Oorlogsmisdaden in
Indonesië IV
Lichtmetaal uit
zware industrie
Oorlogsmisdaden
in Indonesië V
Oorlogsmisdaden
in Indonesië VI
Oorlogsmisdaden
in Indonesië Vil
PISTOOLTJE
Koninklök bezoek
aan Etkiotië
INKOMEN
HUISARTS
AGENT VAN POLITIE
VAN DE VELDE
UW DRUKKER
HERBESAN
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 5 FEBRUARI 1969
Na de uitzending; van .Achter het
nieuws' op 27 januari jongstleden
keek ik naar de Engelse versie van
de Franse film .Babettc op het oor
logspad' niet ons aller beminde (mis
schien by de dames wat minder)
B. B. Vergis u niet met de Neder
landse BB (Bescherming Bevolking)
want die is wat minder bemind.
Geachte lezer, ik hoor u denken, wat
heeft dat met oorlogsmisdaden te
maken. Niets geachte lezer, hoege
naamd niets. In deze film, die aar
dig was. viel mij een uitdrukking op
namelijk deze: psychologie leidt
vroeg of laat tot explosieven. En
onmiddellijk dacht ik aan onze jon
ge dokter psycholoog J. E. Hue
ting. Want explosief was de stelling,
die hij weliswaar vragenderwijs bij
zijn proefschrift voegde: namelijk
.waarom Nederland nog geen begin
heeft gemaakt met het onderzoek
naar de juridische, sociologische en
psychologische aspecten van oorlogs
misdaden begaan door Nederlandse
militairen in het voormalige Neder-
lands-Indië', zeker.
Het was geen tijdbom, want de Va-
ra liet de kans niet voorbijgaan om
deze onmiddellijk tot ontploffing te
brengen. In de laatste uitzending kon
Ik mij niet aan de indruk onttrek
ken, dat voornoemde dr H. zelf
wat beduusd was van de klap en
de uitwerking van dit stuk explo
sief. En dat Is te begrijpen want
in de roes van zijn promotie heeft
hij zich blijkbaar geen rekenschap
gegeven van de uitwerking die de
ze beschuldiging aan het adres van
de Nederlandse soldaat in vele Ne
derlandse gezinnen zou hebben.
Als deze psycholoog dan toch met
alle geweld een stelling over ge
pleegde gruwelen en wandaden bij
zijn proefschrift wilde voegen, had
hij mijns inziens deze anders moe
ten stellen. Het zou eleganter zijn
geweest als hij gevraagd had. waar
om de Nederlandse regering nooit
een onderzoek heeft ingesteld naar
de psychologische oorzaak van de
beweerde geweldplegingen c q wan
daden (oorlogsmisdaden zijn, zoals
de PZC in een kantlijn dd 23-l-'69
terecht schreef, wel een zwaar be
laden beschuldiging)En het zou mij
nog aangenamer zijn geweest als hij
haa voorgesteld om dat zo moge
lijk samen met Indonesië te doen.
want de Indonesiër (laat lk ook
maar generaliseren) heeft zich lang
voor er sprake was van een politie
ke actie, ook aardig geoefend in het
plegen van oorlogsmisdaden. En als
lk aan die gruwelijke tijd terug
denk, dan meen ik dat juist daar
door de Nederlandse regering zich
gedwongen voelde een daad te stel
len om aan die moord, en roofpar
tijen een einde te maken, en te
trachten, met straffe hand welis
waar, orde en rust te herstellen.
Daarom was de uitlating van prof.
Sohermertiorn en Verkuü, dat men
nooit tot een actie had moeten over
gaan, voor my een bittere pil om te
slikken.
Was het dan toch waar, zoals zo
dikwijls In kringen van oud Indische
gasten wordt gezegd, dat het Ne
derlandse volk (ik generaliseer
weer) liever had gezien dat wij er
allen maar kapot waren gegaan!
Het ls wellicht hard dit te horen,
maar als de Engelse geen Jappen
hadden gebruikt en er geen Ambon-
nezen waren geweest en later de Ne
derlandse troepen, dan waren er een
niet te schatten aantal, mannen,
vrouwen en kinderen meer vermoord
en als beesten afgeslacht In naam
van de door prof. ds Verkuil zo
hoog geroemde Merdeka.
De ruimte in deze rubriek laat niet
toe op een en ander nader in te
gaan. De toestand was vreselijk,
zo erg zelfs, dat er hier te lan
de weinig over bekend is, omdat zij
die het hebben meegemaakt er lie
ver over zwijgen.
Ik heb de dans meegedanst bij de
Jappen en de extremisten, ik heb
29 jaar den lande in Nederlands-In-
dië gediend en ben ln Juli 1950 voor
goed hier weergekeerd. En ik kan
wel zeggen, dat ik eenmaal in Ne
derlands zijnde dikwijls met stom
heid was geslagen over zoveel on
kunde en wanbegrip en juist bij men
sen waarvan verwacht kon worden
dat zij een bredere kijk op gebeur
tenissen daar zouden hebben.
Maar genoeg hierover, we zullen
maar denken ,wat baten kaars en
bril, als de uil niet zien en wil!'
Laat ik het nog even hebben over
de gebeurtenissen in Indonesië. Hoe
kon alles wat is gebeurd toch ge
schieden! Dt weet meer over ge- en
misdragingen van de Indonesiër dan
van de Nederlandse militair. Voor
de meeste Nederlandse militairen die
lk daar heb gekend heb ik' respect
.Naast de .Nacht van de lange mes
sen' en de .Nacht van Schmelzer1
hebben we nu dan onze avond
van leuteraars'.
