TSJECHO-SLOWAKIJE TEN
PROOI AAN DE ANGST
Geen enthousiasme voor Humphrey
,Het volk is kapot, verslagen, apathisch'
Enige zekerheid:
Russen kunnen doen
wat ze willen
Europese commissie
bestudeert nieuw
plan voor landbouw
Slik de
pijn weg.
TSJECHOSLOWAAKSE ACADEMICI
IN NEDERLAND AAN DE SLAG
WINSTDELENDE POLISSEN
Transavia gaat
op Biafra vliegen
Brand in Brits
oorlogsmuseum
BROERTJE EN
ZUSJE IN PUT
VERDRONKEN
VERDER GAAN
ZONDER
FRANKRIJK'
Campagne gefaald
DINSDAG 15 OKTOBER 1968
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
HILVERSUM (GPD) ,In het westen is het voorgesteld alsof
de Tsjechoslowaken zich bij de situatie hebben neergelegd. Het is
echter geen berusting, maar angst. Tsjecho-Slowakije is doodsbe
nauwd voor wat er nog kan gebeuren. De enige zekerheid die de
Tsjechen hebben is dat de Russen kunnen doen wat zij willen. Het
volk is kapot, verslagen, apathisch. In Tsjecho-Slowakije heerst de
volslagen bezetting. Praag is weer een kale, stinkende, stoffige
stad. De tintelende sfeer, die we er voor de inval aantroffen, is
verdwenen'. Dit is het relaas van intens geschokte ooggetuigen
een in Nederland woonachtig Tsjechoslowaaks-Nederlands echt
paar, dat dezer dagen van een bezoek aan Praag terugkeerde.
dat het aan Polen grenst Er is
een opvallend groot aantal aanvra-
willen niets liever dan een oceaan
tussen hun bezette geboorteland ei
het nieuwe vaderland. ,een Rode-
Zee'. De achtergebleven Tsjechoslo
waken ondergaan de reactie op de
liberalisatie. .De terugslag zal zo
hevig zijn, dat er sprake zal zijn
van toestanden van ver voor Novot-
ny'. overigens een naqm. die zelfs
nu niet (meer) wordt gehoord. .Tij
dens de liberalisatie zijn 35.000 po
litieke gevangenen vrijgelaten In
eens doken mensen op, die jaren ge- i
leden zijn opgepakt, soms alleen
maar omdat ze in een kerkkoor had-
d je elooflflk -r
echt waar'. Er zullen weer celdeu
ren opengaan voor hen.
vader vertelt, een man van in de 70.'
.Hij hectt in de tweede wereldoor
log met de Russen meegevochten te
gen de Duitsers Hij herkende ze
met meer De emotionele banden tus
sen Rusland en Tsjecho-Slowakije
moeten niet worden onderschat'.
En hij vult aan- Het meest beang
stigende van de situatie is wel de
zelfverzekerdheid van de Russen, de
arrogante zelfverzekerdheid dat zij
de absolute waarheid verkondigen.
Kinderen
Nor kort voor de invasie waren zij
er ook al geweest. Z<' «jn uit
rustheld teruggegaan toen elk levens
teken van familie uitbleef. Redelijk
contact van hieruit is onmogelijk.
Als je schrijft moet je een code ge
bruiken bijvoorbeeld etymologisch
woordonboek :<N ik mini broer be
doel - omdat de post wordt geopend.
Opbellen Is ook een hachelijke zaak.
want de telefoon is afgetapt'.
Hij vertelt van de reis: .Ik dacht
dat ik behoorlijk voorbereid was.
Wat zou me kunnen gebeuren' Ik
maakte me alleen zorgen over een
eventuele schade-afwikkeling als ik
tegen een Russische tank zou rijden.
