ZEELAND YOUTH ORCHESTRA Zeeuws Jeugdorkest herhaalt Engels concert' in Zeeland LEAS CLIFF HALL ST. EDMUND'S SCHOOL CHOIR CC*»TERBBR10 Conductor: PETER JENSE Choirmaster; JOHN HURSEY DRIE TON V00R LOU VAN REES' EIGEN EUROPESE SONGFESTIVAL Rengelink vervangt Castelijns bij NTS Vijftienjarige Sasse organist zondag op Belgische tv Beth Cherem Singers in jeugddienst Bertus Aafjes: ,Die te Amsterdam vaak zei: Jeruzalem' 6 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT ZATERDAG 8 FEBRUARI 1969 advertentie KOORSCHOOL WERKT MEE MIDDELBURG Het Zeeuws Jeugd Orkest, inmiddels terug in Zeeland, heeft zondag in Engeland (Folkestone) een concert gegeven dat zodanig hij publiek en pers is ontvangen, dat men besloten heeft het concert in Zeeland te herha len. Het ZJO voert liet grootste gedeelte van dit Engels concert' onder leiding van Peter Jense uit tijdens het Zeeuws boekenfeest op zaterdag 1 maart in Britannia te Vlissingen. Ook het concert van j woensdag 12 maart, al vastgesteld j in het kader van de reeks voor Jeugd en Muziek, zal ongeveer dezelfde signatuur dragen als dat van zondag in Folkestone. Aan de uitvoering van deze 12e maart wordt bovendien nog een extra aceent gegeven door het op treden van de Zeeuwse Koor school, die door radio- en tv-con- certen en door de grammofoon plaat snel aan bekendheid in het gehele land wint. Het Zeeuws Jeugd Orkest en zijn begeleiders zijn laaiend enthou siast uit Folkestone teruggeko men. Ook in Engeland, waar de ont vangst boven alle verwachtingen I was. is verschillende malen ge sproken over een herhaald optre- i den van de jonge Zeeuwen, die de reeds bestaande intensieve uit- wisseling van Middelburg en Folkestone nu ook van een muzi- kaal tintje (,of zeg maar gerust muzikale tint') hebben voorzien. Ruim 550 mensen hebben het con- eert op zondagmiddag bijgewoond en volgens mr John Bullock, di- recteur van de grote Leas Cliff j Hall, is dat voor een zondagmid- j dagconcert een zeer groot aantal. Joost de Jong, hoboïst (Goes) zegt aan deze Engelse reis de j herinnering aan eten en repeteren over te houden. Beide elementen waren in het geheel van de reis overheersend. De heenreis leverde zeer weinig zeezieken op, de terugreis com penseerde dat gemis' in ruime mate. Op weg naar huls kon het orkest de concertsfeer aanvanke lijk wat moeilijk kwijtraken en gaf een promenadeconcert aan dek. De zeeziekte trad ten aan zien van het aantal deelnemers echter als een geleidelijk maar geducht reducerende factor op, zo dat het ZJO het gezegde dat zelfs aan goede dingen een einde komt, als harde waarheid leerde erva ren. FOLKESTONE CORPORATION ENTERTAINMENTS Catariftj - - - lONN BULLOCK, F.l.M.E, Sunday, 2nd February at 3 p.m. Concert by tho (HOLLAND) WITH THE Tickets: S/-, 3/- (ChUdren Half Price) i£ UlAIMEOwwhm se manchetknopen laten .dwaleni. Yïce-voorzitter Everwijn I rad tij dens deze reis als de officiële woordvoerder op. Canterbury Opperbest De orkestleden zyn behalve door Peter Jense vergezeld door de dames Maliepaard - Van As en Roegholt-Van Noord en de heren H. P. Everwijn, vice-voorzitter, en J. Toledo, secretaris. Voorzitter mr dr A. J. J. M. Mes, die tot zijn spijt in Middelburg moest blyven, liet wel van zich horen door mid del van liet telegram ,Veel succes, Mes', daarmee in besloten kring antwoorden uitlokkend die van evenveel gevoel voor de regels van het eindrijm getuigen als .Op perbest, jeugdorkest' en .Met de beste wense. Jense'. Het ZJO heeft Folkestone een kaart van Bleau geschonken en hier en daar wat zilveren Zeeuw- Omdat