Sporthal en sociaal cultureel
centrum Hulst onder één dak
Seizoen van invloed op Zeeuwse
werkloosheid: ca 700 man meer
BILT w
Inwonertal Zeeland
steeg met 3352
KUNST IN ZEELAND
BIJZEEUWSEVEEHOUDERIJ WEINIG
SCHADE DOOR LUCHTVERVUILING
ALMANAK
Brandbare stoffen
op weg in Axel
na autobotsing
TWEE SCHEPEN
LIEPEN VAST
OP HAVENDAM
TE HANSWEERT
TWEEGEWONDEN
BIJ SLIPPARTIJEN
RIJKSWEG AXEL
Kinderen speelden
met lucifers:
groot brandalarm
Jnstrumentale
onder Alfred Salten
met Jo Juda, viool
Joegoslavische
volksdansen in
Vlissingen
Top wordt deze
maand verwacht
The Happy Haven
verwacht:..
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 9 JANUARI 1969
OOST-ZEEUWSCH-VLAANDEREN HEEFT UNIEK PLAN VOOR ZEELAND
HANDBAL EN
KERK IN
ÉÉN GEBOUW
HULST Als de goede samen
spraak gevonden wordt, zal
Oost-Zeeuwsch-VIaanderen op
korte termijn een voor Zeeland
uniek complex rijker worden.
Momenteel worden er plaunen
gemaakt en bestudeerd die bij
uitvoering zullen voorzien in de
bouw van een sporthal en een
sociaal cultureel centrum onder
één en hetzelfde dak te Hulst.
Voorlopige plannen en tekenin
gen zyn aan alle belanghebben
de instanties toegezonden: ze
zullen de basis vormen voor het
overleg over deze zaak dat offi
cieel reeds volgende week op
gang zal komen.
Ket Initiatief is afkomstig van de
blijkbaar reeds op volle werkkracht
functionerende stichting Gemeen-
schaps- en opbouwwerk Hulst en
omstreken (waarover elders in deze
editie uitvoeriger informatie wordt
gegeven, red.). Zoals bekend is de
stichting Sporthal met haar plannen
voor de bouw van een moderne
sporthal te Hulst, bestemd voor de
inwoners van Oost-Zeeuwsch-Vlaan-
deren-Oost, al een eind gevorderd. De
gemeenten, waarin het rechts
persoonlijkheid bezittend lichaam
.Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen-Oost'
zijn werkterrein vindt. Hulst.
Graauw en Langendam, Sint-Jan-
steen. Hontenisse, Vogelwaarde.
Clinge en Koewacht, hebben hun
volle medewerking toegezegd. Dat
betekent dat praktisch niets de bouw
van een sporthal nog in de weg
staat.
De stichting Gemeenschaps- en op
bouwwerk Hulst en omstreken \yU
stel te komen aan deze sporthal een
sociaal cultureel centrum te verbin
den.
In een rondschrijven aan de belang
hebbenden heeft de stichting de vol
gende punten onder de aandacht ge
bracht: .Van groot belang is het voor
heel onze streek, dat onze jeugd en
ook volwassenen een uitstekende ge
legenheid gaan krijgen, om in een
aangepaste omgeving verschillen
de lakken van sport te kunnen be
oefenen. Sport is wel uitermate be
langrijk, doch daarmee is niet de
gehele mens' verzorgd. Allen. die
met opvoeding te maken hebben
en wie zijn dat niet zijn ervan
overtuigd, dat de gehele mens ver
zorgd en opgevoed moet worden. De
opvoeding "door onderwijs, gezond
heidszorg, jeugdvereniging, sportbe
oefening is niet voldoende. Er zal
ook meer dan gewone aandacht be
steed moeten worden aan de sociale
en culturele vorming.' .Op dit ge
bied is er in onze streek een grote
achterstand in te halen en zijn er
maatregelen te treffen voor de toe
komst. die in de komende jaren :n
korte tijd een stormachtige ontwik
keling zal ondergaan. Iedereen, die
in overheid gesteld is, iedereen die
beroepshalve met de opvoeding te
maken heeft, iedereen die in zijn
functie een bepaalde opdracht heeft
te vervullen, zal zich voor de ver
zorging en de opvoeding van de ge
hele mens verantwoordelijk moeten
voelen.'
,In verband met deze visie Is de ge
dachte gegroeid, om naast een ver
eniging met de te stichten sporthal 'n
sociaal cultureel centrum tot stand
te brengen. Er is in onze streek een
grote behoefte aan een sociaal cul
tureel centrum, waar gelegenheid ge
boden wordt, om op veelzijdig ge
bied maatschappelijke en culturele
vorming te geven.'
