PERFECTE LANDING VAN APOLLO-8 Prins Carel Hugo wil terug naar post aan Spaanse grens Permanent internaat ,De Sterre' voor zwakzinnigen in Zeeuwse h-Vlaanderen Landen op de maan kwestie van tijd Proef met kernbom ASTRONAUTEN IN UITSTEKENDE CONDITIE RUSSEN BLEVEN OP DE HOOGTE VIA HOT LINE Vandaag in cS© krant... Kamerheer Gladheid Woningbouw Kliniek VERBANNEN CARLISTENVOORMAN OP SCHIPHOL PRINS XAVIER IN PARIJS GEARRIVEERD Aankomst Xavier GESPREK D '66 EN PPR Achtste in China VLUCHT AP0LL0-9 28 FEBRUARI De verwezen lijking van een droom Hongkong-epidemie pas half januari in Nederland IN DE DRIEHOEK HUEST-ST JANSTEEN-CLINGE 221e jaargang - no. 305 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE.VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN ltbu^.PUI 2S95. T.rn.uien, Nl.i 90 toni meer Giro ÏS9100. PZC. Zaterdag 28 december '68 LEIDEN (GPD) Met de nauwkeurigheid waarmee de gehele vlucht is verlopen is gistermiddag om 16.50 uur Nederlandse tijd de Apollo- capsule met de ruimtevaarders Borman, Lovell en Anders na een kerstbezoek aan de maan in de Stille Oceaan geland ten zuiden van Hawaii': minder dan vijf kilometer van het bergingsschip Yorktown en nog geen minuut eerder dan in het tevoren opgestelde vluehtpro- gramma stond aangegeven. De ruimtevaarders verkeerden in uitste kende conditie toen ze met behulp van een helikopter op het dek van de Yorktown werden afgezet. Ze hadden er toen een ruimtevlucht van zes etmalen over ongeveer 867.000 kilometer opzitten, waarin vrijwel alle ruimterecords werden gebroken en waarmee een unieke spring plank werd gelegd voor het nog grotere avontuur van een maanlan ding in de lente of zomer van het komende jaar. AAN BOORD YORKTOWN Drie astronauten terug op de aar de. Vlnr: Frank Borman, James Lovell en William Anders nemen het applaus van de bemanning van het, vliegdekschip Yorktown in ontvangst na hun terugkeer pc helikopter vanaf de plaats in de Stille Oceaan waar ei] veilig land den met de Apollo-8. De kritieke landingsoperatie begon der goede voortekenen. De gehele vlucht naar en tien maal om de maan was vrijwel feilloos verlopen. Op de thuis reis bleken drie voorgenomen koerscor recties niet nodig te zjjn, omdat de snelheid en baan niet minder dan één op vijftigduizend afweken van de idea le. De ruimtevaarders konden derhalve geheel uitgerust en vol vertrouwen de laatste horde van hun vlucht ner Die laatste horde begon met het stoten van de service-module even voor het binnenkomen van de dampkring. Ivorte tijd later werd de capsule in de juiste stand voor de terugkeer in de dampkring gebracht en werd zy even afgeremd door kleine boordraketten. WASHINGTON (AP) Presi dent Johnson heeft vrijdag ont huld dat het Witte Huis de Russi sche regering via de hot line' op de hoogte heeft gehouden van het verloop van de maanvlucht van de Apollo-8. In een boodschap aan de astro nauten zei Johnson: de Sowjets waren zeer bezorgd over het wel- zijn van jullie en hebben veel be langstelling getoond. De president verklaarde ln zijn boodschap dat de astronauten de wereld in een nieuw tijdperk heb- en zenden jullie de gelukwensen van al jullie landgenoten en van al de vredelievende volkeren van de aarde'. Johnson prees wijlen de president John Kennedy, die het Apollo-pro- gramma heeft opgezet en ver klaarde dat hij zelf als voorzit ter van de senaatscommissie voor ruimtevaart zelf ook altijd voorstander