DE BOERDERIJ VAN DE BAZEL MET ONDERGANG BEDREIGD GIGANTISCHE ARBEID VAN EWIJK BEKROOND EREDOCTORAAT MR VAN MET EEN Hogedrukgebied met veel slecht weer 9 Vernieuwing van het B.W. ANVV wordt waarschi ingekrompen JULI LIET ONS IN DE STEEK Barometer was hoopvol... Geen staking in staalindustrie VS KOE VALT VROUW AAN DONDERDAG 1 AUGUSTUS 1968 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT ALBUM VAN FLORlS VOS Een aardig grapje nog over Oud-Bussem: enkele weken ge leden reed bij de hemofilie- kliniek op het landgoed Oud- Bussem een auito uit Den Haag voor. Er stapte een heer uit, met een prachtig album on der de arm. En dat album foto's van de boerderij Oud- Bassem uit 1916, toen hier een hele zomer lang ongeveer 300 Oostenrijkse kinderen wa ren ondergebracht stopte hij een verbaasde zlster in de hand: hierin zullen jullie toch zeker wél geïnteresseerd zijn...' Via de directrice kwam het album tenslotte weer bi) de heer Tjebbes, die in een van de huizen bij de boerderij woont, terecht. Navraag leerde dat een bejaarde Haoena<". die naar België ging verhuiz zijn tuinman had opgedragen wat oude rommel op te ruimen. Bij die rommel' bevond zich het album, Jat de tuinnusn te mooi vond en daarom een bekende liet zien, die hij in historische zaken geïnteresseerd wist. En die ging er mee op zoek tn het Gooi, zodat het album, dat eens eigendom van Floris Vos is geweest (de heer Tjebbes hertknert zich heel goed het 35 of liO jaar geleden wel eens gezien te hebben) via een Haagse rommelzolder en een pientere tuinman weer terugkwam toaar het behoort: boordevol kostelijke foto's, die herinneren aan een episode uit het levon van een van de merkwaardigste Nederlanders van deze eeuw. Het recht is minder statisch dan men denkt' DEN HAAG (GPD) Scher pe trekken, donkere levendige ogen, snelle trefzekere formule ringen: mr O. W. van Ewijk, hoofd van de stafafdeling wet geving nieuw burgerlijk wet boek van het ministerie van jus titie. Bijna vijftien jaar lang houdt hij zich bezig met een van de meest veelomvattende op drachten, die men in dit aan wetten, wetboeken en verorde ningen zo rijke Nederland kan verstrekkende algehele her ziening van het burgerlijk wet boek, het burgerlijk recht. De senaat van de Leddse universi teit heeft de gigantische arbeid van de Wassenaarse jurist, zoals gemeld gehonoreerd met een eredoctoraat in de rechtsgeleerdheid, dat op 16 sep tember. zal worden uitgereikt. Een weinig voorkomende eer. Mr Van Ew(jk is er dan ook trots op. Na tuurlek. Maar hy wentelt er onmid dellijk een groot deel van af naar de man, die in 1947 niet. de vernieu wing van het burgerlijk wetboek be gon: prof. mr E. M. Meyers. Deze eminente deskundige op het gebied UJR niet leed in 1954. werk echter niet voltooien. Hij over- Slnds die tijd werkt mr Van Ewijk dagelijks aan de broodnodige her ziening van honderden 120 jaar oude rechtsregels, die in de loop dei- tijd een hoeksteen van onze beschaving, een bron van zekerheid voor perso nen en zaken werden. De redactie van het burgerlijk wet boek ls zelfs zo drastisch gewijzigd, dat een volstrekt nieuw burgerlijk wetboek tot stand is gekomen. Dat houdt overigens niet in, dat het bur gerlek recht radicaal verandert. Mr Van Ewijk: .Verreweg de meeste punten van het oude burgerlijk wet boek uit 1838 hebben wij kunnen handhaven. Slechts op enkele gebie den hebben wij de inhoud van het recht aan de ontwikkelingen moeten aanpassen'. Een van die veranderin gen in het nieuwe burgerlijk wet boek betreft een ingrijpende verbe tering van de rechtspositie van on echte kinderen. Mr Van Ewijk licht toe:'.Volgens de nieuwe regels krijgt het kind wanneer de moeder la ter huwt in het nieuwe gezin een volledige rechtspositie. Tot dus ver was dat niet altijd het geval, waardoor er geen enkele band tussen het kind en de vader kon ontstaan. Onuitputtelijke bron voor de vernieu wingen in het burgerlijk recht is de rechtspraak. Mr Van Ewijk ,De rechtspraak toetst immers