Zou haar D-fashion creatie
een koopje durven
noemen;
Cf
Opstand jonge priesters
in latijns-Amerika
98
veilig" voordeel lage prijzen
GOUDSE
kersenjam
289
89
59
maar nooit
ten koste var
de kwaliteit
500 gr.
DREIGENDE SCHEURING IN BOLWERK KATHOLICISME
MUURVERF 4 KG.
PEDAALEMMER
ZAKKEN 20stuks
afwasbaar
KASTPAPIER roi
zie onze ruime sortering
Schoonmaakartikelen
OPLOSKOFFIE
MODEHUIS
MARLY
4
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 10 APfip.
Stof en snit van deze exclusieve D-fashion creatie ademen rijkdom
en allure. Door de brutaal levendige ruit van de elegante crêpe japon.
Door de achteloze frontstrik. Daarover de modieuze
mouwloze mantel. Vol eenvoud en chic. De klepjes, de
halfronde zakken en de plaatsing van de knopen
doorbreken geraffineerd de haast simpele lijp
van deze mantel voor zomerse dagen.
Éen koopje? Och, het ensemble kost
145 gulden.
d fashion B
zacht belegen
bij de IFA koopt u
VEILIG en VOORDELIG
STRIJD VOOR
SOCIALE
GERECHTIGDHEID
MONTEVIDEO (GPD) Het
fonds Populorum progressio',
dat de paus geschapen heeft
voor de financiering van sociale
hervormingen in Columbia, en
de vloed van incidenten in bijna
alle Zuidamerikaanse staten, il
lustreren het feit dat de wereld
wijde discussie tussen vooruit
strevende en conservatieve
krachten binnen de Rooms-kat-
holiekenkerk voor Latijns-Ame
rika belang heeft. 170 van de
380 miljoen, dus bijna de helft
van alle rooms-katholieken in de
wereld, leven op dit continent.
Alleen de r-k kerk is in staat,
de heersende lagen ertoe te be
wegen, de .status quo' te door
breken en de sinds een eeuw be
vroren politieke en economische
structuren te ontdooien.
De alternatieven zijn een voortgaan
de alarmerende verpaupering of een
klassen revolutie. Het is van bijzon
der belang, dat het gebaar van de
paus zich in de eerste plaats op
Columbia richt, waar hij op het
eucharistisch congres en het bls-
sehopj>enrongres in Medellin vorig
jaar de noodzaak van vreedzame so
ciale hervormingen weer verkondig
de.
Columbia behoort met Argentinië
tot de bolwerken van pré-conciliair
denken. De middelen van de Noord-
Amerikaanse alliantie voor de voor
uitgang zijn op Brazilië, Chili en
Columbia gericht, waarbij Columbia
tussen 1962 en 1968 732 miljoen dol
lar economische steun kreeg uit de
USA. Maar het verslag van de be
voegde senaatscommissie onder voor
zitterschap van senator Fulbright
bekritiseert juist, dat het program
ma voor landbouwhervorming, waar
voor de ondersteuning bestemd was.
400.000 families had moeten begun
stigen. terwijl in werkelijkheid
slechts enkele duizenden land kregen
en het geld bij de grootgrondbezit
ters terécht kwam. Dat de paus juist
in Columbia de landbouwhervor
ming op gang wilde brengen, is dan
ook van voorbeeldige betekenis voor
heel Latijns-Amerika.
Proclamatie
Voor de eerste keer hebben eind 1968
vijftig vooruitstrevende priesters in
Columbia een felle politieke pro
clamatie het licht doen zien onder
de leiding van de tot dan toe poli
tiek weinig op de voorgrond getre
den bisschop van Buena Ventura,
Valencia Cano. De proclamatie heet
naar de plaats waar zij ontstond:
het manifest van Colconda. Er wordt
in het stuk geprotesteerd tegen de
.overheersing van een minderheid,
wier privileges teruggaan tot de ko
loniale tijd'.
Onder andere zegt de proclamatie.
