IGEND
v. d. Meer
Flash-boetiek
extï<*
ALLERLEI
GEEN ZEEUWEN OP DE
JAARVERGADERING IN TILBURG
K0NRAAD
IJZERHANDEL
EDWARD
FRABLEWICZ:
,MIJN
MOEDER
ZEI:
ALS
JE
IETS
WEGGEEFT,
KRIJG
JE
'T DUBBEL
TERUG....'
GRASMAAIMACHINES
TUINGEREEDSCHAP
BOEING, CARAVELLE,
CONCORDE
TUINSTOELEN,
TAFELS, PARASOLS AXEL
MOOIER IN..
WOENSDAG 26 MAART 1969
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
SAS VAN GENT ,Ik hou van Holland, van de
koningin en van Saa van Gent. Mijn moeder zei
altijd: als je iet» weggeeft, krijg je het dubbel
terug. Dat is waar, maar je moet werken, altijd
maar werken. Nooit zeggen: dat doe ik niet. Wél
doen.'. Edward Frablewiczt Pool in Sas van Gent,
voelt rich een gelukkig mens. Met nieuwjaar is hij
65 geworden: een kleine, gezette man, met een bril
vol verfspatten. Dat komt van de schilderijen die
hij maakt. Er hangen er een paar in zijn kosthuis,
cafetaria .Flora', een zaak met een pinao in de ge
lagkamer en échte Frablewiczen erboven.
Edward woont 26 jaar in Sas van Gent, hij neemt
op z'n Frans koffie met cognac en praat nog steeds
een beetje Pools: internationaler kan het niet. ,Ik
ben geloren in Yökow en ik heb ook in Rusland
gewoond. Mijn ouders blauw bloed, weet u wel.
Met de revolutie in Rusland, in 1917f zijn we weer
naar Polen teruggegaan. Maar daar kwamen ook
de communisten. In 1925 ben ik gevlucht. Ze had
den mijn vader doodgeschoten. Ik ben naar Parijs ge
gaan en heb in Frankrijk gewerkt als attractie,
in de pauze van de film. Stomme film toen nog.
In Frankrijk leerde ik ook een Nederlandse vrouw
kennen. Wij wilden naar Nederland, en zo kwamen
we In 1932 in Zuiddorpe. Maar ik mocht eerst niet
mot haar trouwen omdat ik geen papieren bad. Dat
is later toch in orde gekmen, via mensen ln Bel
gië die Ik kende. Ik had goede relaties blauw
bloed, nietwaar?' In de oorlog moest hij naar Duits-
Edvjard Frablewicz
ik hou van Holland
land, waar hij in '42 dankzij de kronkelige be
slissingen van het nazi-bewind weer heelhuids
vandaan kwam. ,Ik had niete meer. Alleen kreeg
ik een beetje geid door af en toe eens een schil
derijtje te verkopen. Ja. dat moest wel. Later ben ik
nog een tijdje als tolk geweest, toen hier in Sas
van Gent Tsjechoslowaken van de Skoda-fabrieken
apparatuur voor één van de Industrieën aan kwa
men leggen. Voor de Amerikaanse troepen heb ik
allerlei karweitjes gedaan. Na de bevrijding wilde
ik proberen met de Poolse militairen mee te gaan,
maar dat lukte niet. Ik ben toen gewoon weer in'
Sas van Gent gaan wonen'.
SCHILDEREN
Na de oorlog verdiende Frablewicz intussen van
zijn vrouw gescheiden zijn boterham als huisschil
der. De laatste jaren knapt hij bij mensen die dat
vragen karweitjes op, hij houdt zich bezig met zijn
schilderijen en speelt bas in het muziekkorps ,De
Verenigde Vrienden'. ,Yoor mij betekent 65 jaar
niet zoveel. Ja, je krijgt pensioen. Maar verder stoor
ik me er niet aan. Gewoon doorgaan. Ik ben nog
gezond. Ik heb allerlei plannen: mozaïek gaan ma
ken en een iitoon bijvoorbeeld. Dat moet ik kunnen.
