dfei
Na koppeling van Sojoez-4 en -5
TWEE RUSSEN MAAKTEN OVERSTAPJE
IN RUIMTE
Afvalwaterleiding O.-Z.-Vlaanderen
Oost op f 18 miljoen begroot
Twee vaartuigen nu
weer gescheiden
NAVO-eskader voor
Middellandse Zee
EERSTE VREDESOVERLEG
OVER VIETNAM ZATERDAG
srtt'feiïïï 5."? r vjr
Op weg naar
Soul City
Hamman: geen
overwinning voor
een van de partijen
UITVOERING WACHT OP SUBSIDIES
Aan voorbereidingen
wordt druk gewerkt
ers&ss
212e jaargang - no. 14
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
OlrxiU N V B«h. Ml). vin
9 luruo Vlli«lnj«n, Wi
Zltrlkxe, rad. tal. 3346, i
CV Provincial Zaauwao Courant: P. van da Valda, F. 8. dan Boar an W. da Paatar. Hoofdrad.: C. A. da Kok. 0 Abonn.prlia f 1.10 par waak. ld.25 par kwam
>at 56-80, tal. 5144 (b f f rad. 3508. adv. 3643). Mld dalburs. Markt 51, tal. 7651 fb f rad. 3078/3169. adv. 3375). Coai. Crola Markt 3. lal 6140 (b f
tal 3094 Adv. prija 37 ct par mm. Min. per adv. S.SS Injcr. mad. 3I£ l tarief. Klalna adv. (mar. 3 reiell) 37 ct par refcl (min. 1.85). .Brlaven bur. v. d
al. franco par port ƒ15.35 par kwartaal. Laaa
rad. 7833, adr. 5313). Oorlbur». tal. 3395.
klad' 50 ct maar (all. adv. pnleen axel. 4H t
nummer. 35 e
I flncl. 4H btw)
Vrijdag 17 januari 1969
Zeena'se hengsten
gingen naar
Den Bosch toe
Pagina 5
Giro 359300. PZC. Mlddalburp
ME
itOSKOU Vanuit de Sojoez-Jf wer
den beelden overgeseind van de koppe
ling met- de Sojoez-5. De beelden, ge
registreerd door tv-camera's aan dé bui
tenzijde van het vaartuig, waren van
slechte kwaliteit, maar men kreeg toch
een indruk van wat zich afspeelde.
Vandaag
in de
krant...
Vietnam
ZATERDAG wordt in Parys voor
de eerste maal een gesprek over
vrede in Vietnam gehouden, waar
bij alle partijen zyn vertegen
woordigd. Dit na een akkoord
tussen Hanoi en de VS over de
vorm van de onderhandelingsta
fel. (pag. 1)
Zwembad
DE VOORZITTER van de Zeeuw
se sportraad, de heer M. J. van
Poelje, heide gisteren de 40ste
paal voor het Vlis3ingse zwem
bad. (pag. 2)
Havenbekken
BURGEMEESTER J. C.
BURG. J. C. ASCHOFF van Ter-
neuzen heeft in «(ju nieuwjaars
rede opnieuw gepleit voor een ha-
venbekken voor schepen met een
laadvermogen van 50.000 ton.
(pag. 2)
Cao
NOG EEN miljoen Nederlandse
werknemers wacht op een nieuwe
cao. (pag. 3).
Vakantie
DUITSE autoriteiten hebben er
by Nederland op aangedrongen
tot een regeling te komen om de
vakantledrukte tussen belde lan
den te spreiden, (pag. 9)
Binnen- en buitenlands
nieuws: pag, 1, 3, en 9.
Zeeuws nieuws: pag. 2, 5 en
Radio en tvpag. 13.
Sport: pag. 11.
Financieel nieuws: pag. 15.
.stuur' over voor .oriëntering voor de
verdere uitvoering van het vluchtpro-
gramma.
