!S^^9nSer Bratis 3.78 0.88 1.08 SPANJES ,RODE HERTOGIN' KOMT OP VOOR ARMEN EN VERDRUKTEN De PZC een goede vriend die altijd welkom is de Walcherse keurslagers Ie assistent-boekhouder Pittig vlees voor 'n zacht prijsje Veroordeeld tot één jaar gevangenisstraf 6 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT DONDERDAG 6 FEBRUARI 1969 Carlo Eppings voetkundige. Middelburg PRAKTIJK HERVAT Vrydagmiddag 2 uur PAARDEVLEES Boterplein, Vlisslngen. Heer zoekt kost en inwoning tot omstreeks medio 1970.' bij voorkeur te Oostkapelle, Zierikzee of elders in Zeeland. Brieven met condities gaar-| ne aan J. Biesheuvel Rue Lebon no 3 SA RTROUVTLLE, FRANKRIJK 78. HOUDT U VRIJ! 11 tm 14 febr. 7.30 uur n.m. in geb. JDe Prins van Oranje' GOES GROTE EVANGELISATIE CAMPAGNE onder leiding van evang. Johan Maasbach. AFDELING ZEELAND heeft plaats voor een Leeftijd tot circa 25 jaar. Onze gedachten gaan uit naar een ambitieuze jonge man die in het bezit is van het praktijkdiploma boek houden en ervaring heeft in een soortgelijke functie. WIJ BIEDEN: prettige zelfstandige werkkring goede arbeidsvoorwaarden gevarieerd werk aantrekkelijk salaris Schriftelijke sollicitaties te richten aan H. C. Baarens NV, Markt 9, Kruiningen. VARKENSBRAADSTUK .HAWAII' 500 gram TIP braad circa 700 gram varkensbraadstuk In een diepe pan gaar en bruin (circa 60 minuten kalm bra den), vlees uit de pan halen en zouten en peperen, jus afblussen. Prik nu op de rug en aan de zijkanten van het vlees stukjes ananas vast. Even terug in de jus en pas later aan tafel het vlees snijden. Heerlijk voor de boterham zelfgemaakte (dus vers verkocht) GEKOOKT PROCUREUR i 100 gram Ketelverse GEKOOKTE METWORST TOT ZIENS BIJ: SCHOUWENAARI WEEMAES I DAVIDSE Bellamypark 10 I Lange Noordstraat 55 I Oranjeplein 7 Vlissingen I Middelburg I Souburg ds sheets ddenc^tdhitnrdeesMwmieff maken. hen begeleiden'. Karei Hugo Van twee kwaden liefst de minste: Karei Hugo (Van onze correspondent) MADRID De 17de januari was een belangrijke verjaardag voor hare ecellentie Dona Luisa Isabel Alvarez de Toledo y Mau ra, 21ste hertogin van Medina Sidonia, markiezin van Villa- franca los Velez, Palomares etc. en gravin van een hele rij plaats jes in Andalusië, drievoudig .grande' van Spanje in de 1ste klas. Want op 17 januari 1967, precies één jaar nadat de Ameri kaanse SAC (Strategie Air Command) een bommenwerper met vier H-bommen aan boord verloor in een vliegtuigongeluk boven Palomares. werd zij als leidster van een protestmars van inwoners van dit dorp die hogere schadevergoeding eisten, gearresteerd. Dit bezorgde haar onder de bijnaam .de rode hertogin' wereldfaam, maar zij moest het duur betalen. Onlangs besloot het opperste gerechtshof van Spanje om het vonnis te bevestigen dat een tribunaal van openbare orde (gerechtshof voor politieke zaken) naar had opgelegd wegens .illegale oetoging': eén jaar gevangenisstraf n 10.000 peseta's (circa 500 gulden) •>oete. Hoe komt een 32-jarige vrouw, ge scheiden moeder van drie kinderen, ergename van een van Spanjes voor naamste titels, die teruggaat tot het jaar 1255, welgesteld hoewel geen rijke grondeigenaresse, ertoe om zich op te laten sluiten als een ,rode hertogin', terwille van de publici teit die zij daarmee krijgt voor de eisen van enkele dorpelingen? Haar antwoord was. zoals alles wat zij doet, gedecideerd: .Omdat ik van mijn voorouders heb geleerd dat ik de plicht heb iets voor Spanje te doen'. De tengere, donkerharige én noncha lant geklede hertogin (die een groot gevoel voor humor heeft) had ons de vorige dag over de telefoon gezegd: .Als ze me nog niet hebben opge haald in een gevangeniswagen, bent u welkom voor een interview'. Met zo'n vaart loopt het niet bij de Spaanse justitie (zij zal waarschijn lijk pas begin maart achter de tralies verdwijnen) dus vonden we haar zonder moeite op haar ruime, zij het schaars gemeubileerde, flat in Madrid, vlak naast het nationale hoofdkantoor van de Auxilio Social (de sociale hulp) van de staatspar tij. Een symbolisch toeval, want haar grootste klacht tegen het regime is juist dat dit faalt in de sociale hulp aan het volk. Stamhuis Gidonia's Haar flat hi Madrid Is een tijde lijke woning. Ze heeft altijd ge woond in het stamhuis van de Me dina Sidonia's, een groot gebouw tussen