,Er is nergens gelegenheid, om een
toneelvereniging van formaat op te
laten treden, om een hoogstaand con
cert te verzorgen, om een tentoon
stelling van schilderstukken en
beeldhouwwerk te houden, om grote
re bijeenkomsten te beleggen, terwijl
buiten deze grotere ruimte ook huis
vesting moet zijn voor kleinere groe
pen, activiteiten en gelegenhe
den voor vorming, ontwikkeling en
ontspanning van onze gemeenschap.'
,De sporthal en een sociaal cultureel-
centrum onder één dak-gescheiden en
toch" met elkaar verbonden biedt
in de praktijk vele voordelen: het
wordt een trefpunt voor heel de ge
meenschap. er kan van één verwar
mingsinstallatie gebruik worden ge
maakt. het onderhoud en toezicht
kan gemeenschappelijk gebeuren,
terwijl één geheel financieel goedko
per gebouwd kan worden.
een prentpraat is, zichtbare feiten
geworden zijn. zal Oost-Zeeuwsch-
Viaanderen-Oost in Hulst over een
gebouw beschikken, waarin korfbal
en handbal, toneel, muziek en kerk
(om maar wat te noemen) hun be
oefening krijgen.
Deken Ant. Koopmans van Hulst
heeft namelijk al laten weten dat hii
graag wat de vaste kosten op zich
wi! nemen door het gebouw gere
geld te huren om er kerkdiensten in
te houden. De zaal zou dan dienen
als dépendance van de basiliek voor
De voorlopige schels voor een
eventueel te bouwen gemeen
schapscentrum te Hulst. Links de
sporthal, dan in laagbouw
de brede foyer en rechts het so
ciaal cultureel centrum.
de nieuwe wijken. Het idee van veel
bestemmingen onder één dak is in
Hulst en omstreken tot leven geko
men. Men hoopt er ook dat het
voorspoedig zal groeien.
Voorlopig
De adviescommissie Oost-Zceuwsch-
Vlaanderen-Oost, de genieenten en de
stichting zullen zlcli nu nader be
zighouden met deze plannen die ui
teraard nog geen definitieve vorm
hebben.
Net als over een sporthal is het voor
de gehele streek Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen van wezenlijk be
lang over een goed cultureel ontmoe
tingscentrum te kunnen beschikken.
De tekening, die ais basis voor het
gesprek kan dienen, voorziet in een
voor het publiek nuttige ruimte van
24x29 meter. De sporthal wordt
een zelfstandige eenheid en het
cultureel centrum eveneens. Het is
de bedoeling dat beide gedeelten met
elkaar worden verbonden door een
brede foyer, uiteraard ,van weers
kanten' te gebruiken.
Bij verwezenlijking van dit ambiti
euze, maar reële project komt Oost-
Zeeuwsen-Vlaanderen-Oost als eerste
streek in Zeeland aan een eigen
.muiti-pnrpose-centre,' zoals we dat
(anders en groter) in Dronten. het
gemeenschapshuis ,De Meerpaal'
geheel aan bü een door het ministe
rie van erm en de Zeeuwse culturele
raad voorgestane, ontwikkeling.
De stichting Sporthal en de stich
ting Zeeland voor cultureel en maat
schappelijk werk hebben zich achter
de plannen gesteld en ook burge
meester P. J. G. Molthoff van Hulst
heeft zich al eens uitgesproken voor
de wenselijkheid van een combinatie
van nuttigheden als nu op papier bii-
eengebracht zijn. De sporthal zou
volgens de plannen in he1, uitbrei
dingsplan ,De Dullaert' te Hulst
women gebouwd. Het is de bedoe
ling daar dan ook het gehele .sa
menlevingscentrum' te bouwen.
Bestemmingen
Als de papieren plannen en de te
kening, die in dit stadium nog maar
Jaarverslag Stichting gezondheidsdienst voor dieren
Gezondheidstoestand
bij varkens
duidelijk verbeterd
GOES Het Zeeuwse vee heeft
in 1967-1968 niet erg te lijden ge
had van luchtverontreiniging. Dit
blijkt uit het 22ste jaarverslag van
Leeuwse
Bestuur
Is het bestuur er voor ons of zijn
vjij er voor het bestuurLaat het
nu niet aan ons zijn een antwoord
te geven op deze vraag, die toch
v;el eens een heet hangijzer dreigt
te worden. Zo gaat het ons te ver,
als de gemeenteraad van Ove-
zande het gezelschap was gis
teravond bijeen een raadslid
met de suggestie komt jeen en
quête te houden om op die manier
de burgers te betasten op aard
gas'.
