'Het is een veeg teken voor de gaullis-
„,0e republiek hadden indertijd de pro- her iets hebben uit te staan, bhjven de tlsehe kandidaat dat lüj, voor de ogen
rig» «oor de presidentsverkiezingen opiniepeilingen nog vrijwel gelijk. Po- van liet ganse kiezersvolk, nu zijn voor
al ir VmiTiknaiise tijdschriften ver- hèr iets hebben uit te staan, blijven de malige beschermheer generaal De Gaulle
tuil om intussen echter te vergeten ven en zelfs nog iets te verbeteren en zó openlijk moet verguizen.
i!it ierenigde Staten het instituut
na de primaries, (voorverkiezingen),j
kraen. waarbij tevoren een scherpe se-
Me uwen de kandidaten wordt door-
Beelden van de recente onlusten in Koeala Loemp
Voornaamste opponent
toto Frmkrijks zes .politieke' kandi
daat waartoe de schertsfiguur Duca
tel ia net behoort, maken nog slechts
Cra it gaullist Pompidou en het
pint-vervangend staatshoofd Pohèr een
temt kans voor het Elysee. Bij dat
Jiitt' dozijn heeft zich, zoals bekend,
tova&en nog een soort outsider ge
voeg a dt persoon van de vermaarde
oud-premier Pierre Mendes-France die,
sinds vorige week, een tandem vormt
met de socialistische burgemeerster van
Marseille. Gaston Defferre die de offi-1
ciële mededinger is.
Defferre, die evenmin veel hoop mag!
koesteren, heeft bekend gemaakt dat
juj, Indien gekozen, Mendes-France
met het premierschap zal belasten.
Langs die weg heeft Defferre het
peil van de campagne ontegenzeg
gelijk verhoogd, want Mendes-France
is een man die zijn spreekbeurten
alleen gebruikt om de werkelijke
problemen van de binnen- en buiten
landse politiek, waarvoor Frankrijk
zich nu gesteld ziet. even helder als
deskundig uit de doeken te doen. Hij
heeft zien zo als de voornaamste op
ponent van de gaullist Pompidou op
geworpen zodat men het nogmaals
alleen maar kan betreuren dat PMF
niet als de officiële woordvoerder
van alt
in de ar
STANDSVERSCHIL IN MALEISIË OORZAAK ONRUST
Derde plaats
3E v-den waarom PMF zijn lot aan de i
mjwel kansloze kandidatuur van Def-
!rre heeft verbondtn werd door hem
Keren m een interview met het week-
«i .Nouvel Observateur' uiteengezet,
to duo Defferre-Mendes-France noopt
tg de eerste ronde op 1 juni, na Poni-
jjdou en Pohèr, tenminste de derde
pats :e kunnen veroveren, om zo de
«tennisten voorbij te streven. Bij een
liuwe poging mettertijd het linkse
KOc.dsfron: te herstellen, zullen de
«nomsen de overige linkse krach-
wet niet meer voetstoots op
teen leggen.
fa overeenkomstige competitie tussen
«v directe nvalen voltrekt zich ei-
ook voor de Trotzk-.st Krivine
5Lakse socialist Rocard. die zich
Wen op de erfenis van de mei-revolu-
aran vong jaar beroepen.
Veeg leken
KOEALA LOEMPOER De Maleisische hoofdstad Koeala Loem-
poer is na de verkiezingen nog altijd niet tot rust gekomen. Plunde
ring en brandstichting op grote schaal zijn het gevolg van de onrust,
die ontstond toen Maleiers en Chinezen elkaar in de haren vlogen.
Toen de voornamelijk door Chinezen gesteunde oppositiepartijen, de
Gerakan Raayat (het volksfront) en de Democratie Action Party (de
democratische actiepartij) na hun verkiezingssuccessen optochten
door de straten van Koeala Loempoer hielden, kwam het in een Ma-
leise wijk tot een treffen met Maleiers. Daarna trokken bendes jonge
lui van beide rassen erop uit, om gewapend met ijzeren stangen, stok
ken, parangs (lange messen) en fietskettingen brandstichtend, plun
derend en moordend de spanning te vergroten. Het leger moest wor
den ingeschakeld. De regering verklaarde de .uitzonderingstoestand'
van kracht.