Ach ja, natuurlijk blijf ik ook mensen helpen. Mijn
moeder zei het toch al Edward Frablewicz met
schilderijen, koffie-eognac. Poolse herinneringen en
een brede glimlach is een gelukkig mens. Onver
beterlijk
Met belangstelling en stijgende be
wondering hebben wij de ontwikke
ling gevolgd van de laatste officier
van justitie die zijn intrede heeft ge
daan in Zeeuwsch-Vlaanderen. Er is
het afgelopen jaar nogal wat ver
loop geweest. De eerste officier
ervaring en gezag bewijzen en ei
sen op de groene tafel legde. Hij
liet zich niet intimideren door geëx
alteerde uitroepen en tegenwerpin
gen van de verdachten, die ook met
een larmoyante houding nauwelijks
een voet aan de grond krogen. Maar
de periode van mr Lebret ligt al
weer een tijd achter ons en het is
moeilijk om uit onze herinnering een
duidelijk beeld van deze officier te
schetsen. Op een zeker moment n
1968 zat er een nieuw gezicht achter
de groene tafel: mr H. Sprey. Een,
althans naar het uiterlijk te oorde
len, nog jeugdige figuur met scher
pe gelaatstrekken. Zijn optreden kon,
voor het geïnteresseerde publiek,
vaak boeiend zijn. Er ging iets vrien
delijks uit van de wijze waarop hii
diverse verdachten een goede raad
meegaf. Wij weten niet of hij dit
advies doorberekende in de te eisen
boete. De ervaring heeft ons geleerd
dat men een nieuwe officier van jus
titie, vooral wanneer het nog jonge
juristen betreft, moeilijk bij de écr-
ste de beste gelegenheid kon beoor
delen. Men heeft namelijk gauw de
neiging, zo verging het ons tenmin-
zal ongezouten kritiek zijn deel zijn
en wie weet wat er nog meer op
volgt. Een officier van justitie moet
men evenwel in de gelegenheid stel
len om enkele malen een generale
repetitie te spelen. De beoordeling
valt nadien dan vaak heel anders uit
dan men aanvankelijk had gedacht.
De zittingen waarbij mr Sprey op
trad als officier van justitie hebben
we altijd met plezier gevolgd, al
heeft hij wel onze sympathie enigs
zins verspeeld toen hij op een gege
ven moment we signaleerden het
reeds eerder in deze rubriek voor
één zitting zoveel verdachten opriep,
dat de lunch erbij inschoot. Eind
1968 vond er alweer een aflossing
van de wacht plaats en werd de voor
het openbaar ministerie gereserveer
de zetel achter de groene tafel in
genomen door mr C. W. Mouton.
Wederom iemand die waarschijnlijk
nog niet lang de titel mr voor zijn
naam mag voeren. Met andere
woorden: wederom een jeugdige of
ficier van justitie. Misschien nog
sterker dan wij dat bij mr Sprey
hadden gezien, begon mr Mouton ui
terst bedeesd, bijna verlegen aan
doend, zijn functie in het openbaar.
Men moet daar niet al te schamper
over denken. Het lijkt ons allerminst
eenvoudig om als jongeman van
(wij doen nu even een ruwe schat
ting) nog geen dertig jaar mensen
die som3 vele jaren ouder zijn te
gaan vertellen wat ze allemaal fout
hebben gedaan. Daarmee gaat men
lijnrecht in tegen het van oudsher
bakende gezegde dat de ouderdom de
wijsheid in pacht heeft. Maar het is
uiteraard buiten kijf dat een afge
studeerd jurust meer op de hoogte
is met de rechtspleging dan de voor
het hekje verschijnende verdachte
(tenzij de verdachte meester in de
rechten is. maar dat is een zeldzaam
heid). Daar moet een jeugdige of
ficier van justitie even aan wennen,
hij moet de natuurlijke wetten die
ouderdom en wijsheid in hetzelfde
lichaam onderbrengen van zich af
schudden. Mr Mouton is daar glans-
ficier nog met gemengde gevoelens,
na de tot nu toe laatste zitting wa
ren we bijkans laaiend enthousiast.