Maar nog geen twee dagen nadat
we de Tsjechoslowaakse grens over
waren was ik serieus bang. Ik werd
heei waakzaam. Ik keek voortdurend
in mijn achteruitkijkspiegel'. Wat hij
als kind nog niet zo diepgaand had
ervaren werd hem als volwassene in
al zijn verschrikkelijkheid duidelijk:
de bezetting. Er heerste een mas
sale ontreddering, een bijna panische
angst. "Typerend is ook dat we maar
twee andere Nederlandse wagens en
een enkele Oostenrijker en Frans
man hebben gezien, geen enkele
Bulgaar of PooL Acht weken geleden
wemelde het van de buitenlanders.
Het Is een Kafka-achtige toestand.
.Het proces1 blijkt niet voor niets in
Tsjecho-Slowakije geschreven'.
Patrouilles
de tanks uit de
grote
Blijkt bitter weinig uit te maken.
,We hebben in Praag drie Russische
kampementen gezien, waarvan twee
pal in het centrum. In één ervan
telden we 65 pantserwagens. Over
dag rifden de Russen ln minder op
vallende wagens door de stad. en
's nachts patrouilleren zij openlijk,
in die pantserwagens, of met honden.'
In de grenskantoren doen de Tsjecho
slowaken nog wel hun werk. maar de
Sowjets kijken over de schouders
mee. Er lopen Russische soldaten
rond. die bewapend zijn alsof ze naar
het front moeten De bezetting heeft
een van hieruit nauwelijks te om
vatten persoonlijk leed veroorzaakt.
,We ontmoetten een goede vriend
van ons, werkelijk een groot geleerde.
Hij kon geen zinnig woord meer uit
brengen...'
Of de geschiedenis van de brief, In
al zijn simpelheid tekenend is voor
de tragiek. .Een buurjongen van on
ze familie in Pruag huil een Bul-
Knar* vriendinnetje van een jaar of
achttien. Toen de Kussen het land
binnenvielen was zij in Praag. De
volgende dag was ze verdwenen. In
een achtergelaten briefje stond, dat
zij haar vriend niet meer onder ogen
durfde Ie komen, tiaar leven was
kapot, Het prgste voor haar was.
dal zij met deze afschuwelijke er
varingen naar huis terugging, waar
zij niets daarover zou kunnen of mo
gen zeggen'.
De vrouw vertelt van een arts die
met zijn gezin en maar vijftien dol-
lar op zak naar het buitenland Is
gevlucht Zijn familie durft niet naar
diens huis te gaan om wat dan ook
op te halen, doodsbenauwd te worden
gezien en aangeklaagd als helper'
van contra-revolutionairen. Het huis
wordt waarschijnlijk geconfisqueerd
om de door de bezetter aangerichte
schade te betalen Die familie wordt
regelmatig door de geheime politie
opgebeld, ogenschijnlijk zonder enige
reden, of het moet een zenuwslopen
de actie zijn. Het verrand, de colla
boratie, waarvan Tsjecho-Slowaktje
de eerste dagen na de Inval vrij Is
geweest steekt nu de kop op. Met
net vorderen van de normalisatie,
krijgen de pro-Russen meer zelfver
trouwen.
toond'. En Husak de Slowaakse par
tijleider? .Een collaborateur, die van
i ei ii platte feiminoio-
gie heeft gebruikt, die de Russen
veel te gauw teveel is tegemoetge--
komen'.
Hij als man van de praktijk: stel je
eras de frustratie van de kinderen
voor. Ze hebben steeds geleerd dat
R-'sland het mooiste land van de
wereld is. Rusland...ohlih'. Nii vinden,
z de Russen stom. Ze zien tanks
door een vijver rijden. Waarom niet
gewoon over de weg er 0111 heen
De denkwereld van de kinderen is
een chaos'.
Of ligt het ontzettende van de toe
stand het duidelijkst in haar woor
den besloten als zij over haar groot-
nen doen wat zij willen... Hij: Tot
ver in Duitsland bleef ik op mijn
qui vive.. Toen we de Nederlandse
grens overgingen stuitten wc toe
vallig op een colonne pantserwagens.
