van dwerg tot reus
7
spreiding over de wereld
dit is hoechst/met zevenmijls
laarzen door de chemie/was
middelen en meubels zwemb
aden en tafelgerei
'V
w.
provinciale zeeuwse courant
12 september 1968
FRANKFURT (M) De chemiereus Farbwerke
Hoechst AG heeft in 1967 de resultaten van alle
over de aardbol verspreide bedrijven opgeteld
een totale omzet weten te behalen van 6,6 miljard
DM (ongeveer 6 miljard). Omdat bedragen, naar
mate ze groter worden, vaak steeds minder tot
de verbeelding spreken, even een vergelijking.
Vorig jaar omstreeks deze tijd diende Nederlands
minister van financiën Dr. Witteveen een rijksbe
groting in met een eind cijfer van ƒ23.137.000.000
aan de uitgavenkant De omzet van Hoechst komt
dus aan een kwart van de totale Nederlandse
staatshuishouding. En diezelfde omzet gaat ieder
jaar nog met sprongen omhoog. In 1967 ten op
zichte van het jaar daarvoor met niet minder dan
13.3%. De Jongste cijfers van het eerste half Jaar
1968 geven al een groei te zien van 17,1
De bedrijfsresultaten van Hoechst zijn telkens op
nieuw boeiend cijfermateriaal. Op de Wereld
beurzen wordt ernaar uitgekeken. Ze weerspiege
len een ontwikkeling in de chemie, die met zeven
mijlslaarzen op gang is gekomen en voorlopig nog
wel even aan de gang blijft. Het Duitse concern
geeft bovendien steeds een overzicht van wat er
links en rechts in de binnen- en buitenlandse fa
brieken zoal Is geïnvesteerd. In 1967 een totale
som van 1181 miljoen DM. En de bedragen, die
daarvan naar de spiksplinternieuwe vestiging in
Vlisslngen-Oost gaan, zijn beslist wel van een ni
veau om U tegen te zeggen.
Nog niet zo lang geleden kon gedelegeerd com
missaris dipl. Ing. H. Friedrlch van Hoechst Vlls-
singen N.V. op een persconferentie opgewekt aan
kondigen dot voor de bouw van een tweede fos-
forfabriek in het Sloegebied de lieve investerings
som van 65 miljoen DM. was vrijgekomen. Eind
1969, begin 1970 zal zo een verdubbeling van de
produktie worden bereikt en voor honderd man
meer personeel werk.
De driehonderd man, die Prins Bernhard morgen
bij de officiële opening van de nu op toeren ge
komen fabriek in Viissingen zal ontmoeten, maken
samen maar een fractie uit van totale personeels
bestand bij het Hoechst-concern. Naar de laatste
opgaven werkt er In alle ondernemingen bijeen
maar even 83.000 man. De bevolking van een mid
delgrote Nederlandse stad.
Het Vlissingse aantal werknemers is te vergelijken
met de prille beginjaren (rond 1870) van het aan
de Main bij Frankfurt gevestigde bedrijf dat onder
de firmanten Meister, Lucius en Brünlng was be
gonnen met de produktie van synthetische kleur
stoffen. Alleen met dit verschil dat het bij Hoechst
nu geen zaak meer is van waaghalzerig pionieren
zoals In de tijd toen de Duitse bedrijven elkaar
op de markt van de verfstoffen met alle mogelijke
wapens bestreden. De tijd van vóór de eerste
wereldoorlog, vóór de geboorte van de indruk
wekkende en hier en daar gevreesde IG-Farben,
het machtsblok van de Duitse chemische industrie.
