NAVO-defensie thans nader bezien
9Geen enkele aanleiding voor
afremming loonontwikkeling'
JAMIN
Fabery
de Jonge
3
.CONSUMPTIE BLIJFT SEDERT
1966 ACHTER BIJ PRODUKTIE'
speculaas
WAKEN TEGEN ONTSTAAN VAN
ONDERONTWIKKELDE GEBIEDEN'
Perencrisis
uitgebroken
Minister Klompé
naar New York
NW VERWERPT
WETSONTWERP
MINIMUMLOON
HINDOE-MONNIK
VERMOORDDE
26 MENSEN
Minister Polak laat weten:
REGERING VERGOEDT EXTRA
REISKOSTEN TERUGGESTUURDE
TURKSE VROUWEN
J. T. Vellenga
terug in kamer
Britten nu vóór
handelsregeling
met EEG
NA SOWJET INVAL IN TSJECHO-SLOWAKIJE
Druk op VS om
troepen in Europa
te laten
68
DONDERDAG 29 AUGUSTU5 1968
PROVINCIAL ZEEUWSE COURANT
NVV-VOORZITTER KLOOS:
AMSTERDAM (ANP) Het gehele beeld van onze economie, met
uitzondering van de werkloosheid, rechtvaardigt het verzet dat de
vakcentrales dit voorjaar tegen het kabinetsbeleid hebben gevoerd.
Het geeft ons ook aanleiding om, zo het kabinet het voornemen
mocht hebben dit beleid toch door te zetten door voor 1969 een con
tractsverlenging te overwegen, ons daar opnieuw fel tegen te verzet
ten. Dit heeft de voorzitter van het NW, de heer A. H. Kloos, woens
dagmorgen gezegd op het congres van de metaalbedrijfsbond NW,
dat in het RAI-congrescentrum in Amsterdam wordt gehouden.
Er is geen enkele aanleiding voor afremming van de loonontwikke
ling, zo zei hij. Integendeel, onze economie biedt ruimte voor stijging
van de reële koopkracht van de werknemers.
De heer Kloos herinnerde er aan
dat, na het in Utrecht gehouden
demonstratieve congres, het voor
de hand lag te stellen dat in het
najaar de loonstrijd in alle hevig
heid zou herleven. Het lijkt de heer
Kloos een nog steeds voor de hand
liggende conclusie.
Toch, zo merkte hij verder onder
meer op, staan we er heel wat be
ter voor dan een paar maanden ge
leden. Kon het kabinet toen enigs
zins steunen op een toch wat aar
zelende conjunctuur, de cijferbasis
waarop onze gunstige prognose
berustte was erg smal. Het kabi
net heeft echter nu voor een pes
simistische visie op onze economi
sche toekomst geen voet meer om
op te staan.
was geraamd op drieëneenhalf procent)
boven de raming doen toenemen (ze be
droeg over de eerste vier maanden vijf
procent).
De particuliere consumptie blijft sinds
1966 duidelijk achter bij de globale stij
ging van de produktie.
van negeneneenhalf tot tien procent.
Er is een stijging van de produktivi-
teit in de industrie in 1968 te ver
wachten van negen tot tien procent.
De produktie van het totale bedrijfs
leven zal dan uitkomen op vijf tot zes
procent, tegen de prognose van drie
ëneenhalf procent van het CPB.
De grotere produktie-uitbreiding is ge
deeltelijk verkocht aan het buitenland,
maar ze heeft ook de particuliere con
sumptie (die voor 1968 door het CPB
se van het Centra..-
1968 te herzien op basis vam de thans
bekende gegevens over 1968. Het plan
bureau heeft voor 1968 een overschot
op de lopende rekening van de beta
lingsbalans geraamd van vijfhonderd
miljoen gulden. De nieuwste cijfers over
de in- en uitvoerverhoudingen geven,
volgens de heer Kloos. aanleiding tot de
veronderstelling dat dit overschot wei
eens enkele honderden miljoenen meer
zou kunnen bedragen. De onzekere fac
tor hier blijft de dienstenbalans die zich
wat minder gunstig laat aanzien.
Produktie
Uitermate gunstig ontwikkelt zich
zijns inziens de industriële produktie.
