Groep van 10' geeft krediet van 2 mld dollar
(EVALUATIE FRANSE FRANK MET ROND
10 PROCENT
Bomaanslag eiste al 11 doden
BB inzetten bij centrale alarmering
in westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen
Vandaag in Parijs
bekendmaking
Vandaag
in de
krant...
DC-S te water
107 inzittenden
in veiligheid
Geen weg terug
55 GEWONDEN -
500 ARABIEREN
IN ARREST
Brandweer rukte uit naar centrale
STROOMSTORING VEROORZAAKT
CHAOS IN PROVINCIE UTRECHT
Tecluiocraten-
club
211e jaargang
- no. 277
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 23 november 68
Provoraaislii
wil autonoom
Amsterdam
Pagina 6
BONN (GPD, ANP, DPA, RTR, AFP) Het monetaire spoed
beraad, dat de ministers van financiën en de presidenten van de
nationale banken van zogenaamde groep van tien' de afgelopen
en in Bonn hebben gevoerd, heeft geleid tot de volgende resul
taten:
1. de groep van tien' verleent Frankrijk een krediet van twee mil-
dollar boven de mogelijkheden waarover Frankrijk beschikt
Jot het verrichten van trekkingen op het Internationale Monetaire
Fonds;
2. de Franse frank wordt gedevalueerd, naar men verwacht met
ongeveer tien procent. Gisteravond werd daarover in Parijs nog
druk overleg gepleegd tussen president De Gaulle, Couve de Mur-
ville en de minister van financiën Ortoli. De bekendmaking wordt
yandaag verwacht.
3. de Duitse mark zal niet worden gerevalueerd.
i slotcommuniqué, dat gistermid-
b; na de beëindiging van het mone
tair beraad werd uitgegeven, werd ver-
gezegd, dat het besluit Inzake de
isn Frankrijk verschafte kredietmoge-
gkheden uiting Is van do vastberaden-
Wd der financiële autoriteiten om zich
eren tegen speculatie en de stroom
kortlopend kapitaal naar West-
Ddteland binnen de perken te honden.
Groep van 10'
DE .groep van tien' heeft het
Killed verstrekkende
Dikt te gaan hebben.
(Pag. 1
gevolgen
3)
Vijvervreugd'
OP ELF december zal .Ipenoord'
ln Oostkapelle verhulzen en zal
,V()vervreugd' In Middelburg be
volkt worden met de eerste be
woners. (Pag. 2)
Driemaal
MET DRIE officiële handelingen
li vrijdagmiddag Wilhelminadorps
openbare lagere Stamperiusschool
geopend. (Pag. 4)
SER
DE SER heeft zich voorstander
verklaard van een uitbreiding van
de bevoegdheden van de onderne
mingsraden. Een advies daarover
ls ln de vorm van een wetsont
werp aan de minister toegezon
den. (Pag. 6)
Hoogovens
OOK HET overleg over een nieu
we cao voor de Hoogovens is gis
teren afgebroken. (Pag. 13)
En in hot
zaterdagnummer
Een zomer in Griekenland (11)
Europees ruimtevaartprogramma
inAef slop;
Sr. 17: Economische macht is
gens mr De Block, minister van
economische zaken, moeilijk op te
bouwen; kritiek op Nederlands
Vredeskorps; Joop Strijkers ver
kocht' Amsterdam's toerisme;
pag. 19: letterkundige kroniek
door Hans Warren over Marnix
Ojjsenvoorts eerste toneelspel
van Marnix Gijsen opgevoerd in
Brussel; vijftien jaar vrouwelijke
politie-u genten
pag. si: op de pagina voor de
vrouw wordt ditmaal alle aandacht
gegeven aan de kleuter; ook de
vertrekkende inspectric voor
ket. kleuteronderwijs in Zeeland
geeft haar visie.;
P<ig. S3: Keerk en maatschappij:
oorlogde staatkundige misdaad,
de eerste beschouwing van een
feeks van drie over oorlog en vre
de m vooral historisch perspectief
Stemmen uit de kerken over de
Dordtse synode en een be I ~n-
koord;
pap 2,5: dammen, schaken, bridge,
puzzel en hengelrubriek, alsmede
prijsplaat.
