«Hs zonder Koken
Fluoridering van drinkwater
LEZERS SCHRIJVEN
Doe mee aan de
6
ONS FILIAAL MIDDELBURG IS VRIJDAG WEER GEOPEND
Overtuig uzeU
Rpuzenvuashracw
De Witte Reus
is alle vuil de baas.
ER PLEIT VEEL TEGEN..
OOK TEGENSTANDERS AAN
HET WOORD LATEN
De moord op
Robert Kennedy
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 13 JUNI l96g
Reuzenproef!
|i i
Koop een pak Witte Reus
en doe mee aan de reuzenproef!
Als u niet tevreden bent.
krijgt u één keer uw geld terug.
Ja. als u écht niet tevreden
bent, stuur dan het lege pak
met uw bemerkingen I
op naar: de Witte Reus, i
Postbus 1950, Amsterdam enf
u krijgt van ons uw geld terug!
(Deze aktie geldt niet voor
het voordeelpak).
fM
In de PZC van 22-5-'68 kon men het volgende lezen: .Binnenkort
zal in Miden-Zeelan het gesprek beginnen over de eventuele fluori
dering van het drinkwater in dat gebied. Op een voorlichtingsbij
eenkomst zullen deskundigen de kwestie voorleggen aan de leden
van de gemeenteraden op Walcheren en De Bevelanden. Het besluit
fluoridezout aan het drinkwater toe te tvoegen kan als het niet
tegenloopt nog dit jaar vallen. Eerder werd al een voorlichtings
bijeenkomst over deze materie gehouden voor de Schouwse ge
meenteraden. Voordat e enbesluit wordt genomen over de fluoride
ring vraagt de raad van beheer van de waterleidingmaatschappij
Midden-Zeeland een uitspraak van de gemeenteraden over deze
zaak'.
Naar aanleiding hiervan enkele op
merkingen
1. De gemeenteraden moeten dus be
slissen. de gemeenteraadsleden moe
ten dus hun stem uitbrengen. De
Semeenteraadsleden vertegenwoor-
igen de inwoners der gemeenten.
Het is dus zaak dat zowel de ge
meenteraadsleden als de overige in
woners der gemeenten goed voorge
licht zijn. Goed voorgelicht zijn houdt
in zowel de argumenten van de
voorstanders als die van de tegen
standers kennen. In het forum van
de voorlichtingsbijeenkomst op
Schouwen zaten alleen voorstanders.
Een forum met alleen voorstanders
bedrijft mijns inziens geen voorlich
ting, maar propaganda. Daarom zal
er. wil het goed zijn, in het forum
van de voorlichtingsbijeenkomst voor
Midden-Zeeland minstens één des
kundige tegenstander moeten zitten.
Verder zullen de gemeenteraadsle
den. willen zij hun taak goed ver
vullen. niet alleen de boekjes en
brochures, dit .vóór' zijn, maar ook
die .tegen' zijn moeten lezen. Het
zou goed zijn als bovendien zoveel
mogelijk overige inwoners der ge
meenten dit zouden doen.
2. Zijn er dan tegenstanders? Ja..
En zowel in binnen- als in buiten
land. Hier volgen enkele dingen, die
>k las en hoorde. Een Amerikaans
geleerde, integer medicus van naam.
dr G. L. Waldbott. Komt in zijn in
1965 verschenen boek ,a struggle
with titans - forces behind fluori
dation* tot een vernietigend oordeel
over de fluoridering. Dit boek is
gebaseerd op elf jaar onderzoek
naar de invloeden van fluor op het
menselijk lichaam (ir Bloch). Wie
nog voor fluoridering van drinkwater
voelt en hierin beslissingsbevoegd
heid bezit, wordt geadviseerd zich
van te voren met hem in verbin
ding te stellen of van zijn ervarin
gen en wetenschap kennis te nemen,
ëijn volledig adres luidt: dr med. G.