ook een orkestlid niet bij eten en repeteren alleen leeft, heeft het gezelschap een trip ge maakt naar Canterbury waar ka thedraal en St-Edmund School be zocht werden. Het koor van deze school pres teerde het onder leiding van Jen se en de eigen dirigent John Hursey in twee uur tijd de geza menlijke uitvoering van de Ada gium Suite van Albert de Klerk en Music Hall van Hans P. Keu- ning rond te krijgen. Orkest en koor hadden elkaar nog nooit ge zien. laat staan gehoord. Zoals bekend heeft het ZJO in Folkestone verder nog uitgevoerd de Symphonie in D groot van Francois Joseph Gossec, het pianoconcert in C groot van Haydn met de Vlissingse Annette Theunis als soliste en de Suite from the pirates of Penzance van Arthur Sullivan. Koorschool Koorschool onder leiding van Evert Heyblok de plaats innemen van het St-Edmunds School Choir. Samen met het ZJO zal het koot- van de koorschool een uitvoering geven van Albert de Klerks Ada gium Suite. De rest van het pro gramma zal Evert Heyblok wij den aan Purcell en Morley. De heer G. W. Bergman zal de Zeeuwse Koorschool in dal gedeel te aan de piano begeleiden. Inmiddels heeft het koor van Hey blok de eerste helft van een lp voor liet label .Artone' opgeno men. Op deze plaat staan PurceJI- liederen. De Zeeuwse Koorschool wordt voor deze plaatopname be geleid door de befaamde pianist Gerard Hengeveld. De tweede helft wordt 22 februari in de akoestisch goede Concert- en Ge hoorzaal te Middelburg opgeno men. .Artone' neemt ook de kin deropera ,De markies van Cara- bas' op, die door de koorschool al eerder en zelfs in herhaling voor de televisie is gebracht. Voor de KRO-tv wordt binnenkort boven dien een opname gemaakt van een nieuwe musical, geschreven door tv-regisseuse Marja Smits en Evert Heyblok. .om zékei te zijn brand-,inbraak-,slorm-englasverzekering, wettelijke aansprakelijkheid voor particu lieren en rechtsbijstandverzekering, onge vallen-, ziekte-enziektekostenverzekering, reisverzekering west blaak 22-r'dam tel.010-110004' j Agentschap voor Zeeuwsch-Vlaanderen; Telefoon 01178 - 590 j SLUIS. Gouverneurstraat 6-8. Bernard Haitink met London Philharmonic naar Japan en VS Tussen 20 september en 15 oktober aanstaande zal het London Philhar monic Orchestra veertien concerten In Japan geven. Zes daarvan, te we ten in Tokio, Sinday, Nagoya, Hi roshima en Nagasaki, staan onder leiding van Bernard Haitink. De vijf tien concerten, die Haitinks Londense orkest in het voorjaar van 1970 in de Verenigde Staten geeft, worden' alle door hem geleid. Deze concert tournee begint in New York. De pro gramma's van de concerten die Ber nard Haitink deze maand in Neder land dirigeert, vermelden onder meer eerste uitvoeringen door het Concertgebouworkest van werken van Messiaen. Nono en Strawinsky. Radioconcert Daniël Manneke De organist Daniel Majinekc uit Vo gelwaarde zal in de NCRV-ultzen- dlng .Oude, klassieke en moderne muziek' van morgenmiddag (zondag. Hllversum-2, 13.30-14.10 uur) een or gelprogramma verzorgen vanuit Sint-Jacobskerk te Vlissingen. 