HET BEJAARDENTEHUIS
MEVR. T. GAARLANDT:
VOORZIENINGEN VOOR
BEJAARDEN
.OUDERWIJS'
VAN
EN
VOOR
HAAR
HEERLIJKHEDEN VOOR DE HERFST
POGGENPOHL
KEUKENS
Zaterdag 9 november 1968
zaterdagnummer
De bejaarden van nu zijn niet meer de bejaar
den van vroegerVroeger was men oud. Nu be
jaard. Dat is een groot verschil. We hebben nu
bejaardencentra, vroeger waren het oude man
nen- en oude vrouwenhuizen. Er wordt gespro
ken over een bejaardenprobleem
Jawel.
Het aantal bejaarden neemt toe. De mens wordt
ouder. En met de ouderdom komen dc kwaaltjes.
Dan is er hulp nodig. Daarom i.s er bejaarden
zorg. Eerst aan huisunrme maaltijden, de rij
dende bibliotheek en dcrgelijlce. Daarna zal men
veelal zijn aangewezen op een bejaardentehuis.
Waar men dag en nacht op hulp kan rekenen;
waar de zorg voor het huishouden wegvalt. Me
vrouw T. Gaarlandt, landelijk consulente voor
hel bejaardenwerk van de UW vertelt over het
werk dat de UW voor de zelfstandige bejaar
den doel. en het andere verhaal vertelt iets over
.het bejaardentehuis'.
Twintig procent van het totaal aantal
bejaarden heeft nu voorzieningen nodig
waardoor zij zelfstandig kunnen blijven
wonen.
De overigen kunnen voorlopig zelfstandig
blijven wonen, zonder hulp van buiten,
mits zij weten dat ze, indien nodig, hulp
kunnen krijgen en dat ze ook weten waar
ie die hulp kunnen krijgen.'
Aldus mevrouw T. Gaarlandt, landelijk
consulente voor het bejaardenwerk van
de UVV, de stichting landelijke unie van
vrouwelijke vrijwilligers.
Zij zegt: ,De UVV is een doe-organisatie'. Zi|
wil het welzijn der gemeenschap bevorderen
door daadwerkelijke hulpverlening. En daar
om sloten ruim 9000 vrouwen zich aan bij
deze UW.- zij werden medewerkster; geen
lid, nee: medewerkster 7ij dóen iets voor
kinderen en voor hun zieke, gehandicapte of
bejaarde medemens.
Wat die bejaarden betreft, mevrouw Gaar
landt staat achter het idee dat een bejaarde
beter in eigen omgeving, tussen de eigen,
vertrouwde meubeltjes kan blijven. Met een
beetje hulp van buitenaf kan dat best. En
bovendien: ,Een enquête in Amsterdam heeft
getoond dat er nog schrikbarend veel be
jaarde mensen ergens drie hoog achter zitten
die dat bejaardentehuis eigenlijk wél nodig
hebben.'
ifenzestig
hij krijgt
- Voor de
:en breekt er een prettige tijd aan waarir
dat al z
Wat gebeurt er als iemand
wordt Hij gaat met pensioen, hij kriji
AOW, hii neeft zijn plicht gedaan. Vooi
alles kan gebeuren dat al zo lang moest ge
beuren Er is tijd voor de kinderen, er is
fijd voor de kleinkinderen, tijd voor de auto,
de tuin of een andere hobby. Voor de ander
betekent het alleen maar rust, rust en nog
eens rust.
Maar voor. iedereen geldt dat men aan
.straks' wordt herinnerd. Straks als men echt
,oud' wordt, straks als men misschien alleen
zal staan. En daarom laten veel mensen zich
inschrijven voor een bejaardentehuis. Omdat
ze bang zijn dat ze anders niet geholpen
worden als de nood aan de man komt. En
dat terwijl men tegenwoordig pas op sociale
of medische indicatie in een bejaardentehuis
kan komen.
,De bejaarde heeft over het algemeen angst
voor eenzaamheid, afhankelijkheid, financiën
en voor dementie', aldus mevrouw Gaarlandt
.Eenzaam zijn vooral die mensen die zich
niet gemakkelijk geven of die zich in gezel
schap niet kunnen aanpassen. Maar dat geldt
net zo goed voor jonge mensen.'
