DE GAULLE WILDE MET STEUN
VAN LONDEN EEG TORPEDEREN
Voorstel voor vergrote
vrijhandelsassociatie
Bij Zeeuwse VVV's leven gunstige
verwachtingen voor toeristenseizoen
Engeland onthult opzienbarend Frans plan
Vergissing Turkse
vlieger op Schiphol
Ajoeb
Chan
trekt
zich
terug
DEN HAAG
INGELICHT
Wal er mee aan?
w,
TOCH FOTO VAN ZWAARBEWAAKTE
EL AL-BOEING OP SCHIPHOL
Vandaag
in de
krant...
FRANSE
ONTKENNING
NIEUWS SLAAT IN ALS EEN
DIPLOMATIEKE BOM
BUNGALOWS, ZOMERWONINGEN IN JULI VOOR 90 PCT BEZET
,GEEN KWADE
START GEHAD'
Bijna vol
212e jaargang no. 44
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE,VLISSINGSE. GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 22 februari 1969
Ijzervreter
onder het mes
Pagina 2
van da Velde, F. I dan Boar an W. da Faatae. Hoofdrad.:
redactie 3S08) Mlddalbur». Markt 51. tal. 7B51 (b9a
ai. Min. per ad», S.S5 Inj.i. med. 21,4 a tarief. Kleine a.
f red. 7853. adv 5213) Oottbjra. lel. 3395. 1
4 btw)Giro 33*100. PZC. f.
(Van onze correspondenten)
LONDEN/PARIJS President De Gaulle heeft tegenover de Britse regering voorgesteld de EEG en
NAVO op te heffen en te vervangen door een lossere vergrote Europese vrijhandelsassociatie met een
politiek directoraat bestaande uit Frankrijk. Engeland, West-Duitsland en Italië.
De Franse president deed dit sensationele voorstel op 4 februari aan de met stomheid geslagen Britse
ambassadeur in Parijs Christopher Soames, de schoonzoon van wijlen sir Winston Churchill.
DEN HAAG (GPD) De
woordvoerder van hel ministerie
van buitenlandse zaken in Den
Haas, deelde desgevraagd mee,
dat de Nederlandse regering on
langs door de Britse regering op
de hoogte is gebracht van het ge
sprek, dat generaal De Gaulle met
de Britse ambassadeur in Parijs,
Soames heeft gehad. Commen
taar van regeringszijde was niet
te krygen; .Wij hebben de vrij
heid niet daar op het ogenblik
meer over te zeggen, omdat het
voorshands gaat om een zaak die
alleen tussen Frankrijk en Enge
land speelt', aldus de woordvoer
der.
SCHIPHOL (ANP) Voor het
eerst na de beschieting van een El
Al lijnvliegtuig dinsdag j 1 op het
vliegveld van Zürich is gister
avond een Israëlische lijnmachine
op Schiphol geland. Welke voor-
Vlissingen 1980
EEN onderwijsnota van de ge
meente Vlissingen mikt op 1980.
Vlissingen zal dan, volgens de
prognoses, 53.500 inwoners heb
ben, 15.200 woningen en 7G00 kin
deren die basisonderwijs volgen
(pagina 2).
Jongeren akkoord
DE JONGEREN van D '66, PSP.
PPR en PvdA zijn tot overeen
stemming gekomen over een .pro
gressief akkoord...', (pag. 3).
Eisen Utrecht
LEVENSLANG en t b r heeft de
officier van justitie in Utrecht ge-
eist tegen Hans. van Z. en acht
jaar en tbr tegen ,Oude Nol'.
Maandag komt de verdediging
aan het woord... (pag. 7).
