KABINET TREKT 225 MILJOEN EXTRA
UIT VOOR DEFENSIE
Herschepping van de
slotstuk Middelburgs
St-Jorisdoelen
heropbouwplan
Geld grotendeels uit belastingmaatregelen
Steun voor
de Franse
frank
Haven brand Glasgow-21 doden
METAALBONDEN: VOORSTELLEN
WERKGEVERS ONAANVAARDBAAR
Schild met galen
DR VONDELING
VOORGEDRAGEN
ALS PvdA-
VOORZITTER
Onbekenden gooiden
met gebak naar
hakkers
Vandaag
in de
krant...
LEVENDIGE
AFSLUITING
BALANS
Mexicaanse student
doodgeschoten
211c jaargang
- no. 273
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 19 november '68
Pigler. Hoofdrodjctcur:
I nd. 2078/3169. »dv.
Dl,
DEN HAAG (GPD) Nederland zal als gevolg van de Sowjet-inval in Tsjecho-Slowakije 225
miljoen gulden extra uitgeven aan zijn defensie. Voor dit geld zullen maatregelen worden geno
men, die de paraatheid en de gevechtswaarde van onze NAVO-bijdrage verhogen, zonder dat dit
leidt tot een uitbreiding van het aantal eenheden.
Het geld voor deze extra-uitgave, te besteden in de jaren 1969 tot en met 1971, wordt voor 45 min
gulden binnen de begroting voor 1969 gevonden en moet voor de rest komen uit een vervroegde
verhoging van enkele accijnzen en van de motorrijtuigenbelasting, alsmede uit een gedeeltelijke op-
ichorting van de voor 1 januari 1970 beloofde verlaging van de loon- en inkomstenbelasting.
De regering is zich ervan bewust, zo
ichrijven de ministers Luns, Den Toom
Mi witteveen in de nota, die zij gister-
ivond aan de tweede-kamerleden ver-
ttmrden, dat deze verschuivingen in
bur belastingplannen een offer van het
ïclï vragen, maar zij meent dat dit
ctffr nood7.akclijk en verantwoord is
.y la bet licht van het uiteindelijk alles-
««heersende belang van de veiligheid
5®" n,, de westelijke wereld.
vrwl Intussen hebben ook minister Den Toom
in rijn drie krijgsmachtdelen een veer
moeten laten. Anders gezegd: zij krij-
!gen niet wat zij hadden willen hebben
a het thans toegestane extra-budget
nu 225 miljoen steekt wat schriel af
tegen de duizend tot vijftienhonderd
miljoen achterstand, die Nederland op
zijn NAVO-verplichtingen heeft.
Maatregelen
Wat zij wel krijgen is:
165 Leopardtanks meer ter vervan
ging van de Centurions in een zevende
ItanSbatal jon
snellere aanschaf van anti-tankwa-
Jpens op brigadeniveau voor het pant-
fcrafwerend vermogen van het leger
korps:
opleggers voor het vervoer
[tanks ter verhoging van de mobiliteit
'van tankeenheden
t voorzieningen aan boord van jagers
■a fregatten ter verbetering van de be-
'ichfrming tegen geleide projectielen;
PARIJS (RTR) In een vraag
gesprek voor de televisie heeft de
Franse eerste minister, Maurice
Couve de Murville, maandagavond
verklaard, dat Frankrijk van de
maamste centrale banken dit
aris weekeinde in Bazel waarborgen
heeft gekregen voor alle monetaire
iteun die het mogelijk nodig zal
r j hebben voor het overwinnen van
de crisis waarin de Franse frank
verkeert.
In antwoord op vragen legde h|j de
J~k op de nood/.nak van beperking
staatsuitgaven. Vandaag zou hij de
j—Jonale vergadering mededelen dat de
w teproting voor 196» moet worden her
in Owa.
tail De premier gaf zijn landgenoten op-
cs nieuw (je verzekering dat de prijzen in
laai'de hand worden gehouden, dat de uit-,
s» 1® Soei^ loopt, dat de toeneming van
werkloosheid vermindert en dat de
w achterstand in produktie als gevolg
(Zie slot pag. 9 kol. 7)
vedelen en scheepsbenodigdhe-
verhoging van de paraatheid
reservedelen
den ter
van schepen en"vliegtuigen;
snellere ombouw van enkele mij-
mijnenjagers:
onderzeebootbestrijdings-
lesoorten
twaalf Starfighters meer voor de
koninklijke luchtmacht, in die zin dat
(Zie slot pag. 3 kol. 5)
(Van onze parlementaire redactie)
UTRECHT In een bewogen ver
gadering van het partijbestuur van
de PvdA is oud-minister dr A.
