LEVENSLANG VOOR HANS VAN Z. Mensensmokkelaars worden vrijgelaten Hard optreden Vondeling verwacht I Produktie SPANNING ROND VS-BASIS IN SPANJE uranium 3 ,OUDE NOL IN APPÈL TEGEN VONNIS: 6 JAAR EN TBR AANSTICHTERS PASPOORTZAAK VOOR RECHTER D' 66 NIET IN PROGRESSIEVE CONCENTRATIE UTRECHT Wees prijsbewust! PÉtfT brengt zijn vermaarde serie lichtgewicht naaimachines* voor dezelfde prijzen als 11968 - ondanks de BTW! m Pfaff Naaimachinehuis W. RIKKEN NV HUISARTSEN PRATEN MORGEN OVER VOORSTELLEN MINISTER COMMISSARISSEN DER KONINGIN NIET EENS OVER KIEVITSEI concorM mm •i Afdeling Barneveld 3 zegt vertrouwen op in Nieuw Links Verlengingsperiode loopt af op 26 maart as Militairen gingen te ver Industrie en staat nemen deel WOENSDAG 12 MAART 1969 ROV1NCIAIE ZEEUWSE COURANT Uitspraak Utrechtse rechtbank (ADVERTENTIE) UTRECHT (GPD) De Utrechtse rechtbank heeft de 26-jarige Hans van Z. wegens het plegen van drie moorden (Coby van der Voort, Donse en De Bruin) en een geval van diefstal voorafgegaan door geweld (de overval op de weduwe Woortmeyer) veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf. De 76-jarige A. J. R., bijgenaamd Oude Nol, kreeg, wegens twee gevallen van uitlokking van het misdrijf van moord (Donse en De Bruin), wegens uitlokking van de overval op me vrouw Woortmeyer en wegens heling van een door Van Z. gestolen televisietoestel, 6 jaar gevangenisstraf met aftrek en ter beschikking stelling. Er was 8 jaar en tbr geëist. De rechtbank, die Van Z. vrijsprak van de moord op Elly Hagers, kon in de zaak tegen de drievoudige moordenaar i niet meegaan met de eis van de officier Schnitzler vermelden in hun rapport dat Van Z. ten tijde van het plegen van q hem ten laste gelogde delicten, ver standelijk het ongeoorloofde hiervan igaa: Justitie, levenslang et de ter beschikkingstelling be- gevoelsmatig slechts trof. .Een gevangenisstraf en een ter beschikking stelling kunnen met gelijk tijdig worden ten uitvoer gelegd, der halve is er naast een levenslange gevan genisstraf geen plaats voor een ten uit voerlegging van een ter beschikking stelling. De vordering van de ter be- schikkingstelling is slechts begrijpelijk; Indien men een gratiebeleid in zijn over- wegingen betrekt. Dit beleid zou er toe kunnen leiden dat, wanneer te zijner tijd blijkt dat Van Z. zijn mogelijkhe den tot maatschappelijke aanpassing zodanig weet te ontplooien dat hij weer in de maatschappij zou kunnen terug keren. de levenslange gevangenisstraf in een tijdelijke wordt omgezet. heeft kunnen ,nz en, doch dat hij zich gevoelsmatig slechts zeer gebrekkig in het ongeoorloofde daarvan heeft kun- Gratiebeleid nen verplaatsen. Hij is in zeer aanzien lijk mindere mate en soms nauwelijks in staat geweest zijn wil in vrijheid te bepalen overeenkomstig het verstan delijk aanwezige besef van het ongeoor loofde van zijn handelingen. De rapporteurs komen dan tot de con clusie dat Van Z. ten tijde tan het *>legen van de hem ten laste gelegde 'eiten Lijdende was aan een zo erstig gebrekkige ontwikkeling en ziekelijke stoornis der geestvermogens, dat deze feiten hem vrijwel niet kunnen worden toegerekend, of met andere woorden: dat betrokkene's toerekenbaarheid ten aanzien van de ten laste gelegde feiten minimaal moet worden genoemd. De rechtbank neemt deze conclusie over en maakt haar tot de hare. Indien dit zou geschieden zou het wenselijk kunnen blijken aldus bedoelde de vertegenwoordiger van het openbaar ministerie kennelijk te betogen dat verdachte alvo rens in de maatschappij terug te ke ren nog gedurende kortere of lan gere tijd ter beschikking van de re gering blijft om deze terugkeer ge makkelijker te doen verlopen. Nog daar gelaten dat de rechter jloor aj- dus het gratiebeleid in zijn over wegingen te betrekken zich zonder rechtsgrond zou begeven op het ter- re.n van een recht dat volgens de grondwet slechts