wajang-
pOW Terneuzen doet nieuwe
investering van f 250 miljoen
sss&sx**
.KOMT DE ZWARTE ADEM'
OOK OVER ZEELAND
economische kroniek over april
naphtakraker en een
naftakraker en een
'o/urn
Zangconcours van
Kon. Zangbond
in Middelburg
zeeuws
Regen spelbreker
bij middeleeuws
dorpsfeest
SPORTDAG HERCULES NEDERLAND
VOOR HET EERST IN MIDDELBURG
S5^uren wegens de H
T oneelstudie-
weekend
van ZCA
in Aardenburg
|*6PAC *B 1969
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
13
AMSTERDAM, Raadhuisstr 46-50
R'DAM - HAARLEM - GOES
gen om de luoht en hei water zuiver
Fe houden, zal ook Zeeland b:i de
voortgaande industrialisatie niet kun
nen ontkomen aan de invloed van de
ZWARTE ADEM.
Gezond
Gelukkig is het ln Zeeland nog niet
zo heel erg en zijn e.r nog vele plaat
sen waar de natuur gezond 1». De
sleedoorn wuift op veel plaatsen zijn
witte bruidsluiers tussen het jonge
groen van meidoorn en veldiep langs
dijken en tussen de aanplantingen
van de inundatiekreken. Het flulte-
kruid is overal aanwezig, al wordt
er ook gespoten.
In de duinen van Valkenisse trof ik
veel klimopereprijs (Veronica hede-
rifolia) en het zeldzame >langeniook
Allium scorodoprasumIn de zak
van Zuid-Beveland zal de Poel wor
den herverkaveld, maar een aaneen
gesloten gebied van plus minus 60 ha
weiland met meidoornhagen en wil
de rozen zal als reservaat behouden
blijven. Ook dit is min of meer brak
watergebied, kenbaar door planten
als blaartrekkende boterbloem. Zilte
waterranonkel en zeegroene rus In
hes* waterwingebied Oranjezon wordt
door het gegraven kanaal veel water
aan de duinen onttrokken, waardoor
o.a. grote boterbloem (Ranunculus
lingua") en orchideetjes zijn verdwe
nen, maar het water :n het kanaaltje
is een rijke groeiplaats geworden
voor waterranonkel In meerdere soor
ten voor lidsteng en wederttruid en
voor het zeldzame ongedoornd hoorn
blad (Ceratpphyllum subenersum).
Achter berkenbós groeien nog vele
soorten korstmossen en m Zeeuwsch-
Vlaanderen zijn nog veel en r.jke
eroeiplaitsen van orchideeën. .In de
ban van de ring* laat Sauron ten slot
te verslagen worden door de heipers
van Gandalf. Prof. Westhoff en zijn
assistent Van Leeuwen hebben in De
Levende natuur ;n een artikel ook
het boek van Tolkien aangehaald,
waaraan ik meerdere gegevens voor
dit artikel ontleende Zij menen, dat
een overwinning ais daar aangegeven
m onze aardse wereld van tegen
woordig niet mogelijk is. Maar z j
voegen er aan toe. het te blijven opne
men voor de planten en dieren, want
.men behoeft niet te hopen om te on
dernemen. noch te slagen om te vol
harden Laten we tóch blijven hopen
op het welslagen van de pogingen om
ie natuur ;n Zeeland zuiver te hou
den en dan wil .k d t wat in mineur
gestelde artikel eindigen met enkele
versregels van de dichter Keuls: .Nu
hebben ze elkaar teruggevonden, de
vogels en de bloemen en de zon En
al wat leeft dr.nkt van de gouden
stonde, nu eindelijk de lentedag be-
DE VISSE..
rw in Terneuzen wordt uitgebreid met een
htakraker en een polethyleenfabriek. Er
^rken nu ongeveer 2500 mensen, waarvan 900
de reeds voltooide fabriek en de rest in de
ggnbouw. De waarde van de nieuwe investerin
gen is 250 min, waarmee de totale investerin
gen komen op 600 a 700 min. Na realisatie
JalDow ruim 1500 werknemers hebben.