steeds de afzonderlijke rechtsregels aan de actualiteit en geeft er dan een in terpretatie van. Via de rechtspraak hebben we zo een uitstekend beeld gekregen van de veranderde gewoon ten en gewijzigde opvattingen in be paalde gevallen'. De lijst van uitspraken van de Hoge Raad, de jurisprudentie, is dan ook voor een bclangryk deel in het nieu we burgeriyk wetboek verwerkt. De grote rol van de rechtspraak in de aanpassing van het recht is uiter aard ook van belang geweest by de samenstelling van de staf die aan het nieuwe burgerlijk wetboek werkt en heeft gewerkt. Mr Van Ewijk: .Vrijwel alle leden hebben met de praktijk van het recht te maken. Een van hen ia bij voorbeeld mr F. J. de Jong, de vice- president van de Hoge Raad.' Zelf neeft de heer Van Ewijk tot 1946 .praktijk opgedaan'. Hy vertelt: .na myn doctoraal m Deiden ben ik naar het voormalige Nederlamdsch-Indië gegaan als advocaat en procureur. Voordat ik tijdens de Japanse be zetting in een interneringskamp kwam, werkte ik in Makassar en Se- marang. Na de bevrijding wilde ik aanvankelijk terug naar de advoca tuur, maar later accepteerde ik een aanbod om vanuit Den Haag het contact tussen het recht in Neder land en Indaë te onderhouden'. In 1949 trad de heer Van Ewijk in dienst van de republiek Indonesië en was hij een jaar lang als hoofd van de afdeling juridische zaken van het hoge commissariaat in Neder land betrokken bij de totstandko ming van het Indonesisch recht. Hij zegt: ,In het begin heeft Indonesië ons recht vrijwel geheel overgeno men. Nu pas heeft het zich lang zamerhand tot een eigen recht ont wikkeld'. Dat betekent echter niet, dat de Nederlandse invloed is verdwenen. ,Neen', zegt de heer Van Ewijk, ,er ontstaat juist steeds meer contact tussen Indonesische en Nederlandse rechtsgeleerden. Wat dat betreft kan het onlangs gesloten cultureel ver drag een "stap in de goede richting zijn. Na zijn Indonesische tijd werd mr Van Ewijk raadsadviseur van het ministerie van justitie. Kort daarop volgde hij de overleden prof. Meyers op. Vijftien jaar werken aan een nieuw burgerlijk wetboek, vijftien jaar werken aan een nieuw recht, dat tijdens die aanpassing weer aan het verouderen is. .Ach, dat valt wel mee', aldus mr Van Ewijk. .Het recht is minder sta tisch dan de meeste mensen denken. Veel regels zijn nog onverminderd van kracht. Bovendien is een deel van liet burgerlijk recht in de loop der jaren in afzonderlijke wetten ge regeld en aangepast'. Een moeilijk punt in de vernieuwing van het bur gerlijk wetboek is vooral de invoe ring. Mr Van Ewjjk: .Dat vergt veel tijd. Niet alleen zal men alle be staande wetboeken aan de nieuwe grondregels van het burgerlijk recht moeten aanpassen, maar bovendien zullen alle rechtsgeleerden op het nieuwe burgerlijk wetboek moeten .overschakelen'. Bfl oudere juristen ligt dat nogal eens moeilijk. Ouderen zijn niet meer zo gemakkelijk bereid en In staat om jarenlang gevestigde Juridische zekerheden te laten vallen.. Bfl de jonge generatie gaat dat veel soepeler. .Maar ja', zegt mr Van Ewijk. .tijdens colleges en in veel studieboeken wordt dan ook nu al met de nieuwe regels rekening ge houden. Sterker nog: Br is op dit moment zelfs geen boek meer. dat het herziene burgerlik wetboek ne geert. Dat vergemakkelijkt de over gang aanmerkelijk'. Vijftien jaar leven en werken met één kolossale opdracht: een nieuw burgerlijk recht. Wat doet iemand, die zo lang en zo intensief met één onderwerp bezig is geweest, nu die opdracht bijna is voltooid, nu reeds zes van de negen delen van het burgerlijk wetboek ln parlementaire behandeling zyn? Mr Van Ewijk weet het niet: .Eerst dit afmaken'. Eén ding weet hij echter wél en dat Ls niet zo'n prettige zekerheid na vijftien jaar hard werken: Er komt eens een commissie die ,zyn' bur gerlijk wetboek wéér zal moeten herzien. tie van de ANVV /"Algemene Neder landse Vereniging voor Yreemdelin- inverkeer) is in een beslissend sta- ium gekomen. Op 14 augustus