Medewerksters van de UVV gaan daarom op
visite, zowel bij zelfstandig wonenden als bij
bewoners van een bejaardentehuis, waar mer.
net zo goed eenzaam kan zijn, ontstellend
eenzaam.
,Er kwam niemand' heet een van de folders
van de UW, een folder met raadgevingen
voor bezoeksters.
.Afhankelijkheid, vooral van kinderen of fa
milie is een ander probleem. Financiële af
hankelijkheid speelt ook een rol mee. Veel
bejaarden weten niet dal ze misschien een
beroep op de bijstandwet kunnen doen De
oudere generatie vindt het vaak een schande,
ze beseffen niet dat het tegenwoordig
een récht is.'
,En dan dementie De angst dat ze een beet|e
kierewiet worden, dat is vaak een aanleiding
of reden om zich bij een bejaardéntehuis te
melden. Terwijl het nog niet nodig is.'
In plaatsen waar de UVV actief is zijn er
bejaardensociëteiten; ideaal is een door
lopende sociëteit aan een dienstencentrum
Een punt waar men alti|d terecht kan, voor
een bad, voor de was, voor de pedicure,
voor de kapper, voor warme maaltijden, voor
ontspanning en vooral voor contact met an
deren.
UVV-sters leggen bezoekjes af, men organi
seert uitstapjes gymnastieklessen, lezingen
enzovoort Die lezingen 'kunnen gaan over
buitenlandse reizen, maar ook over de vei
ligheid in huis, veilig verkeer, verantwoorde
voeding, sociale wetten enzovoort. Derge
lijke .voorzieningen' worden ook door andere
organisaties gedaan, maar de UW was
meestal initiatiefneemster.
Er is nog meer: tafeltje-dek-je bijvoorbeeld
Drie maal in de week rijden in vijftig afde
lingen auto's met warme maaltijden rond,
dat scheelt de bejaarde veel boodschappen
doen, en veel vermoeiend koken, of.... het
zet iemand tot eten van een goede voedzame
warme hap aan.
Er worden zangkoren door bejaarden ge
vormd, er worden culturele middagen of
avonden belegd, speciaal voor de oudere
generatie zijn er cursussen van een week op
diverse volkshogescholen, er 'worden va
kantieweken georganiseerd, toneel- en/of ca
baretclub en men bemiddelt bij huishoude
lijke hulp voor alleenstaande bejaarden. Het
is heel wat, en daarom is het zo jammer dat
veel bejaarden van de helft van deze voor
zieningen met op de hoogte zijn.
Na het tafeltje-dek-je systeem zi|n er nu ook
open eettafels.
In enkele dienstencentra en sociëteiten is men
er al mee begonnen. Hier bij het eren in niet
te grote groepen is de eerste de beste mo
gelijkheid voor contact met anderen.
Mevrouw Gaarlandt, die jarenlang provin
ciaal vertegenwoordigsler voor Zeeland is
geweest, tijdens haar Goese periode, is blij
met deze vorm van bejaardenhulp- Ze vindt
de .restaurants' ideaal: ,De mensen moeten
zich netjes aankleden, ze zien weer eens
iemand anders en ze komen er eens uit'.
Er worden speciaal voor bejaarden mode
shows gehouden en men probeert op het
ogenblik de Nederlandse confectiebedrijven
warm te maken voor aangepaste kleding: in
plaats van die lastige ritsen op de rug, een
doorknoopsluiting aan de voorkant, meer
capes voor gehandicapten enzovoort.
En dan is er een handwerkkoffer die zal
rondreizen. In die koffer zitten voorbeelden
van niet te moeilijke handwerken die toch
een leuk resultaat opleveren.
Al deze zaken, die veel aandacht en tijd van
de vrijwilligsters vragen zijn eige
niet voldoende, althans, men kan de bejaar-
genliik n
■PIHpi
den nog niet overal dit scala van voorzie
ningen aanbieden: in Nederland is deze hulp
nog niet voldoende van de grond, aldus me
vrouw Gaarlandt.
Eén van de belangrijkste dingen is volgens
haar dat ieder mens net gevoel moei hebben
nog ergens nodig te zi|n; de bejaarden moe
ten er zelf in betrokken worden.