ratie valt). Het doel lijkt voorlopig nog]
een utopie. De Maleisische Chinese As-j
sociatie, wier kandidaten zware neder-]
lagen hebben geleden, kan zich name-i
lijk nauwelijks meer beschouwen als]
een spreekbuis van de Chinese bevol
kingsgroep. De associatie heeft daarom,
laten welen met deel te zullen nemen1
aan een nieuwe regering, hetgeen de
toestand nog moeilijker maakt
De democratische actiepartij
zijtak van de People's Action Party in
Singapore die haar aanhangers voor
al onder de Ch nezen en de Indiërs heeft,
w.st eveneens dertien zetels te bemach-l
tigen Het Volksfront, dat vooral steunt I
op Chinese kringen in Koeala Loem
poer en Penang, komt met acht afge
vaardigden in het nieuwe parlement.
Vier zetels komen de progressieve volks
partij toe. die haar stemmen dankt aan
Chinezen en Indiërs in de mijnstreek
van Perak. De hoofdzakelijk Chinese en
prii-oommumstische irbeiderspartij, die
tot dusver de sterkste oppositiegroep
was, had de verkiezingen geboycot om
dat haar voormannen in de gevangenis
sen zitten. Het resultaat van de verkie
zingen is voor de opposite een nieuwe
stimulans geweest.
Volgens de nog niet volledige uitslag i
van de verkiezingen (Serawak en Sa-
bah ontbreken nogi heeft de regelende
alliantie-partij, die een vergaarbak van!
de drie in Maleisië levende rassen wil
zijn, bij de verkiezingen voor het fede
rale parlement en voor de parlemen
ten van de Maleisische 3taten een ge-1
voelige nederlaag moeten incasseren.
Voor zover op het ogenblik bekend is.
keert ze met 76 afgevaardigden terug
in het 144 zetels tellende parlement. Tot
dusver bezette de partij 125 zetels. De
alliantie-partij is gevormd uit de Ve-
ren.gde Maleis.sche Nationale Organise-1
tie (umno), de Maleisische Chinese As
sociatie (mcai en het Maleisische In-j
dische Congres (mie) en heeft zich tot
doe! gesteld de basis te leveren voor
een harmonieuze samenleving van de!
drie rassen op het schiereiland Malak-
ka (waar alleen de vroegere Br.tse
kroonkolonie Singapore buiten de fede-|
Oppositie
De oppositiepartijen hebben, in tegen
stelling tot de alliantie-party, meer een
planl-.elijk en een op rassen gebaseerd:
karakter. De Pan-Maleisische Islamï-'
tisehe partij, di.e dertien zetels in het
federale parlement kon veroveren, is de
spreekbuis van het Maleisiche nationa
lisme en bepleit de vorming van een
Islamitische staat.
Van de 8,6 miljoen inwoners aiei
West-Male sië heeft, zijn er 4.3 mil-J
joen Maleisiërs, 3,1 miljoen Chine
zen er eer. m ijoen Ind èrs De Ma-1
leiers hebben tot nu toe de meeste:
leden van de regering geleverd Dei
Chinezen, van wie de meesten de
Maleis.sche nationaliteit bezitten,
hebben daarentegen een monopolie
positie in de economie van het
land. Zij zijn echter min of meer
tweede klasburgers en veel beroe
pen blijven voor hen gesloten. Hun
kinderen ontvangen geen beurzen
voor studie in het buitenland. Het
miljoen Indiërs bestaat hoofdzake
lijk uit arbeiders op de plantages,
hoewel men ook onder de handela
ren en de intellectuelen in de ste
den Indiërs aantreft
Een door de regering in het leven ge
roepen .Maleisiseringsprogramma'. datj
voor de Maleiers ook handel, industrie'
en handewerk moet openen, heeft kwaad
bloede gezet onder de Chinezen. Het
door de regering opgezette .Mars' (or
ganisatie ter bevordërong van het Ma-|
leise bevolkingsdeel) is een trainings-]
programma voor de opleiding van jón-|
ge Maleiers in handel en en industrie
begonnen. In het kader van een wigendj
programma moeten duizend Maleiersi
per jaar de gelegenheid krijgen zich te'
scholen in allerlei ambachten Voorts
moet een nog groter aantal Maleiers!
de kans krijgen om in het buitenland tel
studeren. Mara wilde Maleiers ook met
kredieten en adviezen terzijde staan
voor het vestigen van handelsonderne
mingen. Voorts behoort tot het Malei-
siseringsprogramma het bevorderen van
het Maleis, dat al de officiële taal is.