Hoe anuers zouden wij het program
ma van maandag 27 januari van
.Achter het nieuws' moeten betite
len.
Heeft .Achter het nieuws' nu wer
kelijk niets anders meer te bren
gen dan het ongeveer 25 jaar gele
den, optreden van onze Nederlandse
mu.ui.ren m inaonesiè. Onze publici
teitsmedia zijn wel democratisch,, ie
der kan zeggen wat hij wil, mets
is te zot en memand stelt nog nor
men. Groot gelijk dat er één een be
gin gemaakt neeft met het inleveren
van de medaille voor de door hem
bewezen diensten aan het vaderland.
Ondergetekende heeft ook behoefte
aan publiciteit. Vraag alle toenma
lige vrijwilligers die een medaille kre-
fen deze collectief te zenden aan
e heer Huetmg. Dan kan deze z.ch
bezig houden met het poetsen van
deze medailles. Wij hopen dan dat
het er zo veel zijn dat hem de tijd
zal ontbreken om nogmaals een soort
gelijk onderwerp te brengen.
Voor .Achter het nieuws" nog enige
ouwe koeien die voor hun het bren
gen waard zijn in een achterforum.
A. Kain doodt Abel;
B. De slag aan de Beresina;
C. De slag bij Nieuwpoort.
Mocht .Achter het nieuws' interesse
hebben dan hopen wij dat zij hier
voor ,een nacht van de telev.sie'
uit zullen kiezen. Naar onze mening
is de arastasche verhoging van het
kijk- en luistergeld tot 75 per
jaar toch wel een reden om reke
ning te houden met de wensen van
ons of het punt van programmakeuze
en tijd.
Tenslotte nog dit. Op deze avond
was er om 9 uur een film die door
dit gewauwel om 9.30 begon. In de
ze film vertolkte Brigitte Bardot de
rol van Babette. Het moet mij en
velen met mij van het hart dat
wij liever 1 maal Brigitte Bardot
zien dan 3 maal de club .leuteraars'.
Ik hoop dat u uw invloed aan kunt
wenden om dergelijke verveiende niet
door ons gewenste programma's te
voorkomen.
J. C. v. Splinde
Vlissingen.
en bewondering, zij waren onvoorbe
reid naar Indiê gezonden, zij hadden
de Duitse bezetting meegemaakt en
alles, ook moord, was goed als men
de bezetter er maar afbreuk mee
kon doen.
De Indonesiërs waren systematisch
door de Jappen opgehitst in haat te
gen alles en allen die tot het blan
ke ras behoorden en later door Soe-
karno en z'n trawanten.
Ligt hierin misschien het antwoord?
Be heb de Indonesiër zo anders ge
kend, vriendelijk, gemoedelijk en
goedlachs, daardoor is alles voor mij
zo onwezenlijk.
Als het volk, want 't ls toch al
tijd het volk en nooit de enkeling,
dat voorgesteld wordt als hakende
naar vrijheid enz nu zo anti Ne
derlands was geweest, hoe was het
dan in vredesnaam mogelijk dat ja
ren lang een handjevol militairen,
minder dan 5 procent van de troe
penmacht waarover Indnoesië thans
beschikt, in staat was om orde en
rust te handhaven tot in de verste
uithoeken van deze geweldig uitge
strekte archipel?
Daarom begrijp ik niet, hoe een be
langrijk deel van deze rustige men
sen plotseling zo furieus kan wor
den. Voor ik eindig nog één vraag:
hoe zou het toch komen, dat Soekar-
no in zijn glorietijd, toen hij zijn
toehoorders begeesterde met brallen
de redevoeringen en de Nederlanders
uitmaakte voor rotte vis, hij nooit
over de zogenaamde oorlogsmisda
den, door de Nederlandse troepen be
gaan, heeft gerept. Neen, niet Soe-
karao of welke andere Indonesische
autoriteit, maar Nederlanders von
den het nodig om de wereld te la
ten weten, hoe rot het Nederland
se volk wel is. Maar lk ben geen
psycholoog en daarom zal ik dit wel
nooit goea kunnen begrijpen.
Maar alles, ook dit, heeft toch z'n
goede zijde, namelijk deze, dat ie
dere Nederlander thans weet, dat
we niet zulke beste, brave, hoog
staande mensen zijn, waarvoor wij
zo gaarne willen doorgaan, maar hy-
Socrieten, schijnheilige huichelaars,
ie zich zo gaarne op de borst
kloppen en zeggen: Heere, lk dank u,
dat ik niet ben gelijk deze.
C. Moens
West-Souburg.
De zwartkijkers
van Klompé
Over het interview, dat vrydag 31
januari jongstleden ln het tv-pro-
g ram ma Scala over zwartkykende
kijkers werd uitgezonden, gaarne het
volgende. Het 6 niet goed te pra
ten, dat mensen die een radio of tv
aanschaffen, trachten zonder gelde-
lyke bijdrage te genieten van de ge
noegens of ongenoegens die deze me
dia bieden: men laat de welwillende
betalers ervoor opdraaien.
De andere zijde van de medaille is
echter, dat de overheid bezig is een
veelvoud van deze mensen aan te
kweken. Het op een minder elegante
manier de kijk- en luistergelden zo
drastisch te verhogen als nu het ge
val is, was echt niet nodig geweest.
Met belangstelling heb ik indertyd
het betoog van minister Klompé ge
volgd, en lk moet zeggen het was
voor mij allerminst overtuigend, na
melijk het luistergéld komt nu op
24, terwijl het kijk- en luistergeld
werd gecombineerd tot een bedrag
van 75, maar iemand die alleen
maar een tv bezit betaalt ook 75.
