EISENHOWER (78) OVERLEDEN
Jachthavenplannen aan Grevelingen:
na afsluiting plaats voor 1500 boten
Nationale rouw in Verenigde Staten
Woensdag begrafenis
in Abilene (Kansas) r«
KABINET GEEFT FIAT
AAN BOUW-CAO
Amnestie
in Spanje
PRINS BERNHARD
EN LUNS NAAR
BEGRAFENIS
Vandaag
in de
krant...
Boüw-cao
,Sea Quest'
VVD
Aardbeving
KOMENDE MAANDEN OVERLEG
OVER BELEIDSMAATREGELEN
Eisenhower
MOGELIJKE ACTIES VAKBEWEGING
IN VERBAND MET PRIJSSTIJGING
BRUINISSE, BROUWERSHAVEN EN MIDDENSCHOUWEN
Op langere termijn
2500 ligplaatsen
80 hectare
Voormalig minister
veroordeeld in
Oostenrijk
212e jaargang - no. 74
PROVINCIALE ZEEOWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
DlractU N V 3.h. Mil. m C PmlmliK
«urm Vll»ln«*n. Wal>tr»t 33-40, t
ZlwlklM, ni. UI. 3344, .dm. UI. 20*4 e 4
i O. A. U Kok. 9 Akonn.prlJ* 1,10 M' wMk, f 14,23 kw.rt
r.4. 2073/114», *4«. 2173). Gom, GroU Markt 2, UI. 4140 (ka
>4v. (fnu. 3 rpf.l.) 27 ct par rrg.l (min. 1.33). .blmn bur. tf
ra 23 amit (laai. 4»» bh.)
Nlaumatraat 22. UI. 4437.
s 333300. PZC. Mlddalbura
Zaterdag 29 maart 1969
AFGODERIJ VAN
BLOTE JUF'
Pagina 2
Voor levensbeschrijving oud-presi
dent Elsenhower, zie pagina 3.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Oud-president Dwight David Eisenhower is
gisteravond om vijf voor zeven op 78-jarige leeftijd overleden
in het Walter Reed-Iegerziekenhuis buiten Washington. Hij zal
woensdag worden begraven in Abilene, Kansas, het plaatsje waar
hij in 1890 werd geboren, vlak bij de bibliotheek die na zijn pre
sidentschap werd gebouwd en die de documenten met betrekking
op zijn leven en carrière bevat. De begrafenis zal worden vooraf
gegaan door speciale diensten in Washington, waar hij vandaag
opgebaard zal liggen onder de koepel van het congresgebouw, de
zelfde plaats waar ook tienduizenden afscheid namen van presi
dent John Kennedy.
Maandag wordt de laatste eer be
wezen in een dienst die onder an
dere aal worden bijgewoond door
generaal De Gaulle, die Washing
ton niet meer bezocht sinds de
dood van president Kennedy in
1963. De erewacht zal er worden
gevormd door de chefs van staven.
Nixon
President Nixon, die zich onmiddellijk
na het bekend worden van het overlijden
van de generaal naar het ziekenhuis be
gaf. en daar een half uur na het over
lijden aankwam, heeft de nationale rouw
afgekondigd en zijn afspraken voor de
komende vijf dagen afgezegd. Van het
Witte Huis en van de andere regerings
gebouwen hangen de vlaggen halfstok,
en blijven zo gedurende dertig dagen
bij presidentiële verordening hangen.
De president bevond zich bij ziin be
zoek aan het ziekenhuis in gezelschap
van minister van buitenlandse zaken
William Rogers, minister van defensie
Meivin Laird, en van zijn adviseur dr
Henry Kissinger.
In een voorlopige verklaring noemde
president Nixon het overleden oud
staatshoofd. die hij acht jaar als vice-
president diende .een man die een in
spiratie was voor allen, en die voor
allen die hem kenden een moreel voor
beeld stelde. Zelfs in zijn dood Iaat hij
een grote geestelijke aanwezigheid ach
ter aie nooit zal sterven'.