In de toekomst zullen tal van promoties
mede afhankelijk zijn van kennis van
het Maleis. Veel Chinese kinderen, voor
al op het platteland spreken thans nog
altijd alieen hun Chinese dialect.
Met afgunst kijken de Maleiers naar
de grotere welstand en de over het al
gemeen ook hogere graad van ontwik
keling; van de Chinezen. Omdat deze in
Maleisië een naar verhouding sterke
groep vormen mei eigen scholen, orga
nisaties en kranten zijn zij een vreein
de. allerminst geassimileerde eenheid
gebleven.
Het sinds de onafhankelijkheid van de
federatie Maleisië toegenomen nationa
lisme van de Maleiers heeft de Chine
zen in het land nog hechter aaneenge
smeed. En van die Chinezen richten er
velen hun blik op het communistische
China, waarin z.j vooral een macht zien
die hen zou kunnen beschermen tegen
een hoogopgezweept Maleis nationalis
me. Van een integratie van Chinezen
en Indiërs moeten de Maleiers niets
hebben. Dat is in strijd met hun Mo
hammedaanse religie. d;e gemengde hu
welijken niet tolereert. AI propageert
de regering een racistische harmonie ri
werkelijkheid hebben haar program-
ma's de rassen eerder verder van el
kaar verwijderd. Dat nu de links ge
oriënteerde oppositiepartijen aanzien
lijke successen boekten :n de verkie
zingen. houdt geen zwenking naar links
in. maar een uiting van de grote on
tevredenheid onder Chinezen en In
diërs met de tweede rangsstatus die
hun is toebedeeld En uit de stemmen
winst van de nationalistische pan-Ma-
leisische Islamitische partij zou kun
nen worden opgemaakt, dat de Malei
ers vrezen in de vrije concurrentie met
de Chinezen (welke tenslotte het resul
taat moet zijn van de regeringspro
gramma's! tegen de muur gedrukt te
zullen worden
Als nu de rust terugkeert, liggen ook
I
KOEALA LOEMPOER: De pre
mier van Maleisië, Tengu Abdul
Rahman houdt een persconferen
tie na ne opening van de eerste
vergadering van de National Ope
rations Council, een bestuurs
lichaam dat is opgezet tijdens de
receente rassenonlusten.
fy raam van de werkelijke
•^u^.r.jd om het presidentschap zijn
«nog twee, of drie. andere politieke
!?*.:jden ingecalculeerd die met het
-W zelf mets te maken hebben. Met
f.esionj tot de daadwerkelijke inzet.
I ADVERTENTIE)
Het nieuwe broodrooster
van Inventum roostert
snel 2 sneetjes tegelijk,
precies zo bruin als u
wenst, f 48,50
TWEE OUDE DUITSE PROBLEMEN WEER ACTUEEL
AMSTERDAM (GPD) .Ik
natuurlijk ni<-t hoe ik »-r aankom
want dan breng Ik rneiuen in ge
vaar". zo liet prof. dr Karei van
het Revc dinsdag op e«-n perscon
ferentie de oorsprong van .zijn'
hoekje .Waarde kameraad' in het
ongewisse. .Waarde karna raad'
werd dinsdag door de Arb(jder»
Pers (met een oplage van driedui
zend exemplaren gelanceerd en Is
een verzameling brieven en tele
grammen viui Kussen aan Pavel
Litvlnov, die prof. Van het Reve
in handen heeft gekregen.
Rum
•ch
ten
cho-Slowakije. Maar e
Litvlnov m het nieuws Bvko.
door zijn protest-nota'» tegen de
procesvoering tegen de schrijvers
Ginzberg en Galanskov. Z-jn pro
testen werden v.a Westerse radio
zenders m Rusland bekend.
Van de vele Ruwen die kennelijk
naar deze zenders luisteren (vol
gens prof Van het Reve zou al
leen ae BBC al ongeveer dertien
miljoen trouwe luisteraars heb
ben in de Sowjet-Unie), zijn er
een zestigtal geweest die Litvlnov
waarderend of afkeurend brieven
hebben geschreven. Op drie brie
ven na, zijn alle reacties gebun
deld en door prof. Van het Reve
van een toelichting voorzien. De
eerste Engelse uitgave kwain eind
vorig jaar in Engeland en de Ver
enigde Staten uit. Binnenkort zal
het boek ook in het Duits verschij
nen. Volgens prof. Van het Reve
is dit boekje een unieke gelegen
heid om kennis te maken met een
stukje publieke opinie in Rusland
die o a door censuur voor het wes
ten in grote trekken verborgen
blijft.