De prognose van het CPB was een
stjjging daarvan van 6,5 procent op
jaarbasis. Gedurende de eerste vijf
maanden van 1968 was er al een stij
ging van 11 procent, het wetenschap
pelijk instituut van het NW becij
fert globaal een groei van de indu
striële produktie voor geheel 1968
ADVERTENTIE
vandaag voordeel
250 gram van 59 voor 49
U niet duur we! heerlijk
Investeringen
stuk van de zo ontstane ruimte op.
het eerste kwartaal van 1968 stegen de
overheidsinvesteringen met 23 procent
ten opzichte van 1967; het volume van
de investeringen van de bedrijven nam
met tien procent toe.
De beperkte groei van 1967 is vervan
gen door een stevige ontwikkeling der
nvesteringen in het eerste kwartaal van
968. De heer Kloos vindt dat niet ver
wonderlijk, want de loonstijging in de
bedrijven blijft achter bij de produktivl-
teit8stijging en in de industriële sector
zelfs in sterke mate.
Winsten
Dat betekent dat de winsten in het in
dustriële bedrijfsleven zeer fors omhoog
zulle.n gaan In 1968, daarmee wordt de
ontwikkeling van 1967 in versterkte
loonkostenstijging iets boven de prog
nose uitgaat. Waarschijnlijk zal de to
tale loonsom in 1968 anderhalf procent
meer toenemen dan het CPB voorspelde.
WAARSCHUWING OP ANMB-CONGRES:
DUIDELIJK REGIONAAL
DEN HAAG (ANP) In Neder
land is vandaag een perencrisis in
de zin der EEG-bepalingen uitge
broken. Drie achtereenvolgende
marktdagen is de perenprijs op
de fruitveiling te Geldermalsen
(een der ,peilveilingen') beneden
de zogenaamde crisisprijs geble
ven,'en daarmee is de perencrisis,
de eerste in Nederland, een feit.
De Nederlandse fruitveilingen kunnen
vandaag ingrijpen door grote hoeveel
heden peren te kopen van de telers.
Deze interventie wordt grotendeels be
taald door de Europese Economische
Gemeenschap, via het centraal bureau
van de tuinbouwveilingen in Nederland,
Dit bureau betaalt het resterende be
drag. De door de veilingen gekochte
peren worden vernietigd. Dit betekent
dat het aanbod daalt en de prijzen
waarschijnlijk weer zullen stijgen.
De crisis is voorbij, wanneer de pe
renprijs drie achtereenvolgende
marktdagen boven de crisisprijs
Gromt. Er mag niet in alle gevallen
igeinterveniëerd worden. Ingrijpen
is slechts mogelijk op de veilingen
die hun leden statutair hebben ver
plicht hun gehele fruitproduktie via
de veiling aan te bieden voorzover
het fruit betreft van die leden zelf.
De vergoeding aan de telers varieert
tussen vijf en dertig gulden per hon
derd kilo, afhankelijk van kwaliteit,
maat en ras van de peren.
Ook in Zeeland bleven de prijzen voor
de kleinere soorten klaps en precose
de laatste dagen beneden de crisisprijs.
Vanaf woensdag werden van deze soor
ten grote hoeveelheden doorgedraaid.
SCHIPHOL (ANP) Woensdagmid
dag is mej. M. A. M. Klompé, minister
van cultuur, recreatie en maatschappe
lijk werk, van Schiphol via Montreal
naar New York vertrokken. Zij zal daar,
aan liet hoofd van en acht man sterke
Nederlandse delegatie, de eerste inter
nationale conferentie van ministers
verantwoordelijk voor het maatschap
pelijk welzijn in de geschiedenis bljwo-
INDUSTRIALISATIE
BELEID GEWENST'
AMSTERDAM (ANP) Wij in
Nederland, die terecht veel aan
dacht willen besteden aan wat men
de ontwikkelingshulp noemt, moe
ten ertegen waken dat er bij ons
onderontwikkelde gebieden ont
staan, voor zover deze er al niet
zijn'. Dit heeft de heer M. Zonder-
van, voorzitter van de Algemene
Nederlandse bedrijfsbond voor de
Metaalnijverheid en Elektrotech
nische Industrie (ANMB), woens
dagmorgen gezegd in zijn rede
waarmee hij in het RAI-congres
centrum in Amsterdam het drie
daagse driejaarlijkse congres van
zijn bond heeft geopend.
