AAN SUEZKANAAL WARE
OORLOGSTOESTAND
O'Neill dreigt af te treden
Ontwikkeling Axelsestraat Terneuzen
trekt zich weinig aan van planologie
Tha|it waarschuwt
Veiligheidsraad
in speciaal rapport:
Israël
bommen op
Jordaaiïse
doelen
Brand in lading
van de Karimata
SstsMtar-s:
W JORDANIË
EGYPTE |s//VA/
F'RANKRIJK: KLEINE MEERDERHEID
\7AN NEE-STEMMERS VERWACHT
Vandaag
in de
krant...
Haags incident
Winkelcentrum
verplaatst' zich
naar het zuiden
aargang no. 94
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 23 april 1969
ZeeuwM Count:
S 9 nd. 3508,
Adit prlj» 37 cl
2751) Middelburg, Merk
P»gt»r. Hoofdred.: C. A de Kok. 0 Abonn.prtJ» 1
n SI, ,,I-|J65' na 2078/3169, >dv. 237S) Coe
nummer» 25 et
I (Incl. 496 »tw)
I. 2395. Terneuwn, Nl»u»r.lr«i! 22, tol. 4457.
■et. 4 96 btw)Clro 359300. PZC, Middelburg
I
SAOEDt
AC AHiP
I NEW YORK (RTR) Secretaris-generaal Thant heeft dinsdag
de Veiligheidsraad ch''n&end gewezen op de ernstige toestand langs
het Suezkanaal en heeft gewaarschuwd dat er ,een ware toestand
van actieve oorlog' fcestaat. Hij deed dit in een speciaal rapport
aan de raad, een ongebruikelijke stap.
>e
fk VN-waarnemers, die nu In tiraa^
onder grote nioeilijklie<len en iet v e®1
gevaar vervullen, doen bij elk botsii
tl het mogelijke oin snel eei eind t
naken aan liet vuren, met risselent
meees, maar de volgende dag.l begint
het schieten wpnieuw', aide Thant.
Vervheidpne VX-waarnemigsposten
iljn bij de recente beschietigen be-
«hadigd.
Thant wees op de talloze rapprten van
de hoofdwaarnomer generaal >dd Buil.
Dinsdagochtend nog meldde dge dat de
Kechten van maandag, evaals ver-
sldene voorgaande, door c Bgypte-
atren waren begonnen. Nefn waar-
Mmersposten hadden dit gmeld, één
kon niet vaststellen waar .et vuren
inndaan kwam.
landen, een einde te maken aan alle
schendingen van de wapenstilstand in
het Midden-Oosten. Het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken heeft
verklaard, dat de Amerikaanse rege
ring zich hoe langer hoe meer bezorgd
maakt over het toenemende gebruik van
geweld in het betrokken gebied.
De Israëlische luchtmacht heeft dins
dag met twee acties verscheidene
gebieden diep in Jordanië aange
vallen. Bij de eerste, die vroeg in de
ochtend plaatsvond, vernietigden
straaljagers volgens meldingen uit
Tel Aviv twee radarposten in het
zuiden van Jordanië. De radarstati
ons, die van Russisch fabrikaat wa
ren en door 50 tot 100 Egyptische
specialisten bemand zouden zijn, wa
ren na de jongste oorlog geïnstal
leerd. Zij lagen op een afstand van
ongeveer 25 km van de bestands
lijn en bestreken een groot gedeelte
van Israel. Dè actie duurde onge
veer een uur.
De tweede aanval was gericht tegen
hdooo van Arabische commando-eenhe
den in Jordanië. Behalve van vliegtui
gen maakte Israel hierbij ook gebruik
van artillerie. Een Israëlische woord
voerder zei dat zich in de buurt van
d'e aangevallen doelen geen burgers be
vonden.
Bij de aanval op de radarposten ging
zeker één Israëlisch vliegtuig verloren.
De doelen lagen ten zuiden van Karak
en bij de in het noorden van Jordanië
gelegen stad Irbid. Enkele uren later
volgde de aanval op kampen van het
Palestijnse bevrijdingsfront. De eerste
berichten maakten melding van zeven
doden, vier Jordaanse militairen en drie
burgers.