L. Waldbott, Detroit 2, Michigan.
2930 West Grand Boulevard - USA.
Dr Waldbott beschrijft twee geval
len van beginnende chronische ver
giftiging door gefluorideerd drink
water. Een vrouw leed onder andere
aan pijn in het onderste gedeelte
van de wervelkolom, gfbrek aan aan
gebrek aan eetlust, misselijkheid,
maagpijn, moeheid, zo nu en dan
zweren in de mond en voortdurende
hoofdpijn. Gedurende de laatste 7
jaren waren deze symptomen ver
ergerd en zij kon haar werk niet
meer uitoefenen. Bij onderzoek bleek
onder meer dat haar rug hier en
daar stijf en pijnlijk was en dat
haar wervelkolom niet goed was. Een
man had onder andere zwelling en
pijn in de vingers, armen, schouders,
en heupen, maagpijn, gebrek aan
eetlust, diarrhee, hoofdpijn, last met
iets vasthouden en met zien, zijn
benen schenen herhaaldelijk onder
hem in elkaar te zakken en hij was
zeer moe, zodat hij herhaaldelijk
zijn werk moest staken. Op het mo
ment. dat de ziekte begon, wisten
de patiënten niet, dat %:j gefluori
deerd water hadden gedronken. Na
dat zij niet-gefluorideerd water gin
gen drinken en andere sterk fluor -
houdende voedingsmiddelen gingen
vermijden, werden zij weer beter
Na toediening van fluor (onder an
dere dubbelblindproefwerden de
symptomen van de vergiftiging weer
opgewekt.
Prof. Steijn te Pretoria schrijft on
der andere: het innemen van kleine
hoeveelheden fluoride (fluor) over
een lange tijd kan dus veel soorten
ziekten veroorzaken of m de hand
werken. Wij denken vooral aan de
vele zogenaamde heschavingsziek-
ten. zoals allerlei botaandoeningen.
hart- en blodvaat, zenuw-, lever
en nieraandoeningen, trombose, al
lergische aandoeningen, krop en
zelfs kanker en geboorte van gees
telijk en lichamelijk abnormale kin
deren. Er bestaat ook nog twijfel
over het feit of de kunstmatige flu
oridering van drinkwater op de lan
ge duur wel een gunstige uitwer
king op tandcariës heeft.
De oud-directeur van de gezondheids
dienst van de staat Rhode Island
(ÜSA), zelf een medicus, heeft reeds
in een open brief zijn verontschuldi
gingen aangeboden aan de bevolking
van Marblehead over zijn misstap in
deze (namelijk het van overheids
wege doen fluorideren van drink
water). Hij schreef onder meer: .Na
dat ik de afgelopen jaren de resul
taten van de fluoridering hier in
Rhode Island gadegeslagen heb. ben
Lk zeer bepaaldelijk tot de conclu
sie gekomen, dat het cumulatief ef
fect van het toevoegen van fluoride
aan het leidingwater op de duur een
chronische fluoride-vergiftiging ver
oorzaakt, enigszins gelijkend op een
loodverglftiging. Ik betreur het ten
zeerste, dat mij niet het complete
feitenmateriaal vóór en tegen de flu
oridering verstrekt werd, voordat
ik er mijn goedkeuring aan gaf.
van het drinkwater heel anders kan
zijn (andere aanwezige ionen, .mi
lieu' van het water).
Verder zegt hij onder meer: ,Een
wetenschappelijk niet verantwoorde
bemoeienis met de volksgezond
heid'. .Het te verwachten effect
van deze maatregel staat in geen
verhouding tot de mogelijke geva
ren, waarmee gebruikers van gefluo
rideerd water worden bedreigd'. ,Het
is zeer de vraag of de fluoridering
van drinkwater niet juist een aan
tasting van de volksgezondheid zal
blijken te zijn'. .Als de Nederland
se bevolking goed was voorgelicht,
dan zou ze zich in grote mate tegen
de fluoridering uitspreken'. .Toevoe
ging van fluoride aan het drinkwa
ter is een ondemocratische dwang
maatregel'.