5! neke bespeelt daar het grote nieuwe Flentroporgel dat vorig jaar in ge- De NCRV heeft dinsdag 28 januari al opnamen voor dit concert ge maakt. Zoals we al eerder meldden zal Daniel Manneke de volgende wer ken uitvoeren: praeludium en fuga in G groot van Johann Sebastian Bach; petite fugue, recit de cornet en Agnus Dei uit de Messe pour les convents van. Francois Couperln; Al ma redemptoris mater van Guillaume Dufay en het Alleluia d la dédicace (Verset pour la fête de la dédicace) van Olivi'er Messiaen (eerste radio uitvoering In Nederland). (Van onze RTV-redactie .Het wordt beslist geen Knokke, So pot of Athene. De gehele manifestatie zal niet te vergelijken zijn met welk festival dan ook. Van de festivals, die ik ken heb ik de beste eigenschap pen overgenomen'. Aldus organisator Lou van Rees over zijn zorgenkind .Singing Europe 69', (SE 69) hel Europese songfesti val. dat van vrijdag 4 tot en met tief voor de manifestatie is genomen door de in 1968 opgerichte stichting klinkende muziek. Vijftien Europese landen zullen aan he: festival, waar ongeveer dne ton aan gespendeerd zal worden deelne men. Een zo grote opkomst elk land zendt twee zangsolisten en een muzi kale attractie, alsmede een jurylid en een ploegleider zal er mede toe bijdragen het populaire lied te bevor deren. Tevens hopen de organisatoren, dat het SE 69 een springplank zal vormen voor jong talent in de show business. De na de pauze optredende artiesten zullen voor een extra attractie zorg dragen.Uit de lijst van namen, aan wie Lou van Rees reeds voorstellen heeft gedaan voor een Schevenings optreden Esther en Abi Ofarim, Gilbert Bécaud. Cliff Richard, Nana Mouskouri, Silvie Vartan en Johnny Halliday, Sandy Shaw, Flirtations. Billy Eckstein, Sergio Mendes and his Brasil 66. Johnny Matthis, Cor- man Moray en Dusty Springfield -- «pullen er minstens zes worden gecon tracteerd. JURY Het Seheveningse songfestival krijgt een open jurering. De juryleden, vijf tien in getal, onder wie Svend Asmus- sen en Pïm Jacobs, zullen borden op moeten steken met waarderingscij fers. De Engelsman Norrie Parnmorj is de voorzitter, zonder stemrecht. Per avond treden drie landen op. Ook Nederland zal aan Singing Europe 69 actief deelnemen. Herman Stok treedt voor de Nederlandse ploeg als leider op. Speciaal voor dit fes tival zijn een orkest en combo sa mengesteld, die Indien het nodig Is alle deelnemers zullen begeleiden. Het ongeveer 36 man tellende orkest staat onder leiding van Charlie NederpelL. Cor Cools jr leidt het combo. Ook KRO leed ledenverlies in 1968 KITTY COURBOIS GEWOND TIJDENS OPNAME TV-SHOW (Van pnze RTV-Redactieï Kitty Courbois is tijdens opnamen voor een Tros-televisieprogramma, (Van onze RTV-Redactie) Niet alleen de NCRV maar ook de KRO heeft in 1968 een ledenverlies geleden. In totaal liep het ledenbe stand in dat jaar met 3805 terug. Op 31 december 1967 had de KRO 567,765 begunstigers, op 31 decem ber 1968 was dat 563.960. waarvoor Rijk de Gooyer de produk- tie verzorgt', tamelijk ernstig ge wond geraakt. Zij speelde een scene in een cowboy-saloon, waarbij zij op een piano moest dreunen. Als .grap' zou er halverwege het num mer rook uit de vleugel komen. Het rookappuraat in de piano, dat daarvoor moest zorgen, explodeerde; echter en een steekvlam raakte dei arm van Kitty Courbois, die daar door tweedegraads verbrandingen opliep. Zij werd in een ziekenhuis verhonden en besloot na een pijn-l stellende injectie de opname af te! maken. f advertentie; OLIFANT GESTOLEN. Bij de grote juwelenroof te Amsterdam werd o.m. een fles Olifant Jonge vermist. De politie werd hierdoor op het spoor gezet van de bekende kraker Janus de Nippcrt. Bij zijn arrestatie viel hij door de mand met de woorden: „As ik een fles Olifant zit staan, ken ik er niet afblijve!" Grafiekexpositie Jan Toorop in het Rijksmuseum Van 7 februari tot 13 april a.s. wordt in het Rijksmuseum in Amsterdam een tentoonstelling gehouden van grafiek van Jan Toorop. Een hon derdtal droge naald gravures, hout sneden, litho's, tekeningen en affi ches