LEVEN WERD AL
3,5 pet DUURDER
IN JANUARI
Algemeen Zeeuws Cultuurfonds eerste
noodzaak voor soepel cultuurbeleid
Horeca de
grootste
boosdoener
Strottenhoofd in
Gent overgeplant
Oostduits beroep op
westerse grote drie
TELEURGESTELDE MINISTER DE BLOCK:
Twaalf doden bij
2 vliegongelukken
in West-Duitsland
Spoken uit
Berlijn
Vandaag
in de
krant...
Truck met oplegger
bleef op rand van
Brienenoordbrug
hangen
Nixon benoemt
neger in regering
212e jaargang - no 37
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MID D ELBU RG SE, VL.I SS ING S E, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 13 febr. 1969
Middelbars cer/iing
(loerislen) bordjes
Pagina 2
55-60, trletoon 5144 (b f redacti* 550*1
2, lal C140 (b f red 7855, ad». 521J) Ooitbjri.
Giro 559300 bZC. Mlddalb.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Volgens voorlopi
ge gegevens van het CBS (Cen
traal Bureau Statistiek) zijn de
kosten van levensonderhoud in de
afgelopen maand januari met drie
ëneenhalf procent gestegen. Dat
deelde minister De Block econo
mische zaken) gistermiddag mee
in de tweede kamer. Hij noemde
dit cijfer, dat nog nader moet wor
den geanalyseerd, teleurstellend
hoog. Wel tonen de gegevens aan
dat vooral de horecasector dit cij
fer met grote prijsstijgingen be
langrijk heeft beïnvloed.
De minister weigerde daarom de prijs-
stop, die hij voor de horecabedrijven
heeft afgekondigd, in te trekken. Om
die intrekking was bij motie gevraagd i
door de boerenafgevaardiigde Verlaan i
(groep-Koekoek), die de minister gis
termiddag over de prijsstop lnterpel-'
leerde. De motie kreeg echter te weinig
steun om in behandeling te komen. De
heer Verlaan sprak van een .heksen
jacht' en een va!, door de minister op
gezet onder linkse druk. Hij betwistte
de geldigheid van de steekproef, die aan
de prijsstop ten grondslag ligt. en vond
dat de bewindsman de populaire jongenj
heeft willen uithangen De boerenafge-
vaardigde die zelf een hotel exploi
teert, had zijn eigen prijslijst meege
bracht om aan te tonen dat het alle
maal wel meevalt,
Cijfers
Minister De Block zei. dat 120 steek
proeven zijn genomen in allerleid
soorten bedrijven. Daarvan bleken
59 bedrijven de prijzen zondermeer
met 12 procent te hebben verhoogd,
zonder aftrek van de oude omzetbe
lasting. De nnn.ster noemde enkele
voorbeelden: koffie en bier met 5
cent verhoogd, frisdranken met 10
cent, maaltijden met 1 tot 2 gulden.
Enkele bedrijven hadden de prijzen t
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
Eerste in medische geschiedenis
BRUSSEL (ANP) De universiteit van Gent heeft woensdag of
ficieel bekendgemaakt, dat maandagnacht in het academisch zie
kenhuis te Gent eeen strottenhoofdtransplantatie is verricht. De
operatie is uitgevoerd door prof. dr P. Kluyskens, bijgestaan door
een team van vijf chirurgen. De patiënt maakt liet goed, aldus deze
mededeling.
Volgens niet officiële berichten is de transplantatie van het strottenhoofd,
compleet met stembanden, verricht op een 62-jai'ige man. Jean Borremans, uit
Galmaarden bij Geraardsbergen. De patiënt, die aan kanker leed en ernstig
ziek was, is veldwachter, gehuwd en vader van twee kinderen. De strotten
hoofdtransplantatie zou de eerste in de medische geschiedenis zijn. Drie maan
den geleden werd ln het academisch ziekenhuis te Gent met goed gevolg een
longtransplantatie verricht.
BOW (AFP) Twaalf doden en zes
ernstig gewonden is de voorlopige ba
lans van twee ongelukken met West-
duitsc miUtaïre vliegtuigen, die woens
dag zijn neergestort, het ene in Slees-
wijk-Holstein en het andere in Beieren.