Naar buiten
MOSKOU (RTR, DPA, TASS, AFP) De Sowjet-Unie heelt
donderdag voor een tweetal ruimteprimeurs gezorgd door twee be
mande ruimtevaartuigen, de Sojoez-4 en -5 een koppelingsma
noeuvre te laten uitvoeren en vervolgens twee van de drie inzitten
den van de Sojoez-5 na een ruimtewandeling van een uur een
overstapje te laten maken naar de gekoppelde Sojoez-4.
De koppeling had donderdagmor
gen plaats. Nadat ruimtevaarder
SjatalotV in de Sojoez-4 zijn koers
had gewijzigd, kwamen de toestel
len steeds dichter bij elkaar, totdat
zij aan elkaar konden worden vast
gemaakt. Het proces duurde 43
minuten en was om 11 uur 20 Mos-
kouse tijd voltooid. Van het gebeu
ren werd een televisie-uitzending
verzorgd met behulp van de bui
tenboordcamera's. Op de beeld
schermen in de Sowjet-Unie wer
den beide uitzendingen tegelijker
tijd vertoond.
Nadat bedde ruimteschepen aan elkaar
vast hadden gemaakt werden de elektri
citeitsnetten op elkaar aangesloten en
volgde een gesprek tussen de ruimte
vaarders vla de boordtelefoons. AJles
verliep volgens plan. Het nu uit vier de
len bestaande gevaarte werd aoor Tass
,het eerste experimentele ruimtestation'
genoemd. Gezagvoerder Wolynov van de
Sojoez-5 nam na de koppeling
Schippersknecht
slachtoffer van
kolendamp
UTRECHT (ANP) De 16-jarige
schippersknecht Klaas Terpstra uit Ou
derkerk 'aan de Amstel I* door kolen
dampvergiftiging aan boord van het
binnenschip .OiTiello 9' om liet leven
gekomen.
Het schip lag voor de loswal m Rh ener..
De schipper, die zijn knecht uit de
slaap wilde wekken ontving geen ant
woord. Hij ging een kijkje nemen in
de roef, waar de jongeman op bed lag.
Hij bleek toen reeds te zijn overleden.
I In de roef stond een brandende kolen-
I kachel.
De ruimtevaarders Jevgeni Croenov j
en Alexei Jelisejev trokken daarop
hun ruiintepakken aan en gingen
door liet luik van de Sojoez-5' naar
huiten. Daar bleven zy ongeveer een
uur, terwijl z(j-zich bezig hielden met
wetenschappeiyke waarnemingen.
AUen bleven doorlopend onderling met
elkaar in verbinding. Tenslotte be
gaven zy zich In de Sojoez-4, om zich
by Sjat-alov te voegen die sinds zijn
lancering alleen had gezeten.
Aan de aarde werd gemeld dat alle
ruimtevaarders zich goed voelen. Tijdens
het verblijf in de ruimte hadden de
twee ingenieurs een nieuw soort ruimte-
pakken aan met een autonoom systeem
voor ademhaling en dergelijke. Door dit
overstappen is het mogelijk geworden
bemanningen van ruimtestations af te
lossen of in noodgevallen te hulp
snellen, aldus Tass.
Ministers van defensie besluiten:
PARIJS Bill Jorden, woord
voerder van de Amerikanen, deel
de mee. dat de Amerikaanse en
Noordvietnamese delegaties over
eenstemming hebben bereikt en
hebben besloten tot een ronde ta
fel, waaraan zij zaterdag de eer-
ste_ procedurezitting zullen hou
den.
VS waarschuwen
Europa: grotere
defensie-inspanning
BRUSSEL (ANP) De NAVO-
ministers van defensie, met uitzon
dering van de Franse en IJslandse
bewindslieden, zijn donderdag ln
3 de Verenigde Staten heeft
de negerleider Floyd B.