Binnen- en buitenlands
nieuws: pagina's 1, 3, 6 en 7
Zeeuws nieuws:
pagina's 2, 4, 5 en 6
Sport: pagina's 9 en 19
Financieel nieuws: pagina 23
Radio en tv: pagina 21
En in het
zaterdagnummer
Pag. 13: Klevershille, Knuiters-
lioek
en Zeedorp, een door Jac. Prince
geïllustreerde reportage over de
gehuchten van die naam.
pag. H,: Oorlog, honger en el
lende in Biajra', brieven en foto's
aan ds Voorhoeve in Ovezande;
voorts op de pagina voor de
vrouw: Van en voor haar.
pag. 15: Albert van der Baan
vertelt: toneel is geen zaak om
gerust op te zijn: letterkundige
kroniek door Hans Warren,
pag. 77; dominee en pastoor doen
bijna hetzelfde; stemmen uit de
kerken: hearings in de lcerk.
pag 19: dammen, schaken. bridg>
puzzel en prijsplaat.
pag. 21: radio- en televisiepro
gramma. voor het weekend,
pag. 23: beurs en financieel
nieuws.
zorgsmaatregelen er ter beveili
ging van vliegtuig en inzittenden
door de rijkspolitie en de dienst
orde en veiligheid van de luchtha
ven zijn genomen wordt geheim
gehouden, maar dat er scherp
werd opgelet ondervond een came
raploeg van de NTS en een foto
journalist, die niet alleen van het
platform en uit de pieren werden
geweerd, doch zelfs door twee
agenten van de door het publiek
normaal open zijnde wandelpieren
worden gehaald. Er was een ver
bod tot fotograferen en filmen, zo
werd officieel verklaard.
Schiphol waakte niet alleen tegen het
schieten met scherp, doch ook met
film. Intussen landde de Boeing van
El Al met 17 passagiers aan boord
op baan 27 waar een escorte van drie
of vier auto's gereed stond om het
toestel naar het bufferplatform te be
geleiden. Dit platform ligt op enkele
honderden meters afstand van het ein
de van de B-pier, op het afgezette plat
form. Dat fotografen vindingrijk zijn
(dank zij de tele-techniekbewijst bo
venstaande foto.
PARIJS (AFP) Van gezagheb
bende Franse zijde wordt ontkend
dat president De Gaulle onlangs
in een gesprek met de Britse am
bassadeur meningen zou hebben
geuit die afwijken van wat hij de
laatste jaren in het openbaar
steeds heeft gezegd.
Frankrijk blijft prijs stellen op een
goed functioneren van de EEG en stelt
vast dat elke uitbreiding daarvan, in
het bijzonder met Engeland, een volle
dige wijziging van de gemeenschap en,1
in de praktijk, haar verdwijning zou.
betekenen. De EEG zou dan door een!
ander stelsel kunnen worden vervan-!
gen.
Het denkbeeld van een Europees direc
toraat van vier, zo zegt men van ge
zaghebbende Franse ziide, dat zijn wil
aan de kleine Europese landen zou op
leggen, is zo vierkant in strijd met al
les wat de regering steeds heeft ver
klaard over de noodzakelijke onafhanke
lijkheid van ieder volk, dat het geen te
genspraak waard is.
Michel Debré, de Franse minister van
buitenlandse zaken, zal vanochtend om
half negen commentaar geven op de
publikaties in Londen.
Hij zal vragen beantwoorden van jour
nalisten van de Franse radio.
Volgens betrouwbare inlichtingen in Londen heeft Soames op 12 fe
bruari in een gesprek met de Franse minister van buitenlandse za
ken, Michel Debré, het voorstel namens de Britse regering aan dig
gelen gesmeten.
Het nieuws dat reeds eerder op de dag hierover in Parijs was uitge
lekt, had vrijdagavond in Londen de uitwerking van een diplomatieke
bominslag. De Gaulle dingt thans naar de hand van de door hem her
haaldelijk afgewezen minnaar, maar hij deed het op een volkomen
averechtse manier die thans voor de Britten op hun beurt het ja
woord onmogelijk maakt.
De Gaulle, die blijkbaar speculeerde!
op de vroegere Britse anti-EEG-hou-
ding. wilde nagaan of er misschien
tussen Londen" en Parijs voldoende
gemeenschappelijke grond bestond en
stelde voor met Engeland in de vorm;
van een topgesprek met premier Wil
son overleg te plegen over wat er
voor de EEG in de plaats zou ii
ten komen.