Vllsslngen Oost is er belangstelling van een
lümfflnadnj, Euromin. Hiermee is een investering
imoeid van 100 miljoen. Er zijn echter nog con
venten. Vermeldenswaard is ook de aangevangen
i" idin» met een koudbandwa.lserlj van Sidmar in
rute Het bedrijf omvat thans twee hoogovens, een
fmibandwalserij, een staalgieterij en een koudband-
iceril Er werken 3500 mensen. In de hoogoven
die Hoogovens en Hoesch op de Maasvlakte gaan stich
ten Billen er 2500 werken.
Pinda de opening van het vergrote kanaal Gent
's xerneuzen is de scheepstonnage voor Gent met
MS nrocent gestegen, dat wil zeggen het aantal zee
groen met 39 procent en de gemiddelde tonnage
mét 299 procent. Voor het Sloegebied is na de vesti-
~L van .péchiney de noodzaak ontstaan ten oosten
fuBoresele een "tweede havenmond te bouwen, met
sin weerszijden 600 ha terrein. Opvallend was weer
uitspraak van de minister van ruimtelijke ordening
dat niet het plan van de Hoekse Waard, maar dat van
het Westerscheldebekken zal worden uitgevoerd. Ook
d» aanleg van het Rijnpoorthavenplan in het Westland
word' in strijd geacht met de principes van de ruim-
ike ordening, aldus de minister van waterstaat.
De fusie tussen de Zeeuwse confectiefabrieken en de
Heka blijkt succesvol te werken. Het jaarverslag over
1968 vermeldt dat het dieptepunt is gepasseerd.
Ia sngustus zal worden begonnen met de bouw van
WO mw kernenergiecentrale van de PZEM. Deze
moet op 1 augustus 1973 in bedrijf zijn. De bouw
door een Duits consortium (Siemens) stuitte ondanks
dj uitbesteding van 76 procent in Nederland op vele
hemrvn. Men ziet echter over het hoofd dat dit on
der de verantwoordelijkheid van de minister van econo
mische zaken valt. Een actief elektriciteitsbedrijf moet
iioh immers concurrerend opstellen.
De minister van verkeer en waterstaat geeft de
voorkeur aan een vaste Westerscheldeverbinding
a Zeeland boven een in de buurt van Antwerpen. In
mei heeft hij met gs overeenstemming bereikt over
een nader onderzoek op het tracé bij Kruiningen.
De tolopbrengsten van de Zeelandbrug bleven in
1968 270.000 onder de raming. Zij stegen met
f 255.000 tot 3.54 miljoen. De verkeerstoeneming
lag 10,4 procent boven de nationale groei, op werk
dagen zelfs 40 procent Vanaf 1 juni komt er een
charterluchtverbinding tussen Hulst en Seppe, met het
perspectief op een dienst.
De Volkerakdam, die het deltabekken tn een zuidelijk
in een noordelijk deel scheidt, is in april gesloten
(605 meter). Daardoor kunnen het Haringvliet in 1970
en de Oosterschelde ln 1978 worden gesloten. In deze
dam bevinden zich binnenvaartsluizen. In de Biesbosch
zijn nu vijf van de twaalf kreekafsluitingen gereed: zij
zijn nodig voor de aanpassing aan de komende nieuwe
waterstanden.
De gemeentelijke camping in Domburg zal worden uit
gebreid tot een capaciteit van 2000 personen. Zij wordt
ingericht volgens de nieuwe kampeerweteisen. Het zal
anderhalf jaar langer duren dan werd verwacht vóór
de voorbereidingen rond ruilverkaveling Kapelle-We-
meldinge kunnen worden afgerond. Het project be
slaat 4000 ha en is het eerste in ons land op het gebied
van de fruitteelt. De stemming vindt voorjaar 1972
plaats.
