hoechst
in nederland
opleiding
kunststof weert
polymeer breda
2500
man
in de
chemie
9
provinciale zeeuwse courant
12 september 1968
AMSTERDAM Aan de traverse naar de Coentunnel in Amsterdam-Sloterdijk
presenteert Hoechst zich met een elf verdiepingen tellende kantoorflat, het hart
van de Nederlandse activiteiten van deze chemische industrie. Op de achtste
etage zetelt de heer John. Brookhuis. directeur van de Nederlandse Hoechst-
Holland N.Vde verkoopmaatschappij van Hoechst in Nederland.
Alles bij elkaar zo'n dertienhonderd mensen', becijfert hij, wanneer we naar
het totaal aantal werknemers van Hoechst in Nederland informeren. En dan te
bedenken dat pas in 1949 de eerste leveringen van Farbewerke Hoechst AG
naar Nederland begonnen.
Anno 1968 levert Hoechst de grondstoffen voor vele takken van de Nederlandse
industrie. Een paar voorbeelden om aan te geven hoe breed de interessen zijn
verspreid.
Zo betrekt de drukinktindustrie een omvangrijk assortiment organische pig
menten van Hoechst voor de illustratiediepdruk zowel als voor het bedrukken
van kunststoffoliën. De kleefstofindustrie en de verf- en lakfabrieken komen bij
Hoechst terecht voor hun grondstoffen. Kleurstoffen ook voor de lederindustrie.
En dan speciale produkten als tensiden, cellulose-ethers, emulgatoren, grond
stoffen voor de cosmetische industrie, hulpmiddelen voor de mijnbouw en voor
de aardolie-industrie, koel- en smeermiddelen voor de metaalbewerking en hulp
middelen voor de bouwstoffenindustrie.
Het meest bekend is ongetwijfeld Trevira, de polyestervezel van Hoechst, die in
de modewereld geen nadere explicatie behoeft. Tussen de textielindustrie en
Hoechst liggen ook relaties op het gebied van de kleurstoffen. En dan zijn er
nog allerhande hulpmiddelen voor ontsterking, voor de was, voor het bleken.
In Enschede heeft Hoechst-Holland zelfs een laboratorium voor de textiel-'
industrie.
Tot de Hoechst-groep behoort ook het ingenieursbureau Friedrich Uhde GmbH.
dat chemische fabrieken ontwerpt en bouwt. Dit bureau tekende ook voor de
bouw van de Vlissingse fosforfabriek.
Chemische apparaten, die Hoechst in Nederland brengt, vervaardigd uit mate
riaal met goede eigenschappen in corrosieve milieus zijn: warmtewisselaars,
kolommen, pijpen en bekleding met grafietstenen.
De Nederlandse kunststofindustrie betrekt van Hoechst, Hostalen lagedruk poly
ethyleen dat vooral in de huishoudelijke sector veel aftrek vindt. Daarnaast
allerlei materialen, die toepassing vinden in de wasmachine- en elektrotechnische
industrie, in de bouwsector en de automobielindustrie. De agrarische sector kent
de naam Hoechst als leverancier van chemicaliën in de vorm van insecticiden,
fungiciden en herbiciden ter bestrijding van allerlei planteziekten.
En dan is de naam Hoechst natuurlijk vooral een bekende klank in de genees
kunde. Van de lange reeks ontwikkelingen in de historie van Hoechst zijn vele
middelen niet meer weg te denken uit het farmaceutisch arsenaal van huisarts
en specialist.
In het Amsterdamse Hoechst-Holland Huis is een personeelsstaf van ongeveer
250 man te vinden. De belangrijkste verkooporganisatie is er Hoechst-Holland
NV. Aanvankelijk een vertegenwoordiging met uitsluitend een importeursfunctie
begon Hoechst-Holland in 1950 onder deze naam te .draaien'. De organisatie
heeft speciale afdelingen voor alle eerder genoemde groepen van produkten.
En het feit dat men vorig jaar uit een veel te krappe accommodatie moest ver
huizen naar het imposante gebouw aan de Sara Burgerhartstraat bewijst hoe
snel de zaken zich ontwikkelen.
Sinds kort opereert in Amsterdam nog' een andere Hoechst-verkooporganisatie:
Kalle-Nederland NV. De volbloed dochteronderneming Kalle AG te Wiesbaden
heeft een veelzijdig produktieprogramma van kunststof- en cellulosefoliën. Die
foliën voor verpakkingen in de levensmiddelenbranche en de industriële massa-
produktie in het algemeen komt men overal tegen. Foliën ook in de elektro
techniek, de meubelfabricage, in de bouw en de land- en tuinbouw.