Een .Noratlas' stortte neer op een
plaatsje in de buurt van Erding in Beie
ren. i-Iet toestel had 13 inzittenden.
Volgens de eerste berichten zijn acht
van nen en een kind, dat sliep ln een
huis waarop het vliegtuig terechtkwam,
om het leven gekomen. Vijf ernstig ge
wonden zijn naar een ziekenhuis ge
bracht. Hei vliegtuig was in Erding op
gestegen voor een vlucht naar Keulen.
Het tweede ongeval deed zich voor op
de militaire basis Schvvessing. bij Hu-
suni in Sleeswijk-Holstein. 'Het eiste
dne doden onder de vier inzittenden. De
vierde werd ernstig gewond. Het toestel
was een DC-3
Twee Fellowships
verkocht
SCHIPHOL (ANP) Overeenkomstig
reeds gedane toezeggingen is de Anselt
Transport Industries Ltd, waartoe et
telijke binnenlandse luchtvaartmaat
schappijen behoren, er thans toe over
gegaan l»y Fokker twee F 28 Fellow
ships te bestellen.
Deze opdracht valt samen met de aan
komst van de F 28. die voor een de
monstratietournee van zes weken naar
Australië is gevlogen Ansett is de vier
de maatschappij, die de F 28 heeft be
steld. De drie andere zijn de Duitse LTU,
de Noorse Braathens en de Italiaanse
j Itavla.
Met inbegrip van de 10 door Fairchild
i bestelde toestellen, die men op de Ame-
rikaanse markt hoopt af te zetten, is
de orderlijst voor de F 28 thans geste
gen tot 21 machines.
D'
ERDING. Miinchen: op de <oto
zoekt men tussen de wrakstuk
ken van de Nor a tins' naar over-
Transplantatie
IN GENT is gisteren voor de
eerste maal in ue medische ge
schiedenis een strottenhoofd-
transplantatie verricht, (pug- 1).
Groenteteelt
OP DE ZEEUWSE groenteteelt
dag in S:-Annaland heeft ir C. W.
C. van Beekom de bezoekers voor
gehouden vooral te denken aan een
verdere uitbouw van de bedrijven
(pagina 2)
Van Z.
HANS VAN Z. bekende gisteren
tijdens de tweede dag van net pro
ces in Utrecht, vlot de moorden
op de Amsterdamse Coby van
der Voort en de Utrechter J. Donse
(pag 3).
Dagrecreatie
DE tweede kamer heeft gisteren
laten weten ook aan de terreinen
voor dagrecreatie eisen te willen
stellen op het gebied van de hy
giëne. (pag. 3).
Binnen- en buitenlands
nieuws: pag. 1, 3 en 9
Zeeuws: pag. 2, 4 en 5
Sport: pag. 7
Radio-tv: pag. 11
Financieel nieuws: pag. 13
ROTTERDAM (GPD) Op de
spiegelgladde Van Brienenoord
brug te Rotterdam is gisteren in
de namiddag een ongeval met een
truck met aanhangwagen gebeurd
dat nog wonderlijk goed is afgelo
pen. Omstreeks kwart over vjjf
begon de truck, eigendom van de
firma Nijdam uit Groningen, te
slippen. De 23-jarige chauffeur J.
Draayer uit Drente, kon het ge
vaarte niet meer houden. Het
voertuig schoot van de rechter
rijbnnen door de middenbermbe
veiliging op de route noord-zuid.
gleed daar dwars overheen en
bleef aan de rand van de brug
op tientallen meters boven het
Water hangen.
Terwi jl het t ook - al bijna spits
uur was werd geen ander voertuig
geraakt Automobilisten en ande
ren die te hulp schoten hebben
met een touw. de uiteraard hevig
geschrokken maar ongedeerde
chauffeur uit de gevaarlijk bo
ven het water hangende cabine
kunnen bevrijden.
De heer Draayer kwam uit Din-
teloord en reed naar Rotterdam
om er de nacht door te brengen.
Men is urenlang bezig geweest de
trekker en de aanhanger, die ove
rigens leeg waren, uit hun vreem
de en gevaarlijke positie terug te
halen Het verkeer, dat door de
gladheid toch al veel stagnatie
ondervond, was door dit alles, wat
richting zuid betreft, nog extra
gehandicapt.