zjjn in chronologische volgorde gerangschikt, ofschoon Toorop vele van zijn werken niet gedateerd heeft. De datering is in dat geval vastge steld aan de hand van stljlkritische vergelijkingen of door vermeldingen in de literatuur. Opmerkelijk is de grote zeldzaamheid van de meeste prenten. Van vele prenten kon zelfs niet één eigenhandige druk worden gevonden. In de heden gehouden vergadering van het NTS-bestuur hebben de be stuursleden. die aangewezen zijn dooi de omroeporganisaties, meegedeeld, dat ze de heer J. W. Rengelink heb ben aangewezen tot lid van de raad van beheer. Het bestuur heeft de heer Rengelink belast met de behartiging van de programma-aangelegenheden van de NTS. Deze aanwijzing ge schiedde ter vervulling van de vaca ture ontstaan door het aftreden van de heer J. J. A. Castelijns (KRO). De heer Rengelink is al eerder lid geweest van de raad van beheer van de NTS. Hij trad als zodanig af in januari vorig jaar. Hij werd toen op gevolgd door de heer Castelijns. die kortgeleden deze functie wegens ver schil van mening over de verant woordelijkheid ervan, neerlegde. SAS VAN GENT Henri Vermast uit Sas van Gent een vijftienjarige Athe neumleerling van de Petrus Hondius Rijksscholengemeenschap maakt zon dag 9 februari om 11 uur zijn debuut op de Belgische televisie. Vanuit Eeklo wordt er namelijk een Rit- uit Overslag/Wachtebeke zal Henri op het orgel de sterk ritmische liederen be geleiden. .Echt niet iets om over te. juichen', zegt hét veelbelovende organistje. .Je doet het om ze daar uit de nood te helpen daar in Eeklo... maar geef mij maar de Ritmische Eucharistie in Sas van Gent: daar kennen we tenminste een prettige samenwerking én een intensieve voorbe reiding'. .Wel is het natuurlijk een inte ressante ervaring om aan die t v-uitzen- ding mee te mogen werken... je leert er veel van. Het is een mooi voorproefje omdat er plannen zijn vanuit Sas van Gent ook een dergelijke uitzending te verzorgen. Daarvoor zijn we een geheel nieuw llederenprogramma aan het instu deren. De teksten zijn van kapelaan Tes ters en de muziek heeft mijn vader ge schreven: de Kennedy Eucharistie. Zon dag 16 februari gaan we (the New Blue Devils), ons sterk uitgebreid Jongeren- kerkkoor en het jongenskoor uit Del- bautshoek) deze Kennedy Eucharistie voor het eerst samen zingen en bege leiden... alles voorlopig eenstemmig. Zo dra alle mensen in de kerk de refreinen goed meezingen gaan er bovenstemmen bij. Je zou die bovenstemmen kunnen zien als een verslering, als de brandende kaarsjes op een verjaardagstaart... maar die kaarsjes ontsteken we pas op 16 maart. Jn. en dan... gaat er van die Kennedy Eucharistie een plaat komen, en hoogstwaarschijnlijk ook een radio- en t v-uitzending.' Gouden Leeuw' voor Heintje Het 12-jarige Zuidlimburgse zangertje Heintje 'heeft de .gouden leeuw' van ra dio Luxemburg gekregen voor zijn lied .Heidschi Bumbeidschi'. De .leeuwen' werden toegekend voor de geliefde schla gers en zangers daarvan in het tweede halfjaar van 1968. Het liedje werd ge-, kozen door luisteraars en een jury van journalisten. De zilveren leeuw ging naar twee Oostenrijkse zangers, de bron- zen naar een Westduitser. De pryzen zullen op 1 maart in Essen worden uit gereikt. I Honderdste voorstelling nan Annie M. G. Schmidts' blijspel ,En ik dan?' Het blijspel .En ik dan?' van Annie M. G. Schmidt met Mary Dresselhuys. Joan Remmelts en Jaap Wierenga zal op dinsdag 11 februari voor de 100e maal worden gespeeld in de Utrechtse stads schouwburg. Dit blijspel ging op 1 no vember jl in het nieuwe