Of zoals een bejaarde dame opmerkte: be
jaarden kunnen óók UW-ster zijn: eens bij
een ander op visite gaan, elkaar helpen.
Juist door alle hulp bi| de maaltijden, bij de
huishouding, kunnen wij de tijd daarvoor
vinden'.
Het leven in een bejaardentehuis vergt wel wat van het aanpassings
vermogen van de bejaarden. Ze moeten vaak afstand doen van hun
dierbare meubeltjes, van hun eigen' straat, hun omgeving. Ze raken
hun buren kwijt, want och, in het begin komen ze nog weieens
langs; maar later hebben zij steeds meer tijd en aandacht nodig voor
hun eigen problemen en probleempjes, en dan .vergeten' ze hun be
zoekjes aan buurvrouw en buurman wel eens.
Toch zijn ze nodig, die bejaardentehuizen. Wat is een bejaardentehuis We
ztjn een kijkje gaan nemen in het grootste bejaardentehuis van Zeeland,
,De Blaauwe Hoeve' te Hulst, dat maandag door prinses Margriet werd
geopend.
Vlak langs de weg is een hertenkamp. De herten hebben overigens gezel
schap gekregen van een paar geiten en bokken en van een paar schapen
Hier ontmoet de jeugd van Hulst, die met een dikke boterham naar het
kamp komt, de bewoners van het bejaardentehuis.
Het tehuis dat bestaat uit een paar flats (ruime kamer, slaapkamer, bad
kamer, keukentje, hal en overal veel kastruimte), een groot aantal kamers
in het pensiontehuis, een ziekenboeg voor de zieken uit het tehuis en apart
van het eigenlijke bejaardentehuis een verpleegafdeling en een afdeling
voor de demente bejaarden.
Voorzitter en pastoor-deken A. Koopmans ging er vanuit dat: Alles wat
het levensgeluk van de bejaarden kan bevorderen er moet zijn en alles wat
dal in de weg staat moet de deur uit'. En daarom heeft ,De Blaauwe Hoeve'
een park, een tuin met vijver én fontein. En daarom is er een winkeltje
waar men de gewone dagelijkse boodschapjes kan doen, en een kapsalon
waar de dames één keer per maand gratis kunnen komen voor een .knippen-
wassen-watergolven' en waar de heren twee keer in de week gratis ge
schoren kunnen worden.
Er is een pédicure die de voeten van de bejaarden eens per maand onder
handen neemt ook dót hoort bij de gewone service van het huis. Er zijn
hobbyzalen, met onder andere biljarttafels, er is een volière, er is een hana-
werkzaal van het welfarewerk
Als een bejaarde eenmaal heeft besloten eigen huis en haard op te geven
voor een bejaardentehuis, meestal omdat men niet meer tegen het huishouden
op kan, of omdat men veiligheid wil.
De nadelen van een bejaardentehuis volgens enkele bewoners: heimwee,
gemis van oude connecties en kennissen en tussen ,oude mensen te moeten
leven'
Die heimwee zal de een noodzaken terug naar de oude omgeving te gaan,
maar meestal lost zich dat na enkele maanden of soms jaren vanzelf op.
Voor iemand die zich openstelt voor nieuwe contacten is ook het tweede
punt niet van groof belang.
Erger is het voor die grote groep van uiterst kritische bejaarden die andere
beiaarden vaak ,te oud' vinden, en niet mee willen doen met het welfare-
werk, met de kaartavondjes. met de diverse verenigingen
Met de opmerking ,lk ben geen verenigingsmens' snijden zij de weg naar
contact en naar een prettiger leven in het Huis voor zichzelf af, da' geldt
zeker voor de alleenstaanden,
,We moeten de stad hier naar toe halen', zegt de directeur van de Blaauwe
Hoeve', en dus kan men in de bar een biertje drinken en eet men in de
zogenaamde .kleine restaurants'. Aanvankelijk dacht men de maaltijden op
de kamers te bezorgen, maar dit systeem (kleine groepjes) is zo in de smaak
gevallen bij de bewoners, dat claar wel geen verandering meer in zal
mmens grote zaal.... Daar is
i eventuele individu misschien
gevallen bij
komen.