Balans
De bevolking van Jordanië, die met
spanning de balans afwachtte van de
Israëlische luchtaanvallen van dinsdag
.op het gehele Jordaanse grondgebied,
werd 's avonds gerustgesteld: na 8.00
uur plaatselijke tijd dinsdagochten, (7
uur Nederlandse tijd) is er geen Israë
lische luchtaanval meer geweest.
In Amman is dinsdagmiddag van offi
ciële zijde verklaard, dat een Jordaanse
woordvoerder per abuis over de Jor
daanse radio heeft bekendgemaakt dat
de vijandelijke luchtmacht na 10 uur
plaatselijke tijd haar luchtaanvallen had
hervat en uitgebreid .over het gehele
gebied van het koninkrijk'.
Zie slot pag. 9 kol. 5
Beroep
De VS hebben dinsdag ee: dringend
beroep gedaan op Israel en d(Arabische
NEKKRAMP IN
KAZERNE W-.7F.P
DEN' HAAG (ANP) Bijeen dienst
plichtig militair. In-horend tot de 15e
afdeling lichte luchtdoelartil/'o in We-
»P, is nekkramp geconataterd. De mi
litair, die mei weekendverlri thuis was,
B overgebracht, naar een zekenhuis in
Roermond. Volgons de Igervoorlich-
lingsdit-nsl is |jii toestand -ede-lijk. In
ae kazerne in Wozep zijn ie gebruike
lijke voorzorgsmaatregelen [etiomen.
PATRIJS (RTR) De Franse overheid verwacht op grond van
haatr berekeningen een kleine meerderheid van nee-stemmers'
bij met referendum van aanstaande zondag over het regerings
voorstel tot reorganisatie van de senaat en het regionale be
stuur, zo meldde het blad Le Monde.
lerat De Gaulle heeft zijn aanblijven afhankelijk gesteld van de
g dtjvn de volksstemming. Van een aantal steden, waaronder Parijs,
President
uitslag dan de volksstemming. Van een aantal steden,
verwacht!men dat zij de plannen zullen afwijzen.
(ElilE
In Amsterdamse Vlothaven
AMSTERDAM (GPD) - Het ver
keer op de Coentunnelweg in
Amsterdam is gistermiddag ge
ruime tijd gestremd geweest als
AMSTERDAM een onverstoor
bare hofmeester van de Karimata
ging met een potje koffie de
brandweerlieden langs.
AMSTERDAMDe brand op de
Karimata ging gepaard met grote
rookontwikkeling.
gevolg van een brand aan boord
van het met kunstmest er
chloor geladen vrachtschip Ka
rimata (10.700 ton) van de!
Stoomvaartmaatschappij Ne
derland. Het schip was via Am
sterdam op weg van Antwerpen
naar Hongkong en de Philippij-
nen. In de Vlothaven werd de!
laatste vracht aan boord ge
bracht.
De brand ontstond gistermiddag rond 't
middaguur. Persoonlijke ongelukken
hebben zich niet voorgedaan. De
brandweer verwachtte gisteravond
dat de bluswerkzaamheden in ieder
geval de gehele nacht zouden voort
duren.
De brand ging vooral in het begin ge-
{taard met een grote rookontwikke-
ing. Hierdoor werd het verkeer
de Coentunnelweg ernstig gehinderd.
Er ontstonden enkele kettingbotsin
gen.
angenomen wordt dat de brand is ont
staan door broei in de lading kunst
mest. Ook wordt het mogelijk geacht
dat bij het laden van het schip tegen
de voorschriften in gerookt is en dat
een niet goed gedoofde peuk de la
ding kunstmest vlam heeft doen vat
ten.
Brand
JN DE Amsterdamse ha/en woed-
gisteren een fikse band in de
taair.g van het Nederlaidse schip
Karimata (pag. 1).