De la Mar thea ter in Amsterdam in première. De be langstelling was zo groot, dat men aan 30 voorstellingen nog niet voldoende had. Er bestaat nu een kans dat na het landelijk tournee opnieuw in Amsterdam enkele voorstellingen zullen worden ge geven. Het gezelschap begint binnenkort aan een uitgebreide Limburgse en Zeeuwse tournee. Begin april worden voorstellin gen gegeven in het Nederlandse Con gresgebouw in Den Haag. De Zeeuwse tournee heeft betrekking op voorstellin gen in Axel, Middelburg, Goes en Zie- rik/.ee. Echtpaar Vestdijk kreeg een dochter UTRECHT (GIPD) - De 70-jarige schrij ver Simon Vestdijk en zijn vroegere buurmeisje Mieke van der Hoeven (30), hebben een tweede kind. Dinsdag heed de schrijver zelf op liet gemeentehui! van Doorn, de geboorte aangegeven van zijn dochtertje Anna Maria Cathariiu Helena. De bevallin had die nacht om één uur thuis plaatsgevonden. Op 24 januari 1967 kreeg het echtpaa* een zoon: Dirk Simon Vestdijk trouwd» op 27 december 1965. Het was zijn eer ste huwelijk. MIDDELBURG In de getuigendskerl aan de Adriaan Lauwereyszstraat tr Middelburg wordt zondagavond, mor gen. om zeven uur een gereformeerd» jeugddienst gehouden. Ds. J. A. A. di Boer gaat erin voor. Het thema va: deze jeugddienst is dat van een fila die wordt vertoond: .Homo homïni'. Ds film werd van de wereldraad van ker ken in Uppsala vervaardigd. Aan d» dienst werkt een combo en de Bel Cherem Singers van de Molukse kerl in Souburg mee. Na de dienst is er eea gesprek met koffie in jeugdsoos ,'t Vlot je' in de Sohuitvlotstraat. Radio-middagdienst vanuit Domburg .Waar komt het op aan?' Over Atv. vraag spreekt drs J. Helderman, gere formeerd predikant te Domburg, in dt middagdienst voor de NCRV-radio op donderdag 13 februari. Deze dienst be gint om 15.00 uur (HUversum-2). (advertentie) Doe het vandaag nog! BIAFRA-CONFLICT POSTGIRO 400 - UTRECHT HET WERK VAN Bertus Aafjes, zijn poëzie zowel als zijn proza, heeft buitengewone verdiensten. Het is heel beeldend, poëtisch, mooi vaak ook, soepel en kleurrijk. Het heeft eigenlijk maar één gebrek, maar dat wreekt zich helaas over de ganse linie: het is waf oppervlakkig en .gemakkelijk'. Aafjes maakl het zich meestal niet al te moeilijk, vooral niet in zijn proza, zijn reisbeschrijvingen, die goeddeels een soorl superieure journalistiek zijn. Maar ook zijn gedichten lijden meestal aan dat al te vlofie. Laten we echter voorop stellen, dat er altijd magni fieke brokken in het werk zijn, fragmenten van grote poëtische kracht. En dat een boek van Aafjes, en dat is tenslotte heel belangrijk, steeds prettig leest, verrijkt, te overdenken geeft. Dat is ook weer hel geval met zijn nieuwe verzameling reisverhalen over Jeruzalem en Amsterdam, die gebundeld werden onder de titel: ,Die te Amsterdam vaak zei: Jeruzalem' Een titel die voor mensen die niet dagelijks met literatuur omgaan mogelijk eèn verklaring behoeft Hij is ontleend aan een kwatrijn van de dichter Jacob Israël de Haan de zionist die in Jeruzalem door moordenaarshand viel- Die te Amsterdam vaak zei; .Jeruzalem' En naar Jeruzalem gedreven kwam, Hij zegt met een mijmerende stem: .Amsterdam, Amsterdam'. Een kwatrijn dat dus geknipt is om als liaison voor dit boek te dienen daar bovendien Amsterdam, gastvrij toevluchtsoord voor Joden uii alle windstreken, vroeger vaak net Jeruzalem van het Westen v/erd ge noemd Dit is dan wel ruim voldoende om het bundelen van de twee heterogene series opstellen te rechtvaardigen onder deze titel. Ove rigens: drie kwart van de ruimte in het ooek wordt