EENZAAM AFSCHEID
AARDENBURG EN DE
SINT-BAAFS
DE VOGEL'
TREKT
NU AL
KAMPEERDERS
exit*
3 vzoweukouT
RECREATIEGEBIED IS
EIND DIT JAAR KLAAR
^jfWSQAG 23 APRIL 1969
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Hot overheersende beeld van Aarden-
burg, de oudste gemeente van West-
li eeuwsch-Vlaanderen, is de toren
ren de Sint-Baaf. Kerk en toren heb
ben door de eeuwen heen de geschie
denis van het stadje gemarkeerd. Een
lange geschiedenis: volgens de op
gravingen van de Nederlandse rijks
dienst voor oudheidkundig bodem
onderzoek woonden liier al mensen
li het Stenen Tijdperk. Ook had
den de Romeinen gezien de vele
ondsten in Aardenburg aan het
begin van onze jaartelling al een
deunpunt. De generatie van nu kan
nog iets van dit verleden terugvin
den in het museum van Aardenburg.
Daar komt meer naar voren do ge
schiedenis van deze plaats, die in
voorgaande eeuwen herhaaldelijk is
geconfronteerd met plundering en
VAN D'EE
TOT HONTENISSE
randstichtlug. In 1383 namen d.
Jentenaren de stad in, plunderden
Ie huizen en stichtten brand. In
393 gebeurde dat laatste opnieuw
loor toedoen van Gent, in 1436 werd
Vardenburg verwoest door inwoners
.'an Brugge en in 145'' en 149/.
laken respectievelijk Gent en
<luis de stad in brand. De I6e eeuw
nacht een bezetting (en plundering)
loor de Geuzen (1573), bewoners
an Kortrijk deden datzelfde in
581 over. Toen prins Maurits iu
604 Aurdonburg bezette restten er
.an de Sint-Baafskerk slechts wat
mines. Met behulp van de staten-
generaal werden kerk en toren in de
loop der jaren weer hersteld. Maar
,n 1944 trof weer een grote ramp
de gemeente. Daarbij werd de kerk
wederom zwaar beschadigd. Maar
de geest van de inwoners was niet
gebroken. Tussen 1947 en 1956 zijn
toren en kerk, onder leiding van de
rijksdienst voor monumentenzorg,
hersteld. Jammer dat niet alles zo
gerestaureerd kon worden zoals het
geweest moet zijn in vroeger jaren.
Geldgebrek was hiervan de oorzaak.
Maar wat zou Aardenburg zonder
Sint-Baafskerk geweest zijn? Wat
zou Aardenburg zijn zonder Mat-
tliaus-I'a.ssion, waardoor het algeme
ne bekendheid kreeg in binnen- en
buitenland
Bij de restauratie van de Sint-
Baafskerk is duidelyk het verschil
van de spits van de grote toren te
zien, terwijl ook het torentje op de
kerk weer zijn oude vorm terug
kreeg. Beide spitsen zijn aanmerke
lijk slanker opgebouwd. Zeer be
kend zijn de grafschilderingen, die
in deze kerk zijn gevonden bij de
restauratie.
Men verzuime niet, wanneer men
Aardenburg bezoekt, de Sint-Baafs
te bewonderen. Het was een goed
idee van de heren J. van Hlnte te
St-Kruis en J. J. Rosseel te Aar-
deburg om over deze kerk een boek
werkje uit te geven, dat eerstdaags
van de pers komt.
Zoals de kaarten nu liggen, blijl
Aardenburg een zelfstandige gemeen
te. Zwart zijn de bladzijden in hel
boek der historie die het rampjaai
1672 beschrijven. Maar te midden
van ai dat zwart staat met gulden
letters: ,Doeh de inval der Fran-
<en mislukte tengevolge van de
heldhaftige verdediging van Aar
lenburg. Die kleine zwakke stad van
het aloude Vlaanderen gaf het
eerste loffelijke voorbeeld van moe
dige tegenstand en tevens het be
wijs dat de overmoedige Fransen
niet onoverwinnelijk waren. In
prachtige eensgezindheid en in on
derlinge samenwerking kon toch het
onmogelijke worden bereikt. De aan
val werd afgeslagen'. Zo trots als
<le Aardenburgers op dat feit zijn,
zo trots mogen zij ook zijn op hun
Sint-Baafskerk.