Zij begon te huilen' Waar het echt
paar woont is nogal wat militair
verkeer Elke jeep, tank. herinnert
aan het land bezijden de Moldau.
dat nu een Russisch kampement is.
Verzet i
ADV BRT BNTIEi
Van verzet is onder deze omstandig
heden geen sprake. .De enige vorm
van passief verzet is dat sommige
kranten naast het eigen (gecensu
reerde) nieuws zonder enig conn
taar Tass-berichten afdrukken,
belachelijk zijn voor iedereen
met de toestand op de hoogte is'.
Het verzet van de eerste dagen Is
gepleegd door studenten en jonge
arbeiders. ,De ouderen hebben zich
afzijdig gehouden'.
Ik laat het boekje zien, dat de Rus
sische ambassade in Den Haag on
gevraagd heeft toegestuurd: over de
gebeurtenissen in Tsjecho-Slowakije'.
Bij het bekijken van de foto's barst
hij uit: ,ze hebben jongeren met
het geweer in de rug gedwongen
met bloemen op de tanks te klim
men of met een Russische vlag tt
zwaaien'. In Praag doet hardnekkig!
het verhaal, steeds in dezelfde be- i
woordingen, de ronde, dat Russische]
soldaten, die sympathie met de Tsje
choslowaken toonden, zijn geëxecu
teerd.
Zuiveringen
,Er zijn grote zuiveringen op komst.
Bij radio en pers zijn al de nodige
mensen vervangen. De Russische ge
heime politie stuurt agenten. Zij ne
men hun gezinnen mee...' Hetgeen
even tekenend voor de .tijdelijke' be
zetting is, als de onderkomens die
de Russen in de bossen rond Praag
graven. .Onder de liberalisatie zijn
nog teveel functionarissen uit de No-
votny-school gehandhaafd. Een voor
beeld? De stalinistische directeur
van een belangrijk instituut werd
ontslagen. Dat wil zeggen, hij werd
adjunct-directeur. Zijn opvolger
woonde honderden kilometers van
Praag vandaan en had dus niets in
te brengen'.
Buitenland l
Met het overschrijden van de grens
is de angst niet van de Tsjechoslowa
ken geweken. .Ik ben bang*. Er ge
beuren rond Tsjechoslowaken in Ne
derland soms vreemde, onbehaaglijk
stemmende dingen.
Er zijn vluchtelingen die zich pas
veilig voelen als zij van het Euro
pese vasteland af zijn. .We kennen
vandaag voordeel;
volle maantjes
300 gram van 85 voor 75
Eisenhower 78
WASHINGTON (AP) Dwight D.
Eisenhower is maandag 78 jaar gewor
den. President Johnson heeft deze week
uitgeroepen tot ,de week van Amerika'
>aluut aan Eisenhower'.
De artsen van het Walter Reed zieken
huis deelden mee dat Eisenhower maan
dag in zyn kamer de eerste stappen
hééft gemaakt, sinds hij in het ziexen-
huis werd opgenomen.
NA BEZETTING NIET TERUG NAAR HUIS
A 1 ")0 -en zorSt ook voor huisvesting, stu-
/\1 LL mensen san die- en werkmateriaal en financiële mid-
II [delen. Acht Tsjechen, die zich hadden
WPVk crpho npn iaangemeld, zijn inmiddels naar hun land;
vv^irk. guiuipiAi [teruggegaan, twee vertrokken naar|
TST-.ST tt */-. /atvttsx oj i West-Duitsland om daar hun geluk te
DitiN HAAL* AINU) binds de beproeven. 1-1 mensen zijn geplaatst via
inval in Tsjecho-Slowakije hebben.Jg ÏÏSÏÏ&S
tenminste 22 academici uit dat se. een computerspecialist, een inter-
nist. een gynaecologe, een jurist en een
land in Nederland een passende psycholoog
werkkring gevonden. Zij behoren
tot de academici, die zich op het
tijdstip van de bezetting van hun
land als toerist of als congres
ganger in Nederland of in het bui
tenland bevonden en die al
thans voorlopig niet naar hun
moederland willen of kunnen te
rugkeren.