Binnen- en buitenlands
nieuws: pag. 1, 3 en 6
Zeeuws nieuws: pag. 2. 4. 5
en 7
Sport: pag. 8 en 9
Radio-tv: pag. 11
Financieel nieuws: pag. 13
De Westduitse minister van economi
sche zaken, Schiller, gaf gistermiddag
een persconferentie, waar hij over één
van de belangrijkste punten van de be
sprekingen nog geen uitsluitsel kon ge
ven. Het betrof de devaluatie van de
Franse frank. De Westduitse mimister
van financiën, Franz-Josef Strauss, had
een uur voor de persconferentie van
zijn collega Schiller de show al gestolen
door openbaar te maken dat de Franse
frank in leder geval zou devalueren, dat
echter de hoogte van de devaluatie
door de Franse regering zelf zou wor
den beslist.
Parijs
financiën maatregelen bestudeert voor
een verdere Inkrimping van de krediet
verlening en voor een verhoging van de
minimumlonen ln de Industrie. Dat zou
de gevolgen van de devaluatie voor de
laagstbetaalde arbeiders kunnen ver
zachten. De devaluatie zal nameljjk een
algemene stjjglng van de prijzen in
(Zie slot pag. 3 kol. 6)
SAN FRANCISCO (AFP' Een
DC-S van de Japan Airlines is
vrijdag bij een landingsmanoeuvre
in de baat van San Francisco te
rechtgekomen. Alle 96 passagiers
en de elf leden van de bemanning
konden worden gered.
Het grote straalvliegtuig kwam
op ruim drie kilometer van de
landingsbaan neer. Boven de baai
hing een dichte mist. Volgens een
ooggetuige schoof het toestel over
het. water, waardoor het in tact
bleef. De inzittenden konden zich
op reddingsvlotten in veiligheid
brengen.
Bovenste foto: de DC-S runt in
bijna t meter diep water van de
baai.
Onderste foto: een patrouilleboot
sleept twee rubbervlotten met
passagiers van de DC-8.
IN DICHTBEVOLKTE JERUZALEMSE WIJK
(Van onze correspondent)
JERUZALEM Aangrijpende tonelen speelden zich af, toen vrijdag
middag vijf van de elf Israëlische slachtoffers werden begraven van
een bomaanslag van Arabische terroristen op de dichtbevolkte Ma-
chaneh Jehoedah-wijk in het hart van Jeruzalem. De overige zes
waren toen nog niet -geïndentificeerd. In het Bikoer Choliem-zieken-
huis, het Sjaarei Tsedek-ziekenhuis en het Hadassah-ziekenhuis wor
den nog vijfentwintig gewonden verpleegd. Achtien van hen zijn er
ernstig aan toe en men vreest, dat het aantal doden niet tot elf be
perkt zal blijven.
Het Overlegorgaan zeehaven-
ontwikkeling leeft ondanks
Q2L alles. Af en toe is er sprake van
5T: flink gekrakeel, nu en dan
klinken over en
harde
Noodaggregaten
in werking
UTRECHT (GPD) In bijna de gehe
le provincie Utrecht ls vanmorgen om
drie minuten voor half tien de stroom
uitgevallen. De oorzaak was een kort
sluiting bij de Peguscentrale op het In
dustrieterrein Lage Welde te Utrecht.
Vanaf tien unr werkten ln de provincie
verschillende noodvoorzieningen. In U-
trecht zelf werden noodaggregaten en
een noodcentrale ln werking gesteld,
waardoor de stroomvoorziening ln en
kele stadsdelen na enige tijd weer op
gang kwam.
Verkeer ontwricht
Het verkeer ln de Utrechtse binnen
stad werd ontregeld door het uitval
len van de verkeerslichten. De zie
kenhuizen schakelden over op nood
aggregaten. De centrale verwarming
ln de buitenwijken en kantoren ln de
binnenstad viel uit en het treinver
keer kwam tot stilstand. Vele per
sonen bleven ln liften steken, de
brandweer zond wagens uit om be-
tal winkels werd de verkoop ge
staakt of beperkt, omdat de telma
chines niet gebruikt konden worden.
De warenhuizen zorgden voor nood
verlichting.
Brandweer rukt nil
De kortsluiting ging gepaard met en
kele felle knallen ln het Pegusgebouw,
die door getuigen werden omschreven
als .explosies'. De brandweer trok er
heen met een aantal wagens onder aan
voering van commandant J. Das van
(Zie slot pag. 6 kol. 1)
.Het was net een atoombom', zei mjj een
garagehouder, die met z(Jn monteurs
druk aan het werk was, toen de helse
lading - ln een auto verborgen - gister
ochtend om half tien plaatselijke tyd op
een paar honderd meter afstand ont
brandde. ,Na de explosie steeg een zwa-
rookkolom op, die parapluvormlg
uitwaaierde en onmiddellijk daarna
hoorde Ik mensen gillen en schreeuwen.