huis en paleis in, in San Lu- car de Barrameda, bij Cadiz, waar naar zij weer terug hoopt te keren na haar gevangenschap. De flat is ook een doorstroomplaats, waar zij voortdurend omringd Is door vrien den, kennissen, politieke figuren en een efficiënte secretaresse, die zich meer zorgen maakt over de eventue le nare gevolgen van haar vrijmoe digheid, dan zij zelf: ,Ik leef om ringd door bangaards', was haar lachend commentaar, toen de secre taresse haar met een scheef oog naar onze bandrecorder tot voorzich tigere uitspraken maande. Wij zouden haar eigenlijk met ex cellentie hebben moeten aanspreken, want dat is één van de rechten die aan de titel .gronde' van Spanje verbonden zijn, zoals het recht om met de hoed op te blijven zitten wanneer de koning van Spanje bin nenkomt (grande van de 1ste klas se betekent dat men Iets langer mag blijven zitten dan de anderen», maar dona Luisa doet niet aan formalitei ten. .Overigens had de rechtbank mij ook zo moeten aanspreken, maar dat vonden zij in mijn geval klaar blijkelijk niet nodig. Ook heeft men mij het diplomatieke paspoort in- fetrokken, dat de .grandes* van panje normalerwijze krijgen. Een titel is hier alleen maar iets waard, wanneer je aan de kant van het re gime staat, wait natuurlijk het geval is bij practisch alle 1737 edellieden van Spanje'. Driemaal niets' Wat betekent het voor u, om her togin van Medina Sidonia te zijn. en driemaal .grande' van Spanje .Driemaal niets. Ja. misschien had ik zonder die titel al eerder achter de tralies gezeten. Ik voel mij her togin in zoverre dat ik mij sterk verbonden voel met mijn ouders en voorouders. Maar ik heb geen enke le band met de Spaanse adelstand, omdat ik niet zo kan denken als zij, ik begrijp hun metaliteit niet en kan die ook niet verdedigen', Kijk eens, in Spanje leven er twee scherp onderscheiden klassen naast elkaar. Aan de ene kant staat de bourgeoisie, waarvaD er sommigen een titel hebben en zich edellieden noemen. Hun rijkdom berust op spe culatie, op grondbezit dat velen via duistere processen hebben gekregen en op de zwarte handel vlak na de burgeroorlog toen er hier niets te eten was. Zij laten de grond van Spanje onbebouwd om geen lonen te moeten betalen. Dan spreek ik nog niet eens van het grootgrondbezit in Andalusië' Neem de graaf van Ruisenada, die op 50 kilometer van Madrid 9.000 hectaren heeft liggen. Hij betaalt er een hongerloon aan een boswach ter en gebruikt deze gronden alleen om grote jachtpartijen te geven waar iedere schutter 2000 peseta's betaalt voor zijn plaats om op dui ven te mogen schieten. Maar op al dat grootgrondbezit groeit nog geen slakrop en voor de arbeiders is er geen werk. Dat wil zeggen, deze bourgeoisie, met geld en met of zon der titels, drijft handel met de hon ger van het volk. Bovendien is hun denkwereld stil blijven staan in 1939 en willen zij de klok vasthouden' (1939 is het jaar waarin de burger oorlog eindigde met de overwin ning van de rechtser onder leiding van Franco). ,Aan de andere kant staat het volk, dat wél vooruit wil, dat inziet dat men de historie niet kan tegenhou den en dat boven alles rechtvaar digheid eist. En over adeldom ge sproken, ik ken heel wat arbeiders die eerder de titel van edelen ver dienen. Nu heeft deze klasse nog geen geld en dus weinig macht, maar zij heeft wel de kwaliteiten die de huidige leidinggevende bour- teoisie niet bezit. Ik l»en ervan over tuigd, dat zij binnen enkele jaren het pielt zullen winnen'. Wat vindt u ervan .rode hertogin genoemd te worden Zij glimlacht: ,Het is natuurlijk in bepaalde omstandigheden en op be paalde plaatsen eerder een last. Persoonlijk geef ik niets om kleu ren en hadden ze me net zo goed .blauwe hertogin' kunnen noemen. Lk ben zeker geen communiste. Ik sta naast het volk, dat ik veel honger en onrecht heb zien lijden en nóg zie lijden. Ik wil schouder aan schouder met het volk strijden voor betere levensvoorwaarden'. Als u verzekert dat u niet politiek rood of communistisch bent. welke weg wijst u het volk dan .Ik probeer niet bet volk te orga niseren. De arbeiders zijn al vol wassen genoeg om te weten wat zij U voelt zich dus meer sociaal dan politiek gecompromitteerd. Zou u als politieke oplossing voor Spanje dan toch wel het traditionele ideaal van de edellieden