Het is dus zo dat de mensen met
radio en tv waarvoor een bijdrage
van 75 worden bevoordeeld, of
de mensen die voor de tv alleen een
kijkgeld van 75 betalen op een min
der nette manier voor 24 in de boot
worden genomen.
Het is toch al te gek om, zoals minis
ter Klompé een sputterende WD-
afgevaardigde repliceerde, dat men
sen die een tv hebben ook wel een
radio zullen bezitten. De geringe te
genstand die minister Klompé van
tafel veegde met het argument dat
het aaneenkoppelen van kijk- en luis
tergelden beter voor haar boekhou
ding uitkwam, deed de kamerleden,
die zojuist een dubbele loonsverho
ging moesten incasseren, weer verder
insluimeren.
Niet één afgevaardigde kwam op
het idee minister Klompé te vragen,
of de miljoenenopbrengst van de re>-
clamespots niet beter benut zou kun
nen worden voor radio en tv, Inplaats
van de drastische verhoging die de
luisterende kijkers nu moeten beta
len. Deze miljoenen worden gereser
veerd voor dagbladen, omdat de re
clame van radio en tv als concurrent
de advertentiepagina's zouden doen
verbleken. Daar is tot op heden nog
niets van te merken, het tegengestel
de Hjkt my eerder.
Joh. de Witte,
Spanjaardstraat 12,
's-Heer-Hendriksklnderen
Met vele anderen getroffen zijnde
door de onverantwoorde aantijgln-
§en van enkele Vara-elementen In
e tv-uitzending .Achter het Nieuws'
voel ik mij verplicht hierbij heitig
te protesteren tegen deze valselijke
beechuldi gingen
Ik werd :n de jaren 1948-1950 als
dienstplichtig verbindingsman bij het
413e bataljon gestationeerd op West-
Java, zowel te Bandoeng, Cheribon,
Tasimalaja, alswel in diverse ver af
gelegen kampongs. Het lijkt mij Juist
hierbij te stellen, dat wij als radio
telegrafisten, telefonisten en centra
lasten in eerste instantie op de hoog
te kwamen van belangrijke gebeurte
nissen, zoals komende akties, vijan
delijk treffen, rampokgevallen met
moordpartijen enz Gebeurtenissen,
die ln de meeste gevallen ons eer
der ter kennis kwamen dan de com
mandanten. Ik wil nu, na ruim 20
jaar, met mijn hand op het hart
verklaren, allereerst tegenover de ou
ders en echtgenoten van de oud-mili
tairen van het 413e BI waaronder
zich zeer vele Zeeuwen bevonden, dat
ik ln de jaren 1948-1950 nimmer,
maar dan ook nimmeT iets heb ge
constateerd van zogenaamde oorlogs
misdaden, waarvan door de heer
Hueting gewag werd gemaakt. Uiter
aard kan ik alleen oordelen over de
gebeurtenissen in ons eigen bataljon
en over de gedragingen van de KNIL-
eenheden inf. 11 en Inf. 24 waar wij
t.t.t. als verbindingsmensen werden
.uitgeleend'. Of er dan wel moord
partijen en barbaarsheden voorkwa
men? Ja zeker! Maar laat ik u
zeggen en dat zullen de andere jon
gens .van het 413e met mij beamen,
van de .andere zijde': namelijk
de TNI-APRA-Daroel-Islam en vele
andere samenraapsels van het erg
ste soort. En mag ik uit eigen er
varing slechts een enkel voorbeeld
noemen. (Uit aantekeningen in mijn
agenda van 1949. Haouergeuüs
maandag 4 juli 1949. Een bui
tenpost, ergens in het .Indramajoe-
se''s-Nachts geeft de 21 set een
geheim bericht door van een aan
val door een bende van 90 man op
een naburige kampong, 't Bericht
wordt gecodeerd en doorgegeven aan
de hoofdpost. Een groep van onze
jongens wordt uit bed getrommeld,
en trekt er op uit de donkere
nacht in. Na uren -komen ze terug,
afgemat, moe en misselijk tegelijk
van hetgeen ze aanschouwd hebben.
B;j de poort zie ik dat ze op een
provisorische wijze vervaardigde
draagbaar een mens met zich mee
torsen. Het bleek een Chinees te zijn.
Zijn hoofd was bijna van de romp
gescheiden door een slag met een go-
lok. Nimmer zal ik dit aanschouwen
vergeten! De kampong was door een
bende gerampokt en m brand gesto
ken. Onze jongens die slechts tot
taak hadden de orde en rust te hand
haven, waren te laat gekomen, he
laas. Nu is mijn aanklacht tegen
Hueting en consorten, deze: derge
lijke moordpartijen werden met
gepleegd door Nederlandse jongens,
God z.) dank strekt ons een andere
mentaliteit tot eer. maar door de In
donesiërs zelf! Javanen tegen Soén-
danezen, volk tegen zlchzelve, ver
blind door onderlinge haat, ras te
gen ras- Kunt u zich nog. het beeld
vormen heer Hueting van deze ban
dieten van het ergste soort? Herin
nert dan de overdracht aan de TNI
op 21 december 1949 toen we voor
het eerst oog In oog stonden met
de bonte verscheidenheid van rebel
len-legertjes Oorlogsmisdadigers,
variërend in leeftijd van 14 tot 70
jaar. ondenkbaar rapalje, bewapend
met stenguns, pistolen en messen, die
ons treiterden tot het uiterste, want
wij konden en mochten onze taak
de orde te handhaven, niet meer uit
voeren. De jaren na 1950 zouden de
wereld wel aantonen hoe het Indo
nesië zou vergaan.... O, lof en niets
dan waardering voor onze jongens,
die zich in deze situaties zo be
heerst hebben getoond, en oprechte
gevoelens van diépe eerbied voor hen,
die ver van hun land rusten in Indo
nesische bodem. Ik heb dit betoog
moeten schrijven, omdat de laster
lijke aantijgingen van Hueting mij
en vele anderen diep hebben getrof
fen, vooral omdat ik beter weet., ik
was er zelf bij!