Bekentenis
riYEE van de drie mannen, ver-
vn" paaslnbratk in Hulst,
nebben bokeiul. De Irand ont-
toe» de franje vin een pa.
nwol vlam vatte, ivnarac.hter zij
met de snijbrander aar hot werk
«aren (pagina 2).
Koraal
iOLi.de. Y,issin0se binnenhaven
woekert koraal'. Bijzonder, om-
hoJlZJ ,','°e alleen in
P7F\ri klimaten ontstaan.
itrn^? Tter> 'tof de haven
V^mt, schijnt voor de vereiste
temperatuur te zorgen (pagina S
Lauwerszee
9011 ""'tor brede sluitgat
Protest
Protes^?«nie Is £isteravond een
voonS, gehouden tegen de
voorgenomen sluiting van het
«en en DrH van 'Thomas
sen en Drljver-Verbtóa NV (pag.
Binnen-
en buitenlands
meuws: pagina 1, 3 en 9.
Zeeuws nieuws: pagina 2 5 7
en 13.
Sport: pagina 11 en 12.
Financieel nieuws: pagina 17.
Radio en tv: pagina 15.
MILJOElHENSCHADE BIJ
BRAND IN WOERDEN
WOERDEN (ANP) Door nog onbe
kende oorzaak ia dinsdagavond rond
half elf brand uitgebroken in de tim
merfabriek ,De Rijnstreek' In Woerden.
Toen de eigenaar van de fabriek, die
in een bungalow dichtbij het slechts en
kele jaren oude fabriekspand woont,
ontdekte dat er rook uit het dak kwam.
bleek het in de fabriek reeds te bran
den. Op het moment dat de brand
weer arriveerde sloegen de vlammen
ds uit het dak. Ondanks het snelle
soms zeer gewaagde optreden van
de brandweer, kon de fabriek niet meer
worden gered. Doordat het hele pand
gevuld was met kozijnen, deuren en
ander houtwerk, brandde het zeer fel j
en stond de brandweer machteloos.
Men slaagde er met zeer veel moeite
in de aangrenzende bedrijven een kaas-
iakhuis en een metaalfabriek, te be- j sieve doorbraak in zijn eigen partij zou-
louden. Ook de woning van de eige-1 den leiden nog altijd een belangTyke
naar liep geen schade op. Uit de kan-'minderheid van de fractie tegen zich.
toren konden nog enkele waardepa-1 De consequentie van O'Neills gedrags
pieren en een deel van de inventaris lijn is een ontrafeling van politiek
worden gered voordat het vuur alles
vernietigde. De brandweer van Zeg
veld verleende assistentie. Het blus-,
slngswerk duurde gisteravond laab nog
voort. De schade wordt op enkele mil
joenen geschat.
VANDAAG BESLISSING OVER KIESRECHT IN NOORD-IERLAND
LONDEN (GPD, AFP, RTR) De Noordierse premier kapitein
Terence O'Neill heeft dinsdag met aftreden gedreigd, tenzij de parle-
mentsfractie van de Unionistische partij de regeringsvoorstellen inza
ke algemeen kiesrecht voor plaatselijke verkiezingen aanvaardt.
een groeiend aantal katholieken van een
streven naar hereniging met de repu
bliek. Steeds minder speelt de kwestie
van de afscheiding van het noorden,
welke in 1920 een feit werd, een rol.
In meerderheid schijnen de katholieken,
die eenderde van de bevolking van
Noord-Ierland uitmaken en thans Ulster
werkelijk als hun vaderland beschou
wen, met algemene sociale gelijkstel-
In de dinsdag over dit explosieve vraag
stuk gehouden bijeenkomst ging het zo
heet toe dat een beslissing tot van
daag (woensdag) moest worden uitge
steld. O'Neill heeft ook na de jongste
algemene verkiezingen waarvan hij ge
hoopt had dat deze tot een progTes-
godsdienst welke in "Ulster" zo nauw
met elkaar zijn verstrengeld, hetgeen
zo goed als zeker voor de meerderheid
van zijn partij onaanvaardbaar zou zijn.