was geweest van dit programma. IR M. A. GEUZE is tot kamerheer in buitengewone dienst benoemd. (pag. 2). SNEEUWVAL EN GLADHEID waren er de oorzaak van dat een drietal auto's in sloten langs rijks weg 58 belandde. (pag. 2). MINISTER SCHUT heeft vrydag nieuwe woningbouwregelingen be kendgemaakt, waaronder een ho gere subsidie voor huurwoningen. (Pag. 2) HET ONTSLAG van prof. Plate als chef van de verloskundige kli niek van hot academisch zieken huis te Utrecht heeft problemen opgeroepen Zijn medewerkers weigeren met zijn opvolger samen te werken. (Pag. 7) Binnen- en buitenlands nieuws: pag. 1, 3 en 7. Zeeuws nieuws: pag. 2, 4, 5 en 9. Radio en tv: pag. 15. Sport: pag. 6 en 14. Financieel nieuws: pag. 17. Pag. 11: De .roaring twenties': Lindberg vliegt over de Atlanti sche Oceaan. Pag. 12: Friese vrouw hoofdbe stuurslid CHU; Jules Verne sloeg de plank niet ver mis; Stemmen uit de kerken. Pag. 13: Pagina voor de vrouw: Amsterdamse haalt hippe spullen uit het Midden-Oosten en Wina Born stippelt een culinair avon tuur uit. Pag. 14: Dammen, bridgen, scha ken, puzzel, prijsplaat. Met een snelheid van 39.589 kilometei per uur stortte de capsule zich in de' aardatmosfeer. Daarby liep de tempe ratuur van het hitteschild op tot ruim (Zie slot pag2 kol. 6) AMSTERDAM (GPD) Met het lijnvliegtuig uit Parijs zyn gister avond prinses Irene en haar man, prins Carel Hugo om tien minuten over tien op Schiphol aangekomen. De prins en de prinses zullen van daag in Utrecht de doop van de jongste zoon van prinses Beatrix, prins Johan Friso bijwonen. Zij zullen enige dagen in Nederland blijven. Begin volgend jaar vertrekt prins Carel tact met de carlistische beweging in Spanje kan onderhouden. Prinses Irene zal naar Madrid gaan om er persoonlij ke zaken af te wikkelen. Volgens prins Carel Hugo is het niet de bedoeling dat de prinses, hoewel zij nog steeds in Spanje wordt getolereerd, een politieke rol zal gaan spelen. Een groot aantal verslaggevers was te- naar het vliegveld gekomen omdat de prins en de prinses geen en kele verklaring wilden afleggen. Eerder op de dag had prins Carel Hugo vanuit zijn ouderlijke woning in Parijs in een telefoongesprek gezegd dat hij volkomen onkundig was van de motieven van de Aankomst prinses Irene Carel Hugo op Schiphol. Onbekenden stalen ton aan juwelen ARNHEM (GPD) Onbekenden hel ben zieli donderdagnacht meester g< |i maakt van juwelen en sieraden ti waarde van 100.000 gulden uit de winkel van de firma B. Carmiggelt en zonen in Arnhem. De daders kwamen aan de achterzijde van de zaak binnen na het verbreken van twee rolluiken. De eigenaar van de juwelenzaak, die boven de "winkel slaapt, heeft van de inbraak niets bemerkt. De firma is verzekerd. Van de daders ont breekt elk spoor. Spaanse regering om ook zijn vader, zijn moeder en twee van zijn zusters uit het land te zetten. Gistermiddag waren Carel Hugo Irene op 't Parijse vliegveld Orly om er de verbannen dynastie van het Spaanse carlisme op te wachten. Bij zijn aankomst verklaarde Xavier, de 78-jarige vader van prins Carel Hu- go, dat de Spaanse regering gewei gerd had een toelichting op zijn uit wijzing te geven. Hij zei dat hij altijd getracht heeft de Spaanse wetten en het gezag te eerbiedigen, maar dat het regimp van generaal Franco de democratische grondbeginselen met voeten had getreden. Zie slot pag. 2 kol. 7) UTRECHT (ANP) Het hoofdbestuur van D' 6G heeft als