Een verschrijving. Komt overal
voor. Deze week meende deze
krant nog te moeten schrijven
over uitgetreden priesters, die de
lezers bereikten als uitgestreden
priestersMaar ja, dat is de
schuld van het setduiveltje.
(Slot van pag. 1
groeide met 1-473. Oost Zeeuwsch-
Vlaanderen met 1178. de Bevelenden
met 533. Schouwen-Duiveland met
114 en TholenSt-Philipsland met
96. Er is, vergeleken met vorige ja
ren, een concentratie op Walcheren
en Oost-Zeeuwsoh-Vlaanderen.
Het platteland groeit sedert de nieu
we industrialisatiegolf in het alge
meen met de steden mee. Alleen op
de Bevelanden en in West-Zeeuwsch-
Vlaanderen is dit minder het geval.
Voor de Bevelanden is dit in 1968
echter niet het geval tengevolge van
een concentratie op Goes. In totaal
liepen in Zeeland 34 gemeenten ach
teruit met 774 inwoners, 20U meer
dan ln 1967, 300 meer dan in 1968.
Een belangwekkend teken is dat van
de groeiende beweeglijkheid van de
bevolking. In een expanderende pro
vincie is er een toenemend komen
en gaan. De optelsom van de cijfers
van vestiging en vertrek per
meente is dan ook van 26.100 ln 1!
geleidelijk opgelopen tot 33.400 in
Geboorteoverschot
Het geboorteoverschot is de laatste
jaren dalend en wel in het gehele
land. Dit komt door een dalend ge
boortecijfer en een stijgend sterfte
cijfer. het laatste ais gevolg van de
veroudering. Een kleine tien jaar ge
leden was het geboorteoverschot ln
Zeeland rond 3000. Sedert 1965 be
weegt het zich rond de 2500 of 8%
promille. Voor Nederland was dit
cijfer in 1967 11,1 promille, of rela
tief 30 procent hoger. Zou het Ne
derlandse percentage voor Zeeland
hebben gegolden dan zou dit neer
gekomen zijn op 750 inwoners meer.
Het Zeeuwse geboortecijfer is in 1967
gelijk komen tc liggen met het Ne
derlandse 18 promille). Alle pro
vincies. vooral Limburg en Brabant,
naderen dit gemiddelde. Het verschil
is daar ook vooral gelegen in het
sterftecijfer dat in Nederland 8 en
in Zeeland 9V6 promille is.
2550 te danken aan hel geboorte
overschot en voor 800 aan het inwij-
kingsoverschot. Sinds 1966 stijgt het
aandeel van Zeeland in liet nationale
totaal geleidelijk. Gedurende een
eeuw voordien is het gedaald van
4'; procent tot 2.4 procent thans.
In de laatste oorlog had Zeeland nog
meer inwoners dan Drente. Drente
had er een jaar geleden 354.100
ruim 54,000 meer dan Zeeland.
Overigens wordt de Zeeuwse bodem
toch nog vrij intensief uitgebaat.
De bevolkingsdichtheid per kni2 is
er 171 (Nederland 379). In Fries
land is zij 151, in Drente 134, Gro
ningen heeft een getal van 223 met
de stad en van 153 zonder de stad.
Als de Zeeuwse groei verder doorzet
is er nog ruimte en vooral de stads
ontwikkeling zal het hem moeten
doen, zoals wij zagen ook ten gunste
van het platteland.
Drs M. C. Verburg.
Vesfigingsouerscfcol
De groei van Zeeland ln 1963 Ls voor
AXEL Omstreeks kwart over vijf
woensdagmiddag ontstond op do provin
ciale weg Axel-Terneuzen ter hoogte van
de Oude Zaamslagseweg 'n botsing tus-|
sen een personenauto en een bestelauto.
I)e bestelauto sloeg een paar maal over
de kop en kwam op de zijkant op de|
rijweg terecht. Een lading thinner en tal
van andere brandbare stoffen vloeide uit
over het wegdek. Er ontstond geen
brand. De andere auto kreeg zware
schade aan de linkervoorkant. Er waren
geen persoonlijke ongelukken.
De bestelauto die werd bestuurd door A.
