PRESIDENT NIXON: NADRUK OP VREDE Péchiney-beslissing vraagt versnelde bouw PZEM-centrale bij Borssele PPR STELT ONDERZOEK NAAR ECONOMISCHE MACHTEN VOOR MAATREGELEN VAN KABINET Koekoek herkozen Te pittige prijzen M VIER JAAR FUSIES IN BEDRIJFSLEVEN DEMONSTRATIE TEGEN NIXON VERHOREN NIET IN OPENBAAR Vandaag in c9e krant... Drama Raspoetin NOTA AAN TWEEDE KAMER Weer poging tot zelfverbranding in Tsjecho-Slowakije PLANNEN IN VERGEVORDERD STADIUM OP TERREIN 100 HECTAREN Grondverwerving Te laat OFFICIEEL Topnieuws Voldoening 212e jaargang no. 17 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WAARIN OPGENOMEN DE MID D ELBU RGSE, VLI SSI NGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Dinsdag 21 januari 1969 Pagina 3 I. 2071/3169, »dv. 2175) Con, Grot» I 14,2» «i kwaruol. I I 4% btw) Giro 359300, PZC. I WASHINGTON president van de hoge raad Earl Warren heeft gis termiddag de eed afgenomen van Richard M. Nixon. bij diens inau guratie tot president van de Ver enigde Staten. V l n r: scheidende president Johnson, Earl Warren, de nieuwe vice-president Spiro Ag new, Richard Nixon, en achter hem. gedeeltelijk zichtbaar, de scheldende vice-president en oud- tegenstander van Nixon tijdens de verkiezingen, Hubert Humphrey. (Van onze correspondent) WASHINGTON De dag waarop Richard Nixons wisselvallige politieke carrière bekroond werd met het presidentschap van de Verenigde Staten was koud, grijs en zonloos. Hij aanvaard- der het hoogste ambt met een korte, nauwelijks gepassioneerde rede, waarin hij vaak terugkeer de naar de verdeeldheid in het land. .Wij kun nen niets van elkaar leren', zei hij, .voordat wij ophouden met schreeuwen naar elkaar, voor dat wij zacht genoeg praten zodat zowel onze woorden als onze stemmen gehoord kunnen wor den'. Wat Amerika's houding tot het buiten land betreft, zei de nieuwe president .omdat de volkeren van de wereld vrede wensen en de lei ders een oorlog vrezen, is deze tijd voor het eerst aan de kant van de vrede. Na een periode van confrontatie beginnen wij nu aan een tijdperk van onderhandelingen'. In Moskou werd bijna tegelijkertijd op een pers conferentie een verklaring uitgegeven waarin aangedrongen op een .serieuze gedachtenwisse- ling over een vermindering van de wederzijdse raketbewapening'. President Nixon zei hierover in zijn rede .laten wij, met hen die bereid zijn daaraan deel te nemen, samenwerken om de wa- penlast te verminderen, de structuur van de vrede te versterken, de armen en de hongerigen op te heffen'. Uit deze woordkeuze kan worden opgemaakt dat de president hierbij zowel aan de Sowjet-Unie als aan China dacht, en zowel aan de bewapeningswedloop als aan het acuut ge worden probleem van het Midden-Oosten. Richard Nixon legde gisteren om kwart over zes (Nederlandse tijd) de eed af in handen van Earl Warren, president van het hooggerechts hof, van ouds een van zijn felste tegenstanders. De nieuwe president liet hierbij de linkerhand rusten op twee familiebijbels, beide opengesla gen op de bekende passage in Jesaja: .Zij zullen hun zwaarden slaan tot spaden, en hun spiezen tot sikkels'. De bijbels werden gedurende de plechtigheid opgehouden door mevrouw Nixon. (Zie slot pag. 9 kol. 7 >rt. Enk*- (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG De groep Aarden in de tweede kamer (PPR) wil een parlementair onderzoek laten houden naar de concentratie van eco nomische macht, die in de laatste vier jaar heeft plaatsgevonden jdoor de fusies in het Nederlandse bedrijfsleven. Het voorstel, dat reeds eerder werd aangekondigd, is maandag bij de tweede kamer I ingediend. Naar verwacht wordt zal de kamer er zich niet voor april over uitspreken. DEN HAAG: de eerste un'i- Nixondemonstrant was er snej *7. Nauwelijks was Nixon ge-inaugu- reerd als de nieuwe Amerikaanse president, of student Robert van Gemert stelde zich op voor de Amerikaanse ambassade met een bord, waarop de tekst: JJixon warcnmmnl. Who's next?' Schietbios HET IS nog niet zeker of de Mid delburgse politie .gezellig' naar de schietbios kan: de raad heeft het voorstel in die richting maandag aangehouden. (pag- 2). IN DE ACHTERHOEK heeft een 33-jarige boerenzoon maandag zijn vader, moeder en oudere broer met een hamer de schedel inge slagen en vervolgens vier leden vari een gezin in de buurt met het zelfde wapen en een hooivork ern stig gewond (pagina 3). DE KRUIDENDOKTER van Cas- teren heeft zes weken tegen zich horen eisen. De .wonderdokter', die ook wel bekend staat als de .Raspoetin van Brabant' stond in hoger beroep terecht wagens het onbevoegd uitoefenen der genees kunde (pagina 9). Binnen- en buitenlands nieuwspag. 