.Reus van onze tijd'
DEN HAAG (ANP) De RVD
deelde gisteravond mee dat bij
de begrafenis van oud-president
Eisenhower Nederland zal wor
den vertegenwoordigd door
prins Bernhard en door de mi
nister van buitenlandse zaken
mr Luns.
Minister-president P. J. S. de Jong zond
een telegram van rouwbeklag namens de
Nederlandse regering aan mevr
Eisenhower.
De Nederlandse ambassadeur
Washington heeft namens de minister
president een telegram van deelneming
gezonden aan president Nixon.
Minister mr Luns betuigde zijn deelne
ming in een telegram aan zijn Ameri-
Namens de Nederlandse regering werd
(Zie slot pag. 9 kol. 7)
Oud-president Johnson verklaarde van
uit ziin ranch in Texas ,een reus van
onze tijd is heengegaan. Zijn dood laat
een lege plaats acnter'. Oud-president
Truman, cue op het ogenblik vakantie
houdt in Key West (Florida), zei .hoe-
(Zie slot pag. 9 kol. 6)
HET kabinet heeft gisteren z(jn
goedkeuring gegeven aan de bouw-
cao (pagina 1).
HET BOOREILAND .Sea Quest'
is na een dokbeurt van enkele we
ken van de Scheldepoortwerf ln
het Sloe vertrokken (pagina 2).
IN Groningen ls de algemene ver
gadering van de WD begonnen
met uitspreken van een rede door
mr E. H. Toxopeus (pagina 11).
EEN aardbeving eiste in Turkije
zeker 53 dodenlj (pagina 11).
Binnen- en buitenlands
nieuws: pag. 1, 3, 9,11 en 13
Zeeuws nieuwspag. 2, 4, 5
Kerknieuwspag. 6
Sport: pag. 7
pag. 17: Ulbricht'a regime in feest
stemming. een reportage over
Oost-Duitsland van ome Haagse
redacteur.
pag. 10: economische problemen in
Latijns-Amerika, Ajoeb Khan liet
teugels schieten in Pakistan en
Wilson naar Nigeria,
pag. SI: dr J. Presser neemt af
scheid van universiteit; letterkun
dige kroniek door Hans Warren,
pag. SS: vormingswerk voor reli
gieuzes in Sluiskil; culinair avon
tuur en Van en voor haar.
pag. SS - L. A. Kaptein: makelaar
voor hervormde kerk; discussie
over erkegronden via Zeeland nu
ook elders; Stemmen uit de ker
ken: Ernstige vraag uit hervormde
kerk aan gereformeerde synode,
pag. 27: dammen, schaken, bridge,
puzzel en prijsplaat.
pag. 29: radio en televisieprogram
ma voor het weekend,
pag. SI: beurs en financieel
nieuws.
NA VIER UUR VERGADEREN:
DEN HAAG (GPD) Het kabinet heeft na een vier uur durend
beraad besloten de bouw-cao ongewijzigd goed te keuren. Vooral bij
de ministers Witteveen (financiën) en De Block (economische zaken)
bestonden bezwaren tegen het deel van deze grootste cao (250.000)
dat op 1970 betrekking heeft omdat daarin een loonkostenstijging
van circa 8,8 pet was verdisconteerd. Niettemin heeft minister Rool-
vink (sociale zaken), voorstander van het ongehinderd laten pas
seren van de nieuwe bouw-cao, kans gezien voor zijn zienswijze een
meerderheid in het kabinet te vinden.
ken en bijna maande Is gespeeld rond
deze cao. Deze gang van zaken is on
aanvaardbaar voor de vakbeweging.'
Dit zegt de heer Buijs, voorzitter van de
NVV-bouwbedrijfsbon-: in een commen-
Zie slot pag. 11 kol. 7)
WASHINGTONOud-president
Eisenhower zal woensdag worden
begraven in Abilene. Het stoffelijk
overschot van de generaal zal
voor het per trein nnar die plaats
zal worden overgebracht eerst 2A
uur staan opgebaard in het Capi-
tool, het gebouw van het congres.
Het stoffelijk overschot hier bij het
verlaten van het Walter Reed-zie-
kenhuis.