H. J. Mathev-ex verbindingsman
413 BI
Middelburg
Vele lezers zullen de tv-uitzendin-
gen hebben gevolgd betreffende de
.oorlogsmisdaden' van onze militai
ren ln het voormalige Ned. Indlë.
Het moet me van het hart dat lk
hierdoor getroffen ben en de me
ning ben toegedaan dat de gang van
zaken ernstig wordt overtrokken.
Onze jongens voerden in de jaren
1948-1940 naar ,Ned.-Indië gezonden
om dit voor Nederland te behouden
en de extremisten uit te schakelen.
Dit was hun doel en niets anders.
Noch de regering - noch het parle
ment onderkenden toen het feit dat
het Indonesische volk zich wilde los
maken van Nederland. Wel speelde
men hier met de koninklijke gedach
te overeenkomstig het unie-statuut
dat er momenteel bestaat met de
rijksdelen overzee. De zaak lag ech
ter anders. De Indonesiërs streden
voor een vrij en onafhankelijk Indo
nesië en onze troepen raakten ver
wikkeld in oorlogshandelingen. Een
groot deel van ons volk had reeds
lang begrepen waar we aan toe wa
ren. Elk leger van elk land doet in
een oorlog dingen die het daglicht
niet kunnen zien. Blijkens mededelin
gen van de heer Tompson zijn ech
ter vele gevallen berecht.
Ik vind de actie van dr Hueting dan
ook op z'n zachtst uitgedrukt een
ongeoorloofde daad tegenover zijn
wapenbroeders van toen. Want hij
etiketteert toch maar even alle mi
litairen die in Indonesië waren als
oorlogsmisdadigers. Ik zou dan ook
aan de heer Hueting willen vragen
zijn actie te staken en geen pogin
gen meer te ondernemen om over de
ruggen van de .jongens in Indië' op
de voorgrond te treden. En de Vara
zou ik willen verzoeken dergelijke
opruiende programma's achterwege
te laten.
Niemand is hiermede gediend. Noch
het Nederlandse volk, noch het In
donesische volk en zeker niet de mi-
l.tairen die slechts hun plicht vervul
den. Ook de zaak van het socialis
me is hiermede niet gediend. In ge
dachten aan hen die op, Menting Pu-
lu' liggen zou ik willen zeggen: ,Een
volk dat zichzelf respecteert, eert
zijn zonen maar haalt ze niet door
het slijk'.
J. J. Geervliet
Keurhove 6
Middelburg.
OPERETTE TWEEMAAL
Naar aanleiding van een bericht, d.d.
woensdag 22 januari 1969
richt stond vermeld, dat de perso
neelsvereniging van de gemeente
Vlissingen, een Haags (beroeps) ope
rettegezelschap heeft aangezocht, om
de uitvoering van de operette ,Im
weissen Rössl' uit te voeren. Deze
uitvoering zou dan op 7 maart a s.
plaatsvinden. Nu is het gebruikelijk,
dat omstreeks deze tijd. de .Walcher-
se operette- en musicalvereniging in
Middelburg en Vlissingen een uitvoe
ring geeft. Deze is door Vlissingen
vastgesteld op 8 maart a.s. De Wal-
cherse operette- en musicalvereni-
gin» is een amateurgroep, waarin
stuk voor stuk mensen zitten, die een
héél jaar lang hard werken. Daar is
het resultaat "dan ook wel naar. Het
is niet zo, dat er vaak een operette
in Vlissingen wordt uitgevoerd
(slechts éénmaal per jaar). En nu
moeten beide operettes in een tijds
bestek van twee dagen vallen! Het
lijkt mij met aantrekkelijk voor het
publiek, om vrijdag 7 maart naar
,Im weissen Rössl' te gaan en zater
dag 8 maart weer in dezelfde zaal
te zitten. De WOM moet financieel
van subsidies, donateurs en vooral van
het enthousiaste publiek rondkomen.
Wist de personeelsvereniging dan
niet dat de Walcherse operette- en
musicalvereniging één dag later een
uitvoering zou geven? En dat de
enthousiaste amateurs daar de dupe
van worden? Maar desondanks hoop
ik toch. dat deze amateur-vereniging
met ,Der Graf von Luxemburg' een
vol ie zaal zal trekken.
A. S. Dorleijn
Lange Delft 123
Middelburg
De glans van het Péchiney-aluminlum
dat de Moerdijkse-oliedampen boven
ZeeJand heeft verdreven, geeft aan-
telijk gemaakt. Desondanks zijn er
rond dit welkome nieuwe project
een aantal vragen gerezen.
Het mag bekend worden veronder
steld dat Péchiney, die een domine
rende positie in Frankrijk heeft,
door tariefmaatregelen wordt be
schermd en op grond van historische
rechten en overheidsmaatregelen kan
beschikken over energie op zeer aan
trekkelijke voorwaarden. Toch komt
het bedrijf naar Zeeland. Zijn de
vestigingsvoorwaarden hier zoveel
gunstiger dan in Frankrijk, dat toch
ook wel beschikt over aan diep vaar
water liggende terreinen, en waar
de regering er eveneens ten zeerste
mee gebaat is de werkgelegenheid
te verruimen?