Hij wilde daarom Frans-Britse be-
(Zie slot pag. 7 kol. 4)
Londen blyft officieel zwijgen, maar
het verluidt in goed ingelichte leringen
dat president De Gaulle zich tegenover
Soames heeft beklaagd over de pro-
Amerikaanse gezindheid van de EEG-
landen, waarbij hij met name West-;
Duitsland en Nederland zou hebben ge
noemd. Hierdoor is het, zo zei De Gaul
le, onmogelijk om tot een werkelijke:
Europese oplossing te komen.
De Gaulle zei verder dat hij tenslotte
niet verantwoordelijk was voor de op
richting van de EEG en dat hij er nooit
in heeft geloofd.
WEER OP STARTBAANKRUISING
SCHIPHOL, (ANP) De gezagvoerder van een DC-9 lijntoe-
stel van Turkish Airlines, die met 60 passagiers aan boord naar
Frankfort moest vertrekken heeft gistermiddag op de langza
merhand berucht wordende T-kruising op Schiphol van de banen
09 en 19 links precies dezelfde vergissing gemaakte als KLM-
piloot J. F. de Laat op 2 december met zijn DC-8.
Via de taxibanen op 09 arriverende op enkele tientallen meters afstand
van de T-kruising, waar 19 links in een hoek van 90 graden naar het
zuiden begint, meende hij, dat hij deze baan al recht voor zich had en zette
met brullende motoren in oostelijke richting zijn aanloop voor de start
in op 09, waarvan hij op nog slechts de laatste 1100 meter voor zich had.
De lengte van de hele baan bedraagt 3300 meter. Er was ditmaal in te
genstelling tot de avond van 2 december uitstekend zicht. De verkeers
leider zag dan ook terstond dat het toestel de verkeerde baan nam. Juist
als in het geval van een Ahtalia-Caravelle. die eind vorige maand In omge
keerde richting van 09 wilde gaan starten, riep hij de gezagvoerder
ijlings een .break off take off' (staak uw start) toe. zodat de Turk
tijdig in kon houden.
Nadat hij tot de orde was geroepen door de verkeersleider, volgde hij
diens aanwijzingen om terug te keren naar de T-kruising nauwgezet op
en vergok met een vertraging, die in totaal 9 minuten had geduurd, zoals
het behoorde van baan 19 links.
Met inbegrip van het lijn toes tel van de Poolse luchtvaartmaatschappij
LOT, dat vorige maand naar baan 09 taxiede en daar aanstalten scheen
te maken de verkeerde kant op te draaien, is dit de vierde maal bUmen
3 maanden, dat vliegers bij deze T-kruising in de war zijn geraakt.
KARATSJI, (REUTER) Pre
sident Ajoeb Chan van Pakistan
heeft vrijdag in een radiorede be
kendgemaakt, dat hg zich niet her
kiesbaar zal stellen voor de presi
dentsverkiezingen, welke voor 17
maart van het volgend jaar zullen
worden gehouden.
Hij zei dat zrjn besluit onherroepe
lijk was. De bekendmaking kwam
nu het land al vier maanden in be
roering is, doordat zijn politieke
tegenstanders een ingrijpende de
mocratisering van het bewind ei
sen. Volgens hen is het huidige ge
zag te autoritair.
Maarschalk Ajoeb Chan kwam in
1958 na een militaire staatsgreep
zonder bloedvergieten aan de macht.
Tot vorig jaar regeerde hij vrijwel'
zonder oppositie. Hij voerde enige
hervormingen in en stelde met hulp
van westelijke en communistische
landen ook in economisch opzicht
orde op zaken.
Het verzet tegen zijn bewind begon in
oktober jL Er ontstonden ongeregeld
heden zowel in Oost- als in West-Paki
stan, waarbij tien verschillende oppo
sitiegroepen betrokken waren, waaron
der op Moskou georiënteerde communis
ten, Peking-communist en en groeperin
gen rechts van deze organisaties. Zijn
belangrijkste tegenstander werd daar
bij zijnoud-minister van buitenlandse
zaken, Zoelficar AU Bhoetto. de leider
van de linkse volkspartij, deze werd
eerst gevangen genomen.