Voor daden uit
burgeroorlog
MADRID (RTR, AFP) Het be
wind van generaal Franco heeft
vrijdag een algemene amnestie af
gekondigd voor zijn tegenstanders
uit de burgeroorlog van 1936- '39,
maar degenen die hoopten op vrij
lating van huidige politieke gevan
genen teleurgesteld.
De maatregel werd na afloop van een
kabinetsvergadering, die onder leiding
stond van ïVanco, bekendgemaakt door
de minister van voorlichting, Fraga
Iriharne. Deze deelde mee dat de am
nestie gold voor .alle tenlasteleggingen
die voortvloeien uit daden welke voor t
april 1939 z(jn begaan'.
Hiertoe was besloten ter gelegenheid
van het feit dat het dinsdag a.s. dertig
jaar geleden zal zijn dat de burgeroor
log eindigde. .Historisch gezien kunnen
we vandaag zeggen dat de oorlog in al
zijn nawerkingen definitief geëindigd is,
tot heil van Spanje', zei de minister.
OP DE VLUCHT
VOOR POLITIE
.GEVELTOERIST
TROK VEEL
PUBLIEK IN
ZWOLLE
ZWOLLE (GPD) - Een 35-jartge
Inwoner van Zwolle heeft vrij
dagmiddag voor sensatie gezorgd
door ruim 2,5 uur lang langs de
balkons van een elf verdiepingen
hoog flatgebouw in zijn woon
plaats te klauteren.
De mELn was over het balkon ge
vlucht, toen de politie hem in ver
band met een serie inbraken wil
de arresteren. De pokte van de
Noordoostpolder haul de aanhou
ding van de Zwollenaar verzocht.
Verschillende politiemannen waar
onder twee hoofinspecteurs, als
mede in de flat wonende burgers
schakelden al hun overredings
kracht in om de man ertoe over
te halen zijn levensgevaarlijke po
sitie ruim 40 meter boven de
begane grond op te geven. Eerst
na ruim twee uur besloot de in
middels verkleumde inbreker ech
ter pas een flatwoning binnen te
stappen. Omstreeks twee uur be-
Sven enkele agenten zich naar
fiat waarvan men wrist dat
C. E. er in het huis van een vriend
vertoefde. De man weigerde ech
ter de deur te openen. Ook niet
toen een half uurtje later enkele
rechercheurs verschenen. Om de
man toch te kunnen arresteren
werd er een ruit geforceerd, doch
toen de politie de woning was
binnengedrongen, was E. al over
het balkon geklommen en klauter
de hij als een aap langs de gevels
van de torenflat. Z n laarzen en
jas wierp hij naar beneden opdat
de kledingstukken z'n klauterpar-
tij niet zouden bemoeilijken. Ken
nelijk had de inbreker gehoopt
op die manier voor de politie te
kunnen vluchten, maar de meters
hoge steile wand aan de onderzij
de van de flat bood daar geen
gelegenheid toe. Ook weigerde E.
zijn riskante show, die inmiddels
al door vele honderden buurtbe
woners werd gade geslagen, re
beeindigen. Geüniformeerde poli
tiemannen, rechercheurs, de hoofd
Inspecteurs J. Pruis en C. Oost-
dijk alsmede de bewoners van de
flat gebruikten alle overredings
kracht om de man binnen te ha
len. Hij bleek echter voor geen
reden vatbaar. Van een fiatbe
woner kreeg hij een sigaret aan
geboden. die hij als een volleerd
uitzicht gesteld als hij een woning
binnen zou stappen, maar dat
deed hem aleen maar besluiten
zijn klauterpartij te hervatten.
Zo klom hij van de ene verdie
ping naar de andere, wat de po
litie noopte steeds andere posi
ties ln te nemen. Naar binnenko
men wilde hij niet. H11 dreigd<
zelfe naar beneden te zullen sprin
gen ais politiemannen te di<
icht
in zijn buurt zouden komen. Om
streeks half zes gelukte het hoofd
inspecteur Pruis eindelijk een se
rieus gesprek met de inbreker te
voeren. De man was inmiddels
flink uitgeput en verkleumd. Toen
hij eindelijk op een balkon klom
en een woonkamer binnenstapte
Minister Roolvink werd daarbij gesteund
door het zeer positieve advies van de
loonpolitieke adviescommissie, een rap
port van werkgeverszijde dat de loon
kostenstijging in 1970 kan worden op
gevangen en de mededeling van het
Centraal Planbureau dat een stijging
van het prijspeil van 6.5 procent of 7
procent moge!