McKissick meegedeeld, dat
in de staat Noord-Carollna een
stuk land ls gekocht met d®
bedoeling daar een .neger-
stad' te stichten als alterna
tief voor de grote negergelto's in de
Amerikaanse metropolen. In deze stad.
die .Soul City' zal heten, zullen uitslui-
Itend negers komen te wonen: het aan
tal inwoners zou na circa tien Jaar rond
|de achttienduizend bedragen. Een op
merkelijk bericht. Er blijkt uit, dat de
.black power'-gedachte steeds meer veld
wint onder de Amerikaanse negers. De
blanke maatschappij heeft nogal eens
neiging ervan uit te gaan, dat .black
power" alleen maar een kreet is. een
slogan die niet tot constructief werk
kan leiden. Maar het ziet er dan nu toch
naar uit. dat het mogelijk wordt een
.eigen' stad te stichten. Een andere op
vatting bij de negers over hun plaats
ln Amerika breekt steeds verder baan,
althans vergeleken met enige Jaren ge
leden toen men vooral sprak over Inte
gratie In de blanke maatschappij. Sinds
de dood van dr Martin Luther King
echter ls de negerbevolking feller en
zelfbewuster geworden en zijn haar or
ganisaties andere wegen ingeslagen.
het .congress of racial equality". Hij
zorgde er voor, dat omstreeks 1965
zijn organisatie de slagzin .black power*
adopteerde, een slagzin die al eerder
populair was bij een extremere groep
als de .Black müslims'. Ook de aanhang
van Stokely Carmichael ging ,black
power" als strijdkreet gebruiken en ve
len volgden hen, vooral na de moord
op King. Dr Martin Luther King zelf
had nooit veel voor black power ge
voeld, omdat in deze slogan het geweld
min of meer ls ingebouwd. B1J de ver
wezenlijking van zijn programma ging
het om de keus tussen .nonviolence^
(geweldloosheid) of .nonexistence' (nlet-
bestaan). Bovendien zag hij de maat
schappij van de toekomst ln Amerika
als een samen-leving van verschillende
rassen, niet als een maatschappij met
afscheidingen, die tevens rassenschel-
maal drie en maximaal vijf schepen "Ste
MOSKOU Een historisch moment
voor de ruimtevaart: kosmonaut Alexei
Jelisejev tijdens het overstapje in de
ruimte van de Sojoez-4 naar de Sojoez-5.
te formeren dat, indien noodzake
lijk, onder de NAVO-vlag naar een
bepaald gebied in de Middellandse
Zee gezonden kan worden.
Gescheiden
Na 'n koppeling van 4 uur en 35 minu
ten werden de Sojoez-4 en de Sojoez-5
weer van elkaar gescheiden.
Chroenov en Jelisejew bevinden zich by
Sjatalov aan boord van de Sojoez-4, ter
wijl gezagvoerder Wolynov nu alleen in
de Sojoez-5 zit.
Ie scheldln
4 en de Sojoez-
tleke baan met een baanhoek
graden 40 minuten en afstanden tot de
aarde tussen de 250 en 209 km. De
ontkoppeling werd door de Sowjet-tele-
vlsle uitgezonden, aldus Tass. De buiten-
camera's toonden hoe het ene ruimte
schip zich van het andere losmaakte en
zich langzaam verwijderde.
Enkele uren na de scheiding zijn de vier!tel Majestii
Russische kosmonauten donderdag- tafel
NA AKKOORD OVER VORM VAN TAFEL:
Hoewel het plan nog nader uitgewerkt
moet worden, zal aan het eskader in
principe worden deelgenomen door sche
pen van landen dio directe belangen in
net Middeilandse-Zeegebied hebben. De
t, i schepen zijn reeds in dit gebied aanwe-
Brussel in principe overeengeko-zig.
men een vlooteskader van mini- In tegenstelling tot de zogenaamde .At
lantic standing naval force', die per
manent in variërende samenstelling op
de Atlantische Oceaan oefent, zullen de
schepen van het Middelandse-Zees-eska-
der tweemaal per jaar enkele weken sa
men oefenen. Deze strijdmacht, zo blijkt
uit het slotcommuniqué, zal dienen om
de verbondenheid van de NAVO-landen
te demonstreren.
Plan
PARIJS (AFP, RTR) De eerste plenaire bijeenkomst van de vier delegaties naar de vredesconfe
rentie over Vietnam zal zaterdagochtend worden gehouden, zo heeft een woordvoerder van de Ame
rikaanse afvaardiging donderdag bekendgemaakt. Men zal allereerst praten over procedurekwesties.