O'Neill levert op het ogenblik voorzich
tig tegenspel tegen de afzwering door
de economisch nog altijd zwakke Ier
se republiek hen steeds minder aan
trekt.
O'Neill speelt door zijn dreigement
heen te gaan, hoog spel, er op spe
culerende dat de Unionistische par
tij zich op dit kritieke moment geen
nieuwe leiderscrisis of erger kan ver
oorloven.
O'Neill, die thans zeven jaar aan het
bewind is. heeft reeds tweemaal sinds
de moeilijkheden met zijn partij, vol
gende op de in oktober begonnen bot
singen tussen de extremisten van beide
kanten en bijbehorend gespuis, het dui
delijk gemaakt dat hij slechts een re
gering wil leiden die zich tot politieke
hervorming heeft verbonden.
Voorbeeld volgen
Indien O'Neill er de brui aan geeft,
zal hij waarschijnlijk door andere mi
nisters onder wie Robert Porter, de mi
nister van binnenlandse zaken die ver
antwoordelijk is voor het kiessysteem,
worden gevolgd. Maar aangezien in feite
alle leden van de regering zich heb
ben vastgelegd op het voorstel tot af
schaffing van het onrechtvaardige kies
stelsel dat nog steeds voor de gemeen
telijke organen geldt, ls heit niet onmo
gelijk dat de gehele regering O'Neills
voorbeeld zou volgen.
Tot nu toe heeft de regering echter ge
aarzeld zich ronduit voor de Invoering
van gelijke rechten voor iedereen uit
te spreken, hoewel zij het binnenska
mers daarover eens is. Het ogenblik
om zich in beginsel vast te leggen kan
als gevolg van de Jongste uitbarstingen
niet langer worden uitgesteld.
inr heeft zich in journali-
VXvfw stiek Den Haag deze week
lpeen incident voorgedaan als
gevolg waarvan het bestuur
van de parlementaire persclub
rr^^T is afgetreden. Deze club
C—een vereniging van parlemen
taire redacteuren had maandag een
informele bespreking georganiseerd met
minister Den Toom, bij welke gelegen
heid de bewindsman enkele vertrouwe
lijke mededelingen deed. Hij vertelde
namelijk, dat de Nederlandse regering
overwoog de deelneming stop te zetten
aan het internationale straaljagerpro
ject, omdat dit voor ons land te duur zou
worden. Het was een mededeling ,off the
record', zoals dat heet, dat betekent dat
zij niet kon worden gepubliceerd. Niet
temin meldde het dagblad Trouw
de parlementaire redacteur de
bijeenkomst had bijgewoond gister
morgen op zijn voorpagina wat er aan
de hand was. Schending van vertrou
wen? Jawel, zei het bestuur van de par
lementaire pers en het trad af. Aan mi
nister Den Toom bood het bovendien
verontschuldigingen aan en in een com
muniqué deelde het mee geen verant
woordelijkheid meer te kunnen dragen.
Trouw reageerde geheel anders: de
hoofdredactie deed een wat korzelig
communiqué het licht zien, waarin werd
meegedeeld dat de bewuste berichtge
ving niet was gebaseerd op de vertrou
welijke mededelingen van minister Den
Toom, maar op eigen nieuwsgaring. En
er werd aan toegevoegd, dat de hoofd
redactie er geen behoefte aan had, dat
.derden verontschuldigingen aanbieden
voor een publikatie, welke uitsluitend
voor onze verantwoordelijkheid komt'.
'T'wee meningen derhalve, die dwars te-
1 gen elkaar ingaan. Wij hebben nel-
ging ons aan de zijde van Trouw te
scharen, althans op grond van de nu
bekende feiten en vooral aannemende,
dat de verklaring van zijn hoofdredactie
juist is. Van de zijde van defensie is nu
meegedeeld, dat het kabinet in de toe
komst vermoedelijk zal afzien van ver
dere besprekingen met de parlementaire
pers, die een strikt vertrouwelijk karak
ter hebben. Een juist besluit. Het had
al veel eerder genomen moeten worden.
