De PZC die altijd welkom is I Pittig vlees j 3.78 1 GEKOOKT PROCli 0.88 1.08 SPANJES ,RODE HERTOGIN' KOMT OP VOOR ARMEN EN VERDRUKTEN de Walcherse keurslagers Ie assistent-boekhouder voor 'n zacht prijsje Veroordeeld tot één jaar gevangenisstraf 6 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT DONDERDAG 6 FEBRUARI 1969 Carlo Eppings voetkundige, Middelburg PRAKTIJK HERVAT Vrijdagmiddag 2 uur PAARDEVLEES Boterplein, Missingen. Heer zoekt kost en inwoning tot omstreeks medio 1970. bij voorkeur te Oostkapelle, Zierikzee of elders in Zeeland. Brieven met condities gaar ne aan J. Biesheuvel Rue I.ebon no S RARTROUVILLE, FRANKRIJK 78. HOUDT U VRIJ! 11 tm 14 febr. 7.30 uur n.m. in geb. ,De Prins van Oranje' GOES GROTE EVANGELISATIE CAMPAGNE onder leiding van evang. Johan Maasbach. mi AFDELING ZEELAND heeft plaats voor een Leeftijd tot circa 25 jaar. Onze gedachten gaan uit naar een ambitieuze jonge man die in het bezit is van het praktijkdiploma boek houden en ervaring heeft in een soortgelijke functie. WIJ BIEDEN prettige zelfstandige werkkring goede arbeidsvoorwaarden gevarieerd werk aantrekkelijk salaris Schriftelijke sollicitaties te richten aan H. C. Baar ens NV, Markt 9, Kruiningen. VARKENSBRAADSTUK .HAWAII' 500 gram diepe pan gaar en bruin (circa 60 minuten kalm bra den». vlees uit de pan halen en zouten en peperen, jus het vlees stukjes ananas vast. Even terug in de jus en pas later aan tafel het vlees snijden. Heerlijk voor de boterham zejrgemaaKte taus ve IREUR nu 100 gram Ketelverse GEKOOKTE METWORST 250 gram TOT ZIENS BU: SCHOUWENAAR WEEMAES DAVIDSE Bellamypark 16 Lange Noordstraat 55 Oranjeplein 7 Vlissingen Middelburg Souburg jetestoytxsdierurjcdhunvütSMwemsff maken willen en welke weg zij daartoe willen volgen en daarbij wil ik hen begeleiden'. Karei Hugo Van twee kwaden liefst de minste: Karei Hugo (Van onze correspondent MADRID De 17de januari was een belangrijke verjaardag voor hare ecellentie Dona Luisa Isabel Alvarez de Toledo y Mau ra, 21ste hertogin van Medina Sidonia, markiezin van Villa- franca los Velez, Palomares etc. en gravin van een hele rij plaats jes in Andalusië, drievoudig .grande' van Spanje in de 1ste klas. Want op 17 januari 1967, precies één jaar nadat de Ameri kaanse SAC (Strategie Air Command) een bommenwerper met vier H-bommen aan boord verloor in een vliegtuigongeluk boven Palomares. werd zij als leidster van een protestmars van inwoners van dit dorp die hogere schadevergoeding eisten, gearresteerd. Dit bezorgde baar onder de bijnaam .de rode hertogin' wereldfaam, maar zij moest het duur betalen Onlangs besloot het opperste gerechtshof van Spanje om het vonnis te bevestigen dat een tribunaal van openbare orde i gerechtshof voor politieke zaken» id opgelegd wegens illegale één jaar gevangenisstraf i0 peseta's (circa 500 gulden» naar had etoging" n 10.000 peseta's >oete. Hoe komt een 32-jarige vrouw, ge scheiden moeder van drie kinderen, ergename van een van Spanjes voor naamste titels, die teruggaat tot het jaar 1255, welgesteld hoewel geen rijke grondeigenaresse. ertoe om zich op te laten sluiten als een ,rode hertogin', terwllle van de publici teit die zij daarnjee krijgt voor de eisen van enkele dorpelingen? Haar antwoord was, zoals alles wal zij doet. gedecideerd: .Omdat ik van mijn voorouders heb geleerd dat ik de plicht heb iets voor Spanje te doen' De tengere, donkerharige en nonchs- lant geklede hertogin (die een groot gevoel voor humor heeft) had ons de vorige dag over de telefoon gezegd: Als ze me nog niet hebben opge haald in een gevangeniswagen, bent u welkom voor een interview'. Met zo'n vaart loopt het niet btj de Spaanse justitie (zij zal waarschijn lijk pas begin maart achter de tralies verdwijnen) dus vonden we haar zonder moeite op haar ruime, zij het schaars gemeubileerde, flat m Madrid, vlak naast het nationale hoofdkantoor van de Auxilio Social (de sociale hulp) van de staatspar tij Een symbolisch toeval, want naar grootste klacht tegen het regime is juist dat dit faalt in de sociale hulp aan het volk Stamhuis Gidonia's Haar flat in Madrid is een tijde lijke woning. Ze heeft altijd ge woond in het stamhuis van de Me dina Sidonla's. een groot gebouw lussen huis en paleis in, in San Lu- rar de Barramnda, bij