zal tijdens een besloten algemene leden vergadering in het Nederlands Con gresgebouw in Den Haag worden ge stemd over een voorstel om de wer ving van toeristen in het buitenland los te koppelen van de ANVV. Het dagelijks bestuur wil dit belang rijke aspect van het werk onderbren gen bij een stichting of een nv. Het bestuur is hiertoe gekomen na bestudering van het rapport dat in haar opdracht door het bureau Bak kenist en Spits en Co. te Amsterdam iaraat en de efficiency ls uitgebracht over de structuur van het VVV-apparaat van de ANVV zelf. Dat rapport adviseert een stichting of een nv in het leven te roepen, dia veel slagvaardiger dus commerciëler kan wenten dan een vereniging met een groot aantal stemgerechtigde le den. De ANW zelf zal waarschijnlijk wor den ingekrompen. Haar taak zal dan bestaan uit het stimuleren en het ac tiveren van de landelijke VW-activi- teiten. (ADVERTENTIE) Water, zon, 'n briesje, hengel, aas, boterhammen en... 'n fles Franka. Goed bekeken van Herman's moeder. Ze weet dat Franka, die échte druivenlimonade, zo lekker en gezond is. gUSSUM (GPD) In het Gooi zijn recentelijk twee bouw werken van één van Nederlands vermaardste bouwmees ters K. P. C. de Bazel gesloopt: het gebouw van de erf- gooiers, dat even buiten Hilversum lag en plaats moest maken voor nieuwe tv-studio's, en de Godelindestichting (voor bejaar den) in Bussum, een cadeautje, dat deze gemeente in 1917 zichzelf schonk bij haar honderdjarige onafhankelijkheid'. Het Gooi is echter nog een derde belangrijk bouwwerk van De Bazel rijk: de vermaarde modelboerderij Oud Bussem, van tol- len-bestormer Floris Vos, die door deskundigen als één van de belangrijkste van De Bazels werken wordt beschouwd omdat hij zich hierin praktisch geheel vrij heeft kunnen uitleven. Deze modelboerderij staat er nog steeds... midden in de bossen op Naardens grondgebied in het hart van het Gooi. Maar niet meer als boerderij, maar als een min of meer triest aandoend pakhuis voor bakkerij-grondstoffen en farmaceutische produk- ten. Foto boven: modelboerderij ,Oud-Bussem'. Inzet: Floris Vos. De matras waarop U wérkelijk uitrustl Van DRAKA. LJltra-modern koeien sche ren' in vooroorlogse da gen op de hofstede Oud- Bussem. De tondeuze werd mechanisch bediend met behulp van een soort draai-orgelwieL (Van onze weerkundige medewerker) Stnat. een zomer in het teken van hogedrukgebieden dan mag men toch aannemen dat hot een mooie, droge, zonnige en vrij warme zo mer is. Dat het ook anders kan, heeft de julimaand ons dit keer gedurende tien dagen laten zien. juist de periode, waarin een groot deel van do bouwvak-vakantie viel. Dagen achtereen gaf de barometer in ons land en geheel West-Europa een hoopgevende hoge stand tus sen 763 en 766 millimeter te zien. Vrijwel in elke zomer is het dan zomers, behalve dit keer. Op woensdag 17 juli kwam er na enige depressie-activiteit een hoge drukgebied van de oceaan opdagen dat spontaan naar de Britse eilan den trok. Tegen' het weekeinde dat hier op volgde waren de vooruit zichten hoopgevend want het zag er naar uit dat dit hogedrukge bied naar de Nooivlzee zou door stoten. Helaas..! Als vastgenageld bleef het centrum dagen achter een boven Ierland en Schotland wat ronddraaien. Daar de lucht vanuit een hogedrukcentrum, op het noordelijke halfrond, met de wijzers van "het uurwerk mee naar uilten stiroomt. la|g West-Europa juist aan de slechte (koude) kant bij een luchtstroom tussen noord west en noord, Storingen I.uiigs deze oostflank van dit ho- gedniUgehied (rokken storingen snel mui IJsland naar de Noordzee en drongen tot het Alpengebied door. Boven het vasteland aangekomen gaven ze vaak fikse buien. Plaat selijk in het noorden van het land in een nacht 30 tot 45 nun regen. Had het hogedrukcentrum zich 200 tot 300 km verder naar het oosten (boven de Noordzteevastgelegd, dan zou de uitwerking bij ons heel wat zomers zijn geweest. Eerst nadat donderdag 25 juli nog een storing met