Mr Mouton bracht vuur in de rechts
zaal. Wanneer een verdachte werd
bijgestaan door een advocaat, beet de
officier zelfs gretig in op het door de
raadsman gehouden pleidooi, Dat kon
soms leiden tot een boeiend verbaal
steekspel. In dit verband willen wij
even het verhaal weergeven dat een
advocaat vertelde om aan te geven
hoe makkelijk men. zonder het te
merken en zonder ook maar daar
toe de bedoeling te hebben, de grens
tussen Zeeuwsch-Vlaanderen en Bel
gië soms overschrijdt. Zo was eens
een officier van justitie op vakantie
in de omgeving van Cllnge. Te
Saard ging hij op pad. En wat wil
et geval, op een zeker moment
wordt hij aangehouden door een
rijkswacht, die hem er op attent
maakt dat hij illegaal de grens is
overgestoken en zich op Belgisch
grondgebied bevindt. Zo ziet men
maar hoe zelfs een ambtenaar van
het openbaar ministerie zich kan ver
gissen! De reactie van mr Mouton
was bewonderenswaardig. De bedoel
de officier was helemaal niet op va
kantie, maar op inspectiereis. .Bij het
openbaar ministerie doen we nog een
heleboel zelf', zei mr Mouton. De of
ficier in kwestie wilde wel eens we
ten hoever je gaan kon zonder pa
pieren. Akkoord, hij werd gepakt,
maar dat was nu precies zijn bedoe
ling. Wat ons betreft, wij hebben de
eer te requireren tot een overwin
ning op punten voor mr Mouton.
PS In de vorige .Onder Ede' is he.
laas een hinderlijke zetfout geslopen.
In het laatste gedeelte was sprake
van een verbalisant die sprak naar
aanleiding van een ervaring. Met de
rating i
bedoel
Voor grasmaaimachines
klein of groot, met of
zonder motor, elektrisch
of benzine.
lijkheid van 'l eigen knutselwerk duidelijk inziet. Getuige dit tekstje, tussen
de advertenties.Waarover praten zijl'
Het is over Uncle PetrusMelkverhaaltjes, snertverhaaltjes eiverhaaltjes
verschijnen als sneeuw voor de son. Uncle Petrus maakt lezen bijna overbo
dig.' Daar houden we ons maar aan!
UNCLE PETRUS (1)
JCrap voldoende'meer kan er echt niet af voor het laatste nummer van
Uncle Petrus II', de schoolkrant van de Petrus Hondius-rijksscholengc-
rneenschap alleen al met die naam vul ie een pagina/ in Terneuzev.
En dat, met een redactieteam onder leiding van een hoofdredacteur 'Michiel
de Feijter), die per brief aankondigt dat hii ons de krant wil toesturen, om
dat de Nederlandse pers zo van een afstand over jeugd zou schrijven. Jam
nier: Uncle Petrus' doet niets of weinig om die kloof te dempen. De in
houd van het laatste nummer: een (grappig) verhaal dat Tempel der weten
schap' heet, een ronduit slecht interview met kunstschilder Jan Wessendarp,
beroerde gedichten, een zielig stukje over een verdrietig lifter ,kwasi-diep-
zinnig gepraat van gymnasisast Jan Tollenaar f,Ik zie geen verticale lijnen
meer in de mens en vaag zie ik horizontale'wat cryptisch gesteldl school-
nieuws, dito literarire bijdragen en een stukje over soos JJopeye?in Axel.
Alleen Marijke Groenendijk (H5) doet. in een overigens ietwat verwarde
bijdrage, een poging iels over actuele politiek te zeggen. De tekeningen zijn
matig, de pretenties véle
UNCLE PETRUS (2)
Tóch is 't blad niet altijd zo geweest. De vorige jaargang bijvoorbeedl werd
regelmatig gekenmerkt door stuntwerk van heel aardige kwaliteit: inter
views met Cees Verkerk en Jan Jansen bijvoorbeeld, enquêtes naar menin
gen van leerlingen en een tikkelt je satire.
Het laatste nummer is, zo blijkt uit een mededeling op pagina 3, gecensu
reerd door de heer Janssen. Die man heeft daar bepaald een makkie aan ge
had'. Heel verfrissend overigens, om te ontdekken dat de redactie de betrekke-
.ZIJDEN'....
Waf komt de jeugd van tegenwoordig tekort T jijden': mets meer en mets
minderHet .Maandbericht van de Nederlandse vereniging tan huisvrouwen!,
afdeling Tcrneuzen, doet het probleem uitvoerig uit de doeken:
.Mijn dochtertje van acht vroeg mij laatst of ik een versje kende voor de
poesie-album van één van haar vriendinnen. Ik zocht mijn eigen oude album
op en ontdekte, dat tk haar niet aan een origineel vers kon helpen, omdat de
berijmde ,vergeet-rnij-nietjes' en reine hartjes' onveranderd in het moderns
album te vinden waren.