Het congres wordt bijgewoond door een
kleine zeshonderd personen waarbij af
gevaardigden van metaalbewerkersbon
den uit buiten- en binnenland. De heer
Zondervan acht een duidelijk regionaal
industrialisatiebeleid in ons land meer
dan noodzakelijk. De vermindering van
de werkgelegenheid heeft ook de be
drijfstakken waarin de bond werkzaam
ls niet onberoerd gelaten. Voor zover
het bedrijven met tien of meeir werk
nemers betreft liep het aantal werk
nemers in, de metaalnijverheid en elek
tronische industrie terug van 419.000
in het eerste kwartaal van 19G5 tot
412.700 in het eerste kwartaal van
1968, een daling met anderhalf pro
cent. De werkgelegenheid in de hand
arbeiderssector nam in die drie jaar ai
met 18.200, of met drietweetiende pro
cent. In de beambtensector nam de
werkgelegenheid toe met 6900 perso
nen, of bijna zes procent.
Aan de hand van de aantallen werkne
mers in de bedrijfstak concludeerde de
heer Zondervan dat de organisatiegraad
niet lager is geworden. Tegenover een
vermindering van de werkgelegenheid
ln de handarbeiderssector met 13.200
persom
ling v
groep van 2.7 procent. Tegenover de
toeneming der jr!J
beambtensector met t
procent. De voorzitter noemde de
schuiving in de werkgelegenheid van de
handarbeiderssector naar die van de be
ambten bij een vermindering van de to
tale werkgelegenheid een opmerkelijke
zaak .Hij meent dat zo'n verschuiving
zich ook bij een toenemen van de tota-
werkgelegenheid in versterkte ma
te zal gaan voordoen.
Ledental
De heer Zondervan merkte o m op
dat het ledental in de drie jaren die
zijn verstreken sedert het vorige
congres is gehouden, is gestegen van
109-393 op 1 oktober 1965
110.652 op 1 oktober 1967. Op het
ogenblik telt de bond ongeveer hon
derdduizend leden. Het hoogste aan
tal leden werd op 1 april 1967 ge
teld: 111.262. Sindsdien is een da
ling opgetreden van ongeveer 1.1
procent.
ing van het
Oorzaken
Het teruglopen van deze werkgelegen
heid schrijft de-heer Zondervan toe aan
het feit dat de altijddurende structuur-
versohuivinig in onvoldoende mate is
gecompenseerd door het schepp
nieuwe arbeidsplaatsen. Dit he
gevolg gehad dat er voor het eerst
sinds jaren sprake was van een aan
zienlijke werkloosheid die in bepaalde
delen van ons land z i volstrekt onaan
vaardbare vormen heeft aangenomen.
Zij duurt nog steeds voort, ondanks alle
optimistische geluiden. Naast versto
ring van het toekomstbeeld en het ver
lies aan waarden betekende het vermin
deren van de werkgelegenheid voor de
samenleving ook economisch verlies j
door een dalen van de toeneming der1
nationale produktie en van de industri
ële produktie. In het algemeen was de
toeneming der produktie in de metaal
nijverheid van dezelfde grootte als in
de totale industrie, maar in 1966 en
1967 bleef ze cLrca anderhalf procent
achter.
STUDIE SAMENWERKING
IN OOSTENRIJKSE
VAKBEWEGING
AMSTERDAM (ANP) Begin sep-
tember zul een delegatie van het over-
I legorgaan der drie vakcentrales naar
I Oostenrijk gaan om, in direct contact
met het Oostenrijkse vakverbond, na
te gaan hoe daar binnen een eenheids-
verband drie stromingen samenwer
ken, die stromingen zijn socialistisch,
katholiek en communistisch. Aldus de
heer A. II. Kloos, vooratter van het
NW, woensdagochtend in een toe
spraak tot hel congres van de metaal
bedrijfsbond NW dat in het RAI-con
grescentrum in Amsterdam wordt ge
houden.
De heer Kloos noemde de constructie
van het Oostenrijks vakverbond een
voor Nederland bijzonder belangwekken
de, dit misschien een aanwijzing kan
geven voor de richting waarin de sa
menwerking tussen de Nederlandse vak
centrales zich moet ontwikkelen. Toch
moeten we niet verwachten, zo zei hij.
dat op korte termijn spectaculaire ver
anderingen in de verhouding tussen de
drie vakcentrales tot stand komen, zo
ïi hij.
