WOESTELING SCHIET EN
STEEKT 4 MENSEN NEER
Beëindiging zittingen kantongerecht
in Thools stadhuis wordt overwogen
Zwaargewonde dader
na urenlange
belegering gepakt
Oproer
in wijk
Miami
Veel kritiek op Nixon's keus
Mark waardig
NEGERS SLAAGS
MET POLITIE
Vandaag
in de
krant...
Fust
Oogst
Conventie
,Grafschenner'
Duitser in zee
verdronken
,DE EERSTE
VERGISSING'
FEL PROTEST VAN THOOLSE ZIJDE
Aantal strafzaken
neemt steeds af
Rolgordijn
)M H"
ALGERIJNSE
BOODSCHAP
AAN ISRAËL
211e jaargang - no. 186
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE. GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 9 augustus 1968
(pagina 2)
K f. B. *m iw «e W. huw. HMUradactwn O. A. 4* Kok. 9 AkaniMn«it^. t 1,0« h> t 13.SO
9 pW KM t 14.25 Hl kwkrtMl LOM.
DRAMA OP AMSTERDAMSE ZEEDIJK
MIAMI (AP) Donderdag is het
tot een hevige schietpartij geko
men in de negerwijk van de stad
Miami en een woordvoerder voor
de politie heeft verklaard, ,dat
nogal wat negers' neergeschoten
zijn. De politie vroeg gisteravond
om meer munitie en de nationale
garde was te hulp geroepen. ,Er
wordt veel geplunderd en brand
gesticht', aldus een politiewoord
voerder.
Het scherpe geluld van lichte wapens
en de zware knallen van geweren weer
klonken langs de 62ste straat waar
woensdagavond voor het eerst in de mo
derne geschiedenis rassenonlusten uit
braken.
De eerste schoten weerklonken om on
geveer half vier in de middag, plaatse
lijke tijd, toen de politie achter een rij
patrouillewagens hurkte. De politie
agenten zeiden een vuurgevecht te le
veren met iemand in een huis van drie
verdiepingen.
Schreeuwend ,zlj willen ons allemaal
doodmaken', verdreven de negers de
politie uit een wijk van een blok aan
de 62ste straat met een regen van
flessen en stukken beton zo groot
als honkballen.
en reed een pantserwagen de
en spoot wolken traangas uit. M*
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
DE Thoolse veilingen hebben
moeilijkheden met het fust. Ze
zijn op soek naar 40.000 aardap-
pelkisten, waarvan misbruik ge
maakt zou worden. (Pagina S)
DE OOGST dreigt een tegenvaller
te worden. Aldus de conclusie van
het dagelijks bestuur van de ZI.M.
(Pagina 2)
RICHARD NIXON is door de re
publikeinen tot kandidaat voor
het presidentschap gekozen en
deze heeft op zijn beurt goever-
deze heeft op zijn beurt gouver-
zijn .running mate" aangewezen.
Een schets van hun levens druk
ken wij af op pagina 3.
HANS VAN H„ de vermeende
grafschenner is vrijgelaten. Op
een persconferentie vertélde Van
H. wat hij van de hele zaak
denkt. (Pagina 7)
Binnen- en buitenlands
nieuws: pagina 1, 3 en 7
Zeeuws nieuws: pagina 2, 4
en 5
Sport: pagina 4
Financieel nieuws: pagina 11
Radio en tv: pagina 9
Politiemannen kijken voorzichtig
om een hoekje tijdens de belege
ring van de schutter.
OUDDORP (GPD) De 20-jarige
Herbert V'ranse uit Hechelein in Duits
land is donderdagmiddag in zee ver
dronken voor de kust van Ouddorp op
Goeree en Overflakkee. Samen met zijn
vriendin logeerde de Duitser voor de
eerste dag in het badplaatsje. Toen hij
na een wzempartij niet terugkeerde is
alarm geslagen. Zijn lichaam is korte
tijd later op het strand aangespoeld.
AMSTERDAM De schietpartij
in de rosse buurt'. Een van de
slachtoffers wordt weggedragen
naar de ziekenauto, terwijl om
standers nieuwsgierig toekijken.