B. M. uit Goes, reed in de rich
ting Axel. De personenauto die uit do an
dere richting kwam werd bestuurd door
T. H. uit Axel. Hoewel beide bestuur
ders verklaarden uiterst rechts te heb
ben gereden kwamen hun auto's toch
met elkaar in aanraking.
HANSWEERT In de loop van
woensdag zijn twee schepen op
een havendam van de buitenha
ven te Hansweert gelopen.
Het lege Belgische motortank
schip Tinny' (863 ton) liep 's mor
gens bij het binnenvaren van de
haven op de westelijke havendam
en bleef daar vastzitten. De sleep
boot Coby-M trok het vaartuig eni
ge tijd later vlot.
Avonds schoof het Duitse sleepschip
Karmonie-n (1468 ton) bij het uitvaren
van de buitenhaven van Hansweert te
dicht langs de havendam en voer ver
volgens over de rode boei 42. De boei
raakte tussen de drie roeren klem en
de Harmonie-H raakte stuurloos en liep
lekkage op.
De bergingsvaartuigen Inktvis, Bruln-
visen Haai schoten te hulp en sleepten
het vaartuig dat van Straatsburg op weg
was naar Antwerpen terug naar de zij
haven van Hansweert.
De Harmonie-H, die gesleept werd door
de motorsleepboot Ideaal, was met kali
geladen.
Vandaag, donderdag, zal de verzeke
ringsmaatschappij beslissen of het vaar
tuig door mag varen.
AXEL Vier auto's raakten
woensdagmorgen op de rijksweg
Axel-Sluiskil aan het slippen. Twee
personen liepen hierbij verwondin
gen op en twee auto's werden
zwaar beschadigd. De slippartijen
gebeurden binnen twee uur op vrij
wel dezelfde plaats, een flauwe
bocht ter hoogte van het buurt
schap Axelsche-Sassing. De rijks
weg was hier en daar glad door
het opvriezen van natte wegge
deelten.
De eerste slippartij gebeurde om half
zeven. De auto bestuurd door de heer
A. A. K. uit Axel, raakte een aantal
bermpaaltjes en kwam op het rijwiel
pad tot stilstand.
Tien minuten later belandde de auto
van de heer A. P. dé B. uit Zuiddorpe
in de langs de rijksweg, gelegen, slopL
De B. 'was uit die'wagen gevallen en
kwam onder de auto terecht. -Hij.-wist
zichzelf uit deze benarde positie "te bé-
vrijden, maar dokter K. Boor uit 'Axel,
die eerste hulp verleende liet hem toch
per ambulance naar het Sint-Elisabeth-
ziekenhuis te Sluiskil overbrengen. De
auto was zwaar beschadigd.
Cm kwart over acht kwam een auto
bestuurd door mejuffrouw S. M. van
B., uit Axel te slippen. De auto vloog
over het rijwielpad, kantelde en
kamw in de vier meter lager f"'
sloot terecht. De Axelse rijkspoll
nog ter plaatse was, bevrijdde 't slacht
offer uit de auto. Dokter W. G. C. Kok
uit Axel verleende hulp. De auto was to
taal vernield.
Even daarvoor draaide een auto drie
maal om zijn as. De bestuurder wist de
auto op de weg te houden, de wagen
kwam vlak voor de politie-auto tot stil
stand. Er deden zich geen ongelukken
voor. Pekelen van de rijweg voorkwam
verdere slippartijen.
MIDDELBURG De brandweer)
spoedde zich woensdagmiddag tegen
kwart voor vier met groot materieel!
naar de Kleine Werfstraat. Maar de,
rookontwikkeling gaf de brand, die daar
ln een als pakhuis gebruikte woning
was ontstaan een indrukwekkender aan
zien dan hot. in feite was. Er ontstond
alleen wat schroeischade. Het vierjarig
zoontje van de huurder van het pand,
F. W. had met een vriendje in de wo
ning gespeeld met lucifers.
CONCERTZAAL,
TERNEUZEN
De Vereniging voor Instrumentale Mu
ziek, Zeeland's amateur symfonie-orkest
uit Middelburg, had het woensdag
avond niet gemakkelijk tijdens het eer
ste winterconcert van deze maand, dat
j ,De Instrumentale' gaf in de concert-
zaal te Terneuzen.
