ONDERZOEK NAAR WANDADEN IN INDONESIË NOOIT AFGEMAAKT Nederland heeft begrip voor zaak West-Irian' op de gordijnafdeling 7.90 5.80 iïïïl Consumentenbond onderzocht zesentwintig sigarettenmerken Consumentenbond zal hulp bieden bij civiele procedures Bestaand materiaal wordt thans uit de departementale archieven gezocht en geordend; daarna weer contact met kamer binnen- en Europese commssie doet geen nieuwe prijsvoorstellen Soedjarwo Tjondronegoro tevreden: PROF. DAALDER BEWERKT ARCHIEF-DREES GEEN DIRECTE Vreemd protest tegen foto koninklijk gezin Bronnenpublikatie betrekkingen met Indonesië Twee miljoen schade door fabrieksbrand in Woerden DRALON VACHTSTOF VOOR SPREIEN WEEFPRINT GORDIJNSTOF DE KLERK&ZN RAADSLID ZENDT INDIË-TEKENS TERUG TEERGEHALTE IN VS, DUITSLAND EN BELGIË LAGER DAN HIER bokkepootjes OM IMPASSE TE DOORBREKEN VRIJDAG 31 JANUARI 1969 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT PREMIER DE JONG LAAT TWEEDE KAMER WETEN: (ADVERTENTIE) DEN HAAG (GPD) Het onderzoek naar eventuele wandaden van Nederlandse militairen in Indonesië, dat in 1949 is begonnen, is nooit afgemaakt. Dit heeft minister-president De Jong donderdag aan de tweede kamer meegedeeld. Bovendien heeft de premier laten weten dat een grondig en veelomvattend onderzoek nooit is ingesteld. An ders dan wordt verondersteld staan de regering geen samenvattende rapporten ter beschikking die een algemene indruk zouden kunnen geven. Het kabinet betreurt dit in hoge mate, maar kan voor het ogenblik niet veel anders doen dan deze stand van zaken vaststellen. Onder de gegeven omstan digheden heeft de regering besloten dat allereerst met spoed het bestaande ma teriaal uit de departementale archieven zal worden gezocht en geordend, waar bij ook gegevens zullen worden betrok ken, die misschien nog uit andere bron kunnen worden verkregen. Zodra de re gering een beeld heeft van wat hier over aanwezig is zal z\| zich opnieuw met de kamer in verbinding stellen. Motie De minister-president deelde dit mee in antwoord op het verzoek van de twee de kamer om opening van zaken over het optreden van Nederlandse militairen tijdens de politiionele acties in Indonesië. In dit verzoek van de kamer werd her innerd aan de motie van de socialist Goedhart van 18 februari 1949 waarin de regering werd gevraagd een onder zoek te laten instellen naar berichten over wandaden van Nederlandse troepen. Deze motie werd ingetrokken nadat mi nister Van Maarsseveen had betoogd dat een onderzoek van deze algemene strek king onuitvoerbaar was. Wel verklaarde hij toen dat gespecifi ceerde klachten uiteraard zouden wor den onderzocht. Toen berichten ovèr in cidentele misdragingen bleven aanhou den is, mede op aandringen van ka merleden, het toenmalige kabinet in overleg getreden met de hoge vertegen woordiger van de kroon in Batavia. Men werd het er over eens dat drie ju risten zouden worden uitgezonden voor .het instellen van een niet justitieel on derzoek naar de aard en de omvang van de gepleegde excessen, en de maatre gelen die daartegen genomen zijn'. Stroomversnelling Dit werd besloten op 19 oktober 1949 en de verwachting bestond dat dit onderzoek niet langer dan zes maan. den zou behoeven té duren. Inmiddels was, aldus minister-president De Jong, de Indonesische kwestie in een stroomversnelling geraakt. Op 27 de cember 1949 had de soevereiniteits overdracht plaats. Als gevolg daar van werd aan de. uitgezonden juris ten toestemming verleend hun onder zoek aan de hand van het in Indo nesië verzamelde materiaal in Ne derland voort te zetten en te beëin digen. Op 27 augustus 1954 dienden twee le den van de groep juristen een rapport in dat betrekking