Toen ik op de plek, waar de fatale auto
had gestaan, was aangekomen lagen de
straat en de belendende winkels vol bloe
dende mensen'.
Machaneh Jehoedah is een marktbuurt.
Het is er altijd een drukte van belang,
maar op vrijdag wemelt het er letterlijk
van mensen, die hun inkopen voor de
sabbath doen. De daders hebben daar
ongetwijfeld rekening mee gehouden.
Veel tactische bekwaamheid om een on
heil als dit te veroorzaken was overi
gens niet vereist. De auto, waarschijn
lijk een particuliere wagen (waarin de
naar schatting tweehonderd kilo spring
stof was verborgen), kon zonder enig
opzien te baren langs de trottoirrand
geparkeerd wordenVan de auto ls
overigens niets meer overgebleven. Tien
andere auto's, die in dezelfde r(j en
aan de overkant stonden, zijn eveneens
zwaar beschadigd. Sommige z(jn_ alleen
nog maar goed voor de sloop.
Ook de schade aan gebouwen ls groot.
Een kapperssalon is een grote ra
vage. Een zaak in borstelwerk, een
groentewinkel en een verfhandel lig
gen ln puin. Hun eigenaren - kleine
middenstanders - werden op slag
dood. Een krater duidt aan waai
auto met explosieven stond.
JERUZALEM: ravage op de
plaats, waar een auto met explo
sieven tot ontploffing is gebracht.
Aan de ene kant van de straat zijn de
winkels ondergebracht ln een laag ge
bouw met een plat dak. Aan de over
kant wonen mensen boven de winkels -
typische bewoners van een volksbuurt.
De ramen met hun uitpuilend traliewerk
zijn uit hun sponningen gerukt. Gevels
staan op instorten. De straat zelf ligt
bezaaid met brokken metselwerk en
glas. Tot het Invallen van de sabbath -
om drie uur Nederlandse tyd - waren
gemeente-arbeiders met hefwerktuigen
en bulldozers ln de weer om de Agrip-
pastraat, die dwars door Machaneh Je
hoedah hoopt, weer berijdbaar te
ken.
Arrestaties
Bij het invallen van de duisternis w
het onderzoek van de politie nog druk
aan de gang. Ongeveer vijfhonderd Ara
bieren werden dadelijk na de aanslag
gearresteerd en overgebracht naar het
hoofdbureau op het Russenplein.
(Zie slot pag. 3 kol. 7)
SUGGESTIE VERENIGING RK-RAADSLEDEN:
Oriënterend bezoek
aan commandopost
OOSTBURG De vereniging
van katholieke raadsleden in
West-Zeeuvvsch-Vlaanderen en
enkele andere belangstellenden
hebben zich gisteravond in de
BB-commandopost in Oostburg
georiënteerd over de wijze waar
op deBB-organisatie is opgezet
en hoe zy functioneert. Dit ge
beurde vooral om te weten te
komen of en zo ja op welke wijze
de Zeeuws-Vlaamse BB kan
worden ingeschakeld bij een cen
trale alarmering voor de hulp
verlening bij rampen en onge
vallen in West-Zeeuwsch-Vlaan-
deren. Met het voorbeeld van de
Belgische hulpdienst 900 voor
ogen heeft voorzitter E. Lansu
van de vereniging van katholie
ke raadsleden hierover ook reed*
contacten gehad met de politie,
de PTT en het Rode Kruis.
De heer W. Catsman, hoofd van de
A-kring Zeeuwsch-Vlaanderen
van de BB, vertelde de ongeveer
twintig aanwezigen dat de BB-
organisatie theoretisch wel aange
past kan worden voor optreden ln
vredestyd, maar dat de moeiiyk-
heid daarbij vooral zit in het feit
dat de BB eerst paraat gemaakt
moet worden. Daar is enige tijd
voor nodig, nog afgezien van de
vvetteiyke mogelijkheden die er
zijn om In vredestyd noodwaclit-
plichtigen op te roepen.
Hy zei, dat ook by de BB zelf over
dit probleem wordt gedacht. Zo is in
Zeeuwsch-Vlaanderen een vredes-
rampenregeling voor Terneuzen ont
worpen, die binnen afzienbare tijd
ter beoordeling zal worden voorge
legd aan de kringraad. De heer Cats
man betoogde persoonlijk voorstan
der te zijn van een uitbreiding van de
taak van de BB naar vredestyd. Maar
hy zei niet te geloven dat het moge
lijk zal zijn de BB op korte termijn
uit te bouwen tot een complete alar
meringsorganisatie als de Belgische
hulpdienst 900.