Tussen de Amerikaanse en Noordviet
namese delegaties is met goedkeuring
van het bevrijdingsfront en de regerinr:
in Saigon een volledig akkoord bereik!
(Zie slot pag. 9 kol. 3)
De moeilijkheden van procedurele a^-d,
voornamelijk over de vorm van de con-
ferentietafel. die meer dan twee maan
den aan 't openen van voltallige bespre
kingen in de weg hebben gestaan, "zijn
overwonnen vier dagen voor de ambts
overdracht van de regering-Johnson Het
akkoord is bereikt in gesprekken, die
de waarnemende Amerikaanse en Noord
vietnames delegatieleiders, Cyprus Van
ce en Ha Van Lau. donderdag en
woensdag hebben gevoerd. Het voltal
lige overleg had oorspronkelijk al op
,gi6 november moeten beginnen. Besloten
-f is dat er in de conferentiezaal geen vlag-1
zodat zaterdag de" eerste procedurezit-1 gen of naambordjes zullen zijn, en dat
ting kan beginnen. Dc vier delegatieside Amerikaanse-Zuidvietnamese kant;
zullen om 10.30 uur bijeenkomen in het;het eerst zal spreken, aldus een Ameri-i
conferentiecentrum, het boornialigc ,Ho-kaanse woordvoerder. Aan deze eerste
Majestic". Zij zullen aan een ronde j bijeenkomst zullen de delegatieleiders
Ïlaatsnenien. Aan weerszijden daarn'e^ deelnemen. De Amerikaan Ham
omen twee rechthoekige tafelsIJ""* keert zondag naar de Verenigde
de stenografen. i Staten terug. Zijn opvolger, Henry Ca
bot Lodge wordt in Parijs verwacht na
de inauguratie van Richard Nixon als
president, die maandag plaats vindt.
Partijen
Daarnaast hebben de ministers het plan
voor de strijdkrachten voor de periode
1969 tot en met 1973 goedgekeurd en
het programma voor dit jaar vastge
steld. Daarin zijn opgenomen, aldus de
Nederlandse minister van defensie W.
den Toom, de toezeggingen die de ver
schillende landen tijdens de NAVO-ver-
gadering van november jl. reeds had
den aangekondigd.
Onze bewindsman heeft in de ver-
ftuntlljK
zich vaak in vrij
losse verbanden
stelden onder de
kreet .black power"
predikten isolationisme, of eigenlijk i
apartheid, nu echter niet door blanken
gewild, maar door mensen met een
zwarte huidskleur. Deze isolementsge-
dachte onder de Amerikaanse negers is
overigens niet van de laatste Jaren: zij
kreeg al gestalte toen W. E. B. DuBoia
een programma ontwierp voor de oppo
sitie der negers in het begin dezer eeuwi
.The Souls of Black Folk'. DuBoia pro
pageerde toen al directe en militante
actie, met als gevolg dat de Amerikaan
se negers in twee kampen uiteen vielen,
eenzelfde verdeling die eigenlijk nóg
een rol speelt en die globaal kan worden
aangeduid met .apartheid" (maar nu
door negers gewenst) en .Integratie"
(van blank en zwart).
voor de. stenografen.
De Noordvietnamese woordvoerder,
die het akkoord eveneens op een
persconferentie bekend maakte, leg
de er herhaaldelijk de nadruk cp dat
de conferentie die zaterdag begint er
een is tussen vier partijen en niet
tussen twee, en dat de vier delega
ties kunnen gaan zitten waar zij
willen. Als eerste zal spreken de
waarnemende leider van de afvaar
diging van de Zuidvietnamese rege
ring, daarna Cyrus Vance en ver
volgens vertegenwoordigers van het
Kind zakte door ijs
en verdronk
VEENDAM
STOPPELDIJK In diverse
Oost Zeeuwsch-Vlaamsc ge
meenteraden komt zo nu en dan
de vraag naar voren: ,Hoe staat
het momenteel met de afvalwa
terleiding?'. De betreffende
burgemeester kan dan met een
gerust hart antwoorden: ,Er
wordt aan gewerkt'. Alleen, het
is een voor de buitenstaander
onzichtbaar werk. Landmeters
verrichten metingen, bestekken
worden opgemaakt, maar bui
zen liggen er nog niet in de
grond, pompen en gemalen z(jn
nog niet in aanbouw. De laatste
ontwikkeling is dat men op
dracht heeft gegeven tot het
opmaken van een drietal deel-
bestekken, te weten Zaamslag-
Spui, Zuiddorpe-Axel en Kloos-
terzande-Ossenisse (met uit
monding in de Westerschelde).