Vondeling gisteravond kandidaat
gesteld voor het voorzitterschap
van de party. Dr Vondeling, die de
functie niet langer dan twee jaar
wil bekleden, is daarmee de ver
moedelijke opvolger van dr Tans,
de huidige voorzitter die zich niet
herkiesbaar heeft gesteld.
UTRECHT (ANP) Vier tot nu
toe onbekende mannen hebben
maandagmorgen omstreeks half
zes een verwoed gebakgevecht ge
leverd met personeel van de
Utrechtse broodfabriek aan de Ho-
genoord. Toen de gewaarschuwde
politie arriveerde waren deonhe-
Kenden er inmiddels met een au
to vandoor gegaan.
De portier van de Lubro had de
vier mannen naar de bakkerij ge
stuurd, nadat ze hem om vis-
brood (deeg) hadden gevraagd.
Eenmaal in de bakkerij bleken
de bezoekers flinke honger te heb
ben: ze werkten in snel tempo
een aantal verse gebakjes naar
binnen, waartegen net aanwezige
personeel heftig protesteerde. Als
antwoord werden ze echter be
kogeld me: het gebak, dat nog
onaangeroerd was gebleven. Van
de ontstane verwarring maakten
de mannen handig gebruik door
snel de benen te nemen.
GLASGOW (RTR, AFP) Bij
een brand in een grote textielop-
slagplaats in de haven van Glas
gow zijn maandag zeker eenen
twintig mensen om het leven
gekomen. Het drama voltrok
zich in enkele minuten.
De brand brak uit op de benedenver
dieping. Slechts'drie mensen wisten
tijdig naar buiten te komen, de rest
van bet personeel in liet drie verdie
pingen tellende gebouw, toebehorend
aan een storfeerderij, zag zich de weg
door de vlammen versperd. In wan
hoop verdrongen de ingeslotenen zich
voor de ramen die geen ontsnap
pingsmogelijkheid boden doordat ze
waren versperd door tralies, aange
bracht toen het gebouw nog als
whiskeydepot werd gebruikt.
Het was een onbeschrijfelijk tafereel.
Schreeuwende mannen en vrouwen
klemden zich aan de tralies vast tot
ze door rook en vuur werden opge
slokt. Sommigen sloegen met stoe
len op de ramen in, maar de jjze-
ren tralies vormden een onwrikbare
barrière.
Enkele minuten na het uitbreken
van de brand stortte het dak al in.
De vlammen waren in de wijde om
trek zichtbaar. Brandweerlieden poog
den tot driemaal toe binnen te ko
men, maar werden teruggedreven
door de verzengende hitte. Pas na
uren was men net vuur meester enj
kon worden begonnen met het ber-<
gingswerk. Het ls een van de groot
ste rampen die ooit in Schotland zijn
gebeurd. Er wordt een onderzoek in
gesteld naar de veiligheidsvoorzienin
gen In het depot.
Foto: de brandweer probeert het
vuur meester te worden.
NU EERST BERAAD IN EIGEN KRING
DEN HAAG (GPD) De toch al stroef verlopende onderhandelingen
tussen werkgevers- en werknemersorganisaties over een nieuw drie
jarig contract voor de metaalsector (ruim een kwart miljoen werk
nemers) zijn maandag vrijwel vastgelopen.
Nadat gistermiddag vertegenwoordigers i verhogingen van respectievelijk 6 pro
van de werkgevers, verenigd in de Fe-1 cent, 5 procent en 5 procent gevraagd
deratie Metaal- en Elektro-Technische met daarnaast een bijsturing in ver-
Industrie (FME), en van de metaal- band met de stijging van kosten van
vakbonden opnieuw bijeen waren ge- levensonderhoud van 2 procent per jaar
I weest bleek dat de werkgevers hun en een werktijdverkorting en uitbrei-
De heer Vondeling zal zich over twee| voorstellen als een .maximum' beschou- ding van de vakantierechten, die neer-
Jaar niet opnieuw kandidaat stellen in wen. Voor de metaalvakbonden zijn de komen op 1,5 procent in 1970 en een-
de hoop dat het proces van verjongingI werkgevcrsvooretellen echter duidelijk I zelfde percentage in 1971. Cumulatief
daarmee voortgang zal kunnen vinden,'■•"'aanvaardbaar', zoals de heer Zonder-1 berekend over ae periode van drie jaar
de NVV-metaalbond. komt dit neer op een percentage van
ruim 26 procent. Het vergelijkbare aan
bod van de werkgevers, die een andere
wijze van berekening toepassen, komt
neer op ruim 16 procent in drie jaar.