aan de kroon toe komt, zou de rechter zich bovendien reeds thans zich min of meer vast leggen met betrekking tot het ad vies dat hij aan de kroon heeft te geven indien een veroordeelde een verzoek om gratie doet. De rechtbank wijst tenslotte nog op het feit dat artikel 120 van de gevangenis- maatregel de mogelijkheid biedt een tot gevangenisstraf veroordeelde in een rijksasiel voor psychopaten te plaatsen. Voorts kunnen aan een eventueel te zijner tijd te verlenen gratie al die voorwaarden worden verbonden die tot vrijwel hetzelfde resultaat voeren als wanneer de rechter naast levenslange gevangenisstraf tevens ter beschik kingstelling van de regering had ge- Appèl De raadsman van oude Nol R, mr P. J. Simon, heeft op verzoek van zijn cliënt appel aangetekend tegen het von nis dat de Utrechtse rechtbank heeft Uitgesproken. De zaak zal dan in twee de instantie te zijner tijd behandeld worden voor het gerechtshof in Amster dam. Prof. dr J. Kloek en de zenuwarts Gestoord De deskundigen hebben in hun rap port aangegeven dat Van Z. een zeer gestoord maar niet krankzin nig man is, die op dit ogenblik een bijzonder ongunstige prognose heeft en die op grond daarvan een ern stig gevaar vormt voor zijn omge ving en voor de openbare orde. De deskundigen hebben betoogd dat Van Z. weliswaar nog mogelijkheden in zich schijnt te hebben om tot een aangepast gedrag te komen. Maar dat het in het geheel niet valt te voorspellen of deze mogelijkheden in voldoende mate zullen worden ver werkelijkt. Een zodanige ontwikkeling van ver- dachtes mogelijkheden is in hoge ma te afhankelijk van enerzijds terstond verlenen van menselijke hulp (hetzij van een leek. hetzij van een deskundi ge) en anderzijds van Van Z.'s eigen; inzet, terwijl voortdurend de vinger aan. de pols moet worden gehouden. Wan neer er in Nederland een inrichting zou bestaan waar een ter beschikking stelling van de regering van Hans van Z. zodanig zou kunnen worden tenuit- voergelegd dat zijn mogelijkheden daar tot ontplooiing kunnen worden gebracht en de maatschappij tevens voldoende wordt beveiligd, dan hadden de psychia ters tbr geadviseerd. Daar deze inrichting er niet Is advise ren de deskundigen als de minst kwade oplossing plaatsing in een gevangenis evenwel zodanig «lat terstond met een adequate behandeling kan worden be gonnen opdat de weinige mogelijkheden die Van Z. nog .eeft om tot maat schappelijk aangepast gedrag te ko nten, niet geheel te loor gaan. De drie bewezen verklaarde moorden rechtvaar digen, mede in aanmerking genomen de wijze waarop zij zijn gepleegd, levens lange gevangenisstraf. Van 2. verlaat de NA BIJNA JAAR IN OOSTDUITSE GEVANGENIS AMSTERDAM (ANP) De Amster dammers Lood van Bennekom (22) en Ruud Sternau (21), die vorig jaar we gens mensensmokkel in Oost-Berlijn tot twee jaar en negen maanden gevange nisstraf werden veroordeeld, komen hoogstwaarschijnlijk binnenkort vrij. heeft om zijn zoon op donderdag 20 maart tussen twee en vier uur in Oost- Berlijn op te halen. Verwacht wordt, dat Lood van Bennekom uiterlijk 15 april in vrijheid wordt gesteld. Een woordvoerder van het ministe rie van buitenlandse zaken heeft des gevraagd in Den Haag meegedeeld, dat het ministerie ook heeft verno men dat de heer Sternau v -rmoe- delijk op 20 maart zal worden vrij gelaten. De vrijlating van de heer Van Bennekom wordt enige tijd la ter verwacht, aldus deze woordvoer der. Aanhouding De jongens werden op 21 april vorig jaar in Oost-Berlijn aangehouden. Zij waren een dag eerder in een Amster dams café akkoord gegaan mei een voorstel van twee mannen om inet hen naar Oost-Berlijn te gaan en daar hun paspoort beschikbaar te stellen voor ■ver de grens smokkelen van men- Zij zouden hiervoor f 750,- ont vangen. Enige tijd nadat zij hun pas sen hadden afgegeven meldden zij zich bij de grenspost met de mededeling dat zij de