Onlangs werd deze hechtenis gewij
zigd in huisarrest, totdat bij de ophef
fing van de noodtoestand Bhoetto zich
weer vrij mocht bewegen.
De ongeregeldheden van de laatste
maanden hebben zeker aan 75 mensen
het leven gekost, met Inbegrip van de
drie slachtoffers die vrijdag te Choelna
ln Oost-Pakistan z(jn gevallen. Een
factor bij deze onlusten was ook de on
tevredenheid van de Oostpakistani over
wat zjj wel ,het kolonialistische be
wind' van het rjjkere West-Pakistan
noemen.
'at moet Nederland nu ei
genlijk aan met de kwes
tie Nieuw-GulneaHet blijft
I een lijdensweg Toen twintig
Jaar geleden de soevereiniteit
|Sr-T- over het oormalig Nederlands
Oost-Indië aan de republiek
Indonesië werd o\<rgcdragen. gold deze
overdracht niet Nieuw-Gulnea. Over de
status van dat gebied zou echter wel
binnen het jaar worden onderhandeld,
zo werd besloten. Overwegingen aan Ne
derlandse kant voor deze uitzondering:
de bevolking van Nieuw-Gulnea had
recht op zelfbeschikking en diende zelf
uit te maken of zij bij Indonesië wenste
te behoren of niet. Bovendien werd die
bevolking niet in staat geacht om op dat
moment zulk een beslissing te nemen:
zij verkeerde in een beschavingsstadium,
die intensieve hulp nodig maakte, een
hulp die Nederland kon en wilde ver
lenen Daarop volgde de periode, waar
in de verhouding tussen Nederland en
Indonesië steeds slechter werd met al»
gevolg dat Nieuw-Gulnea .in de ijskast'
(zo werd dat toen genoemd) bleef. Overi
gens zorgde Indonesië er wel voor. dat
de temperatuur bulten de ijskast hoog op
liep: voor Soekarno leverde het geschil
met Nederland een gretig gebruikte mo-
gelijkheid om zijn land tot een soort hy
sterie te brengen, waarbij de bevrijding
van West-Irian als hoogste vaderlands
lievend Ideaal werd gepredikt.
Het vervolg staat ons allen nog wel
duidelijk voor de geest, zo nemen
we aan: zo heel lang Is het Immers nog
niet geleden. Nederlandse troepen wer
den in burger overgebracht naar Nleuw-
Guinea en er waren schermutselingen
met Indonesische Infiltranten. Al spoe
dig bleek echter, dat Nederland ln de in
ternationale politiek op weinig steun
kon rekenen voor zijn Inmiddels opge
stelde Nieuw-Guineabeleid. Minister
Luns was met name voor die politiek
verantwoordelijk: hij stelde voor bij d®
Verenigde Naties het beheer over Nieuw-
Guinea te internationaliseren, maar het
was hem niet mogelijk daarvoor de ver
eiste tweederde meerderheid te krijgen.
Van dat ogenblik ook was zonneklaar,
dat de regering-Kennedy in de Verenigd®
Staten er niet aan dacht om het Ne
derlandse standpunt te steunen. Er
kwam tenslotte een Amerikaanse be
middelaar met als uiteindelijk resultaat
het akkoord ran New York. Voor Ne
derland was in dit ak
koord een belangrijk
punt. dat uiterlijk
1969 een volksstem
ming onder de Pa
poea's zou worden ge
houden over hun uiteindelijk® toekomst.