veel wind en omveers buien over Denemarken naar Po len was getrokken, brak het hoge drukcentrum zijn tent boven Schot land af om eindelijk eens iets verder te trekken. Vrijdag 26 juli ging de barometer bij ons op nieuw stijgen en dc wind liep door noord naar noordoost. Dit als be wijs dat het cent/rum van hogedruk zich nu eindelijk de Noordzee op begaf. Tegen het weekeinde viel de wind weg. het werd stabieler met zon en de temperatuur begon na twee weken beneden normaal te zijn ge bleven. weer stijgen. Inmiddels was een deel van de topvakantie periode in ons land bedorven. Te weinig zon en vooral op de eilanden en langs de kust gemid deld te veel wind bij 16 tot 18 gra den. Ook het Alpengebied onder vond de narigheid van deze hard nekkige koude stroming met mid- dagtemperaiuren die soms tussen 13 en 15 graden schommelden. Waren het in veel voorafgaande zomers de depressies die aan de lopende band het zomerweer be dierven, dit keer was het een ho gedrukgebied dat ruim tien d op onze stoep bleef zitten en vertikte aan de vriendelijke uitno diging van tienduizenden vakantie gangers gehoor te geven. De Engelse veerdienst had wel ge lijk. namelijk dat hogedrukgebie- den zouden domineren, maar ge woonlijk verwacht je er dan nok fraai weer van, niet vermoedend dat zo'n dnikeentrum juist boven de Britse eilanden tien dagen een PITTSBURGH fRTR) De dreiging van een landelijke staking van onbe perkte duur in de Amerikaanse staal industrie is dinsdagavond op het laat ste ogenblik afgewend. De vakbond .United Steel Workers', accepteerde een nieuwe arbeidsover eenkomst met een looptijd van drie jaair, die naar verluidt verhoging van het uurloon met 44 cent, meer vakan tie, meer vakantiegeld en betere so ciale voorzieningen in het vooruit zicht stelt. Men verwacht dat de sbaal- prijzen nu omhoog zullen gaan. Camp is ernstig gewond in een zie kenhuis te Oss opgenomen, nadat ze in een weiland vlak bij haar woning in liet Brabantse Haren door een koe was aangevallen. tHet beest wierp de vrouw verschillen de keren met de hoorns tegen de grond en duwde haar tenslotte onder een afrastering door. Dit was haar redding. Toevallige voorbijgangers ontdekten ae vrouw in haar benarde positie en waar schuwden een arts. Mevrouw Van de Coolwijk bleek op vele plaatsen gewond, echter niet levensgevaarlijk. op de plaats rust zou gaan maken. Een wonder dat de weer kundigen in juli met hun prog- iptimistischer wa-i •lijkheid in prak-1 Qe huidige eigenaren (de er ven Floris Vos) weten niet goed wat zij er mee aanmoe ten. 't Is een kostelijk en kost baar bezit, die prachtige boer derij met bijgebouwen en rondom ongeveer vier bunder land, maar de opbrengst is nauwelijks voldoende voor een uiterst minimaal onderhoud. En hoe vind je er een werke lijk zinvolle bestemming voor. Als boerderij (laat staan als modelboerderij) gaat het niet meer midden in het Gooi Door een dissertatie van dr A. W. Reinink (van het prentenkabinet van de Le:dse universiteit), die over De Bazel handelde, is enkele jaren gele den opnieuw de aandacht gevestigd op Oud-Bussem en mede naar aanlei ding daarvan heeft de kring Hil versum van de Bond van Nederland se Architecten (bna) zich zowel tot de gemeente Naarden als tot monu mentenzorg gewend. Gesprekken met laatstgenoemde instanties hebbtv er intussen toe geleid, dat er voorlo pige toezeggingen zijn om De Ba zels werk (boewei in feite nog niet .oud' genoeg) op de monumentenlijst te plaatsen en zelfs om eventueel enkele veranderingen toe te staan, die voor een gebruik van het gebouw bijvoorbeeld als kantoorruimte ge wenst zouden zijn. Daarbij gaat het vooral om wat grotere ramen om binnen beter licht te verkrijgen. De architect G. van der Pol van Veen en L. J. G. M. van Steenhardt Carré oriënteren zich reeds bij de Stich ting Architectenmuseum, waar de ar chieven De Bazel zijn ondergebracht in de hoop daar nog tekeningen en eventueel voorstudies te vinden, die van nut zouden kruinen zijn om