Men verwacht dat deze bestek
keu binnen niet al te lange tjjd
gereed zullen zyn, waarna, in
dien de nodige subsidies worden
verleend, dat werk kan worden
aanbesteed.
ln het begin van de jaren '60 nam het
rechtspersoonlijkheid bezittend li
chaam .Streekontwikkeling Oost
Zeeuwsch-Vlaanderen Oost' het
initiatief tot de aanleg van een af
valwaterleiding in dat gebied. Op 30
juni 1967 passeerde de acte van het,
nu met een eigen gemeenschappelij
ke regeling uitgeruste, rechts
persoonlijkheid bezittend lichaam
Afvalwaterleiding Oost Zeeuwsch-
Vlaanderen Oost Tien gemeenten
namen hieraan deel: Clinge, Graauw
en Langendam, Hontenisse Hulst,
Koewacht. Overslag. St-Jansteen,
Vogelwaarde. Zaamslag en Zuid-
dorpe. Op 30 juli 1965 had het NV
advies- en ingenieursbureau ,Irs Wit-
teveen en Bos c.i.' te Deventer
reeds opdracht gekregen ott het ma
ken van een voorlopig plan. Een
voorlopig rapport hieromtrent ver
scheen in juni 1967.
groepen aan de winnende hand zijn
in de Amerikaan.se negerorganisa
ties met als resultaat een toeneming
van het zwarte isolationisme. Er komt
dus nu een negers tad. Soul City genaamd,
een naam die te vertalen zou zijn met
.Zielestad'. Maar de vertaling gaat hier
volledig mank: zij brengt niets over van
de emotie, die de neger voelt als hij het
woord .soul' gebruikt. In zijn mond be
tekent het veel meer dan .ziel", hfj duldt
-- - - i er zijn zwarte broeders mee aan, hti
nlng die ilals bekend een ta4rag:,le bUnI"!' We bebbe" eeb
van 225 miljoen gulden vertegen-:111 gezelschap blanken horen zeg-
woordigt, nog door onze eerste ka-'gen: ,No single soul here', hier is geen
mer moet worden goedgekeurd. enkele ziel aanwezig, en hij bedoeld®
Uit verschillende studies Ls gebleken, al-1 er mee op een emotionele en direct-
dus minister Den Toom, dat men met j betrokken manier vast te stellen, dat
(Zie slot pae. 9 kol. 1er geen ne?er3 aanwezig waren, geen
Lmedevertrapten', want met die felheid
wordt inderdaad gesproken. Het blad
van Martin Luther Kings organisatie
iheet .Soul Force', een naam die ook
iniet met .zielekracht" is te vertalen. Nu
.is er dan ,Soul' City: het ziet er naar
luit dat de weg naar deze stad tevens
i leidt naar een isolationisme, dat thans
i veeudam door de negers welbewust wordt nage-
bevrijdingsfront en van de Noord- zakt en verdronken. Na twintig niïnu- f Staten erg gelukkig kunnen zijn
Vietnamese regering. i ten dreggen gelukte het de politie van met deze ontwikkeling.