Vanaf het begin was het evenwel duide
lijk. dat Indonesië niet al te zwaar
tilde aan die volksstemming: West-Irian
zou en moest bij Indonesië en daarme®
was de kous af. Inmiddels la echter de
verhouding met Nederland redelijk goed
geworden, zodat Indonesië wel Inziet dat
er iets moet worden gedaan dat op een
volksstemming lijkt, maar het is zeer
de vraag of het evenement, dat de In
donesiërs in Nieuw-Guinea zich nu voor-
j stellen te organiseren aanspraak mag
maken op de naam .volksstemming*. Er
I wordt alleen maar een groep kiesman-
|nen aangewezen, die aan de stemming
mag deelnemen en in feite staat de uit
slag al vast. Wat moet Nederland daar
tegen doen
hjK
VLISSINGEN Op het mo
ment, dat hier en daar nog
sneeuw ligt, ziet het komende
toeristenseizoen er voor Zeeland
niet ongunstig uit: er is de afge
lopen weken al volop geboekt in
Zeeland vakantieland. Een en
quête bij de VW's langs de kust
maakte duidelijk, dat de recrea
tiecentra voor de topweken
tussen 30 juni en half augustus
al zeer goed bezet zijn. Dat
geldt met name voor de sectoren
bungalows, zomerwoningen en
gemeubileerde kamers, die in die
periode in verschillende plaatsen
voor negentig procent verhuurd
zijn.
.Een andere Indruk bij de VW's is
vrij algemeen, dat er meer is gere
serveerd en ook. dat men er vroeger
mee begonnen is dan in vorige jaren.
Belangrijk pluspunt daarbij: de om
standigheid, dat de vakanties dit
jaar wat beter zijn gespreid dan in
1968, toen de Zeeuwse kust al medio
augustus weer rustig was. De Ne
derlandse vakantieweken vallen tus
sen 30 juni en 9 augustus, het voor
Zeeland belangrijkste Duitse gebied
Noordrijn-Westfalen heeft tussen 11
juli en 23 augustus vakantie.
.We hebben helemaal geen kwade
start gehad', vindt Zeelands VVV-
directeur P. J. de Regt. Zijn opmer
king is illustratief voor de gematigd
optimistische reacties bij de plaatse
lijke WV's, die het niet zo beste sei-
zoen-1968 nog in herinnering hebben.
Een tendens van de laatste jaren, die
zich ook voor het komende seizoen
weer aftekent ls volgens de heer De
Regt de verschuiving buiten de top
weken naar juni inplaats ran de
eerste helft van september: .Juni
geeft ook nu al een interessante be
zetting te zien', is zijn indruk, die
door verschillende plaatselijke WV's
wordt bevestigd.
Wie nu naar de Schouwse Westhoek
belt voor een zomerhuis, of een ge
meubileerde kamer in juli of de eer
ste tien dagen van augustus krijgt op
het VVV-informatiekantoor te horen:
.Bijna alles Ss volgeboekt, al zit er
nog een enkel vry huisje tussen
voor een paar weken. Men noemt een
bezettingsgraad van negentig pro
cent. In de Westhoek is nog wel
plaats in juni en na 9 augustus, voor
die perioden is de toeloop nog niet
groter dan vorig jaar, al is ze eer
der begonnen. Brouwershaven en het
Op Noord-Beveland heeft de VW
.De Banjaard' zijn de bungalows
voorbeeld in juli al voor bijna 100
procent verhuurd, tot 23 augustus
voor ongeveer 95 procent, terwijl in
juni 60 procent van de huisjes bezet
is. zo meldde de VW.
Men voegde eraan toe. dat er vroeg
ls gereserveerd dit jaar en dat er
met name in juni meer verhuurd is
dan vorig jaar. De bungalows op
Schotsman en Ruiterplaat zijn ook
al vrij goed bezet. Op Zuid-Bevdand
constateerde men een stijgende lijn
in de aanvragen, zowel op het cen
trale informatiekantooor in Goes als
bij verschillende plaatselijke WV's.
'f Gaat goed
.'t Gaat goed'. ,Het is zeker niet
slechter dan vorig jaar'. .Goed in
vergelijking met vorig jaar' dat zijn
de reacties van de VVV's op Walche
ren, als het gaat over de aanvragen
voor bungalows, zomerwoningen en
gemeubileerde kamers of huizen.
Vrouwenpolder meldde voor juli een
drukke bezetting, terwijl Breezand
tot 23 augustus vrijwel vol is. Voor
juni heeft men ongeveer de helft van
de beschikbare accommodatie ver
huurd.
