REPUBLIKEINSE CONVENTIE (VS)
KOMT HEET OP DE BEELDBUIS
radio
televisie
PUNTJES en BOLLEN
PANDA EN DE SUPERSCHAT
PILOOT STORM
NTS WERKT IN
RECORDTEMPO
Beroepsfilmers
willen graantje
uit reclamepot
lekkere broodjes onderweg.
Spring Symphony
onder Haitink
in Albert Hall
BBC-relletje na
bloot tv-toneel
-WALDORF
VRIJDAG 2 AUGUSTUS 1968
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
(ADVERTENTIE)
(Van onze rtv-redactle)
Al» volgende week de drukte rond
de republikeinse conventie in Xiamp
losbarst, breekt ook voor een gedeel
te van de grote NTS-organisatie een
zenuwachtige periode aan. .Heet van
de filmcamera' brengt zij in de ko
mende iveek de door de NBC via
Engeland toegespeelde filmversla
gen. Vroeg in de middag worden die,
reeds voorzien van ondertiteling en/
of commentaar buiten het beeld, de
Nederlandse, ether ingedrukt. Een
geweldige krachtsinspanning, gezien
«e korte tijd van prepareren die er
ligt tussen het ontvangen en het
uitzenden van die beelden.
Het is voor een kijker moeilijk voor
te stellen hoeveel tijd het vergt om
het ruwe geluld dat binnenkomt af
te luisteren, te ontcijferen, op schrift
te stéllen, te timen en in te delen
in woordgroepen die door een onder
titel In Nederlands worden omgezet.
De heer Rebel, hoofd van de vertaai-
afdeling van de NTS: .Voor één mi
nuut conversatie in een vreemde
taal hebben wij een half uur tot
drie kwartier nodig voor het met
ondertitels uitzendbaar is'.
In tegenstelling tot wat vele kijkers
menen worden altijd de ondertitels
tjjdens de uitzending zelf in het
beeld gebracht. Ze zijn dus niet op
de film gedrukt. Daartoe luisteren
vertalers het geluid af en stellen
de gesproken woorden op schrift.
Groepen woorden of een aantal zin
nen waarvan de betekenis (dit be
tekent dus niet de letterlijke ver
taling) in een Nederlandse zin is
om te zetten, die precies op het
beeld past. worden tussen rode stre
pen geschikt. Bovendien staat de
duur van zo'n groep zinnen of woor
den er in seconden bij aangegeven.
Dat is voor het gemak van de titel-
regisseur, die tijdens de uitzending
aan de hand van het script de mo
menten bepaalt waarop de vertaling
in beeld moet en voor hoelang. Om
ervoor te zorgen dat de ondertitel
juist op dat moment in beeld komt,
dat de betreffende spreker het eer
ste woord van die vertaling spreekt,
Is een nauwkeurige timing en fee
ling van de titelfegisseur, wat pas
na langere ervaring wordt verkre
gen, en een prima samenwerking tus
sen titelregisseur en technicus ver
eist.
Die laatste zorgt ervoor dat op aan
wijzing van de titelregisseur de ge
vraagde ondertitel in het beeld komt.
De titels staan gedrukt op kaarten,
waarvan de tekst in het beeld wordt
geprojecteerd. Nadat dus de vertalers
hun script aan de titelregisseur heb
ben overgegeven, gaat deze de zaaka
repeteren, terwijl typistes een af
schrift krijgen en de kaarten gaan
typen.
Het is wel duidelijk dat deze pro
cedure veel tUd vergt. Daarom is
het de* te opmerkelijker dat de NTS
volgende week de N BC-samenvattin
gen ondertiteld gaat uitzenden an
derhalf uur nadat de beelden zyn
binnengekomen. Voor zo'n uitzen
ding van een haJf uur staat in nor
male omstandigheden een kleine vijf
tien uur.
De uitzendingen slaan gepland voor
5, 6, 7, 8 en 9 augustus s middags
van een uur tot half twee. Het be
treft materiaal dat de vorige avond
is opgenomen, onmiddellijk via de
NBC is verwerkt tot een samenvat
ting en via Engeland naar Bus sum
wordt gezonden. Men bedenke, dal
wanneer het In de Verenigde Sta
ten middernacht is, onze klok hiei
al vijf uur ln de ochtend wijst. Dat
houdt in dat het nieuws bijzonder
actueel is en dat de televisie hier
mee de ochtendbladen een grote slag
voor is.