Beraad
Metaal-cao
DB METAALBONDEN hebben
tateren het onaanvaardbaar' uit
gesproken over de voorstellen, die
M werkgevers hen hadden gedaan
coor een nieuwe driejarige metaal-
cno (pagina J
J}jj MIDDELBURG heeft maandag
«n dagje uitgetrokken om de
wtfkverwarming te bepraten. Er
tit nu een acceptabele regeling in
«lucht (pagina 2).
BROUWERSHAVEN heeft zich
tnaandagavond als eerste gemeen-,
h op Schomven-Duiveland uitge-
tyroken voor de bouw van een
sreelczwembad (pagina
.Oostmeep'
DE REDERS van de kustvaarder
lOostmeep' beschuldigen de auto
riteiten op Sicilië ervan de sloep
jan .Oostmeep' een week achter te
hebben gehouden (pagina 3).
Bloedbank
AMSTERDAM komt de eerste
Europese bloedbank (pagina 9).
Binnen- en buitenlands
nieuws: pagina's 1, 3 en 9
Zeeuws nieuwspag. 2, 4, 5,
6,7 en 12
Sport: pag. 10
Radio-tvpag. 13
Financieel nieuws: pag. 15
oortgang
ook in de top van de partij', zoals na van, voorzitter
afloop van de bijeenkomst officieel werd verklaarde,
meegedeeld.
De zeven leden van Nieuw Links in het
partijbestuur verzetten zich in de ver
gadering die in Utrecht werd gehouden Vandaag en morgen beraden de be
en die vele uren duurde, aanvankelijk j leidsorganen van de vakbonden zich over
tegen de omstandigheid dat dr Vonde-;de ontstane situatie en de te volgen
ling in de kamer zou blijven. Nieuw I gedragslijn. Waarschijnlijk zal er don-
Links vindt dat het voorzitterschap I derdag opnieuw contact zijn tussen
daarmee niet te combineren is. werkgevers en werknemers in de me-
Eenzelfde bezwaar hadden de Nieuw- taal.
(Zie slot pag. 3 kol. 7)
Zorgelijk
Zonder rekening te houden met be
lastingbetaling laat deze economi
sche situatie een .zorgelijke' renta-
biliteitssituatie zien van nog geen
4 procent over het in de ondernemin
gen werkende vermogen.
,Bij het afsluiten van het vorige meer-
jarencontract zijn wil ook al over de
streep getrokken', aldus de leider van
werkgeversdelegatie, ,wij kunnen ech
ter met verder gaan zonder de econo
mische situatie van de bedrijfstak in ge
vaar te brengen'. De heer v. d. Pols
zei te hopen dat de metaalvakbonden
.méér begrip' zullen kunnen opbren
gen voor het werkgeversstandpunt en
dat verder overleg mogelijk zal blij
ken.
Communiqué
d. Pols
j dat de werkgevers
bij hun voorstellen zijn uitgegaan
van de economische situatie in de
bedrijtstak en de plaats van de be
drijfstak in de nationale economie.
FME-voorzitter
i gistermiddag
j hun voorstelli
Van de kant van de werkgeversorgani
saties werd het volgende communiqué
verstrekt:
.Reeds eerder hebben de werkgeversor
ganisaties van de Federatie Metaal en
Elektro-Technische Industrie (FME) er
op gewezen, dat de door de vakvereni
gingen voor de komende drie jaren ge
vraagde loonsverhoging van 16 pet., te
zamen met andere door de vakvereni
gingen gedane voorstellen en de on
dermeer uit overheidsmaatregelen
voortkomende kostenstijgingen, de las
ten voor de ondernemingen met meer
dan 32 pet zou verhogen. Dit cijfer:
werd berekend zonder rekening te hou-
den met de autonome loonstijging. In
dien deze stijging op 1 pet. per jaar
wordt gesteld, zou de totale loonkos
tenstijging bijna 36 pet. bedragen.
JDe werkgevers hebben in hun brief van
15 november aan de vakverenigingen
voorstellen gedaan inhoudende een to
tale loonkostenstijging over drie jaar:
van ruim 25 pet. ,De werkgevers zijn:
bij het doen van hun voorstellen uitge-
faan van de economische situatiein
e bedrijfstak en de plaats van de be
drijfstak in de nationale economie. De
economische situatie van de bedrijfstak
laat. zonder met belastingbetaling reke
ning te houden, als gemiddelde een zor
gelijke rentabiliteitssituatie zien van
nog eens 4 pet. over het in de onderne
mingen werkende vermogen'.
