ACTIVITEITEN
AAN DE RAND
'ÉIN\'125
- PROGRAMMA -
DRIE DAGEN SUPERBOERDERIJ IN DE WILHELMINAPOLDER
9 CARROUSEL
Een spectaculaire attractie op de laat
ste dag van de ZLM-tentoonstelling is
hel optreden van de carrouselgroep
van de Belgische rijkswacht, die
Arnhem. Hij kreeg onder meer op-
behoudens onvoorziene omstandighe
den in België zaterdagmiddag van
kwart voor tot kwart over drie met 40
ruiters in de grote ring een demon
stratie verzorgen De rijkswacht heeft
met de carrouselgroep sedert dertig
jaar de laatste bereden groep in Bel
gië. Tijdens de openbare plechtig
heden levert de groep de koninklijke
geleide te paard.
De tradities van de carrouselgroep
vinden hun oorsprong in de 19de
eeuw, toen de rijkswacht in België
werd geïnstalleerd door troepen van
de Franse Revolutie, ter vervanging
van de oude compagnieën. Drossaards
van de Belgische Vorstendommen. Het
bestaan van de rijkswacht werd in
1831 bekrachtigd en ondanks een ge
stadige aanpassing van de organisatie,
uitrusting en methodes aan de sociale
evolutie, slaagde zij erin het oorspron
kelijk karakter met een bijna uitslui
tend burgerlijke bestemming te be
waren.
SCHILDERS
Boer en landschap in de schilderkunst
is de titel, die een expositie van een
Belgische en drie Nederlandse schil
ders op de ZLM-tentoonstelling heeft
meegekregen. Op die expositie op het
tentoonstellingsterrein in Wilhelmina-
dorp komt werk te hangen van Jits
Bakker uit De Bilt, C. Riemslag uit
Biervliet, Gust Dierik uit Keerbergen
en van de overleden Terneuzense
schilder Huineman. Jits Bakker heeft
voor de ZLM-aanplakbiljetten een fijn
ontwerp geleverd. Hij werd in 1937 in
Renkum geboren en was op de school
voor grafische vakken te Utrecht en de
Academie voor Beeldende Kunsten te
drachten van de Technische Hooge-
school Twente, van de Landbouwhoge
school te Wageningen. Koningin Ju
liana heeft in haar particuliere ver
zameling werk van Jits Bakker.
De heer Riemslag is 47 jaar en kwam
in 1961 als jachtopziener van het
Noord-Brabantse dorp Dongen naar
de Braakman. In het werk van de heer
Riemslag is zijn liefde voor het leven
in bos en veld terug te vinden.
Gust Dierikx werd in 1924 in Mechelen
geboren. Hij bezocht academies te
Mechelen en Brussel en studeerde aan
het Hoger Instituut voor Schone Kun
sten te Antwerpen. Hij is nu leraar
aan de Koninklijke Akademie te Me
chelen. Verschillende van de werken
van Dierikx zijn impressies van het
werk, dat de boerenbevolking in de
Dylevallei in 1966 deed om een over
stroming te voorkomen.
Van de overleden schilder Huineman
zullen vijf werken worden geëxpo
seerd.
POSTZEGELS
Dat een postzegelverzameling is op
te bouwen op het thema .landbouw'
zal blijken uit een expositie op de
ZLM-tentoonstelling van drie Zeeuwse
filatelisten. Hun verzamelingen zijn al
meerdere malen met goud bekroond.
De heer B. C. van Tienhoven uit Goes
toont twee kaders oude poststukken
en afstempelingen van Zeeuwse ge
meenten op oude zegels. De post
stukken zijn van vóór 1850, toen er
nog geen postzegels bestonden.
De heer K. Otte uit Middelburg zorgt
V/OENSDAG 19 JUNI 1968
Tu»*en de opening van de jubilcumtentoon*lfHing van de 7.1.M door de
directeur-generaal van de landbouw, ir J. Wellen, en de Mulling door
Z LM-voorzitter ir. J. Prins liggen in de Wilhelminapolder drie dagen
gevarieerde activiteiten In detail» ïiet het feestprogramma van donder
dag 20. vrijdag 21 en zaterdag 22 juni er zo uit:
DONDERDAG 20 JUNI
8 301800 uur: Openstelling van de ZLM.-land- en tuinbouwter,'.'
stelling te Wilhelminadorp.
10.00 uur: Officiële opening van de tentoonstelling door de pi-
recteur-Generaal van de Landbouw, Ir. J. W. Wellen.
11 30 uur: Ontvangst door het Gemeentebestuur van Kattendijke
van het hoofdbestuur der Z-L.M- in het .Wllhelmlna
huis' te Wilhelminadorp.
14.3015.30 uur: Werktuigenbespreking in de demonstra tie-ring.