In diverse bejaardentehuizen eet men in ee
net weer alle intimiteit verloren en gaat
weer teveel in de massa op
Bejaardentehuizen zijn nodig.
Deken Koopmans zegt dat er ontstellend weinig naastenliefde is van de
kinderen ten opzichte van de ouders. Daarom raadt hij ook niemand aan
in te gaan wonen bij kinderen Beter is een bejaardentehuis waar men de
kinderen kan ontvangen en vanwaar men eens af en toe ergens kan gaan
logeren; dan zijn de verhoudingen veel beter
Een bejaardentehuis betekent het eindpunt.
De bewoners komen vaak in contact met de dood, met een uitvaart, met een
begrafenis. Deken Koopmans zegt ervan: ,De bejaarden Zijn vrij vertrouwd
met de dood, voor hen is het niet meer iets schrikwekkends. Bovendien merkt
men zo weinig van een sterfgeval in huis'.
In ieder geval is het bejaardentehuis nog een tehuis.
Hef heeft een plaatsje dat helemaal van de bejaarde zelf is, hel biedt hem
zekerheid en veiligheid. En als men ziek wordt, gaat men naar de zieken
boeg, de verbinding tussen huis en verpleegafdeling. Daar worden de chro
nisch zieken van het huis verpleegd.
In eigen huis
In vertrouwde omgeving.
,De Blaauwe Hoeve' is het eerste bejaardentehuis in Zeeland die deze unieke
regeling kent.
Een bejaardencentrum dat in de eerste plaats een tehuis is
BOEKBESPREKING
Sinds kort is er ook een blad voor bejaar
den: ofwel een veertiendaagse uitgave voor
de oudere generaties, zoals het opschrift
boven de naam .Ouderwijs' zegt.
Harriet Freezer, hoofdredactrice van het
blad heeft mensen als Annie M. G. Schmidt,
Hedy d'Ancona, Clare Lennart, Wim lbo,
A. Koolhaas, Teun de Vries voor haar blad
ingeschakeld. In de stichting Ouderwijs is
ook de UVV vertegenwoordigd. Het blad
onderscheidt zich van andere door de spe
cifieke informatie voor bejaarden, zoals
pensioenvoorbereiding, inkomstenvraag
stukken, tijdbestedingsmogelijkheden en
dergelijke. Verder zijn er rubrieken jong-
oud, vroeger en nu, gesprekken met popu
laire bejaarden (zoals in het eerste nummer
Dr. Willem Drees), een radio- en televisie
rubriek, er is een sociale rubriek, een kunst
rubriek en een modehoekje. Tenslotte zorgt
Dr. Lastpost voor een gezellige puzzel
rubriek Misschien een leuk idee om oma
of opa met Sinterklaas met een abonnement
te verrassen
HAZELN00TDIP
bls-
Een .dip' (pikant smeerseltje, dat opge.dipt' wordt met zi
cuitjes of pommes chips) is altijd een gezellig hapje bij
genaam, informeel borreltje. De recepten, zoals ook het volgende,
zijn dikwijls van Amerikaanse origine. Hak of maal 200 gr. zoute
hazelnoten, doe ze in een mengbeker, tezamen met 250 gr. kwark
en ca. 2 dl melk. Zet de handmixer erin en klop dit tot een
soepele, samenhangende massa. Schep deze in een schaaltje en
zet dit een uurtje in de koelkast alvorens net op tafel te brengen.
GEGRATINEERDE KRAB
ADVERTENTIE
Gebruik hiervoor krab uit blik of wat absoluut fijner is. maar
ook duurder diepvrleskrab. Maak een saus door 30 gr. boter te
smelten, er 30 gr bloem door te roeren tot een dik papje en van
het vuur af vervolgens 4 dl hete melk Zet de pan weer op het
vuur en roer het mengsel tot een gladde saus. Roer hierdoor enkele
theelepeltjes mosterd en een flinke eetlepel geraspte kaas Bedek
de bodem van ca. 6 vuurvaste schaaltjes of schelpen met een
laagje saus Leg daarop de goed uit elkaar gehaalde krab (u hebt
ongeveer 400 gr. nodig) op wat in plakjes gesneden, even in wat -
boter gefruite champignons en daerop weer saus. Zet de schelpen oALAL/fc ALlVlA
of schaaltjes in een goed voorverwarmde, tamelijk hete ovp"
laat ze zo ca. 10 minuten gratineren.
met wat kaneel en een schijfje citroen (met schil) Leg dan In de
wijn ca. 300 gr. druiven en laat die zachtjes ca. 5 minuten koken.