Algemeen
Tot 1975 zullen per jaar 3400 woningen in Zeeland moe
ten worden gebouwd, met het oog op de bevolkings
aanwas en nieuwe industriële behoeften. Voor 1969 zijn
nu 1(148 woningwetwoningen toegewezen, wat bepaald
aan de lage kant is. In Yerseke en Kapelle bouwt een
pensioenfonds 25 premiewoningen (twee maal). In
tussen blijkt de situatie op de arbeidsmarkt ook voor de
komende jaren niet overspannen te zullen raken. Anti-
Zeeuwse geluiden, vooraj in Rotterdam, wekken wel de
indruk van het tegendeel.
Vlissingen wil in Ritthem de bouw van 66 woningen
aansnijden, waarmee het aantal inwoners van 600 tot
800 zou stijgen. Binnen enkele jaren zullen de dorps
kommen van Kruiningen en Hanaweert worden gesa
neerd. In Hansweert zullen 150 hulzen moeten verdwij
nen, in Kruiningen 75.
Goes gaat over tot verwarming van zijn zwembad.
In het recreatiegebied de Pluimpot (Sint-Maartens
dijk) komt een overdekt zwembad. In Tholen ls de eers
te paal geslagen voor de centrale werkplaats, met een
capaciteit van 60 man.
Gs van Limburg hebben de minister van buitenlandse
zaken verzocht mee te werken aan de oprichting van
een bestuurslichaam over de grens met België heen.
Zeker ook iets voor Zeeuwsch-Vlaanderen. Met ingang
van september zal de christelijks scholengemeenschcp
voor Walcheren een gymnasiale afdeling openen.
Drs M. C. Verburg
MIDDELBURG De afdeling Zeeland
van de Koninklijke Bond van Christe
lijke Zang- en Oratorium Verenigingen
in Nederland hield zaterdagavond in
de concert- en gohoorzaa! te Middel
burg zijn tweede zangconcours, waar
bij ook ditmaal Adrlaan Kousemaker
en Jo Ivena als Jury fungeerden.
In de tweede afdeling behaalde het
christelijke mannenkoor .Borssele' met
239 punten een eerste prijs. Het koor
legde hiermee beslag op de beker, die
voor de wmnaar van d«- eerste, tweede
en derde afde! ng door .Sursum Corda'
uit Oostkapelle ter be* hikking was ge
steld In dezelfde afdwing behaalde De
Lofstem' uit S nt-Laurens met 397
Ëunten een tweede pr.js. terwij! .Sol.
eo Gloria' uit Borsat-le nret 108 pun
ten tot een derde prijs kwam. In de
eerste afdeling liet Ons Genoegen' u.t
Helnkenszand verstek gaan. Het groot
ste aantal punten kwarn hier terecht
bii het N euwlands Dameskoor' dat
222 punten vergaarde, goed voor een
tweede prijs. .Jubilate Deo' uit Goes
kwam met 178 punten tot een derde
prijs.
De beker, door de bond beschikbaar
gesteld voor de winnaar uil de hoogste
afdelingen, werd met 240 punten ver
overd door ,Soli Deo Gloria' uit Oost
burg onder leiding van de heer J. de
Feyter. Het Serooskerkse koor .Eén in
geest en streven' volgde met 220 pun
ten en een tweede prijs.
Aan het slot van dit tweedaags zang
concours wees de heer Ivens in een toe
lichting van de jury op gesignaleerde
onvolkomenheden in de uitspraak, adem
halingstechniek, ritme en repertoirekeu
ze.
ZUIDDORPE - De weergoden zijn een
deleeuwne dorp*fe?nt' dat 120 Zeeuwse
verkenners weekend ln Zuiddorpe
hebben gevierd. Het zaterdagmiddag >-n
-avond programma kon. Inclusief de ope-
n-rg door burgemeester A. J. M. K<-*-
beke. betrekkelijk vlot worden afge
werkt. maar het riddert',-moo.' dat
zondagmorgen zou plaa'.xv.nden v el >n
het wat«T. Ervoor in de plaats kw.im
een binnenprogr amma met een quiz over
de middeleeuwen en volk* ..- -n.