H. Prent
De laatste weken worden we er weer eens niet onze
neus opgedrukt. Gruwelijke ontdekkingen door familie,
buren, leveranciers of politie, die, gealarmeerd, een al
leenwonende proberen te bereiken. Zij vinden een dode.
die, dagen, soms weken tevoren, eenzaam stierf. In 1967
bedroeg dit aantal bejaarde ontdekte doden 108-
Het woord eenzaamheid wordt vaak verkeerd geïnter
preteerd. Men kan zich soms temidden van velen ont
stellend verlaten voelen. Men kan het alleen-zijn ook
aanvaarden en er vrede mee hebben.
Zolang er mensenleven is op aarde, zal de eenzaamheid
bestaan. Er is geen sociaal kruid tegen gewassen. Het
Ls een innerlijke toestand van onvrede, evenals de angst
Met een alleen-zijnde die plotseling sterft, zou dit ook
gebeurd zijn, indien hij of zij niet alleen geweest was.
Met opzet gebruiken wij hier het woord alleen-zijnde,
want hoewel de trieste ontdekkingen meestal bejaarden
betreffen, is het bittere kruid der vereenzaming niet
hun lot alleen, maar delen zij dit met mensen uit alle
leeftijdsgroepen.
Een alleen-wonende die zijn einde vindt na een ziek
teproces zonder hulp te hebben doorworsteld, is óf
slachtoffer van de onverschilligheid van zijn omgeving,
óf door welke oorzaak dan ook. aan de aandacht hier
van ontsnapt.
Zo langzamerhand begint men zich af te vragen, of er
bij alle acties voor alle mogelijke (goede) doelen, bij
alle opwinding over grote en kleine gebeurtenissen, ie
dereen nu nog niet voldoende voor dit probleem is wak
ker geschud.
Alle gezellige sociëteiten en bejaard en reizen kunnen niet
goed maken, dat er één mens verkommerd op zijn dood
ligt te wachten. Gelukkig is er een tendens waar te ne
men die in de goede richting wijst.
Er wordt in verschillende plaatsen naarstig gezocht naar
een waterdicht alarmsysteem. In Tilburg worden 104
nieuwe bejaardenwoningen toegerust, verrijkt zo men
wil met een waarschuwingsinstallatie, die op drie
plaatsen in het huis in werking kan voorden gesteld
De gealarmeerden zijn de bovenbewoners van de .maiso
nette". Zeer belangrijk is, dat de woningbouwvereniging
m Tilburg, die de apparatuur liet ontwerpen, aan as
pirant-bovenbewoners de vraag stelt dag en nacht hur
medewerking te willen verlenen. Tot nu toe weigerde nie
één. Ook politie en geneeskundige dienst zullen onmid
dellijk hulp verlenen, als zij daartoe door een van d>
bovenbewoners worden gewaarschuwd.
In Diemen kwam de gemeente in het gareel en liet ir
honderd woningen van bejaarden een alarminstallatie
aanbrengen. Er gebeurt daar nog meer. Het gemeente
bestuur zal ook trachten omwonenden bereid te vinden
indien nodig, hulp te verlenen. In Haarlem zijn melkbe
zorgers ingeschakeld om een oogje ln het zeil te hou
den door de aldaar opgerichte stichting nationale be-
jaardenwacht.
Ideaal zou zijn, als iedere alleenwonende over telefoon
zou beschikken en hier ook mee om wist te gaan.
De hierboven vermelde zijn allemaal uitstekende Initia
tieven en vatbaar voor navolging, want. nietwaar, het
verzorgingspeil van de bevolking wordt steeds hoger,
toch hiermee ook de vergrijzing groter. De verantwoor
delijkheid voor de oudere bevolkingsgroep groeit nave
nant.