AMSTERDAM (ANP) Als vakbe
weging moeten we uitspreken dat we
liever de juarUjksterugkcrende strijd
voeren met de centrale werkgeversor
ganisaties over de hoogte van het mi
nimuminkomen dan het wetsontwerp
over het minimumloon en de minimum-
vakantiebijslag aanvaard zien. Dit heelt
de heer A. H. Kloos, voorzitter van
het NW, woensdagochtend gezegd in
een toespraak voor liet, congres van de
metaalbedrijfsbond NW dat tot en met
vrijdag in het RAI-congrescentrnm in
Amsterdam wordt gehouden.
Het parlement en de regering zouden,
naar de mening van de heer Kloos, al
een bijzonder slechte beurt maken als
dit wetsontwerp tot wet zou worden
verheven. De inkomens van ministers
en van de tweede-kamerledtn zijn via
de ambtenarensalarissen wél gekoppeld
aan de algemene welvaartsontwikke
ling. De heer Kloos zei zich niet te
kunnen voorstellen dat regering en par
lement aan de minimuminkomentrek
kers zouden willen onthouden wat ze
voor zichzelf een reehtvaaridge aanpas
sing van hun inkomen vinden.
De heer Kloos heeft er in zijn toe
spraak onder andere aan herinnerd dat
werkgevers ln de Sociaal-Economische
Raad hebben geweigerd in te stemmen
met het standpunt van de vakcentrales
dat het minimuminkomen gelijke tred
zou moeten houden met de algemene
loonontwikkelingen.
De werkgevers wilden niet verder gaan
dan een aanpassing aan de hand van een
gemiddelde van lonen en prijzen.
In de praktijk zal dat er, volgens de
heer Kloos, op neerkomen dat mini
muminkomentrekkers slechts de helft
der welvaartsstijging zullen incasseren
die de gemiddelde overige werknemer
ontvangt, in enkele jaren zou aldus het
minimuminkomen sterk aan betekenis
gaan inboeten.
Het verschil in groeitempo Is vooral
veroorzaakt door een minder sterk toe
nemen van de afzet van investenngs-
goederen op de binnenlandse markt en
met de afzet van een aantal gebruiks
goederen. De ontwikkeling van de af
zet van metaalprodukten naar het bui
tenland 6.3 miljard gulden, zeven pro
cent meer dan in 1965. Het export
bedrag was in 1967 bijna zeven mil-
Zondervan, dat de loonkostenstijgingen
die in onze sectoren niet tot de gering
ste behoorden, de exportpositie bepaald
niet hebben aangetast, zoals dikwijls is
beweerd.
ïn tegenstelling tot voorgaande jaren
toen steeds een pessimistisch geluid
werd vernomen over de ook voor de
werkgelegenheid belangrijke scheeps
bouwsector, kan er nu sprake zijn van
een licht optimisme.
Vermist: de SO-jarige in Ooster
hout geboren Huberdina Maria
Franctsca van Groenen, roepnaam
Dymphi, die sinds 5 augustus jl
spoorloos is. Zij is vim 1.6Jf m
lang, heeft lichtblond haar en was
gekleed in een lange beige ge
ruite broek ,een oranje trui en een
oranje jack. Zij beschikte bij haar
vertrek over een fiets en was in
het bezit van een groene militai
re tas. Inlichtingen bij de politie
in Oosterhout of de plaatselijke
politie.
(ADVERTENTIE)
Zouden er
nu werkelijk
mensen zijn,
die menen
dat Israël
dit jaar geen
financiële hulp
meer nodig heeft?
Doe weer
als vorig jaar!
Stort vandaag nog
uw bijdrage
op giro 23434
en help Israël
daadwerkelijk
de vrede winnen.
Collectieve Israël Actie
Joh. Vermeerstracf 22 Amsterdam
Tel: 79.72.01 Giro: 23434
Fabrieksbrand in
Kerkdriel
I KERKDRIEL (ANP) Wowisdagmid-
I dag brak brand Uit in di- automat'-nfa-
briek van Van Osch in Kerkdriel. De
brand ontstond door kort uiting van
een elektrische motor in de verfspuit-
I afdeüng in de grote fabriekshal van het
i bedrijf. Met de hulp van de brands, - r
uit Den Bosch heeft men de brand kun-
I nen beperken tot de helft van de fa
briekshal, die een lengte heeft van onge
veer 200 m. De schade aan het geitouw
en machines ls aanzienlijk.