Er ontstaan namelijk altijd moeilijkheden
met dit soort vertrouwelijke besprekin
gen. Moeilijkheden
vooral, omdat diegene
die deze mededelingen
doet, er van uitgaat
dat vanaf dat moment
tot nader order een
soort publikatieverbod van kracht is. Er
zijn overheidsfiguren, die van off-the-
record-bespreklngen een zodanig gebruik
maken dat het eigenlijk misbruik ls.
Toen dr Drees nog minister-president
was, gebruikte hij dit middel veelvuldig:
hij vertelde aan Nederlandse hoofdre
dacteuren allerlei details, maar deed dat
in een vertrouwelijke sfeer en dus niet
voor publikatie. Daardoor ls het voor
gekomen, dat belangrijk nieuws later ia
gepubliceerd dan strikt nodig was.
Iedere hoofdredacteur kent het dilemma
tengevolge van dit soort vertrouwe
lijkheden. Hij wordt vertrouwelijk op de
hoogte gebracht om daarna bijvoorbeeld
tot de ontdekking te komen, dat een of
meer van zijn redacteuren langs de weg
van de vrije nieuwsgaring dezelfde fei
ten te weten zijn gekomen. Moet hij de
publikatie daarvan dan stoppen of niet?
Ons antwoord: neen. Als dezelfde be
richten elders zijn te vinden, buiten de
vertrouwelijke sfeer, dan is het zinloos
om niet tot publikatie over te gaan. In
zo'n geval zal het echter wel zinvol zijn
en vooral ook hoffelijk om degene, die
de vertrouwelijke mededelingen aanvan
kelijk heeft gedaan, er van op de hoogte
te brengen dat elders de vertrouwelijk
heid niet in acht wordt genomen. Wie
het Haagse milieu enigszins kent, weei
dat zulke zaken voorkomen. We nemen
aan dat minister Den Toom de thans
gewraakte feiten in veel bredere kring
heeft besproken dan alleen met de par
lementaire pers. Er zullen zeker kamer
leden van op de hoogte zijn geweest.
maar niet te spreken van ambtelijke
kringen, waarmee defensiespecialisten
onder de Haagse redacties vaak goede
relaties onderhouden. Een half woord
is voor de goede verstander vaak vol
doende om door combinatie de feiten bo
zen water te krijgen en ze ter verifica
tie voor te leggen. In zo'n geval kan een
off-tbe-record-bepaling niet fungeren
ftdhtlljH
als een soort schrijfverbod.
De les uit het Haagse Incident is dui
delijk: de overheid moet geen mede
zijn fractie heeft duidelijk gemaakt dat delingen meer journalisten doen.
- ienlijk moet ver- die n°et voor publikatie bestemd zijn. Zij
c ook voor de ge- Br.ha„f - -
de regering thans
klaren dat zij eindel,
meentelijke organen het systeem van - 1Hk dat er voorloDie eeen
.één man één stem' in principe onder- tm.^? 7 f f!!°
fe~ schept daarmee voor zichzelf verwach-
schrijft. Voor de algemene verkiezingen
voor het Britse Lagerhuis waar Noord-
Ierland met 12 zetels ls vertegenwoor-
(Zie slot pag. 9 kol. 6)
SNELLE OPKOMST ALS WINKELSTRAAT
TERNEUZEN De Axelse
straat in Terneuzen is van ka
rakter aan het veranderen. Wat
een paar jaar terug nog een
woonstraat was niet hier en
daar een winkel tussen de hui
zen, wordt nu in snel tempo een
winkelstraat. De transformatie
vat woningen in winkels en an
dere bedrijfsgebouwen verloopt
in hoog tempo: er gaat geen dag
voorbij of er wordt wel op twee,
drie plaatsen gewerkt.