.Deze regerende laag treedt op als
absolute heersers over de landerijen,
die eens toebehoorden aan de inboor
lingen, om ze alleen tot eigen nut
uit te bulten... Achter de monumen
tale gebouwen, de. luxueuze viieg-
havens en de autosnelwegen gaat
een lijdend vernederd volk schuil, dat
zich met geweid onderdrukt voel!
door de heersende, laag'.
Als reactie op het stuk verklaarde
de aartsbisschop van Monizales, Ar-
ture Duque Fillegas, dat de katholie
ke kerk in Columbia door communis
ten geïnfiltreerd was. De vooruit
strevende priesters wezen deze ver
onderstelling van de hand en ver
klaarden, dat ze slechts een eind wil
len maken aan de nauwe band tus
sen kerk en rijken'. Daarbij valt niet
te ontkennen, dat een kleine groep
van Columbiaanse geestelijken de als
guerillero gesneuvelde pater Camil-
lo Torres als held vereert. Tot hen
behoort pater Alazate, die werkzaam
is in een arbeiderswijk in de Colum
biaanse stad Cali. Hij heeft een con
flict met de kerkelijke autoriteiten.
Kranteberichten beweren, dat ge
lovigen dag en nacht voor zijn huis,
waarin hij zich practisch als gevan
gene bevindt, de wacht houden, om
een gewelddadige afzetting in op
dracht van de bisschop te verhinde-
Verzet
In Columbia speelt de weerstand te
gen het celibaat een grote rol. In de
laatste twee jaar moe-en 43 katholie
ke priesters getrouwd zijn, waaron
der de vroegere kanselier van de
hoofdstedelijke curie, pater Umana.
Een goede vriend van Canullo Tor
res, Martin Amaya, is, zonder toe
stemming van het Vaticaan te vra
gen in Mexico getrouwd met een
journaliste, die daar werkt bij de
conservatieve krant ,E1 Siglo'.
Ook in Peru heeft de desertie van
een leidende priester opschudding
verwekt. De wijbisschop van Lima,
Renato Cornejo, de derde in de ker
kelijk hierarelue van het land, is in
het geheim naar Buenos Aires ge-
re.sa en is daar eind februari 1969
getrouwd. Nog half maart gaf de
aartsbisschop van Lima, kardinaal
Landazun op twee opeenvolgende
dagen tegengestelde verklaringen
uit In de eerste werd de huwelijks
sluiting ontkend, in de tweede be
vestigd.
Tegelijkertijd werd dc Peruaanse
kerk door een ander conflict in op
schudding gebracht. De aartsbisschop
van de stad Trujillo, monseigneur
.lurgens, heeft drie Spaanse pries
ters aangemaand zijn diocees te ver
laten. omdat ze hadden deelgenomen
aan demonstraties van stakende ar
beiders. Negentien priesters hebben
zich solidair verklaard met de over
treders en dreigen met een .vrijwil
lige emigratie'.
Overeenkomstige verhoudingen heb
ben in Argentinië geleid tot een ern
stige crisis: in een arbeiderswijk in
de stad Rosarlo hebben vier Spaanse
priesters onder meer de kosten voor
dopen en huwelijken afgeschaft en
de dialoog met de gelovigen in hun
preek opgenomen. Deze en soortge
lijke hervormingen hebben de conser
vatieve bisschop Bolatti aanleiding
gegeven de Spanjaarden te schorsen.
Het kwam tot incidenten, waarbij
een afgezant van de kardinaal met
geweld door de gelovigen verhin
derd werd, de kerk te betreden, waar
in hij de mis moest lezen. Twee in
de kerk aanwezige priesters tracht
ten te onderhandelen, waarbij ze de
zending van de bisschoppelijke se
cretaris als een provocatie bestem
pelden. Ooit zij werden geschorst.
Na verscheidene vergeefse pogingen
om tot een gesprek met de bisschop
te komen, traden bovendien 31 pries
ters, een derde van het totaal in
dit diocees, af. Dit gebeuren bete
kent de grootste desertie, die de
Argentijnse kerk ooit beleefd heeft.
Bloedige botsingen
Bijna tegelijk met de .opstand in
Rosario', zoals de Argentijnse pers
het bestempelt, is het in de Argen
tijnse stad TucUman tot een aftre
den van dertien priesters gekomen.