STICHTING
Op dezelfde persconferentie dins
dagavond maakte prof. Van het
Reve bekend, dat eerder die dag
bij een Amsterdamse notaris de
oprichtingsactie Is gepasseerd vt~
de .Alexander Hrrzensticbtlng'.
Deze stichting, waarvan het t»
stuur voorlopig alleen nog door
prof. Van het Reve. prof. dr J W.
Bezemer uit Leiden en de Engels
man Peter Reddaway wordt ge
vormd. heeft tot doel Russische
handschriften die literaire en his
torische waarde bezitten uit te
geven, zowel in Westerse landen
ais in Rusland indien mogelijk.
Als eerste zal de stichting het
manuscript van Martsjenko. dat
in Rusland niet gepiubliceerd kon
worden, laten drukken en uitge
ven. Het boek za' in de handel ko
men via de Amsterdamse uitgeve
rij Van Olrschot De eventuele op
brengst zal ten goede komen aan
de stichting, die daardoor weer
de middelen krijgt voor andere
publikaties.
(ADVERTENTIE)
de lonten voor volgende conflicten ge
reed. En het gevaar voor nieuwe ex
plosies, die weer de stabiliteit van de
jonge staat Maleisië zullen bedreigen,
hlijTt bestaan.
Alleen pakjes thee waarop de
CEYLON-leeuw staat
afgebeeld waarborgen u dat de
melange geheel is samengesteld
uit de fijnste theesoorten ter
wereld
CEYLON
de thee met de gouden smaak
(Van onze correspondent)
BONN Na Irak heeft nu ook
Cambodja de regering van de
DDR officieel erkend. De bonds
regering komt hierdoor in een
lastig parket. Wanneer de fa
meuze Hallstein-doctrine (de
beslissing, dat de bondsrepu
bliek geen diplomatieke betrek
kingen onderhoudt met landen
die Oost-Duitsland als zelfstan
dige natie erkennen) nog onbe
perkt zou gelden, zou men in
Bonn nu verplicht zijn onmiddel
lijk de diplomatieke betrekkin
gen met de beide landen af te
breken. In het geval van Irak is
dat eenvoudig, omdat er geen
diplomatieke betrekkingen be
staan. Deze werden indertijd af
gebroken in de strijd om de wa
penleveranties aan Israël, toen
ook president Nasser van Egyp
te zijn relatie met Bonn verbrak.
Wat Cambodja betreft is de situatie
anders. De gloednieuwe Duitse am
bassadeur was nog maar negen da
gen in Pnompenh, toen hij door zijn
hoogste chef eind vorige week al
weer werd teruggeroepen. Hij wacht
nu in een Bonner hotel op de dingen
die komen gaan en die zeker in een
terugkeer naar Cambodja zullen re
sulteren. Intussen is zijn verhuisboe-
del nog naar het verre land onder
weg.
Brandt probeert het plotseling hoog-
opgelopen drama te sussen. Hij ver
klaarde deze week op een perscon
ferentie in Bonn. dat hij goede hoop
heeft dat de relatie met Pnompenh
behouden zal blijven en dat de strub
belingen van de laatste dagen op een
misverstand berusten.
Dit misverstand zoals dat in di
plomatentaal heet had ook tot ge
volg dat Brandt gistermiddag tever
geefs op een bezoek van de Cambod
jaanse ambassadeur in Bonn moest
wachten. Deze ambassadeur is tevens
vertegenwoordiger van zijn land in
Frankrijk en hij woont in Parijs,
waar hij wel een gesprek met de
Duitse ambassadeur aldaar had. De
misverstanden ontstonden ook door
verkeerde, of verkeerd begrepen
persberichten, als zou de Cambod
jaanse staatschef prins Sihanoek
hebben verklaard de betrekkingen
met Bonn als afgebroken te beschou
wen.
Ruzie
regel hoewel geheel in de lijn van
de overjarige Hallstein-doctrine
als men bedenkt dat nog meer rege
ringen waarschijnlijk van plan z.jn
met het Ulbricht-regime diplomatie
ke vertegenwoordigers uit te wis
selen. Men spreekt onder meer van
Laos, Birma en India. Op het mini
sterie van buitenlandse zaken zegt
men dan ook, dat bij het varen van
deze harde Kiesinger-koers de DDR-
zou gaan bepalen waar de bondsre
publiek diplomatieke vertegenwoor
digingen bezit en waar niet.