Het zou bepaald overdreven zijn te
beweren, dat de ontwikkelingen
langs de Axelsestraat door het ge
meentebestuur worden toegejuicht
Een lintbebouwing van winkels op
deze plaats past allerminst in de
gemeentelijke plannen voor het toe
komstige winkelapparaat. D:e plan
nen gaan uit van een hoofdwinkel
centrum in de Noordstraat en om
geving, een wijkwinkelcentrum in de
Zuidpolder en een buurtwinkelcen
trum in de Serli.ppenspolder. Een
winkelconcentratie in de Axelse
straat zou de ontwikkeling van de
ze centra kunnen frustreren. Het ge
meentebestuur beraadt zich dan ook
op maatregelen om- de Axelsestraat
te bevriezen'. Tot dusver kon uit
breiding van het aantal winkels niet
worden tegengehouden, omdat een be
stemmingsplan onto.eekt. Daaraan
wordt nu gewerkt. Het zal er op
neerkomen, dat het in een deel var
de Axelsestraat onmogelijk wordi
nog nieuwe zaken te vestigen
T raag
ontwikkelen, is voor een belangrijk
deel liet gevolg van de uiterst trage
wijze waarop het winkelcentrum
Zuldpoldor van do grond kwam. Of
liever gezegd niet van de grond
kwam. Potentiële vestigingskandida
ten besloten, het wachten beu, het
winkelcentrum het winkelcentrum te
laten en zich te vestigen in de Axel
sestraat, de voornaamste verbinding
tussen de nieuwe woonwijken en het
bestaande winkelapparaat.
Op het gemeentehuis gelooft mer
niet dat de gang van zaken in de
Axelsestraat betekent, dat het oude
winkelcentrum van Temeuzer
(Noordstraat e.o.) bezig is zich op
natuurlijke wijze en tegen alle pla
nologische bedoelingen in naar het
zuiden te verplaatsen Mer gelooft
eerde: dat het verseh - ~el analoog
is aan de opkomst van de radiaal-
straten (de straten die naar het cen
trum toelopen) in de grote steden.
Deze straten vertonen ae neiging te
verpauperen, zodra er elders in de
stad nieuwe wijkcentra ontstaan. Bo
vendien komt aan de functie van ra-
diaalstraait, die de Axelsestraat nu
duidelijk heeft yi de toekomst een
eind. Niet alleen omdat het werkelij
ke centrum van Terneuzen dan heel
anders zal liggen, maar ook omdat
het doorgaande verkeer dan om de
oude kom wordt heengeleid. Het ver
keer naar de markt zal gebruik kun
nen maken van nieuwe invalswegen
3.a. via het toekomstige stadhuis
plein en het nog te saneren Java
De Axelsestraat wordt daarmee een
.stille' straat.
Zie slot pag. 2 kol. 5
publikatie zal volgen waaraan toch
niet kan worden voldaan. Besprekingen
met de pers dienen ,open' te zijn of
hooguit onder embargo, dwz dat een
publikatiedatum wordt voorgeschreven
of afgesproken. Een embargo is van be
lang bijvoorbeeld bij begrotingsstukken
of wetsontwerpen, die pas kunnen wor
den gepubliceerd als ze de kamer heb
ben bereikt. Maar het .off the record-
systeem kan maar beter verdwijnen. En
verder heeft Trouw volkomen gelijk:
alleen de hoofdredactie van dit blad is
verantwoordelijk voor de bewuste publi
katie, het betreft een zaak tussen haar
en de minister. Daarvoor behoeven ande
ren geen verontschuldiging aanbieden.
Besturen van bepaalde organisaties
moeten niet op verkeerde stoelen gaan
zitten.
BURGEMEESTER
VAN GORKUM
GEWOND. BIJ
AUTO-ONGEVAL
GORKUM (GPD) De bekende bur
gemeester van Gorkum mr L. R. J.
ridder van Rappard, heeft maandag een
auto-ongeluk gehad waarbij hij verwon
dingen heeft opgelopen. I)e heer Aan
Rappard reed samen met zijn gemeen
te-secretaris, mr J. Sloot, op een kruis
punt in rijn eigen gemeente op een van
rechts komende wagen, waarbij de auto
van de Gorkumse burgemeester zwaar
werd beschadigd. De beïde heren werden
gewond en moesten naar een zieken
huis worden vervoerd.