Een alarmsysteem alleen kan echter nooit voldoende zijn.
Want bij een alarm wordt een initiatief van de be
trokkenen, ln nood verwacht. Doch mensen die alarm
slaan, zijn doorgaans niet zo vereenzaamd. Vereenzaamd
zijn zij, die, om welke reden ook, in kortsluiting leven
met de hen omringende wereld en met die wereld alle
contact systematisch mijden. Mensen, die dus eigenlijk
tegen zichzelf moeten worden beschermd. Een alarm
systeem is natuurlijk een toe te juichen gedeeltelijke
«plossing. Het kan dienst doen bij ongevallen binnens
huis en in alle andere gevallen waar hulp is vereist.
Maar deze uitstekende voorziening moet kunnen steu
nen op de attentie van de naasj betrokkenen. De al
leen-zijnde, die onze evennaaste is, die misschien niet lief
en aardig is, heeft evenmin als wij allen, zelf om het
leven gevraagd. Hij heeft ook recht op hulp, hijstand
■n begeleiding naar een waardig einde. Elk plotseling
•terfgeval dat niet snel wordt ontdekt, elke zieke die
mverzorgd sterft louter door het feit dat hij al-
een woont, vormt een bewijs van de liéideloosheid
van zijn omgeving.
Er wordt genoeg gegluurd en gevorst naar dingen dis
ile aandacht minder waard zijn, dat een beetje oplet
tendheid voor het welbevinden van een eenzaam mede»
nens er nog wel af moet kunnen.
JadL
Rond dit water, ,De groot Vogelonder Hengstdijk, is het recreatieplan geprojecteerd. Het wate
zelf wordt benut voor watersport en sportvisserij.
Grote bomen belemmerden het zicht op de ke~
Nu is de beplanting aangepast. (Foto: Torbyn).
STOPPELDIJK Er zijn nu al kampeerders die bij het ge
meentehuis van Vogelwaarde aankloppen met de vraag of ze
hun tent mogen opzetten in het recreatiegebied <De Vogel'.
,We staan daar afwijzend tegenover'zegt gemeentesecretaris
B. A. de Schepper. Zolang er geen gebouwen zijn lijkt het
ons onverantwoord om al mensen toe te laten.'
tisch z:jn we niet. Het is de'bedoe
ling dat het bungalowterrein .self
supporting* word*, we krijgen geen
subsidie voor dit onderdeel van het
plan. Het kan beschouwd worden als
een bestemmingsplande baten moe
ten de kosten volledig dekken'.
Wat de andere projecten aangaat:
het cultuur-Technisch werk is achter
de rug. Afgelopen week begon men
met civiel-technische werkzaamhe
den, zoals de aanleg van riolering
en wegen. In mei worden het toi
let- en het kleedgebouw aanbesteed
De kosten voor de realisering van
.De Vogel' kan een betrekkelijk
kleine gemeente als Vogelwaarde
niet voiledig opbrengen. Dat hoeft
ook niet: een belangrijk deel van
de 2 miljoen die met het project
gemoeid zijn, komt op tafel via sub
sidieregelingen. Staatsbosbeheer
neemt 100 procent van de beplan-
tingskosten en 63 procent in de kos
ten van het civi el-technisch werk
en de bouwwerken voor zijn reke
ning (mede m het kader van de
ruilverkaveling) em de DACW-hulp
bij de uitvoering van het cultuur
technische werk houdt eveneens een
bepaald subsidiepercentage in. Voor
de gemeente resteert een bedrag voor
grondaankopen en andere zaken, die
met binnen een bijdragenregeling
vallen. Voor deze .onrendabele top'
heef*, men intussen een Incoret-sub-
sidie aangevraagd, een bijdrage van
de Interdepartementale Commissie
voor Openluchtrecreatie en Toeris
me. Vogelwaarde staat al op de
voordracht van gs. Het is alleen de
vraag hoe groot de bijdrage zal wor
den.