Resullaal
Door de gunstige beslissing van het
kabinet krijgen de werknemers in
de bouwnijverheid een loonstijging
van 6,5 procent met ingang van 1
maart van dit iaar en een loonsver
hoging van 5,5 procent per 1 maart
van het komende jaar Het contract,
dat een looptijd heeft van 22 maan
den voorziet verder ln een arbeids
tijdverkorting van een kwartier per
1 januari 1970. Deze arbeidstijdver
korting was de bouwvakarbeiders het
vorig jaar onthouden door een ingrij
pen van minister Roolvink ln de
bouw-cao.
.Dat de bouw-cao er door is gekomen
stemt mij tot tevredenheid, maar ik heb
geen goed woord voor het spel, dat we-
Rijnpoorthaven
ROTTERDAM
IN BEROEP
BIJ MINISTER
ROTTERDAM (GPD) B en w van
Rotterdam zijn door de gemeenteraad
gemachtigd de minister van volkshuis
vesting en ruimtelijke ordening te ver
zoeken de provincie Zuid-Holland een
aanw(jzing te geven het streekplan
Westland zodanig te wijzigen dat een
complete Rjjnpoorthaven (voor veerdien
sten en containervervoer) kan worden
aangelegd.
Deze beslissing van de Rotterdamse
raad was nodig daar kortgeleden pro
vinciale staten van Zuid-Holland had
den geweigerd medewerking te verle
nen aan herziening van het streekplan,
nodig voor de a.'
De CPN en de
stemmen) waren ti
S. van der Ploeg ANAB):
UTRECHT (ANP) De vakbeweging overweegt de mogelijkheden
van acties als de prijzenslag niet door de regering wordt gewonnen.
De voorzitter van de bij het NW aangesloten Algemene Nederlandse
Agrarische Bedrijfsbond, de heer Sake van der Ploeg, zinspeelde
vrijdagmiddag tijdens een vergadering van de vakgroep zuivelbewer-
kers van zijn bond op dergelijke acties.
Binnen de kring van het NW zijn reeds s
stratieve bijeenkomst in Den Haag, protc
uren of opënbreking van de collectieve arbeidsovereenkomst.
mogelijkheden genoemd een demon
stratieve bijeenkomst in Den Haag, proteststakingen van een dag of van enkele
.Als de prijzendruk aanhoudt, moeten we niet weer de kant van loontoeslagen
op', zo meent de heer Van der Ploeg. B(j de uiteindelijke standpuntbepaling zal
volgens de heer Van der Ploeg veel afhangen van hetgeen de regering ln sep
tember laat weten over hetgeen haar ln 19?0 voor ogen staat. Als er in het na
jaar een golf van looneisen ontstaat, ls de regering daarvoor verantwoordelijk,
omdat zij de prijzen tot nu toe niet in de hand heeft gehouden, ondanks herhsialde
waarschuwingen van de vakbeweging, aldus de heer Van der Ploeg
GOES Terwijl in het Brou-
wershavense Gat wordt gewerkt
aan de afsluiting van de Greve
lingen, bereiden de gemeenten
aan het toekomstige binnenwa
ter zich voor om de verwachte
stroom watersporters de ge
wenste accommodatie te kunnen
bicden. Als de plannen allemaal
worden gerealiseerd, zullen in
de vrij nabije toekomst 1500
schepen van recreanten in een
keten van jachthavens aan de
Schouwse kust ligplaats vinden.
Een aantal dat op wat langere
termijn - ruw geschat - nog eens
zal kunnen worden uitgebreid
met een 1000.