Aan de andere kant heeft zij door
haar gunstig tijdstip van uitzending
tussen de middag al eer. groot kij
kerspubliek be re ut t voor de middag
bladen uitkomen. Het hoogtepunt
van de republikeinse conventie ligt
op donderdagavond, wanneer (ver
moedelijk) Nixon zijn grote speech
za. houden. Een samenvatting daar
van zal dan op vrijdag uitgezonden
worden.
Deze uitzending zal de NTS de mees
te zorgen baren, want dan gaat het
om bijna een half uur lang aan een
stuk door monoloog ondertitelen. De
voorgaande uitzendingen bestaan uit
beelden zonder woord, commentaar
buiten het beeld en zuivere onder
titeling. De ondertiteling vergt de
meeste tijd. Daarom vreest de ver-
taalafdeüng van de NTS, dat in de
uitzending van die vrijdag niet het
volle half uur van titels voorzien
kan worden. Vermoedelijk wordt la
ter in het programma dan ook over
geschakeld op commentaar buiten
het beeld door Henk Teeuw.
Ais het experiment goed slaagt
wordt voor de uitzending van de
tweede conventie (26 tot 30 augus
tus) dezelfde werkwijze gevolgd.
Een overzicht van de tijden en data
van uitzending: 5 augustus: ope
ningsceremonie van 22.20 tot 23.45 op
Nederland 1; 6 augustus: van 13.00
tot 13.30 Nederland-1 en van 21.10
tot 21.30 Nederland-2; 7 augustus:
van 13.00 tot 13.30 Nederland-1 en
van 22.50 tot 23.10 Nederland-1;
8 augustus: van 13.00 tot 13.30 Ne
derland-1 en eventueel 's avonds nog
in .Achter het Nieuws' of .Brand
punt'; 9 augustus: van 13.00 tot
13.30 Nederland-1.
(ADVERTENTIE)
De Nederlandse Beroepsvereniging
van Filmers (NBF) is van mening
ook nadeel te ondervinden van de
Invoering van de reclametelevisie.
In een brief aan minister Klompé
verzoekt zij daarom naast de dag-,
week- en nieuwsbladen voor steun
uit de STER-pot ln aanmerking te
mogen, komen. De NBF Is van
mening dat in de praktijk een ver
schuiving is opgetreden van het
budget dat voor normale opdracht-
films wordt besteed naar dat voor
de reclamespots.
Een woordvoerder van het depar
tement heeft bevestigd dat het ver
zoek is binnengekomen. Er is ech
ter voorlopig nog geen beslissing
te verwachten, ook ai omdat het
toch pas betrekking kan hebben uit
de gelden, die over het lopende
jaar binnenkomen. Zoals men weet
heeft de bewindsvrouwe namelijk
onlangs de reclamepot over 1967 de
finitief verdeeld.
De NBF meent dat steun onder meer
zou kunnen worden gegeven ln de
vorm van meer opdrachten om ge
filmde programma's voor de tv
te maken. Tot nu toe blijven de
opdrachten volgens de NBF onder
meer om financiële redenen zeer
beperkt.
Aretha Franklin:
zesde gouden plaat
De plaat Think' van Aretha Frank
lin heeft een verkoop van meer dan
een miljoen exemplaren bereikt en
is hiermee de zesde gouden plaat
van de zangeres in 18 maanden ge
worden. Zij is hierdoor tevens de
meest succesvolle zangeree voor wat
betreft de platenverkoop, aldus het
showbusinessweekblad .variety".
Slechts de Beatles en The Monk e es
hebben op Aretha Franklin de lei
ding, aldus het blad.