De vaste dirigent Jan Out kon wegens
ziekte het orkest niet leiden. Alfred Sal-
ten. dirigent van het Frysk Orkest, had
zijn plaats ingenomen. Het orkest moet
wel het nodige aanpassingsvermogen
hebben omgekeerd geldt dit natuur
lijk ook voor Salten want de diri-
geerstijl van deze overigens bekwame
musicus en dirigent is geheel anders
dan die van Out. Bij Salten overheerst
de zwier, de élégance, het bewogen mee
gaan met de ritmiek, hetgeen de indruk
wekt het forse, duidelijke zowel als het
beheersende gebaar enigszins te ver
sluieren.
Toch was zi.jn opvatting van Corelli'i
Concerto grosso no. 8 in G (het .Kerst
concert') waardig, breed en soms zelfs
muzikaal bewogen, ook al gebeurde er
een enkele maal een klein ongelukje
door foutieve inzetjes. Salten had het
werk maar één keer met het orkest kun
nen doornemen, samen de plaatsvervan
gend! klavecyniste. mevrouw Van der
Smisse-Koesman uit Breskens. De vaste
clavecyniste, mevrouw Mariet Adriaan-
se-Quint was door ziekte verhinderd.
Mevrouw Van der Smisse paste zich op
bescheiden wijze in het concertino aan.
Eerste solo-violist Frans Karei Adri-
aanse was eveneens aan het ziekbed ge-
klu'stard. Zijn partij werd overgen. pier
door de solist van de avond, de violist
Jo Juda, die met zijn forse stokvoering
soms domineerde, maar ook het gehele
orkest mede wist te inspireren. Ondaaks
akoestiek op het toneel dat toeliet
en opvatting nog zeer acceptabel.
Boeiend en virtuoos was Jo Juda in
Max BrSuchs eerste van zijn vier viool
concerten; dat in G., opus 11. Vooral in
het .Vorspiel' was de begeleiding van
het orkest wat vlak en weinig vloeiend,
soms was contrasterend met 't spel van
Juda. die vooral in het lage register
een mooie volle toon heeft. Dit romanti
sche werk ligt de solist goed. Gelukkig
groeide het orkest in het Adagio meer
naar de solist toe en kwam er meer
eenheid in de vertolking.
Juda kreeg na zrjn optreden twee open
doekjes en bloemen. Met de serenade
no. 1 in D grote terts van Johannes
Brahms werd het concert door de .In
strumentale' beëindigd. Ook hier mani
festeerden zich wat moeilijkheden niet
de tempi. Jammer, want uit de gehele
interpretatie bleek toch wel dat het or
kest het nodige gevoel heeft voor een
symfonisch getint divertimento als dit
werk van Brahms.
Telt men alle handicaps bij elkaar op
en projecteert men hiertegen de presta
ties van het orkest, dan mag toch nog
van een zeer aanvaardbaar concert wor
den gesproken. Het Terneuzense pu
bliek. dat de zaal voor driekwart vulde,
applaudiseerde dankbaar en gul. Bur
gemeester J C. Aschoff woonde het
concert bij.
Jo Juda en de .InslVumentale' treden
vanavond op in Oostburg en morgen
avond in iZerikzee.
G. v. L.
VLISSINGEN De Vlissingse Folklo
ristische Dansgroep heeft, evenals vori
ge jaren, een buitenlandse dansleraar
bereid gevonden een drie-daagse volks-
danscursus te geven. Het doel van de
ze cursus is kennismaken met de folklo
re en zeilen van andere landen.
Dit jaar geeft de Joegoslaaf Ivan Ivan-
can een cursus in Macedonische dan
sen. Ivancan, die voor het volksdansen
een staatsopleiding heeft gehad, is ln
eigen land een bekendheid en heeft
behalve vele boeken ook grammofoon
platen op zijn naam staan.
De enthousiaste en jonge Vlissingse
volksdansgroep heeft door deze cursus
de gelegenheid haar toch al uitgebreide
repertoir te vergroten. Tevens wil men
met deze cursus ook nieuwe leden wer
ven (vooral aan jongens heeft men ge
brek). De cursus wordt gegeven ir J~
zaal Bellamypark 3 te Vlissingen.
Gisteravond en vanavond wordt en werd
alleen aandacht besteed aan het volks
dansen. Omdat men de eventuele adspi-
rantleden niet wil afschrikken heeft de
VFG voor vrijdagavond een gecombi
neerde beat-volksdansavond gepland.
De avonden beginnen om acht uur.
Eerste paal voor
sportfondsenbad
in Vlissingen
VLISSINGEN Gedeputeerde M. J.
van Poelje zal donderdagmiddag 16 ja
nuari als voorzitter van de Zeeuwse
sportraad de eerste paal slaan vqor het
Vlissings sportfondsenbad. Dat gebeurt
's middags om twee uur. Daarna ytor-
de stichting gezondheidsdienst
voor dieren in Zeeland.