18.00 uur: Sluiting van de tentoonstelling.
11.00—21.00 uur: Braderie in Goese winkelstraten.
VRIJDAG 21 JUNI
8 3018.00 uur: Openstelling van de Z.L.M.-land- en tuinbouwtentoon
stelling te Wilhelminadorp.
9.0012.30 uur: Voorkeuringen van de afdeling paarden, rundvee, scha
pen, varkens en geiten op het veekeuringsterrein.
13 1513 30 uur: Voorbrenging van diverse paardenrassen.
13 301345 uur: Voorbrenging van de eerste prijswinnaars v r, de af
delingen rundvee, schapen en geiten.
13 4514.00 uur: Voorbrenging van de eerste prijswinnaar» van de af
deling paarden
14 0014.30 uur: Optreden van de Landelijke ruiters.
14.3014-40 uur: Intermezzo bokkenwagens.
14.4015.00 uur: Muzikaal optreden.
15 0515-20 uur: Voorbrenging van de kampioenen en reserve-kam
pioenen afdelingen paarden, rundvee, schapen en geiten.
15.2515.40 uur: Demonstratie koolzaaddorsen anno...
15.4016.40 uur: Werktuigenbespreking in de demonstratie-ring.
(In verband met het bezoek van H.M. Koningin Juliana
aan de tentoonstelling kan dit programma belangrvk
worden gewijzigd).
18 00 uur: Sluiting van de tentoonstelling
11.00—21.00 uur: Braderie in Goese winkelstraten
JUNI
Openstelling van de Z.L.M.-land- en tuinbouwtentoon
stelling te Wilhelminadorp.
13.3013 45 uur: Ponydemonstraties.
13.4514.15 uur: Muzikaal optreden van de vereniging .Na lang streven'
uit Klaaswaal.
14.1514.30 uur: Demonstratie koolzaaddorsen anno
14.3014 45 uur: Pony demonstra ties.
14.451515 uur: Optreden van de Carrouselgroep van de Belgische
Rijkswacht
15.1516.15 uur: Werktuigenbesprefcing in de demonstratie-ring.
16.1516.30 uur: Ponydemonstraties.
16.3017.00 uur: Muzikaal optreden van de vereniging .Na lang streven'
uit Klaaswaal.
17.0017.20 uur: Prijsuitreiking aan de leerlingen der landbouwhuis-
houdscholen der Z.L.M.
18 00 uur: Officiële sluiting der tentoonstelling door de algemeen
voorzitter der Z.L.M., ir. J. Prins.
10.0018.00 uur: Braderie in Goese winkelstraten.
19.30—11.15 uur: Show van gymnastiekverenigingen uit Goes, van brand
weer en Goese muziekgezelschappen en mars door stad
en taptoe op Grote Markt-
marktpleintje te creëren, waarop oude
ambachtslieden hun werk nog eens
doen. Vrijwel zeker is het, dat er een
mandenvlechter, een nettenboeter, een
koperslager, een spinster, een poppen-
maakster en een oude winkel me»
Zeeuwse babbelaars komen. Verder
heeft de algemeen secretaris van de
ZLM, mr. E. Wage, contact opgenomen
met een wagenmaker, een klompen
maker, een pottenbakster, een hout
snijder en een pruikenmaker. Van deze
laatste ambachtslieden is het nog niet
zeker dat ze komen. He» blijkt vrij
moeilijk om een aantal mensen bij
elkaar te krijgen, die én een oud am
bacht beheersen én het gereedschap
er nog voor hebben en dan ook nog
kunnen en willen komen.
SIERADEN
Een schat aan Zeeuwse sieraden wordt
geëxposeerd op de ZLM-tentoonstel
ling. Mej. A. van der Leeden, mede
werkster van de ZLM richt met behulp
van de stads-archivaris van Goes, me
vrouw Popkema-Van Heiningen een
stand in met sieraden, onderdelen van
Zeeuwse klederdracht en onder meer
oude kerkbijbels. Een voornaam deel
van de expositie is afkomstig ui» de
verzameling van de heer L de Bree
uit Middelburg. Daarnaast stellen par
ticulieren leden van de ZLM
sieraden beschikbaar Voor de bewa
king wordt gezorgd door de Goese
brandweer. Om de kostbaarheid en
onvervangbaarheid van de stukken
zal die bewaking zeer scherp zijn.
's Nachts blijven twee man bij de ex
positie slapen
ARCHEOLOGIE
Een geïmproviseerde expositie van ar
cheologische vondsten en foto's en
tekeningen, die daarop betrekking
hebben is één van de vele omringende
zaken op de ZLM-tentoonstelling. Ir.