(7\f> tint hno Q bnl d Veendam het kindje naar boven te ha-
l £jie SLOl pag. a ROl. *t) len. Het was toen reeds overleden. 17 r is overigens een principieel ver
schil tussen wat men .zwarte"
apartheid zou kunnen noemen en
.blanke' apartheid- De laat3te vorm
ordt opgelegd door een heersende
groep en wordt door die groep boven
dien als een juiste verhouding tussen de
rassen beschouwd. De .zwarte' apart
heid daarentegen wordt althans door
de niet-extremisten als een over
gangsfase naar integratie gezien. Het
gaat hier om een vorm van verzuiling:
wil eerst zichzelf worden, zich or
ganiseren (en isoleren) als zwarte Ame
rikanen, als .Afro-Americans', om
daarna vanuit de dan bereikte macht
black power eisen te stellen aan
de blanke maatschappij, Zoals in de ne
gentiende eeuw de arbeiders zich heb
ben georganiseerd om vanuit een mili
tante organisatie te pogen de structuur
van de samenleving te veranderen. Die
.zwarte verzuiling" komt op dit ogen
blik op gang in de Verenigde Staten,
steeds meer negers slaan de weg in naar
Soul City. Het zou wel eens een weg
vol smart en zorgen kunnen worden,
zowel voor blank als voor zwart.
maken. In samenwerking met de
waterleidingmaatschappij hebben
vijf roterijen ter bestrijding van de
vervuiling een centrale waterzuive
ring gebouwd te St-Jansteen, doch
die blijkt niet afdoende te K.jn.
Doel
Het doel van de afvalwaterleiding
zoals al wal duidelijk zal zijn, i® aan
leg. beheer en exploitatie van een
persleiding met bijbehorende wer
ken (pompen) voor afvoer van ri
ool- en afvalwater naar de Wester
schelde. Volgens hoi rapport van het
advies- ;n ingenieursbureau treedt er
in Oost-Zeei iwsoh-Vlaanderen Oost
sinds jaar en dag vervuiling op van
het openbare water aoor het afval
water van de dertien vlasroterijen
met hun 109 roetbakken in de ge
meenten Zuiddorpe, Koewacht en St-
Jansteen. Niet alleen verspreidt dat
afvalwater stank, het bedreigt ook
het grondwater, wat vooral ten na
dele kan zijn voor hot waterwinge
bied van de waterleidingmaatschap-
SLJ .Zeeuwsch-Vlaanderen' te St
ansteen. Verder treden nog als ver
vuilers op een textielfabriek ln Clin
ge en een melkfabriek en mouterij
in Kloosterzande. Bovendien is, ais
normaal verschijnsel sinds de invoer
van drinkwaterleidingen, het hoof
delijk waterverbruik van de be
volking toegenomen. Het rapport
stelt dat verdergaande industrialisa
tie en de aanleg van reorearieterre.-
nen het probleem nijpender zullen
Ontwerp
Betreffende' het ontwerp
men in het voorlopig rapport dat
de belasting van een afvalwaterlei
ding een grillig verloop vertoont ge
durende de dag en de seizoenen. De
capaciteit moet evenwel de meeste
van die piekbeiastSngen kunnen op
vangen. waarbij men echter op de
koop toe moet nemen dat vaak de
capaciteit maar voor een gering deel
wordt gebruikt. Bii het bepalen van
de capaciteit en de belasting gaa~
men niet alleen uit van de nuidis
situatie maar moet men ook in
loekomst kijken met betrekking tot
de bevolkingsaanwas, eventuele
toename van de Industrie en de re
creatie.
toekomst uit 54905 zielen zal
bestaan imomenteel rond de 31000).
Met inbegrip van de verwachtingen
betreffende de industrie en de re-
(Zie slot pag. 7 kol. S)
Haagse ambtenaren
moeten verhuizen
ZWOLLE (GPD) Aan ruim 50 amb
tenaren van het ministerie van volks
huisvesting in Den Haag is medege
deeld dat zij tegen het einde van dit
Jaar naar Zwolle zullen moeten ver
huizen.
i Zij zijn verbonden aan de afdeling fi
nanciering woningbouw waarvan een
j gedeelte naar Zwolle zal worden over
gebracht. Deze verplaatsing geschiedt
:n het kader van de verplaatsing rijk®-
I diensten.