Het middeieeuw.se dorp dat de verken
ners op het dorpBp.c n van Zuiddorpe
hadden opgebouwd bleek tegen de stort
buien redelijk letland Jurv bleek
tot slot van mening, dat de e- khoora-
natrouille u.t Sas van O -rt h h«-t be*
in de middeleeuwite situatie had inge
leefd Deze patrou.lle mag op 1. 2 en
3 augusutus in Overasaeit opri.euw een
middeleeuw» dorj-f'-' v' :uin v.r-en.
De uitslag was als volgt: 1 Eekhoorn
patrouille, Sas van <>nt 0 punten,
2 Valken, Oostburg, 215, 3 Martin Lu-
thur king-patrou.li'-, Sa- van Gent,
204, 4 Prins Willem Alexander-pa-
trouille, Westdorpe en John F Ken.ne-
dy-patrouille, Sluiskil, 197, 5 Zeehon
den. Vliss.ngen en John F. Kennedy-
patrouille, Sas van Gent, 196.
Fabriekscomplex van DOW.
De Volkerakdam werd in april gesloten.
Deelname ook van buiten Zeeland
Regen doofde
geestdrift niet
MDDELBl'RG Het sportcomplex
«u (te Nassau!aan tc Middelburg be-
Wde zaterdag een vreedzame invasie
as sportliefhebbers uit Den Haag,
Igdwlit en Middelburg. I'erso-
wsleden van de verschillende vesti-
pt'n van Hercules N\ kwamen hier
««ffiffl, om door de sport met bedrijfs-
FjWöi uit andere plaatsen vriend-
mpstanden aan te kweken of te her-
waai.
OWoffl er vorig jaar reeds een voet-
*r^oo: om de Hercules-cup in Dord-
ft:. was gehouden, was er ditmaal
e.ei?,grotere °Pzel. waarbij
takken van sport konden
De j°npe personeels-
.Hermid' van de Middelburg-
KHfrcmes-tak, organiseerde als eerste
Tébfïlü ,sP°Jrtdag' Voor de aanvang
y~ r*™ftnJden kwamen de ongeveer
«awnemers in de sporthal tezamen,
nsnj welkom werden geheten door
èui- voetballiemebbers gat het re-
i weinig reden tot juichen, maar
geen kans aan het en-
V.- v.an de deelnemers te tornen.
"J!.ge™aat van de klok konden
nanrf..n^en vtan he' ochtemipro-
taiw afgewerkt. Bij de in-
aJe. hal' waar uiteraard
pu„bJlek aanwezig was, wa-
ï^rtTdefS!tkreten e" h6t ap-
n» ^"«ybalwedst'rijden bestonden
li van elk 11 punten.
il« aantal punten besliste
score teSen. indien het
5Sf£nnriS v" e^°gesPeeW Uin ^vter
blv« fin i personen met een
M UI ,'v en een finale' terwijl
U viif ltoe/no°' werd gehouden
itt, VmI Sï™??a van veertlë uiinu-
lTl?Lde klaverjasteams tenslot-
:mZ ai Vler tafols beschikbaar,
gp elk vier partijen werden ge-
ted le„na,ur ï'enl iedereen aan de
!®«ster W' waarbij ook bur-,
ttflüg bu|' ^ï1^. van zijn belang- j
het buitfH'uHelaas moest 8 mld'i
K®nde re?en worden be-i
és tweede liS, van 'let sPelen van
icj k«iniM t, voetbalwedstrijden,
porthal ai u wf-i proFainma ln de
h'straftfhimnln or het nemen
£fotoen om vier i
voetbal, de Middelburgse personeelsleden
tot uitstekende prestaties waren geko
men. Eerste prijzen bij volleybal, ta
feltennis (zelfs drie prijzen) en klaver
jas en een tweede en derde prijs bij het
schaken. Voor hun medewerking aan
dit sportfestijn werden de heren v. Hee-
ze van S|portbelangen en Hendrikse.
