De skyline van Vlissingen
ZELANDICA
Notenkrakers welkome
gasten uit Siberië
RIHA
yX*lcVl< bouillontabletten
Krediet
voor uw
onder
neming
envooru
Omdat we gewoon
veel,véél te weinig
zon krijgen.
7
Weer vele
waarnemingen
GAIJW HALEN
,iidetot9flTvoo?raadstreW
de bank waar ook
zich thuis voelt
Ploegwedstrijd
in Zuidzande
klankrijk
de beste
mossel*
versteege
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1968
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
De notenkrakers staan nog
steeds in het middelpunt van de
belangstelling gezien 't bijna da
gelijks binnenkomen van waar
nemingen. Het zijn inderdaad
bijzonder fraaie vogels en bui
tengewoon mak bovendien, zo
dat ze ieders aandacht trekken.
Ze blijven zelfs midden op de rij
baan zitten, gevaar kennen ze
niet. Door luid te bellen of van
de claxon gebruik te maken kunt
u pogen de dieren tijdig te ver
jagen. Beter voor u en... voor de
vogels.
De meeste waarnemers schreven
ons dat ze lopend de vogels tot op
enkele meters konden naderen,
voordat ze opvlogen. Kinderlijk
ontsnapte kooi vogels denken. Van
enkele notenkrakers behorende tot
de dunsnavelige (de afbeelding in
ons laatste artikel waren diksna-
vela) hebben wij een serie foto's
gemaakt. Drie van de meest ka
rakteristieke hebben we uitgezocht,
dwz zoaLs de meeste waarne
mers ze zagen namelijk ten eerste:
insekten zoekend in het gras met
uitgestrekte hals en opgeheven
kop, ten tweede: na enige tijd
.speur en slikwerk' met wijd uit
gespreide zwarte staart heel laag
over de grond wegvliegend waar
bij de fel witte gekartelde staart-
rand zeer duidelijk zichtbaar is.
Ten derde, zittend op paaltje. Wel
licht .potverterend.' Ze kunnen mi
nutenlang in elkaar gedoken zitten
met Ingetrokken hals. Niets herin
nert meer dan aan de fiere vogel
tijdens het voedsel zoeken. Zie fo
to's 1 en 3. In chronologische volg
orde werden de volgende waarne
mingen gedaan: (aanvullingen op
onze vorige artikelen).
20 augustus: De heer P. J. Koop
man uit Sint-Maartensdijk zag toen
Vlissingens .skyline' in plan Paauwenburg be
gint vorm te krijgen. Ais reuzen steken de vijf
torenflats op tussen de laagbouw en de lagere
flats.
Hoog boven in de foto achter de dijk een stuk
Nollebos, dan komt de begrenzing van plan
Paauwenburg: de Burg, Van. Woelderenlaan.
Daarachter een streep huizen grenzend aan de
Paauwenburgweg. Na een strook groen komt
weer een wijkje laagbouw, waarna rechts op de
foto de laatste van de torenflats die nog niet ge
heel op hoogte is. Rechts ook het zeevaart
schoolinternaat, nu in de schaduw van de toren
flats. En voor de rest aan weerszijden van de
reuzenhuizen blokkedoosflats en laagbouw. Het
witte lint van de singel langs het bungalowplan
aan de Groen van Prinstererlaan ter linkerzijde
en langs het scholencomplex aan de andere kant.
De open plek bij deze scholen de Paauwen
burg- en Louise de Colignyschool biedt ruimte
aan een kerkgebouw of een wijkcentrum dat dan
een functie kan krijgen voor heel Paauwenburg,
waar momenteel geen enkel gemeenschapscen
trum is. De open plek groen voor de lage flats bij
de singel wordt ook nog bebouwd met lage hui
zen. (Luchtfoto Peters en Slagboom)
ADVERTENTIE
sssE^aa
VLEESKEURING
ZIERIKZEE
ZIERIKZEE Maandag 23 septem
ber wordt in het stadhuis te "Zierikzee
een vergadering gehouden van het al-
femeen bestuur van de vleeskeurings-
ring Zierikzee. Gesproken zal worden
over de verhoging van de keurloonta
rieven en tevens wordt de bespreking
voortgezet Inzake samenvoeging van
vleeskeuringsdiensten in vérband met
aanpassing van die diensten aan de
EEG-voorschriften. De vergadering be
gint om half vier.