.GEEN PRESIDENTSVERKIEZINGEN IN BERLIJN'
Wilson en Kiesinger
zijn het eens
O.-BERLIJN. BRUSSEL, BONN
(RTR. DPA, ANP) Oost-Duits-
land heeft woensdag officieel een
beroep gedaan op de VS, Engeland
en Frankrijk om West-Duitsland
ervan te weerhouden zijn presi
dentsverkiezingen in West-Berlijn
te houden.
Het Oostduitse persbureau ADN heeft
bericht, dat nota's van deze strekking
zijn overhandigd aan de Amerikaanse
en Britse ambassade in Praag en aan
de Franse ambassade in Warschau.
Oost-Dultsland heeft reeds de 1036 fe
derale en s taatsparlementariërs die
deel uitmaken van het kiescollege en
ook de leden van de Westduitse strijd
krachten verboden zaterdag per trein
of auto naar Berlijn te reizen.
De nieuwe Westduitse Bondsdagvoorzit
ter, Kai-Uwe von Hassel, heeft woens
dag officieel de afgevaardigden opge
roepen voor de presidentsverkiezing op
5 maart in West-Berlijn.
Ifi/son
Weer vluchten naar
Biafra van eiland
Fernando Poo
MADRID (AFP) De regering van
Equatoriaal Guinea heeft het interna
tionale Rode Kruis woensdag gemach
tigd zijn hulp vluchten van Fernando
Poo naar Biafra te hervatten, zo is
van betrouwbare zijde in Madrid ver-
I nomen. Het Rode Kruis mag per et-
niaul vier vluchten twee overdag n
twee 's nachts maken.
Het eiland Fernando Poo behoort tot j
Equatoriaal Guinea, vroeger een Spaan-1
se kolonie.
NAVO RAAD
ACHTER BONN
kwestie van de komende Westduitse
presidentsverkiezingen in West-Berlijn
en de reacties daarop van de Sowjet-
Unie en Oost-Duitsland besproken.
In bevoegde NAVO-kringen verluidt,
dat de permanente vertegenwoordigers
het er over eens zijn, dat de bondsre
gering met de organisatie van deze ver
kiezingen in West-Berlijn slechts een
gevestigde traditie volgt. Ook in 1954,
1956 en 1964 zijr. de Westduitse pre
sidentsverkiezingen in West-Berlijn ge
houden. met instemming van de drie
westelijke mogendheden en zonder dat
dit tot internationale verwikkelingen
leidde.
De NAVO-raad kwam tot de conclusie,
dat een toegeven aan de Oostduitse en
Sowjetdruk onjuist zou zijn en verkeerd
geïnterpreteerd zou kunnen worden.
Voorts meende men dat niet kon wor
den gesteld dat de Westduitse regering
met de komende verkiezingen in West-
Berlijn de internationale ontspanning
tegenwerkt, dat dat het gezien de tra
ditie van de voorgaande presidentsver
kiezingen juist de Sowjet-Unie en Oost-
Enige uren voordat de Oostduitse nota
door ADN werd gepubliceerd, waren
de Britse premier. Wilson, en de West
duitse bondskanselier Kiesinger. bij het
begin van hun Brits-Westduitse topcon
ferentie in Bonn, overeengekomen, dat
West-Duitsland zal blijven bij het besluit
de verkiezing in West-Berlijn te houden
Het zou .gevaarlijke consequenties' heb
ben om v<ui het voornemen af te zien',
aldus de twee regeringsleiders op de
eerste dag van het bezoek van twee
dagen dat Wilson aan Bonn brengt.
Naar van Britse zijde verluidt heeft
de Britse eerste-minister er sterk bij
Kiesinger op aangedrongen, dat de
bondsrepubliek het verdrag tegen 'n
verspreiding van kernwapens onder
tekent. Als Bonn dit niet zou doen,
zou het de Sowjet-Unie een machtig
wapen geven in de campagne tegen
het .Westduitse militairisme'.
nieuwe president van
West-Duitstand zal in Ber-
1^1 iyn worden gekozen en dat
verdriet de Oostduitsers zéér.
