Tienduizenden in Praag de straat op:
TSJECHEN WILLEN WAARHEID WETEN
Morgen in Bratislava
overleg van 6 partijen
Maandag begint
vredesoverleg
Nigeria-Biafra
Cultureel centrum ,De Halle' in Axel
volgende maand officieel in gebruik
ROCKEFELLER
NUMMER 1
Grafschenner opnieuw actief
Feior met succes
m balkonscène
MOEDER EN
KIND GEDOOD
DOOR PUIN
SCHOORSTEEN
Meisje (19) met
pistool bedreigd
Vandaag
in de
krant...
IN ADDIS ABEBA (ETHIOPIË)
Vier leden van
,Cosa Nostra' ter
dood veroordeeld
Schijn en
werkelijkheid
IN BREDA EN
ROOSENDAAL
Johnny Kraaykamp
in ziekenhuis
OPENING DOOR COMMISSARIS DER KONINGIN IN ZEELAND
OPTREDEN VAN
SETH GAAIKEMA
Veelzijdig
Ingang
Behoefte
Coördinator Eindt
in Biafra
211e jaargan? - no. 180
sj^Ö
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
£muwk Couranli F. van da V
Klefoon «457. Zlerlkie*. r®d 'el J3<6
ilda, P. das Baat ae W. da Patlar. Hoofdradacteun C. da Kok Abor.nernanïtprQa
3647/3843). Mlddalkur». Mark! 51 M. 3841 (b a t rad 2078/3169. adv. 2373). Goaa.
nl oer mm. Minimum par adv. t 5.23. In.ej mad. V/, a farlaf. Kleine adv. (ma*. 8 retell)
Vrijdag 2 augustus 1968
(pagina 4)
il per ratel (min. 1.7S)
Van onze reisredacteur, H. Kolb)
PRAAG Morgen (zaterdag) beginnen in Bratislava nieuwe besprekingen tussen de politieke
leiders van Tsjecho-Slowakije, de Sowjet-Unie, Oost-Duitsland, Polen, Bulgarije en Hongarije.
Dat is het hoogst verrassende resultaat van de onderhandelingen in Cierna, die gistermiddag om
twee uur werden besloten. Zowel president Svoboda, voor radio en televisie, als parlementsvoor
zitter Smrkowsky tijdens een betoging in Praag, hebben benadrukt dat Tsjecho-Slowakije zijn
standpunten tegenover de Russen volledig heeft kunnen handhaven.
Het Tsjechische i
zich hoogst
nig zeggend
vlakke rede van zyn president.
Gistermiddag trok in Praag reeds
de eerste groep demonstranten
naar het gebouw van de radio-om-
roep. Gisteravond verzamelden^
zich tienduizenden op het oude
raadhuisplein in één oorverdoven-
de schreeuw om de waarheid. Daar,
men kunnen spreken over nieuwe
tijden.
Pefiiie
Andere demonstranten hebben gister-
avond een petitie voor partijsecretaris
Dubcek (op het vliegveld met bloemen
en veel applaus verwelkomd) naar het
gefbouw van het centraal comité gebracht
en ook daarin werd verantwoording ge
elst van wat er in Cierna was gezegd.