Is het de zo uitermate belang
rijke energievoorziening en ac
kostprijs daarvan die ae doorslag
gaf?
Dit ondanks het op slot blijven van
de goedkope gaspot Ieder die enigs
zins op de hoogte is met de alumlnl-
umproduktie weet dat de prijs voor
electrische energie In zeer belang
rijke mate bepalend is voor de kost
prijs van het eindprodukt. In zijn
boek .Trends in the world aluminium
industry' rekent S. Brubaker ons voor
dat de" gemiddelde stroomprijs kan
variëren van 1 tot 3 cent per kwh.
Een verschil van 0,1 cent resul-
Uw artikel over de Actie tegen han
del in speel goedpistooltjcs' (PZC
pag 4 van 27-l-'69) vond ik zo
leuk, dat ik de verleiding niet kon
weerstaan hierop enige toelichting te
geven.
Het is een amusant artikel, waarbij
oplettende lezertjes zich onmiddellijk
zullen afvragen, wie hierin de humo
rist is, de vuurwapendeskundlge J. H.
M. Hoeneveld en-of uw redac
teur. Dat deze actie veel tijd, aan-
daoht en geld gaat kosten is mijns
inziens geen bezwaar. Een goede
grap hoeft niet goedkoop te zijn.
Nadat de vuurwapendeskundige 2*4
kolom aan het woord is, wordt hem
de volgende vraag gesteld: ,Is er een
directe aanleiding (tot deze actie),
bijvoorbeeld 'n stijging van het aan
tal gevallen van misbruik van klap
pertjespistolen?' Dan antwoordt on
ze vuurwapendeskundige dat een
Amsterdamse aanrander een namaak
pistool heeft gebruikt en verder ver
telt hij nog van een overval in Am
sterdam en een in Amerika met e°n
nam aakpistool. Na het aandac!-""g
lezen van zo'n humoristische dialoog
valt het minder zwaar even ln te
haken op de rest van het artikel. Om
even J. H. M. Hoeneveld te citeren:
.Laten we niet praten over antieke
vuurwapens waarmee je echt kunt
schieten, of over windbuksen met
koolzuurgas, waarmee ook een prop
je lood dwars door een menselijk
lichaam kan worden gejaagd. Die
vallen niet onder de vuurwapenwet
(hiertegen is de actie dan ook niet
gericht), maar het waarom daarvan
wordt zo moeilijk'. Het argument
voor deze actie is allerminst het
werkelijk gevaarlijk zijn van dit
speelgoed, integendeel, alleen het ge
vaarlijk lijken ervan is het criterium.
Graag zou ik de lijst aanvullen, wat
mede verstaan wordt onder vuurwa
pens. Volgens de heer Hoeneveld ziln
dat die voorwerpen, welke geschikt
zijn voor bedreiging.
Deze reeks voorwerpen die verbo
den gaan worden, kan met enige
fantasie wel wat uitgebreid worden.
Wat te denken van een biljartqueu,
een straatklinker of gewoon van
messen, lepels en vorken. In tegen
stelling tot de heer Hoeneveld kan
ik wel naar meerdere gevallen ver
wijzen, waarbij het met deze voor
werpen niet met dreigementen is
gebleven. Mag ik de hoop uitspre
ken dat dit schrijven niet onder ogen
komt van de heer Hoeneveld, want
dk zou wel eens kunnen leiden tot
een verbod op biljarten en dat niet
alleen geachte lezers, want ik vrees
verder, dat we dan nog wel eens
vprstoken zouden kunnen worden
van bestek bij het nuttigen van onze
maaltijden.
A. L. Boonman
Eerste Dwarsweg 1
's-Heer-Arendskerke.
Zoals u weet brengt onze koninklijke
familie een bezoek aan Ethiopië.
Niet in de eerste plaats aar
volk, maar uiteraard aan de .Leeuw
van Juda', zoals keizer Halle Selassie
zich graag laat noemen. Omdat Ethi
opië een ver land is en de meesten
onzer niet weten welke vrienden ons
oranjehuis er op na houdt, volgen
hier enige feiten over het keizerrijk
Ethiopië. U zult er wel niet veel van
geloven, als ik erbij vermeld dat
aeze gegevens afkomstig zijn uit de
Rode Tribune, maar hier zijn ze:
Volgens artikel 4 van de grondwet
is de keizer heilig en zijn macht ab
soluut. Zo bezit hij het alleenrecht
wat betreft doodvonnissen. De mi
nimumstraf is veertig zweepslagen
in het openbaar, die je krijgt voor
de minste blijken van kritiek op de
keizer, kerk of adel. Voor het op
sporen van oppositie heeft Hafle
Selassie een kidnannine
brigade'. Het c- --
je gevangenisstraf krijgt. Dan hoef je
niet veel gedaan te hebben. Je komt
dan terecht in een van de grote
dwangarbeiderskampen.
Bijvoorbeeld de Alem Bekagne-i
vangenis in de hoofdstad Addis Abbe-
ba (Alem Bekagne betekent: levens
einde) Daar zal ons koninklijk paar
wel eens langskomen. Dan vraagt
zij: .Haile, wat is dat voor een groot
gebouw?' Haile: Oh; dat is een van
teert in een ongeveer 4 procent ho
gere prijs voor het produkt.
Péchiney, behorend tot de 6 groot
ste alumlniumproducenten ter we
reld en technisch zéér vooruitstre
vend. zal gezien deze positie naast
de door minister De Block toege
zegde vestigingsfaciliteiten, onge
twijfeld een scherpe prijs bedongen
hebben voor zijn elektrische energie.