cantinebeheerder van de sporthal met
een herinneringsmedaille beloond. De
zilveren legpenning, beschikbaar gesteld
door het gemeentebestuur van Middel
burg, overhandigde de heer Wagema-
ker met algemene instemmiéng van de
aanwezigen aan voorzitter E. C. Tuik
van de organiserende personeelsvereni
ging-
De uitslagen
De uitslagen luiden als volgt: Voetbal:
1. Den Haag, 2. Zwijndrecht A. 3.
Zwijndrecht B, 4. Middelburg A, 5. Mid
delburg B: Volleybal: 1. Middelburg A.
2. Zwijndrecht A. 3. Zwijndrecht B.
4. Den Haag, 5. Middelburg B; Tafel
tennis: 1. de heer Bouff, Middelburg,
2. de heer Dommisse, Middelburg en 3.
de heer Currie te Middelburg; Klaver
jas: (ploegen) 1. Middelburg 1506 pnt.,
2. Zwijndrecht 1419 pnt.; (individueel)
1. mevrouw v. d. Berg, Middelburg 6898
pnt., 2. mevrouw Versteeg, Zwijndrecht
6881 pnt., 3. de heer Langendonk, Mid
delburg 6751 pnt.: Schaken: 1. de heer
Mansholt, Den Haag, 5 pnt., 2. de heer
Sedee, Middelburg 4 pnt., 3. de heer
Kamphuis, Middelburg, 3 pnt.
AARDENBURG Het Zeeuws Cen
trum voor het Amateurtoneel hield tij
dens het jongste weekend een toneel
studie in het Van Eeghenhuis te Aar
denburg. Hieraan nam een groep van
20 tonelisten deel. afkomstig uit Hulst,
Axel en Philippine. Het gezelschap ging
aan de studie onder leiding van twee
docenten: de heren Ad van Noord, pro
vinciaal toneeladviseur, voor Zeeland en
Detloev Pols. toneeladviseur in Zuid-
Holland.
Zaterdag werden houding en gebaar en
rithmische oefeningen gedaan als al
gemene vorming, terwijl het plan voor
de volgende dag werd samengesteld. De
groep gaf een aantal punten aan, die
aan in het spel tot uiting moesten ko
men. Iedere groep bouwde zondag aan
het stuk. Uiteraard kwam men. on
danks het feit dat er hard is gewerkt,
tijd te kort. De heer Van Noord was
dan ook zeer tevreden toen uit de groep
het verzoek kwam een vervolg te geven.
Op zaterdag 28 juni zal te Philippine
dan ook worden verder gegaan. Aan
het slot van het studieweekend gaf de
Zeeuwse Komedie een opvoering van de
éénakter .Moany's hulit niet' van Ten
nessee Williams De algehele leiding
van dit weekeind berustte bij de heer
G. Bayens, voorzitter van het Zeeuws
Centrum voor Amateurtoneel.
In 1954-'55 schreef Tolkien een
meesterlijk epos onder de titel
,The Lord of the Rings', in het
Nederlands vertaald als: ,In de
ban van de ring'.
Onwillekeurig moest ik daar
aan denken bij het lezen van
meerdere artikelen over indu
strialisering, water- en lucht
verontreiniging, schade aan de
natuur door vergif en groeistof
fen.