aan Jeruzalem toebedeeld, Amsterdam krijgt maar een kwart. De afdeling .Jeruzalem', met als ondertitel .Wandelingen in en rono de stad van Koning David in het voetspoor van Jezus', bevat in een negental hoofdstukken een heel wonderlijke mengeling van reportage en reisbeschrijving, journalistiek, commentaar bij de Evangeliën en Fiavius Josefus, en zelfs een enkele keer een soort bijbelexegese (Aafjes probeert b v. enig licht te laten vallen in de nog al duistere geschiede nis van het vervloeken van de vijgeboom die geen vijgen droeg toen het ook niet kon en zoekt daarbij, zoals haast alle exegeten, o.i. veel te ver) Aafjes bezoekt, met de bus of te voet. de plaatsen die ook Jezus in de laatste week van zijn leven in en om Jeruzalem heef) betreden. Men kent, uit andere reisboeken, mogelijk zijn systeem, dat helemaal niet oek is: hii slaat ter plaatse aan iedereen bekende teksten op en ziel dan vaak iets aardigs of zelfs iets nieuws dat de tekst een ander reliëf geven kan. Hij leest er ook nog een en ander omheen, maar dat gaat meestal minder diep, is meer te hooi en te gras. Hi| heeft in en rond Jeruzalem voornamelijk in de Evangeliën en in Fiavius Josefus gelezen, maar ook gegrasduind in de oude kerkvaders, en o a in de .Peregri- natio ad loca sancla' van Aetheria. Hij doorspekt zi|n verslagen met citaten uit al deze schrijvers, ziet wat zij ter plaatse al dan niet zagen of konden zien en is critisch genoeg om een flinke afstand te bewaren zowel tot het verleden als tot het heden \X7ant wie naar Jeruzalem pelgrimeert, belast en beladen met twintig eeuwen Christendom en cultuurgeschiedenis, en dan denkt m het voetspoor van Jezus nog enkele slappen te kunnen zetten, komt onver mijdelijk voor grote teleurstellingen te staan. Wie meent zich rustig te kunnen bezinnen op Jezus' leven en lijden, wie denkt te kunnen bidden op de heiligste plaatsen, heeft het waarschijnlijk moeilijker dan in de eerste de beste kerk hier vlak in de buurt. Zeker, alles heeft zijn plaats, maar .gekregen' moet er bij. Op een bepaald moment heeft men een plaats vastgesteld, Aaf|es merkt zeer terecht op: „De evangeliën bevatten over het algemeen slechts zeer beperkte to pografische aanduidingen. Zij werden slechts door hun auteurs gebracht als een heilsboodschap. De eerste christenen verwachtten ieder ogen blik de weerkeer van de Mensenzoon en hadden er dus ongetwijfeld geen behoefte aan de sporen van de Heer op deze aarde op een bi; zondere wijze te gedenken. In zeventig wordt Jeruzalem dan grondk door Titus verwoest Tegen de tijd dat de christenen hun aandacht gingen wijden aan de sporen die Jezus naliet op deze aarde zullen zij reed: moeite gehad hebben de heilige plaatsen te lokaliseren' Dit is heel voorzichtig uitgedrukt. En dan komt er nog bij dat men in later eeuwen die plaatsen, al dan niet de echte', helemaal bedolven Heeft onder heiligdommen en kerken, onder marmerplaten, beslag van goud en zilver met edelstenen, een .pracht en praal' van een meestal ten hemel schreiende afschuwelijkheid. Een afschrikwekkend beeld schetst Aafjes van de plaats van hel graf: ,Wie het grat van Jezus vandaag bezoekt, betreedt door een woud van kaarsen, hoog als berkebomen, een wonderlijk bouwsel, waarvan de vestibule de plek is waar de engel zat en die dan ook de kapel van de engel heet. Men wijst u nog de steen, waarop de engel bij de Verrijzenis gezeten zou hebben Men moet nu gebukt door een lage ingang naar de eigenli|ke grafkamer Evenals de gehele rotonde boven Jezus' graf is ook de grafkamer zelf vrij smakeloos