.De voorstellen van de werkgevers zijn
zodanig dat gezien de verwachtingen
voor de komende drie jaren in deze si
tuatie geen verbetering zal optreden.
Daarbij is dan nog uitgegaan van de
(Zie slot pag. 9 kol. 5)
BURGEMEESTER DRIJBER HIELP TWEEDE PAAL DE GROND IN
regering wil tweehonderd-
'ijfentwintig miljoen meer
uittrekken voor de defensie:
een gevolg van het Russische
optreden in Tsjecho-Slowakije.
Er moeten offers worden ge-
bracht, zegt de regering. Ak
koord. Maar welke garanties kan zij ge
ven. dat ln de toekomst inderdaad een
redelijke veiligheid het resultaat van de
ze offers za! zijn? Wat augustus j te
zien heeft gegeven binnen het NAV'O-
kader is namelijk héél teleurstellend. Het
zou ln dit verband interessant zijn te we
ten of de NAVO-ministers vorige week
in Brussel hun militaire bevelhebbers
flink de les hebben gelezen. Want dat
was nodig. Het is nu wel duidelijk ge
worden, dat het de Russen in augustus
weinig moeite zou hebben gekost om het
NAVO-gebied binnen te marcheren. Mi
nister-president De Jong heeft ln een
brief van 8 november jl aan de kamer
zonder meer erkend dat d» invasie in
Tsjecho-Slowakije voor de NAVO inder
daad een verrassing was. En bovendien
heeft hij toegegeven, dat in de bewuste
nacht de radarapparatuur werd gestoord
en dat de leiding van de NAVO de re
geringen niet snel genoeg op de hoogte
heeft gebracht.
Bij de NAVO gaat men - of liever - ging
men - er van uit, dat een treffen
tussen oost en west niet plotseling uit de
lucht komt vailen. Aangenomen werd,
dat een conflict tussen belde blokken
pas zou ontstaan nadat sprake was van
escalatie, een steeds grotere toeneming
van de spanning, die echter toch altijd
nog genoeg tijd overliet om noodzake
lijke militaire maatregelen te nemen. Op
deze veronderstelling is bijv. het Ameri
kaanse plan ,Big lift' gebaseerd: een zo
snel mogelijk overvliegen van Ameri
kaanse strijdkrachten naar het bedreig
de Europa. Sinds augustus is evenwel
duidelijk geworden, dat een dergelijke
theorie in de praktijk niet veel kan be
tekenen. Troepen, die bij een eventueel
Europees conflict, nog uit de Verenigde
Staten moeten worden overgevlogen, zijn
in feite te laat. De
Russen hadden bij wij
ze van spreken drie
maanden geleden
West-Europa voor een
deel onder de voet
kunnen lopen, zonder dat sprake zou zijn
geweest van een onmiddellijke en door
niets vertraagde effectieve tegenactie.
Men begrijpe goed: het is niet aantoon
baar. dat de Russen een dergelijk© zet
wilden doen, maar het is wei duidelijk
dat ze een heei eind zouden zijn geko
men als ze deze manoeuvre hadden toe
gepast.
Er moet hier een belangrijke conclusie
worden getrokken: een bepaalde stra
tegische veronderstelling, waarop een
deel van de NAVO-veraediglng mede is
gebaseerd, blijkt onjuist te zijn. De situa
tie van augustus jl heeft dat aangetoond.