VRIJDAG
Middag: NRU: 12.00 Blik op fle wereld: lnlor
m*tief programma over problemen ran de
Europese integratie. 12.26 Mededelingen voor
land en tuinbouw. 12,20 Stereo Zigeunerorkest
(gr.). 12.49 Recht en slecht, praatje. 13.00
Nieuwa VARA: 13.11 Actualiteiten 13210 Voor
de Middenstand 13.25 Stereo: Moderne kamer
muziek (opn.) NRU: 14 10 Stereo: Licht*
grammofoonmuz 14.30 Oroot Europa, lering
15.00 Stereo: Lichte orkestmuziek. 15.20 Sjok,
ajok, sjok, achter aan m'n rok, reportage
over kindoren aan het strand. 15.30 Let the
peoples sing: internationale compeUtle voor
amateurkoren VPRO- 16 00 Nieuws 16.02
Nieuws. 16.02 Thuis, programma voor thuis
zlttenden. 16.45 Klassieke en moderne orkest
muziek (gr 17.40 Informatie: achtergronden
Avond: 18 00 Nieuws 18.16 Berichten. 18.20
He*, een programma voor onvoiwassenen
19 00 Jazz-rondo 19 20 Sturen en geschiedenis,
lering 19 30 Nieuws 19.35 Italiaanse Instru
mentale muziek uit de 17e eeuw. 19 40 De
wolk. hoorspel VARA: 21.00 Utrechts Sjrm-
fonle Orkest en zangsollste: moderne muziek.
21.40 Stereo- Orgelconcert- klassieke muziek
22.30 Nieuws. 22.40 S.O.S.-benchten. 22.45 Ac
tualiteiten. 22 55 Licht gevarieerd platenpro-
gramma. 23.55-24 00 Nieuwa
ZAZTERDAG
Morgen: VARA: 7.00 Nieuwa en oohtendgym
naatiek. 7.20 Socialistisch strijdlied. 7.23
Stereo: Lichte grammofoonmuzlek. VPRO: 7.54
Deze dag. VARA: 8.00 Nieuws. 8.11 Van de
voorpagina, 8.15 Z.O. 135: gevarieerd progr.
(9.35-9.40 Waterstanden). 10.30 Zang met In
strumentale begeleiding., 10.50 Draalorgelmuz.
(gr.) 11.00 Nieuws. 11.02 Stereo: Lichte or
kestmuziek. 11,25 Afrikaanse kroniek. 11.45
Stereo: Salonorkest met zangsolist
VRUDAG
Middag: 12.00 Van twaalf tot twee: gevarieerd
programma. (12.22 WIJ van het land; 12.26
Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw; 12.30
Nieuws; 12.41 Actualiteiten: 13.00 Raden
maar14.00 Trein vermist of de ring van
Mobius, hoorspel. 14.40 Stereo: Operettemuz
(gf.). TROS: 15.00 Radio kamerorkest (opn.l:
klassieke en moderne muziek. 15,40 Uit omi'i
breiboek: programma voor oudere luisteraars
16.00 Nieuws 16.02 Actualiteiten 16.07 Stereo:
Lichte grammofoonmuzlek 16.30 Boem pop
show. 17.20 Sportkompas, 17.50 Actualiteiten
Avond: NCRV: 18.00 Kapel van de Koninklilke
Luchtmacht. 18.30 Nieuws en weerpraatje
18.46 Actualiteiten 19.00 Wereldpanorama.
19.10 Zo maar zomer*: gevarieerd muziekpro
gramma. 21.05 Mijnheer de Groot sterft, hoor
spel. TROS: 22.00 film-memo: programma
HILVERSUM-3
NEDERLAND-1
38 50 uur:
(NTS) BAREND DE BEER
39.00 uur:
JOURNAAL
19.06 uur:
(VARA; PL NTJE, PUNTJE, PUNTJE
ln dit. bijna een uur durende, tienermagazine
zal men een stoet van bekende en minder bekende
beatgroepen en solisten kunnen zien. Hun optreden
wordt afgewisseld met veel informatie en actuali
teiten.
Het hitnunnend üenerpubhek kan een optreden te
gemoet zien van de op dit ogenblik snel stijgende
gToep .The F1 iitations" uitEn geland, die in.Puntge...