Het verging mij overigens precies als de schrijfster van het artikel In Den
ken en Doen' van januari 7969. Ik herinnerde mij vaag de schoolvriendinnen
en de dierbare juf. Aleen de godsdienstonderwijzer zag ik duidelijk voor me.
Niet omdat hij zo aardig was.' Oh nee, ik vond hem destijds griezelig boven
dien droogde hij onophoudelijk zijn kale schedel en handen met een grote
imtte zakdoek af. Waarom hij toch in mijn album mocht schrijven t Ook dat
weet ik nog precies: hij plakte in ieder album een jijden' plaatje en daar
waren we fel op! We telden de jijden' en als je er veel in je album had was je
een hele Piet'.
Toen ik als eerst het album van mijn dochtertje mocht schrijven, voelde
ik mij verplicht om zelf het vers te maken. Je kunt als moeder niet met zo
iets afgetrapte aankomen. Ik deed er erg mijn best op, maar het werd
toch niet meer dan een sinterklaasrijm, zonder grapjes natuurlijk.
Enfin, ik dacht dit goed te maken met een bijzonder fraai plaatje en arge
loos vroeg ik bij de boekhandel om een plaatje met zijde'.! Helaas, wist d»
verkoopster niet eens wat ik bedoelde: totaal uit de tijd dus
Helemaal treurig kocht ik er toen een met glittertjes. Dat is nu .in' en ge
lukkig weten de kinderen van mi niet wat se aan die jijden' missen
M. H. W. V.-v. d. P.
Op de in Tilburg gehouden jaarvergadering van de Zuid-Neder
landse Bond van Postduivenhouders, de ZNB, was geen Zeeuwse
vertegenwoordiging. Ondanks het feit, dat bepaalde zaken toch
wel aanleiding gegeven zouden hebben voor Zeeuwse inspraak,
aangezien diverse punten van de agenda van groot belang z|jn
voor het aankomende seizoen.
Uit het jaarverslag van de secretaris
de heer Gabriels uit Roosendaal bleek
dat het slechte seizoen 1968 een zeer
ongunstige Invloed heeft uitgeoefend
op het voorbije seizoen. Wanneer wij
echter het aantal deelnemende duiven
aan de Nationale en Bondconcoursen
in 1976 met die van 1968 vergelijken,
dan kan men de geweldige teruggang
zeer zeker niet alleen aan het onre-
regelmatige seizoen wijten.
De oorzaak van deze teruggang moet
zeer zeker voor een groot deel ge
zocht worden in het veranderde poele
systeem en de nieuwe rayonindcling,
welke lang niet overal met instem
ming is ontvangen.
De cijfers spreken een duidelijke taal
Moulins 1976: 4573d.: 1968: 3844d:
Chateauroux resp. 3221d en 2610d:
St. Vincent 10.983 en 824 ld: Limoges
1337d ,n 1610d; Dax 3228d en 5213d;
Orleans 5949d en 45.735 d: Parkeston
4063d en 3315d: Chateauroux 9297d
en 6368d; Bourges 7252d en 3944d.
Totaal in 1967 103.670 duiven en in
1968 slechts 80.880 duiven, waarbij
men dan nog rekening moet houden
1557d en 1610d; Dax 3228d en 5213d;
jaar de concurrentie niet had van een
gelijktijdig vallende Bergerac, welke
in deze telling evenals in 1967 niet is
opgenomen.
Wanneer we nu bovendien zien, dat de
klassieke lange afstandsvluchten Sint
Vincent en Dax, reeds meer dan 40
maal georganiseerd, in 1969 vervan
gen zijn door respectievelijk Pau en
Bergerac, dan menen we te moeten
stellen, dat wellicht in 1969 de terug
gang nog groter zal zijn dan het ver
lies van 22.790 duiven in 1968.
Niet voor niets merkt de secretaris
van de ZNB op, dat hij. als niet spoe
dig een regeling wordt gevonden,
welke de instemming van de deelne
mers kan wegdragen, de toekomst
van de nationale concoursen zwart in
ziet.