AMSTERDAM (GPD) De Zeedijk in Amsterdam is donderdag
avond het trieste decor geweest van een woeste schiet- en steekpartij.
Een amokmakende Surinamer Waldy H. A. F. (34), die in de buurt
bekend staat als groothandelaar in en grootgebruiker van verdoven
de middelen liet na een ruzie in een café een bloedig spoor achter van
twee doden en twee gewonden.
Waldy verschanste zich in zijn wo
ning. Na een vuurgevecht met de
politie werd hij zwaar gewond
aangehouden. Een onderzoek zal
moeten uitmaken of hij is getrof
fen door politiekogels of een po
ging tot zelfmoord heeft gedaan.
Gedood werden het 19-jarige kamer-
meisje, Arnieke Sip»™, en He 20-Jarig;e Melchtot die Waldy probeerde
matroos Johan Byloo'eld. Gewond raait- M "„.„teek
ten de Sd-jange ult Keulen alkomsH- op. Het kamer-
meisje strompelde het café uit en zeeg
op straat ineen.
Matroos Bijleveld liep haar achterna.
Waldy, die inmiddels een pistool had
>kken,
Ruim een uur lang verkeerde de Zee
dijk in staat van beleg. Een grote po
litiemacht grendelde de omgeving van
de woning waarin Waldy zich ver
schanst had volledig af. Waldy loste in
het wilde weg schoten uit het raam
van zijn op driehoog gelegen woning.
De situatie was zo gevaarlijk dat de po
litie de GGD niet direct toestemming
kon geven de gewonden op te halen.
Ruzie
De rampzalige schietpartij begon in
café .Joike's Place' op de hoek van
de St.-Olofsteag en de Zeedijk. Om
ongeveer half negen kwam Waldy
er volgens ooggetuigen zwaar onder
invloed van verdovende middelen
binnen. Hij was zeer agressief en
zocht ruzie met Johan Bijleveld die
aan de bar een pilsje zat te drinken.
Hij gaf de matroos een klap in zijn
gezicht. Anneke Sipsma zei tegen
Waldy: .Doe niet zo gek'. Ook zei
kreeg hierop een klap in haar gezicht.
Enkele seconden later had Waldy een
getrokl
rende achter hem aan en
Zie slot pag. 3 kol. 7)
Een der slachtoffers jan de schiet
partij wordt ondersteund door
SPIRO T. AGNEW TWEEDE MAN
(Van onze correspondent)
MIAMI BEACH Richard
Nixons keuze van gouverneur Spi-
ro T. Agnew van Maryland als zijn
kandidaat voor het republikeinse
vice-presidentschap heeft in de
liberale partijgelederen en ook
daarbuiten veel ongenoegen en te
leurstelling teweeg gebracht. In
sommige kringen wordt het ,de
eerste vergissing* genoemd, in de
strategie die Nixon heeft gevoerd
om zijn eigen kandidatuur in de
wacht te slepen. Zijn keuze kwam
als een verrassing voor bijna allen,
die gehoopt en in ieder geval ver
wacht hadden dat zijn keus zou
vallen op een liberale kandidaat.
Gouverneur Agnew. die Nixon's naam
op het congres woensdagavond met een
weinig geïnspireerde lange oratie in
stemming plaatste, wordt door waar
nemers van zijn beleid in Maryland
.politiek opportunistisch' genoemd. Be
gin dit jaar steunde Agnew nog Nelson
Rockefeller, tot dat diens campagne tij
delijk op de klippen scheen te zijn ge
lopen. In Maryland, waar hij de gouver
neursverkiezingen is ingegaan met een
liberale reputatie, wordt Agnew nu
met argwaan bekeken als degeen die
de recente onlusten in Baltimore met
aanzienlijk geweld liet onderdrukken.
Richard Nixon ls gekozen tot re
publikeins presidents kandidaat
met 692 stemmen. RockefeUer
kreeg er 287 en Reagan 182.