bleek te hebben op de Zuld-Celebes-axfaire, waarover reeds in december 1948 het rapport van de commissie-Enthoven ter vertrouwelijke kennisneming aan de kamer was toege zonden. Voor zover op korte termijn valt na te gaan is in de jaren na de soeve reiniteitsoverdracht het onderzoek niet voortgezet. Ook de diverse depar tementale archieven die de periode 1945 tot 1949 in haar algemeenheid be slaat zijn grotendeels zonder verdere werking gelaten. De regering zal dus allereerst dit materiaal laten onderzoe ken en ordenen. Drs Den Uyl Naar aanleiding van de brief van pre mier De Jong verldaarde de voorzitter van de PvdA-fractie, drs J. M. den Uyl: ,de brief van de minister-president roept allerlei vragen op, die in de kamer na der aan de orde zullen worden gesteld. Ze wekt de indruk dat het overleggen van de gevraagde gegevens geruime tijd gaat nemen. Uit de brief blijkt echter, dat twee rapporten van gehou den onderzoeken direct beschikbaar zijn, te weten het rapport van de commis sie-Enthoven, gereedgekomen in 1948, en het rapport van enkele juristen, dat in 1954 aan de toenmalige regering is aangeboden. Gezien het belang van deze zaak lykt een spoedige publikatie van DEN HAAG (ANP) De Europese commissie heeft donderdag besloten geen nieuwe landbouwprijsvoorstellen in te dienen voor het jaar 1969-1970. Wel zal de commissie voor de volgende zit ting van de EEG-ministerraad komen met een raming van de kosten van voortzetting van het huidig prijsbeleid. Dit nieuws dat hij zojuist had verno men deelde minister Lardinois donder dagmiddag mee aan de landbouwcom- missie uit de tweede kamer die bezig was met de behandeling van zijn be groting. DEN HAAG (ANP) Binnenkort zal een begin worden gemaakt met een speciale bewerking van het archief van dr VV. Drees. De Nederlandse Oganisa- tie voor Zuiver Wetenschappelijk On derzoek heeft professor dr H. Daalder, hoogleraar in de politieke wetenschap aan de rijksuniversiteit te Leiden, een subsidie verleend om dit onderzoek uit te Naar schatting zal het werk twee jaar in beslag nemen. Naast een reeds ge-1 ordend aeei van het archief, beschikt de heer Drees over documenten uit alle perioden van zijn leven een grote hoe veelheid correspondentie en tal van persoonlijke aantekeningen. Het over- fchter in steno gemaakt. Het is wense-l VOLKSSTEMMING lijk dat dit geschift wordt en dat alle belangrijke stukken worden uitgetypt, aldus professor Daalder. Hiermee wordt bereikt dat het archief-Drees in een zo'n volledige mogelijke vorm voor toekom stige historici bewaard za! blijven. Heit onderzoek wordt verricht door drs R. P. van den Helm die bij zijn werk de steun van de heer Drees krijgt, in liet bijzonder voor het omzetten van het stenoschrift. Dr Drees heeft reeds in de afgelopen jaren bepaalde ervarin gen gepubliceerd. In 1958 verscheen .Van mei tot mei', in 1962 .Zestig jaar levenservaring" en in 1965 ,De vorming van het regeringsbeleid'. ADVERTENTIE TZhcVi {o Jiouillonrt (rfe-Tijdelijk G?5 oude°prijs sCtCa AMSTERDAM (GPD) Soedjar- wo Tjondronegoro, de speciale me dewerker van Indonesies minister van buitenlandse zaken voor de kwestie-West-Irian, is donderdag ochtend na besprekingen in ons land over deze kwestie, naar Indo nesië teruggekeerd in de stellige overtuiging dat Nederland in de toekomst bereid zal zijn hulp te blijven verlenen aan de verdere ontwikkeling van W-Irian, naast de hulp die nu reeds in het kader van de Verenigde Naties wordt verleend- DEN HAAG (GPD) Twee processen- verbaal zijn het voorlopige einde van de merkwaardige manier, waarop een 22- jarige Haagse kunstschilder woensdag avond protesteerde tegen een, wat hjj noemde .slechte kleurenfoto van het ko ninklijk gezin in Ethiopië'. Do jongeman pinkte die. in de Haagse Courant gepubliceerde foto voor het raam van zijn atelier aan de Brouwers gracht en flankeerde deze met twee naaktfoto's. Een van de naaktfoto's werd door de j gealarmeerde politieagenten .zinneprik-1 I kelend voor de jeugd' overtredingge- j noemd en de andere aanstotelijk voor I |de eerbaarheid (een misdrijf). Voor bei-1 de zaken kreeg hij, nadat de "foto's wa-1 ren verwijderd, een proces-verbaal. 