ADVERTENTIE
De NMB verleent bedrijfskredïet
in vele variaties. Er zijn grote cn
kleine kredieten, kortlopende en
op middellange termijn. Steeds
wordt het krediet afgestemd op de
behoeften van het bedrijf: maat
werk dus.
De specialisatie van de NMB op
midden- en kleinbedrijf maakt het
prettig overleggen met de bank.
De NMB kent de problemen van
de zelfstandige ondernemer en
helpt u ze op te lossen. Zoals zij
voor elke bankdienst een persoon
lijke service biedt.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
250 vestigingen in Nederland.
ZUIDZANDE Onder auspiciën van de
vereniging va,n oudleerlingen van de
rijksmiddelbare landbouwschool te
Schoondijke hebben zaterdagmiddag
zo'n 30 deelnemers keurige (of minder
keurige) voren getrokken tijdens het
traditionele ploegkampioenschap van
West - Zeeuwscii - Vlaanderen. Daar
voor had men ditmaal een terrein var
de heer J. Risseeuw aan de Zuidzandse
Akkerput uitgekozen. Vertegenwoordi-
f ers van de drie standsorganisaties, de
andbouwjongerenorganisaties en de
werknemersorganisaties in de landbouw
waren uitgenodigd om afvaard'-*
te zenden. De jury bestond uit
ren J. Scheele, K. F. Malcorps A. van
den Hemel, I. de Hullu, M. van Geffen
en K. Buyze. De deelnemers die op
de eerste drie plaatsen eindigden mogen
meedoen aan het Zeeuws kampioenschap
1969. De uitslag: 1 J. Nooteboom,
Schoondijke, 235 punten ZLM2 A.
Noe, Oostburg, 233 punten (NCB), 3.
M Murre, Schoondijke. 232 punten
ZLM4 T. Schippers, Nieuwvlïet, 220
punten iCBTB), 5 J. Basting, Retran-
chement, 228punt (CPJ) 6 H. Cappon,
Zuidzande 2"23% (CPJ), 7 J. de Hulster,
Oostburg, 207Va punt (NCB), 10 C. van
't Westeinde, Groede, 264% punt (KPJ).
Demonstratie van
reddingsbrigade
Terneuzen
TERNEUZEN De onlangs opge.iohte
Reddingsbrigade Oost-Zeeuwsch-Vlaan
deren heeft zondagmiddag in het Ter-
neuzense .Scheldebad' voor enkele hon
derden belangstellenden een demonstra
tie .Zwemmend Redden' gegeven. Dat
gebeurde onder leiding van de badmees
ter, de heer J. F. de Vries. De demon
stratie die ongeveer een half uur
duurde was in de eerste pilaats be
doeld als propaganda voor de brigade.
Momentcel hebben er zich al zo'n 20
leden aangemeld. Het Hgt in de bedoe
ling dat men het komende wintersei
zoen in het overdekte zwembad van
Zelzaete een cursus .Zwemmend redden'
zal geven. Bij de demonstratie van af
gelopen zondag waren namens de ge
meente wethouder M. Nieuwdorp en de
ambtenaar van sportzaken, de heer Van
ider Ploeg aanwezig. Ook het voltallige
bestuur van de brigade gaf acte de pré-
J. Kruijs-Voorberge sr
Hoedekenskerke kreeg
gouden muziekspeld'
HOEDEKENSKERKE De heer J,
Kruijs-Voorberge sr, is zaterdagmiddag
tijdens de feestelijke receptie van dé
zeventigjarige fanfare .Con Amore' te
Hoedekenskerke onderscheiden met de
gouden speld van de Koninklijke Neder
landse Federatie van Muziekverenigin
gen. De heer Kruijs-Voorberge is veer
tig jaar onafgebroken lid van .Con Amo
re' geweest en heeft zich in die tijd
zeer veel verdiensten voor zowel zijn
eigen vereniging als andere Zeeuwse
verenigingen verworven. De heer Dek
ker van de KNFM reikte de speld met
oorkonde bij afwezigheid van de heer
Kruijs-Voorberge uit aan zijn zoon, de
huidige dirigent van ,Con Amore'.