Karakteristiek
Deze onvatbaarheid waar het Agnew*s
exacte ideeën en opvattingen betref
juist ook datgene wat volgens in
Nixon zelf karakteriseert. In de afgelo
pen dagen heeft Nixon verklaringen af-
-'3gd over een aantal onderwerpen die
indruk achterlaten dat zij zijn aan
vankelijk onbuigzame positie ten aan-
van de oorlog in Vietnam en ten
zien van een detentie met Oost-Eu
ropa heeft geweigerd. Maar er zijn wei
nigen die niet geloven dat Nixon's uit
spraken misschien wel veranderd zijn,
maar dat hij in wezen dezelfde politi
cus is gebleven, die hem in vorige ver
kiezingscampagnes de reputatie bezorgde
van een in zichzelf gekeerde, ambitieu
ze man, die zich niet ontzag achter ie
dere liberaal een verkapte communist
te zoeken.
fZie slot pag. 3 kol. 3)
THOLEN Op het departe
ment van justitie wordt mo
menteel overwogen geen zittin
gen voor strafzaken en ci
viele zaken meer van het Zie-
rikzeese kantongerecht in het
Thoolse stadhuis te houden. Het
aantal strafzaken, dat in Tho-
len wordt behandeld neemt
steeds af. Bovendien wordt het
kantongerecht van Zierikzee
vanuit Middelburg door de kan
tonrechter bediend en die Mid
delburgse kantonrechter behan
delt nu nog apart de Thoolse za
ken in het stadhuis van de ge
meente Tholen.
Aan de hand van adviezen van
de procureur generaal ,de com
missaris der koningin, de offi
cier van justitie en de kanton
rechter wordt door de minister
over deze zaak een beslissing ge
nomen. Tot dusver is van de uit
slag daarvan niets bekend.
Wat de strafzittingen betreft zijn
mr Th. Lebret en mr A. Veenhoven,
officier en kantonrechter van oor
deel: .Maak de aanwijzing van Tho
len als plaats, waar nevenzittingen
vanuit Zierikzee worden gehouden,
ongedaan'. Naar de mening van de
kantonrechter, mr A. Veenhoven,
moet men wel maandelijks de ci
viele zittingen blijven houden om de
bewoners van het eiland Tholen lan
ge reizen en veel kosten te besparen.
De strafzittingen worden lang niet
elke maand gehouden. De laatste
jaren was er slechts eenmaal in de
drie, vier of vijf maanden een zit
ting Zoals gezegd: het aantal za
ken loopt steeds achteruit. Volgens
de statistiek van het departement
van justitie werden in 1965 la totaal
Niet efficiënt
Commentaar van mr Th. Lebret, of
ficier van justitie te Middelburg,
die alleen over strafzittingen
spreekt: ,We moeten geen extra zit
tingen in Tholen meer houden. Het
ls werkelijk niet efficiënt meer. Een
ander argument is ook, dat vroe
ger Zierikzee een eigen kantonrech
ter had, maar dat de plaats in Zie
rikzee nu door de kantonrechter van
Middelburg wordt vervuld. Om dan
ook nog weer naar Tholen te gaan.
dat wordt te ver. Vroeger kwamen
ook zaken van kleine overtredingen
voor het kantongerecht. Tegenwoor
dig wordt er steeds meer op straat
afgehandeld; men schikt liever", op
Tholen zelf is men het daar met
mee eens. Tijdens de laatste verga
dering van de Thoolse gemeenteraad
werd een motie aangenomen, waar
in werd gesteld, dat alles moet wor
den gedaan om de zittingen van het
Zierikzeese kantongerecht ook in
Tholen te laten doorgaan. De raad
attendeerde in die motie op de gro
te bezwaren, die de langdurige en
omslachtige reis 4 tot 5 uur
voor de bewoners van het eiland Tho
len. met zich brengt, als men voor
het kantongerecht in Zierikzee wil
verschijnen. De gemeenteraad van
Sint-Annaland betuigde in de verga
dering van woensdagavond adhesie
aan de motie, die is gestuurd naar
de minister van justitie, de commis
saris van de koningin m Zeeland en
het Zierikzeese kantongerecht.