Maar zij heeft nog meer lessen opge
leverd. Bijvoorbeeld dat de Russen hun
operatieplan voortreffelijk hebben weten
te camoufleren onder het mom van .nor
male' manoeuvres. De feiten, zoals mi
nister-president De Jong ze onlangs min
of meer bedekt heeft toegegeven, zijn
dan ook uiterst ernstig: twee uur lang
werden de NAVO-radarschermen ge
stoord zonder dat die storing in NAVO-
kring serieus v.-erd genomen, want in
de weken en maanden daarvoor was zo'n
storing al zo vaak voorgekomen. Men
meende, dat de Sow jets ze veroorzaakten
om de manoeuvres van hun luchtmacht
te verheimelijken. In de loop van de be
wuste nacht pas werd het de mensen
aan de radarposten duidelijk, dat het dit
maal ernst pas, zij het dat de operatie
niet tegen het westen, maar tegen Tsje
cho-Slowakije was gericht. Toen eerst
werd het alarmapparaat in werking ge
steld. Een aantal hoge officieren hoorde
het nieuws eerder van de persbureaus
dan via hun eigen kanalen. In Londen
werd bovendien vorige week bekend, dat
het NAVO-hoofdkwartier ln die bewuste
nacht weinig suces had met het door
geven van de alarmberichten: er was in
jaren geen echte alarmoefening meer
gehouden en de telefoonlijsten bleken niet
meer te kloppen. De militaire top van
de NAVO had zich door de inval in
Tsjecho-Slowakije volledig laten ver-
fcaiitlijK
MIDDELBURG Tot mei 1940
was op de Balans in Middelburg
een fraai, monumentaal gebouw
te vindende St-Jorisdoelen. Na
1970 zal het er weer staan. Met
het startsein voor de bouw van
een nieuw kantoor voor diverse
rijksdiensten werd een definitie
ve stap in de richting van ver
wezenlijking van al lang klaar
liggende plannen gezet. Achter
de gereconstrueerde gevel bij
oudere Middelburgers wel be
kend zullen straks mensen
van het gewestelijk arbeidsbu
reau, de geneeskundige inspec
tie voor de volksgezondheid en
dt pharmaceutische inspectie
hun werk vinden.
Burgemeester mr J. Dr(jber sloeg
maandag niet de eerste maar do
tweede paal. Men was met de
planning op het werk een uur rnis-
gewccst en om een schadereke
ning te ontlopen ging daarom een
uur vóar het officiële tijdstip een
onofficiële eerste paal de grond
in. Niemand zag daar overigens
wal van. ,We hebben er keurig
zand over gestrooid'.verklupte ir
Scheurkogel, directeur van de af
deling nieuwbouw van rijksgebou
wendienst tijdens een bijeenkomst
ten stadhuize, na afloop van het
biirgemeesteriyfe lieikarwei.
De bouw van het complex aan de Ba
lans betekent aldus burgemeester
Drijber, het laatste stukje In de leg
kaart van het wederopbouwplan van
Middelburg, waarvan in mei 1950 de
laatste fase door de raad werd vast
gesteld. Het moet volgens de burge
meester een troost zijn voor de toe
komstige bewoners van de St-Joris
doelen dat andere ambtenaren nog
langer wachten op een betere huis
vesting. Dat zijn de mensen van de
belastingdienst voor wie in een gr(js
verleden een onderdak was gedacht
op de Rotterdamse Kaai. De burge
meester sprak de wens uit dat de
(Zie slot pag. 6 kol. 5)
MIDDELBURG Burgemeester
mr J. Drijber aan het heiblok voor
de officiëlepaal, waarop de Sint-
Jorisdoelen zullen worden her
bouwd.
(Foto PZC
Het communiqué van de NAVO-minis-
ters zegt nu, dat de .recente gebeur
tenissen hebben aangetoond dat het
voortbestaan van de alliantie meer dan
ooit nodig ls' en de Nederlandse rege
ring heeft daarvoor gisteren de eerste
rekening gepresenteerd. Maar men moet
dan toch wel verlangen dat de miljarden,
die in de NAVO worden gestoken, renda
bel zijn in die zin dat er sprake is van
een sluitende verdediging. Allerlei con
cepties over mogelijkheden en onmoge
lijkheden inzake een eventuele aanval
halen niets uit wanneer blijkt dat op een
uiterst kritiek moment niemand de even
tuele tegenstander serieus neemt. Alle
NAVO-inspanning van jaren wordt op
zo'n ogenblik tot nul gereduceerd. Bo
vendien: nu dé minister-president zelf
heeft toegegeven, dat de regeringen van
de NAVO met snel genoeg zijn ingelicht,
vraagt men zich toch wei met een bang
hart af hoe de consultatie moet verlopen
bij een geen vertraging duldend voorstel
van de militaire NAVO-leiding om kern
wapens te gebruiken. Nee, de augustus
dagen hebben er niet toe bijgedragen
om volledig vertrouwen te hebben in het
schild van de NAVO. Als politici zo zou
den hebben gefaald ais militairen heb
ben gedaan in de nacht van 20 op 21
augustus jl op zulk een essentieel punt
van hun werk, dan waren ze in een par
lement al lang naar huis gestuurd. Is dat
met de verantwoordelijke bevelhebbers
gebeurd? Er zullen hoe dan ook garan
ties moeten komen dat de gaten in het
schild worden gerepareerd. Anders kan
men het beter afschaffen.
MEXICO (AFP) In Mexico heeft
een politieagent zondagnacht een stu
dent doodgeschoten, die hij betrapte op
het schilderen van stakingsoproepen op
een muur. De agent is in hechtenis
genomen.