Dr J. J. de Vries (Israëlstraat 12,
Utrecht), inondarts. dat wil zeggen
arts, specialist in mond- en tandziek-
ten, heeft de laatste 50 jaar van
zijn leven besteed aan de studie van
het tandbederf. Hij schrijft, dat dat
tot resultaat had, dat hij geen heil
ziet in de fluoridering ter bestrij
ding van de tandcariës. Hij is een
fel tegenstander. .De massamedica
tie wordt de bevolking opgedrongen.
Het is onbegrijpelijk. En de bevol-
behoort het gebruik van medica
menten en prophylactica tot het
terrein, waarop iedere burger in
volledige vrijheid zelfstandig dient
te beslissen. De bestrijding van het
tandbederf hoe belangrijk ook
staat een aanslag op de persoon
lijke vrijheid niet toe.' In Neder
land zijn verder o m tegen fluori
dering: prof dr P. Sorgdrager, aca
demisch ziekenhuis, Utrecht, dr J.
R. Jansma. mondarts te Hilversum
en de bekende televisiedokter, dok
ter A. C. van Swol. Wat ik van het
onder dit punt 2 genoemde niet van
dr De Vries, ir Block of prof Steyn
heb, staat vnl in de zeer ter le
zing aanbevolen brochure van dok
ter G. J. Jdema arts, .Fluoride
ring van drinkwater.' Hierin staat
nog veel meer in verband met de
fluoridering. Deze brochure kost
ongeveer 0.35.
Neveneffect
3. Eén der voorstanders in Zeeland
zei volgens de PZC van 24-5-'68 on
der andere: .Bovendien heeft fluo
ridering als neveneffect, dat het
aderverkalking tegengaat.' Volgens
dr J. J. de Vries spreken Bena-
giano te Rome en anderen tegen,
Uitstel
Ir L. Bloch (Meerstraat 72, -Vaar
den), een scheikundige, die. een diep
gaande studie van de fluoridering
heeft gemaakt, betoogt onder ande
re dat kinderen na fluoridering van
luin drinkwater twee jaar later toch
weer zoveel eariëslanden gekregen
hebben als de leeflijdgenoten al twee
jaar eerder hadden. Wat is daar
mee gewonnen? liet is slechts uit
stel van het tandbederf. Hij zegt
ook. dat slechts kinderen van 0-5
jaar de meeste baat hebben bij liet
fluorgebruik. Van 5-1.8 jaar zou de
invloed steeds geringer zijn, terwijl
men de resultaten bij personen, oude
dan 15 jaar, zou kunnen verwaarlo
zen. En tóch wordt liet leidingwater
een a pothekersd rankje voor allo
mensen, of ze willen of niet. Met
de fluoridering wil men een gevolg
bestrijden. De oorzaak evenwel, dus
de verkeerde voedingsgewoonte,
blijft bestaan. Tegen het argument
van de voorstanders, dat in gebieden
met van nature fluoride in het
drinkwater geen nadelige gevolgen
king zegt bijna Diets', schrijft hij.
Ir Bloch is wetenschappelijk advi
seur van een actiecomité t.e Bussum,
dal werd opgericht, nadat de raad
van deze gemeente de fluoridering
met 22 tegen 5 stemmen aanvaardde.
In drie maanden tijd verzamelde het
comité 4800 handtekeningen van
verontruste inwoners. Dit had tot ge
volg, dat Bussum het besluit nam
om de fluoridering voorlopig niet te
laten doorgaan. Het is nu van de
baan. Andere plaatsen, waar de flu
oridering niet doorging, zijn Den
Haag. Maastricht, Oegstgeest, Bloe
mend aal, Oldenzaal. Doorn. Apel
doorn, Loo.sdrecht. Zandvoort en Bun
schoten. Verzetsacties rijn in En
schedé, Hilversum, Zeist. De Steeg.