Geïmponeerd
Voorzitter Lansu zei na een uitvoe
rige rondleiding door de commando
post geïmponeerd te zyn door de per
fecte Installaties waarover de BB be
schikt. Juist vanwege de aanwezig
heid van technische uitrusting had hij
aan de BB gedacht als instantie die
het eerst in aanmerking kwam om te
worden ingeschakeld hij een ccntrnal
alarmeringssysteem voor VVest-
Zeeuwsch-Vlaanderen. Hy stelde zich
voor, dat de gemeenten gezamenlijk
voor een permanente personeelsbe
zetting zouden kunnen zorgen, even
tueel als aanvulling van de vaste staf
van de BB.
Een dergelijke dag en nacht onder
een algemeen bekend alarmnummer
bereikbare centrale zou kunnen zor
gen voor snelle hulp by rampen,
maar ook by alledaagse ongevallen
langs de weg. Aan de hulpverlening
zoals die momenteel functioneert
mankeert nogal eens wat. ondermeer
omdat het grote publiek gewoon niet
weet wie of wat men moet waarschu
wen. De heer Lansu zei, dat hem bij
een gesprek met de directeur van het
telefoondistrict Breda wel duidelijk
was geworden, dat het instellen van
een centraal alarmeringsnummer
technisch nauwelijks bezwaren ople
vert. Hij vroeg zich af in hoeverre de
BB-commandapost aan deze weten
schap dienstbaar kon worden ge
maakt. ,De post ligt In West-
Zeeuwsch-Vlaanderen centraal en de
apparatuur is aanwezig. Alleen de
mankracht ontbreekt', zo zei hij.
Burgemeester J. L. van Leeuwen van
Oostburg, die eveneens de bijeen
komst bijwoonde, betoogde dat de
centrale post ook ondergebracht zou
kunnen worden bij de regionale
brandweer die in Zeeuwsch-Vlaande
ren in voorbereiding is. Het is na
melijk de bedoeling dat daar een
vaste kern van beroepspersoneel
komt. Ook in België opereert de hulp
dienst 900 vanuit de gemeentelijke
brandweerkazernes en met inschake
ling van het brandweerpersoneel.
HBB Catsman zei aan het slot van
de byeenkomst te hopen, dat het
oriënterend bezoek aan de com
mandopost voor de vereniging van
katholieke raadsleden aanleiding
zal zyn tot bepaalde suggesties
aan de kringraad. Hij gaf als zijn
mening dat men bq de BB alleen
maar blij zal zijn als de organisa
tie meer dienstbaar zou kunnen
worden gemaakt aan de gemeen-
waarheden, maar desondanks
gaat het werk onverdroten
verder. Zo is deze week bekend ge
maakt, dat allerlei werkgroepen en stu
diecommissies zyn ingesteld, die diverse
onderwerpen gaan bestuderen zoals des
tijds in het befaamd geworden rapport
het .groene boekje' van het Over^
legorgaan is aanbevolen. Het opvallen
de ls, dat een deel van deze groepen tot
stand is gekomen in nauw overleg met
ministers, zodat ze voor een deel in fei
te ook als adviescommissies voor één
of meer departementen zullen fungeren.
Ook dat onderstreept de onmisbaarheid
het Overlegorgaan nog eens duide
lijk. Wie had dat ooit verwacht? Wat
aanvankelijk een vrqbiyvend avontuur
tje leek, blijkt nu een soort gedwongen
huwelijk te zijn, waarin men niet alleen
minnekoost. De partners in dit overleg
kunnen echter niet meer terug: zy heb
ben zoveel gemeenschappelijke belangen
gekregen, dat de leden zich eenvoudig
niet kunnen permitteren om zich uit het
Overlegorgaan terug te trekken. Nu he
lemaal niet meer, nu bepaalde studie*
op rijksniveau met die van het overleg
orgaan worden gecoördineerd. Er Ls
géén weg terug, ook al doet men in het
openbaar nog zo onvriendelijk tegen
elkaar.