documenten kwijt waren. Zij werden toen gelijk gearresteerd. De mannen die hen in de affaire be trokken, de 34-jarige Jan H. en de even oude Gerrit K., werden op 22 no vember in hun Amsterdamse woning u - eigen dom van de staat zijn. Het tweetal staat op 27 maart terecht voor de .Am sterdamse rechtbank. K. zou tussen- Cersoon zijn geweest voor degenen die un paspoorten beschikbaar stelden en een contactman in Oost-Berlijn. VAN Z. WAARSCHIJNLIJK NIET IN HOGER BEROEP UTRECHT (ANP) De 26-jarige Utrechtse Hans van Z. die door de recht bank in Utrecht gisterochtend veroor deeld werd tot levnslange gevangenis straf wegens het plegen van drie moor den en een diefstal met geweldpleging zal waarschijnlijk niet in hoger beroep gaan iegen het vonnis. Zijn raadsman mr F. P. Ravenswaa; verklaarde gisteravond desgevraagd hij zijn cliënt na het vonnis nog niet heeft gesproken .Eind deze week zal dat wel het geval zijn maar ik zal mijn cliënt niet adviseren appèl aan te te kenen," aldus mr Van Ravenswaay die gelooft dat Van Z. vrede met zijn von nis heeft en voor zichzelf weet dat hoger beroep toch geen nut meer zou hebben. Het vonnis van de rechtbank had de raadsman overigens niet teleurgesteld. Mr van Ravenswaay had in zijn plei dooi op enkele punten kritiek geleverd (onder meer de ten laste gelegde moord op de Rotterdamse lerares Elly Ha gers). .Gezien het feit dat Van Z. is vrij gesproken van deze moord betekent dat mijn kritiek bij de rechtbank weerklank heeft gevonden." zo zei de UTRECHT (GPD) D'66 zal niet verder deelnemen aan de besprekingen met PvdA, PSP. en PPR over c-n pro gressieve concentratie in Utrecht. Dit is het gevolg van het feit dat laatst genoemde partijen geen gehoor zullen geven aan de wens van D"66 in dit gesprek ook de KVP, de ARP, de WD en de CHU te betrekken. Maandagavond zijn delegaties van D'66, PVDA, PSP en PPR bijeen geweest om de situatie voor het laatst te bespre ken. Er is duidelijk tot uiting geko men dat de PvdA, de PSP en de PPR in een gesprek met de andere partijen over het voeren van een progressieve politiek op gemeentelijk niveau, geen enkel heil zien. Op 27 februari had de ledenvergadering van D'66 haar delega tie de opdracht meegegeven het gesprek uit te breiden tot de confessionele par tijen en de WD. (Slot van pagina 1 verkiezing een ongeoorloofde druk op het congres hadden proberen uit te oe fenen. (Bedoeld is de door Var. der Louw en Klein opgestelde, maar net met aan het congTes uitgedeelde, ver klaring, waarin stond dat bij het tweede deel van de bestuursverkiezing vijf Nieuw Linksers gekozen moesten wor den omdat andere niet de garantie gege. ven kon worden dat het nieuwe be stuur beter zou werken dan het voor gaande). De Amstelveense afgevaardigde naar het PvdA-congres, drs V. Halbersiadt. die na de verklaring van Vondeling za terdag het incident voor gesloten be schouwde. zei ons gistermiddag: .in feite heeft Van der Louw het incident hier mee heropend. Wat hij zegt '3 in fla grante strijd met de verklaring die Von deling, mede namens Van der Louw. af legde. Blijkbaar kijkt Van der Louw nu heel anders tegen de zaak aan. Ik vind dat het partijbestuur daarom uitdrukke lijk moet zeggen, dat de verklaring van Vondeling onverkort en zonder andere interpretaties door alle leden van het partijbestuur wordt gehandhaafd Als dat niet gebeurt is er gegronde redtn te twijfelen aan de waarde van deze allereerste uitspraak van het nieuwe partijbestuur". Drieling geboren in Haarlem HAARLEM (ANP) De 26-jarige me vrouw C. J. Hartman-Hamelink, wonen de aan de Oude Kruisweg in Haarlem mermeer is bevallen van een drieling, drie jongens. Zij had reeds een jongen van acht jaar en een meisje van twee jaar. Een der jongens van de drieling Ls thuis geboren en de twee anderen in het Diaconessenziekenhuis in Haarlem. De kinderen liggen in een couveuse. De vader