J A. Trimpe-Burger uit Aardenburg,
medewerker van de rijksdienst voor
oudheidkundig bodemonderzoek zal
een stand verzorgen met tekeningen
en foto's van opgravingen uit verschil
lende perioden, waarbij onder meer
aandacht wordt besteed aan de
Zeeuwse kastelen Ir. Trimpe-Burger
heeft niet bijzonder veel materiaal ter
beschikking, omdat in dezelfde tijd
het museum in Aardenburg, waarvan
hij conservator is, voor de toeristen
wordt geopend. Bij de vondsten, die
voor een goed deel komen uit de
Romeinse tijd is veel aardewerk en
verder zijn er bouwfragmenten, mun
ten en bronzen stukken.
SHOW TOE
Het valt eigenlijk buiten het ZLM-pro-
gramma, maar zeven Goese vereni
gingen zorgen zaterdagavond 22 juni
voor een klinkend sluitstuk van de
ZLM-feestweek. De Grote Markt is dan
namelijk het centrale punt voor een
avondvullende show van: de harmonie
,Euphonia', het tamboer- en trompet-
terskorps Excelsior', het muziekge
zelschap .Hosanna', de volksdans
groep .Kasporgo', de chr. gymnastiek
vereniging ,OKK' en gymnastiek- en
atletiekvereniging .Volharding' en de
Goese brandweer. Zij zullen op de
markt demonstraties geven, na een
rondwandeling door Goes. Finale
wordt de grootscheepse gezamenlijke
taptoe van .Euphonia', .Excelsior7 en
.Hosanna', van kwart voor elf tot kwart
over elf.
voor zes kaders, kaarten, zegels en
afstempelingen, die betrekking hebben
op de provincie Zeeland: gemeente
wapens, stads- en dorpsgezichten, his
torische onderwerpen, geografische
ligging en middelen van bestaan.
De heer C. J. Bal uit Wilhelminadorp
brengt 32 kaders met zegels, die be
trekking hebben op de land- en tuin
bouw. Het zijn zegels met paarden,
rundvee, schapen, kippen, varkens,
ploegen, trekkers enzovoort
Tijdens de tentoonstelling zullen her
inneringsenveloppen worden verkocht,
gebaseerd op het 125-jarig bestaan
van de ZLM en de Zeelandbrug. Hier
van is slechts een kleine oplage be
schikbaar.
STERRIT
,Zie Zeeland', het thema van de ZLM-
week, is voor de Plattelands Jongeren
Gemeenschap Zeeland aanleiding ge
weest om een sterrit te organiseren,
waardoor de bezoekers van de ZLM-
tentoonstelling Zeeland ook werkelijk
zullen zien. Het eindpunt ervan ligt op
het tentoonstellingsterrein. De start
plaatsen zijn in Dronten voor de deel
nemers uit de IJsselmeerpolder en
omgeving, Westmaas voor Noord- en
Zuid-Holland en Utrecht, Den Bosch
voor Zuid-Nederland en verder zijn er
startplaatsen in Belgisch Vlaanderen
en verschillende punten in Zeeland.
Wie zijn bezoek aan de tentoonstel
ling wil combineren met een aantrek
kelijke rit door Zeeland kan zich voor
de sterrit ook telefonisch opgeven bij
het PJG-secretariaat in het Landbouw-
huis te Goes.
AMBACHTEN
Een stuk verleden wil men op de ZLM-
tentoonstelling terugbrengen door een
Grote landbouwmachines en paarden, ze zullen op de ZLM-tentoon
stelling op 20, 21 en 22 juni naast elkaar staan op het terrein in Wil
helminadorp. Machines en vee komen centraal te staan op de show, die
de ZLM organiseert ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan. Op een
210.000 vierkante meter groot tentoonstellingsterrein zullen de bezoekers
kennis kunnen nemen van het nieuwste op mechanisatie-gebied en op
datzelfde terrein zijn er de trekpaarden, de schapen, koeien, geiten,
varkens en kippen te zien. Een super-boerderij' dus voor drie dagen.
Het terrein is als volgt onderver
deeld: ongeveer 100.000 vierk. m.
voor stands in de open lucht, inclu
sief looppaden en ringen; ongeveer
8.000 vierk. m. overdekte tentoon
stellingsruimte in gebouwen en
houten paviljoens; ongeveer 30.000
vierk. m. voor paarden- rundvee-
en kleinveekeuringen; 80.000 vierk.
m. parkeerterrein. Er komen 220
standhouders: een record-aantal
voor een ZLM-tentoonstelling.