In dit noodgebied vinden sinds de
sluiting van de suikerfabrieken
steeds bloediger botsingen plaats tus
sen demonstranten en politie. Een
groep priesters nam deel aan een
nongermara en kreeg een terecht
wijzing van aartsbisschop Conrero.
Dertien van de veertig priesters uit
dit diocees traden uit. Zij verklaar
den dat de Argentijnse Kerk een
kerk van het zwijgen scheen te zijn;
met weinig uitzonderingen schenen
de bisschoppen met de tegenwoordi
ge autoriteiten samen te werken,
die de ellende van de massa's ver
oorzaakten.
De kloof in de Argentijnse kerk
wordt zelfs zichtbaar op de beide
katholieke universiteiten in Buenos
Aires. Terwijl de universidad catoli-
ca Argentina' geldt als een bolwerk
van voor-conciliaire opvattingen en
bijvoorbeeld de invloedrijke socio
loog José Miguens wegens te moder
ne tendensen ontsloeg, strijdt de pau
selijke .Universidad del Salvador',
die Miguens onmiddellijk een leer
stoel aanbood, voor de ideeën van
het tweede concilie. Zo keerde dc
directeur van het sociologisch insti
tuut van deze universiteit, de je-
zuiet Vicente Pellegrini, zich on
langs scherp tegen een besluit van
het rectoraat van de staatsuniversi
teit, waarin het schamper heette: ,De
autoriteiten bevelen, de professoren
onderrichten en de studenten Ieren'.
Professor Pellegrini eiste medever
antwoordelijkheid van alle dne de
groepen.
De bijna vierhonderd vooruitstreven
de geestelijken van Argentinië, waar-
VEEGVAST
50 Grs.pot IFA
toe ook vier bisschoppen horen, noe
men hun beweging .Priesters van de
derde wereld'. Zij geven een intern
mededelingenblad uit, dat .Enlace'
(verbinding) heet. Aan haar kant
werkt de zogenaamde .Jeugd van
de katholieke actie' (,JAC). On
langs hielden 120 gedelegeerden uit
19 diocesen een congres, waarop zij
het .randbestaan' aanklaagden.
Zij gebruiken deze uitdrukking in
dubbele zin: ten eerste gebruiken zij
deze term voor de uitschakeling van
de arbeiders in de noordelijke nood-
gebiede.n en dc achterbuurt-nederzet
tingen rondom de grote steden. Ten
tweede bedoelen zij me! deze aandui
ding het afwezige recht op deelne
men van de Argentijnse massa aan
de politieke beslissingen.
De kloof in de kerk is in Argentinië
vooral daarom van grote betekenis,
omdat deze staat momenteel recht
streeks onder haar invloed staat. Het
regime van de Argentijnse dictator
luitenant-generaal Juan Carlos On-
gania is rechts-katholiek Alle lei
dende figuren behoren tot deze rich
ting. Dc revolutie, die hot aan de
macht bracht, is gebaseerd op de
.geestelijke oefeningen' naar de idec-
en van Ignatius van Loyola. Het
schema waarnaar Ongania werkt,
als hij spreekt van dne etappen, de
economische, sociale en politieke pe
riode, komt overeen met de zoge
naamde casuistlsche methode van de
jezuïeten. Indien er op het april-
congres van de Argentijnse bisschop
pen "een omzwaaien plaats zou vin
den naar de denktrant van het Va-
tloaan, zou dit van grote invloed op
het regeringsbeleid zijn. Toch schij
nen in Argentinië de krachten van
de .status quo' sterker te zijn.
Vooruitstrevend
In tegenstelling tot Argentinië is de
meerderheid van de priesters in Bra
zilië onder leiding van Dom Hel
der Camera vooruitstrevend. Terwijl
de Argentijnse kerk de dictatuur al
daar steunt, bestrijdt de Braziliaanse
het totalitaire regime van president
Arthur Costa e Silva. De kardinaal
aartsbisschop van Sao Paulo, Agnel-
lo Rossie, weigerde een ridderorde
die de regering hem wilde verlenen.