De bemiddeling vraagt in het alge
meen veel tijd, omdat de mensen,
zich hebben aangemeld, vaak niet al
le vereiste papieren bij zich hebben
en ook omdat de academische oplei
ding, die zij in Tsjecho-Slowakije
hebben genoten, vaak moeilijk is te
vergelijken met die in Nederland.
De huisvesting is een zaak, die aparte
problemen meebrengt: veel Tsjechen
moeten gemeubileerd kamers huren, om
dat hun huisraad in hun moederland ts
achtergebleven. Het inter-universitair
hulpcomité heeft tot nu toe ongeveer
tl2.000 bijeen gebracht, daarmee wor-
46 van hen hebben zich aangemeld bijj<jen <je kosten bestreden, die bijvoor-'
het inter-universair comité voor in Ne- beeld voortvloeien uit het maken van
derland gestrande Tsjechoslowaakse sollicitatiereizen, de aanschaf van stu-
academicl. dat eind augustus werd op-1 diemateriaal en instrumentarium, het
gericht. Volgens de secretaris-penning- laten overkomen van gezinsleden uit het
mwetor won hor onmir* m»- i Th buitenland en in gevallen van ziekte.
meester van het comité.
Vondracek uit Den Haag. die uit Tsje
chische ouders is geboren, komt zich Voor noodgevallen kan men zoals be-
r.vrijwel iedere dag nog een Tsjechisch kend een beroep doen op de algemene
iemand die uit Zwitserland, dat be-academicus bij het comité aanmelden bijstandswet. Het comité wil alle Tsje-
weert .vol' te zijn, naar Zweden kan. i Het comité tracht te bemiddelen bij het schoslowaakse academici zo spoedig mo
maar daar enorm tegenop ziet, om- verkrijgen van een passende werkkring, gelijk aan het werk helpen, zodat ze
I niet langer voor de eerste levensbehoef-
ten een beroep hoeven te doen op hulp-j
f ADVERTENTIE)
verlenende instanties.
Dubcek
De portretten van Dubcek. Svoboda
en Ccrnik in de etalages zijn vnn-
jJJf? "c dag nog de sterkste bnn-
ti! d.e onderdrukte liberalisa-
Duwek heeft zijn populariteit
goeddeels verspeeld Een grote groep
isjeeno-Slowaken. vooral ouderen,
«f M altijd al sceptisch opge
steld tegenover hem, gezien de er-
^anngen in het verleden Hij heeft
een geweldige dreun nodig gehad om
mens te worden. Voor Svoboda be-
hfr», D0A8leeds g'°ot respect. Hij
"wil zich het onverzettelykst ge-
(ADVERTENTIE i
Een polls van CONCORDIA vergroot Uw verzekerd kapitaal
door de jaarlij'kse winstuitkering. U vormt zo een extra reserve,
zonder premieverhoging. Vraag vrijblijvend inlichtingen bij
CONCORDIA Coöp. Levensverzekering Mij u.a.
Oudenoord - Utrecht - Telefoon (030) 1 65 91
MEER DAN F 1.200.000.000.- VERZEKERD KAPITAAL.
SCHIPHOL (ANP) .Met haar eigen
i DC-6 machine, de PH-TRA, die daar
mee tevens een lang en voorspoedig
leven gaat afsluiten, en met twee DC-
II5 toestellen vin Loftleidir uit IJsland,
gaat Nederlands tweede chartermaat
schappij. Transavia, zes weken lang
Op de verkeersruit Oudenrijn in
Utrecht is maandagmiddag om
streeks oén uur een 'ernstige stag
natie ontstaan tengevolge van een
ongeluk. De tt-jarige chauffeur
R. Kalf uit Purmerend reed met
zijn t8-tons trekker met aan
hangwagen in de berm, waardoor
tien vaten met zwaveldioxide
over de weg rolden.