Dat men de teruggang in deelname
niet op het slechte weer moet afschui
ven, blijkt vooral uit de deelname aan
Slnt-Vlïicent. De belde voorgaande
vluchten Moulins en Chateauroux
hadden een buitengewoon succesvol
verloop gehad.
beslag genomen hebben, want het is
een droevige ervaring, dat praktisch
ieder jaar opnieuw uit het accoun
tantsrapport moet blijken, dat er
prakisch geen controle uit te oefenen
is op het aantal verzonden duiven....
Dit houdt in, dat er tevens geen con
trole mogelijk is op de juistheid van
de afgedragen reiskosten.
In feite moet na elke inkorving met
de verzender een staat meegegeven
worden, waarop elke duif verant
woord is.
Zo zijn b.v. op Bergerac alleen de
ontvangen kosten van de afdeling
Zeeuwsch-Vlaanderen verantwoord.
Eveneens is het onbegrijpelijk, dat
Sint Vincent en Dax, welke een nor
male deelname kenden. Sint Vincent
minder dan voorheen, doch steeds
nog een zeer behoorlijk aantal, een
verliespost opleverden om van te dui
zelen. Naast de reeds verantwoord»
verliesposten van resp. 1456,49 en
1688,96 komt er nu nog een na af
rekening bij van ongeveer 3500, het
geen aan de spoorwegen te weinig be
taald zou zijn.
Aangezien de bond deze reizen per
maand berekenen in plaat» van zoals
verwacht per wagen.
Deze financiële tegenvaller reduceer
de de winst van 1968 praktisch tot
nihil.
Radio Brussel bleek voor de duiven-
berichten onmisbaar. Vong jaar
moest men het diverse weken alleen
met de berichten via Radio Hilver
sum doen, doch reeds spoedig werd
duidelijk, dat bij uitgestelde lossin
gen deze berichtgeving lang niet vol
doende was.
Thans wordt daarom in samenwer
king met de Koninklijke Belgische
Duivenbond alles in het werk gesteld,
dat alle berichten in 1970 via Radio
Brussel zullen komen.
Vooral wat Zeeland en voor Brabant,
zolang het Vitesse afstanden betreft,
kan men niet zonder—
Voor elke situatie geschapen. Geen probleem,
met de .classic' jersey mantel m marine-look,
uitgevoerd in trevira 2000. Soeverein in het ele
gante deucc-pièces. Eenvoudig sportief met een
.classic' rok. Classic' mode voor iedere beurs.
WOENSDAG 26 MAART
HULST Burgerzaal stadhuis. 10-12 en
14-17 uur; tentoonstelling kunstkring .Van
den vos Reinaerde'.
NIEUWVLIET Ameele, 19.30 uur: film
voorstelling Rode Kruis.
WESTDORPE Galerie Troutzaerte, 9-
18 uur: tentoonstelling unica keramiek
van Francine Timmers en schilderijen
van Paul Citroen.
DONDERDAG 27 MAART
ANTWERPEN Koninklijke Nederland
se schouwburg, 20 uur: De prijs.
BRESKENS Goedertijt, 19.30 uur: ver
gadering Var».
OOSTBURG Ledeltheater, 14 uur:
Jeugdvoorstelling ZVU.
TERNEUZEN Concertgebouw, 10.30 en
14.15 uur: jeugdvoorstelling poppenthea
ter.
WATERLANDKERKJE Dorpshuis, 19.30
uur: filmvoorstelling Rode Kruis.
WESTDOr.PE Galerie Troutzaerte. 9-18
uur: tentoonstelling unica keramiek van
Francine Timmers en schilderijen van
Paul Citroen.
joed tuingereedschap is het halve werk.
STATIONSSTRAAT 19
TEL. 011551392
vandaag en morgen hél devies
voor de nieuwe Kübler modellen.
Voor de lente en zomer 1969 weer nieuwe, chique creaties uitg»*
selecteerd materiaal, meesterlijk in pasvorm en slank afkledend.
Uw eigen vertrouwde
bont-modehuis
NOORDSTRAAT 27-29 - TERNEUZEN'
NOORDSTRAAT 31 - TERNEUZEN
NOORDSTRAAT 17 TERNEUZEN