Paar centen
Burgemeester J, E. van Boeijen van
Tholen heeft het gesprek op het ei
land over deze zaak aan de gang
gebracht. .Mijn eerste bezwaar is.
dat men hierover gaat beslissen zon
der er ook maar met een woord
over te hebben gerept met de be
stuurders van de gemeenten op het
eiland.
En dan het feit zelf. Het dienstbe
toon van de overheid wordt voor een
paar oenten gewoon teruggedraaid.
De kosten worden nu afgewenteld op
de rug van de particulier'.
Volgens burgemeester Van Boeijen
staat de kantonrechter vermoedelijk
alleen in zijn mening, dat de civiele
zaken wél in Tholen moeten blij-
van behandeld'. Ik vraag me af.
waarom men na die civiele zittin
gen als die zouden blijven niet
's middags nog even kan blijven om
de strafzaken af te doen. De over
heid denkt wel erg gemakkelijk over
haar dienende taak. Het rijk doet
gewoon maar. Ik heb trouwens wel
het idee. dat men is geschrokken
van die 4 tot 5 uur reizen naar Zie
rikzee. Men heeft zich dat waar
schijnlijk niet eens gerealiseerd'.
Speculaties over de beslissing van de
hebben de minister een brief ge
stuurd, waarin wordt gevraagd geen
beslissing te nemen voor alle ra
den zich hierover hebben uitgespro
ken. Mijn collega's op het eiland zijn
het met het standpunt van de Thool
se raad eens. Als de beslissing wordt,
dat de zittingen niet meer worden
gehouden, laat ik het er niet bij zit
ten. Dan zuilen we de zaak aan ka
merleden voorlegen, Deze kwestie
heeft van die psychologische kanten,
waardoor de democratie im-populair
wordt'. Van de zijde van het kanton
gerecht in Zierikzee wordt gesteld:
.Het is een financiële kwestie. Het
gaat er niet om, dat de belangen
van de mensen niet groot genoeg
zijn, maar er staan andere belangen
tegenover. Het is zonde van onze
tijd, die beter rendabel gemaakt kan
worden. De opkomst wordt steeds
geringer-.'
kamerlid Visser van
'66 heeft onlangs de
regering een argeloos-aan
doende vraag gesteld over
wapenleveranties, waarop ml.
nister Luns haastig een soort
IJzeren rolgordijn neeft neer
gelaten. Uit zijn antwoord viel als ztjn
mening af te leiden dat men over zulks
dingen eigenlijk niet spreekt. De heer
Visser had gevraagd of de regering
bereid zou zijn om aan de kamer, bij
voorbeeld tweemaal per jaar, een opga
ve te verstrekken van de lande® die
met goedkeuring van de ministeries van
buitenlandse zaken en economische za
ken ln de voorgaande periode vanuit
Nederland wapens hadden verkregen.
In een toelichting wees de vraagsteller
er op dat het parlement op de gang
van zaken bij de wapenleveranties uit of
vla Nederland eigenlijk alleen maar
achteraf enige Invloed kan uitoefenen,
hetgeen soms tot kortsluitingen tussen
regering en kamer leidt, zoals bijvoor
beeld in de kwestie Nlgeria-Blafra. De
heer Visser wilde nu de kamer in staat
stellen om sneller te reageren, namelijk
op grond van door de regering zelf ver
strekte gegevens. Maar zijn vlieger gaat
niet op: ae regering denkt er eenvou
dig niet aan om deze gegevens open
baar te maken.
Ziehier de overwegingen: factoren van
politieke en economische aard,
zomede veiligheidsoverwegingen, ver
zetten zich niet zelden tegen publlka-
ties van de bewuste gegevens. Zij zou
den met name schade kunnen toebren
gen aan de betrekkingen met en tus
sen andere landen, evenals aan het Ne
derlandse bedrijfsleven. Dergelijke wa
pentransacties worden dan ook niet uit
drukkelijk vermeld in de publikatie*
van het centraal bureau voor de statis
tiek. De enige garantie die de regerinj
wil geven is de verzekering,
steeds zorgvuldig
overweegt of leve
ranties van wapenen
aan vreemde landen
kunnen worden toe
gestaan. Dat gebeurt
van geval tot geval. Dit antwoord komt
er op neer. aat de regering de heer
Visser laat weten dat nij over derge
lijke zaken niet moet praten.