is 30 jaar en van beroep graniet werker. Typen94,95,96 en 97 PEAEE BERGEN' OP ZOOM: Kortemeestraat 17. telefoon 01640-5878 TERNE! ZEN: Nleuwe-dicpstraat 23. telefoon 01150-2204 BREDA: lange Brugstraat 30. telefoon 01600-31745 EINDHOVEN: Willenislraat 21. telefoon 040-22570 ROOSENDAAL: Nieuwe Markt 48. telefoon 01650-35546 Verder, verkrijgbaar bij: A. C. BASTIAAN'SK, Papegaalstruat 4, Goes G. HEMELAAR, Nieuwendgk 29, Vlissirigen G. HEMELAAR, Langeviele 52. Middelburg H. A. DE BREI CK, B. F. van Wacsberghestraat 16. Huist Aanval op tarieven is politieke actie STAKEN DOEN WE NIET AMSTERDAM (GPD) De leden van de Landelijke Huisartsen Vereniging LHV komen donderdagavond in het Utreeht.se jaarbeursrestaurant bijeen om te vergaderen over de voorstellen van de minister van economische zaken De Block. Zoals bekend wil de minis ter vrijdagochtend van de huisartsen horen of z(j akkoord gaan met het te rugschroeven van de tarieven. Dr Salosné, voorlichtingsman van de LHV, ts tamelijk somber over de gang van zaken. ,Het eerste kwartaal «s nog niet een3 voorbij; de nota's'zijn nog niet eens de deur uit, dus waar baseert de minister zijn mening over de hoge tarie ven op? Met tarieven en prijsverschil len kun je alles doen". De heer Salomé ls van mening dat de tarieven zouden instellen. De m'.ni- mumkosten voor een visite werdra toen op negen gulden vastgesteld, die van een consultatie op tweederde van die negen gulden, namelijk op zes gulden. Deze prijzen stegen be gin 1967 in overeenstemming met de algemene trend tot respectie velijk twaalf en acht gulden, een iaar later tot ƒ13.50 en negen gulden en januari van dit jaar tot 15,75 en 10.50. Maar wat doet de minister? Waar schijnlijk onder druk van de vakbon den gaat hij dit tarief zo langza merhand als eenheidsprijs hanteren. Dit is de bedoeling nooit geweest, want niet iedere visite of consult ls even duur of duurt even lang'. .We hebben de minister, zoals u weet, eerst aangeboden het oude tarief van 1968 voor het eerste halfjaar te hand haven. maar dit voorstel heeft hij van de hand g ,ALs we vrijdag n«e zeggen worden we door een prijsberechikking getroffen. Daar valt weinig te doen en staken doen we niet. Wat voor ,ja' er donder- Wïnlmnm dagavond uit de bus komt. daar kan ik IrlUllinUlll nog geen zinnig woord over zeggen, al dus de heer Salomé. W ei geren of aannemen? ADVERTENTIE Een polis van Concordia deelt mee in de winst. Door de jaarlijkse winst uitkering wordt het verzekerd kapitaal ver groot - ieder jaar - zonder premieverhoging. Een ex tra plus op een toch al héél voordelige verzeke ring. Vrijblijvende inlich- tingen bij Concordia. i .TültkyP0??.,6b9 LEEUWARDEN (GPD) Er is nog geen contact geweest met mr H. P. Lint horst floman, commis saris der koningin van Friesland, die momen teel met vakantie in Griekenland vertoeft, over de vraag of hij in de toekomst het eerste provinciale kievitsei wel zal accepteren of niet. De plaatsvervan gend commissaris, de heer H. M. Gerbrandy, heeft geen bezwaar het eerste kievitsei in ont vangst te nemen. Intussen heeft de com missaris der koningin in Groningen, mr C. L. V. Fock, bekend laten maken, dat hg "t voor beeld van de koningin zal volgen. Ook zijn coollega van Drente, mr K. H. Gaarland zal voortaan het eerste ei weigeren. In Overrjssel daarentegen ziet de commissaris der konin gin. jhr mr dr O. F. A. H. Nispen. tot Pan- nerden, er geen be zwaar in de traditie voorlopig voort te zet ten, en de vinder van het eerste ei ln zijn provincie te belonen. Mr H. W. Bloemers, commissaris der konin gin in Gelderland, heeft aan alle burgemeesters in zijn provincie een brief gezonden met de mededeling, dat hij het eerste provinciale eitje niet meer wil hebben, gezien het besluit van de vorstin. Hij verzoekt de burgemeesters over eenkomstig te hande len. Mr C. Th. E. Graaf van Lynden van