De besprekingen in Bratislava zul
len, aldus Smrkovsky, niet meer
gaan over de befaamde brief van
Warschau, waarin stopzetting van
de politieke hervormingen werd ge-
eist en Intrekking van de persvrij
heid, doch uitsluitend over verdere
samenwerking. Rusland zou daar
(Zie slot pag. 7 kol. 2)
NEW YORK (AP) Opiniepeilers George GaUup en Louis Harris heb
ben donderdag in een gezamenlijke verklaring bekendgemaakt dat Ae
republikeinse gouverneur Nelson A. Rookefeller van New York duidelijk
de leiding heeft in de verkiezingsstrijd om het presidentschap en voor
staat o pviee-president Hubert Humphrey of senator Eugene J. McCarthy,
beide democraten. Gallup en Harris hebben deze week de uitslag bekend
gemaakt van hun opiniepeilingen die met elJcaar in strijd waren en die de
aanhangers van beide belangrijke republikeinse presidentskandidaten on
middellijk ertoe bracht hun man als de winnaar te bestempelen. Volgens
Gallup was Nixon in staat McCarthy en Humphry te verslaan terwijl
Rockefeller, volgens Gallup, een nek-aan-nek race voert met beide demo
cratische kandidaten. Harris maakte békend dat McCarthy en Humphry
Nixon konden verslaan doch dat beide democraten gemakkelijk door
Rockefeller konden worden verslagen. Gallup en Harris deelden mede hun
gezamenlijke verklaring te baseren op een combinatie van hun onderzoe
ken in julien op de uitslag van een opiniepeiling van Crossley, die in
dienst is van Rockefeller.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////A
MIJNSHEEKENLAND (ANP) De 3«-
Jarige mevrouw Bornkamp-van de
Wulp uit Mijnsheexenland, en liaar
driejarig dochtertje Esther zijn woens
dagmiddag thuis door vallend puin ge
dood.
De heer Bornkamp was met een ze-
DEN HAAG (GPD) Met een pistool ventienjarige jongen op het dak van
in de hand heeft een 29-jarlge monteur de woning bezig met het afbreken van
donderdagmorgen in een woning aan delde schoorsteen. Toen ze met het
Haagse Poeldijksestraat zijn 19-Jarige hakken tot de pannen van het dak
vriendin willen dwingen de prostitutie waren gevorderd, brak het deel van
te gaan beoefenen. Hoewel de man ge-! de schoorsteen, dat schuin over de
dreïgd zou hebben haar dood te zullen open zolder van het huis liep. en dat
e/>hï i.l rtn <i 1 li Vil i i in TÏn nipf LtpPP hlppf ---.....,.„.1 j
schieten als hij zijn
het meisje
straat op.
De inmiddels door voorbijgangers ge
waarschuwde politie arresteerde de
monteur en terwijl agenten de arre
stant fouilleerden, kwam de vader var.
het meisje erbij. Hij ging de monteur
te lijf en er waren negen agenten voor
nodig om de arrestant tegen de woeden
de vader te beschermen. Daarbij is van
de gummiknuppel gebruik gemaakt.
Grafschenner
DE MAN die in het Belgische
Hasselt in de gevangenis zit blijkt
niet de lang gezochte grafschen
ner te zijn. In Roosendaal en Bre
da werden gisteren nl opnieuw
kerken beklad (pag. 1).
Verrassingen
BEN LEIDENAAR, die in het
Limburgse Simpelveld een huis
koaht, kwam voor een aantal on
aangename verrassingen te staan
(pag. 7).
Havenschap
DE ZEEUWS-VLAAMSE kamer
van koophandel is teleurgesteld
over de uitspraak van minister
Bakker van verweer en water
staat dat de instelling van- liet.
havenschap Terneuzen moet
wachten op de gemeentelijke her
indeling (pag. 5).
Fedor en Leijn
FEDOR DEN HERTOG en Leijn
Loeves(jn waren gisteren in het
Olympisch Stadion in Amsterdam
bij de Nederlandse baankam-
pioenschappen (wielrennen) op
merkelijke winnaars (pag. 4).
Binnen- en buitenlands
nieuws: pagina's 1, 3 en 7.
Zeeuws nieuwspagina's 2, 4
en 5.
Financieel nieuws: pagina 11.
Sport: pagina 4.
Radio en tv: pagina 9.
MINISTER: INSPRAAK
BIJ BENOEMING
RIJNMOND-VOORZITER
DEN HAAG (ANP) Minister Beer-
nink van binnenlandse Taken is bereid
de raad van het openbaar lichaam Rijn
mond inspraak te geven b(j de benoe
ming van een nieuwe voorzitter. Al
dus heeft de bewindsman geantwoord
op schriftelijke vragen van de heer
Lems, tweede-kamerHd voor de PvdA
KOSICE De conferentie tussen
de Tsjechoslowaakse e» Russische
leiders in Cierna is donderdag
middag beëindigd. Op de foto
worden partijleider Alexander
Dubcek en premier Cernik op liun
terugweg naar Praug, enthou
siast begroet op het station van
Kosice.