1 SCHIPHOL Soedjanco Tjondrone goro, de voormalige Indonesische ambassadeur in Nederland, tijdens een korte persconferentie op de luchthaven. DEN HAAG (ANP) De minister van onderwijs en wetenschappen ad interim, mej. dr M. A. M. Klompé, heeft in een brief de rijkscommissie voor vaderland se geschiedenis verzocht de publikatie van de officiële bescheiden uit rege ringsarchieven betreffende de Neder lands-Indonesische betrekking in de ja ren 1945-1950 op zich te nemen. In be doelde brief heeft de minister geschre ven dat naar het oordeel van de rege ring publikatie onder auspiciën van de rijkscommissie de voorkeur verdient bo ven een publikatie, te verzorgen door één van de departementen. Bij de uitvoering van deze taak is de rijkscommissie vrij in haar keuze van de bewerker. Het is de minister be kend, aldus de brief, dat daarvoor wordt gedacht aan prof. dr S. L. van der Wal, hoogleraar in de geschiedenis der be trekkingen van Nederland (en andere Europese landen) met de overzeese we- Hem zal een bekwame assistent moeten reld aan de universiteit van Utrecht, worden toegevoegd. De bewerker en toezichthouder(s) zullen naar eigen in zicht kunnen handelen en toegang heb ben tot alle betreffende overheidsarchie ven. Volgens de minister zal op deze wijze de eigen verantwoordelijkheid van de rijkscommissie ten aanzien van het wetenschappelijke karakter van de pu blikatie voldoende gewaarborgd zijn. De politieke verantwoordelijkheid berust echter bij de regering, die dus ook de uiteindelijke toestemming tot publika tie moet verlenen. Deze opdracht staat geheel los van een andere werkzaamheid van de rijkscom missie voor vaderlandse geschiedenis, het verzamelen uit particuliere bronnen van gegevens over de geschiedenis van Nederlands Indië (Indonesië) in' de pe riode van het einde van de tweede we reldoorlog tot aan de soevereiniteitsover dracht. Hiermee is. na het overlijden van dr M. Boon, sedert 29 november 1968 als honorair adviseur van het bureau der rijkscommislse voor vaderlandse ge- denis, mr dr V. Smit belast. 16 JANUARI T/M 6 FEBRUARI WOERDEN (ANP) Donderdagmid dag omstreeks kwart over vier is brand uitgebroken in de carrosseriefabriek ran de NV Den Ondsten en Zonen te Woer den. De brand, die ontstond in de nieuw- den. De brand, die ontstond in de nieuw ste hal van het fabriekscomplex (de hal is ongeveer anderhalf jaar oud), greep zeer snel om zicli heen. Een kwartier na het ontstaan van de brand stortten reeds enkele muren in. Snel optreden van de brandweer uit Woerden, geassisteerd door de brand weren uit Kamerik en Zegveld, kon voor komen dat de brand tot deze hal be perkt bleef. Hierbij had men het be langrijke voordeel van de vrij sterke wind die van het fabriekscomplex af woei. Behalve de fabriekshal (ongeveer 80 bij 40 meter) gingen ook twee autobussen, vijftien containers en een groot aantal machines en materiaal verloren. De schade wordt op ongeveer 2 mil joen geschat. De directie vreest, dat onachtzaamheid Luxe Draion vachtspreien kosten in 2-persoons maat 194,-. Nu slechts eenmaal in de opruiming bij De Klerk: de heerlijk warme donzig zachte Draion vachtstof per meter, in de meest gewilde