Puntje; Puntje' onder andere hun bekendste num
mer .Someone out there' zullen brengen. Eveneens
uit Engeland komt de nieuwe groep Time Box. The
Eclectlons Is een uit 1 meisje en vier Jongens be
staande groep van Engelse. Australische en Cana
dese nationaliteit. Uit België komt de groep ,The
New Inspiration' die het snel op de hitlijst stijgende
nummer ,1 see the reason why' onder andere zullen
zingen en de liefhebbers van de vroeger zo be
kende groep The Platters kunnen hun jeugdsenti
ment belijden bij Frankle The Timebreakers.
In .PuntjePuntje... Puntje' is een Hollandse hoek
ingericht waar de groepen Penmywise uit Delft en
The Motions en The Golden Earrings uit Den Haag
zullen optreden
Br is een Tsjechische bijdrage in de vorm van de
film .Happy end', waarin alles net andersom ge
beurt, men kan een interview zien en horen met de
Amsterdamse race-auto-sohllder Jack de Rijk, er is
een gefilmd verslag van een .voettocht door Am
sterdam', waarvan vooral de minder rijken enige
nuttige informatie kunnen ontlenen en Wim de Ble
en Kees van Kooten spelen de act ,De sneltekenaar'.
20.00 uur:
(NTS) JOURNAAL
20.20 uur:
(VARA) ZOMAAR EEN ZOMERAVOND
Zomermagazvne via de schakelaars in de grote tent.
die vanavond in Bokkum staat en die in studio
Beilevue aan de Lcidsekade te Amsterdam.
22.40 uur:
(NTS) JOURNAAL
18.5U uur:
(NTS) BAREND DE BEER
19.00 uur:
JOURNAAL
19.03 uur:
WEEK JOURNAAL VOOR s» fHORENDEN
19.25 uur:
OPEN OOG
20.00 uur:
JOURNAAL
20.20 uur:
(KRO) LVMPAZI VAGABLXDUS (KLEUR)
In het elfen- en feeënrjjk heerst grote ongerust
heid. Een boze geest, Lumpazl Vagobundus is het
rjjk binnengedrongen en probeert via de juist voor
radige slinkse wegen ieder die zijn pad kruist tot
een losbandig leven te verleiden. Alleen de fee
Ainoros, de schutsfee van het liefdeleventje, heeft
voldoende macht in de knuistjes om de slechte in
vloed in te dammen. Dat geeft aanleiding tot enig
amusant tijdverdrijf. .Lumpazi Vagabundus' is een
tv-spel in de serie KRO-zomertheater.
21.55 uur:
(KLEUR)BONANZA
22.45 uur:
(NTS) JOURNAAL
BELGIË-NED.
18.55 uur:
KLAAS VAAK
19.00 uur:
GEDOEMD TOT VERDWIJNEN
Kunstschatten in het Assoean-gebied.
19.25 uur:
COMEDY CAPER
39.40 uur:
ZOEKLICHT OP DE CULTUUR
20.00 uur:
JOURNAAL
20.25 uur:
BUSHALTE
Film met Marylin Monroe en Don Murray
21.55 uur:
JOURNAAL
22.00 uur:
MUZIEKFESTIVAL BERGEN 1968
Werken van Glinka en Sibelius.
BELGIë-FRANS KANALEN 3 EN 8
13.50 Journaal; 18.55 Interviews; 19.25 Bonhommet
en Tilaptn; 19.30 D'Ibervllle; 20.00 Journaal; 20.30
Pour avoir Adrienne, komedie: 22.00 Muziekprogram
ma; 22.30 Journaal.
voor en van filmliefhebbers. 32.30 Nieuws.
22.40 Veel liefs uit Loosdrecht: talenten-test.
23.15 Sentimental journey: muzikale herinne
ringen aan vroeger Jaren. 23.45 Actualiteiten.
23.55-24.00 Nieuws.
ZAZTERDAG
Morgen: NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Stereo: klassieke kamermuziek
(gr.). 7.30 Nieuws. 7.32 Actualiteiten. 7.45
Stereo: Oude muziek (gr.), 8.00 Nieuws. 8 11
Gewijde muziek (gr.). 8.30 Nieuws. 8.30 Tou-
ringclub: vakantletlps. 8.45 Country Western
music (gr.).'9 30 Klassiek verzoekplatenprogr.