ADDIS ABEBA, LAGOS (DPA, i van de Organisatie voor Afrikaan-
AFP) Het aangekondigde vre-'se Eenheid donderdag in de Ethi-
BOSTON (AFP) Een rechtbank in
Boston, Massachusetts, heeft woens
dag doodvonnissen geveld over vier le
den van ,Cosa Nostra', de Amerikaanse
tak van de internationale misdadigers-
organisatie .Maffia'.
Daarmee kwam een einde aan een pro-.
™eSAetg::5,rV'S"m4S'Sr^ :d'!5',v'!rl<'K hKsen NiSeria en opLsche hoofdstad bekendgemaakt.
door .Cosa Nostra' ter dood veroordeel- 'Biafra zal maandagmiddag onder
Ho rvlnnl-Qoljilrf» KonHe] Ai/Ier Twee van
de Verenigde Staten slaan
partijen en kandidaten de
laatste weken elkaar met de
resultaten van opiniepeilingen
om de oren. Een paar dagen
geleden werd bekend, dat vol
gens Gallup de republikein
Nlxon verreweg de populairste kandi-
daar zou zijn, maar inmiddels heeft
Harris eveneens een machtig bureau
voor opiniepeilingen doen weten dat
recentere onderzoekingen veelmeer m
de richting van Rockefeller wllzen.
Kranten en tijdschriften in de VS nou-
Kden het allemaal nauwkeurig bij, er
worden voortdurend .barometerstanden'
gepubliceerd, zodat men volledig op de
hoogte kan blijven van de wisselingen
in net verkiezingsklimaat. Het eerste
circus van de partijconventies dat
van de Republikeinen begint nu op
stoom te komen en over enkele weken
volgt het tweede, de conventie van de
Democraten. Op de Europese toeschou
wer maakt dat alles een gigantische
en vitale indruk: men heeft neiging om
er jaloers op te worden. Al deze ver
schijnselen wijzen immers op een 111-
tensief-meebeleefde democratie, althans
die suggestie gaat er van uit. Neder
landse politici hebben in de afgelopen
periode dan ook op deze manier gerea
geerd: sommigen hunner bezochten de
Verenigde Staten, bekeken daarbij de
partij-activiteit van dichtbij en kwa
men vol bewondering terug. De vraag
is echter ln hoeverre hier schijn en wer
kelijkheid door elkaar lopen: is de de
mocratie fci de Verenigd-- Staten nu
wel werkelijk zo vitaal als dit uiter
lijk vertoon doet vermoeden?
Wq hebben zo onze twijfels. De af
gelopen weken hadden we gele
genheid her en der door dit uitgestrekte
mud te reizen en er met allerlei men
sen te spreken, maar daarbij kregen
we niet de indruk dat de politieke be
langstelling van menige Amerikaan nu
zoveel groter is dan die van de gemid
delde Nederlander. Zeker, als ergens
een grote politieke vergadering wordt
gehouden, waar een presidentskandi
daat het woord voert, dan zijn daar
vaak duizenden en nog eens duizenden
aanwezig. Maar zegt dat zoveel Die
aantallen moet men met enige relativi
teit bekijken: zij vormen maar een
uiterst gering percentage van de enor
me bevolkingscijfers in de metropolen,
waar dergelijke bijeenkomsten worden
gehouden- Er blijven vermoedelijk pro-
centsgewijs evenveel Amerikanen thuis
ederlanders wanneer het om een
politieke vergadering
gaat. Belangstelling
voor bijeenkomsten is
geen goede graadme
ter die interesse
C.tselijke bendeleider. Twee van
gen levenslang. In de betrokken
staat worden doodvonnissen met de
elektrische stoel voltrokken. De verde
digers hebben hoger beroep aangete
kend.
auspiciën van keizer Haile Selassie
van Ethiopië in Addis Abeba be
ginnen, zo heeft het secretariaat
door een balk gesteund werd, in twee-
en.