1, 3 en 9 Zeeuws nieuws: pag. 2, 4,5 Sport: pag. 7 Radio-tv: pag. 11 Financieel nieuwspag. 13 Volgens de indieners van het voorstel moet het onderzoek een zo nauwkeurig mogelijk beeld geven van de wijze waar op fusies tot stand zijn gekomen. Vra gen waarop de groep-Aarden een ant woord wil weten zijn om: wie namen de initiatieven tot een fusie en wie wa ren direct bjj de beslissing betrokken, aan welke bevoegdheid ontleenden zij die bevoegdheid, wie brachten advies uit en aan wie werd verantwoording afge legd, aan wie en in welk stadium wer den inlichtingen verstrekt. 1 Volgens het voorstel zouden als getuigen onder meer kunnen worden gehoord: directeuren, commissarissen, personeels leden. aandeelhouders van de betrokken 1 ondernemingen, werkgevers- en werk nemersorganisaties, banken die fusies financierden, ambtenaren met wie onder de fusie overleg werd gepleegd, verte genwoordigers van de Vereniging de Eeffcctenhandel, van de Vereniging Effecentbescherming en van het Neder- laends Instituut voor Registeraccoun- teants. De commissie van onderzoek j vijftien leden moeten bestaan en na een I jaar verslag moeten uitbrengen. Om het onderzoek niet langer te laten duren zou de commissie zich niet met alle fusies moeten bezighouden in het jaar 1968 werden er alleen al ongeveer 200 tot tot stand gebracht maar slechts met die welke tot omvangrijke concentraties leidden, Voorgesteld wordt het onder zoek te beperken tot één A twee geval len in de bedrijfstakken waar het fusie- verschljnsel zich meer algemeen voor deed. Het aantal te onderzoeken geval len zou dan beperkt blijven tot ongeveer 10 A 20. Als voorbeelden van bedrijfstak ken worden genoemd: chemische indus trie, keramische industrie, tabakverwer kende industrie, handelsbanken, levens verzekeringsmaatschappijen, papierin dustrie, rubberindustrie, metaal- en tex tielindustrie. Verder willen de indieners van het voorstel het onderzoek beperken tot de periode 1964-1968. Venler terug gaan in de geschiedenis zou er toe leiden dat feiten moeten worden on derzocht die niet actueel mger zijn. De beperking in de tijd heeft tot ge volg aat het onderzoek zich niet kan uitstrekken over de gevolgen van fusies. Voor een voldoende inzicht in deze vraag ligt, naar de mening van de voorstellers, de periode nog te kort aechter ons. In de toelichting wordt erop gewezen dat de methode van onderzoek en de korte duur hoge eisen zullen stellen aan de commissie van onderzoek. Het aan trekken van tijdelijke medewerkers zo als juristen, accountants en sociologen zal nodig zijn. De indieners hebben o (Zie slot pag. 9 kol. 4) DEN HAAG (GPD) De ministers Witteveen (Financiën), De Block (economische zaken) en Roolvink (soc. zaken en volksgez.) hebben in een brief aan de tweede kamer uiteengezet welke financiële maat regelen de regering denkt te nemen om het economisch evenwicht te handhaven, nu het middel van de geleide loonpolitiek niet meer gebruikt kan worden. Afremmen brengst van de huurderhydrageit, zal regering reeds In de komende zon een verhoging van de motorrijtuigenbe lasting en de accijnzen voorstellen. In het kader van de belastingplannen van de regering zouden die aanvankelijk, in verband met de stijging van het prijs niveau, per 1 januari 1970 worden door gevoerd. De bepalingen bij het kopen op afbeta ling worden verscherpt. De eerste aan betaling wordt verhoogd van 20 tot 25 procent. De maximum looptijd wordt beperkt tot 18 A 22 maanden. Dit alles volgende op de door de Nederlandse Bank