De Russen staan uiteraard aan
r**"'] nun kant en hebben inmiddels
'5^=2? laten weten, dat allerlei beper
kingen rond West-Berlijn zullen gelden.
De wegen naar deze stad worden afge
sloten, zodat leden van de bondsdag
en van de deelstaatparlementen niet
over de autoweg naar West-Berlijn kun
nen reizen Natuurlijk gaat de verkie
zing toch door De parlementariërs zul
len nu per vliegtuig kornen: het ziet er
namelijk niet naar uit, dat de Russen
het luchtverkeer zodanig zullen hinde
ren dat er een conflictsituatie ontstaat.
Bovendien ls de hele zaak nu in de pres-
tigesfeer: toen duidelijk werd, dat de
Oostduitsers in samenwerking met de
Russen moeilijkheden wilden veroorza
ken. werd de Berlijnse verkiezing voor
Bonn een soort erezaak. In dit stadium
kan men niet meer terug, de president
zal en moet in West-Berlijn worden ge
kozen, aldus redeneert men In Bonn.
Men ziet: het Berlijnse trauma van de
Duitsers blijft oorzaak van span
ning in Europa Zowel in de dagen van
Wilhelm II als tijdens Hitler was Berlijn
symbool van Duitse agressie. In Berlijn
was immers de Wilhelmstrasse. waar de
buitenlandse politiek van keizerrijk en
republiek werd gaargestoofd. daar ook
pootte Hitier zijn pompeuze rijkskanse
larij. In de tweede wereldoorlog werd de
verovering van Berlijn beschouwd als
hét moment, waarop Duitsland op de
knieën lag en zowel Rusland als de wes
telijke mogendheden deden hun uiterste
best om de Duitse hoofdstad als eerste
In handen te krijgen. Een stuk opvallen
de krijgsgeschiedenis was er het gevolg
van: Montgomery zette de slag bij Arn
hem door om toch maar zo snel moge
lijk een .speerpunt' (zoals dat toen heet
te) in Duitsland te krijgen in de richting
van Berlijn. De verovering van de Schel-
demonding en het gebruik van de Ant
werpse haven werden er zelfs aan op
geofferd. De Russen
wonnen niettemin. De
naoorlogse ontwikke
ling met twee
Duitslanden deed
aanvankelijk vermoe
den, dat de rol van Berlijn na 1945 de
finitief was uitgespeeld: het was niet
langer meer .rijkshoofdstad', maar een
gespleten stad. waarvan het oostelijk
deel fungeerde als centrum voor de DDR
en het westelijke stuk een enclave
werd zonder achterland. De politiek van
de bondsrepubliek wordt niet meer ln
Berlijn gemaakt, maar in Bonn Op ge-
I zette tijden echter wordt de oude Ber-
Üijnse geest vaardig over de politici van
Bonn en In die gevallen menen zij voor
bepaalde politieke evenementen tóch
terug naar Berlijn te moeten. Een her
innering aan tijden van weleer, aan de
glorie van de hoofdstad des rijks. Ver
moedelijk speelt hier ook de neiging
een rol om die van de DDR toch maar
goed duidelijk te maken, dat Bonn West-
Berlijn tot de bondsrepubliek rekent en
het voor staatkundige hoogtepunten re
serveert.
f^AKtllJK
EEG
Volgens welingelichte kringen in Bonn
heeft Kiesinger Wilson de verzekering
gegeven, dat de bondsregering alles in
het werk stelt om Engeland binnen de
EEG te brengen.
Vandaag zal gesproken worden over
een uitbreiding van de Brits-Westduitse
technologische samenwerking. In dit
verband heeft Wilson al verklaard. dat
het voorgenomen Nederlands-Brits-
Westduitse ultra-centrifugeproject voor
de produktie van verrijkt uranium voor
vreedzame doeleinden volkomen ver
enigbaar is met de bestaande interna-
Zie slot pag. 3 kol. 7)
WASHINGTON (AFP) —President
Nixon heeft woensdag ee,n neger be
noemd in de functie van onderminister
van onderwijs en volksgezondheid. Het
is de 49-jarige James Farmer, één der
oprichters van .Het congres voor ras-
sengelijkheid'. Hij wa van 1961 tot
1966 leider van deze beweging.