Uit de berichtgeving hierover valt
niet op te maken hoe de PZEM hier
aan zal voldoen. Er zal op zeer kor
te termijn een conventionele (olie)
produktie-eenheid van 175 MW moe
ten worden gebouwd. Er zou een
bereikbaar en acceptabel contract
zijn afgesloten. Anderzijds wordt ons
medegedeeld dat de raad van be
stuur van de PZEM in een spoed
zitting is geconfronteerd met de be
slissing van Péchiney. Nu zit er in
een confrontatie doorgaans een ver
rassingselement. Waar ging het om?
Was het wellicht een aanbod van
een groot olieconcern dat goedkope
olie kan leveren, mits men niet tot
bouw van een kernenergiecentrale
zal overgaan. Een aanbieding die ge
paard zou gaan met de vestiging
van een raffinaderij in het Sloege-
bied?
Onvermijdelijk rijst de vraag, hoe
ziet de PZEM kans een zeer aan
trekkelijke stroomprijs (2,5 cent?)
te garanderen meit een niet eens zo
bijzonder grote produktie-eenheid?
Deze vraag wordt nog interessanter
als het verhaal van de raffinaderij
niet juist zou zijn. Als de PZEM
in staat is goedkope stroom te le
veren aan een aluminiumfabriek, heb
ben dan straks ook de andere Zeeuw
se bedrijven en particulieren geen
recht op voordeliger tarieven? Of
moeten zij met zijn allen voor een
verkapte subsidiëring gaan zorgen
via ongewijzigde tarieven? Met na
me deze laatste zaken gaan niet al
leen de PZEM aan maar evenzeer
ons provinciaal bestuur.
Gedeputeerde Kaland. die zonder
twijfel een flinke pluim verdient
voor zijn beleid inzake nuts- en
enerigevoorzleningen, zal als .stroom-
water- en gasman' ook oog moeten
hebben voor de belangen van de
kleine energieverbruikers.
Gaarne zou ik hier ook nog willen
wijzen op het aspect van dé werk
gelegenheid. Uit de gepubliceerde
cijfers over produktie en bezetting
valt af te leiden dat per ton pro
dukt 11 tot 14 manuren nodig zijn.
Op grond van internationale gege
vens is dit een gunstige verhouding,
welke overeenstemt met die van dé
grootste Amerikaanse aluminnun
Êroducenten en Péchiney Frankrijk,
eze lage manbezetting per ton kan
alleen bereikt worden met zeer goed
geschoold personeel, een grote mate
van automatisering en een zeer goed
functionerende organisatie. Het be
vreemd mij dan ook dat drs Ver-
burg stelt dat: geoefende mensen
van het platteland, afvloeiende werk
nemers uit de landbouw en fl.nk
geoefende werknemers daar te werk
gesteld kunnen worden. Dit kan'
verkeerde verwachtingen wekken.
Ondanks vragen over energiebeleid
en werkgelegenheid kan gezegd wor
den dat met de komst van deze zware
industrie voor een licht produkt. de
economische basis van Zeeland aan
merkelijk wordt verbreed en ver-
stérkt. Zeker als wij daarbij in over
weging nemen dat verwacht mag
worden dat de behoefte aan alumi
nium produkten in 1980, ruim 4
miljoen ton. het dubbele zal zijn
van de produktie van 1966.
M. Bode
Thorbeckelaan 10
Vlissingen.
po)
ijn grote bedrijven'. Er zitten 7500
^litieke en andere gevangen. Eén op
de acht is ter dood veroordeeld, maar
het levert meer op deze mensen aa.i
het werk te zetten. Politieke gevan
genen zijn bijvoorbeeld mensen die
protesteerden toen hun grond werd
afgenomen. De keizer heeft een nogal
uitgebreide familie (al of niet .wet
tig') en die moet worden voorzien
van grond. Uitstel van een doodvon
nis betekent nooit afstel. Deze Haile
Selassie heeft nog nooit gratie ver
leend. Hij laat zich ook wel graag
.Gods uitverkorene' noemen. Het ls
ook mogelijk dat ie terecht komt in
de keizerlijke goudmijnen van Adola.
Daar zijn 20.000 gevangenen te
werk gesteld. Een paar andere cij
fers: 90 procent van de bevolking
kan niet lezen of schrijven. Er zijn
5 miljoen kinderen, terwijl er per
Jaar 25 miljoen gulden voor onder
was wordt uitgetrokken. Het ge
middelde Inkomen per jaar per Ethi
opiër bedraagt ongeveer 100 gulden:
het laagste ter wereld. De hongers
nood van 1959 kostte 250.000 men
sen het leven.
In de PZC van 30 januari 1969 pu
bliceert u met vetgedrukte letters:
.Inkomen van huisarts met een vol
waardige ziekenfondspraktyk bijna
90.000 gulden'. Later wordt dan nog
gesuggereerd, dat deze arts ook nog
particuliere praktyk heeft.
Deze voorstelling kan de indruk wek
ken. dat het hier gaat om de .ge
middelde' huisarts. Een eenvoudige
berekening leert, dat dit met kan.
4500 huisartsen met 2950 fondspa
tiënten hebben gezamenlijk al een
grotere praktijk, dan het komnkriik
der Nederlanden aan inwoners telt.
Het aantal inwoners per huisarts
was dan ook op 31 december 1966:
2800, dus al minder dan het aantal
ziekenfondsverzekerden van de huis
arts met de .volwaardige' zieken
fondspraktijk. Omdat ongeveer 75
procent van de mensen bij een zie
kenfonds is verzekerd, is de gemid
delde grootte van een ziekenfonds
praktijk 2100 zielen. Een .volwaar
dige' ziekenfondspraktijk is een re
keneenheid, ervan uitgaande, dat al
le Nederlanders ziekenfondsverzeker
den zouden zyn.