Sanden- bürg. commissaris der koningin van Utrecht, zei ons, dat hij van plan was hetzelfde te doen als zijn Gelderse ambtgenoot. Het ei te aanvaarden zou wel wat te ver gaan, gezien het besluit van ae ko ningin. zo meende hij. Daarbij opmerkend dat hij overigens wel hoopt kievitseieren te eten. Hij heeft in overwe ging de burgemeesters te schrijven, hoe zijn gedragslijn is. doch laat de burgemeesters van N<x>rd-Holland sluit zich bij de konin gin aan Er wordt geen brief aan de burge meesters gezonden, ie dereen moet voor zich zelf uitmaken wat hij wil doen, zo deelde men ons van de zijde van het kabinet van de commissaris de konin gin r Mr J. Klaasesz. com missaris der koningin van Zuid-Holland zal het eerste ei weigeren. Hij" is overigens goed met de traditie op de hoogte, want hij is uit Friesland, nl uit IJlst afkomstig. Zijn colle ga van Zeeland, mr J. van Aartsen, heeft nog geen beslissing geno men. Over het besluit van mr dr C. J- M. A. Brabant, waar mr dr C. N. M. Kortmann commissaris is. weten de eierzoekers nog niet waar zij aan toe zijn. De heer Kortmann, die juist van vakantie te rug is. had nog geen besluit genomen. BARNEVELD (ANP) —Het bwtuur van de afdeling Barneveld van oe Par- tij van de Arbeid heeft een officiële 5 verklaring uitgegeven, waarin het vgr- I trouwen wordt opgezegd in de heren I A. van der Louw en G. Klein en allen die Mj het rondschrijven van NTeuw J Links waarin verkiezing van k&ndida- I ten van Nieuw Links werd aanbevolen, I dat op het congrs van de PtdA heeft I gecirculeerd, betrokken zijn geweest. De voorzitter, de heer B. van Tilburg, verklaarde dat het bestuur van de af deling Barneveld 00 het congres een pos.t.eve bijdrage heeft geleverd door een motie in te dienen, die door het congres is overgenomen en waarin het verlangen wordt uitgesproken de groe- peringen binnen de partij op te heffen. De verontwaardiging over het rond- schrijven van de Nieuwknksere Van der 5 Louw en Klein is groot bij het afde- 1 lingsbestuur. In de verklaring, die onder meer aan het partijbestuur zal worden toegezon- 5 den. staat verder dat door de opzet en c bedoeling van het rondschrijven de verklaring van partijvoorzitter dr Von- 1 deling gedeeltelijk wordt ontkracht en S de toekomstbasis voor de PvdA wordt a| versmald. Vender wordt .gesproken over een toe- spitsing van de vertrouwenscr.sis en een noodzakelijke herziening van de be- 51 sluitvorming binnen de partij. In af- wachtlng van het beraad van het partij- bestuur over de positie waarin de partij thans verkeert, is het vertrouwen op- gezegd in een deel van het partijbestuur. UTRECHTOude Nol wordt weg geleid, na het aanhoren van zijn Meisje vermist AMSTERDAM (ANP) De chef vnn de Amsterdamse kinderpolitie verzoekt namens de moeder te worden bekendge maakt met de verblijfplaats van de 14- jarigo Maria Magdalena Groen, zich noe mende Vulperhorst. Hot meisje verliet op maandag 24 febru ari 1969 de ouderlijke woning in de Amsterdamse Quellijnstraat nadat zij een dag eerder door haar moeder was gestraft omdat zij te laat was thuis ge komen. Signalement: lang ca. 1.60. donkerblond lang haar, blauwe ogen. Zij is gekleed in een rode trui, zwarte rok, witte blouse, rode maillot, bruine laarzen, zwarte Jas en donkere sjaal. Degenen die inlichtingen kunnen geven wordt verzocht zich in verbinding te stellen met het bureau kinderpolitie ln Amsterdam, telefoon 020-62456. TToen kort voor president Nixons bezoek aan Europa het laatste gekrakeel tussen Londen en Parijs uitbrak, schreef de coiumnist James Reston dat men zich in veel Europese hoofd steden klaarblijkelijk een foutieve voorstelling maakte van Richard Nixon, die man die in het Witte Huis aankwam met een faam van .na tionalist en overtuigd anti-communist'. Het ziet er naar uit dat ook Madrid onder deze hoofd steden valt. Toen het Spaans-Amerikaanse ver drag van 1953 