uitvoering van zijn Leidse resoluties in Utrecht een gesprek gehad met een delegatie van de PPR. Bovendien voelden beide partijbesturen als vernieuwende krachten in de Neder landse politiek de behoefte een gesprek met elkaar te hebben, zo werd na afloop medegedeeld. In het bijzonder is gesproken over de menwerking op plaatselijk niveau. Men is eenstemmig tot de conclusie gekomen dat plaatselijk de gesprekken over par tijvernieuwing gevoerd moeten worden met gelijkgezinden, ongacht of zij poli tiek gebonden zijn of niet en iedereen die een niet dogmatische vooruitstrevende politiek nastreeft zal hiertoe uitgnodigd worden, aldus de mededeling. WASHINGTON (AFP, RTR, AP) Communistisch China heeft vrijdagochtend om half negen een kernproef genomen in de atmos feer boven het gebied van Lop Nor in de provincie Sinkiang. De proef werd door de Amerikaanse com missie voor atoomenergie bekend gemaakt. Het was de achtste Chi nese proef die door de commissie werd waargenomen. China heeft geen bijzonderheden bekendge maakt. In Amerikaanse kringen wacht men nog HOUSTON (AFP) De direc teur van het Apolloprogramma, generaal Sam Philipps, heeft vrij dag bekendgemaakt dat op 28 fe bruari van Kaap Kennedy het vol gende bemande ruimteschip, de .Apollo-9', zal worden gelanceerd. De vlucht zal verscheidene dagen duren en is bedoeld om voor de eerste maal het maanlandings- vaartuïg, de Lunar Module', te beproeven. Dit kan twee personen bevatten. De Apollo-9 zal worden bemand - James Me Divitt, David Sc :i Russel Schwickart. Twee van .«en zullen zich met de Lunar Module van het .moeder schip' losmaken, door de ruimte reizen en weer naar de Apollo-9 terugkeren. De voorbereidingen voor de lancering van de Apollo's 10 en 11 gaan normaal door, maar een datum voor deze twee lance ringen naar de maan is nog niet vastgesteld. Philipps zei vol ver trouwen te zijn dat de Amerika nen voor het jaar 1970 voet op de maan zullen zetten. j^Antlijn DEN HAAG (GPD) .Ondanks inci dentele meldingen van (mogelijke) ge vallen van Hongkong-griep uit het ge hele land, kan nog niet worden gespro ken van een epidemie. De werkelijke epidemie wordt pas half januari ver wacht'. Dit zegt dr N. Masurel, hoofd van de ïnfluenzacentra van de WHO en van het Leids Academisch Ziekenhuis. In het virologisch laboratorium van dr Masu rel heeft men nog steeds niet vastge steld of de Hagenaar van wie men ver moedde dat hij de Hongkong-gnep had, inderdaad aan deze influenza-sooit lijdt. Wel verklaarde dr Masurel, dat de groep patiënten in een Hiiversumse verpleeg inrichting, bij wie vorige week de Hong kong-griep was geconstateerd, weer ge nezen is. .Immers, de incubinatietijd is maar een paar dagen', zo zei hij Inmiddels komen uit het gehel land, meldingen van .sporadische gevallen', zo genoemd omdat zij geen epidemisch' karakter hebben. BEGIN BOUW HOPELIJK IN 1969 SLUISKIL Na in april 1965 de eerste 12 patiëntjes te heb ben opgenomen in het Prefab noodpaviljoen achter het zie kenhuis ,St. Elisabeth' te Sluis kil hoopt het bestuur van de stichting ,De Sterre' nu in 1969 te kunnen beginnen met de bouw van een definitief inter naat voor zwakzinnige kinde ren. Dit internaat komt evenwel niet op de plaats waar de naam aan is ontleend, namelijk het buurtschap De Sterre nabij Zuiddorpe, maar in de driehoek Hulst-St. Jansteen-Clinge. Een preciese situering kan nog niet worden gegeven. Voor het internaat