kleur (oranje), ca. 140 cm breed, normaaJ_42^9"per meter, nu voor slechts 24.80 Van de veelverkochte Scandinavische weefprint-gordijnen hebben wij nog een aantal rollen van series, waarvan niet alle kleuren meer voorradig zijn. Deze series, 120 cm breed, nor maal van I2^6~en,&?5~per meter, nu in de opruiming voor voortlelig is De Klerk COMPLETE WONINGINRICHTING OUDEMARKT - VUSS1NGEN ROTTERDAM/DEN HAAG/UTRECHT/VUSSINGEH/HOORN/DE UER Astronaut Borrnan ook naar Nederland WASHINGTON (RTR) De Ameri kaanse astronaut Frank Borman, een van de drie Amerikanen, die in de kerst periode om de maan vlogen met de Apollo-8, zal met zijn gezin een vriend- schapsbezoek brengen aan West-Europa. Dit heeft president Nixon donderdag be kendgemaakt. De tournee begint zondag. Borman zal boodschappen meebrengen waarin staat, dat de VS met andere landen willen samenwerken bij het onderzoeken van ruimte. Kolonel Borman, zijn vrouw Susan en zijn twee zoons van 17 en 15. Fr ede- keuri! mand een sigaret gerookt tijdens het spuiten van het zeer brandbare synthe tische isolatiemateriaal, dat in de fa briek wordt gebruikt. AFZET INTERVENTIE-BOTER DEN HAAG (ANP) Ingeleverde bo ter van tenminste acht maanden oud zal beschikbaar komen voor industriële verwerking tegen een prijs vap 1,81 JBHHH per kg. .Aan de boter zal vanillesesam-riek en Edwin, gaan achtereenvolgens. 1945-1950 daar heeft afgespeeld. De"heer jgH-"- Frankrijk, België. Ne-| van de Brug diende f. In een begeleidende brief schrijft bij ZWOLLE (GPD) Het PSP-raadslid G. van de Brug (40) in Zwolle heeft de minister van defensie de certifica ten van het demobilisatieinsigne en van het ereteken Orde en vrede terugge stuurd. Hij ontving ze, zoals alle mili tairen die ln het vroeger Nederlands- Indië hebben gediend. Het zeer actieve raadslid, de enige ver tegenwoordiger van de PSP In de Zwol se raad. bedoelt de terugzending als een demonstratief gebaar. Een blijk van af- netgeen ji olie en bloem worden toegevoegd. Voorts naar Engeland, Frankrijk, België, Ne-j van d» wil de EEG periodieke inschrijvingen la-1 derland, West-Duitsland, Italië. - ■koop van ipge- en Portugal. Zêj keren omstreeks i acht maanden,bruari naar de VS terug. tgeen zich in de Jaren -"**- -'gespeeld. P- bij de ma marine. ten houden voor de verk< leverde boter, ouder dan a bestemd voor directe consumptie. I De andere twee leden" van de Apoilo- Een en ander is meegedeeld in de be-j bemanning, James Lovell en William stuursvergadering van het produktschap Andere, zijn door hun werkzaamheden voor zuivel. verhinderd met Borman mee te gaan. In gesprekken met vertegenwoordigers van regening (de ministers Luns en Udink) en parlement (de meeste frac tieleiders) bleek begrip voor de indi recte wijze waarop Indonesië later dit jaar in ieder geval voor het najaar, de volksraadpleging in West-Irian zal uit voeren. Dit begrip heeft de heer Soe djarwo eveneens gevonden bij de secre taris-generaal van de Verenigde Naties, Thant, die bij voor hij naar Nederland kwam in New York heeft bezocht. ,Moesjatvara' TEER- EN NICOTINEGEHALTE DEN HAAG (GPD) De Nederlandse Consumentenbond heeft na zeven jaar gewacht te hebben opnieuw een onderzoek ingesteld naar het teer- en nicotinegehalte van 26 merken sigaretten, die in ons land worden verkocht. Enkele belangrijke conclusies van dit onder zoek, waarvan de resultaten donderdagmorgen bekend zijn gemaakt: In West-Duitsland, België en de VS is bet teergehalte in sigaret ten doorgaans lager dan in ons land. Wanneer men in het meest geschikte filterpijpje de sigaret met de minste teer rookt, krijgt men ruim tachtig percent minder teer naar binnen dan wanneer men de meest