De nieuwe zuiveringsinstallaties van
de NV Zuid-Chemie ln de Kanaalzone
bij Sas van Gent hebben volgens het
jaarverslag zeer goed voldaan. De
fluoruitworp is duidelijk verminderd
en dus is het schadegebied sterk in
omvang afgenomen. Het jaarVfcrSlag
zwaait de directie van Zuid-Chemie lof
toe voor de zeer vlotte wijze, waarop
de financiële schade, geleden door vee
houders. werd vergoed.
Dow Chemical heeft een bedrag uit-
"-keerd voor vier schapen. d;e zijn
V» estorven onder benauwdheidsVer-
s^iijnselen toen er een chloorlucht werd
waargenomen. Dow heeft dit gedaan
na enkele gesprekken met de gezond
heidsdienst, hoewel het exacte bewijs
niet kon worden geleverd, dat de scha
pen zouden zijn gestorven door gas
sen. ontsnapt uit de installaties van
Dow-Chemical.
Na het in bedrijf nemen van de
Hoechst-fabriek bij Vlissingen in fe
bruari 1968 is het fluorgehalte in de
lucht tot op een afstand van 2,5 kilo
meter van het bedrijf iets gestegen.
Het jaarverslag kan de consequenties
van deze stijging nog niet geheel over
zien, maar merkt op, dat ,de tot mei
1968 hoogst gemeten waarden zeker
zonder meer niet alarmerend mogen
worden genoemd voor de land- en tuin
bouw'.
De algemene gezondheidstoestand bij
de varkens in Zeeland is voigen3 het
verslag duidelijk verbeterd. Vooral ver
beterde voer- en ventilatlegewoontes
en het opvolgen van de standaardad
viezen van de gezondheidsdienst heb
ben hiertoe bijgedragen. In slechts wei
nig gevallen is het gezondheidscerti
ficaat ingetrokken.
Het jaarverslag bevat verder onder
meer de resultaten van een enquête
over de schapenvoeding, de uitslag van
een onderzoek naar de wormbestrij-
JTen en een verslag over
I Inseminatie in Zeeland.
DBA: NIET ABNORMAAL HOOG
MIDDELBURG De seizoen
werkloosheid alsmede enige
wrijvingswerkeloosheid, met name
in de burgerlijke en utiliteitsbouw
is van fikse invloed geweest op
het aantal Zeeuwse werklozen ge
durende december vorig jaar. Toch
noemt het districtsbureau voor de
arbeidsvoorziening te Middelburg
deze stijging: met 720 mannen tot
even over de 2000 niet abnor
maal hoog. Als bewijs daarvoor
wordt aangevoerd, dat in decem
ber 1967 het aantal werkloze man
nen met 938 toenam. Het gunstige
verschil ten opzichte van de over-)
eenkomstige maand van het jaar!
daarvoor is in december hierdoor1
weer ruim 200 man groter gewor-l
den.
Wat de prognose van het DBA op korto
termijn betreft /.al 1969 geen uitzonde
ring maken op de traditie, dat januari
elk jaar de grootste werkloosheid ver
toont. In verschillende beroepsgroepen
zal de werkloosheid nog toenemen en
wel voornamelijk in de groepen, (lie ook
In december jl voor een forse aanwas
zorgden: de bouwnijverheid, de land
bouw, het niet-varend verkeersperso-
neel, de losse arbeiders op het platte
land en de overige losse arbeiders.
Spectaculaire veranderingen verwacht
de hoofdinspecteur-directeur van het
DBA, mr J. S. P. Rietema, niet. In
hoofdzaak zal eind januari a.s. een nog
duidelijker accentuering van dc huidige
ontwikkeling aan de dag treden, zo
meent hij.
In de afgelopen maand was 3,3 pro
cent van de Ioontrekkcnden in Zee
land werkloos. Daarmee stond Zee
land samen met Noord-Brabant in do
rij der provincies op dc vijfde plaats.
De minste werkloosheid was er in
t tree lit (1.3 procent), daarna volg
den Noord-Holland (1,4), Zuid-Hol
land (1,5) en Gelderland (2,4). In
Drente was het percentage het
hoogst: 6,6.
de het aantal werklozen van 34 naar
122 en de losse arbeiders op het plat
teland zagen het aantal werklozen
groeien van 21 naar 157.