10.30 Stereo: Populair klassieke muziek (gr.).
11.00 Nieuws. 11.02 Hoe anders Is de ander,
lezing. 11.15 Stereo: Klassieke muziek (gr
11.55 Mededelingen.
VRIJDAG
Middag: VPRO: 12.00 Nieuws. 12.03 Agent 000.
13.00 Nieuws. 13.03 Hans Kemna. 13.30 Help:
gevarieerd plstenprogr. TROS 14.00 Nieuws.
14.03 Actualiteiten. 14.12 Iene mien muze
ia de baas: platenprogramma. AVRO: 15.00
Nieuws 15 03 Radiojournaal. 15.05 Muziek-
kantjes: licht muziekprogramma. 16.00 Nieuws.
16.03 Operette en musical-fragmenten. 17.00
Nieuws. 17.05 Radiojournaal 17.05-18.00 Tus-
«en 10+ en 20—: licht platenprogramma.
ZAZTERDAG
Morgen: NCRV: 9.00 Nieuws. 9.02 DJinn: ge
varieerd programma (10.00 en 11.00 Nieuwa)
zwaar overspannen
In overspannen toestand I» Johnn.v
Kraa.vkamp. sinds enkele dagen met
de lasten en lusten van het vader
schap behept, naar liet ziekenhui»
overgebracht, waar h(j een absolute
rustkuur ondergaat. Door zijn drukke
werkzaamheden in de afgelopen
maanden in verband met de komen
de voorstellingen van het bljjspel
Blaffende honden bUten niet', waar
in hij samen met Johan Kaart de
hoofdrol zou spelen, vertoonde hy
de afgelopen week reeds tekenen
van oververmoeidheid.
De producer van het stuk, Bert
van der Linden, ziet zich dan ook
genoodzaakt een gelijkwaardige spe
ler te zoeken om Johnny te vervan
gen. Zondag 18 augustus is de voor
première van het stuk ln Den Bosch.
De officiële première ls op 26 augus
tus ln Schevenlngen.
(Van onze rtv-redactle
Op donderdag 8 augustus van 20.45
tot 21.35 uur brengt de AVRO In
haar radioprogramma rechtstreeks
vanuit de Royal Albert Hall' in
London, de .Spring Symphony' van
Benjamin Britten ln het kader van
de Henry Wood Promenade Con
certs'.
De uitvoerenden zijn de 35-jarige
(Rotterdamse) sopraan Elly Ame-
ling, de alt Norma Proctor, de te
nor Ronald Down, het BBC Chorus,
het BBC Choral Society, het Lon
don Philharmonic Choir, het Wands
worth School Boys Choir en het
London Philharmonic Orchestra, het
geheel onder leiding van Bernard
Haltlnk, eerste dirigent en muzi
kaal leider van het Concertgebouw
orkest. die sinds november 1967
een soortgelijke functie heeft
aanvaard bij het London Philhar
monic Orchestra. Het werk .Spring
Symphony", dat gebaseerd is op
oude en nieuwe gedichten van on
der anderen Spenser, Nashe, Clare
Peele, Milton, Herrick, Vaughan,
Auden, Barnefield, Blake, Beau
mont en Fletcher, werd door de
Engelse componist Benjamin Brit
ten in 1948 getoonzet voor de in
1942 opgerichte .Koussewitzky Mu
sic Foundation' een organisatie die
tot doel heeft jonge componisten te
steunen.
De BBC ls overstroomd met tele
foontjes van boze kijkers na de
vertoning van een toneelstuk, geti
teld ,Het jaar van de sexolympln-
de', waarin vagelijk mannen pn
vrouwen te zien waren die liefdes
scènes opvoerden.
Sommige kijkers vonden het maar
een saaie bedoening en zetten wat
anders aan, maar er waren ook
kijkers die het te suggestief von
den.
Het stuk was geprojecteerd in de
toekomst, een mystieke show, en
Nigel Kneale. de schrijver, ze'.: ,We
hebben beslist geen smerigheid ver
toont, maar een ontroerend en
soms afschrikwekkend stuk. Het
was zeker geen pornografie. Ik wil
onderstrepen, dat mijn stuk hoofd
zakelijk ging over de televisie ln
de toekomst én niet over sex'.