Het definitieve einde, van de Hall
stein-doctrine is echter wel in zicht
En in de overgangsfase zal op voor
stel van het ministerie van buiten
landse zaken de bondsregering
duidelijk maken dat het aangaan van
diplomatieke relaties met de DDR als
een vriendelijke daad van het be
trokken land zal worden beschouwd.
Geval voor geval zal dan nagegaan
moeten worden welke verdere maat
regelen nodig zijn.
Misverstand
Minister van buitenlandse zaken
Het geval Irak en het geval Cam
bodja hebben echter alweer tot he
vige ruzie in de coalitieregering ge
leid. Kanselier Kiesinger. in het ver
kiezingsjaar bang om door zijn vol
gelingen als te zwak te worden aan
gezien. was voor directe afbreking
van de betrekkingen met Pnompenh.
Dit is echter een desastreuze maat
■-Neisse
Bonn kampt met nog een probleem
De Westduitse regering onderzoek:
de tekst van een rede, die de Poolse
partijchef Gomoelka het af^opeD
weekend heeft uitgesproken, in deze
rede stelt Gomoelka voor om tot een
internationaal verdrag tussen Polen
en de bondsrepubliek Te komen, waar
in de loop van de rivieren de Oder en
de Neisse als de definitieve west
grens van Polen ook door de West
duitsers wordt erkend.
De Ocstduitse regering deed dit al
19 jaar geleden in het zogenaamde
verdrag van Goerlitz.
Minister van buitenlandse zaken
Willy Brandt noemde maandagmor-
fen op een persconferentie in Bonn
e toespraak van Gomoelka .opmer
kelijk' Het opmerkelijke in de rede
zag Brandt vooral hierin, dat er niet
de gebruikelijke scheldkanonnades
n voorkwamen. Deze richtten zich
doorgaans tegen de Bonner-revan-
chistcn en militairistcn, zoals de
Westduitse regering door de oost-
blokstaten wordt gebrandmerkt.
Minister Brandt zag een mogelijkheid
om tot een gesprek met de Polen te
komen en wel over een wederzijds
non-egressiepact. De bondsrepubliek
peroert al enige jaren met deze for
mule, tot nog toe overigens met wei
nig succes bij de Oosteuropese rege
ringen. voor wie ze in eerste instan
tie bestemd is. De Westduitse minis
ter van buitenlandse zaken was van
mening, dat hiertoe ook de kwestie
vande grenzen kan worden betrok
ken.
Brandt wees tijdens de persconferen
tie nadrukkelijk op de bereidheid van
de bondsregering met Polen tot een
.verzoening te komen voor het leed
dat de Duitsers dit land in de tweede
wereldoorlog hebben aangedaan. De
ze verzoening is voor ons even belang
rijk als de verzoening, die wij met
Frankrijk tot stand hebben gebracht,
aldus de minister, maar zal nog meer
moeite en nog meer tijd van ons ver-
Eenheid
Brandt wees er echter op dat een de
finitieve grensregeling diende te
wachten totdat een vredesconferen
tie kon worden gehouden, waarop
Duitsland als eenheid vertegenwoor
digd zou zijn.
Dit is de formule waarvan de
opeenvolgende bondsregeringen zch
steeds hebben bediend. Het vorig jaar
baarde Brandt enig opzien, toen hij
op een partijbijeenkomst van de so
ciaal-democraten wier voorzitter
hij is verklaarde dat de huidige
Poolse westgrenzen ook nu al .erkend,
respectievelijk gerespecteerd' zouden
kunnen worden. Naar deze uitlating
gevraagd, antwoordde Brandt thans
in Bonn dat uitlatingen op partijcon
gressen werden achterhaald door
nieuwe partijcongressen. Op het re
cente SPD-congres in Bad-Godesberg
herhaalde Brandt de formule, die hij
vong jaar in Neurenberg sprak, niet
Over de aanleiding tot Gomoelka**
opmerkelijke initiatief tast men In
Bonn in het duister. Minister Brandt
verklaarde desgevraagd dat hij wel
de indruk had. dat in Warschau de
voorstanders van een harde koers te
genover Bonn langzamerhand in ge
tal afnemen.