genomen maatregelen om de kre dietexpansie af te remmen door een verhoging van het disconto met een half procent. Op fiscaal gebied wordt een maat regel getroffen om de investeringen af te remmen door de investerings aftrek te verlagen van tweemaal 5 procent tot 2 maal 2,5 procent. Dit betekent een vervroeging van deze beperking die volgens plan op 1 ja nuari 1970 zou worden ingevoerd De regering wil bovendien de op 1 januari 1971 voorgenomen verdere beperking eveneens een jaar vervroe gen. Naar de mening van de drie ministers zal de belastingopbrengst door deze maatregelen in 1969 tóe- nemen met 90 miljoen en in 1971 met 260 miljoen gulden. (Zie slot pag. 9 kol. 3) Barneveid: met grote meerderheid van stemmen werd gisteren tij dens een algemene ledenvergade ring van de Boerenpartij de heer Koekoek weer tot voorzitter ge kozen. Links: een triomfantelijke Koekoek naast haar BARNEVELD (ANP) Hendrik Koe- had. De organisatie is nu voor honderd koek blijft voorzitter van ,zün' Boeren- procent In orde'. partij. De voorzitter van de, na enkele Een financieel overzicht kon van de zij-, afsplitsingen, tot drie man geslonken j de van het hoofdbestuur niet worden Boerenfractie in de tweede kamer nam verstrekt. .Onze boeken zijn bij de maandagmiddag een daverende ovatie jongste splitsing door Van den Brake in ontvangst toen op de in Barneveid meegenomen'. gehouden algemene ledenvergadering Naast de definitieve verkiezing van de werd meegedeeld dat hy met 1016 stem- heren Koekoek en Van Manon werden men tot voorzitter was herkozen. op grond van een voorlopige uitslag in het hoofdbestuur gekozen de heren De Boerenleider ondervond deze dag xjbak. Van der Waal en Steur. was de heer H. W. J. den Hartog, ger gemeenteraadslid van Purmerend. 1 In een viertal ordevoorstellen legde nij zijn wantrouwen op tafel tegen de gang van zaken bij de verkiezing van het hoofdbestuur. Hij eiste een controle commissie uit de ledenvergadering aan gezien hij de controle op de stembrief-1 jes door 'de groep-Barneveld onjuist enl onvoldoende vond. De heer Van Marion) vreesde malversaties bij de geheime praag (ap) Het officiële Tsjecho- verkiezing, zodat deze ongeldig zou1 Slowaakse persbureau CTK heeft inaan- worden. Voorts drong hij aan op de dagavond bekend gemaakt dat een 25- benoeming van een interimbestuur, dat jarige arbeider van een brouwerij in binnen drie maanden een ledencongres pilzen maandag zichzelf in brand heeft moest organiseren, alsmede om volledig gestoken. orde op zaken te bellen en da BP te President Ludvik Svoboda had eerder saneren. in een televisierede reeds gezegd dat De ordevoorstellen kwamen niet in een jongeman in Pilzen zichzelf in brand stemming, toen na uitvoerige bespreking had gestoken .onder soortgelijke om- bleek dat het weerwoord van de heer standigheden' als Jan Palach, dc Praag- Koekoek in grote meerderheid door de se student die donderdag zichzelf m ledenvergadering werd gesteund. brand stak en zondag aan de verwon- De loftrompet stak de boerenpoliticus dingen overleed. De naam van de ar-: over waarnemend-secrecaris Van Ma- beider uit Pilzen is Josef Hlavaty, hij rion, die later door de vergadering is gescheiden en vader van twee kinde- definitief tot secretaris werd gekozen, ren. Volgens eerste berichten zou de ,Wij hebben voor het eerst een echte j jongeman zijn omgekomen, maar CTK secretaris. Van Van Harsselaar enj meldde dat hij niet in levensgev Harmsen heb ik noodt enige steun ge-j keert. MIDDELBURG Nog dit jaar zal de Provinciale Zeeuwse Elec- triciteits Maatschappij moeten beginnen met de bouw van een nieuwe centrale (eerste een heid) in de uitbreiding van het. Sloegebied bij Borssele. Een jaar eerder dan aanvankelijk was voorzien zal deze conven tionele centrale in bedrijf moe ten komen: in 1971. Dan komt namelijk de eerste produktie- lijn van het nieuwe aluminium- bedrijf Péchïney in Vlissingen- Oost op toeren en moet de PZEM daarvoor de benodigde energie kunnen leveren. Deze stap van de PZEM is het on middellijke gevolg van de nu dan officieel bekend gemaakte beslis