denkt men een opper vlakte van minstens 30 ha nodig te hebben. Er is toestemming gekregen van het ministerie voor de bouw van een internaat voor 150 200 patiënten, met mogelijkheid tot uitbreiding. Voor de toekomst verwacht men het internaat te moeten kunnen inrich ten voor 400 tot 500 patiënten. Dit houdit mede verband met het feit dat men de kinderen niet na het berei ken van een bepaalde leeftijd wil af stoten, maar tot het eind van hun leven in het internaat wil handha ven. Van het aantal zwakzinnige kin deren momenteel in Zeeuwsch-Vlaan deren durft men geen schatting te geven. Op 7 december 1962 vond de offi ciële oprichting plaats van de stich ting ,I^e Sterreop Instigatie van de congregatie van de zusters van het Heilig Hart te Sluiskil. De stich ting kwam min of meer voort uit het feit dat de- dienst volksgezond heid heel wat gevallen tegenkwam die in Zeeuwsch-Vlaanderen niet wa ren te plaatsen of in ieder geval bui ten Zeeuwsch-Vlaanderen in een in ternaat zouden moeten worden on dergebracht. Daar de band met de familie voor deze zwakzinnige kin deren toch nog van groot belang is, was een internaat in Zeeuwch- Vlaanderen wel aan te bevelen, op dat de ouders geen grote reizen zou den behoeven te ondernemen om hun kind te bezoeken en er daardoor ook gemakkelijker toe zouden komen. Een aantal verpleegsters uit het zieken huis te Sluiskil voelde er wel wat voor om in een dergelijk internaat gaan werken en zo kwam in april i het eerste paviljoen op het ter- i van het ziekenhuis gereed. Het ziekenhuis speelt voorlopig voor de, overigens onafhankelijke," stichting ,De Sterre' nog een vrij grote rol, want men betrekt het eten van St- Elisabeth, de was wordt door het zie kenhuis gedaan, terwijl ook de ad ministratieve afdeling zich voor .De Sterre' heeft ingezet. In hetzelfde jaar dat het internaat begon te draai en met één paviljoen (maximum 25 patiënten), startte men met de bouw van een tweede paviljoen en tenslot te kwam er ook nog een derde bij In afwachting van het definitieve in ternaat hoopt men nu ook nog toe stemming te krijgen voor een vier de paviljoen, zodat men straks in de nieuwe omgeving met rond de 100 patiënten van start kan gaan. De drie tijdelijke paviljoens in Sluis kil hebben tot nu toe prachtig dienst kunnen doen om allerlei nieuwe idee- en met betrekking tot de zwakzin nigenzorg uit te proberen. De zwak zinnigenzorg bevindt zich na nu ;k nog sterk in een stadium vr.Af wikkeling. Tot voor kort kon .cuer een, hetzij uit financieel, hetzij uit charitatief oogpunt, een internaat voor zwakzinnigen beginnen, zonder dat daar wettelijke beperkingen aan verbonden waren. Momenteel interes seert men zich van wetenschappelij ke zijde evenwel steeds- meer voó- de zwakzinnigenzorg. De moeilijk heid is vaak ook dat bijna elk kind aparte aanpassingsmogelijkheden moet hebben lang niet alle kinderen kunnen bijvoorbeeld van dezelfde soort box gebruik maken). Men moet er zorg voor dragen dat de kinde ren zich nergens aan kunnen beze ren (of zichzelf kapo'Krabben of stukbijten) Welke wandbekleding is het meest geschikt? Zij moet dege lijk zijn en ook afwasbaar, zodat de kinderen er op kujmen tekenen Wat is de meest geschikte verwarming? Vloerverwarming, gewone verwar ming, plafondverwarming? Uitprobe ren en nog eens uitproberen is de enige mogelijkheid om daar achter te komen. Ook het meubilair vorm', een probleem. Stoelen die a's