aannemen, dat wil zeg gen het koningschap Het antwoord is kort en heftig: .Nee!.' Dan bedenkt zij zich en voegt er aan toe: .Misschien zou ik een monarchie kunnen aanvaarden als overgang naar een democratie. Maar sinds de katholieke koningen van de 15e eeuw, hebben de Spaanse mo narchisten nooit iets gedaan om het volk te helpen. Het erfelijke koning schap heeft Spanje alleen maai- op de rand van de afgrond gebracht. Nu er geen andere uitweg schijnt te zijn dan een nieuwe koning, zou ik toch van twee kwaden het min ste willen kiezen: liever Prins Karei Hugo, die bovendien geen kinderen heeft, dan prins Juan Carlos, die het huidige regime zal voortzetten. waar:n de speculatie de alleenza ligmakende bron van rijkdom :s. Trouwens, de Carlisten hebben ten minste een concreet politiek pro gramma en vooral met nun voorstel- landbouwhervorming door ligenen van grote land- ik het geheel eens'. (E Luisa heeft zichzelf de haat de grootgrondbezitters in Andalusië op de hals gehaald, door coöperatie ven van landbouwers te organiseren). Men kan bepaald niet zeggen «lat u voor deze denkbeelden in de wieg gelegd werd. Hoe kwam u hiertoe? ,Ik werd opgevoed als alle dochters van de welgestelde bourgeoisie: men leerde mij Frans, men trachtte ver geefs mij Engels bij te brengen, men leerde mij theedrinken en nie mand verwachtte dat ik het ooit nodig zou hebben verder nog Iets te leren. Toen mijn vader in 1955 stierf en ik hertogin werd, erfde Ik ook de arehiovon van mijn fami lie. Sindsdien betudeer ilc de geschie denis van Spanje, zoals die door mijn voorouders gezien en gemaakt werd. Bijvoorbeeld, de 7de hertog werd door Philips II tegen al zijn protesten in belast met de leiding van de armada. De arme voelde ér niets voor. maar Philips had een be langrijk edelman nodig, die hem de kosten kon voorschieten. Hun brief wisseling is interessant, af en toe zelfs geestig. Op een goed moment schrijft Philips hem, dat hij er zeker van kan zijn dat de voorzieningheid zich aan de zijde van het katholieke Spanje zal soharen, tegen die ketters in de Lage Landen en in Engeland en de overwinning zeker aan de ar mada zal schenken. Mijn voorvader antwoordt Philips dat ,lwt de voor zienigheid gemakkelijker zou zijn om hem te helpen als de koning hem betere schepen zou geven Door die studie van de familiearchie ven heb ik mijn voorvaderen goed leren kennen en zij deden mij in zien dal ik de plicht heb iets voor Spanje te doen Misschien is de manier die ik gekozen heb niet de beste, maar in ieder geval doe ik wel oprecht mijn best'. Wanneer begon u met deze over tuiging op te treden? ,In 1962 na. de overstromingsramp van Sevilla, schreef ik drie artike len voor een Ma,drileense krant over de toestanden daar. lk werd met- verlaat misbruik maakte van mijn titel om sohampstukken te onder tekenen Ik zei hem dat ik moeilijk een aanklacht legen me zelf kon indienen. Het laatste artikel van de serie werd ook meteen verboden. Sindsdien heb ik nog twee romans feschreven. Eén daarvan, .de sta ing, werd in 1967 in Parijs gepu bliceerd en kostte mij hier meteen een proces wegens belediging van de rechterlijke macht. Daarna schreef ik een boek over Palomares en nu ben ik bezig aan een geschiedenis van Spanje in de 18de eeuw. Natuur lijk zou ik het rustiger hebben als ik woonde in een democratisch land waar ik me niet in de politiek zou moeten steken, die mij helemaal niet amuseert en waa.r ik mij zou kun nen wijden aan het schrijven, zonder in de gevangenis terecht te ko men'. De telefoon gaat en even later komt dona Luisa half lachend, half ver ontwaardigd terug: ,dic kerels van Palomares zijn onmogelijk'. Zij heb ben nog 60 miljoen peseta's van de Amerikanen te vorderen en worden scherp gecontroleerd. Ik zit hier te wachten op hun berichten om te zien of ik nog wat voor ze kan doen voordat ik achter de tralies ga. En als ze dan eindelijk opbellen, is het alleen maar om te vragen hoe liet met mij gaat en of ik nu werkelijk veroordeeld ben' De .rode hertogin' weet heel goed dat zij door Palomares en door vele andere plaatsen van Andalusë op handen gedragen wordt. Geen won der, want deze jonge hertogin is een unieke en hoogst originele verde digster van Spanje's armen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1969 | | pagina 26