,ln Domburg is de VVV niet onte
vreden. Voor het hele topseizoen
spreekt men daar nu van een
goede bezetting, terwijl voor de
maand juni 60 proeent van de be
schikbare bungalows en gemeubi
leerde kamers en dergelijke als be
zettingsgraad wordt genoemd. Opti
misme over het zomerseizoen-1969
in Zoutelande. Westkapelle. Oostka-
pelle: daar constateren de VVV's. dat
rond de 90 proeent van de bnngalows
en dergelijke is besproken voor de
zes topweken.
In Oostkapeüe zijn de particuliere
woningen volgens VW-schattingen
voor 60 procent verhuurd, in West-
(Zie slot pag. 4 kol. 6)
De regering heeft tot nu toe daar
over geen duidelijke uitspraken ge
daan. Toch zal zij moeten erkennen: in
dien men het akkoord van New York
uit 1962 naar de letter wil interpreteren
en vooral ook naar de geest, waarin het
destijds hier door het parlement met
tegenzin is goedgekeurd, dan blijft er
maar één mogelijkheid open. Namelijk: de
Nederlandse regering protesteert fors bjj
het gouvernement van Indonesië en eist
in scherpe bewoordingen dat er echt
kan en zal worden gekozen. Zal Neder
land tot een dergelijk protest overgaan?
We geloven er niets van. Er zal wel een
vriendelijke, ethisch-verantwoorde for
mule worden gevonden, waarmee de
zaak op haar beloop wordt gelaten.
Maar daarmee wordt het akkoord van
New York iets totaal anders dan het
zes jaar geleden in Nederland werd ge
zien: het blijkt nu achteraf slechts een
stuk papier te zijn, waarvan de formu
leringen alleen hebben gediend om ln
|1962 het gezichtsverlies van Nederland
niet al te groot te doen zijn. Het door
ons land zo felverdedigde zelfbeschik
kingsrecht was immers via dit akkoord
gered, zij het dat de beslissing zeven
jaar was opgeschort. Maar behalve Ne
derland dachr de hele wereld: In 1969
zullen we wel weer zien, de hele zaak
ligt dan wel anders. Enfin, nu is het
zover.
De feiten van vandaag zijn duidelijk
en in drie punten onder te brengen.
Ten eerste: Nederland is niet in staat er
voor te zorgen dat het akkoord van New
York ten aanzien van het zelfbeschik
kingsrecht precies wordt nageleefd. Ten
tweede: er is sprake van een groeiende
verbetering in de betrekkingen tussen
Nederland en Indonesië, een ontwikke
ling die Den Haag vermoedelijk niet in
de waagschaal zal willen stellen. Ten
derde: de politieke rijpheid van de be
volking in Nieuw-Guinea is nog even
gering als zeven jaar geleden. Deze drie
j punten vormen inderdaad de werkelijk
heid van vandaag. Zou het nu maar niet
beter zijn wanneer regering en parlement
ideze werkelijkheid gewoon onder ogen
zagen en er verder geen doekjes om-
1 wonden 7 Dat zou eerlijker wezen dan
uitvluchtformules of de verzekering, dat
het bij de volksstemming toch wel eer-
ilijk zal toegaan. Dat laatste ls natuur-
llijk niet het geval: het plebisciet is een
holle kreet en we weten het allemaal.
ILaat het in Den Haag dan ook maar
Ieerlijk worden uitgesproken. Daarmee
Izou de Nieuw-Gulneakwestie na twintig
:jaar eindelijk geliquideerd zijn. welis
waar niet fraai, maar een betere manier
zit er niet meer in. Misschien dat minis
ter Luns in deze zin eens een openhar
tige verklaring zou kunnen afleggen.
'Maar hij moet er dan wel bijzeggen, dat
ook hii nu tot de conclusie is gekomen
dat zijn Nieuw-Guinea politiek een vol
strekt echec is gebleken Maar zoveel
I eerlijkheid zal wel te veel zijn gevraagd.