TOEKOMSTVERKENNING ZEEUWSE CULTURELE RAAD TER DISCUSSIE
MIDDELBURG Een volledig
ter zake doend en aan toekomst
mogelijkheden aangepast cul
tuurbeleid vergt adequate mid
delen. De stichting van een alge
meen Zeeuws Cultuurfonds zal
in de toekomst noodzakelijk blij
ken te zijn om een cultuurbeleid
te kunnen voeren dat in zich de
mogelijkheden van een buigza
me aanpassing en een zekere
continuïteit waarborgt. Tot (on
der meer) deze conclusie komt
het dezer dagen verschenen .Cul
tuurplan', dat als verklarende
ondertitel .Een toekomstverken
ning van de Zeeuwse Culturele
Raad' draagt.
uit de culturele raad.
die dit cultuurplan ter overweging
en bestudering heeft opgesteld, heeft
als uitgangspunt de ontwikkelings-
schets 1967 van het provinciaal be
stuur genomen. Gs van Zeeland gaan
in deze schets uit van het als streef
datum en vertrekpunt enige popula
riteit genietende jaar 2000 en he;
daarvoor gestelde Zeeuwse bevol
kingsaantal van 600.000. In de onl-
wikkelingsschets heeft de culturele
ontwikkeling slechts een summiere
paragraaf gekregen. De Zeeuwse cul
turele raaa. de Zeeuwse sportraad,
de Zeeuwse jeugdraad en de Zeeuw
se raad voor maatschappelijk werk
dienen via beleidsnota's gs van ad
vies bij de noodzakelijke verruiming
van de culturele paragraaf. In de
PZC van vrijdag 31 januaai konden
we al uitvoerig de op verschillende
punten interessante beleidsnota van
de Zeeuwse jeugdraad aan de orde
stellen. Het cultuurplan van de
Zeeuwse culturele raad moet ge-
z.en worden als de tweede nota in
de reeks van vier
De toekomstverkenning van de ZCR
prolx-ert antwoord te geven op drie
basisvragen: 1. Welke culturele voor
zieningen zyn in 't jaar 2000 nodig
by een bevolkingsaantal van
600.000 7 2. Volgens welke prioritei
ten moeten deze voorzieningen (suc
cessievelijk) verwezenlijkt trden
tussen nu 1969 en dan 2000
waarby een planning op de mid
dellange termijn tot 1980 in
acht genomen moet worden? 3. Wel
ke beleidsinstrumenten zijn nodig
EEN GROOT THEATER
EVT. GEKOPPELD AAN
CENTRALE
CONCERTZAAL
voor de verwezenlijking van de nu
noodzakelijk geachte voorzieningen 7
De opstellers van het cultuurplan
onderkennen de volstrekte onmoge
lijkheid op het terrein van culturele
voorzieningen met vaste cijfers en
formules te konten. Ervaringsfeiten
op dat punt zijn zo sterk aan tijd
en omstandigheden gebonden dat bij
wisseling van tijd en omstandigheden
waterdichte voorspellingen zeer on
comfortabel kunnen uitvallen. ,De ei
sen voor een culturele infrastructuur
waren tien jaar geleden totaal anders
dan in de huidige tyd en het ziet er
naar uit. dat de inzichten van nu ook
weer snel verouderd zullen zijn. Dez>
dynamiek heeft te maken met de
moderne vormen van industrialisatie
(automatisering), verstedelijking enz.
en komt tot uiting in diverse 'facet
ten, zoals:
het ontstaan van eigentijdse me
dia (elektronica) en een accentver-
aahuivmg van de consumptieve naai
de creatieve sfeer;
andere opvattingen over het func
tioneren van muziek, toneel en heel
de plaats van schouwburg, concert
zaal en museum a! am ede over d'
.nrichtlng van dergelijke instituten
een breder cultuurbegr-p dan voor
heen en het ontstaan van nieuwe
sociale structuren, waardoor de deel
name aan evenementen groter en
anders dan vroeger is geworden. Ook
de evenementen zijn van karakter
veranderd'.