met zeer gemengde gevoelens te
hebben kennisgenomen van de instel
ling van deze commissies en werkgroe
pen. Aan de ene kant Ls er reden tot
enige vreugde: het moeilijke en veel sa
menwerking vergende project van ha
ven- en industrieontwikkeling in het
zuidwesten wordt nu immers bekwaam
en deskundig aangevat. Anderzijds ech
ter en deze gevoelens zijn aanzienlijk
sterker dient hier een binnensluipen
de technocratie te worden gesignaleerd,
die van meedenken en beslissen door
de verantwoordelijke en vertegenwoor
digende instellingen een wassen neus
maakt. Het Overlegorgaan gaat name
lijk een richting uit, waartegen niet
duidelijk genoeg stelling kan worden
genomen, een richting die staten en ra
den eenvoudig niet mógen nemen. In
een tijd, waarin ledereen de mond vol
heeft over openheid, over inspraak en
democratie, koerst het Overlegorgaan
snel en direct naar een vorm van pure
technocratie, waarbij vertegenwoordi
gende instellingen alleen nog maar fun
geren als fagade. De fracties in raden
en staten van die gemeenten en provin
cies, die in het Overlegorgaan rijn op
genomen, zouden eigenlijk te hoop moe
ten lopen tegen deze
sluipende Inflatie van
bevoegdheden.
Zeker, we weten dat
we hier grote woor
den neerschrijven,
maar de kwaal waarom het hier gaat, is
dan ook niet gering: een ont-democratl-
sering in optima forma.
We kunnen overigens nu al voorspel
len hoe het ln die staten en raden
zal gaan. Er zullen hier en daar enko-
le opmerkingen worden gemaakt, voor
zichtig waarschuwend in de geest van
.meneer de voorzitter, zyn we wel op de
goede weg?'. Waarna van de andere
zijde der tafel verbaasd zal worden ge
daan: ,Het gaat hier toch slechts om
overleg en om voorbereidende studies?'
En men zal er zonder twijfel aan toe
voegen: ,Ln het Overlegorgaan kunnen
geen beslissingen worden genomen, het
heeft geen enkele status en geen enkele
bevoegdheid, die bevoegdheden berusten
by U, staten of raad. Zodra er besluiten
moeten worden genomen komen we toch
weer bij U terecht'. Zó zal het zonder
twjjfel gaan, waarna het volgende punt
van de agenda met dezelfde braafheid
wordt behandeld. Maar reeds nu willen
we vaststellen dat een dergelijke forme
le argumentatie er volkomen naast rit.
In dit status-loze overlegorgaan wordt
door beleidsfiguren (commissarissen der
konigin, burgemeesters, wethouders en
hoofdambtenaren) samen met deskundi
gen een uiterst belangrijk stuk beleid voor
zuid-west Nederland voorbereid. Een be
leid met vérgaande consequenties voor
alle bewoners van het zuidwesten. Zodra
staten of raden geroepen worden o
doen alsof ze een werkelijke t
nemen, is alles zo goed voorgekookt en
voorbehandeld, dat het eenvoudig niet
mogelijk zal zijn om nee te zeggen. De
beslissing zal op dat moment slechts een
formaliteit zijn, ook al zal de fictie van
een werkelijke beraadslaging worden
hooggehouden.
Zou daarom het Overlegorgaan moe
ten verdwijnen? Ach weinee, het is
een belangrijke instelling, die niet meer
weg kan. Maar het moet worden aange
past aan normen van democratisch be
stuur. Diegenen, die door de kiezers ln
de vertegenwoordigende lichamen zijn
gekozen, mogen niet langer toelaten, dat
het Overlegorgaan zich ontwikkelt tot
een technocratische club. waarin de
feitelijke besluitvorming tot stand komt.
Zij zullen van hun vertegenwoordigers in
dit orgaan moeten eisen, dat op korte ter
mijn waarborgen worden geschapen voor
een democratische gang van zaken. In de
eerste plaats is daarvoor nodig dat de
vergaderingen ran het algemeen be
stuur van het Overlegorgaan ln het
openbaar worden gehouden. Vervolgens
zullen de notulen van en de voorstellen
aan het algemeen bestuur moeten wor
den overgelegd, opdat in elk stadium
van het door het Overlegorgaan ver
richte werk kan worden geïnterpelleerd.
Leden van staten en raden zijn nu af
hankelijk van wat ze ln de kranten le
zen, deze laatste weer moeten maar af
wachten of er een communiqué komt of
moeten langs de weg van de vrije
nieuwsgaring proberen iets te weten te
komen. Tenslotte dient te worden ver
langd. dat een werkgroep de lnstitutlo-
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1)