verleden jaar september het einde van zijn eerste verlengingsperiode nader de, begon de Spaanse diplomatie, tot dan toe een trouw en niet veeleisend bondgenoot van Washington, plotseling hard spel te spelen. Het wekte alom verbazing dat de Spaanse regering ondanks haar wrijvingen met de Johnsonrege- ring en ondanks de weienschap dat het Ame rikaanse congres bepaald niet in een vrijgevige stemming verkeerde, opeens hoge eisen stelde voor de vernieuwing van hel verdrag. Geruch ten, dat generaal Franco speculeerde op een overwinning van Richard Nixon in de presi dentsverkiezingen, in de overtuiging dat deze een zo duidelijk anti-communistisch regime als het zijne wel tegemoet zou komen, waren in Madrid niet van de lucht. Zo ging de 26ste september, datum waarop het verdrag eindigde, zonder vernieuwing voorbij en begon de laatste in het verdrag vastgestelde pe riode van 6 maanden voorzien voor onderhande lingen om het reeds verlopen verdrag nog te red den. Maar nu de 26ste maart nadert zonder dat men tot een vergelijk is gekomen, ziet het er naar uit dat Madrid zich sterk vergist heeft in de Nixon-regering. De afkondiging van de nood toestand in heel Spanje, waarbij verschillende grondrechten werden opgeschort en die door de regering werd uitgelegd als een maatregel om het volk te beschermen tegen communistische agita tie, blijkt absoluut niet de goedkeuring van het Witte Huis te hebben gekregen. Integendeel, uit goede bronnen wordt vernomen dat president Nixon niet van plan is een nieuw verdrag met de Francoregering te ondertekenen zolang deze niel terugkomt op het dictatoriale machtsvertoon van de noodtoestand. President Nixon moet reke ning houden met een oppositie die de verkie zingen slechts met een klein verschil verloor en die een meerderheid in het congres behield. On der de huidige omstandigheden zou een nieuw en uitgebreid verdrag met Spanje een pracht;ge gelegenheid zijn voor de oppositie om Nixon- Image' zwart te maken. Deze toestand heeft zowel in Washington als in Madrid wrijving tussen hoge militairen en de diplomaten veroorzaakt. De militairen van beide landen hebben al, .door wederzijds water in de wijn te doen, een overeenkomst bereikt. De voornaamste militaire onderhandelaar van de Verenigde Staten, generaal Burchinal. heeft sind= september vorig jaar talrijke besprekingen ge voerd met zijn Spanase collega's, olv generas Manuel Diez Alegria, één van de briljantste mili taire figuren van Spanje. Generaal Burchinal is plaatsvervangend commandant van de Ameri kaanse NAVO-strijdkrachten in Europa en het is geen wonder dat hij vooral sinds het uittreden van Frankrijk het verdrag met Spanje noodzake lijk acht voor de westerse verdediging. Immers, Spanje stelt de Amerikanen volgens het verdrag drie bases ter beschikking: twee vlieg velden van waaruit de Amerikaanse Middelland se zeevloot wordt ondersteund en de marinebasis Rota aan de uitgang van de Middellandse Zee. Rota is één van de drie steunpunten waarop het wereldomspannende Polanssysteem van atoom duikboten rust en derhalve van het hoogste be lang. Bovendien hebben recente oefeningen aan getoond dat het onder bepaalde taktische en meteorologische omstandigheden bijzonder nut tig zou z|jn over Spaanse vliegvelden te beschik ken voor een snelle troepentransport-operatie van Amerika naar Europa. Ook met het oog op de politieke stabiliteit van Europa interesseert het Pentagon zich voor een militair establishment in Spanje dat nrmere het doorslaggevende element zal zijn in de machts strijd na Franco's dood. Aan de andere kant weten de Spaanse militairen, die niet meer zo als in 1950 bijna een derde van de staatskas krijgen maar zich met 15 proceat moeten tevre den stellen, dat zij voor de modernisering van hun strijdkrachten buitenlandse hulp nodig hebben Zij schatten de kosten van deze modernisering op minstens 