Vijfduizend zandzakken op Goereese zeedijk: tegen bres in vertrouwen Studenten steunen prof. Schillebeeckx Onrust in rk-kerken Dominees leggen bijltje er bij neer Koop uw nasi en bami met oosterse wijsheid POLDER IN ONENIGHEID MET RIJKSWATERSTAAT DAMWERK NIET VAN INVLOED U bent toe aan de voordelen van de postgiro p£D WOENSDAG 2 OKTOBER 1968 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 13 (Van onze correspondent) STELLENDAM (GPD) De zeedijk van het polderdeel Nieuw-Stellendam op Goeree-Over- flakkee zal niet langer een bres z\jn in het ver trouwen van de eilandbewoners op de goede af loop der dingen. Dijkgraaf L. P. Akershoek, zijn heemraden en hoofdingelanden zyn aan de ge rustheid van rijkswaterstaat voorbij gegaan. De harde werkers van polder Goeree hebben een unaniem besluit genomen: over een lengte van 800 meter wordt de flauw bochtende wering met zandzakken verhoogd. Vijfduizend zandzakken, die getuigen van onenigheid met rijkswater staat. Zonder dat er sprake is van een hoog lopend conflict. Door de voltooiing van de Grevelingendam tus sen Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland is het Noordzeewater in het Brouwershavense Gat en de Grevelingen decimeters opgestuwd. De technici van de deltadienst hadden dat voor zien en passende maatregelen getroffen. Maar de golfoploop bij de dijk van Nieuw-Stel lendam viel buiten de verwachtingen. Een ver klaring daarvoor is nog steeds niet gevonden. Nadat het zoute water van de zeearm al enkele keren over de dijkkruin was gelopen, is nu voor het polderbestuur de maat vol. Rijkswaterstaat zag geen reden tot ongerustheid en wilde een ver hoging van de dijk niet voor haar rekening nemen. De polderbe woners wel en kwamen in het geweer. Zij hebben met de afschu welijke ramp van 1953, die diep in aller gedachten is geborgen, geen rust tot de voltooiing van de Brouwersdam in 1971. Dan pas namelijk zal het water dat aan hun erven likt, voor het eerst in de lange geschiedenis van de lage landen tot rust komen. Landbouwer Hendrik bij de Vuate rooit uien in de luwte van een dijk, die hein bezighoudt. Geknield op de vette Zuidhollandse klei praat hij zon der op te kijken. .Wij hebben toen vier mensen verloren'. .Toen' is de nacht van zaterdag 31 januari op zon dag 1 februari 1953. De duisternis van een springtij, dat slachtoffers zocht. Vier levens uit de familie Bij de Vaa- te werden afgekapt: mensen waren, nog nimmer dan dijken, partij voor de zilten furie, voortdreunend op de gierende uithalen van de noordwes terstorm. ,Ik hou 'm in de gaten', zegt Hendrik bij de Vaate nu over de dijk. Zijn broer knikt. Hij kon in de vijftien jaar later langzaam uit de gesprek ken wegebbende februarinacht ter nauwernood ontkomen. ,Ze zijn wel voorzichtiger geworden. Vroeger, voor de ramp, kon iedereen doen, wat ie wou met de dijk, meneer. Ze haalden er stukken uit, plaatsten pa len, ga maar door. Dat is er niet meer bij. Ik ga bij ruw weer altijd kijken, hoe het er mee staat. Het water komt soms te hoog. De veekrand (het spoor, dat vuil zeewier en schelpen Waterstaat: DEN HAAG - Het probleem was inderdaad, dat niemand wist, waarom de golfoploop bij dat dijkdeel hoger was dan elders', aldus een vertegenwoordiger van de deltadienst van rijkswater staat. Uit onderzoekingen is gebleken, dat de werkzaamheden op de zandplaten in het Brouwerhaven- sche Gat, volgens ons niet van in vloed kunnen zijn geweest op het stroombeeld in het Grevelingen- bekken. Er bestaat geen relatie tussen onze bemoeienissen en de moeilijkheden van het polderbe stuur. Bovendien hebben wij het twijfelachtig gevonden of werk zaamheden aan de dijk van het polderdeel