Wanneer Hoechst op dit ogenblik ergens neer
strijkt om een nieuwe vestiging op de fundamenten
te zetten, gebeurt dat grondig en geheid. Volgens
een goed geolied bouwprogramma glijdt het alle
maal van de oprichtingsdatum naar het ogenblik
van de produktiestart. Toen zo'n tachtig jaar ge
leden in de laboratoria van Hoechst weer een
nieuwe ontdekking rijp was voor een patentaan-
vraag, jubelden krantenverhalen over ,een over
winning van de wetenschap'. Nu worden nieuwe
vindingen als het ware aan de lopende band ge
daan en als vanzelfsprekend aan het toch al zo
brede produktieprogramma toegevoegd.
De chemische bedrijfstak doet nogal eens science-
fiction-achtig aan. Het is de industriehoek, die
wordt afgeschilderd als een gebied met ongekende,
gouden mogelijkheden. De cijfers van Hoechst en
de andere chemie-mammoeten Bayer en BASF
zijn er om het imponerende beeld te bevestigen.
Maar ze zijn alleen bereikt vla de harde, strakke
zakelijkheid; via de durf en de visie van door-
duwers. Mensen, die niet langer van de ene ver
bazing In de andere vielen na weer een nieuwe
vinding, maar die het zich tot een tweede natuur
hebben gemaakt om de markt met steeds weer
iets nieuws op te frissen. Het succes van de che
mische industrie Is vooral de ontdekking dat er in
deze sector een onbegrensde hoeveelheid moge
lijkheden ligt
Zeker, kleurstoffen zijn nog altijd een vitaal onder
deel van de produktie bij Hoechst. Maar toch
maken die kleurstoffen en organische pigmenten
tensiden. textielhulpmiddelen, cellulose-ether en
tuesenprodukten niet meer uit dan 14% van het
totale leveringspakket.
De chemie Is een van de meest veelzijdige In
dustrietakken. Hoechst heeft dat begrepen, heeft
eraan meegewerkt om het zover te brengen en
doet er grootscheeps zijn voordeel mee. Om nog
even een greep te doen uit de voornaamste pro-
dukten van Hoechst: geneesmiddelen, farmaceu
tische fijnchemicaliën, sera, vaccins (16%), syn
thetische vezels en folies (15%), petrochemische
produkten en kunststoffen (22%), kunstmest en
plantenziektenbe8trijdingsmiddelen (7%). En zo
zouden we nog even kunnen doorgaan.
Het zijn maar wat cijfers om een indruk te geven
van de veelkleurigheid van het chemische palet bij
Hoechst En met dat palet hebben zij overal ter
wereld afzetgebieden veroverd; hebben ze even
eens overal nederzettingen geconstrueerd. Uiter
aard blijft het moederbedrijf van Farbwerke
Hoechst in Frankfurt (M) het zenuwcentrum en de
grootste producent van het gehele concern. Maar
nu ongeveer de helft van de totale jaarlijkse om
zet buiten Duitsland wordt bereikt volgt de
Hoechst-directle een decentrallsatiepolitiek en
brengt zij de produktie dichter bij de consument,
dichter bij de aanvoerlijnen van grondstoffen (zee
havens). dichter bij de plaatsen waar energievoor
ziening en zaken als mllieubeïnvloeding minder
problemen opleveren. Hoechst wil kerncentrales en
olieraffinaderijen In de buurt hebben. Het con
cern vestigt zich op plaatsen waar ruimte is om
verder te gaan, waar toeleveringsbedrijven een
kans hebben.
Uiteraard ligt het zwaartepunt van de industriële
bedrijvigheid bij Hoechst in (West) Europa. Vooral
in 1967 zijn er hier goede zaken gedaan, doordat
het concern zich van allerlei nieuwe deelnemingen
heeft verzekerd en dochterondernemingen heeft
opgekocht of opgericht. In Frankrijk werd de pro
duktie van mowllith (een produkt, dat veel In de
bouwwereld wordt gebruikt) opgevoerd. In Grieken
land kwam voor hetzelfde produkt een nieuwe
fabriek. In Turkije moest nieuwbouw voor de ge-
neesmlddelanproduktie worden gepleegd. In Oos
tenrijk een nieuwe fabriek voor polyestervezels.