OOSTBURG
Het bij uitstek op de landbouw aan
gewezen rayon Oostburg lag met 9.6
procent aanmerkelijk boven het Zeeuw
se percentage, ;n december 1967 was
10,4 procent van de mannen werkloos.
Het rayon Huist, waar vorm jaar nog
7.5 procent werklozen was. Dracht het
nu tot 4 procent, Zierikzee in 1967 met
7.6 procent op de tweede plaats, daalde
nu tot 4,3 procent.
Zoals gezegd waren het de seizoen-
gevoelige beroepsgroepen, die in be
langrijke mate debet waren aan de
stijging van het aantal werklozen: in
de landbouw was er ln de laatste
maand van het vorige jaar een stij
ging van 26 naar 184 werklozen (op
de 4000 loonarbeiders i. in de grpep
niet-varend transportpersoneel groei-
orig jnar decern-
lier waren er in (leze sectoren respec
tievelijk 21!) en 321 werkloze bouwvak
kers, in de landbouw waren toen 315
werklozen.
De vraag naar mannen daalde in de
cember van ruim 1100 naar circa 940,
hoewel du laatste aantal ten opzichte
van december 1967 weer opmerkelijk
groter ls (556). De bouw (267 naar 221)
en de metaal (469 naar 409) lieten vo
rige maand de grootste daling zien.
In de vrouwensector was er ten opzichte
van vraag en aanbod weinig verande
ring in de afgelopen maand te bespeu
ren. Hét aantal werkloze vrouwen daal
de van 290 naar 269, de vraag naar
vrouwen daalde van 766 naar 765. Er is,
zo deelde men ons op het DBA mee. een
constante vraag naar jong personeel.
De 38-jarige Engelse toneelschrijver I
John Arden, die sinds zijn debuut In I
1956 zo'n achttien stukken op zijn naam r
heeft, is in Nederland vrij plotseling
.in' geraakt toen de Haagsehe Comedie I
twee jaar geleden zijn .Sergeant Mus- I
grave's Dance' een boeiende sterke ver- I
tolking gaf. De Musgrave van Ko van I
Dijk zal menigeen ongetwijfeld bijge- I
bleven zijn. De televisie heeft Arden nog I
wat steviger gepost met een uitzending
van .Live, like pigs', nu enkele maan-
den geleden een steen des aanstoots
voor de vele licht kwetsbaren onder ons
maar niettemin (of: juist) een toneel- j
en tv-prestatie van de eerste orde met
onzerzijds nog eens graag een verwij- I
zing naar het spel van vooral Annie de
Lange en Hans Tiemeyer.
Dezelfde Arden nu was woensdagavond I
in de Middelburgse Schouwburg verte
genwoordigd met Globes opvatting I
van ,The happy luiven', een komedie i
over de oude dag, die in de vertaling I
van Gewit Kouwehaar de titel ,De jong- I
ste dag' kreeg.
De karaktertekening, die Arden in de I
twee bovengenoemde stukken (bepaald
geen komedies) van zichzelf heeft ge
geven, is in deze Happy Haven nog
eens herhaald. Arden schrijft sober to
neel, een vlotte scherpe dialoog. Hij is I
bovendien de schrijver van een actieve
tekst, het stuk moet .meewerken'. Arden
heeft ook leren mensen kijken en de
ervaringen, daarbij opgedaan, knap ten
dienste van zijn toneel gesteld. Het is
een waarborg voor wat men bezwaarlijk
als een overbodige luxe kan zien: echte L
mensen op een echt toneel. Arden doet L
dat met de dialoog, direct en afge
leid, moeilijker, maar minstens zo direct
met de liedteksten, die terug blijven I
komen en in elk stuk een onlosmake- I
lijk element vormen. Ze hebben hem. I
evenals de actie van zijn woord, al de
nodige vergelijkingen met Breclit op- I
geleverd, maar daar gaan we ons liever I
niet aan te buiten.
Arden heeft wel enige spiegeltjes voor I
te houden, heeft rondom zich boodschap-
?<en gedaan en bezorgt ze het publiek
huis. Tn .The happy haven' en dat
brengt ons bij 't verhaal liggen die
boodschappen aanzienlijk minder voor
op de tong dan in de andere werken.