FANGATAUFA LAGUNE
Deze foto vam de eerste ontplof
fing van een Franse waterstof
bom op 2h augustus werd dins
dag door het Franse leger vrij
gegeven. Op de foto de bom
achter een ballon op een hoogte
van 600 meter boven de lagune.
Onder de- dodeliijke paddestoel na
de explosie.
van de vier vrouwen van Turkse
BOMBAY (AFP) - De politie van Bom
bay heeft een hindoemonnik aangehou-| gastarbeiders, die Onlangs VOOr
den die ervan verdacht wordt in de af-
gelopen twee jaar zeker 26 mensen ver- gezinshereniging naar Nederland
moord te hebben. De monnik zocht zijn
slachtoffers gewoonlijk 's nachts in dei waren gekomen maar werden te-
krottenwijken van Bombay en doodde
hen met een drietand. ruggezonden, omdat zij de vereiste
machtiging tot voorlopig verblijf
niet bezaten, zal de regering de
extra te maken reiskosten voor
hun overkomst naar Nederland
vergoeden.
om te vragen of alles klopte en om het
stempel voor de voorlopige verblijfs
vergunning te verkrijgen.
DEN HAAG (ANP) Tot lid van de
tweede kamer is benoemd verklaard de
heer J. T. Vellenga te Leeuwarden.
Hij zal de vacature in de PvdA-fractie
ervullen, welke is ontstaan door het
erlijden van drs Th. J. Hogendorp.
,In orde'
Doordat het zaterdag was, waren de
betrokken functionarissen echte
niet aanwezig. De man die er wel
was, verzekerde de vrouwen, dat al
les in orde was met als gevolg, dat
de vrouwen zonder het stempel Ln
htm paspoort op reis g
De bedrijfsleider van de Amersfoorter
onderneming, waar de echtgenoten der
Turkse vrouwen werken, heeft nog ge
tracht van het ministerie van jus*..: e
gedaan te krijgen, dat de vrouwen een
paar dagen in ons land zouden kunnen
Blijkens een mededeling van het mini- blijven en dat intussen per exprespost
De"héér*véUeneaT die zijn benoeming stcrie van justitie heefi minister Polak.de paspoorten naar het consulaat :r.
heeft aanvaard, was eerder lid van de i bij het nemen van zijn besluit hiertoe Istanboe! zouden worden gez oden om
- - - - - overwogen, dat de mogelijkheid van een er het stempel in te laten zetten, maar
misverstand niet geheel is uitgesloten.! het ministerie stond er op, dat de vrou-
Voorts heeft hij de goede trouw van wen het stempel zelf zouden gaan ha-
F-f'hun
BONN" (REUTER) De Britten heb
ben hun houding van alles of niets'
ten aanzien van toetreding tot de
Europese gemeenschappen laten varen
en zijn thans bereid een handelsregeling
in overweging te nemen die de weg naar
het lidmaatschap kan plaveien, zo is
woensdag in Westdultse regeringskrin
gen vernomen.
Die ontwikkeling is duidelijk geworden
tijdens de besprekingen die de West-
duitse minister van economische za
ken, Karl Schiller en de Britse minis
ter van financiën, Roy Jenkins, dinsdag
in Londen hebben gehouden. Van Britse
zijde werd .bijna zonder terughoudend
heid' ingestemd met het voornemen van
West-Duitsland om een initiatief te
ontwikkelen ten aanzien van een tus
sentijdse handelsregeling, wanneer vol
gende maand de ministers van de
Europese gemeenschappen weer bijeen
komen.
deze twee vrouwen aangenomen. Voor
deze twee vrouwen was namelijk aan
alle voorwaarden tot gezinshereniging
troldaan, zodat zij een machtiging tot
voorlopig verblijf zouden hebben gekre
gen als die was aangevraagd.