Hetzelfde In Noord-leriand. In Engeland bereikte
Hoechst aucces met de produktie van diergenees
kundige middelen. In Denemarken een uitbreiding
bij een dochteronderneming, die alkiedhars produ
ceert. In Spanje en Portugal feestelijke openingen
van bedrijven, waar Hoechst een stevig deel van
het aandelenpakket In handen heeft.
In de Verenigde Staten (South-Carolina) heeft
Hoechst vorig jaar samen met Hercules Inc. (Wil
mington, V.S.) de produktie van de bekende Tre-
vira-vezels aangepakt Een corporatie daar, waarin
alle Noord-Amerikaanse belangen van Hoechst zijn
gebundeld, opende een fabriek van organische
tussenprodukten.
Ondanks allerlei fiscale verzwaringen kon in La-
tiJns-Amerlka (Brazilië, Argentinië, Chili. Colum
bia, Uruguay en Peru) de omzet toch nog worden
vergroot. Ook daar werden nieuwe fabrieken ge
opend.
In Japan zit Hoechst goed. Samen met een andere
grote onderneming heeft Hoechst daar een van de
grootste industriële concerns gevormd. India Is
voor Hoechst een nieuw centraal punt, van waar
uit een volgende markt wordt veroverd. Fabrieken
ook en dealnemingen in Maleisië en Iran. In Zuid-
Afrika Is de produktie voor dit continent geconcen
treerd. Ook Australië en Nieuw-Zeeland ontbreken
niet aan de lijst van buitenlandse belangen en
ondernemingen van Farbwerke Hoechst.
We hadden het al even over het indrukwekkende
personeelsbestand van Hoechst. Eind 1967 waren
het In de Duitse bedrijven (waaronder ook de fos-
forfabrlek Knapsack (Keulen) en de (eigen) bouw
onderneming Frledricht Huhde GmbH) 66.712 man.
Voor wat betreft de buitenlandse ondernemingen
komt daar dan nog eens 15.069 man bij. En van
dat buitenlandse personeel zit weer ruim een derde
deel in Europa.
Hoechst In de wereld: tafelgerei, autocarosserieën,
complete hulzen, zwembaden, meubels, kleding,
wasmiddelen, noem maar op. Drieduizend ver
schillende kunststoffen en vezels om dat alles te
fabriceren. Duitsland vestigt een wereldrecord in
het verbruik per hoofd van de bevolking: 25 kilo
per jaar Op de meest onverdachte artikelen in de
etalages van winkels en warenhuizen het waar
merk van de chemische industrie, die zich nu ook
in Zeeland heeft genesteld
Aan de Noordzeekust wilde het chemische concern zich een
strategische positie opbouwen, zoals het over de gehele
aardbol op vitale punten vertegenwoordigingen en produktie-
bedrijven heeft opgericht om de honderden verschillende
aanbiedingen van chemicaliën tot kunststoffen op de
markt te brengen. Een produktenpalet, dat door research,
doorzettingsvermogen en vaak ook een beetje geluk steeds
breder is geworden.
FRANKFURT (M) Honderd jaar chemie. Honderd
jaar Hoechst. Het Is de geschiedenis van een dwerg,
die zichzelf opwerkte tot een reus. Een eeuw geleden
stond in een minuscuul fabriekje aan de Mainoever
bij Frankfurt een handvol mannen zich in het zweet
te werken om per dag tien tot veertien pond aan
rode verfstoffen klaar te stomen. Vandaag de dag is
Hoechst-Frankfurt alleen al een indrukwekkende
fabrieksstad met honderden imposante gebouwen,
waarin een koortsachtige bedrijvigheid heerst. De
dagelijkse produktie van verfstoffen en anorganische
produkten is nog slechts in tonnen en goederen
wagons te meten.