Inventarisatie van de plannen van de
gemeenten aan het toekomstige meer
geeft het volgende beeld:
De eerste aanzet van de jachtha
ven in Brulnisse met 100 ligplaat
sen komt in april van dit Jaar
klaar. Brainisse heeft een plan voor
uitbreiding van de Jachthavenaccom
modatie met 500 plaatsen.
Brouwershaven wil de bestaande
jachthaven voor 100 schepen vergro
ten tot een capaciteit is bereikt van
een kleine 400 ligplaatsen.
De gemeente Scharend ijke heeft
de GrontmiJ opdracht, gegeven een
plan te maken voor aanleg van een
jachthaven voor een 500 boten in
Scharend! Jke.
Ais de Grevelingen is afgesloten
komt de werkhaven bij Den Osse
gemeente Brouwershaven vrij
en provinciale waterstaat maakt stu-
maar ook daar zullen vele tonnen
mee gemoeid zijn.
ij de dood van Eisenhower
denkt de generatie die de
tweede wereldoorlog bewust
beeft meegemaakt, vermoede-
lijk eerder aan de generaal tlan
aan de president In de jaren
1944-1945 immers was Eisen
hower in ons werelddeel het symbool van
het energieke Amerika, het immenss
land dat Europa in het donkerste uur van
de tyrannie bevrijdde. Die hulp werd ge
geven met een allure, die weinig op de
conventioneel-militaire stijl leek. die In
Europa een vanzelfsprekende traditie
was. Daarover zijn tientallen verhalen
ln omloop, waarin met name Eisenhower
en zijn Britse tegenhanger Montgome
ry voorkomen als voorbeelden van twee
uiteenlopende levenshoudingen. Zo wordt
verteld dat Eisenhower en Montgome
ry eens tijdens een bespreking werden
gestoord door een Jong Amerikaans sol
daat. die zijn hoofd om de deur stak en
meedeelde: ,Ike, Ik neem als Je het goed
vindt de jeep vanavond mee'. Waarop
Montgomery In opperste verbazing op
merkte, dat de bewuste Jongeman ken
nelijk niets van discipline afwist. .O Ja
wel'. zei Eisenhower, .het ls een heel be
leefde jongen, de meesten nemen name
lijk mijn jeep zonder vragen mee
Het zal wel een fictief verhaaltje zijn.
maar het tekent niettemin Iets van de
verschillen tussen Amerika en Europa
ln die dagen. De Amerikaanse militair»
bevelhebbers - met Eisenhower voorop -
delegeerden zoveel als maar mogelijk
aan hun ondercommandanten, zij kregen
globale opdrachten, terwijl daarentegen
een Europees bevelhebber als Mont
gomery er een gedetailleerde commando
voering op na hield. Van decentralisatie
was bij hen weinig of geen sprake.
Het ging inderdaad om een totaal ver
schillende benadering, wellicht nog
het best aan te geven met de aandui
ding autocraat (Montgomery) en de
mocraat (Eisenhower). De Amerikaan
se generaal hield zelfs bij zijn bevelvoe
ring rekening met de publieke opinie,
hij vond dat heel normaal, want het
Amerikaanse volk had hem Immers uit
gezonden. Toen ln augustus 1944 Mont
gomery een bepaald voorstel deed wei
gerde Eisenhower: .Het Amerikaanss
publiek zou er niet achter staan', vond
hij. .en de publieke opinie moet tenslotta
de oorlog winnen'. In de oren van Mont
gomery was dat de reinste kettery. Zijn
antwoord: ,Een oor
log wordt met over
winningen gewonnen,
geef de mensen een
overwinning, het inte
resseert hun niet wie
die behaald'. Eisenhower was een politiek
generaal ln de goede zin van het woord:
hij was er zich scherp van bewust dat
militaire acties geen doel op zichzelf zijn,
maar dat aüe strategie tenslotte een
vorm van politiek was. dat wilde ln dit
geval zeggen een Amerikaans-democra
tische politiek. Men vergisse zich ech
ter niet: deze Elsenhoweriaanse benade
ring liet geen grensoverschrijdingen toa
als men poogde zijn gezag principieel