Titel en ondertitel doen al vermoeden
dat we net ,De jongste dag' een kome
die over het probleem van de oude dag
op het toneel halen. Het is een probleem
dat ons de eerste veertig, vijftig jaar
maar nauwelijks zal bezighouden en
daarom spreken we slechts als onze
veronderstelling en zonder veel kans op
correctie uit dat het voor ieder an
ders zal liggen, een zeer persoonlijke
affaire dus, die op liet toneel ge
bracht voor de duidelijkheid gebruik
zal moeten maken van herkenbare din
gen in herkenbare mensen. .De jongste
dag' geeft de dingen en mensen zoals
we ze kennen en stelt een vraag die
de oude dag zin kan geven: .Zou je
het nog eens over willen doen? Zou ie
nog eens opnieuw jong willen zijn?' Er
zijn mensen, de meesten, die spontaan
reageren met: ,Ja, ais dat zou kunnen'
maar na enig nadenken toegeven 'Nee.
liever niet. Ik ben al geweest'. Op dat
moment is het probleem niet lou
ter meer een bejaardenprobleem, het
neemt m ouderdom snel af. Er zijn jon
ge mensen zoals' de nijvere dokter in Ar-
dens komedie, die er wat aan willen
doen. Een verjongingsserum. Kost wat
kost zullen de ouwen moeten slikken,
maar de ouwen willen niet. het zijn nog
mensen met een willetje en de komedie
zou geen comedie zijn als het serum niet
bij de dokter zelf terechtkwam en de
w-eledelzeergeleerde heer in een matro
zenpakje afging.
Dat is zo ongeveer het stuk met alle
sterke en matige kanten. Een goede
komedie met een beetje veel gemorali
seer en wéinig moraal, tonéelstufcken-
moraal dan.
Globe heeft er in de regie van Ton
Lutz een kostelijke komedie van ge
maakt met een uiterst sterke bezetting.
André van den Heuvel gaf een uitste
kende .idealistische' arts zijn stem en
gestalte en maakte vooral in zijn oog-
in-oog-niet-het-publiek-spel directe pro
paganda voor het toneel. Chris Baay
zette een meneer Golightly van het zui
verste rozewater op het toneel, een bij
zonder opvallende acteerprestatie, niets
eronder of erboven, sterk.
Dick Scheffer had de aangename taak
meneer Crape gestalte te geven. Hij
deed dat met gevoel voor de snelle wis
selingen die Ardens Crape eigen
zijn. Lucas Wensing, die vanwege de
koorts het eindapplaus net niet meer
iaaxdenkomplot die in zijn typering wist
te overtuigen. Veel lof tenslotte voor
het geweldige stuk toneel dat zowel
Peronne Hosang als Loudi Nhhoff op
de planken wisten te brengen. Met. hun
.presentatie' aan het publiek kreeg het
stuk pas het bloed dat het ondanks de
bejaarde toestanden heeft. Zij wisten
in typering, spel en het benutten van de
meest kleine aanknooppuntjes die de
tekst biedt, de komedie een kostelijke
komedie te laten.
Deze voorstelling van Globe, in bijna
ten onrechte vergeten het prachtige
decor van Nicolaas Wijnberg, is nog
lang niet aan een verjongend serum toe
En wat ons betreft: de Jön"s'T
heeft ons niet ouder en niet jonger ge
maakt. Waarvoor dank. Lj o.
VERSPREIDE OPKLARINGEN.
Overwegend droog weer met versprei
de opklaringen en aanvankelijk hier en
daar mist. Merendeels zwakke, wind tus
sen zuidoost en zuid. In de ochtend
plaatselijk lichte vorst, in de middag
temperaturen in het algemeen enkele
rraden boven het vriespunt,
/ooruitzichten voor vrijdag en zater
dag, opgesteld door het KNMI op
woensdag om 18.00 uur:
Op dc meeste plaatsen droog en ln de
nacht en ochtend overwegend lichte
vorst.
Weersvooruitzichten in cijfers gemiddeld
over Nederland:
voor vrijdag::
zon: 10 lot 60 procent;
mm. temp.-, van ongeveer normaal tot
4 graden onder normaal,
max. temp.: 1 tot 5 graden onder nor
maal.
Kans op een droge periode van minstens
12 uur: 90 procent; katis op een geheel
droog etmaal: 70 procent.
Voor zaterdag:
Zon: 5 tot 60 procent;
max. temp.: 2 tot 6 graden onder norm.
Kans op een droga periode van minstens
12 uur: 80 procent: kans op een geheel
droog etmaal: 60 procent.
Normalen voor 11 15 Jan:
Min. temp. max. temp.
Den Helder 15
Eelde 1
De Bilt i 4
Vlissingen 1 5
Zuid-Limburg 1 4
ZON EN MAAN
10 januari
Zon op 08.45 onder 16 50
Maan op onder 11 28