Er mag dan ook niet gesteld wor
den, dat daarboven nog particuliere
inkomsten genoten worden. Nu
klinkt het toch wel mooi: ,byna
90.000 gulden', maar er gaat van die
86.000 gulden wel wat af. Een arts
moet een huis bewonen, waarin ruim
te is voor praktyk. Een dergelijk
huis kost tegenwoordig ongeveer
120.000 gulden. Om die genoemde
90.000 gulden te verdienen moet hij
eerst eenzelfde bedrag betalen aan
goodwill (soms 1,5 maal). Samen
210.000 gulden. Dat kost per jaar
aan rente, aflossing en onderhoud
van huis: 21.000 gulden
Hy moet zich verzekeren om dit ri
sico te dekken en ook zijn gezin te
dekken tegen overlijdensrisico: 5000
gulden. Hij moet zich verzekeren te
gen ziekte en ongevallen er is
feen werkgever die doorbetaalt:
500 gulden. Hij heeft extra verwar
ming, licht, water enz. nodig voor
de praktijk: 1500 gulden. Personeel:
indien er een praktijkassistente is:
5000 gulden, is die er niet, dan toch
voor schoonhouden etc. en bel en te
lefoon: 2000 gulden. Instrumenten,
verband etc.: 1500 gulden. Auto:
6000 gulden. Vakliteratuur, lidmaat
schap verenigingen, nascholing (cur
sussen): 2000 gulden. Boekhouding:
1000 gulden. Papier etc.: 1000 gul
den.
Ik zal nog wel wat vergeten hebben
en de bedragen zyn niet hoog ge
schat. Blijft over voor deze arts met
een meer dan gemiddeld grote prak
tijk aan belastbaar inkomen: 35.500
gulden. Daarvoor moet hij dag en
nacht beschikbaar zyn. vaak ook op
weekends en werkt 10 tot 14 uur
per dag. Het lqkt me. dat dit iets
minder overdreven klinkt, dan uw
krantekop zou doen vermoeden.
Vlissingen,
C. C. Sluyter
ONDERNEMINGSZIN
Indien «Ij onze vreugde In Zeeland
laten biyken over de vestiging van
Péchiney In het Sloegebied, mis lk
de herinnering aan datgene wat
deze vestiging nu mogelijk maakt,
en wel de beslissing die door de
directie van de Koninklijke Maat
schappij ,Dp Schelde' destijds geno
men werd om daar de Scheldepoort
te bouwen.
Het zijn enkele lieden van de ,200 van
Mertens', ondertussen een erenaam
geworden, die de vooruitziende blik
genomen hebben, kortom de onder
nemingszin hebebn getoond welke
voor dit project nodig is.
^-Heer-Hendriksklnderen.
A. Dirkzwager.
Vlissingsestraat
Enige dagen geleden las ik in uw
courant onder de Zeeuwse Almanak
een stukje dat ging over de naam die
de gemeente Vlissingen wil geven aan
de Vlissingsestraat. Ik vind professor
Gerbrandystraat een mooie naam,
maar volgens mij past deze naam ln
het geheel met bij deze straat.
Je zou die straat beter de Modder-
straat kunnen noemen. Er wordt al
vanaf kort na de tweede wereldoorlog
gesproken over de nieuwe weg, die
komt achterom de garage Paauwen-
burg. Dit is nu allemaal wel mooi,
maar ondertussen laten de betrok
ken instanties ons hier maar in de
modder ploeteren, alsof wij nergens
een cent belasting voor betalen.
Als je van je woning naar de an
dere kant van de straat moet
oversteken moet je eerst een aan
loop nemen om over een meter blub
ber te springen.
Dit is voor oudere mensen
volgens mij geen pretje. Nu er zo
veel geld wordt besteed om nieuwe
wegen aan te leggen is er dan zo'n
kolossaal bedrag mee gemoeid om
de gezinnen, die aan de grens van de
straat wonen ook eens letterlijk en
figuurlijk uit de modder te halen.
Zo'n troep als het hier is vind je in
de grootste achterbuurt nog niet.
Het is meer dan schandalig, dat in
een welvaartstyd steeds over nieuwe
projecten wordt gesproken, maar
dat in een bestaande straat, zoals de
Vlissingsestraat met al de mensen
die er bij betrokken zijn, de modder
je om de oren vliegt als er een auto
voorbij komt, om nog maar niet te
spreken hoe je kleren er dan uitzien.
Voor mij hoeft het geen professor
Gerbrandystraat te worden maar
mag het gerust de Modderstraat zijn.
dan doet de straat zijn naam nog
eens eer aan ook. Er is in dit ge
deelte weg niet één invoegstrook wat
mijns inziens zeer gevaarlijk is.
Hopende dat de betrokken instanties
nu ook werkelijk eens aandacht
zullen bestedein aan deze straat (het
gaat hier om het gedeelte dat be
woond is), verblijf ik
Vlissingen.
P. J. Sinke.
AANWINSTEN PROVINCIALE
BIBLIOTHEEK ZEELAND
De jongste aanwinstenlijst van de pro
vinciale bibliotheek te Middelburg riet
er als volgt uit:
Alcohol en verkeer, Een studie over
het rijden onder invloed; Amersfoort, J.