De conferentie van bisschoppen ver
klaarde zich solidair met drie uitge
wezen Franse priesters. De pauselij
ke nuntius Sebastlano brak de
weerstand van enkele conservatieve
bisschoppen, terwijl hij een brief
van het Vaticaan voorlas. Hierin
werd de interventie van de geeste
lijkheid in de politieke strijd om de
verwezenlijking van sociale heiwor-
mingen goedgekeurd. Dit voerde tot
protest tegen de willekeur, waarmee
de president en de officieren momen
teel in Brazilië regeren.
Do Braziliaanse bisschoppen willen
de plaatselijke liefdadigheid, die
een groot deel van haar energie op
eist, aan de staaf overlaten en zieh
van haar kant voor het grootste deel
wijden aan de massa, vooral in het,
noordoostelijke hongergebied, waar
hij zij allereerst denken aan alfabeti
sering, en aan oprichting van lande
lijke vakverenigi u gen.
Ook in Ecuador zijn de priesters
in .opstand'. 440 geestelijken hebben
in een brief aan de aartsbisschop
van Quito, monseigneur Pablo Munoz
Vega. geprotesteerd tegen de aan-
stelllng van een nieuwe wijbisschop
zonder hun inspraak: .Wij willen in
telligente bisschoppen. d:e de clerus
en de gelovigen begrijpen, en geen
lieden met een uit ae mode geraakt
vals aureool van hot aristocraten
dom en zonder echte priesterlijke
roeping'.
In Chili is het christendemocratische
regime en de geestelijkheid voor
uitstrevend, En ook daar bestaat
een extreme groep van de katholieke
feugd, die haar beweging jonge
erk' noemt en die door de geweld-
da:!.go bezetting van de kathedraal
van Santiago kort voor de pauselij
ke -eis vorig jaar opschudding ver
wekte. Maar deze beweging schijnt
vooralsnog weinig invloed te heb
ben.
Ook in Uruguay heeft de kerk na
de benoeming van bisschop monseig-
VCD VCl lIVEfc'ü'
MUTATIES S?
*Zll lrit.lt.
NED.
Beorpen te
purus te Ede: KestoS5j0'7
Jong te Houte (Utr): t« 'Ditn,.;n
duin-Capelle T Langerak Soren
daal. hulst
Bedankt voor Woudricneff. &sv
•ging) G. J. Wlsgahof te sluis -
wezep C. van Schoonhoven ^jW!lV(ior
wijk; voor Rijsoord P C. M/jo janr.
Ha Hingen. jftlSStN
GEREFORMEERDE Kff« can*
Beroepen te Waddinxveen D«ine va-
deraar te Voorschoten. JWEStk/
Bedankt voor Onst wedde C -vdering g
Garijp. J
Aangenomen naai MUivkcnM*
de Kok te Waddinxveen, die*
voor Marrum (Fi i. MeeinvetT
sen en voor Nieuw-Weerdingfc r
rUCADZ,\s
GEKKE. KERKEN VIUI«E*Wellnge.
Beroepen te Leek T. Dekketowkon
Aangenomen naar Ha'Jf''BULST
Boersema te Middelstui
CHRISTELIJK GI0R1
Bedankt, voor Rotterdam-"
Tams te Barendrecht.
ielstum .1' uur
GKREFKIJVan d„
)tterdam-H'*llDi)KL
uur ,tn.
JlUlS -
toni
WESI li
near Carlos Part el li eeaj]
houding voor snelle
mingen aangenofhen,
heeft onlangs de bisscl
ferentie van president t
vrijlating van de politieke W
nen geelst, zonder resiiua^B
gens. De .opstond van dein.
ken' Is voor het groots!
genera lieprobleem. jUDtuii,
Als men niet naar Braa-Tl jaar.
zijn de 70-.jarig.-ii niee*i»BJSsiN
vatief en de 10-jnrig® tornt lc
vooruitstrevend. Maar <k J
van Latijns-Amerika ?y*j''©PCAVï
dal de stntelutirvi-rand"®pE2E R
lang meer uitgesteld 1d|nn?W. v
De .priesters van de der*L
zijn verwikkeld in een
de tijd.
Kortenieestraat 25, Bergen op Zoom