2000 miljoen dollar, en hun eerste ?;s voor de vijfjarige verlenging van het verdrag met Washington is dan ook de levering van .vapens ter waarde van de helft van dit bedrag over een periode van 5 jaar. Verder eisen zij een belofte van automatische tussenkomst en bij stand van Amerikaanse troepen in het geval van een aanval op Spanje. Hoewel zij gedurende de onderhandelingen danig moesten terugkomen op hun financiële eisen (het Pentagon wilde niet boven de 200 miljoen dollar gaan) kregen zij hun tweede eis wel grotendeels ingewilligd. Gene Slot van pagina 1 de politiek van de drie landen Inzake de n.etverspreiding van kernwapens en de hiertoe aangegane verplichtingen. De drie regeringen verklaarden zich bereid andere geïnteresseerde Europese landen later tot deelneming aan het project in staat te stellen. raai Burchinal verklaarde zich bereid om een Het ultraeentrifugesysteem ls door de automatische bijstand voor de verdediging van Nederlandse prof. Kistemaker ontwik- de Spaanse bezittingen in Noord-Afrika te ga- k,'ld- N'^'-rland heeft op dit terrein zo wordt algemeen aangenomen een randeren. voorsprong ïn de wereld- Deze methode voor de produktie van verrijkt uranium Maar dit onderonsje van generaals viel zowel bijjs naar verluidt veel goedkoper dan de Washington als bij Madrid in zeer slechte diffnstemethode waarbij ook gas wordt aarde. Het State Department wees woedend gebruikt. Met deze laatste methode een dergelijke inmenging van de militairen in "or<1J "nd" a"<l?rp in Amenka en de buitenlandse compSnissen van de VS af. en ™'k' het congres opende een onderzoek. In Spanje. I waar minister Castiella van buitenlandse za-l ken juist goede resultaten begint te boeken in] zijn Gibraltarcampagne, door in de UNO de Arabische landen naar zijn kamp te lokken, kwam' deze nauwelijks verholen mil.taire waarschuwlngl aan de Arabieren bepaald niet gelegen. Mas ter Castiella zelf had in ruil voor de verlen ging van het verdrag de Amerikanen om diplo matieke druk op Londen in de Gibraltarkwestiefabriek. Engeland heeft volgens de mi- willen vragen en was dus toch'e.i niet gelukkig n.ster veel haast me: het verkrijgen met de eisen die de militairen hem opdrongen.1 van verrijkt uran.um en in Nederland Ook protesteerde hij tegen de afkondiging van plannen voor era proeffabriek, de noodtoestand dié onder militaire druk tot j vandaar dat er in West-Duits^and geen stand kwam, omdat bi, mzag wel» unniUlo- 'M h™a aale gevolgen dat voor Spanje zou hebben. Bij de Nederlandse opzet nemen ln- Nu wordt hij het kind van de rekening. Niemanddustrie en staat deel. Er is verder ook gelooft dat de Amerikaanse troepen werkelijkNederlandse deelneming aan het pro- .i.t Spanje zullen vertrekken, zelfs al is cr op 26 C001 !n Engeland, al is nog niet bekend maart nog geen nieuw verdrag ondertekend en ■'•élke vorm. Dmtsiand. waar het .f,- .C administratieve hoofdkwartier voor het oeg.nt dan officnee; de persode van een jaar. vv>rdt "evest' gd, neemt ;n Ne- waann de Amerikanen hun defensiesysteem in herland en in Engeland deel aan de'fa- Spanje moeten ontmantelen. Men neemt aan dat men onder een stilzwijgend akkoord alles op oude 1 voet zal voortzetten totdat de Nixonregering het I politieke moment rijp vindt om een nieuw ver- drag te ondertekenen. Maar wie hierbij ,het ge- zicht verliest' is minder Castiella, aan wie men j Immers de taak gegeven had om met de vuist op tafel te slaan en te schennen met de termijn die op 26 maart afloopt. (Slot van pagina 1) bricage van tollen en bij de verrijking van uranium. De Nederlandse proeffabriek krijgt een capaciteit van 26. ton verrijk: ngsarbetd ;een wil zeggen dat zes ton u verrijking kan worden bewerkt. De proef fabriek vergt volgens de m. nister een investering van rono 35 miljoen gulden.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1969 | | pagina 3