Aanrijding met
veel schade
Op de Suikerheul onder 's-Heer-Arends-
kerke ontstond vrijdag een aanrijding
tussen een auto en een motorsproei-
machine. De heer J. C. S. uit Woens-
drecht, rijdende in de richting 's-Heer-
Arendskerke remde af om iemand te la
ten instappen. De achter hem rijden
de bestuurder van de sproeimachine,
de heer H. B. uit Borssele merkte dit
te laat op. zodat hij tegen de achter
kant van de auto van de heer S. reed.
De achterzijde van de auto werd daar
door zwaar beschadigd. Persoonlijke on
gelukken deden zich niet voor.
Het zout is wonder nfit, het moetet al bewa
ren, Wie kander «onder dat in verre landen
varenT Al wat den mensche voedt, al wat men
zuyvel hiet, En deur/ht of sonder zout, of sender
pekel niet. Geen koek en kan bestaen, geen
meyt en weet te kokenSoo /roest als haer het
zout of pekel heeft ontbroken;
Dit fragment van een loflied op het zout is van Cats en men
kan het vinden in een studie van dr P. J. Meertens: Het
zout in de taal en het volksgeloof der Nederlanden. De studie
komt voor in de bundel: Het zout der aarde: samengesteld ter
gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de N. V. Koninklijke
Nederlandsche Zoutindustrie te Hengelo. Uit dit prachtig uitge
geven en goed geïllustreerde werk kan men leren welke belang
rijke rol het zout in de geschiedenis van de mensheid heeft ge
speeld. In het economisch leven is dit aloude product vroeger
in onze provincie een factor van betekenis geweest. Het da rink-
deiven en het selbernen waren bekende begrippen. Sel of zei is
een verouderd woord voor zout en rechtstreeks aan het Franse
sel ontleend. Hiermee werd het zout bedoeld dat uit derrie ge
brand werd of beter: de as waaruit het zout werd gehaald. Het
veen of wel derrie of darink, dat in Zeeland op grote schaal
voorkwam, werd gedolven en verbrand, vandaar de woorden
darlnkdelven en selbernen. De as werd met zeewater vermengd
en m grote pannen gedaan. Boven turfvuren dampte men dit
mengsel in. Het zout kwam eerst als een vlies aan de oppervlakte
en viel later als kristallen op de bodem van de pan. De belang
rijkheid van de zoutnering kon in Zeeland wedijveren met het
meekrapbedrijf
Zout en pekel, de oplossing van zout in water, komen in het
Nederlands m vele uitdrukkingen voor. Zout heeft bijvoor
beeld voorspellende kracht of wordt als symbool der wijsheid
gezien. Zout heeft ook met erotiek te maken, dat zien we in het
oude gebruik van het .inzouten' van meisjes dat vroeger aan de
kust van Holland en Zeeland algemeen bekend was. Het is weer
Cats die hierover spreekt in zijn Spiegel van den ouden ende
nieuwen tijdt, Hij laat een .Ridder uyt het Britten-landt' zich
verwonderen over een gewoonte, die hij in de buurt van Zierikzee
zag waarmee waarschijnlijk Haamstede wordt bedoeld. De jon
gens droegen hun meidjes eerst in het water en lieten ze daarna.,
zo nat als ze -waren, van het duin rollen. ,Een oude vrouw legde
hem uit dat ze dat deden om de ware aard van het meisje te
leren kennen, waarbij dan veracht werd dat ze niet al te zeer
in opstand zou komen tegen deze nog al hardhandige vrijage.