Zwaveldioxyde le dodelijk als het.
zich met de buitenlucht verbindt.
De hevig geschrokken chauffeur,
die 's ochtends uit Amsterdam
was vertrokken en op weg was
de gezagvoerder, J. Louter,
had meteen na het ongeluk de
motor van zijn vrachtwagencom
binatie afgezet en de rijbaan ge
markeerd. Pas om vier uur was
de auto weer op de weg gezet en
opnieuw geladen en was de stag
natie opgeheven.
Mansholt-kolchozen voor Europa
(Van onze correspondent)
LONDEN De brand in het im
periale oorlogsmuseum, een groot
Victoriaans gebouw in Zuid-Lon-
den, is door twee brandbommen
veroorzaakt. Een Londens persbu
reau kreeg een anoniem telefoon
tje van iemand, die zei de leider j
van een groep studenten te zijn,
die de brand zou hebben aange
stoken.
Een van de bommen werd door eer
raam op de gelijkvloerse verdieping
naar binnen geworpen en een ander on-|
der de koepel waar zich de bibliotheek!
bevindt, geplaatst.
Hoewel het er op een gegeven moment
op leek dat het gehele gebouw in vlam
men zou opgaan, bleek de schade erg
mee te vallen. Historische documenten
bleven gespaard, rnaur de bibliotheek
en leeszaal liepen vrij ernstige schade
op. Jaargangen van dag- en weekbla
den uit de eerste wereldoorlog en een
kleine honderd boeken werden bescha
digd. Het schijnt niet nodig te zijn dat
de door de hitte gebarsten koepel wordt
ste boekenverzamelingen in een" niet
door de brand getroffen deel van het
gebouw. De onvervangbare collectie
films en de kunstverzameling welke
meer dan 9.000 werken van bekende
schilders en tekenaars omvat ontsnap
te aan de vlammen. Gedurende de oor
log heeft de Britse regering officiële
oorlogskunstenaars in dienst gehad,
onder wie Henry Moore, wiens beroem
de schuilkeldertekeningen zich in het
bevinden.
LEEUWARDEN (GPD) In de Wor-
kumerwaard zijn woensdagmorgen twee
kleine kinderen door verdrinkingsdood
om het leven gekomen. Het zijn een
broertje en een zusje, de vierjarige Ri-
charda Hofman en de driejarige Docde,
kinderen van de aan de SI ink wei wo
nende 32-jarige veehouder D. Hofman.
Het gezin is door dit droeve ongeval in
een slag kinderloos geworden. De vader
ledicatnenten en
naar de hongerende bevolking
fra te brencgen.
i ru I £at achter een kuilbult, waar ongeveer
1.30 meter water stond.
REVOLUTIE IN
STRUCTUUR VAN
LANDBOUW IN
WEST-EUROPA
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De voltallige Euro
pese Commissie zal zich de eerst
komende weken bezig houden metj
het nieuwe plan van dr Mansholt
voor de structuur van de Europe
se landbouw. Het document is uit
gewerkt door het directoraat-ge
neraal van de landbouw van de
Europese commissie. De grote lij
nen van dr Mansholts plannen zijn
bekend: vergroting van de land
bouwbedrijven, verkleining dus
van het aantal ondernemers en
opvoering van de produktiviteit,
die het mogelijk zal maken de prij
zen te handhaven en de landbou-
Rapport Van der Stoel:
PARIJS (ANP) Na het duidelijke
Franse veto tegen Engeland in de laat
ste EEG-ministerraad in Brussel, moe
ten wjj in Europa voorlopig maar voort
zonder Frankrijk. Dat is de duidelijke
teneur van een rapport dat de Neder
landse socialist mr M van der Stoel
heeft voorbereid voor het parlement van
de Westeuropese unie. Zijn rapport ge
maakt namens de politieke commissie
van het parlement, komt vandaag in
Parijs ln bespreking.