Sommige kijkers vonden het stuk
even depressief maar niet zo goed
geschreven als George Orwell's
,1984', een roman die een wereld
afbeeldt, die verdeeld is in drie
elkaar voortdurend bestrijdend»
groepen, die geleld worden door
een altijd aanwezige .big brother"
op de tv-schermen.
Bij de verrichtingen van de deel
nemers aan .Het jaar van de sex-
GEMEENTELIJK SUBSIDIE
VOOR BEROEPSTONEEL
Naar aanleiding van de plannen tot
spreiding van het tone«-l naar de
regio, waarbij de toneelgroep Cen
trum de voornaamste bespeler van
de provincie* Noord-Holland en
Utrecht wordt, delen b en w van
Haarlem aan de gemeenteraden mee,
dat vermoedelijk In de nieuwe con
stellatie verzoent zal worden de ge
meentelijke subsidie voor het be
roepstoneel In zijn geheel aan deze
toneelgroep ten goede te komen.
Dit geschiedt ln volledige overeen
stemming met de gezelschappen die
thans een bedrag per voorstelling
uitgekeerd krijgen. B en w zijn van
mening, dat dé nieuwe constellatie
van het Nederlands toneel voor de
voorziening van het Haarlemse ge
bied geen verslechtering zal mee
brengen, Integendeel, door een ver
dere inschakeling van centrum in
het culturele leven van Haarlem zal
een verbetering blijken te zijn. Het
gezelschap heeft door het geven van
zijn premières in Haarlem zich bdj
het Haarlemse publiek een stevige
positie veroverd, hetgeen blijkt uit
net hoge bezoekerspercentage van
de Haarlemse voorstellingen van
Centrum.
olympiad»' werd «en lopend com
mentaar gegeven, terwijl de kij
ker» gehypnotiseerd toekeken.
25-99.
Kapitein Jorissen maakte het zich
gemakkelijk op de lichtboei. En al
spoedig zag hij de lichten van een
naderend vaartuig.
.Zoals ik reeds zei...' prevelde hij.
.Waar een baken is, varen schepen.
Spoedig zal ik mij aan boord van
een weelderig passagiersschip be
vinden. Wanneer het echter een
eenvoudige vrachtvaarder is. laat ik
hem voorbijgaan. Een vermogend
persoon als ik kan zich enige kies
keurigheid veroorloven...'
Hij verhief zich op het baken en
begon met zijn arm te zwaaien.
Dat hielp meteen. De lichten ver
anderden van richting en het schip
kwam langszij. Maar de gezagvoer
der had geen gelegenheid om kies
keurig te zijn. Want het was het
vaartuig, waar hij juist vanaf was
gestapt, en hij kon niets anders
doen dan aan boord klhnmen.
.Gelukkig dat ik u zie!' zei Panda,
die aan het stuurrad stond. ,Ik
4000
De rauwe kreet die Ramad slaakte,
toen hij achterover de trap af tui
melde, klonk ver over het grote
plein en weerkaatste tegen de ho
ge gebouwen. De menigte beneden
keek met gemengde gevoelens naar
de kleine menselijk figuur, die met
machteloos zwiepende ledematen als
""n lappenpop omlaag kwam. Velen
.aten niet dat het de gehate raads
heer was. doch anderen hadden hem
herkend, toen hij nog bovenop de
deling heeft hem neergeslagen:' In
derdaad, piloot Storm had zijn tegen
stander stevig geraakt, maar het
was niet zijn bedoeling geweest hem
een dodelijke val te laten maken.
Het ongeluk wilde echter, dat Ra
mad struikelde over de achter hem
liggende Nala en zo het evenwicht
verloor...Met schrik en afgrijzen
moesten Sandra en Arend toezien
hoe de man zijn fatale val maakte.
Een ogenblik leek het erop alsof
twee tempeldienaars, die de trap
bestegen, hem konden tegenhouden.