Dat in zee dragen en inzouten heeft op zijn minst enkele
eeuwen bestaan.' Over de economische betekenis van het zout
m vroeger tijd kan men gegevens putten uit de in de bundel
voorkomende opstellen van prof. Brugmans en dr Harteveld.
Laatstgenoemde noemt nog het verbod van het darinkdelven door
Karei V in Zeeland. Zelfs ten behoeve van de eigen brandstof
voorziening werd het verboden. Door te dicht bij de dijken le
delven leverde het bedrijf een groot gevaar op voor de oever-
verdediging. Het zout der aarde, ook de Bijbel spreekt er van.
De Génestet speelt hierop: Die spreekt: Dien uw God met een
helder gezicht. Heb zout in u-zelven en wandel m 't licht.
MAC ,De Zeeuwen'
op oriëntatierit
MAC ,De Zeeuwen' organiseerde zater
dag de vierde oriëntatierit die tevens
meetelde voor het provinciaal kam
pioenschap. Het traject liep van 's-Heer
Hendrikiskind«ren naar Middelburg.
Doordat de uitzetter duidelijke oriën-
teringspunten had gebruikt, leek de rit
niet moeilijk. Het was echter zaak voor
de rijders het KNMV-reglement goed
te kennen, want in werkelijkheid was
de rit niet zo eenvoudig. Hij kwam
ook tot uitdrukking in het aantal straf-
punten. De uitslag was als volgt:
A-klasse: 1 C. Bode Vlissingen 46
strfpnt.; 2 J. de Exter Vlissingen 109
strfpnt.; 3 G. Kramer Nisse 131
strfpnt.; 4 J. N. Wirtz Oudelande .15:
strfpnt.; 5 A. Wouters Nieuw en Sint
Joosland 159 strfpnt.; 6 G. Hollestelle
Goes 167 strfpnt.; 7 A. Hollestelle
Kloetinge 173 strfpnt.; 8 A. Deegens
Middelburg 210 strfpnt.; 9 L. Smit
Kloetinge 228 strfpnten 10 G. Sturm
Vlissingen 267 strfpnt.
B. klasse: l P. Poelman 138 strfpnt.;
2 L. Jille Kruiningen 170 strfpnt.; 3
M. Baert Biezelinge 210 strfpnt.; 4 L.
de Nooijer Vlissingen 236 strfpnt.; 5
M. de Munck Vlissingen 290 strfpnt.;
6 V. Gijzel Kruiningen 291 strfpnt.; 7
P. Vermeulen 's-Heer Arendskerke 305
strfpnt.; 8 P. Hootfman Kloetinge 326
strfpnt. en 9 W. van Hove Middelburg
327 strfpnt.
Voetbrug en paden
in Magistraatwijk
MIDDELBURG B en w van Middel
burg willen nu een voetbrug en bijbe
horende paden laten aanleggen in de
Magistraatwijk. Daardoor wordt het
Meiveld beter toegankelijk voor de be
woners van de huizen ten zuiden van de
Staten! aan en de flatbewoners daar heb
ben dan door het Meiveld een kortere
verbinding met het nieuwe winkelcen
trum ln de Magistraatwijk. Eén en an
der is opgenomen ;n het stedeboirwkun-
dige plan. De kosten zijn 24.000.-. De
raad moet beslissen.
hij op het land bezig was 40 noten
krakers overvliegen! .Signale
ment,' aldus de heer Koopman:
.ter grootte van een kauw, grijze
borst, op het eind van de slagpen
nen eveneens grijs. Witte staart -
rand vliegend gelijkend op een
Vlaamse gaal.' De grootste con
centratie in éen troep van deze
zeldzame vogels tot nu toe bekend
in Zeeland!
25 augustus: 4 ex bij de Noord-
weg-Serooskerke <W) gezien door
de heer G. P Geerse.