AMSTERDAM Nederland is dus niet langer alleen maar een consumerend land
voor de chemiereus Hoechst, maar eveneens een producent. En al ziet het
ernaar uit dat het zwaartepunt van de produktie op de duur wel in het Sloe-
gebied bij Vlissingen zal worden geconcentreerd, naast de nieuwe fabriek
daar opereren nóg twee producerende ondernemingen van Hoechst:
1 De Weerter Kunststoffabrieken in Weert. In een wat de arbeidsmarkt betreft
gevoelige hoek van Nederland het oosten van Brabant staat nog een
bedrijf van de Hoechst-dochter, Kalle AG te Wiesbaden. Een fabriek met een
absoluut en relatief vrij sterke personeelsbezetting: 500 man. Er worden
daar hard-foliën en kunststofplaten gefabriceerd. Foliën voor toepassing
onder andere in de verpakkingsindustrie (kwetsbaar fruit, yoghurt, margarine,
geneesmiddelen) en in het drukkerijbedrijf (cacheren van boekomslagen).
Kunststofplaten voor de bouw en de meubelindustrie. De foliënfabriek werd
destijds aangekocht omdat deze het werkterrein van Kalle AG bestreek.
Bovendien vormde dë produktie van kunststofplaten een nieuwe welkome
activiteit van het concern
2 De Polymeerfabrieken in Breda. Een bedrijf dat polystyrol begon te produ
ceren, toen het enkele jaren geleden door de Amerikaanse onderneming
Foster Grant S Co. Inc. werd opgericht. In 1966 nam Hoechst voor 50%
van de aandelen in dit bedrijf; sinds kort is het een bedrijf dat voor 100 in
handen van Hoechst is gekomen. Er staan niet onaanzienlijke uitbreidings
plannen op stapel. Het personeelsbestand beloopt ongeveer 240 man
Ook in Nederland heeft Hoechst al een opvallende plaats
in het economisch verkeer gekregen. Via het Hoechst-
Hollandhuis in Amsterdam bewerkt het bedrijf intensief de
markt en sinds een aantal jaren zijn er hier ook twee pro
duktiebedrijven: de polymeerfabrieken "Breda NV en de
Weerter Kunststoffabrieken NV.
MIDDELBURG ,ln de chemische sector In Zee
land werken op het ogenblik ongeveer 2500 man.
En per Jaar komen er tegenwoordig zo'n 300 werk
nemers bij.' Het districtsbureau voor de arbeids
voorziening aan de Middelburgse Noordsingel is
bijzonder gelukkig met de vestiging van Hoechst
in Vlissmgen-Oost. Over het concrete belang
voor de werkgelegenheid in Zeeland van dit be
drijf hebben we een rondetafelgesprek gevoerd
met mr. J. S. P. Rietema, hoofdinspecteur-directeur
voor de arbeidsvoorziening in Zeeland, de heer
C. J. Buissing. secretaris van het districtsbureau
en de heer D. Boogerd, directeur van het geweste
lijk arbeidsbureau te Middelburg.
In april van dit jaar, de start van de produktie
bij Hoechst's nieuwe fosforfabriek, was een per
soneelsbestand gevormd van ruim 330 man. Eén
cijfertje ter vergelijking nog aan de kleine reeks
toegevoegd: de mannelijke beroepsbevolking van
Zeeland breidt zich de laatste tijd met ongeveer
600 man per jaar uit. Eigenlijk is met deze groe
pering van de resultaten op de arbeidsmarkt over
het Hoechst-effect al alles gezegd.
De nieuwe industrie had naast salarissen en se
cundaire arbeidsvoorwaarden voor sollicitanten
een en ander aan te bieden. Het aangetrokken
personeel kon op vrij korte termijn een woning
worden aangeboden in de omliggende gemeenten.
Wie het bedrijf voor het eerst binnenstapte, kreeg
er dadelijk het gevoel: ,Hier kan je iets worden.
Hier kom je vooruit'
Het bureau voor de arbeidsvoorziening in Zeeland
kent grote waarde toe aan de bijdrage, die
Hoechst heeft geleverd, en in de toekomst nog in
versterkte mate zal leveren aan de verbreding van
het palet met arbeidsmogelijkheden in Zeeland.
Dit laatste heeft vooral het effect gehad, cat on
der het personeel van Hoechst veel mensen te
vinden zijn, die vroeger uit Zeeland zijn wegge
trokken of die op een of andere manier een be
paalde band met dit gewest hadden. De komst van
Hoechst naar Vllssingen-Oost was voor hen een
kans om terug te keren. Dipl. ing. H. Friedrich, de
man belast met de dagelijkse leiding van de fa
briek in het Sloe, noemt deze werknemers graag
de .remigranten'. Samen met de .echte' Zeeuwen,
die naar het bedrijf zijn gestapt en aangevuld
met zeevarenden, die graag een baan aan de wal
wensten, vormt deze groep ruwweg 78 van
het totale personeelsbestand.