Doch inplaats van Ramads val te
stuiten, trapten de mannen hem mee
dogenloos en met van haat vertrok
ken gezichten van 2nch af
CAROL DAY HET 15 VAM BELANG, DAT PE MENSEN ZICH ON5
1 HEEINNEEEN ALS EEN V20LUKTK0EPJE,
6A MEE,
KINDEÖ, WEGAAN
HET ECYAN NEMEN
BEHALVE VERNON, WANT DIE MOET NAVIT
GE£EU. DIE LE66EM WE PU5 PgQ06
FEUILLETON DOOR JAMES GOLDMAN
verzorging nodig i
toch een bodem In
Condon had een oude boot. die. dat
kon Waldorf zelfs met zijn benevel
de blik in het donker zien, medische
had. Maar er zat
Mn en een motor, en,
zonder enige twijfel, vis. Condon
snoof en schudde zijn hoofd. .Dat is
me ook een verdraaide stank'. Het
stonk werkelijk. Hij had de vis sinds
zaterdag klaarliggen en het een en
ander begon behoorlijk aromatisch
te worden.
Toen de boot eenmaal voer ging
het beter. De Golf was kalm, de he
mel redelijk helder en een zacht
briesje voerde stank aan bakboord
met zich mee. Het was bijna koel.
Waldorf leunde achterover in de stuur
hut en zag Puntarenas verdwijnen.
.Wat voert jou hierheen?' vroeg Con
don terwijl hij de motor nakeek,
toen die de eerste keer was uitge
vallen. .O. ik weet 't niet precies'.
De woorden ,ik ben schilder' kwa
men nog met vanzelf. Hun beteke
nis was zo opwindend: ze konden on
mogelijk op hem van toepassing zijn.
.Gewoon zin om te zwerven, denk
ik'.
Condon gaf een schop tegen de mo
tor, toen die ten tweede male af
sloeg. Het was na middernacht en
Waldorf had zitten dommelen, was
bijna in slaap gevallen. Een poosje
later kreeg Condon hem weer op
gang. Het aftandse gepuf klonk als
een slaapliedje. Waldorf sliep.
Hij wist niet zeker of hij nu droom
de of waakte maar hij had het va
ge idee. dat Condon zei. .Wat is er,
voor de duivel, geworden van het jon
getje ln het blauw?' Het leek hem
een grappig gezegde en daarna leek
het bekend, maar zo zijn dromen nu
eenmaal en hij sliep door. Later zet
te Condon de motor af en dreef
de boot minstens een uur zachtjes
schommelend midden op de Golfo de
Nicoya. Condon lag te wachten en si
garetten te roken. Hij had een zwa
re moersleutel bij de hand. Hij ver
langde er met naar hem te gebrui
ken. De aanblik van hersenen maakte
hem tegenwoordig meer van streek
dan vroeger: hij was aan vakantie
toe. Hij stak nog een Camel op dat
strookte niet met wat hij voorgaf te
zijn, maar Appleton sliep vast en
hij kon wel oen Amerikaanse siga
ret riskeren.
Appleton kon geen spion zijn. Niet
met zo'n buikje. Of was hij'daarom
juist zo goed? Condon haalde zijn
schouders op. De beslissing was niet
aan hem. Hij hoorde de vogel voor
dat hij hem zag. HIJ stond geruis
loos op, liep naar voren en, met het
dak van de stuurhut tussen hem en
kwam zachtjes neer. BIJ de vorige
vogel had er een rood draadje aan
de linkerpoot gezeten, bij deze was
het groen. Hij stopte de duif in de
mand, maakte een luik open en liet
de mand zakken. Toen liep hij als
een schaduw naar het achterschip,
raapte de moersleutel op, legde die
weg en startte de motor. De dage
raad brak aan toen ze Puerto Jesus
bereikten
Het bleef Waldorf meezitten. Er was
niet alleen een weg van Puerto Jesus*
naar Nicoya, maar er was ook nog
'n bus. En dat was nog niet alles.
De bus reed op dinsdag. Om de een
Voor andere reden die niemand kent,
ligt Nicoya niet aan de baai van
die naam, maar ligt daarentegen
twintig mijl landinwaarts te smo
ren in de hitte. Tussen Nicoya en
Puerto Crisco aan de Grote Oceaan,
dertig mijl recht naar het westen,,
waren geen wegen aangelegd.