Arnhem, Driebergen. Goeree-Over-
f lak koe en Amsterdam. In Frank
rijk, W-Duitsland en Denemarken
it.aan de autoriteiten afwijzend te
genover de fluoridering van het
drinkwater.
Het genootschap voor de rechtsstaat
heeft zich tegen de rechtsgeldig
heid van de methode uitgesproken.
De burgemeester van Leeuwarden,
uir H. A M. van der Meulen zei:
Massale medicatie in verband met
de tandcariës, die geen besmette
lijke ziekte is, zien velen als een
symptoom van de politiestaat.' Bur
gemeester en wethouders van Den
Haag: .Naar de mening van b en w
dat fluoridering aderverkalking te
gengaat. Verder zei deze voorstan
der: ,En zelfs als het waar is, dat
we dooi- fluortoevoegingen aan het
drinkwater de aantasting van het
gebit van jeugdigen maar twee jaar
op kunnen schuiven, dan hebben
we nog wat gewonnen.' Maar ,om
nog wat gewonnen te hebben' gaan
we deze hele zaak toch niet begin
nen, die fluoridering, waaraan vol
gens anderen zoveel nadelen zitten
4. Op vele punten zijn de geleerden
het niet eens. En zolang de geleer
den het op zoveel punten niet eens
zijn, onthoude men zich van maat
regelen, zeker van maatregelen.
niemand zich kan onttrek
ken. Op ander gebied is er vaak
of altijd nog een persoonlijke be
slissing mogelijk, op dit. ge
bied niet. Per persoon en per dag
wordt liet drinkwatergebJulk ge
schat op twee liter. Dat is voo
een gezin van 1-6 personen 8-12 li
ter per dag. Men kan zó wate
drinken, maar men gebruikt watei
ook voor thee, koffie, limonade, ijs,
bij het eten koken (aardappelen,
groente, soep, enz.), bij het brood
bakken en verder in de levensmid
delenindustrie. Met al deze dingen
krijgt men dus fluoride binnen.
5. Het lijkt mij ook juridisch
juist. Stel, dat men iets weet te
gen bv longkanker, door roken ver
oorzaakt, en dat men in het drink
water zou gaan doen. Moeten alle
mensen, ook de niet-rokers, dat dan
njaar binnenkrijgen? Met de fluori
dering is het net zo. Moeten allen,
ook degenen, die streven naar ver
standige voeding en goede verzor
ging van hun gebit, die fluor don
maar binnenkrijgen! En degenen,
dlie niet streven naar verstandige
voeding en of goede verzorging van
hun gebit? Moet ook hun niet de
vrijheid worden gelaten eventueel
liever cariës te krijgen dan fluor
binnen te krijgen Het eerste
kwaad kon wel eens kleiner rijn
dan het tweede. Stel, dat de mo
gelijkheid bestaat om iets als de
pil aan het drinkwater toe te voe
gen. Waar blijft de persoonlijke
vrijheid
6. Wat moeten we doen voor een
goed gebit? Verstandige voeding en
goede verzorging van net gebit (re
gelmatig en goed poetsen en regel
matig tandartsbezoek vanaf het
derde jaar), maar geen fluoride
ring van het drinkwater, dat ieder
een gebruikt.
7. Ir Bloch schrijft: ,Een alterna
tief: Inplaats van onze waterleldin-
Sen te verontreinigen met fluori-
en. zou men aan de ouders fluor-
tabletten kunnen verstrekken. Om
Joed gedoseerd, gefluorideerd
rink- en kookwater te bereiden
moet men zo'n tablet in één zui
ver water oplossen. Zo is iedereen
vrij om zelf te beslissen of men
gefluorideerd water wil gebruiken
of niet. Zo heeft men geen massa
medicatie meer, waarbij iedereen,
of hij wil of niet, of hij in de
leeftijdsgroep, waarvoor het zou
helpen rit of niet. fluor binnen
krijgt, de één meer dan de ander,
omdat de één meer drinkt dan de
ander.