Stempel
De vier vrouwen één van hen had
een k:nd bij zich die de vorige week
dinsdag op Schiphol waren gearriveerd,
werden de volgende dag op last van
het ministerie van justitie door de ma
rechaussee weer op het toestel naar
Istanboel gezet. Zij hadden verzuimd
op een Nederlands consulaat in Turkije
een stempel in hun paspoort te laten
aanbrengen, die hun machtiging tot
voorlopig verblijf in ons land zou geven.
Die machtiging is sedert 1 juli 1968
vereist voor buitenlandse gastarbeiders
en voor hun gezinsleden, die voor ge
zinshereniging naar Nederland komen.
De twee vrouwen, die, zoals het mini
sterie zegt in zijn mededeling, aan alle
voorwaarden voldeden en dus een mach
tiging hadden kunnen krijgen als ze
erom" hadden gevraagd, zijn die machti-
wel degelijk gaan vragen. De za-
voorafgaande aan hun vertrek
len, hetgeen hun aan extra
elk ongeveer 700 gulden zou kosten.
Het ministerie brengt in zijn medede-
"ng nog onder de aandacht dat h er
irblijvende gastarbeiders ook in Ne
derland bij de politie in hun woonplaats
een machtiging tot voorlopig verblijf
voor hun gezin kunnen aanvragen. Wan
neer aan alle voorwaarden la voldaan,
wordt aan de consul bericht dat hij de
vereiste machtiging kan verlenen. De
gezinsleden kunnen dan de machtiging
afhalen voordat zij vertrekken en'b:-
hoeven niet twee maal het consulaat
te bezoeken.
/"'oed ingelichte kringen in Den Haag verwach"
ten, dat de Russische inval in Tsjecho-Slo-
wakije op korte termijn de volgende politieke en
militair-strategische consequenties zal hebben:
Een dringend verzoek van de Westeurope-
1 se lidstaten van het Atlantisch bondgenoot
schap aan de NAVO-raad om de waarschu
wingsprocedure in geval van alarm nog eens
grondig te bezien,
Grote druk op de Verenigde Staten en in
mindere mate op Groot-Brittannië om het
besluit troepen van het Westeuropese con
tinent terug te trekken te herroepen,
Gesprekken tussen de militaire plannenma
kers en de verantwoordelijke politici in alle
NAVO landen en op alle niveaus over de
paraatheidseisen, te stellen aan de eigen
strijdmacht, nu de Sowjets, wat men noemt,
,hun ware gezicht weer eens hebben laten
zien'.
Een aanzienlijke reductie van de tegenwer
pingen die de minister!s) van defensie had
(den), kunnen verwachten bij de verdedi
ging van de defensiebegroting in het par
lement.
De wens om de waarschuwingsprocedure te con
troleren komt voort uit een hier en daar levend
anbehagen over het feit, dat het in de nacht van
de Russische inval enige uren heeft geduurd
voordat NAVO-bronnen hierover berichten ga
ven. De direct verantwoordelijke politici en mi
litairen waren toen al lang via andera kanalen
op de hoogte gesteld, waarbij vooral de interna
tionale persbureaus een belangrijke rol hebben
gespeeld.
Het nieuws van de inval kwam voor de NAVO-
autoriteiten niet als een verrassing. Men was
reeds op zijn hoede vanaf de dag, dat duidelijk
werd dat het Tsjechische liberaliseringsproces
de Russische machthebbers niet welgevallig
was. De brief van Warschau was een volgend
WERELDGEBEUREN
sein, dat er zich in Midden-Europa snel een
hoogst ernstige situatie ontwikkelde en toen
kort daarop grootscheepse oefeningen van de
Warschaupactlanden, juist aan weerszijden van
de Tsjechoslowaakse grenzen werden gehouden,
begreep men welke kwade kansen de onderdanen
van president Svoboda te wachten stonden.