Het parlement moet zich dinsdag ook
uitspreken over dé bij het rapport be
horende resolutie. Daarin wordt een be
roep gedaan op die regeringen van
EEG-landen die het EEG-lidmaatschap
hebben aangevraagd om een politieke
conferentie bijeen te roepen. Voornaam
ste doel van die conferentie moet zijn.
geïnstitutionaliseerde samenwerking te
creëren voor de buitenlandse betrekkin
gen, de defensie en technologie.
iwers een behoorlijk bestaan te
verzekeren.
Het probleem van de vergroting van de
landbouwbedrijven is natuurlijk uiterst
gecompliceerd en het stuit in vele lan
den. waar de particuliere bedrijven een
traditionele rol spelen, zoals in Frank
rijk en in Duitsland, op verzet. Men
ziet daar in de grote gemechaniseerde
landbouwbedrijven een soort Mansholt-
kolchozen, een socialisatie, waarbij de
kleine boeren zich moeten aansluiten
willen zij niet worden uitgesloten van
staatssteun. Rondom 1980 zouden die
grote bedrijven ongeveer 2/3 van de
landbouwproduktie bevatten.
Meer subsidie
Dr Mansholt meent dat de overheids
subsidie aan de landbouw daartoe
aunzienlyk zouden moeten worden
opgevoerd. Gedurende 10 jaar zon
den er zeker tussen de 3 en 5 mil
jard dollar per jaar aan moeten wor
den gespendeerd. De lidstaten zullen
voor iets dergelijks waarschijnlijk
alleen maar belangstelling hebben
wanneer tegelijkertijd de bedragen die
via de steun voor de markten van
landbouwprodukten gegeven worden,
verminderd kunnen worden.
Men veronderstelt dat dr Mansholt in
dat opzicht een zeker tegenwicht in
het vooruitzicht zou kunnen stellen.
Daarvoor zouden drie factoren moeten
•orden ingeschakeld handhaven van
landbouwprijzen op
veau of eventueel veria,
van het opheffen van 1
en onttrekken aan de landbouw van
bepaalde gebieden in Europa, die dan
als een soort natuurparken bewaard
zouden blijven. In een interview met
.Der Spiegel' van deze week. spreekt
dr Mansholt in dat verband van .miljoe
nen hectaren landbouwgrond'.
In dat interview geeft de vice-voorzit-
ter van de commissie van het klein-
Europa ook schoorvoetend toe, dat de
landbouwpolitiek van de EEG tot nu
toe geen succes is geworden (.schip
breuk heeft geleden gaat me te ver,
maar het vernietigen van zo grote hoe
veelheden overproduktie stemt tot na
denken' en .Wat het succes van de prij-
zensteun voor melk, graan en suiker
betreft, wij hadden de boter beter di
rect in zee kunnen werpen').
Het nieuwe grote plan, dat waarschijn
lijk eerst in november volledig bekend
zal worden en ter advies aan het Euro
pese parlement zal worden gezonden, is
wanneer men afgaat op wat tot nu toe
erover is gepubliceerd, een revolutie in
de structuur van de Europese landbouw.
Of de verwezenlijking ervan echter ooit
mogelijk zal zijn blijft voorlopig een
vraag.
PTT-KANTOORHOUDER
VERDUISTERDE 10 MILLE
DEN HAAG (ANP) De postale re
cherche heeft vorige week de 57-jarige
H. J. R.. kantoorhouder van het post-
i kantoor le Bleïswijk, aangehouden op
verdenking van verduistering in dienst-
j betrekking van ongeveer 10.000,-.