Er worden ook ontwikkelingen bul
ten de culturele sfeer gesignaleerd
die deze onzekere factoren bij hel
bepalen van een strikt cultuurbeleid
beïnvloeden. Zo noemt het cultuur
plan de totstandkoming van de Gre-
velingendam. die er tot bij heeft ge
dragen dat bepaalde culturele mo
gelijkheden van Zierikzee plotseling
bok attractief zijn geworden voor
Goeree-Overflakkee. Deze vorm van
schaalvergroting is volgens het cul
tuurplan niet altijd exact te voor
spellen.
.Zo kan het au wellicht nog nut heb
ben schaalvergroting en culturele be
langstelling te bevorderen door het
inleggen van busdiensten naar de
schouwburgen en de concertzalen
maar gelet op de groei van het auto
park is het niet uitgesloten dat d
middel te eniger tijd volstrekt ver
ouderd zal bhjken te zijn. Ook d.
publiekswerving ls sterk tijdgebon
den: hoe zal z:j te zijner tl ja wor-
ien beïnvloed door een eventuele
regionale radio en televisie?'
Zie slot pag. 4 kol. 1
Van strikt-Westduits standpunt uit ge
zien is dat wellicht wel te begrijpen,
maar de niet-Duitser zal het allemaal
onverstandig vinden. Waarom moet die
nieuwe president nu zo nodig ln Berlijn
worden gekozen? Het kan evengoed, be
ter zelfs, in Bonn. het regeringscentrum.
Waarom moet de spanning in Berlijn
zo nodig worden verhoogd? Bovendien,
de verkiezing is een strikt binnenlandse
aangelegenheid van de Westduitse
bondsrepubliek, maar door haar nu over
te hevelen naar Berlijn wordt er een In
ternationale affaire van gemaakt De
vier mogendheden Amerika. Rusland,
Engeland en Frankrijk die formeel
gezien nog altijd als bezetting fungeren,
worden door die Westduitse houding ook
by de verkiezing betrokken. Het gaat nu
niet alleen meer om de verhouding
West- en Oost-Duitsland, maar om span
ningen tussen de grote mogendheden.
En dat alles terwïlle van het Berlijnse
trauma, dat zo dierbaar door West
duitse politici wordt gekoesterd. De
Amerikanen lieten al in november van
vorig jaar weten, dat ze het niet ver
standig zouden vinden als Bonn besloot
de nieuwe president in Beriyn te kiezen,
maar met name één man wist het toen
beter, namelijk de toenmalige president
van de bondsdag. Gerstenmaier. Hij
wist de keuze van Berlijn door te zetten.
Inmiddels is Gerstenmalers politieke
loopbaan zo al niet tot een einde geko
men. dan toch wel grondig afgeremd,
maar desondanks heeft Bonn de kans
niet aangegrepen om de opvolger van
J Gerstenmaier een nieuw en beter besluit
I te laten nemen. Men houdt in Bonn niet
van .de weg terug'. Vooral niet nu ook
de Russische ambassadeur Zarapkin
zich met de affaire heeft bemoeid: .We
kunnen niet anders', zeggen de politici
in Bonn nu. .we kunnen ons niet per
mitteren. dat men ons ervan beschul
digt toe te geven aan druk van Rus
land en de DDR'. Zo gaat dat nog altijd
in West-Europa, bijna vijfentwintig jaar
nadat Berlijn als machtscentrum werd
uitgeschakeld De spoken van Wilhelm
TI en Adolf Hitler zijn er onuitroeibaar.
Arbeider stal voor
30 mille bh's
EINDHOVEN (GPD) De Tilburg*
Clitie heeft gisteren de 30-jarigP ar-
ider G. de J. aangehouden, die er \n
verdacht wordt in tal van plaatsen in
Oost-Brabant in textielzaken ingebro
ken te hebben. In Geniert zou hij uit
een opslagplaats voor 30.000 gulden aan
bustehouders hebben gestolen, in L'den,
Budel en Mareese voor duizenden gul
dens aan kostuums.
De zaak kwam aan het rollen toen een
vertegenwoordiger in een kraam op de
markt in Velsen bustehouders zag lig
gen die spotgoedkoop waren en die nog
n et helemaal afgewerkt waren. De ver
tegenwoordiger. die zich de grote dief
stal :n Gemert hertnnerde. waarschuw-
:de de politie, die de marktkoopvrouw
arresteerde wegens heling.