Geen enkele strateeg zal 28 divisies van zijn
belangrijkste flank (Oost-Duitsland) weghalen,
zoals de Oostbloklanden hebben gedaan, louter en
alleen voor oefendoeleinden. Uit deze omvang
rijke troepenverplaatsingen, aangevuld met het
overbrengen van een aanzienlijk deel van de
luchtstrijdkrachten, volgt tevens dat het Krem-
lim de vrees voor NAVO-inmenging in het con
flict opzij had gezet tenville van de druk
op de Tsjechische leiders. Bijgevolg kon de
NAVO de conclusie trekken dat de samengebal
de macht niet tegen het westen gericht zou
worden.
ren de Sow jetoefeningen na verloop van
tijd werd omgezet in een .verbind ingsoe-
fening", die zich in Tsjecho-Slowakije zelf af
speelde. waren de intenties van de Oostbloklan
den geheel duidelijk. Onzeker bleef alleen of
zij daadwerkelijk zouden toeslaan en zo ja, op
welke dag en welk uur, het verrassingseffect
dat op geen enkele wijze aan een potiëntele te
genstander kan worden ontnomen. De vraag
kan alleen worden gesteld of de inlichtingen
diensten van West-Duitsland en de Verenigde
Staten, die het opmarcheren vanuit wat men
wel de uitgangsstelling van de invasietroepen
mag noemen, op hun radarschermen moeten
hebben gezien, de bondgenoten niet sneller had
den kunnen inlichten. Zoals bekend beschikt de
NAVO niet zelf over een inlichtingendienst. De
hoofdkwartieren in Casteau en Brunssum zijn
wat dat betreft afhankelijk van de nationale
inlichtingendiensten. Was het dus in de gehele
afgelopen periode wed duidelijk dat een mogelijk
Sowjet-Russische actie niet tegen enig punt var.
het Navoterritoir gerich zou zijn een inzicht
dat resulteerde in een opdracht van de politici
aan de militairen om geen bijzondere troepen-
activiteiten te ontwikkelen teneinde de Russen
niet te provoceren nu vaststaat dat de Rus
sen him inval grotendeels op een misrekening
hebben gebaseerd, wordt een nader beraad op de
eigen paraatheid noodzakelijk.
Vragen
Inmiddels hebben twee tweede-kamer
leden drs. A. D. W. Tilanus (chu) en
mevrouw mr. H. Singer-Dekker (pvda)
vragen over deze kwestie gesteld. Zij
hebben de regering verzocht de reiskos
ten van de vier Turkse vrouwen te ver
goeden.
(ADVERTENTIE)
Het is immers duidelijk, zo zuilen de militairen
betogen, dat de Sowjetleiders niet volledig
doordacht hebben gehandeld. Militair was de
putsch voortreffelijk voorbereid, maar de poli
tieke afronding van de zaak klopte niet. Het
unanieme, hoewel geweldloze en dus kennelijk
afgesproken verzet van het Tsjechische volk
(geen enkele Tsjechische soldaat heeft een schot
gelost) had men niet voorzien. De onmogelijk
heid een marionettiènregering te vormen bleek
pas toen de troepen al hoog en breed in Praag
stonden. Een mogelijke agressor die zich een
maal op een dergelijke wijze vergist, moet in
staat worden geacht tot eike andere miscalcu
latie. Vandaar dat de militairen zullen aandrin
gen op een revisie van de paraath-idseisen.
inclusief het verzoek aan de Verenigde Staten
ie 30-090 man, die men voornemens was uit
West-Duitsland weg te halen, daar te laten.
Ernstig moet dan ook worden getwijfeld aan de
in de jongste Nederlandse defensienota nog ge
noemde waarschuwingstermijn, die men meent
?n hoopt te hebben om de mobilisabele eenheden
onder de wapenen te kunnen brengen. Ais zich,
naar analogie van Tsjecho-Slowakije, een troe
penconcentratie tegenover enig punt yan het
Westeuropese NAVO-territoir voordoet, is het
immers al erg laat.
Tenslotte kan worden verwacht, zo meent men
in militair Den Haag, dat op het Nederlandse
politieke front veel parlementaire ai buiten
parlementaire critici van onze defensie-inspan
ningen, die ln de zich snel verbreidende ont
spanningsgeest van het afgelopen jaar bereid
waren veel van wat de Russen deden voor lief
te gaan nemen, het komende najaar zullen
zwijgen of zich althans een stuk gematigder
zullen opstellen.
SCHIPPERTJES KLOKKEN
Met prachtig handgeschilderde
of geëtste ornamenten. 8-
Daags belslagwerk. Ook met
maanaanwijzing. Diverse for
maten. Prijzen vanaf f225.-
JUWEUERS HORLCGERS - SINDS 1834
LANGE KERKSTR. 30-TEL. 5005 - GOES