Waldorf besloot zich daar pas zorgen
over te maken wanneer hij aan die
dertig mijl toe was. Hij had eerst
belangrijker dingen te doen. Hij
moest bijvoorbeeld de bus zien te
vinden. Waar die zich bevond was
afhankelijk van wat er aan man
keerde. Als er een metalen onder
deel was gebroken, vond je hem bij
de smid. Ala er water nodig was.
vond je hem aan het strand. Als er
getankt moest worden dan gebeur
de dat in de haven op de enige en
belangrijkste steiger.
Ze vonden hem bij de Cantina waar
de chauffeur bezig was zich vol te
laten lopen. Waldorf had nog nooit
eerder een dergelijke bus gezien. Het
leek eigenlijk wei een Ford vracht
wagen met zijschotten uit het mid
den van de jaren dertig, maar dan
zonder de schotten. En dat was het in
werkelijkheid ook. Er waren aan
belde kanten houten banken aange
bracht en aan de bovenkant zorgde
een stuk zeildoek er voor dat de
hitte binnen bleef. Condon hielp hem
met het stouwen van zijn bundels,
waarna ze naar de Cantina gingen.
Het ontbijt bestond uit vis. vers
brood en koud bier. Waldorf had sinds
de vorige dag in het hotel niet ont
beten. Hij propte zich vol. Condon
stelde hem vragen. Zoals: .Waar ga
je heen als je dit verdraaide gat
verlaat?' Of: .Heb je daarginds in
de een of andere verdraaide plaats
misschien vrienden die je verwach
ten?'
Of: .Verdraaid als ik jou was, dan
garandeer ik je dat ik terug zou
gaan naar de plaats waar ik van
daan kwam'. Waldorf luisterde niet.
Zo hij al antwoordde, dan deed hij
dat vaag. Z:jn blik was op de chauf
feur gevestigd en wat hij zag stond
hem niet erg aan.
De man zat op een manier die het
onmogelijk maakte er achter te ko
men of hij nu wel of niet op het
punt stond stomdronken op de grond
te rallen. Toen stond de man op. ,Gaat
er nog een andere bus?' vroeg Wal
dorf.
.Morgen, op dezelfde tijd', vertelde
Condon hem.
,Met dezelfde chauffeur
.Inderdaad'.
De chauffeur liep wankelend naar
de deur. Of hij ging naar het bij
gebouwtje óf de bus vertrok. Het
bleek dat zowel het een als het an
der het geval was.
Waldorf klauterde omhoog en gtog
onder het gescheurde zeildoek zitten.
Condon stond, als goede zeerob, wijd
beens in het stof en keek met half
dichtgeknepen ogen op naar Waldorf.
Waldorf hield niet van afscheid ne
men, zelfs niet van mensen die hem
niet erg sympathiek waren. De mo
tor sloeg aan, pruttelde, sloeg af.
Een nieuwe poging. De derde keer
bleef hij draaien. Ik moet iets
vriendelijks zeggen, dacht Waldorf.
Boven het lawaai uit zei hij, .In de
nood heb lk Je als een verdraaid
goede vriend leren kennen'. En
zwaaide.
Inplaats van terug te zwaaien of te
glimlachen nam Condon nota bene
z'n pet af en maakte een buiging.
Dat verdient hij. dacht Condon; om
dat daar. tot welk kamp hij ook
behoort, een handige kern vertrekt.
De busrit naar Nicoya ging over 'n
steile weg. Iedere diepe kuil, iedere
bocht. Iedere boom langs de weg
maakte hem doodsbang, wanneer hij
ze aan zag komen en vervulde hem
van een vroom gevoel van ontzag ais
ze op de een of andeae witae aan
hem voorbij gingen. Zè deden vier
uur over de twintig mijl. Er werd
vaak gestopt voor passagiers, mense
lijke of andere. Beide soorten wa
ren vriendelijk. Boeren kanppe
Spanjaarden met een lichte huids
kleur en donker haar glimlachten
tegen hem. Schapen likten zijn han
den; honden eveneens. Maar de taal
was een barrière. En je kon niet
eeuwig blijven glimlachen ln die
vreselijke hitte. De ossekarren
maakten de tocht dragelijk. Niemand
had Waldorf er Seta van verteld.
(Wordt vervolgd)