ingericht Van de oorspronkelijke rots ontwaart men niets meer, de rotswand werd geheel mei marme' bedekt, maar de dienstdoende pope laat U achter een opklapbaar Manaporlrel nog een stuk rotswand zien De ruimte bied' plaats aan met meer dan vier of vi|l personen. Er hangen 43 gods lampen in de grafkamer als een levend getuigenis van de onenigheid tussen de christenen onderling: dertien Tampen behoren toe aan de Latijnen, dertien aan de Grieken, dertien aan de Armeniërs en vier aan de Kopten. De achterwand van deze nis is bedekt met lelijke en realistische afbeeldingen van de verrijzenis en op de marmerplaat die op de plek ligt, waarop de Heer lag uitgestrekt, staat een zilveren schaal vol bankbiljetten. De pope dwingt de pelgrims die van verre komen hier een groot bedrag te offeren de methodes die hierbij aan gewend worden, grenzen aan het ongelofelijke. In feite bestaat er een georganiseerde ,gang' rond het graf en Hij die de wisselaars uit de tempel verdreef, vindt ze weer aan Zijn graf.' (pp. 126-127). Doch wie, gewaarschuwd, weet wat hem wacht, krijgt naast deze erger nissen natuurlijk ook oneindig veel goeds en moois te beleven. En die verrukkingen weet Aafjes met indringende kracht op de lezer over te brengen. Zo bezocht hij Bethanië, waar Maria en Martha woonden, en waar men U nu het graf van Lazarus toont. Weerom een curiosum. Maar wat hebben Martha en Maria, Lazarus en Jezus zelf, daar gezien. De woestijn van Judea, een groots en bar landschap van naakte berg ruggen met wisselende, prachtige kleuren, een haast onaards land schap. ,De bergen van Judea zijn onder het afwisselend spel van zon en schaduw nu eens kameelkleurig, dan weer leikleurig als een kudde olifanten. De Dode Zee ligt in de onnatuurlijke geografische spleet als een plas gesmolten lood, waarvan een hoekje zichtbaar is Daarachier ri|zen rechtstandig in wazig purper de bergen van Moab'. Die Dode Zee, onder zijn roodachtige nevel, en de paarse bergen van Moab zijn mei anders geweest in Jezus' tijd. Zo weet Aafjes méér plekjes te vinden, b.v de hellenistische graven in het Kedrondal die hij heel grillig tekent in de fakkelschijn bij Jezus' gevangenneming. ünorme indruk heeft op hem ook gemaakt de kleine schat van zestien zilveren Joodse sikkels die in 1961 gevonden werd door een Franciscaanse pater uit Napels, een schat die thans te bezichtigen is in het interessante Museum waar de Nederlandse Franciscaan, palet prof Spijkerman een der grootste experts op het gebied van de numismatiek uit Jezus' tijd, conservator is. Me' Fiavius Josefus in de hand reconstrueert Aafjes een drama uit de tijd van Jeruzalems verwoesting. Hij vervalt daarbij van pure opwinding en verbazing wel eens in herhalingen, maar toch heeft zijn verhaa hier vleugels gekregen, het boeit. Het is een van de beste stukken u Het hele boek Letterkundige kroniek door HANS WARREN We noemden als bezwaar van Aafjes' geschriften het soms wat oppe< vlakkige, te gemakkelijke. Als een sprekend voorbeeld daarvan geve. we het volgende citaat. In een hoofdstuk, dat op heel beeldende wijzr de veertien staties van de Jeruzalemse Via Dolorosa, de Kruisweg van Jezus, uilbeeldl, wijdt Aafies opeens uit: ,Hel is lammer dat vele van de kruiswegen (bedoeld is: die in alle katholieke kerken) nog steeds klakkeloos de kinderlijke middeleeuwse voorstelling van zaken weergeven, die niet anders beschouwd kan worden ais discriminerend voor het Joodse ras. Jezus zelf, zijn moedet. zijn leerlingen, de goede en slechte moordenaars, Simon van Cyrene, tk dochters van