Nu Hoechst ook In Zeeland is gevestigd en met de
opening van de nieuwe fosforfabriek de zoveelste
stap in zijn ontwikkeling heeft gezet, is een blik
achterom nuttig om de betekenis wat extra reliëf te
geven:
1863 Oprichting van het moederbedrijf onder de
naam .Meister, Lucius Brüning'. De kleurstof
fen fuch6iarood en aldehydegroen worden ge
produceerd.
1884 Eerste synthese van geneesmiddelen op in
dustriële schaal: de vervaardiging van een
koortswerend en pijnstillend middel.
1890 Ignatz Stroof werkt een methode uit voor in
dustriële toepassing van chloorkali-electrolyse.
1892 Het door de Nobelprijswinnaar Robert Koch
ontdekte tuberculine wordt in Hoechst geschikt
gemaakt voor produktie.
1894 Met medewerking van de Nobelprijswinnaar
Emil von Behnng, grondlegger van de serum
therapie, wordt in Hoechst de technische pro
duktie van difterieserum ter hand genomen.
1904 Hoechst fabriceert het door Friedrich Stolz ont
dekte adrenaline, het eerste langs synthetische
weg vervaardigde hormoon. Het middel krijgt
grote betekenis voor plaatselijke verdoving.
1905 Paul Duden, de pionier van de acetyleen-
chemie komt naar Hoechst en legt er de grond
slag voor de latere ontwikkeling van de kunst
stofindustrie.
1912 Het gelukt Fritz Klatte vinylverbindingen tot
polymerisatie te brengen. De vinylpolymeren
behoren tegenwoordig tot de belangrijkste
kunststofgroepen.
1928 Een van de Hoechst-produkten mowllith (po-
lyvinylacetaat) ontpopt zich als een grond
stof met 1000 mogelijkheden.
1938 Start van de produktie van het veiligheldskoel-
middel Frigen. Later vooral belangrijk voor het
gebruik van spuitbussen.
1949 Hoechst komt onder eigen naam op de markt
met een ontdekking van het analgeticum meta-
don, waarvan de pijnstillende werking even
sterk is als die van morfine, maar minder na
delen heeft.
1955 Begin van de produktie van de nieuwe poly
estervezel Trevira.
1956 Het oraal bloedsuikerverlagend middel rastinon
van Hoechst verlost vele suikerzieken van de
dagelijkse injectie.
1960 Nieuwe kleurstoffen scheppen nieuwe moge
lijkheden voor het verven van poiyestervezels.
1966 In een joint-venture met een Amerikaanse on
derneming neemt Hoechst de produktie van
polystyreen in Breda ter hand.
1968 - 13 september: Prins Bernhard opent de
nieuwe fosforfabriek van Hoechst in Vlissingen-
Oost.
-Mt.
produktiebedrijf
O verkooppunt
cS'
S?
In Tokio en in Paramaribo, in Addis Abeba en in Warschau, in Kansas City en in
Djakarta, vestigingen van Hoechst zijn verspreid over de gehele aardbol.
Deze kaart geeft er een indruk van.
Voor de verkoop en de distributie heeft het chemisch concern een wereld
omvattend net van vertegenwoordigingen opgebouwd. In 120 landen kunnen
afnemers terecht bij een eigen Hoechst-organisatie. Naast deze hoofdkantoren
bestaan in een groot aantal landen regionale bijkantoren.
Om de afzet van de produkten voortdurend te kunnen garanderen heeft Hoechst
in vele landen produktiebedrijven opgericht. Zo zijn al in 32 landen fabrieken
van geneesmiddelen van Hoechst te vinden. Ook worden op tal van plaatsen
basisprodukten vervaardigd voor verdere verwerking door de nationale industrie.
Om er enige te noemen: chemicaliën, kunststoffen, synthetische vezels, kleur
stoffen, organische pigmenten en hulpmiddelen, planteziektenbestrijdingsmidde-
len, reprografisch materiaaJ en foliën.