Het dochtertje, dat op de zolder aan
het spelen was, werd direct .onder de
brokstukken bedolven. Het puin dm
door het trapgat naar beneden viel,
verwondde de moeder dodelijk.
Roofoverval op
bejaarde man
HANS VAN H. NIET DE JUISTE MAN, WANT
OVERLOON (ANP) Woensdagnacht
omstreeks halftwee is in Overloon een
overval gepleegd in de woning van de
65-jarige H. G., die alleen woont aan de
Vierlingsbeekseweg in Overloon. kprbhp70pker nm half twaalf
Onder bedreiging persten twee mannen, kerKDezoeker om nau twaa"
die het huls waren binnengedrongen, de i schenneilde opschriften,
bewoner een bedrag van plusminus 200!
gulden af en gingen er daarna vandoor, een Viltstift waren aangebraent.
Het politie-onderzoek heeft nog geen re
sultaat opgeleverd.
BREDA (GPD) De man die nn al twee jaar lang graf- en kerk-
schennis pleegt zonder dat de politi ehem te pakken kan krygen is
donderdagmorgen in Roosendaal en Breda weer actief geweest.
In de Sint-Antoniuskerk in de Sint-
Janstraat te Breda ontdekte een
de
die met
'jHct is onmiskenbaar het werk ge-
,Om half elf werd de dienst in de kerk
beëindigd. Om half twaalf werden de
opschriften ontdekt. In dat ene uur
moet de kerkschenner hij schrijft
zelf altijd kerkschender en onderstreept
dan de letter ,d' zijn werk hebben
weest van de grafschenner, meent! gedaan.
Bij het Maria-altaar en de kapel van
waarnemend commissaris Pont- ',Qnze Lieve Vrouw van Altijd Durende
man van de Bredase gemeentepo-
litie. Dit is ook de mening van
hoofdinspecteur Van Osta uit! :k weer, de grafschender'.
I .Satan is onder ons' schreef hij bij de
Heerlen, die het onderzoek in onsdoopkapel en op de treden van de
land steeds heeft geleid en die d°n- hdto^us|S"hakS
derdagmiddag naar Breda kwam kruis getekend.
om zich op de hoogte te stellen. (Zie slot pag. 3 kol. 2)
Haile Selassie was voorzitter van
de OAE-commïssie die in Niamey,
de hoofdstad van Niger, de komen
de besprekingen heeft voorbereid.
Volgens de laatste berichten staan beide
partijen nog steeds op dezelfde stand
punten als die welke zij in mei jl bij het
eerste vredesgesprek in Kampala (Oe
ganda) innamen. Nigeria verlangt dat
Biafra in de federatie terugkeert en
Biafra staat er op dat er pas onderhan
deld wordt als er een bestand in acht
wordt genomen.
In Biafra is men bijzonder ingenomen
met de morele steun die de afgescheiden
staat van Franse zijde heeft gf'
De minister van buitenlandse
Mboe noemde de Franse verklarini
srijd i
zetten.
AMSTERDAM (GPD) Johnny
Kraaykamp is in overspannen toestand
in een ziekenhuis opgenomen. Hij moet
een rustkuur ondergaan.
De vroegere partner van Rijk de Gooijer
is oververmoeid geraakt bij de repeti
ties van het blijspel .Blaffende hon
den bijten niet', waarin hij samen met
Johan Kaart de hoofdrol zou spelen.
gaat is: heeft het Amerikaanse volk
werkelijk een stem bij het bepalen van
de beide presidentskandidaten? We ge
loven van niet. Onze ervaring van de
afgelopen weken heeft ons tevens ge
leerd, dat menige Amerikaan zich daar
van wel degeljjk bewust is.