In het boek bevolkt de auteur een
denkbeeldige aarde behalve met men
sen, dieren en planten, met allerlei
fantasiewezens en stelt hij het goede
tegenover het kwade. De macht van
het kwaad wordt aangeduid in de dui
velse figuur Sauron met menselijke
slaven en een negental zwarte rui
ters, schimmen, die er 's nachts hei
melijk op uit trekken op zoek naar
verderf en die onherstelbaar letsel
toebrengen op al wat leeft, door de
verpestende .Zwarte Adem' die van
(ADVERTENTIE)
Vjbal mu"hïsil'HF J1"* uc vui-
Wddtlhnrn fKd marcheerde de
Hdinw r "lSS^lrul ONDA r
btoiH>n |i,,„ i C®v«al de sporthal
M m veel ,..rore
B:) ie nriofiS1!™"1 van marsmuziek.
d°or de heer J.
c-'«-NmS director Her-
bleek. &t behalve bi)
Compleet servies voor 6 personen. Ideaal voor
camping, caravan en "een dagje d'r uit".
U tankt. Mobil Special of gewoon. Spaarzame
benzine. Merkt u direct. U spaart al bij het tankei
Voor elke 5 liter krijgt u gratis één zegel
voor prachtige premies tegen leuke lage prijzen
lüNHPUiibiiMobil
ADVERTENTIE
Zeeuwen in finale
talentenjacht
Bergen op Zoom
HEIJLIGERS-
0RGELS
BERGEN OP ZOOM - Aan de .talen
tenjacht', zondagmiddag in ,'f Fort' te
Bergen op Zoom gehouden onder aus
piciën van de stichting jeugdraad, de
KRO en een tweetal platenmaatschap
pijen. namen naast Brabantse ook een
t-.ental Zeeuwse Jongelui deel. In de fi
nale eindigde Viva Hughes uit Sluis
kil met 222 punten als eerste in de af
deling vocaal. Zij won de KRO-beker
en mag uitkomen in het programma
.Springplank' Ook ls zij uitgenodigd
voor een proefopname bij een gra.-n.no-
foonplatenmaatschappij. In de afdeling
ensembles wonnen .The Concorgs' uit
Sluiskil een eerste prij3 met 196 pun-1
ten. Ook zij komen uit in .Springplank'.!
Fraais Kassander (accordeon) uit Vlis
singen won in de afdeling instrumen
taal met 189 punten een tweede prijs
en Ria en henk Hame'jnk uit Sas var.
Gent wonnen een derde prijs met 173
punten.
Blijvend boeiende klassieke
klank I Een openbaring I
Voor kerk en huiskemer.
Vraagt uitgebreide folder
Probleem luchtverontreiniging
ze fabrieken van de genoemde stoffen
niet boven de toelaatbare grens van
luchtvervuiling zal komen. Alles kan
echter niet worden uitgewassen en
een klein deel zal toch in de lucht te-,
recht komen. Maar het Instituut voor
l'lantenziektekuiulig onderzoek
(IPO) deelt mede, dat bij Luzerne
klaver reeds bladverbranding optreedt
als gedurende enige uren lucht net
ten minste 0.5 deel zwaveldioxide per
miljoen delen lucht over de planten
strijkt. Korstmossen zijn meer dan
honderdmaal gevoeliger. Waterstof
fluoride besc hadigt gladiolen, tulpen
en fresia's, en vee dat met fluor lie
smet gras eet. Fruit wordt door be
schadiging tot verminderde kwali
teit.
Een chemische fabriek in Terneuzen
wil voor zijn uitbreiding de schorren i
voor de Braakmanpolder indijken en - T. -
daardoor een oppervlakte van 220 ho Wrj»n
aan haar fabrieksterreinen toevoegen.