Nieuw-Stellendam ver antwoord zouden zijn geweest voor de nog resterende periode van drie jaar. Na enkele gesprekken met provinciale waterstaat hebben wij van de kwestie niets meer ge hoord. Nu blijkt, dat het polder bestuur zelf de zaak ter hand heeft genomen'. op de dijkrand achterlaten red.) von den wij soms dicht onder de kruin. Dat de zandzakken ei komen is goed' Landbouwer Bij de Vaate en zijn ge zin aan de Damweg 1, leven het dichtst onder de dreiging van het wa ter. Zijn hoeve ligt tussen de zee dijk en de binnendijk, de tweede wa terkering. Daarachter ligt Stellendam met ruim zeventig doden zeer zwaar getroffen in 1953. In de polderkamer, avenln het oude raèdnuis aan de Raadhuisstraat in Ouddorp vertellen dijkgraaf L. A. Akershoek en hoofd technische dienst M. Jansen over de moeilijkheden rondom de Nieuw-Stel- lendamse dijk: .Door de Grevelingen dam is het water twintig tot dertig centimeter gestegen. Een normale zaak, die met zich meebracht, dat ve le dijken rondom het gat en de Gre velingen moesten worden verhoogd. Dat ls gebeurd. Op kosten van het rijk. Het water voor de dijk bij Stel lendam gedroeg zich echter niet vol gens de regels, die technici van de deltawerken hadden opgesteld. Dit dijkstuk kreeg het zwaarder te verdu ren dan alle in '63 verhoogde'. .Voorvechter' Voor meer technische gegevens ver wijst hij naar de heer 3. van der Veen, hoofdbouwkundlge van de groep waterkeringen van provinciale waterstaat In het provinciehuis aan de Haagse Koningskade. Hij wordt door de poldermensen gezien als .voorvechter' van hun zaak. Voor al les wil de heer Van der Veen duide lijk maken, dat van paniek of hoog lopende ruzies tussen de waterkanters op Goeree en provinciale waterstaat enerzijds en rijkswaterstaat ander zijds geen sprake mag zijn. ,Wel ben ik het met de mensen op het eiland eens. Volgens het rapport van de deltacommissie is het tolera bel, dat 2 procent van de golftoppen over de dijk komt. Nu moet men zich niet voorstellen, dat het water er zo nu en dan overheen slaat. Nee. maar de golfoploop bij het dijkstuk is dusdanig, dat er ongerustheid ont staat. Het vreemde van het geval is dat ook bij noordwesterstorm en wes terstorm hoge oploop te constateren valt, terwijl de dijk dan eigenlijk in de luwte ligt. De berekende oploop tegen de dijk, die na 1953 met ruim een meter werd verhoogd was voor zien op zo'n 90 centimeter. Er zijn echter registreringen van 1,50 tot 2 meter. Begrijpelijk, dat iets onderno men werd door de mensen daar, die met de ramp in gedachten en hun voortdurende .voeling' met de natuur heel anders praten dan de op cijfers en tabellen ingestelde technici'. dijk niet voor hun rekening wilden nemen, hebben wij nu tot de zand zakken besloten. Vijfduizend stuks van elk 40 tot 50 kilo. speciaal geprepareerd uit een eigen voorraad van twintigduizend. Een betonnen muur kunnen wij nu niet meer bouwen. De dijk is te nat, liet is te laat in het seizoen, dat is gevaarlijk. Acht mannen werken er aan'. De lange rij zakken zorgt voor een niveauverhoging van ongeveer veertig centimeter. Geruststelling Opzichter Jansen zegt tijdens een. wandeling over de dijkkruin: .Dit stelt de mensen gerust. Een eventu ele overslag van het water wordt door de zakken gebroken. De kosten be dragen niet veel. Zeg maar vijfdui zend guideD Gek he, dat niemand weet waarom de dijk langs dit deel van het Grevelingenbekken meer last heeft dan de andere. Wij hebben nog gedacht aan werkzaamheden in het Brouwershavense Gat. De dam. die daar wordt gebouwd, zou een oor zaak kunnen zijn. Rijkswaterstaat ontkent dat'. De ongerustheid komt ook tot uitdrukking bij een bezoek aan de Nederlandse hervormde kerk in Stellendam met zijn vele .nieuwe huizen'. Op twee borden langs de bin nenmuur van de kerk staan pijlen. Zij geven de hoogte van het water aan, die in de rampnacht werd be reikt Een hoogre van 3.25 meter. Een tekst zegt: ,Toen hij de zee haar perk zette: opdat de wateren zijn bevel niet zouden overtreden'. De kostersvTouw deelt de tevreden heid over de dijkverhoging met land bouwer Bij de Vaate. Zijn omgeko men familieleden staan vermeld op de gedenkplaat bij de nieuwe kerk. ,Wij hebben leren oppassen'. Zijn re actie is eigenlijk kenmerkend voor het probleem van de zeedijk van het polderdeel Nieuw-Stellendam. Men ligt niet klaarwakker naar de opko mende wind te luisteren. De dijl wel stevig maar met die ene ver schrikkelijke gebeurtenis in het ach terhoofd willen ze daar op Goeree alle risico's uitsluiten. Mochten tij en storm samenspan nen tegen hun weer op krachten gekomen lage land, dan is alles gedaan, wat menselijkerwijs bon worden gedaan. Dan kan Goeree pareren zonder blaam. Ook in de flauwe bocht onder Stellendam. STELLENDAM Vijfduizend zandzakken: een opgetast bewijs van een onrustig-makend me ningsverschil. (ADVERTENTIE) Geen muur D(jkgraaf Akershoek. bezitter van een van de spaarzame grootbedrijven In de kop van het eiland: ,Er zijn di verse mogelijkheden om een dijk te verhogen. Er kan klei worden opge bracht, er kan een betonnen muur tje komen en dan de zandzakken, die in feite een noodmaatregel zijn. Aan gezien de mensen van rijkswaterstaat de kleine kans op gevaar niet wilden zien en dus ook een verhoging van de UNIVERSITEIT NIJMEGEN OPEN BRIEF AAN PAUS NIJMEGEN (ANP) ,De studenten van de theologische faculteit van de uni versiteit van Nijmegen zijn zeer veront waardigd over de voorbereidingen tot het proces tegen prof. dr. E. Schille beeckx'. Dit staat in een ,open brief aan paus Paulus VI en zijn medewer kers van de Romeinse curie', die door liet bestuur van de theologische facul teit .Ancuin' is opgesteld, namens de studenten. In een schrijven aan prof. Schillebeeckx zelf, zeggen de studenten, ,dat wij geheel achter u staan en ons willen verzetten tegen eventuele maat regelen die Rome tegen u zou nemen. Wellicht moeten we eerst duidelijk or- KW EST IE-SCHILLEBEECKX BREDA (GPD) Zowel In een rk-kerk in Breda als In Bergen op Zoom is het afgelopen week einde onrust ontstaan over de kwestie Sohillebeekcx. In beide ge vallen werd de kapelaan tijdens de preek door een kerkganger ge ïnterrumpeerd. In de Bredase sacramentskerk kwam de heer B. Sadee, mede werker van .Confrontatie' naar vo ren gestormd en eiste dat kape laan W. Rovers (29) zijn woorden zou terugnemen. Deze vroeg daar op de mening van de ruim 750 andere kerkgangers. Vier waren het met de heer Sadee eens en verlieten onder boeh-geroep de kerk. Kapelaan Rovers was in zijn preek nader Ingegaan op be grippen vrijheid .gelijkheid en broederschap. Andere kerkgan gers brachten de predikant een staande ovatie. In de kerk van de goddelijke voor zienigheid in Bergen op Zoom merkte kapelaan De Valk op dat de kerkelijke onrust vooral ver oorzaakt wordt door een gebrek aan samenspraak en dat de en cycliek Humanae Vitae meer ge tuigde van eerbiëd voor de woor den van de voorgangers van de paus dan van een neiging tot een dialoog. Hierop stond een kerk ganger op en viel de kapelaan in de rede met de woorden: ,Dat is niet waar'. De predikant ging on verstoorbaar voort, waarop de in terruptie werd herhaald. .Zullen we daar dan na de dienst eens rustig over gaan praten' vroeg de kapelaan vriendelijk Enkele duizenden Haagse en Rijs- wijkse katholieken hebben zondag tijdens de eucharistieviering in de kerken lijsten getekend waarbij adhaesie werd betuigd aan prof. Schlllebeekcx. De lijsten zullen naar kardinaal Alfrink worden verstuurd met het verzoek deze te zenden naar Rome. In dc kerken waar geen lijsten hingen, werd wel tijdens de preek anndacht gevestigd op de .uffai- re-Schïllebpekcx. Een pastoor die geen lijst had opgehangen deelde mede, dat hij dit wel graag zou doen en het initiatief van enkele van zijn confraters zal opvolgen. Bij het dekenaat in Den Haag was men van de actie niet op de hoogte. Een woordvoerder van de deken deelde mede: .Gelukkig zijn wij niet op de hoogte wat de pastoors doen. Men moet in de parochies zelf de verantwoorde lijkheid durven te nemen om pro testen te laten horen. Op kardinaal Alfrink wordt, ln een derde brief, een beroep gedaan alles in het werk te stellen dit proces on gedaan te maken en te zoeken naar meer adequate en meer christelijke vormen van dialoog en discussie. .Daarbij is het welhaast overbodig u te laten weten dat wij zonder eni ge reserve geheel achter prof. Schil- lrbeeckx staan. Wij spreken de stellige verwachting uit, dat u samen met de Nederlandse bis schoppen duidelijk eenzelfde standpunt inneemt', aldus het schrijven aan de kardinaal. Aan kardinaal Seper, proprefect der congregatie voor de geloofsleer in Ro me. is eveneens een protestbrief gezon den. De studenten vinden het de Rooms- Katholieke Kerk onwaardig dat heime lijke aanklachten tegen prof. Schille- beeclcx voetstoots worden aangenomen. .Wij menen verder dat het geheim ka rakter van een dergelijk proces een aanval ln de rug is en dat dit getuigt van een oncollegiaal bedrag ten aanzien van een man. die open en verantwoord het geloof zoekt te duiden'. De Ro meinse theologie wordt exclusief als maatstaf genomen, zonder dat men daarbij begrip kan opbrengen voor een pluriform verstaan van de heilsbood schap'. Meer brieven .Wij zijn zeer ongerust over de afloop van dit proces, wanneer het doorgang zal vinden, omdat dit mogelijk zou kun nen resulteren in een bevel van de Ro meinse bestuursinstanties om professor Schillebeeckx te ontslaan, mogelijk zelfs tot ccn poging de vrije menings uiting aan onze faculteit te beknotten'. Dit schrijven de studenten in een vijfde brief, die gericht is aan prof. dr. W. K. Grossouw. voorzitter van de theologi sche faculteit aan de universiteit van Nijmegen. ,Het lijkt ons de hoogste tijd ons af te vragen of onze faculteit het predi kaat kerkelijk moet behouden, wanneer dit betekent: verplicht zijn zich aan een eenzijdige wijze van theologiseren te houden', aldus deze brief. .Omdat wij een vrije meningsvorming voorstaan, zijn wij zeker niet afkerig van een dialoog tussen tewee wijzen van theolo giseren op het forum van onze facul teit. En het is ons niet ontgaan dat kennelijk niet alle collega's van prof. Schillebeeckx dit principe hanteren'. ADVERTENTIE U hebt immers een salaris of andere inkomslcn! Kies dan ook de makkelijkste manier van ontvangen en betalen: via de Postgiro. Een handig boekje „Wat u met uw postrekening kunt doen..." ligt bij elk postkantoor voor u klaar. Daarin vindt u alles over de eenvoud en het gemak van zo'n postrekening, over de tijd- en geldbesparing, rentegevende rekeningen bij diverse spaarbanken enz. enz xi jn/xix Voor bestaande rekeninghouders inu al 1.600.000) is het boekje al even nuttig. De service is zo uitgebreid dat lang niet iedereen volledig profiteert van alle postgiro-mogelijkheden. Daarom krijgen alle particuliere rekeninghouders het boekje thuisgestuurd. POSTCHEQUE- EN GIRODIENST van en voor ons allemaal Opdat de zaak niet al te scheef ge trokken wordt graag een paar op merkingen bij het artikel .Dominees leggen het bijltje er bij neer'. In dat artikel wordt wat informatie ge geven door ds Asseadorp over de toestand op ons voormalige eiland, betreffende het werk van te weinig predikanten, in teveel gemeenten. In het artikel ontvalt ds Assendorp de verzuchting ,Je moet de rijd heb ben om na te denken'. En ais ik dit lees, dan geloof ik wel gezien enke le uitlatingen van deze predikant, dat hij weiniig tijd heeft nu na te Ik lees: Er zijn verschillende gemeen- i .doen dit niet alle gemeenten die clat nog kunnen?' Hier wordt de in druk gewekt dat er gemeenten zijn die .het wel geloven op dit punt. Dit is pertinent n.et zo. Er zijn ge meenten die voorgoed vacant zul len bhjven, maar overal, waar dit mogelijk is, wordt hard gewerkt aan de vervulling van de vacature. De Schoolcatechdsaties waarover het gaat: Is dat niet Iets wat in de loon der jaren zo is gegroeid? Vroeger (voordat er bijzondere scholen wa ren) werd aan de openbare lagere scholen een onderwijzer benoemd die onder meer ook tot taak had de kin deren uit de bijbel te onderwijzen. Ja, soms zelfs preken moest lezen in de kerkdienst, en. enz. Daar dit in verval raakte, en voorts de schei ding in het onderwijs ontstond is dl* werk overgegaan naar de pre dikant of catecheet. Volgens de raad voor de catechese in de Nederlands Hervormde Kerk gebeurt dat werk onder verantwoordelijkheid van de kerkeraad, niet van een ringpred:- kant. Iets over inkomsten ontstaan uit het geven van school catechisatie. De kerkeraad kan. indien ze dit no dig acht, vergoeding vragen bij het gemeentetoestuur voor het beschik baar stellen van haar predikant voor het geven van schoolcatechisa- ties. Dan la het toch volkomen logisch dat deze inkomsten ten goede komen aan de kerkekas waaruit ook het predLkantensalaris wordt betaald En als de predikant school catechisa tie geeft is hij toch bezrg met de geestelijke vorming van de Jeugd, hetgeen volgens zijn beroepsbrief een deel van zijn taak is? Hoe kan een kerkeraad dan zeggen dat hij aan het gemeentewerk onttrokken wordt? Indien een predikant niet graag catechisatie geeft, kan hij dat voelen als een extra belasting. Het is gemakkelijk te zeggen dat het er nooit heeft voorgezeten het heft in eigen hand te nemen. Nu is het wel gebeurd en éér er op 14 ok tober gepraat gaat worden moeten eerst de nu gemaakte brokken ge lijmd worden. Extra werk!! Wat het voorbeeld van Bralnisse be treft, waar volgens ds Assendorp de christelijk nationale school niet zo erg ln tel is dat raakt kant noch wal. Dat de ols te Bruinis.se een enor me functie heeft bij het catechetisch onderwijs aan die school is waar, want deze school wordt uitsluitend door Nederlands hervormde kinderen bezocht. Daarnaast is er echter een school ter bevordering van gerefor meerd schoolonderwijs, die momen teel steeds groeiende Ls, nu vijf leer krachten wellicht binnenkort zes. Deze school wordt bezocht door steeds meer Nederlands hervormde kinderen. In het beis tuur bezetten twee hervormden een zetel. Van de vijf leerkrachten zijn drie Ne derlands hervormd. Schoolhoofd Blau van Renesae maakt de opmerking dat de kerkeraden de bijbelse geschiedenis altijd maar zo'n beetje hebben laten jopen. Dat ge loof ik zeker nieê. H;j haalt ook nog aan dat het godsdienstonderwijs geen zondagsschool moet zijn. Laat ik dit hierop zeggen: Zelf bem ik zondagsschoolman, en als ik op één of andere vergadering van zon dagsschool mensen collega s ontmoet zajr. dat vaak dezelfden met wie ik ook wei ln contact kom ais kerke- raadslid. Deae mensen doen dit werk in alle eenvoudigheid, vrijwel zonder scho ling, vrijwillig, gegrepen door 't idee om te zaaien waar dit mogelijk is. Het hoeven niet allen geschoolden te zijn, hoewel dat erg fijn zou we zen! Ik wens ds Assendorp sterkte toe bij zijn werk in het vinden van mensen die de zondagsschool in zijn gemeente willen dienen. Nu gebrek aan kader is een fout van een vo- r.ge generatie, die verzuimd heeft kader te vormen. AA men nu be- fmt om huidig kader (kerkeraden) ij ingrijpende beslissingen te pas seren, wordt dan toekomstig kader niet kopschuw om straks het werk van deze generatie over te nemen? Daten we er voor oppassen de spor ten van de ladder met door te za gen, of eruit te breken. Is de eerste sport op de .geestelijke ladder" niet geestelijke vorming van de de gee Jeugd? (ADVERTENTIE) Neem Iglo. Daji proeft u lekker vlees. Lekkere kruiden. Goede groenten. Oosterse ingrediënten. En niets meer. Dus geen bijsmaak. Dat hoort niet. Doe zoals het wel hoort: neem Iglo nasi en bami. Dat is wijs. NASI 3R00T PAK 2,60 KLEIN PAK 1,55 BAMI GROOT PAK 2,60 KLEIN PAK 1,55 elkander. Maar de God den hemels. Hij zal het ons doen gelukken, en wij, Zijn knechten zullen ons gereed maken en bouwen. Zwembad Vlissingen I Beroepshalve bezocht ik verschillen de zwembaden zowel openlucht (Boxtel en Zuiderpark Den Haag) als overdekt Mauritsbad Deo Haag) en één te Leiden). Het chlooi-water ls mij daar nimmer bevallen Vhssüigen heeft een kans een ge zond en fris zeewaterbassin te bou wen door de reeds bestaande apui- boezem met aan- en afvoer naar zee te benutten. Hoog- en laagwater eventueel geholpen door een pomp- jnstaliatie kunnen voor de juiste ver versing zorgen. Veel grondwerk be hoeft er niet verzet te worden, men kan als het ware reeds volgende week met de bodemstortingen be ginnen. Parkeerruimte kan er ko men (ruimte genoeg), terwijl mijns inziens een eenden- en zwanenhassm met groenstrook er rond ter verpo zing tot veler instemming zal zijn. De plaats is gunstig voor de Vlis singse bewoners van oude- en nieuwe stad 'goede toevoerwegen terwijl toeristen, leden van de ko ninklijke marine en zeevaartschol ;e- ren tevens aan bun trek komen! In dien de gelden voor een overdekt zwembad met aanwezig zijn, dan kan men beginnen met een pen zee waterbad met mogelijkheid tot over kapping later. De huidige lichtme talen constructies i o a ontwikkeld door de Kon. Mij. De Schelde; kan voor het laatste zorgen! Het bo venstaande lijkt mij de oplossing om de Vlissingse en VValcherse bevol king aan een gezond instructie- en wedstrijdbad te helpen. Jakob Ch. Dert Parkiaan la Vlissingen Zeeuwse collecte Van 7 t m 12 oktober wordt in onze provincie ae jaarlijkse .Zeeuwse col lecte' gehouden, ook in de gemeente Vlissingen dus. De opbrengst wordt besteed aan: 1- apparatuur Zeeuwse lom-scholen. 2. vakantie voor lichamelijk gehan dicapten. 3. Anjerfonds Zeeland. 4 vakantie bejaarden. 18% van de Vlissingse opbrengst wordt besteed aan een doel in deze gemeente. Zo werd van de collecte 1967 dit gedeelte in de .stad' Vlissin gen bestemd voor; de instuif gehan- dicapte jongeren van alle gezindten. In Souburg kreeg een inwoner een vakantie met de .Henri Dunant' aan geboden. In Ruthem werd het bedrag ter be schikking gesteld van de muziekver eniging ,Onda'. Meldt u als collectant bij een van on derstaande adressen: Vlissingen: mevrouw E. W. Roemers- v. d. Vliet. SL-Maartenlaan 13, tel. 6212. Mevrouw J. G. van Loon- Verhoeff. Parklaan 8, tel. 4249. Mevrouw N. W de Bert-Evertse, Jeroen Boschweg 6, tel. 4339. Souburg: mevrouw G. Janse-Minder- houd, Kanaalstraat 48, tel. 01183- 1304. Ritthem: mevrouw Machielse-Roelse, Zandweg 25a, tel. 01183-1206.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1968 | | pagina 13