sing van Péchïney om zich in het Sloegebied te vestigen met een aluminiunibedrijf, dat hlnnen een jaar of vier 800 man personeel in dienst zal hebben en een prn- duktie zal bereiken van 150.000 ton aluminium per jaar. IPéchiney en PZEM hebben een con tract afgesloten over de levering van energie. Dat is gebeurd op commer ciële overwegingen. PZEM heeft het Franse bedrijf een prijs geoffreerd. die bruikbaar was voor de aJumi- niumproduktie en voor het elektrici teitsbedrijf acceptabel. Aan weers kanten zijn overigens enige risico's ingecalculeerd. Op het ogenblik is de PZEM bezig met de grondverwerving m het uit te breiden Sloegebied. De nieuwe centrale(s) van de PZEM zullen daar worden gebouwd op een terrein, dat tot een oppervlakte van honderd hec taren in reserve is gehouden. De plannen voor de eerste eenheid van de nieuwe centrale, die 175 mega watt groot zal worden, zijn in een vergevorderd stadium. Overigens staat deze versnelde uit voering van de uitbreidingsplannen van de PZEM min of meer los van de vrnag of op datzelfde terrein een kernenergleeentrale zal worden ge bouwd. De beslissing daarover is bin nen enkele maanden te verwachten en ligt op het ogenblik ln handen van de PZEM. De raad van bestuur van dit bedrijf is gisteren in spoedzitting bijeen geweest en is geconfronteerd met de beslissing van Péchïney en met de gevolgen voor de energievoor ziening in Zeeland. cerate produktiel(jn bij Péchiney Vandaar in ieder geval de bouw van een conventionele centrale eenheid op korte termijn. De nieuwe alumïniumfabriek heeft ui 1971 totaal 120 toe 130 megawatt nodig. Enkele jaren later 240 tot 260 megawatt. Wanneer er een commer cieel opgezette kerncentrale zou ko men, zou dit 400 megawatt capaci teit moeten hebben. Het is overigens nog steeds geen uitgemaakte zaak of de prijs, die uit een kerncentrale rolt beter ligt dan die moet worden betaald voor energie uit een conven tionele centrale. Afgezien van de beslissing, die, daarover toch binnenkort moet worden genomen zal een kern centrale op ztin vroegst binnen 4 iaa'- in bedrijf kunnen komen. Te laat dus voor de start van de DEN HAAG Minister De Block van economische zaken heeft gistermorgen de vaste commissie voor zijn departe ment uit de tweede kamer in gelicht over de beslissing van Péchïney, dat dit bedrijf zich met een ahiminlumsmelterlj in het Sloegebied zal vestigen. Het nieuws dat de PZC daar over gistermorgen bracht stem de in grote lijnen overeen met de mededelingen van de be windsman. Voor uitvoerige artikelen over deze voor Zee land zo belangrijke vestiging verwijzen wij naar pagina 4. Een opvallend verschijn deze tijd: dc vesi-gin; een nieuwe industrie van omvang is nationaal top:, geworden. Minister De zélf deelde gisteren de commissie voor econon zaken uit de tweede kamer mee, c; chlney zich ln het SJoegcb.ed gaa tlgen en na afloop gaf hy nog een persconferentie in Nieuwsp weken geleden was er sprake van soort gelijke activiteit toen Snel! zijn beslis sing had genomen om een raffinaderij in het Moerdijkgebied te vestigen. Toen kwam er zelfs een interp ln do tweede kamer. Overdreven We geloven niet dat daarvan sprake is. Welke factoren zijn er de oorzaak van dat mededelingen over een derge lijke vestiging tot het topnieuws worden gerekend? We willen er h er een viertal noecnen. In de eerste p'.aats de relatie tussen industrie en werkgeiegenh'ld. Een groot bedrijf is ln dit opzicht van belang, zeker als er sprake is van een toenemende expansie- het gaat namelijk niet alleen om de situatie op de arbeids markt van het huidige ogenblik, maar ook om de werkgelegenheid voor volgen de generaties. Een tweede factor, die voor een belangrijk nieuws-accent zorgt, is de omstandigheid dat Industrialisatie een belangrijk programmapunt van het regeringsbeleid is. Bovendien is er de laatste jaren sprake van grote wedijver in dit opzicht tussen de EEG-landen. waar- b(J het aantrekken van buitenlandse bedrij ven een belangrijke rol speelt. Enkele ma len heeft Nederland ln dit verband een kans voorbij laten gaan de huidige mi