enkele Amerikaanse kranten stond
onlangs een bijtende cartoon. Mc
Carthy en Rockefeller zag men op die
tekening in gesprek met een mannetje,
voorzien van een groot insigne, waarop
.Delegate'. Hij was één van de mensen
uit het partij-apparaat, de man die er
werkelijk over kan meebeslissen wie er
tenslotte uit de bus komt. Hij zei tot
de belde kandidaten: .Jawel, het volk wH
jullie wel. maar wie van ons is eigenlijk
vóór jullie?' Déér gaat het namelijk om
in dit spel van de kandidaatsstelling: hoe
kan men de partijmachine bespelen, hoe
werken de ingewikkelde machtsstructu
ren in een dergelijke organisatie. Een
grote partijbaas als de democraat Daley,
burgemeester van Chicago, beschikt
over vele duizenden stemmen. Waarom?
Alleen al in de staat Illinois en de stad
Chicago heeft hij de controle over rond
35.000 baantjes. Zo'n man is zeer mach
tig. Zijn Invloed was destijds beslissend
bij de verkiezing van Kennedy tot demo
cratisch kandidaat: Daley zorgde er
voor dat Kennedy de meeste stemmen
kreeg. Omgekeerd: een dergelijk n
-e—ndidaat r
t door een presidentskandi<
i omzichtigheid behandeld, hij
met
AXEL Op woensdag 11 sep
tember aanstaande zal de com
missaris der koningin naar Axel
komen om daar het nieuwe cul
turele centrum ,De Haile' offi
cieel te openen. Het wordt een
feestelyke gebeurtenis met voor
de genodigden een optreden van
cabaretier Seth Gaaikema. Voor
het publiek wordt dit optreden
de volgende dag op 12 sep
tember dus herhaald.
Het is nauwelijks overdreven om te
stellen, dat op het gereedkomen van
,De Haile' met smart wordt gewacht.
Toen vorig jaar de enige grote zaal
in Axel een andere bestemming
kreeg, betekende dat dat het cultu
rele- en verenigingsleven noodge
dwongen op een laag pitje kwam te
staan. Aan deze impasse komt bU
de ingebruikname van het nieuwe
culturele centrum voorgoed een eind
Het is te verwachten, dat het be
schikbaar komen van het gebouw aan
het begin van het seizoen 1968/1969
een uitermate krachtige impuls zal
betekenen voor het culturele- en ge
meenschapsleven.
Met de bouw van ,De Haile' een
naam die herinnert aan het middel
eeuwse schepenhuis dat op vrijwel
dezelfde plaats heeft gestaan. Is nau
welijks een jaar gemoeid g'wees*
Architect R G. Roder.uu g uil
Nijmegen heeft naast het bejaarden
centrum ,De Vurssche' aan het John
F. Kennedyplein niet alleen een bij
zonder fraai, maar ook een uiter
mate veelzijdig gebouw neergezet.
Een vernuftige indeling maakt het
culturele centrum namelijk voor vrij
wel alle doeleinden geschikt. Het
hart van ,De Haile' wordt gevormd
loor de grote zaal met 400 zitplaat
sen- Het achterste gedeelte hiervan
loopt amfitheatersgewijs op. De zaal
is ondiep gehouden, zodat ook de
toeschouwers op de achterste rij nog
van nabij met het gebeuren op het
oneel zijn betrokken.
Het toneel zelf heeft een breedte van
15 meter en een diepte van 8 meter.
De accommodatie en uitrusting Is zo
compleet, dat vrijwel alle stukken
kunnen worden gespeeld. Achter het
eigenlijke toneel bevindt zich een
.achtertoneel' met een laadbordes
voor de aan- en afvoer van décor-
stukken en rekwisiteiten. Er is op
lit T'! tl- o.-cel eveneens ruimste ge
r i filmapparatuur. De
ze fllmcabine, clie zich dus anders
dan in de meeste bioscopen achter
het projectiedoek bevindt, zal voorlo
pig echter worden gebruikt als
kleedkamer. De overige kleedruim
ten bevinden zich onder het toneel
en zyn bereikbaar via een afzon
derlijke trap.