R-. die vrijdag is voorgeleid voor de
officier van justitie te Rotterdam, heeft
een gedeeltelijke bekentenis afgelegd.
De postale recherche zet het onderzoek
voort.
(Van onze correspondent in Washington)
Pie verkiezingscampagne van vice-president
Humphrey heeft iets van een smeulend
vuur, dal goen vlam wil vatten. De menigten die
hij op de been brengt zijn kleiner dan die van
Richard Nixon, hun enthousiasme is gering, de
dagbladen brengen routinestukjes over zijn toe
spraken en zelden hebben ze iets nieuws te be
richten. De redenen zijn even voor-de-hand-lig
gend als ongrijpbaar
Humphrey is geen onaantrekkelijke kandidaat.
Hij is energiek, v-iendelijk. open snel bewogen,
en hij heeft een aantrekkelijke maniei /an doen
die misschien iets te maken heeft met zijn men
selijkheid. Daar staat tegenover aat hij datgene
mist wat John Kennedy wél had, en dat zich
misschien het best laat omschrijven als iets dat
de nieuwsgierigheid opwekt. Er is niets opzien
barends aan deze kandidaat, die zijn carrière be
gon ais de zoon van een drogist. Als hij één
gebrek heeft dan is het dat hij geneigd is te
lang en te onsamenhangend in zijn redes te im
proviseren. Hij kan een menigte goed tot een
climax van npplaus brengen, om zo'n ogenblik
van enthousiasme dan weer weg te laten ebben
met een vloed van woorden, die de aandacht
niet vasthoudt.
^Oppervlakkig wordt het falen van Hum-
phrey's campagne toegeschreven aan de
Amerikaanse debacle La Vietnam. Dit is juist.
maar de Vietnam-kwestie is een fragment van
een grotere problematiek die de Verenigde Sta
ten beheerst. Wan het uitzichtloze Vietnam-be-
leid heeft het Amerika, dat nog nooit een oorlog
heeft verloren, en dat niet gewend is met han-
vestigde democratische beleid, en het lag voor ten schot houdt, het symbool geworden van het
r de hand om gebruik te maken van het beleid dat een rampzalige oorlog voert.
gende pootjes op een eenmaal ingeslagen koers om geen victorie 2
machtige nationale partijapparaat dat McCar
thy en Kennedy nu juist gemeden hadden. Hum
phrey's benoeming tot partijkandidaat was öaar-
dat 1
terug te keren, in een gezagsvacuüm en een pres-
tigecrisis geplnatst. waarin ook de demonstra
ties tegen de regering, het toenemende stu
dentenprotest en het opkomende militante na
tionalisme van de negers onvermijdelijk werden
Al deze facetten hebben indirect met elkaar
te maken: ze zijn ontstaan in een klimaat van
nationaal onbehagen Veel wat door de gemid
delde Amerikaan voor vanzelfsprekend werd aan
genomen, wordt nu niet langer- zonder meer ge
accepteerd. Dit klimaat schiep zijn eigen poli
tiek en ideeën en principes ervoor moesten nood
zakelijkerwijs van builen het gevestigde demo
cratische regeringsbeleid komen Dit klimaat le
verde tenslotte ook zijn eigen leiders. De sena
toren Eugene McCarthy en Robert Kennedy,
en later, na Kennedy's dood, senator Georg
McGövern. Dat deze .nieuwe politiek' aansloot
bij wat er niet alleen onder de jongere Ameri
kanen leefde, werd dramatisch bewezen door de
resultaten. Nadat senator McCarthy zijn eerste
spectaculaire succes in de voorverkiezingen boek
te, realiseerde president Johnson zich dat hij
niet alleen het tij tegen zich had. maar dat hel
t|j een springvloed was geworden. Hy besloot
zich niet meer kandidaat te stellen Kort daar
op kwamen de Vietnam-besprekingen in Parijs
op gang. Op dat punt stelde Hubert Humphrey
zich beschikbaar voor het presidentschap. Hoe
wel betrouwbaar liberaal, onderkende hij de diep
gang niet van .deze nieuwe politiek'. Bovendien
vertegenwoordigde hij als vice-president het ge-
geen afdoende maatregelen- heeft kunnen treffen
voor de binnenlandse onrust en onlust.