ver anderingen aan te brengen, die niet in strijd zouden komen met De Ba zels intenties. GLORIEUZE TIJD Oud-Bussem werd in het begin van deze eeuw als modelboerderij gesticht door Floris Vos en J. van Woensel Kooy. Laatstgenoemde is vrij jong gestorven, zodat de boerde rij vooral door Floris Vos bekendheid heeft gekregen in het gehele land. Op het aangrenzende landgoed Oud- Bussem, waar de heer Van Woensel Kooy woonde, is nu de bekende he- mofilie-kliniek van prof. dr S. van Creveld gevestigd. De boerderij was (gebouwd in de jaren 1903-1906) lange tijd bekend als de unieke model-boerderij' waar men door een voor die tijd ultra moderne bedrijfsvoering absoluut bacterievrlje melk en melkproduk- ten leverde: rauw te consumeren zon der enig gevaar voor de volksge zondheid. Op een gegeven moment had de boerderij van Floris Vos voor de verkoop zelfs elf eigen winkels in verschillende delen van het land. Toen vooral na de oorlog de gehele Nederlandse veehouderij aan veel strengere eisen moest voldoen, had dit modelbedrijf weinig zin meer: de model-boerderij werd als zoda nig Ln 1949 beëindigd en de boerde rij in 1953. Maar de gebouwen (in feite vijf modeistalienherinneren nog altijd aan deze glorieuze tijd. Heel merkwaardig is de afzonder lijk staande zogenaamde .blauwe stal': gebouwd toen men nog meen de, dat voor goede yoghurt heel apart behandeld vee (ook 's zomers op stal, vandaar een blauw geschilderde stal: tegen vliegen) noodzakelijk was. Oud-Bussem is echter nóg meer be kend geworden door zijn stichter en eigenaar Floris Vos: (overleden tij dens de tweede wereldoorlog): een uiterst merkwaardige figuur, die om zijn toch wel wat eigenzinnig en in bepaald opzicht opstandig karakter, welhaast als een voorloper van boer Koekoek te beschouwen is. In de twintiger jaren kwam deze erf- gooier in opstand tegen het bestaan van de toen nog talloze tollen op Nederlandse wegen en zijn .bestor ming' van de tol bij Muiden zlillen vele ouderen zich nog herinneren. Dat was toen nieuws, dat alle frontpagi na's haalde. TOL BESTORMER Een van de tegenwoordige eige naren, de heer T. Tjebbes (stief zoon van Floris Vos), nu wonend in één van de huizen on het grote erf) herinnert zich nog heel goea hoe hij als jongen van een jaar of tien mee ging op die heel ouderwetse vrachtwagen om de tol te .bestor men': de auto was aan de voorzijde met ijzer versterkt en je moest hem staande besturen met een houten stuurwiel. Nog gekker was, dat je een flesje benzine moest meenemen om voor elke start in de cilinder een beetje benzine te kunnen gooi en... Floris Vos kwam, door zijn actie tegen de tollen, later ook in de tweede, kamer en was daar een al evenzeer bekende figuur. Niet in de allereerste plaats door zijn werk in de kamer, maar vooral door de prach tige verhalen, die hij in de koffie kamer kon vertellen. Als Floris daar zat, was de kamer praktisch leeg— Maar om terug te komen op de mo delboerderij van De Bazel: de hui dige eigenaren weten niet hoe zij dit toch zeer belangrijke en in fei te unieke gebouw in stand moeten houden. Een van de mogelijkheden zou zijn er een administratieve dienst of bedrijfskantoor in onder te bren gen, maar daartoe zijn de hiervoor reeds aangeduide veranderingen be slist noodzakelijk. Gelukkig, dat mo numentenzorg op dit punt wed lijkt te willen meewerken. Gedacht wordt reeds aan een eventuele vestiging van de Gooise gewestraad (sa menwerkingsorgaan van de zes Gooi se gemeenten) in de boerderij van De "Bazel, maar voor dat doel is óók het herenhuis op het landgoed aBntam tussen Bussum en 's-Gra- veland ln de markt. Hoe het ook zij: voor het behoud van De Bazelse schepping ls te ho pen, dat op korte tormijn een zin volle bestemming voor Oud-Bussein wordt gevonden. Foto onder: foto uit het teruggevonden album: de mestput van de boerderij was voor de Oostenrijkse kinderen als bad ingericht... (ADVERTENTIE)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1968 | | pagina 9