M, M. van. Surinamers in de lage lan
den; Beyen, J. W. het Spel en de knik
kers, een kroniek van vijftig jaren;
Block, A. de. Geprogrammeerde instruc
tie; Bochenskï, J. M. Wegen van wijs-
begerig denken: Borrie, G W. B. F. M.
Wibaut, mens en magistraat: Bouke-
ma, P. J. Vragen van partijrecht; Brod,
M. über Franz Kafka; Campbell, J. and
Ph. Sherrard. Modem Greece; Es, W.
A. van. Grafritueel en kerstening; Goll-
witzer. H. en H. Zahrnt. De vrede van
de wereld, studies over Efeze; Horst.
J. R. ter. De mens als sociaal wezen:
Jonge, A. A. de. Het nationaal-socia-
lisme in Nederland; Lekkerkerker, A.
F. N. Nieuwe theologie, een schets van
de theologische situatie; Martin, W.
De inhoud van krant en roman; Mierlo,
H. van. De keuze van D'66: Puchinger.
G. Hergroepering der partijen; Rahner
H Abendiand. Reden und Aufssatze; Ro
sier O. Carm. I. Het volk gelooft niet
meer in beloften; een situatieschets van
Latijns Amerika: Rüter, A. J. G. His
torische studies over mens en samen-
lering; Scheffcr, H. J. November 1918.
journaal van een revolutie die niet door
ging; Sehenkeveld-Van der Oussen, M.
A. het dichterschap van Hubert Korne-
liszoon Poot; Sociale geneeskunde, een
algemene inleiding: Swiiste, H. A. A. On
derwijsvernieuwing en Latijnse school
grammatica: Tinbergen, N. Sociaal ge
drag bij dieren; Werkman, H. N. Brie
ven: Wijk, H. D. van. Hoofdstukken van
administratief recht: Zestig jaar cen
trale vereniging voor openbare bibli
otheken: Zilverberg, S B. J. Ketters
in de middeleeuwen; 2!on. A. H. M. van
Onderwijstelevisie in het voortgezet on-,
derwijs.
Een goede toekomst Een zekere toekomst
bij de
GEMEENTEPOLITIE VAN GOES
is weggelegd voor een aantal jonge mannen, die een
loopbaan bij de politie ambiëren en die willen worden
opgeleid tot
GEBODEN WORDT:
Tijdens de éénjarige opleiding aan de Politieschool
ln Amersfoort een salaris van 690.- tot 734,-
per maand, eventueel verhoogd met huweiykstoe-
lage. Daarna meteen van 836,- tot 1048,- per
maand plus 15 pet. toeslag voor wisseldiensten.
Voor beneden de 21-jarigen vindt jeugdaftrek
plaats.
Voorts: 6 pet. vakantietoelage: geen inhouding
aow-premie.
Uitstekende ziektekostenverzekering op basis van
particulier patiënt; kledingtoelage; 5-daagse
werkweek; gunstige verlofregeling.
GEVRAAGD:
Jongelui (met pit!) tussen 17 en 28 jaar. die mins-
stens 1.72 m lang zyn en die ,wat zien' in een
carrière by de politie.
HEEFT U INTERESSE
(én heeft u, als u nog minderjarig bent, een mulo
diploma of een gelijkwaardige opleiding).
SOLLICITEER DAN BIJ:
de burgemeester van Goes en zend uw brief aan:
de Inspecteur-korpschef van politie, bureau van
politie, aldaar, of vraag by laatstgenoemde (de
inspecteur J. L. de Rave - Telefoon 01100-5555)
eerst inlichtingen.
GERTENBACH NEDERLAND NV
Gevraagd nette werkster
voor middaguren.
Aanmelden Appelstraat 177, Goes.
Slechte
stoelgang
is geen schande
Het is een hinderiyk ver-
schynsel dat in de beste
families voorkomt. Waar
om zou u tobben over een
slechte of onregelmatige
stoelgang? By iedere dro
gist of apotheker kunt u
immers een doosje Tirgon
kopen. Tirgon is een mild
werkend laxeermiddel op
basis van plantaardige
extracten, dat de darm
functies stimuleert en
regelt.
Tirgon®
laxeerdragees voor een
•oepele stoelgang.
,H. H. Landbouwers!
Ondergetekenden maken be
kend, dat zy hun loonbedryf
per 1 februari 1969 hebben
gesloten: u dankend voor
het 42 jaar vertrouwen, hun
geschonken.
Het grond- en graaf-
bedrijf wordt voort
gezet op dezelfe voet.
Tevens zyn alle machines
uit de hand te koop. of het
gehele bedrijf tezamen.
Hoogachtend,
FAA.DEKKER ZOON
De bruidsjaponnen en bruidsstoffen 1969 zijn
mooier dan ooit tevoren, Voor hetzelfde geld een
reel aparter bruidstoilet uit
VU/
Grote Markt 6 - GOES
'US
Telefoon 6015
heilzame
kracht
tegen verstopping, mi
graine, rheumatische
pynen, onwelriekende
adem. 14 kruiden hel
pen u tegen deze ge
volgen van onnatuur-
ïyk leven (verkeerd
voedsel, zittend leven
Die 14 kruiden vindt u
kruidenthee
—0
nas
HOUDT U VRIJ!
11 t m 14 febr.
7.30 uur n.m. ir. geb.
.De Prins van Oranje'
GOES
GROTE
EVANGELISATIE
CAMPAGNE
onder leiding van evang.
Johan Maasbach.
Hedenmiddag 2.00 uui
RUND- EN
SCHAPEVLEES
Donderdagmiddag 2 uur
VERS RUND- EN
VARKENSVLEES
ABATTOIR. SETSWEG
MIDDELBURG