Wat ,De Haile' vooral aan de buiten
zede tot een opvallend gebouw
maakt, is de gedeeltelijk door de to
neelzaal overhuifde hoofdingang. De
ze constructie maakt het mogelijk
om bij slecht weer vanuit een auto
droogvoets het gebouw te bereiken.
De hoofdingang geeft rechtstreeks
toegang tot de foyer, waar tevens
garderobe en toiletruimten zijn ge
situeerd. Vanuit de foyer bereikt men
via een brede trap zowel de vleu
gel waarin een restaurant en kleine
re vergaderzalen zijn gesitueerd als
de grote toneelzaal. Een tweede trap
gaat omlaag en geeft
een beneden vergaderzaal met
plaatsen. Deze zaal stond oorspron
kelijk r.iet op de bouwtekening.
Doordat er niet moest worden ge
heid bleek er echter een loze ruimte
te ontstaan, die werd benut om het
aantal vergaderruimten met één uit
te breiden.
In de afzonderlijke vleugel waarin ook
het restaurant is ondergebracht, be
vinden zich nog twee andere zalen.
In de z.g. voordrachtszaal kunnen
honderd mensen een plaats vinden.
Daarnaast is er een kleine vergader
zaal met 20 tot 30 zitplaatsen.
immers een factor van betekenis,
feite is het politieke systeem van de
Verenigde Staten achttiende eeuws. het
doet denken aan de Republiek der Zeven
Verenigde Nederlanden, zij het dat over
allerlei machinaties heel openlijk wordt
geschreven. Dat is overigens een goede
kant: de openheid en de onverschrok
kenheid waarmee bepaalde excessen
worden onthuld. Maar dat betekent nog
niet dat men nu alleen maar hoera kan
roepen over de politieke democratie In
de VS en met name over de belangstel
ling daarvoor bij de gemiddelde Ameri
kaan Ondanks de spektakelstukken van
de conventies en de omstandige verhalen
in krahten en andere media over massa
bijeenkomsten en wat al niet meer,
neemt de gemiddelde Amerikaanse kie
zer heus met een zo heel vee! actievere
plaats in als de kiezer in Nederland- En
omgekeerd, de politici althans velen
hunner spreken in dezelfde cliché's
als die van ons land. Hier heeft men het
over de verdelende rechtvaardigheid,
daar over nieuw leiderschap, en zowel
hier als daar heeft men de mond vol
over de uitdaging van de toekomst. In
de VS zegt men er dan nog bij: de toe
komst van ,deze grootse natie en dit
fijne volk'.
Als af en toe Nederlandse politici ons
willen doen geloven, dat er in de
Verenigde Staten sprake is van een vi
tale stembusstrijd, waarbij de gehele na
tie is betrokken, dan is dat naar onze
overtuiging een vertekend beeld. Als zij
dan bovendien verklaren dat wij in Ne
derland een voorbeeld kunnen nemen
aan de geïnteresseerdheid van de Ameri
kaan, dan is dat óók een vertekend beeld.
De matheid en de lauwheid die hier zo
vaak worden gehekeld, zijn daar even
eens aan de orde van de dag. Men ver-
kijke zich niet op marcherende majoret
tes. op grote borden en spandoeken, op
massabijeenkomsten. Zij ziin een deel
van de facade. De werkelijkheid daar
achter is niet zo veel beter dan die van
ons land.
Het Is de stichting cultureel cen
trum Axel. in 1966 opgericht met het
doel een gebouw te stichten en te
iloiteren ten behoeve van het ver-
igingsleven en voor de ontplooiing
Mil
enig
(Zie slot pag. 5 kol. 5)
GENèVE (RTR) Aogust Lfndt, die
belaSt Is met de ooèrdinatie van de hulp-,
acties voor de slachtoffers van de bur
geroorlog in Nigeria, is in de nacht van
woensdag op donderdag naar Biafra ge
vlogen. zo heeft het internationale co
mité van het Rode Kruis in Genève don
derdag bekendgemaakt. Aan boord wa
ren ook zeven ton aan hulpgoederen en
enkele artsen van het rode kruis.