teerhoudende sigaret zon der filter rookt. Blijkens de cijfers van het onderzoek komen vooral de merken Pall Mall (zonder filter) en Hunter (zonder filter) er slecht af, het laagst zijn de teer- en nicotinegehaltes van de merken Roxy, Newport Filter. Kent Filter en Gold Flake Filter. De volksraadpleging zal volgens het bekende Indonesische principe van .moesjawara' worden gehouden, al dus de Indonesische vertegenwoordi ger. Dit betekent dat geen sprake zal zijn van een directe volksstem ming door het gehele volk. De be doeling is dat wordt gekozen op het niveau van de acht regentschappen, waarin de provincie West-Irian ;s verdeeld. Per regentschap zal ver moedelijk een aantal stemmen van honderd tot honderdvijftig worden uitgebracht. Een regentschap wordt bewoond door 35.000 tot 160.000 in- Onderwerp Deze vertegenwoordigers van de re gentschappen zullen zijn samengesteld uit de politieke partijen, de traditionele stamhoofden, en een aantal functionele groepen. Onderwerp van de volksstem ming, aldus de heer Soedjarwo. zal zijn de vraag of West-Irian bij Indonesië wil blijven, dan wel de band wil verbreken, In de vraag is dus niet concreet de mo gelijkheid van een onafhankelijkheid genoemd. Ongetwijfeld zal West-Irian een autono me provincie worden, wanneer het kiest voor samengaan met Indonesië. Dit, al dus de vertegenwoordigers uit Djakarta, is echter een kwestie van het land zelf en zal zeer afhankelijk z\jn van de mo gelijkheden die West-Irian in de toe komst heeft. Het onderzoek van de Consumentenbond is gedann op basis van de zogenaamde i coresta-methode, een internationale ma-i nier om teer- en nicotine-gehalten te be palen. Deze methode stemt volgens de Consumentenbond overeen met de ont- vverp-norm, die in ons land tot stand is gekomen, inaar die nog niet is afgerond. De bond heeft doelbewust niet de aanbe volen selectiemethode gevolgd, omdat die uitgaat van de gemiddelde sigaret. De hond heeft de methode gekozen, waardoor ook een indruk wordt gege ven van de spreiding in de teer- en ni cotinegehalten. In 1962 werd eerder een onderzoek inge steld naar teer en nicotine Sn een aan tal veel verkochte sigaretten. IDt on derzoek leidde tot enige deining en een proces van de importeur van Lexington tegen de Consumentenbond, dat de bond verloor. Rookmachine Alaska Filter 25 1.4 Alaska 26 1.6 Bastos blauw 31 3,1 Caballero 21 1.9 Camel 25 1,4 Chesterfield 39 1.8 Chief Whip 26 2,1 Glodstotne Filter 26 1.8 Gladstone 28 1.7 Golden Fiction 28 1.7 Gold Flake Filter 20 1,8 Hunter Filter 23 1.6 Hunter 35 2.3 Kent Filter 22 1.3 Lex 25 26 2.0 Lexington 26 1.6 Lucky Strike 24 1.3 Miss Blanche 26 1.6 New Port Filter 22 1.2 North State 28 1.8 Norton 33 2.1 Pall Mall Filter 27 1,9 Pall Mall 41 2.7 Stuyvesant Filter 30 1.7 Roxy 22 1.0 The Three Castles 23 1.3 de minister: .reeds vele jaren betreur ik mijn militaire dienst in Indonesië. De verantwoordelijkheid voor deze kolo niale oorlog en het gro.e onrecht en leed het Indonesische wik aangedaan, draagt de toenmalige Nederlandse rege ring en het Nederlandse parlement. Het is daarom allereerst de verantwoorde lijkheid van de politici. Maar ook ik voel mij mede verantwoordelijk. Het lijkt me daarom juist dat de feiten alsnog grondig worden onderzocht en volledig in de openbaarheid worden ge bracht. Gelet op bet bovenstaande zal het u duidelijk zijn, dat lk geen prijs stel op het dragen van genoemde insig nes of eretekenen. Ik zend u beide cer tificaten terug omdat ik van mening ben in de periode 1948-1949 geen enkele bij drage tot de vrede geleverd te hebben, niet voor het volk van Indonesië en niet voor het volk van Nederland. Het ereteken en het insigne