Wie nu door ,De Voge!' rijdt, kan
zich niet voorstellen dat h.er vol
gend jaar een paar duizend mensen
ontspanning zullen zoeken. De ter
reinen zijn nog kaal en op sommige
punten markeren zandhopen en af
gravingen de plaats waar straks een
speelweide, een strandje of de be
heerderswoning komt.
Het insteekhaventje krijgt momen
teel een beschoeiing. Daarna wordt
de dam doorgestoken, die het scheidt
van ,De groot vogel'. Eén bootje liigt
er al: .Kareikiet'. de gemeentesloep
van Vogelwaarde. Op het bungalow
terrein "staan reeksen bruine bord
jes: 44 in totaal. Middenin een april
se sneeuwbui zegt secreiar.s De
Schepper: .Een "verdraaid aardig
terrein. Maar je moet bes weer mee-
hebben1.
Ze zullen nog tot volgende zomer
moeten wachten, de kampeerders en
andere liefhebbers van het zoete bui-
enleven. Wél gaat .De Voge!' nog
dit jaar officieel open. maar dan is
.iet bijna 1970. Daarmee krijgt Vo
gelwaarde op de drempel van de her-
ndeling de beschikking over een
uniek gelegen recreatiepark rond het
.vateir ,De groot vogel' bij Hengst
dijk. Aan het plan, ontworpen en
uitgevoerd door de Koninklijke Ne
derlandse Heidemaatschappij in sa-
nenwerking met het steaebouwkun-
dig adviesbureau Kuyken (v-h
Schut) uit Middelburg, is zeker 7
jaar gewerkt. Het omvat een dagre-
ureatieterrein, een kampeer- en ca.
ravant-errein voor 200 eenheden, een
park dat plaats biedt aan 44 bun
galows en een restaurant. Van de
lotale oppervlakte van ,De Vogel',
nngeveer 30 ha, wordt 12.5 ha in
beslag genomen door ,De groot vogel',
lie benut kan worden door sport-
/issers en watersportliefhebbers.
Speciaal voor de laatste categorie
comt er een haventje, berekend op
kano's en andere boten van beschei-
len afmetingen. Ook zijn er een
zwesnbad en een kleuterbadje gepro-
ecteerd.
Al met al gaat het om recreatie
ruimte voor enkele duizenden men-
;en: met betrekking tot het terrein
/oor dagrecreatie spreekt een prog
nose van een bezoekersaantal ven
J0.000 per jaar, kampeer- en bunga
lowterrein bieden ruimte aan een
kleine 2000 gasten.
Het lag eigenlijk ai jaren in de be
doeling om iets met dit gebied te
gaan doen', aldus de heer De Schep-
oer. .Pas met de komst van burge
meester Molthoff. in december '62,
.s er schot in de plannen gekomen.
In de winter van '66-'67 werd er een
begin gemaakt met de uitvoering van
het project. Dat gebeurde en ge
beurt in DACW-verband: eerst
was het handwerk, later kregen we
toestemming om het halfimachinaa)
te doen'.
Het nog kale) bungalowterrein
44 bordjes...
Het bungalowpark, een terrein van
ongeveer 7 ha. is op dit moment
bouwrijp. Riolering en wegen liggen
er en hier en daar schieten struiken
op. Binnenkort begint men met de
aanleg van verlichting en waterlei
ding. Bordjes met nummers geven de
plaats aan waar de huizen moeten
komen. Er blijkt veel belangstel
ling voor een stukje grond: alles is
in optie gegeven, de eerste kopen
worden gesloten. Negen percelen gin
gen naar één particulier, de eigenaar
van het viswater. Door deze trans,
actie kreeg de gemeente de beschik
king over een deel van de kreek.
De heer De Schepper: ,Je weet na
tuurlijk nooit hoe het zich in de toe
komst ontwikkelt, maar pessimis-
Het jachthaventje krijgt momenteel een beschoeiing.