nister wil kennelijk verhinderen, dat nog meer boten worden gemist, zijn beleid wordt Immers mede beoordeeld aan de hand van de industrialisatiesuccessen van ons land. Vandaar, dat minister De Block zélf het nieuws over Péchiney bekendmaakte en tevoren alles op alles had gezet om te voorkomen, dat het nieuws uitlekte. Factor nummer drie: in een dichtbevolkt land kan een grote concentratie van industrie aanleiding geven tot spanningen ten aanzien van de leefmoge 1 ïjkhed en Met andere woor den: het industnahsatieproces moet ln overeenstemming zijn met bepaalde pla nologische uitgangspunten, zoals bij voorbeeld geformuleerd in de nota ruim telijke ordening n. want Nederland mag niet onbewoonbaar worden. Een laatste factor - we hebben ze hier niet alle aan geduid: de Industrialisatie geeft nieuwe mogelijkheden voor bepaalde (in vroeger jaren niet tot industriële ontwikkeling gekomen) gebieden. Zowel de Shellvestiging by Moerdijk als die van Péchiney ln het Sloe hebben met één of meer van bovenge noemde factoren te maken. Men kan bij voorbeeld denken aan de planologische aspecten rond de vraag: .Moet Moerdijk als zeehavengebied worden beschouwd?' tevens aan de uiteenlopende opvattingen dienaangaande tussen Rotterdam en Zeeland We denken aan de instrumen ten, die de regering gebruikt voor de bevordering van de industrialisatie. Zo kan er, wat Péchiney aangaat, worden gewezen op de botsingen tussen de mi nister van economische zaken en enkele kamerleden in de afgelopen jaren over de vraag of Péchiney goedkoop aardgas kon krijgen. Al deze omstandigheden zorgden ervoor, dat de vestiging van twee grote bedrijven Ln het zuidwesten - Shell en Péchiney - tot topnieuws móet worden gerekend. We menen, dat het bericht over de vestiging van Péchiney in Zeeland met instemming kan worden begroet- De komst van dit bedrijf duidt er im mers op, dat het industriaiisatieproces in het Westerscheldebekken niet na een kortstondige Moei tot Stilstand was geko men. De kansen zijn hier zodanig, dat nieuwe impulsen niet uitblijven. Er ko men nu weer meer mogelijkheden: meer aanbod van energie, eventueel een kern centrale. een verdere verbetering van vestigingsfactoren en daardoor ook een agglomeratie-effect, industrie trekt im mers industrie aan. Deze ontwikkeling lis in het Zeeuwse beleid voorzien en wordt hier bewust nagestreefd. Een ont wikkeling evenwel, die steeds hogere eisen zai stellen aan provinciale en ge meentelijke overheden. Overigens is nu in het recente verleden gebleken, dat Zeeland in staat is op dit stuk van zaken een Slagvaardig beleid te voeren. Zon er dit beleid immers - en in dit speciale geval moet vooral ook aan de PZEM- directie worden gedacht - zou Péchiney niet naar deze provincie zijn gekomen. Waarbij eerlijkheidshalve óók moet wor den vermeld, dat deze Franse industrie een uiterst bekwaam onderhandelaar in Nederland had, een man die met grote vasthoudendheid voor een vestiging in Zeeland heeft gepleit: drs P. A. Neete- son, tot voor kort algemeen directeur van de Spiegelglas en Zuid-chemie ln Sas van Gent. Voor hem betekent het recente besluit zonder de minste twijfel een reden tot grote persoonlijke voldoe ning. Op een tweetal punten willen wij In het bijzonder nog wijzen. In de eerste plaats bewijst het besluit van Péchiney. dat in Nederlandse verhou dingen "net Westerscheldebekken een be langrijk zeehavengebied is. geschikt om er basisindustrieën te vestigen. Het be hoort derhalve tot de economisch be langrijke en veelbelovende gebieden van ons land: het kan - zoals nu opnieuw is gebleken - de concurrentie aan met belangrijke vestigingsgebieden. ook in het buitenland. In de tweede plaats toont deze beslissing aan. dat de izidua- trialisatiepolitiek van de regering, voor zover die op zeehavenactiviteiten in Zeeland is gericht, succes heeft. De re gering zal derhalve deze politiek met een gerust geweten kunnen voortzetten, ja moeten voortzetten. Dat geldt overigens niet alleen voor de strikt-economische (Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1969 | | pagina 1