aan te tasten. Montgomery heeft van
hem ln dit opzicht enige harde lessen
gekregen. Toen hij tijdens een stafbe
spreking in augustus 1944 Eisenhower
felle verwijten deed op een nogal onge
zouten manier zei deze kalm: .Rustig,
Monty, zó kun J(J niet tot me spreken. Uc
ben jouw chef
Als president koos Eisenhower voor
zijn .bevelvoering' vrijwel dezelfde
methodiek als die hij als opperbevelheb
ber had toegepast. H(J delegeerde veeL
Daardoor kregen mensen als Nixon -
toen vice-president - en vooral Forster
Dulles (buitenlandse zaken) grote be
voegdheden, veel groter dan functiona
rissen onder vorige presidenten hadden
gehad. Dat was qua organisatie wellicht
de kracht van deze regering, maar poli
tiek gezien de zwakheid van het Eisen
hower-be wind: het droeg geen sterk per
soonlijk stempel. Clinton Rossiter heeft
in een befaamd boek over het Ameri
kaanse presidentschap geschreven, dat
Elsenhower onwillig was .zijn best te
doen een president te zijn", hij gebruikte
zelden de enorme mogelijkheden van zijn
grote bevoegdheden. Hij wilde geen
krachtig leider wezen, maar veelmeer
voorzitter van een groep mensen die met
elkaar het land bestuurden. Vandaar ook
dat hij ln zijn toespraken krachtiger leek
dan hij bereid was te zijn. James Reston
zei er over: .Hij is ook in de politiek een
golfspeler. daarbij is zijn uithaal altijd
beter dan zijn slagEisenhower was
geen dwingende machtsfiguur, maar
een intelligent coördinator, die zijn men
sen bekwaam wist te kiezen. Zijn be
leidsbenadering als generaal en als pre
sident was tevens zijn levenshouding: hij
wenste niet te domineren, machtsuit
oefening was niet zijn hoogste doel De
ze levenshouding gaf hem tevens een
scherp inzicht In allerlei machtsontwik
kelingen van deze tijd.
Van dit inzicht getuigde de president
toen hij het ambt overdroeg aan de
jonge Kennedv .Wij moeten er voor wa
ken'. zo zei hij bij die gelegenheid, dat
het militair-industriële complex geen on
gecontroleerde macht wordt ln divers®
regeringsinstanties. In dit opzicht be
staat het gevaar van een rampzalige
toeneming van ontverantwoorde macht,
een gevaar dat zal blijven bestaan' Een
opvallend woord voor een man. die het
grootste deel van zfjn leven militair was
geweest. Maar juist daarom een waar
schuwing om ter harte te nemen Ztj eaf
bovendien nog weer duidelijk aan. dat
Eisenhower democraat in hart en nieren
was Ztln bevelvoering in Europa en ziin
presidentschap verschilden in dit op
zicht niets van elkaar: op beide hoge
posten was Dwight D. Eisenhower een
integer democraat Europa heeft zijn
bestaan mede aan hem te danken.
Uitvoering van de projecten zal b:j
elkaar miljoenen guldens vergen. Vol
gens de huidige ramingen zou de
ote Bruse jachthaven drieëeneen-
half miljoen gulden gaan kosten, de
aanleg van de haven in Brouwers
haven exclusief noodzakelijke
voorzieningen vergt, volgens ra
ming, een kleine miljoen gulden en
voor de Scharendijkse jachthaven is
nog geen kostenschatting bekend,
In Brulnisse maakt de jachthaven
onderdeel uit van een zeer groot re
creatieplan. dat ruim 80 nectare
grond beslaat. De nieuwe jacnlhaven
van Brumisse zal gedeeltelijk wor
den benut voor sportvissenj. De ha
ven is geprojecteerd naast de rijks
werkhaven. Men zal het geheel in
de slikken moeten uitgraven. Naast
de jachthaven zijn in het recreatie-
(Zie slot pag. 4 kol. 6
WENEN (RTR) De voormalige Oos
tenrijkse socialistische minister van bin
nenlandse zaken Franz Olah Is rrjjdag
ln Wenen wegens fraude tot een jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