on verwoestbaar te boek stonden, wer den in het internaat binnen enkele weken totaal verkreukeld. Veel van de kinderen behoeven nagenoeg con stante begeleiding. Zo moet men voor zover mogelijk trachten de kinderen actief te notulen door middel van on der meer handenarbeid, meehelpen in de huishouding speltherapie, en zovoorts. (Het oetreft hier geen ar- beidstherapie, want de in het inter naat verblijvende kinderen zu :cn waarschijnlijk nooit m het arbeids proces kunrua worden opgenomen). De persoonlijke aandacht die aan elk kind wordt besteed, bi.jkt ook uit de kleding. Welke vorm van in'ernaits- kleding dan ook is in .De Stvra* taboe. E1k kind kriigt de kled ag die het beste bij hem' oi haai- past. Momenteel heeft men ;n ,De Sterre' gemiddeld één verpleegster op 2,5 kind. In oermanenre, nieuwe in ternfiat hoopt men te komen tot één personeelslid (dus niet alleen ver- neels'edeh op 75 patiëntjes. De leef tijden van de patiënten liggen tus sen de nul en ongeveer 4ö jaar. In het permanente internaat zal het aantal personeelsleden wel eens kun nen oplopen tot ongeveer 200. De architectuur van het nieuwe in ternaat is in handen van het archi tectenbureau Swinkels en Salemans te Maastricht, welk bureau ook het nieuwe internaat ,St-Maartenswoude" te Drachten heeft ontworpen. Ideaal volgens ir A. H. J. Swinkels is een oppervlakte van 39 m2 per patiënt Het nieuwe internaat wordt gebouwd volgens een stratenplan met langs de straten paviljoens. Het (Zie slot pag. 2 kol. 2) Aan de wereld hebben zich de afgelopen dagen voorge daan als de verwerkelij king van een haast onmogelijk geachte fantasie, als de verwe zenlijking van een droom: de Amerikanen hebben drie man nen in een ruimtevaartuig rond de maan laten cirkelen, waarna deze drie veilig en wel op de aarde terugkeerden. Zij stapten zelfs zo opgewekt uit een heli kopter, dat het er op leek alsof z(J slechts een paar dagen waren wezen vissen. In feite echter hadden zij en met hen de velen die op de grond bij dit project waren betrokken een grandioze prestatie verricht: zij hadden een vermetele stap voorwaarts gedaan in de ruimte van het heelal. En toch. bij het kennisnemen van deze feiten kan men een lichte twijfel niet onderdrukken. Geen twijfel aan de grootsheid van deze prestatie, evenmin ook twijfel als het er om gaat respect uit te spreken voor deze ruimtereis Nee, onze aarzeling komt uitsluitend voort uit de vraag of deze grandioze technologische vorderin gen en deze sublieme prestaties niet te vens ook een stuk onmacht van de mens onderstrepen. Hij kan weliswaar de maan nu tot op een honderd kilometer benaderen, maar nog altijd ziet hij geen kans orde op de eigen planeet te schep pen. Zeker, we weten het: we vergelijken hier onvergelijkbare grootheden. De specialisatie, nodig voor een ruimte reis, kan orn maar één voorbeeld te noemen niet worden gebruikt om de strijd tussen Nigeria en Biafra tot een goed einde te brengen. Evenmin zijn ruimtevaarders opgeleid om nog een ander voorbeeld de spanning te doen afnemen tussen de rassen. Bovendien kan men stellen, dat deze ruimtevaart werk voor velen betekent, met name in de industrie, voorts dat allerlei resulta ten van het ruimteonderzoek dienstbaar zijn te maken aan la ten we zeggen de voedselsituatie van deze wereld, enfin er is een lange reeks ar gumenten goede argumenten op te sommen, waaruit het grote belang van de ruimtevaart