Cadiz, waar naar zij weer terug hoopt te keren na haar gevangenschap. De flat is ook een doorstroomplaats, waar zij voortdurend omringd is door vrien den. kennissen, politieke figuren en een efficiënte secretaresse, die zich meer zorgen maakt over de eventue le nare gevolgen van haar vrijmoe digheid, dan zij zelf: .Ik leef om ringd door bangaards'. was haar lachend commentaar, toen de secre taresse haar met een scheef oog naar onze bandrecorder tot voorzich tigere uitspraken maande. Wij zouden haar eigenlijk met ex cellentie hebben moeten aanspreken, want dat is één van de rechten die aan de titel .grande' van Spanje verbonden zijn, zoals het recht om met de hoed op te blijven zitten wanneer de koning van Spanje bin nenkomt (grande van de 1ste klas se betekent dat men iets langer mag blijven zitten dan de anderen», maar dona Luisa doet niet aan formalitei ten. .Overigens had de rechtbank mij ook zo moeten aanspreken, maar dat vonden zij in mijn geval klaar blijkelijk met nodig. Ook heeft men mij het diplomatieke paspoort in getrokken. dat de .grandes' van Spanje normalerwijze krijgen. Een titel is hier alleen maar Iets waard, wanneer Je aan de kant van het re gime staat, wat natuurlijk het geval is bij practlsch alle 1737 edellieden van Spanje'. Driemaal niets' Wat betekent het voor u, om her togin van Medina Sidonia te zijn en driemaal .grande' van Spanje .Driemaal mets Ja. misschien had ik zonder die titel al eerder achter de tralies gezeten. Ik voel mij her togin in zoverre dat ik mij sterk verbonden voel met mijn ouders en voorouders. Maar ik heb geen enke le band met de Spaanse adelstand, omdat ik met zo kan denken als zij. ik begrijp hun metalitelt niet en kan die ook met verdedigen'. Kijk eens, in Spanje leven er twee scherp onderscheiden klassen naast elkaar Aan de ene kant staat de bourgeoisie, waarvan er sommigen een titel hebben en zich edellieden noemen Hun rijkdom berust op spe rulatie. op grondbezit dat velen via duistere processen hebben gekregen °n op de zwarte handel vlak na de burgeroorlog toen er hier niets te eten was ZIJ laten de grond van Spanje onbebouwd om geen lonen te moeten betalen. Dan spreek ik nog met eens van het grootgrondbezit in Andalusië' Neem de graaf van Ruisenada. die op 50 kilometer van Madrid 9.000 hectaren heeft liggen. Hij betaalt er een hongerloon aan een boswach ter en gebruikt deze gronden alleen om grote jachtpartijen te geven waar iedere schutter 2000 peseta's betaalt voor zijn plaats om op dui ven te mogen schieten Maar op al dat grootgrondbezit groeit nog geen slakrop en voor de arbeiders is er geen werk. Dat wil zeggen, deze bourgeoisie, met geld en met. of zon der titels, drijft handel met de hon ger van het volk. Bovendien is hun denkwereld stil blijven staan in 1939 en willen zij de klok vasthouden'. 11939 is het jaar waarin de burger oorlog eindigde met de overwin ning van de rechtser onder leiding van Franco). .Aan de andere kant staat het volk, dat wél vooruit wil, dat inziet dat men de historie niet kan tegenhou den en dat boven alles rechtvaar digheid eist. En over adeldom ge sproken, ik ken heel wat arbeiders die eerder de titel van edelen ver dienen. Nu heeft deze klasse nog geen geld en dus weinig macht, maar zij heeft wel de kwaliteiten die de huidige leidinggevende bour- teoisic niet bezit. Ik ben ervan over tuigd. dat zij binnen enkele jaren liet pielt zullen winnen'. Wat vmdt u ervan .rode hertogin genoemd te worden Zij glimlacht- .Het. is natuurlijk in bepaalde omstandigheden en op be paalde plaatsen eerder een last. Persoonlijk geef Ik niets om kleu ren en hadden ze me net zo goed .blauwe hertogin' kunnen noemen. Ik ben zeker geen communiste. Ik sta naast het volk. dat ik veel honger en onrecht heb zien lijden en nóg zie lijden. Ik wil schouder aan -.chouder met het volk strijden voor betere levensvoorwaarden' Als u verzekert dal u niet politiek -ood of communistisch bent welke weg wijst u het volk dan .Ik probeer met het volk te orga niseren De arbeiders zijn ai vol wassen genoeg om te weten wat zij U voelt zrich dus meer sociaal dan politiek gecompromitteerd. Zou u als politieke oplossing voor Spanje dan toch wel het traditionele ideaal van de edellieden aannemen, dat wil zeg gen het koningschap