8. Hoe komt het, dat men vaak
niets merkt van mensen, die te
gen zijn? Misschien o a, omdat zij
denken, dat er toch niets te doen
is. Maar dat is niet waar! Er is
wel iets tegen tc doen. Laten al
len, die er tegen zijn, iets doen,
bv er meer over lezen, er op stu
deren, lectuur bestellen, 't brengen
in de politieke partij, waartoe men
eventueel behoort, er met raadsle
den over spreken, contact zoeken
met comités en verenigingen op dit
gebied, do handen ineenslaan
eendracht, maakt macht! niis-
Hchien komen tot de oprichting van
plaatselijke actiecomités, handteke
ningenlijsten, enz., zich in elk ge
val bekend maken. En laten allen,
die niet weten of ze voor of tegen
r.yn, er meer over lezen, liefst- er
op studeren en lectuur bestellen.
J. C. Osterman-Timmers.
Wielingenlaa.n 9,
Ylissingen.
Ieder mens die een ander mens door
geweld of bedrog het leven beneemt,
begaat een misdaad tegon de mens
heid. Zo ook de moord op senator
Kennedy.
Maar een ding moet mij toch van
het hart. Was deze Robert Kennedy
nu zo'n uitzonderlijk groot man da"
het nodig was oin ons via de tv
alles te laten zien wat maar bij
elkaar geharkt kon worden
De minister-president en de minis
ter van buitenlandse zaken moesten
den volke worden getoond om ons
te doordringen van het feit dat
Nederland niet achter bleef in rouw
beklag. Vraaggesprekken met Jon
ge medewerkers van het slachtoffer
moesten ons overtuigen hoe goed.
vooruitstrevend enz. Kennedy wel
was. Ik vraag nuj af of, als een
andere presidentskandidaat dit vre
selijke lot had getroffen, er ook zo
veel ophef over zou zijn gemaakt,
Ongetwijfeld zal wijlen Robert Ken
nedy van goede wil zijn geweest,
maar op de practische uitvoerbaar
heid komt het aan. Het wil er bij
mij niet in dat. wanneer Kennedy
president was geworden, er in de
Verenigde Staten, ja praclisch in
de gehele wereld, zoals min of meer
in diverse uit- en toespraken werd
gesuggereerd, pais en vree zou heer
sen. de armoede weggevaagd zou
worden en gerechtigheid hoogtij zou
vieren. Ik denk hierbij aan de grote
Javaanse dichter en schrijver wijlen
Noto Soeroto, die in één van zijn
fabels in een dialoog tussen het cir-
cuspaard Toerongga en de wijze oli
fant Diranda deze iaatste laat zeg
gen: ,in de tijd der mensen gaan
grote onbegrijpelijke machten hun
eigen gang. die ons schepselen be
zigen als een schaakspeler zijn
stukken. Koningen en heersers wor
den verschoven naar een plan dat
ons ontgaat. Wat betekent .doel
of ,nut?' Zijn de uitvoerders der mas
sa's (van nu) beter dan zij die pn-
gen? Is hun systeem .beter'? Voor
hen is de nieuwe tijd zeker een be
tere. Maar zolang er geen betere
mensen worden geboren, vervallen
nieuwe bewindhebbers in de fouten
der ouderen en nan men de weretó
niet verbeteren. Hoe wilder en oni-
stuimiger de dingen schijnen te ver
anderen, hoe meer zij in de grond
hetzelfde blijvenZie je, vriend
Toerongga, alles verandert en toen
verandert er niets. Tenzij het be
paald ligt in dat Grote Spel, waar
van eeuwen geleden eens een be
roemd Perzisch dichter heeft ge
zongen: Wie waant zich koning,
raadsheer, ruiter, citadel?
Slechts stukken zijn wij m Zijn on
zwarte vlakken
Raadt ge vergeefs uw loop: de spe
ler weet het wel'.
C. Moens
West-Souburg