Het vlak daarbij in de Braakmanpol- Jy
der gelegen natuurreservaat ,de West-
geul ontvangt van die schorren zout
water, dat als kwel onder de dijk
doordringt, waardoor dit reservaat
tot een zeer interessant brakwater-
gebied is geworden. Na de indijking
zal de kwel verdwijnen waardoor weer
veel plantensoorten daar te gronde -
Het waterleidingkanaal te Oranje-
zullen gaan. Als voor het verkeer
bomen worden gerooid, die meehel
pen aan reiniging van de lucht, zegt
de overheid, dat het niet zo erg is,
omdat er nieuwe ïp de omgeving zul
len worden g6plant. Maar de boom-
chirurg Copijn deelde op een lezing
mede, dat één grote tioom door zijn
bladerdak minstens zoveel voor de
luchtreiniging betekent a.ls twintig
kleine bomen. De mens wil leven met
groen en de uit de randstad in Ter
neuzen komende fabrieksarbeiders
beklagen zich over te weinig groen
stroken in hun woongebied. Tegen
woordig heeft de mens voor zijn be
tere hygiënische voorzieningen meer
water nodig voor zichzelf én fabrie
ken en grote tuinbouwbedrijven ne
men grote hoeveelheden af. Water
onttrekking aan de duinen op Wal
cheren en S.nouwen en in het zand
gebied om St.-Jansteen zijn voor Zee
land al lang niet meer voldoende en
men moet zelfs overgaan tot distil
latie van zeewater om aan de behoef
te te kunnen voldoen. Ook door die
wateronttrekkin* aan genoemde ge
bieden zijn veel plantesoorten ver
dwenen en de behoefte aan zuiver
water wordt steeds groter. De dijk
graven uit het Westland willen wa
terkanalen voor de bevioenng in de
tuinbouwbedrijven met water uit de
Hollandse IJsel. en er worden zeer
kostbare werken nodig geacht om
het zout van de Nieuwe Waterweg
tegen te houden. Maar het IJse hea
ter staat in verbinding met het Rijn
water. waarvan de hoofdingenieur
Knopper*. van de Rotterdamse water
leiding destijds ai berekende dat het
bij Lobith per uur 1600 ton keuken
zout b nnenbrenet. De heer P. Leent-
vaar van het RfVON heeft onderzoek
gedaan naar de mogelijkheden van
zelfreiniging door plantaardig plank
ton in die rivier. Hij is tot de conciu-
s-.e gekomen, dn- er alleen :n de zo
mermaanden een overproduktie aan
zuurstof is en dat dus :n de an
dere maanden het plankton de ver
vuiling onvoldoende kan tegengaan.
Hel gebruik van herbiciden ér. groei
stoffen voor onkruidbestniding treft
behalve de te bestrijden p.ant-n ook
vele andere. Porfessor Westhoff heeft
na onderzoek berekend, dat een der
de deel van de ongeveer 1300 r. Ne
derland n het wild groeiende plan-
tesoorten verdwijnt of gevaar loopt
te verdwijnen door het gebruik d.er
middelen. Toch lees ik dat deze be
spuitingen in het tegenwoordige sys
teem niet kunnen worden gecmsl. Ón
danks alle goede bedoelingen en zor-
hen uitgaat. Goed is volgens Tolkien
het leven in harmonie met de natuur
en het eerbiedigen van al wat leeft en
groeit, zonder machtsbegeerte. Kwaad
is het streven van Sauron om de we
reld maken tot een troosteloze; met
verval door fabrieken met smook en
walm en door een rusteloze ge
jaagdheid naar het materiële, waar
tegen door het goede wordt gevoch
ten onder leiding van de grijze tove
naar Gandalf.
Dit mytisch gestelde probleem ls te
genwoordig helemaal niet meer fabel
achtig, maar het is in volle omvang
dagelijks om ons heen. Schollevaer
registreert de door vergif omgekomen
vogels; hij kan er weer 25 aan toe
voegen doordat een boer uit materiële
overweging giftige tarwe uitstrooit.
In een eerder artikel heb ik al ge
wezen op de woestijn der korstmos
sen en beschadiging van vee in de ka
naalzone in Zeeuwsch-Vlaanderen,
door zwaveldioxide en waterstof
fluoride.
In het Sloegebied is een fosforfabriek
m vol bedrijf, een alumimumfabriek
zal volgen, misschien een olieraffina
derij en een zwavelkoolstoffabriek.
waarvoor nodig een kernenergiecen
trale en een conventionele centrale.
Iedereen beijvert zich om te betogen,
dat de gezamenlijke uitstoot van de-