26 augustus: 5 ex. in het Mlddei-
•gse wandelpark .Toornvliet,'
aedelïng de heer W Mulhe
27 augustus: 1 ex. dicht bij de chr.
hbs aan de Elzenlaan te Middel
burg. Bij mevrouw C Fruin-Buteux
zat zo'n vogel bij de serre deur.
vloog na een poosje weg in haar
tuin van huize de .Perelaer' te
Domburg. Te Vlissingen werd een
dode notenkraker gevonden bij de
sporthal door de heer P. de Poor
ter.
29 augustus: een notenkraker
werd waargenomen aan een dijk te
iwenpolder (gen
de heer W. Duvekot.
(gem. Veere) door
30 augustus: In de Populierenlaan
te Middelburg werden 2 exempla
ren gezien. Op de Krabbedijk te
Schoondijke werd een vogel gesig-i
naleerd door de heren L P. Jan-j
■sen en I. Menebreuker. De heer;
K. C. L van Bennekom uit Dom-j
burg deelde ons mede dat gecon-
staiteerd is dat twee wespennesten:
in de duinen door notenkrakers
werden opgegraven. Zelfs de raten'
zouden ze hebben opgepeuzeld.
31 augustus: In Westduin 1 ex. en
Dishoek 3 ex. gezien door de heer!
en mevrouw Mullie. N-B: In au
gustus zijn volgens de heer I. Hey-
stek uit Kortgene verscheidene no- j
tenkrakers in Kamperland, Kort
gene en Colijnsplaat waargenomen
1 september: Tussen Dishoek er.
Valkenisse werden langs de Wal-
cherse duinrand tien notenkrakers
opgemerkt door de heren G. Zeil
maker en W. Mullie. .Op de Nolle-
dijk te Vlissingen één en in het
Berkenlbos te Öostkapelle 2 vogels.'
aldus meldden ons enkele lezers.
In Kapelle werd een dode vogel
Savonden onder andere door de
eer G. H. Ossel. Het was zijns in
ziens een diksnaveliga notenkra
ker.
2 september: In een boomgaard te
Vrouwenpolder zat ,'s morgens om
half zes een notenkraker een pruim
te consumeren' schreef ons de j
heer W. Duvekot.
4 september: Eén notenkraker ln
het waterwingebied .Oranjezon' ten;
noordoosten van Öostkapelle. enj
één die als een specht stukjes!
boomschors van een populier af-!
timmerde om bij de daaronder zit-'
tende insekten en larven te kunnen
komen. Deze .timmerman' werd'
waargenomen in Burgh door de
heer C. J. Boot uit deze plaats
3 september: Bij Valkenisse werd
aan de duinvoet een dode vogel
gevonden; .sterk vermagerd' "zo
deelden ons twee lezers mede, die
de notenkraker hadden gevonden.
7 september: Over de buitenwijken
van Middelburg werd in de morgen
uren trek geconstateerd. In zuide
lijke richting vlogen resp 1 2 en 1
notenkraker; waarbij de laatste
even neerstreek op een tv-anten-
ne, later verdween ook deze vogel.
De waarnemingen werden gedaan
door de heren G. Zeilmaker en W.
Mullie. Ook in ,Ter Hooge' aan de
Koudekerkseweg werd er 's mid-1
dags één gezien door laatstgenoem
de waarnemer. In het waterwinge
bied .Oranjezon' werden 5 van de
ze vogels gezien door de heer G.
P. Geerae en A. Molendijk.
9 september: Nog steeds enkele ex.
m .De Braakman' volgens de heer
C. Riemslag uit Biervliet.
Twaalf miljoen
Wat zal er gebeuren met de zich!
van geen kwaad bewuste dieren in
Belgié en Frankrijk Dat wordt
naar onze mening een schiet- en
vangpartij, gewoon niet mooi meer.;
Afkomstig uit eenzame dennen-'
wouden en bergstreken zullen zij
bij onze zuiderburen de mens var.
z'n kwade kant Ieren kennen. De.
mens met zijn buksen, slagnetten'
en gemene uienstokken. Alleen in:
België worden'per jaar volgens een
deskundige twaalf miljoen vo-
zig om met
te krijgen dat aan deze massa
moord een einde wordt gemaakt!