Sion worden voorgesteld met de arische kenmerken vjs blonde haren en blauwe ogen, terwijl de farizeeërs en schriftgeleerde? op dezelfde taferelen tot in het karakaturale worden voorgesteld md de kenmerken van de Semiet. Afgezien van de historische vervalsing de bovenvermelde personer waren immers alle van het joodse ras schept deze wijze van voor stelling een gunstige voedingsbodem voor het ontstaan van antisené tische gevoelens, vooral bij kinderen. Wie in Jeruzalem met joden gfr sproken heeft uit Oost-Europa die zelf nog als kinderen wegkropen onder tafel en in kasten als de paasklokken begonnen te luiden uit angst voor de pogroms die dreigden of plaats vonden in de uren dat Jezus' dood en verrijzenis herdacht werden, kan deze zaken onmoge- lijk meer licht nemen Wat hier staat, zelfs nog afgezien van dat joodse ras', is onder een schijn van waarheid allerbelabberdst. Oppervlakkig, ondoordacht en pretentieus, kortom Aafjes op zijn slechtst Doch passons, naar An sterdam. De stukken over Amsterdam zijn geschreven in de vorm van brieve' aan een Romeinse vriend, een caro amico, die inlichtingen had gevraag: over hef Jeruzalem van het Westen Aafjes is zelf Amsterdammer va- geboorte en hij heeft zijn vaderstad lief. Hij beweert (en daar kan me' het wel mee eens zijn) dat het een van de mooiste steden van 4 wereld is. Hij begint mer het zwaar aanzetten van de paradoxen va» deze merkwaardige stad, gebouwd op paten in een moeras, op ef plaats, ongeschikt als haven, die toch eens dé wereldhaven werd: ,Was de stad Amsterdam topografisch niet passend gelegen om 'swt relds grootste havenstad te worden, goed, dan zouden zij (de Hollan ders) de wereld aanpassen aan de topografie van Amsterdam, Amsterdammer keerden eenvoudig de rollen om Zij zorgden dat <fe wereld niet zonder de havenstad Amsterdam kon. Zij bouwden i\ grootste koopvaardijvloot van het toenmalige Europa. Zij ontdekten o' veroverden de halve toenmalige wereld Zij legden beslag op ongeve»' alle produkten die deze wereïd verschafte, En een knap man die toe nog de haven van Amsterdam omzeilen kon' (p. 157) Aatjes heeft geprobeerd het Nederlandse volkskarakter van binnenu ie belichten, maar zijn vaderstad nogal eens vaak door de ogen vi- *en vreemdeling bekeken, daarbij dankbaar gebruik makend van e -.iterend uit opmerkingen van vreemdelingen op enquêteformulieren Hij is ook hier vaak weer erg populariserend, en oppervlakkig, nul soms met aardige scherpe opmerkingen er tussen: .Ga eens voor de Staalmeesters van Rembrandt staan. Gij kunt veilj aannemen dat niet een van de heren van dit college een gemakkelij' heer was. Zij zien er ook geenszins gemakkelijk uit, deze eerste burge" van Amsterdam Maar er is niet één inquisiteur onder hen. Men zi<' aan de gezichten van ieder van hen dat hij voor rede vatbaar is. f' van deze mannen luistert, om eerst daarna een oordeel te vellen'. Maar als hij over de fameuze Amsterdamse fietsenvloed der spitsurt" schrijft, vervalt hij telkens in herhalingen Wanneer we de fietsers vW oag. 169-174 eindelijk gelukkig kwijl zijn. komen ze op pag. 178 wel' opnieuw en precies eender aanpeddelen. Waarschijnlijk komt dil dotf' -lat op verschillende tijdstippen geschreven schetsen hier werden g» bundeld, maar dan schrapt of combineert men toch Deze kleine feilen nemen echter met weg dat dit een zeer aardig bo" is dat we warm aanbevelen Bertus Asfjes Die ie Amsterdam vaak i«r Jeruzalem, J Kt Meulenhol'. Amsls'W Meulenhotf-Pockets 194

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1969 | | pagina 28