Wapenproduktie en wapenleveranties
zijn altiid met een sfeer van ge
heimzinnigheid verweven. In het begin
van deze eeuw doken de namen op van
wapenfabrikanten als Krupp, Arm-
ng. Vickers, van zakenlieden en
speculanten als de befaamde sir Basil
Zaharoff. De buitenwacht had nogal
eens neiging om rond deze handel een
romantische waas op te hangen. De
k was echter allerminst roman-
achter de schermen was er bij
voorbeeld sprake van een internatio
nale samenwerking tussen de fabrikan
ten van kanonnen en springstoffen met
als gevolg, dat in de Russlsch-Japanse
oorlog (19041905) aan beide kanten
doden vielen door dezelfde kanonnen
van Krupp. Tien jaar later schoten de
Turken met Engelse kanonnen op de
Engelsen en de Russen met Oosten»
rijkse op de Oostenrijkers. Jan Romein,
die dit voorbeeld aanhaalt in .Op het
breukvlak van twee eeuwen', zegt daar
over niet zonder sarcasme: ,Men stare
zich daarop niet blind, de tranen van
de moeders der gesneuvelden hebben
ook dezelfde chemische samenstelling*,
Nee, wapenleveranties zijn niet roman
dat
tisch, het gaat om een spijkerhard be.
- dQ een dodelijk produkl
wordt verhandeld, een produkt waar
aan ln menig opzicht in de letterlijke
zin van het woord bloed kleeft. Waar
om zou men nu een dergelijke handel
voor zover daaraan de regering me
dewerking verleent zich onttrekken
aan de parlementaire controle? Men
zou menen, dat die controle mede
gelet op allerlei politieke implicaties
juist van heel groot belang kan zijn.
Niettemin wordt ln het regeringsant-
woord aan het kamerlid Visser een
(wat wij hierboven noemden) .IJzeren
rolgordijn, neergelaten: de regering wü
er niet aan meewerken dat de kamer
periodiek over gegevens gaat beschik
ken, op grond waarvan het regerings
beleid inzake wapenleveranties kan
worden getoetst. Daarmee echter wordt
in feite een stuk regeringsverantwoor
delijkheid aan de controle van het par
lement onttrokken. De regering aoet
dat met een beroep op het geheime ka
rakter van de hier aan de orde zijnde
handel. Is dat terecht? We nemen aan
dat de direct-betrokkenen inderdaad
een volledige geheimhouding nastreven
om allerlei vaak minder sympathie
ke redenen. Maar dat betekent toch
niet. dat deze geheimhouding van ho
gere prioriteit zou mogen zijn dan de
parlementaire controle. Er moeten mo
gelijkheden zijn te vinden bijvoor
de regering te dien aanzien te contro
leren. Wapenleveranties, totstandgeko
men onder goedkeuring en vaak ook
met directe medewerking van de rege.
ring, mogen wat het parlement betreft,
niet met geheimzinnigheid worden om
geven. We nemen aan. dat de heer Vis
ser allerminst tevreden zal zijn me* dit
antwoord van minister Luns. In de
kamer zal hij bovendien, naar wij ho
pen. niet de enige zijn. Er zullen gele
genheden genoeg ztjn rond het Bin
nenhof om er op terug te komen. Dit
antwoord kan niet het laatste woord
zijn.
NEW YORK (AFP) Secreta
ris-generaal Thant heeft donder
dag een boodschap van de Alge
rijnse regering over het gekaapte
Israëlische vliegtuig doorgegeven
aan de vertegenwoordiger van Is
raël bij de Verenigde Naties. De in
houd van de boodschap is nog niet
bekend, maar bij de VN toonde
men zich optimistisch ten aanzien
van de kans dat de bemiddeling
van Thant tot teruggave van het
Israëlische vliegtuig zou kunnen
leiden.
In bevoegde kringen ln Tel Avir ls don-
toestel met bemanning en passagier
vóór donderdagavond vnj te laten, ee
ultimatum betekent.