Dat deze regering tegelijkertijd binnenlandse pro
als een groot slem voor gramma's heeft doorgevoerd en wetten heeft ont-
ecn bridge-speler met alle schoppenkaarten in worpen die verder gaan dan die van welke an-
zijn handen een overwinning ii
tijcongres in Chicago bewees hoezeer de ou
de bonzen zich vergist en verkeken hadden op de
beweging die McCarthy op gang had gebracht.
Naar hun mening vertegenwoordigde hij niet
WERELDGEBEUREN
meer dan een rebel, die door de parttjmachinc-
rie of in het gareel terug gebracht, of er door
uitgerangeerd moest worden. Met senator Mc
Carthy's weigering om ook nu nog Humphrey's
campagne te steunen, verviel de laatste moge
lijkheid om de in Chicago opgelopen partij-
wond te helen.
En zo kwam vice-president Humphrey niet al
leen te staan tegenover een verdeeld land. maar
ook tegenover een verdeelde partij. In die zin
is hij nu meer het slachtoffer van het rege-
rings- en partijbeleid, dan van zijn onvermogen
om te tonen wie en wat hij waard is. Omdat zijn
politieke instincten zuiver en onbetwistbaar libe
raal cn progressief zijn, lijdt de vice-president
hier persoonlijk meer onder dan bekend is Niet
temin is hij, omdat president Johnson zich bui-
dere regering ook. zijn feiten die overschaduwd
worden door de zwarte nacht van Vietnam Daar;
om ook heeft de vice-president weinig succes
wanneer hij op deze belangrijke resultaten wijst.
Hpt is ook de reden waarom Richard Nixon zo
ver voor kan liggen bij Humphrey. Want Ame
rika wil een andere regering, geen voortgezet
bewind, hoe veel belovend ook
Nlxon heeft zijn succes niet aan zichzelt te
danken, maai- aan dit negatieve sentiment
ten aanzien van de democraten Het is niet pret
tig een man als Humphrey in deze nadagen vani
zijn campagne te observeren en mee te maken
Hij weet misschien beter dan ieder ander dat hij
het slachtoffer wordt. Zijn toespraken hebben
een bijna melancholieke ondertoon. Zijn optreden,
dat van nature opgewekt en uitbundig, lijkt
gereserveerder en bedachtzamer. En het typeert
hem dat van bitterheid of rancune niets te mer
ken valt. In deze dagen schrijft Hubert Horacio
Humphrey, de drogist die de liberale burgemees
ter van Miniapolis werd, een werkelijk vooruit
strevend senator was. en tenslotte vice-presi
dent werd. zijn eigen politieke necrologie. Want
het is onwaarschijnlijk dat er voor hem. wanneer
hij de presidentsverkiezingen verliest, nog een po
litieke toekomst ligt.
En toch, in Amerika kan je nooit weten
f ADVERTENTIE)
GESTOOFDE VIS
MET PAPRIKA (4 personen)
4 in dobbelsteentjes
l gesneden uien, 250 gr in
I vieren gesneden tomaten,
II of 2 in schijven gesneden,
I ontpitte paprika's in boter
lof olie in een vuurvaste kom
I half gaar stoven. De gezouten J
visfilets van kabeljauw of
schelvis (600 gr) op de groente 1
leggen, stukjes boter erop
verdelen, schotel afdekken
met aluminiumfolie
of perkamentpapier
en ca. 20 minuten
in een hete oven gaar-^
laten worden. Me: