MODELBOUW, EEN VEELZIJDIGE HOBBY
Stereo-HiFi, een ideale
geluidsweergave
ook mooi is
wonen 1968-1969 Provinciale Zeeuwse Courant
Treinen
Autoracebanen
Bouwdozen
Video-recorder
Radio's
WAL IS ECHT
EN WAT KITSCH
Koperen lampen
Keukenverlichting
gemaakt en ten tweede de N-kopieën.
De laatste modellen zijn op schaal
1 60.
De HO-treïntjes hebben een spoor
breedte van 160 millimeter. Dit zijn
de treintjes, die al zeer lang in de
handel zijn.
De N-modellen zijn de z.g. mini-
modellen'. Deze treintjes hebben een
spoorbreedte van 90 millimeter. Om
bij de minitreintjes dezelfde baan uit
te zetten als bij het .normale' model
is slechts een vierde gedeelte van de
ruimte nodig als bij de HO-baan.
De mini-treintjes, huisjes, stationne
tjes enz. (ook hier is zeer veel keus)
worden oók veel gebruikt om diepte
werking te krijgen bij een HO-baan.
Als er in een bepaalde baan bijvoor
beeld bergen voorkomen, dan plaatst
men in de bergen een minitreintje
met minihuisjes. Het verschil in
grootte van de HO-modellen op de
voorgrond en de minimodellen op de
achtergrond geven de indruk dat de
baan veel groter is dan in werkelijk
heid.
Verder zijn er nog verschillen in
stroomtoevoer bij de verschillende
merken. De meeste merken gebrui
ken twee draden gelijkstroom. Als
men zich een dergelijke baan aan
schaft is het mogelijk treintjes van
verschillende merken te gebruiken.
Neemt men daarentegen een wissel
stroomtreintje, dan is men vrijwel
gebonden aan één bepaald merk.
Ook de koppelingen zijn bij HO-
modellen voor elk merk anders. Men
kan dan geen wagens van verschil
leed merk aan elkaar haken. Bij de
minitreintjes zijn de koppelingen
echter genormaliseerd Dat wil zeg
gen dat men (wat de koppelingen
betreft) alle merken door elkaar kan
toepassen.
Een nieuwigheid, en dus tamelijk
kostbaar, is een elektronisch kastje
waarmee men de treintjes langzaam
kan laten stoppen en optrekken. Ook
kan met dit kastje de verlichting
worden geregeld. Verder zitten aan
dit kastje twee knoppen waarmee
men een apparaatje (dat men in de
locomotief moet bouwen) naar be
lieven het geluid van een stoomfluit
kan laten voortbrengen of het geluid
van de hoorn van een dieselloc.
Bij de modelautoracebanen zijn nog
meer verschillende afmetingen dan
bij de treintjes in de handel. De
normale huiskamer-uitrusting is ge
bouwd op schaal 1 32. Voor de
modelracewedstrijden wordt normaal
een iets grotere uitvoering (1 24) ge
bruikt Dit zijn de types die een
snelheid van zo'n slordige 80 kilo
meter per uur kunnen halen. De
huiskamer-racewagens halen overi
gens ook nog ruim 30 kilometer per
uur.
DE KOSTEN:
Een fabriek uit Honkong brengt al
een racebaantje (op batterijen) met
twee autootjes voor nog geen twin
tig gulden in de handeL Men kan
hiervoor natuurlijk ook een trans
formator kopen, maar die kost toch
ook weer ongeveer twintig gulden.
Verder heeft deze baan het nadeel
dat ze smaller is als de gangbare
banen, zodat men niets anders kan
gebruiken dan dit spul uit Hongkong.
Een normale baan is inderdaad vrij
duur. Een Duitse fabrikant heeft
echter (als reclamestunt) een acht
baan met twee autootjes in de han
del gebracht voor nog geen zestig
gulden.
Het bouwen van kleinere modellen
van schepen is al sinds eeuwen een
populaire bezigheid. De laatste de
cennia zijn daar nog de auto's, mo
toren en vliegtuigen bijgekomen. De
rage van bouwpakketten is echter
van na de laatste wereldoorlog.
Vooral de laatste jaren is het.as
sortiment van deze dozen enorm
groot geworden. Je kunt haast geen
enkel voertuig of gebouw opnoemen
Het leuke van enkele merken is, dat
men er zelf een zwaardere motor in
kan bouwen. Je kunt dus ja wagen
.opvoeren'.
Net sis bij treintjes, zijn er bij de
modelracebanen ook twee manieren
van stroomtoevoer in de handel:
twee draden gelijkstroom en wissel
stroom.
Behalve de raceauto's zijn er ook
nog (kleinere) normale auto's te
koop. Dit soort auto's wordt veel
gebruikt voor verkeerslessen. In een
modelstad laat men dan de leerlingen
met deze mini-autootjes rijden om
verkeersinzicht te krijgen. Ook hier
voor zijn verkeersborden en derge
lijke in de handeL
of het is als bouwdoos te koop.
Deze dozen kunnen zeer eenvoudig
(en goedkoop) zijn of zeer duur. Een
eenvoudig scheepsmodel kost nog
geen tientje. Een oude klipper (een
houten model) met een heleboel touw
en koperwerk kost echter bijna
200,—.
Ook bij de auto- en motorfietsmodel
len zien we deze prijsverschillen. De
plasticmodellen van sportwagens
worden door de Japanse fabrikanten
in het algemeen iets beter gemaakt
en iets goedkoper dan door de Ame
rikaanse producenten van bouw
dozen.
Van de motorfietsbouwdozen zijn
vooral de modellen, die zijn ontwor
pen door d« oud-coureur Provin!,
erg goed.
De lange winteravonden staan voor de deur. Voor velen is het een
probleem deze tijd door te komen zonder dat men zich verveelt.
Natuurlijk, de televisie is er ook nog, maar vele lange avonden
achtereen passief .kastje kijken' gaat ook vervelen. Men wil toch
ook wel eens zélf iets doen. Tegenwoordig zijn er zeer veel hobbies,
die men kan beoefenen. Misschien wel tè veel. Het is soms moeilijk
hier uit een keus te maken. Wat dacht u van modelbouw? Is dat
niet de hobby die u zocht?
vliegtuigen en motorfietsen? Hierin
is een keuze te maken uit een over
stelpende hoeveelheid bouwdozen.
De prijzen van deze bouwdozen lopen
zeer uiteen. Bij de schepen bijvoor
beeld zijn dozen van onder de tien
gulden, maar er zijn ook dozen die
meer dan 300,kosten.
Wat is er op het gebied van de
modelbouw nu zo allemaal in de
handel te krijgen?
Er zijn treinen en benodigdheden in
twee afmetingen. Ten eerste de z.g.
HO-kopieën die op schaal 1 87 zijn
Ook de modelbouw heeft vele fa
cetten. Allereerst zijn er de vanouds
bekende treintjes, waarvoor alle be
nodigdheden te koop zijn. De kunst
is deze benodigdheden (treintjes,
rails, huisjes, stationnetjes, spoor
wegovergangen enz.) zo te plaatsen
dat de werkelijkheid wordt bena
derd.
Dan zijn er de zo populair geworden
model-autoracebanen Sommige van
deze autootjes kunnen een snelheid
halen van 80 kilometer per uur.
En wat vindt u van de houten en
plasticmodellen van auto's, schepen
Stereo-HiFi is wel het ideaal van de muziekliefhebber, die zeer
hoge eisen stelt aan de geluidsweergave van zijn platenspeler of
bandrecorder. Stereo alléén is niet meer voldoende, de kwaliteit
van het geluid moet perfect zijn. Als een installatie HiFi is wil dat
zeggen dat een dergelijke apparatuur het geluid weergeeft met
een minimale vervorming. Kostbaar is het overigens wél. Er is
echter een manier om deze kosten iets te drukken: zelfbouw. Ver
schillende merken verkopen hun apparatuur ook in de vorm van
een bouwdoos. Het enige wat men hieraan heeft te doen is het in
elkaar schuiven en passen van de diverse complete sets, een werkje
dat iedere knutselaar zonder enige kennis van zaken kan fiksen.
De kostenbesparing is ongeveer tien procent.
Stereoplatenspelers zijn er te kust en
te keur. De prijzen variëren van
ongeveer 150,tot ruim f 6 000,
Ook de uitvoeringen verschillen
enorm. Het éne model is een lelijke
technische kast en een ander model
heeft een fraaie en verantwoorde
vormgeving. Dikwijls kost zo'n
.mooie* kast niet meer dan zo'n koud
stalen model.
Dezelfde grote keuze en verschillen
zijn er bij de band- en cassetterecor
ders. Een nieuwe ontwikkeling op
het gebied van de cassetterecorders
is de zogenaamde afspeler. Voor dit
apparaat zijn voorgespeelde cassettes
in de handeL Zelf opnemen met de
afspeler is niet mogelijk. Misschien
dat de afspeler in de toekomst nog
eens de plaats gaat innemen van de
platenspeler.
Wat een bandrecorder is voor het
geluid is een video-recorder voor
beelden. Deze apparatuur, waarvan
grotere modellen worden gebruikt
bij de televisiestations, kan zonder
moeite worden aangesloten op een
normale televisie. Net als bij de
bandrecorder is het mogelijk een
band .schoon' te vegen en hem op
nieuw te gebruiken. Zo'n video
recorder kost ongeveer 3500 gulden.
De goedkoopste camera (microfoon
bij de bandrecorder) kost ongeveer
1400 gulden. Voor een band betaalt
men ongeveer 180,Het is uit
eindelijk niet zó veel duurder dan
een goede filmapparatuur. De video
recorders worden nu voornamelijk
nog in het zakenleven gebruikt. De
mogelijkheden voor de amateur zijn
echter legio. Zeker nu er draagbare
apparatuur in de handel is. Maak
eens uw eigen TV-programma.
Evenals bij de platenspelers en de
bandrecorders nemen de stereo
uitvoeringen bij de radio's een steeds
belangrijkere plaats in. Veelal wor
den deze radio's ingebouwd bij een
stereo-platenspeler.
Video-recorder met camera
Licht en verlichting zijn twee
heel verschillende zaken Het
belangrijkste is natuurlijk goed
licht, maar een verlichting die
er leuk uit ziet is ook wel wal
waard Mooie lampen zijn er
overigens in overvloed, zowel
moderne modellen als imitaties
van ouderwetse lampen. Soms
is het bij die ouderwetse mo
dellen echter moeilijk te zien
wat een goede imitatie is en
wat kitsch
Hot veischil tussen een lamp met
echt bleijkristal en een lamp met
gewoon geslepen glas is niét zo moei
lijk te zien Kristal vertoont in het
licht alle kleuren van de regenboog
Geslepen glas heeft in het licht
slechts enkele kleuren (voornamelijk
blauw) Bij een kristallen lamp van
Tsjechisch fabrikaat is het helemaal
niet moeilijk te zien of het goed is
De Tsjechische overheid stelt het
namelijk verplicht dat er bij kristal
een certificaat van echtheid is, waar
op het aantal karaat wordt vermeld
Ook bij de ouderwetse koperen lam
pen zijn er goede en slechte imita
ties. Het verschil ziet men over hel
algemeen al aan de prijs. Een goede
lamp kost als het een klein model is
doorgaans minstens honderd gulden
Verdet zijn de lampen, die naar een
origineel ouderwets model zijn ge
maakt. voorzien van allerhande ko
peren krulletjes, lovertjes en tiere
lantijnen. Het is vrijwel onmogelijk
dat deze dingetjes worden gemon
teerd op dunne koperen buisjes. Het
.lichaam' van zo'n goede imitatie is
dan vrijwel massief Bij sommige
imitaties wordt zelfs de ouderwetse
fabricagemethode gevolgd. Uiteraard
zijn deze .handwerk' modellen nog
al prijzig.
Veel nieuws is er in deze branche
niet. Wel zijn de diverse modellen
verbeterd. Uit de verkoopcijfers
blijkt dat men tegenwoordig meer
geld uitgeeft voor kamerverlichting
dan vroeger De keuken is per slot
van rekening ook een soort werk
plaats, die. als het even kan. nog
gezellig moet zijn ook. Een goede en
toch fraaie oplossing is een TL-orna-
ment met spotlights. Een sterke buis
lamp boven de aanrecht Is ook zeer
aan te bevelen. De tijd van één kaal
peertje in de keuken is wel voorgoed
voorbij.