Maar de vogelvangers oefenen een
zeer sterke politieke druk uit. Ach
ter de schermen worden er van
weerskanten harde noten gekraakt!
Daar kunt u zeker van zijn. Het
zal nog vele moeahjke laren duren
eer de vogel en natuurbescherming
zover is als ln Nederland. Er
wordt hand aan gewerkt door men
sen inet een onverwoestbaar opti
misme. Net zo onverwoestbaar en
met dezelfde geest bezield als An
ne Frank ln de donkere oorlogs
jaren geweest moet zijn toen zc op
15 juli 1944 vol optimisme de on
sterfelijke woorden schreef: ....het
is een groot wonder, aat ik niet al
mijn verwachtingen heb opgegeven,
want ze lijken absurd en onuit
voerbaar. Toch houd ik vast, on
danks alles, omdat :k nog steeds
aan de innerlijke goedheid van den
mens geloof.
P. Schollevaer
(ADVERTENTIE)
Ais exclusief dealer van de
Riha orgels, nodigen wij u
uit de geweldige Riha orgel-
kollektie te komen beluis
teren.
Het Riha orgel waar elke
muziekliefhebber verrukt
over blijft!
Door: betere intonatie
(extra boventonen); meer
voetmaatregisters; zelfstan
dige percussion; tiendui
zenden klankkleuren; snel
lere speelresultaten en nog
vele andere voordelen.
Vanaf 1.995,(incl. bank
en nagalml-
II* goede merken In één za*k
Middelburg achtste
bij wedstrijden
brandweerkorpsen
^^Jr'nie?.,i,iSïtéiL5?i!U^SiROOSENDAAL - By brandweerwed-
of gecsood. Ge.ukkd0 zgn in vele| te Roosendaal ,s het korps van
Roermond nationaal kampioen
den bij de beroepskorpsen. Middelburg
werd achtste met 706 punten. De uit
slag was: 3 Leersum 749 pt, 4 Hengelo
723%. 5 Ridderkerk 724%, 6 De Ver.
i Oliefabr.eken Zwïjndrecht 720. 7 R/>s-
malen 711. 8 Middelburg 706. 9 Hecre:.-
I veen 705. lö Herpen 704. 11 Voorscho-
I ten 702. 12 BaJlamindi NV Hu.z
i 702. 13 Oostzaan 649% en 14 Bo'.sw i
612 pt
f ADVERTENTIE)
Examens
Daarom, daarom
daarom: Davitamon io.
Elke dag. Allemaal,
Davitamon 10. net compietedrageetjedatzorgt voor extra weerstand en
Aan de christelijke kweekschool v
Zeeland te Middelburg slaagden vooi
het examen derde leerkr.ng (volledig
bevoegd onderwijzer) de heren:
P. Sanderse te Bergen op Zoom; J. J. M.
de Bruijne W. Ge ene en J. G. Onder
water te Goes; P. J. Dieleman te Hoek;
C. Sanderse te Koudekereke; J. J. Rus
ter te KrabbendijkeM. Fraanje te
Lewedorp; M. M. C. Cornekssen. M
Freriks. D. J. van der Haar. J. C. de
Hooge. J. L. de Lange. W. P. Lauooij.
I J. St-houwenaar en D H Wtnkelhof te
Middelburg; J. L. Hosselaar te Oude
lande. C. S. van Eener;r.-_am. T. P
Goeseije, J. F. van der Harst en L
Janssen te Vlissingen; J Ca ar. t - Woi-
phaartsdijk en J. H. van den Berg te
1 Zierikzee. De volgende dames: N. M.
Koole te Goes; C. H. A. Loof te Hoek.
A. C. Minnaar en W. Wouterse te Mld-
i delburg; en P. Slotema te Wissenker-
ke.
gewezen,
1 herexame.
worden