Neem de druiven uit de pan en leg ze bij de peren Los dan In
het achtergebleven kookvocht ca. 15 gr. gelatine op en giet dit
over peren en druiven. Laat het geheel koud worden (U kunt het
stoofvocht ook binden met maïzena, maar dan blijft de kleur niet
zo mooi). Heerlijk als nagerecht (b v. met slagroom en wafeltjes)
of als compote bij een wiTd-gerecht.
AARDAPPELPANNEKOEKJES
In de oorlog maakten we de vreemdste dingen van aardappelen,
ook een soort pannekoekjes De herinneringen daaraan zijn niet
zo aangenaam en daarom hebben we ze zo gauw mogelijk vergeten
Maar een echt goed aardappelpannekoekje kan bijzonder lekker zijn.
Laten we het eens op deze manier proberen en u vergeet alle
oorlogsbaksels. Wrijf drie grote gekookte aardappelen fijn en ver
meng ze met een scheutje warme melk. twee lepels bloem, vier
losgeklopte eieren en een scheutje room tot u een mooie, soepele
en gladde massa hebt. Bak hiervan platte koekjes in hete boter
Uitstekend geschikt voor een .snelle' warme maaltijd, als u er
uitgebakken blokjes spek bij geeft en sla
Breng een halve liter rode (land) wijn aan de kook met 150 gr
suiker. Draal het vuur laag en leg In de wijn 1 handperen, geschild,
in tweeën gesneden en ontdaan van het klokhuis. Laat ze In de
wijn heel zachtjes koken tol ze glazig en zacht zijn. Neem ze uit
-.e pan. leg ze In een schaal Breng ris wijn opnieuw aan de kook
Neem van een kwart liter mayonaise het grootste deel af en ver
meng dit met een lepel mosterd, een lepel heel fijn gehakte augurk
jes. een theelepel kapertjes, wat gehakte peterselie en een lepelde
ansjovispasta (uit een tube). Maak een selder^knol schoon en ver
deel deze in dunne lucifertjes. Voeg daar aan toe ca 10 fijngehakte
noten. Maak dit aan met de kruidenmayonaise en schep dit mengsel
op een schaal Leg er gewassen en goed uitgelekte slablaadjes
omheen en besprenkel die met de achtergehouden .neutrale
mayonaise Leg op de slablaadjes stukjes grapefruit en enkele
halve noten
Drie weken geleden werd np deze
pagina geschreven over de huisi rouic.
Óp diezelfde pagina voor de vrouw zei
mevrouw J. E. Kakebeeke-Mosselmans
,Laten de vrouwen eens éénjiurtje per
kan er pas over meepraten als je zelf
twee, drie dreumesen om je heen hebt',
maar ook een goede raad. En die laten
we hier volgen. Jedereen kent men
sen met kinderen in dezelfde leeftijd.
Maak met hen een afspraak dat men
de kinderen onderling voor één of I wee
uur uitbesteedt. Dan zal men misschien
één keer in de week het dubbele aan
tal kinderen onder de hoede moeten
nemen, maar andere dagen is er don
ook rust en wéét de móeder dat haar
kind veilig is'.
Er was ook een reactie van het ac
tie-comité uit. Vlissingen dat ijvert voor
een kinderspeelzaal. Hetzelfde idee,
maar dan in het groot. Men wil voor
die groep kinderen echte speelruimte en
deskundige begeleiding. Voor de best
wil van de moeder, maar vooral voor
de bestwil van het kind.
Het wordt, winter, maar vooral: het
wordt sinterklaas, het wordt weer pak-
jestijd. Nog een paar suggesties voor
de goedheilig man. Brede ronde gespen
altijd in'trek bij tieners, tioenners,
maar waarom niet voor de bij-de-vijf-
tigers om een iurk van vorig jaar
een modern accentje te geren. Voor
datzelfde doel: aardige sjaals, witte
kraagjes en manchetten en kettingen,
hele reeksen lange kettingen. Ze wor
den met. wel liefst vijf tegelijk op een
effen jurk gedragen.