zijn door mij bij het schroot gedeponeerd en hopelijk reeds tot iets bruikbaardere omgesmol ten'. Sneltrein kwam met locomotief in botsing UTRECHT (ANP) De sneltrein Am sterdam-Den Helder is donderdagmor gen om 11.20 uur toen hij het station Amsterdam CS uitreed op een diesel- eïektrische locomotief gebotst. De locomotief reed op het tweede spoor en werd volgens de NS tengevolge van een verkeerde manoeuvre door de snel trein ingehaald. De sneltrein werd aan de voorkant beschadigd. Bij de botsing stootten 2 reizigers hun hoofden, zij zijn slechts licht gewond. De trein reed niet verder en de reizigers moesten een half uur op de volgende trein wachten. ADVERTENTIE vandaag 250 gram van 11? voor 105 niet te geloven voor die prijst Bij het nieuwe onderzoek werd alleen de opgezogen rook onderzocht. De gevon den teer- en nicotinegehalten gelden al leen voor de manier van roken, die met de bij 't onderzoek gebruikte rookmachi ne werd toegepast De sigaretten zijn ge rookt tot een peuklengte van 23 mm. Bij filtersigarettén is een peuklengte aangehouden van de filter plus 8 mm. Vast kwam te staan dat teer- en nico tinegehalten per cm gerookte tabak ho ger worden naarmate de sigaret ver der wordt opgerookt: een langere peuk, vangt meer op dan een korte. Velen roken bij voorkeur sigaretten met een filtermondstuk omdat zij menen dat deze filters een groot deel van de teer en nicotine opvangen Uit de ervaringen bij het onderzoek f is echter gebleken dat het teer- en nicotinegehalte van een sigaret met filtermondstuk niet altijd lager be-[ hoeft te zijn dan van een gewone j sigaret. Vooral bij Hunter Pall Mall echter bleek de rook van de sigaret met filter minder teer en nicotine! te bevatten van die zonder filter. I Alleen in particuliere sfeer Resultaten Merk gemiddeld teergehalte per sigaret ln mg. gemiddeld nicotinegehalte per si-, garet in mg. DEN HAAG (GPD) De Nederlandse Consumentenbond gaat aan zijn leden rechtsbijstand verlenen in civiele proce dures over consumentenzaken. Dit heeft jlir mr L. H. N. F. 11. Bosch ridder van Rosenthal, voorzitter van de bond, mee gedeeld tijdens de officiële opening de nieuwe behuizing van de bond aan het Leeghwaterplein 26 in Den Haag. De bond, die nu meer dam 200.000 leden telt, vindt dat het consumentenrecht in ons land een achtergebleven gebied is. Daarvan kan de rechterlijke macht geen verwijt worden gemaakt, want tot een uitspraak kan het pas komen wanneer de consumenten zelf met hun klachten bij de rechter komen. Dat gebeurt vrij wel niet omdat de consumenten tegen de iten en de moeite opziet tegen Die Consumentenbond wil die Impasse doorbreken met het verlenen van rechtsbijstand. In vele gevallen waarin bemiddeling niet of niet meer helpt, ter wijl het gelijk op bet eerste gezicht aan de eonsumentenkant ligt, zal het be trokken lid in de gelegenheid worden ge steld een proces te voeren. De kosten van de advocaat, die men hierbij nodig heeft, en de proceskosten zullen door de bond worden gedragen- Op de voorlopige begroting van de bond is voor nieuwe activiteiten zestig mille uitgetrokken Het gaat hierbij duidelijk niet om so ciale geschillen, maar om kwesties die kunnen ontstaan bij koop, huur, koop op afbetaling, opdracht tot dienstverlening, bruikleen, verzekerings- en vervoers- overeenkomsten en dergelijke, dit uit sluitend in de sfeer van de particuliere consument en niet in de uitoefening van beroep of bedrijf. De niéuwe behuizing van de bond Is gis termiddag officieel geopend door drs G. Lasseur, raadadviseur voor consumen tenzaken bij het ministerie van economi sche zaken.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1969 | | pagina 3