Aan levende have presenteert agra
risch Zeeland: 80 varkens, 200
paarden, waarvan 70 trekpaarden,
50 geiten en 180 koeien. Het zal
voor de laatste maal zijn, dat men
een zo groot aantal trekpaarden bij
elkaar heeft, omdat er steeds min
der van komen
Al in de herfst van 1966 is het
eerste overleg gevoerd met het ge
meentebestuur van Goes over de
mogelijkheid van de jubileum
expositie op het grondgebied van
Goes te houden. Men kon nergens
de nodige show-ruimte en parkeer
ruimte binnen Goes vinden. Afge
zien van het feit, dat de Goese
sportvelden, waarop in 1946 de
expositie werd gehouden, om be
grijpelijke redenen niet voor dit
doel beschikbaar konden worden
gesteld, zouden ze alleen al voor
het geweldige machinepark, dat de
hoofdmoot van de tentoonstelling
vormt, onvoldoende ruimte bieden.
Het ZLM-bestuur en het tentoon-
stellingsbestuur moesten, zich ba
serend op de cijfers van de tot
dusverre grootste tentoonstelling
in Axel in 1965, uitzien naar ter
reinen in de orde van grootte van
7 a 8 hectare met nog eens de
zelfde ruimte aan parkeerterrein.
Die ruimte werd aangeboden door
de directie en het bestuur van de
Koninklijke Maatschappij ,De Wil
helminapolder'. ,De Wilhelmina
polder' stond naast de tweemaal
acht hectare grond voor tentoon
stelling en parkeren een deel van
de bedrijfsgebouwen af voor over
dekte standruimte. Met het oog op
het jubileum van de ZLM werd be
sloten van het gebruikelijke pa
troon bij tentoonstellingen af te
wijken en de algemene ledenver
gadering, officiële ontvangst door
het gemeentebestuur, het officiële
diner enzovoort los te maken van
de show zelf. Deze zaken zijn nu
verplaatst naar maandag 17 juni.
Zoals gezegd: mechanisatie in de
landbouw is het belangrijkste on
derdeel van de tentoonstelling. In
een aparte show op het terrein in
de Wilhelminapolder wordt de
evolutie van het werktuig in de
landbouw over de periode van
1843 tot 1968 uitgebeeld door een
aantal werktuigen, zoals die vroe
ger en nu voor verschillende ge
wassen werden en worden ge
bruikt, in banen te plaatsen. Er
zijn veel oude werktuigen verioren
gegaan maar door medewerking
van leden van de ZLM is men er
toch in geslaagd een goed beeld
van de ontwikkeling in de mecha
nisatie te geven. Zo heeft men voor
de aardappelteelt de poothak, het
pootkleed, en de pootmand of kist
naast de moderne twee-rijige wa
genrooier gezet. Voor de suiker
bietenteelt is er de zaaihak van
omstreeks 1860, de eenvoudige
zaaimachine en de precisiezaai-
machïne van nu. Ook voor de
graanteelt heeft men tal van werk
tuigen bij elkaar gebracht, die eer-
idee geven van de enorme evolutie
in de mechanisatie op dat terrein
Verder worden demonstraties me
verschillende nieuwe machines ge
geven en er is een stuk terrein van
1500 vierk. m. voor een gewassen-
tuin in de vorm van proefveldjes,
waar de bezoekers niet alleen de
bestaande rassen van bekende
kweekbedrijven en landbouwzaad-
firma's kunnen zien, maar ook
kunnen zij er kennis maken met
veelbelovende nieuwe rassen, die -
binnenkort in de handel zullen
worden gebracht.
Kinderen kunnen ook uitstekend
terecht op het tentoonstellingster
rein. Er wordt een speciale kinder-
crash ingericht, waar de koters
van kijkende bezoekers zich met
alle mogelijke soorten speelgoed
kunnen vermaken onder leiding
van leerlingen van de rijkskweek
school voor kleuterleidsters te
Middelburg.
Nog enkele bijzonderheden over de
afdeling paarden op de vrijdag, de
dag van de levende have: In de
eerste plaats komt er een 70-tal
trekpaarden van eigenaars, die lid
zijn van de Koninklijke vereniging
,Het Nederlandse Trekpaard'. Men
wil met de trekpaarden vierspan
nen maken en als het kan acht
spannen. Het .Nederlandse Trek
paard' houdt de keuringen dit jaar
op het tentoonstellingsterrein. Dat
doet ook het .Landbouwpaard'.
Voor die keuring zijn 40 paarden
opgegeven. Verder zijn er dan nog
Fjordenpaarden, New Forestpony's
en Shetlandpony's. Tevens zal een
presentatie worden gegeven van
alle in Zeeland voorkomende paar
denrassen, die in volgorde van
grootte zullen aantreden. Voorop
treden dan aan de representanten
van het Nederlandse Trekpaard, ge
volgd door het Haflingers en ver
der door het Landbouwtuigpaard,
Fjordenpaarden, New Forestpony's,
Welshpony's, IJslanders, Dart
moors en Shetlanders. Keuringen
en rondleidingen van de paarden
wordt afgewisseld door demon
straties van de landelijke ruiters.