Voor de vaders is hef veel moeilij
ker- de enige radicale oplossing is: een
oude das die stilletjes aan niet meer
wordt gedragen, een sopje of een verfje
te geven; de goeie man weet niet waf.
hij ziet. Voor zonen of broers gaat dat
meestal niet op, die kennen hun nog
niet zo talrijke dassen te goed.
Schoonheidsmiddelen zijn er voor ie
dereen. Een verrukkelijke bron voor
cadeautjeswant er is vast wel een
lotioneen crème of een gnder won-
dermiddeltje uit zo'n fraaie tube ge
schikt. voor een surprise. En de pre
en aftershaves zijn met op de vingers
van één hand te tellen.
Zonen en dochters die niet vaak ge
noeg schrijven kan sinterklaas tenslot
te met postzegels verrassen.
Na alle boetieken, boutiques, win
keltjes en gezelligheidsshops' (hoe ko
men ze erbij) heeft Heemstede dan nu
een boektiek. Een boekhandelaar en een
weefster brachten in een ruimte een
unieke collectie uitgaven op het gebied,
van allerlei handwerken samen. Daar
naast staan er diverse kleinere weef-
apparat.en, documentatiemateriaal en
een sortering van handwee]garens, -ge
touwen en -benodigdheden.
Schotland vaart wel bij een rage
onder Europese vrouwen voor mini-
kilts. Een vooraanstaand Schots mode
huis maakte bekend dat men uit Wesf-
Duitsland een order ontvangen had voor
10.000 Schotse rokjes, maar dan een
stuk boven de knie mini-kilts dus. De
firma heeft al vijf ton de deur uitge
daan naar Frankrijk en nog eens vier
ton naar Zwitserland.
Het wordt weer de tijd van de stamp
potten, van de erwtensoepvan de war
me rookworst. En e*n mevrouw uit
Goes vond dat het tijd werd dat de.
huisvrouwen eens smakelijke stamppot
ging maken: de groente niet te lang
koken, het deksel op de pan houden
(voor de vitaminenhet groentehat
door de stamppot mengen 'ook voor
die vitamientjes) en de groente met
te fijn hakken. En dan tenslotte: krui
den door de stamppot, in goede kook
boeken staat wel een lijstje van zo
genaamde goede combinaties. Als dia
stamppot nu nog niet goed wordt
Da naaikransjes bestaan niet meer
zegt men. Wat dan wel de .naaivere-
mging' tsT Een organisatie die voor
Sint-Nicolaas of Kerstmis pakketjes
met huishoudtextiél maakt. De pakjes
worden via gezinsverzorgsters, diaco
nieën, kruisverenigingen, Leger des heils
en dergelijke instellingen gebracht, daar
waar ze nodig zijn. De naam stamt
uit vroeger periode, want veel naeai-
werk is er niet meer bij. maar men
blijft actief met de pakjesdienst
De griep zit weer in de lucht. Daar
om tijd voor levertraan, vitamine c,
maar vooral voor frisse lucht, m huis.
Niets ongezonder dan uit een warme,
maar vooral bedompte kamer in de
koude vrieslucht. Eén open jas en me
neertje griep heeft weer een klant. Zegt
de dokter. Opgepast dus.
Alle Londense dames die willen ver
mageren kunnen terecht in de sand
wichbar van Robert Jacksan en co.
ltd. Daar worden speciale sandwiches
geserveerd voor men-sen dte aan de
lijn doen. Het blad Hotel Revue heeft
bij Robert in de keuken gegluurd én
weet te melden dat het brood voor de
sandwiches gebakken wordt uit soja
meel. melkeiwit en tarwekorrel, een
samenstelling die meer eiwit doch aan
zienlijk minder koolhydraten bevat dan
normaal brood. Het beleg van de sand
wiches is, uiteraard, magertjes.
(ADVERTENTIE)
bezoekt onze showroom -
LOUWERSE
DEPRIESTER N.V.
BredaCroglcWk S3. Tel(016 00) - 2 37 iA
Middelburg: Vtissingse Smo-1 16-18.
Telefoon (011 80) - 50 55