Een andere cijferopstelling, die de ambtenaren
van de arbeidsvoorziening over de vestiging van
Hoechst voor ons op tafel legden, was deze: ruim
60 van het personeel is afkomstig uit Zeeland,
ongeveer 30 uit de randstad Holland, de ove
rigen van elders. ,En dat terwijl we ervan uit
gingen, toen de Hoechst-directie ons om een
advies vroeg, dat hooguit 30 tot 40 van het
totaal aan te werven personeel uit Zeeland zou
komen. Het is allemaal viot verlopen, heel plezierig
gegaan. Toen er sprake van was dat Hoechst in
net Sloe een fabriek zou gaan bouwen, stroomden
bij ons de brieven binnen. De ruimte in Zeeland
nog aanwezig en de kans op snelheid bij het
vinden van een woning zijn belangrijke voordelen,
>s ons gebleken.
Tel daarbij dat de komst van hele gezinnen naar
Zeeland ervoor gezorgd heeft dat het aanbod op
de arbeidsmarkt in Zeeland kwalitatief ook beter
is geworden. Zoiets is weer van belang voor an
dere bedrijven, die hier personeel zoeken.'
Zeeland heeft op het ogenblik 300.000 inwoners.
De ontwikkelingsschets van het provinciaal be
stuur voorziet voor de komende 15 tot 20 jaar
een verdubbeling van dit getal. Hoe dat te be
reiken? Mr. Rietema Dat die verdubbeling er
komt staat voor mij vast. We zullen alleen om de
paar jaar een schok-impuls voor de werkgelegen
heid nodig hebben, zoals de start van Hoechst-
Vlissingen nu is geweest Daar komt het op aan!'
\/LISSlNGEN-OOST Opleiding en training zijn twee begrippen, die bij Hoechst hoog staan
genoteerd. Klein voorbeeld: toen er in de nieuwe fosforfabriek in het Sloe van produktie nog
geen sprake was, functioneerde er al wel een bedrijfsschool, Dat was al in oktober van het vorige
laar. Zeker, het ging allemaal nog wat provisorisch, maar het simpele feit kon in ieder geval
worden genoteerd. Inmiddels is er aan de accommodatie voor de leerlingen al heel wat ver
beterd. Naast de onderhoudswerkplaats is een bedrijfsschool met een oppervlakte van 150 vier
kante meter verrezen, ingericht met moderne werkbanken en werktafels Vorig jaar waren er
9 jongens, afkomstig van Walcheren en Zuid-Beveland in opleiding, voor bankwerker en elektri
cien Dit jaar eenzelfde aantal Ze hadden zich na hun lts-opleiding aangeme'd als leerling b«j
Hoechst De bankwerkers-in-spé werken naar het Bernetel-diploma toe. de elektnciens-leerin-
jen volgen een VEV-cursus
Deze aanpak is tekenend voor het Hoechst-concern. De zaken van de grond af grondig aan-
oakken. Zo hebben ze praktisch alle nieuw aangetrokken werknemers voor de fosforfabriek eind
vorig jaar en begin dit jaar een stage- of trainingsperiode doorlopen bij het Hoec'nst-fosforbedrijf
n Keulen, Knapsack AG. Het nieuwe personeel werd daar met name geleerd, hoe je met deze
chemische produktie moet omgaan, wat fosfor eigenlijk is.
De ervaringen van Hoechst met de opleiding van leerlingen tot geschoolde vaklieden en de her
scholing van nieuw aangeworven personeel gaat ver terug. Al in 1912 werden de eerste leer
ingen ingeschreven voor de elektrotechniek en al vóór dat jaar kende men in Frankfurt een
isdrijfsopleiding tot bankwerker De huidige bedrijfscshool daar telt 400 leerlingen in 14 vak
richtingen. Per jaar plaatst men er ruim honderd nieuwe leerlingen.
Het is de bedoeling van Hoechst-Vlissingen om in de toekomst met een opleiding tot operator
e starten, een man die de produktieapparatuur kan bedienen.
Op een heel ander terrein ligt bij Hoechst-Vlissingen de administratieve opleiding. Aangezien
er in Zeeland geen specifieke opleiding voor meisjes in deze richting is, heeft Hoechst d-e zelf
maar aangepakt.
En dan is er natuurlijk de stimulerende belangstelling, die het bedrijf aan de dag legt voor de
opleiding procestechniek aan de technische scholen in Zeeland Het initiatief of een aanvraag
voor deze vakrichting in te dienen bij de Vlissingse uitgebreid technische school (uts) wordt
door Hoechst stevig ondersteund.
Het gemeentebestuur van Vlissingen is met deze contacten vanuit het bedrijfsleven in belang van
het onderwijs bijzonder ingenomen.
Trouwens: ook de beroepenvoorlichting in Zeeland betrekt tegenwoordig de chemische industrie
ook nadrukkelijk binnen het pakket van mogelijkheden. De jeugdconsulenten van de arbeidsvoor
ziening (ministerie sociale zaken) hebben zich in deze tak van bedrijf georiënteerd en richten
oortdurend de aandacht van de jeugd in Zeeland ook op een toekomst in de chemie.
HOOFDKANTOOR AMSTERDAM
WEERT
BREDA