Het antwoord is kort en heftig ,Nee!.' Dan bedenkt zij zich en voegt er aan toe: .Misschien zou ik een monarchie kunnen aanvaarden als overgang naar een democratie. Maar sinds de katholieke koningen van de 15e eeuw, hebben de Spaanse mo narchisten nooit iets gedaan om het volk te helpen. Het erfelijke koning schap heeft Spanje alleen maar op de rand van de afgrond gebracht. Nu er geen andere uitweg schijnt te zijn dan een nieuwe koning, zou ik toch van twee kwaden het min ste willen kiezen: Liever Prins Karei Hugo, die bovendien geen kinderen heeft, dan prins Juan Carlos, die het huidige regime zal voortzetten, waarin de speculatie de alleenza ligmakende bron van rijkdom !s. Trouwens, de Carlisten hebben ten minste een concreet politiek pro gramma en vooral met hun voorstel len van landbouwhervorming door het onteigenen van grote landerij en ben ik het geheel eens'. (Dona Luisa heeft zichzelf de haat van de grootgrondbezitters in Andalusië op de hals gehaald, door coöperatie ven van landbouwers te organiseren). Men kan bepaald niet zeggen dat ii voor deze denkbeelden In de wieg gelegd werd. Hoe kwam u hiertoe? .Ik werd opgevoed als alle dochters van de welgestelde bourgeoisie: men leerde mij Frans, men trachtte ver geefs mij Engels bij te brengen, men leerde mij theedrinken en nie mand verwachtte dat ik het ooit nodig zou hebben verder nog iels te leren. Toen mijn vader in 1955 stierf en Ik hertogin werd, erfde ik ook de archieven van mijn fami lie. Sindsdien betudeer ik de geschie denis van Spanje, zoals die door mijn voorouders gezien en gemaakt werd. Bijvoorbeeld, de 7de hertog werd door Philips II tegen al zijn protesten in belast met de leiding van de armada. De arme voelde er niets voor, maar Philips had een be langrijk edelman nodig, die hem de kosten kon voorschieten. Hun brief wisseling is interessant, af en toe - g. Op een goed moment van 1 zich aan de zijde van het katholieke Spanje zal scharen, tegen die ketters in de La,ge Landen en in Engeland en de overwinning zeker aan de ar mada zal schenken. Mijn voorvader antwoordt Philips dat ,net de voor zienigheid gemakkelijker zou zijn om hem te helpen als de koning hem betere schepen zou geven Door die studie van de familiearchie ven heb ik mijn voorvaderen goed leren kennen en zij deden mij in zien dat ik de plicht heb Iets voor Spanje te doen. Misschien is de manier die ik gekozen heb niet de beste, maar in ieder geval doe ik wel oprecht mijn best'. Wanneer begon u met deze over tuiging op te treden .In 1962 na de overstromingsramp van Sevllla, schreef Ik drie artike len voor een Madriieense krant over de toestanden daar. Ik werd met een gewaarschuwd door de gouver neur van Sevilla dat de een of on verlaat. misbruik maakte van mijn titel om schampstukken te onder tekenen. Ik zei hem dat ik moeilijk een aanklacht tegen me zelf kon indienen. Het laatste artikel van de serie werd ook meteen verboden Sindsdien heb ik nog twee romans geschreven. Eén daarvan, .de sta king werd in 1967 in Parijs gepu bliceerd en kostte mij hier meteen een proces wegens belediging van de rechterlijke macht. Daarna schreef ik een boek over Palomares en nu ben ik bezig aan een geschiedenis van Spanje in de 18de eeuw. Natuur lijk zou ik het rustiger hebben als ik woonde in een democratisch land waar ik me niet in de politiek zou moeten steken, die mij helemaal met amuseert en waar Ik mij zou kun nen wijden aan het schrijven, zonder in de gevangenis terecht te ko men'. De telefoon gaat en even later komt dona Luisa half lachend, half ver ontwaardigd terug: ,die kerels van Palomares zijn onmogelijk'. Zij heb ben nog 60 miljoen peseta's van de Amerikanen te vorderen en worden scherp gecontroleerd. Ik zit hier te wachten op bun berichten om te zien of ik nog wat voor ze kan doen voordat ik achter de tralies ga. En als ze dan eindelijk opbellen, is liet alleen maar om te vragen hoe het met mij gaal en of ik nu werkelijk veroordeeld ben'. De .rode hertogin' weet heel goed dat zij door Palomares en door sele andere plaatsen van Andalusë op handen gedragen wordl. Geen won der, want deze jonge hertogin i* een unieke en hoogst originele verde digster van Spanje's armen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1969 | | pagina 22