blijkt. Desondanks blijven we er bij: de ze op zichzelf zo grandioze tocht naar de maan accentueert hoe dan ook de eenzijdigheid van het menselijk denken en handelen: de ruimte kan wel worden veroverd, maar de kinderen van Biafra kunnen niet worden gered. De maanreis van de afgelopen dagen betekent inderdaad de verwezenlij king van een droom. Maar het was niet de droom van Martin Luther King, die in een visioen zwart en blank ln vrede naast elkaar zag leven in zijn land. De Amerikaanse maatschappij is niet zo gesteld op deze vorm van dromerij, zij gelooft veel meer in de ideologie van de harde pioniers, de mannen en vrouwen die uittrokken om onontgonnen gebied te veroveren. De maanreis past in deze gedachtengang. Er komt bij, dat de na tionale trots nu een flinke duw vooruit heeft gekregen en dat was echt wel no dig na alle trieste gebeurtenissen van het afgelopen jaar in het Amerikaanse binnenland. Bovendien is nu gebleken, dat de Verenigde Staten niet bij Rusland achterlopen in de ruimterace. Allemaal pluspunten, naar het oordeel van de Amerikanen. Deze maanreis zal dan ook wel naar het inzicht van velen hunner de verwezenlijking van een betere droom betekenen dan die van maatschappijver nieuwers vaak .onruststokers' zo als King er één was. Maar het blijft niettemin een feit, dat het onder de re gering van Johnson wél mogelijk bleek ,om een maanreis uit te voeren, maar niet om de in uitzicht gestelde .Great Society" de grootse maatschappij zon- jder armoede te verwezenlijken. Dat nu is de basis van onze twijfel De aarzelingen, die we hier hebben genoteerd, laten echter men zal dat hebben begrepen onverlet het grote en diepe respect voor deze unieke prestatie van de reis naar de maan. Respect ook voor de vanzelf sprekendheid, waarmee de Amerika nen dit alles aan de wereld hebben getoond, zonder terughouding, zonder geheimzinnigheid. Ook dit kenmerk van de Amerikaanse maatschappij moet worden gememoreerd: de openheid, die het mogelijk maakte dat de wereld ademloos toekeek bij verrichtingen waartoe geen mens tevoren in staat was geweest: de maan benaderen tot op slechts korte afstand. Het was de ver wezenlijking van een droom en wij allen keken gespannen en gefascineerd toe. Zo gefascineerd dat we bijna zouden vergeten dat er méér dromen op ver wezenlijking wachten. Hartewensfestival Haarlem geopend HA AR' ',.Vi (GPD) .Ik vind het juist plezierig, dat ik in Haarlem ben omdat deze stad door de. eeuwen heen een gro te belangstelling heeft getoond voor de cultuur. Niet in het minst getuigt het Haarlems gemeentebestuur daarvan, en ik moet zeggen dat ik voor de vragen van de gemeente om geld begrip heb. Meer begrip overigens dan geld', aldus de minister voor cultuur, recreatie en maal schappelijk werk, mej. M. Klompé, vrijdag op de openingsavond van het derde Hartewensfestival in het Haarlems concertgebouw voor vele genodigden, onder wie de commissaris van de konin gin in de provincie Noord-Holland nir Kranenburg en Haarlems burgemeester Cremers. Minister Klompé vervolgde haar toe spraak met de oprechte uiting van haar bewondering voor het festival cn wel om twee redenen. In de eerste plaats vond zij het treffend hoe serieuze en lichte muziek tijdens dit gebeuren wor den gecombineerd en in de tweede plaats dat de inhoud van het programma door de deelnemers zelf gekozen wordt.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1968 | | pagina 1