BLIKKEN' IN
DE PAS
VAN
STRAK ROOSTER
INTERNAAT VAN ,DE RUYTERSCHOOL'
zaterdagnummer
yvial 8 1968
Iwarte uniformen met witte petten vormen
een dagelijks stadsbeeld in Vlissingen en
omgeving. Het zijn de honderden leerlin
gen van zeevaartschool ,De Ruyter', die
overdag van het internaat uitzwermen en
ach in langgerekte rijen over de boulevard
of via andere wegen schoolwaarts begeven.
Ten paar keer per dag is deze heen- en
veertrekkende beweging op gezette tijden
'e constateren. Want de zeevaartjongens
zijn gebonden aan het strakke en afgeme
ten dagrooster van het internaatsleven.
Eén van onze redacteuren heeft op een dag,
•'in het krieken van de morgen tot de stu
dietijd 's avondsnauwgezet de gedragin
gen en gebeurtenissen in het leven van een
evaartscholier gevolgd.
VLISSINGEN Wie door de week in alle vroegte langs de huizen van het
internaat van zeevaartschool ,De Ruyter' aan de weg te
Vlissingen loopt, ziet ongetwijfeld achter het glas van sommige woonkamers
een zeevaartscholier zitten, eenzaam gebogen over zijn studieboeken. ,Er is
een aantal knapen, dat zich alleen 's morgens fit voelt om te kunnen stu
deren. Die wekken we dan apart. Zó tegen vijven. Beslist niet eerder, want
anders krijgen de jongens niet genoeg nachtrust', vertelt de tweede offi
cier.
Op dit moment is het half zeven. De dienstdoende bootslieden zitten nog
rustig een kopje koffie te drinken in het gebouwtje aan de ingang van de
internaatsgronden. De binnenplaats is nu nog verlaten. Een half uur verder
en het beeld zal volkomen verandert zijn.
Over een paar minuten, precies tien minuten voor zeven, zal een ijselijke
pieptoon met een lichte cadans over het terrein weerklinken als sein, dat
de jongens uit de veren moeten komen.
Alle aansluitingen met de drieënveertig huizen zijn ingeschakeld
een langaangehouden zoemtoon en daarna de sonore stem van de tweede
officier. ,Goeiemorgen heren, het is tijd om op te staan! Goeiemorgen
heren, het is tijd om op te staan!'
Ns dsze eerste opwekking tot wakker worden en op
staan van de onpersoonlijke stem als die van de ,big
brother' volgt vijf minuten later de waarschuwing.
.Heren, er volgt nu controle Heren, er volgt nu con
trole.' Onmiddellijk hierna nemen de bootslieden en
o'e tweede officier met zijn drieën een huizenblok voor
hun rekening.
.Schubert, ben je er uit!?', schreeuwt één van de boot
sen onder een slaapkamerraam. Een onverstaanbaar
gemompel klinkt naar buiten. De bootsman dringt de
huizen één voor één binnen. Tegelijk met het openen
van de achterdeur hoort men een serie krakende bed
den. Halfslaperige zeevaartscholieren in verfomfaaide
pyjama's of in ondergoed strompelen de trappen af.
Allemaal richting keuken om daar een natte lap over
het gezicht te halen. Zich helemaal wassen is niet mo
gelijk, want daar is het tijdsbestek veel te kort voor.
Om vijf minuten over zeven roept de commandostem
door de luidsprekers om: ,nog vijf minuten vóór de
tijd van appèl'.
Haastig worden er broeken aangeschoten, dassen ge
strikt en schoenen gepoetst, want elke zeevaartscholier
moat correct gekleed op het appèl verschijnen. ,Het is
lijd om naar de appèlplaats te gaan. Over twee minu
ten sluiten de deuren.' Ook deze zinnen worden twee
maal herhaald.
Vijfentwintig minuten na het eerste signaal drommen
c'e internaatsjongens als een zwarte massa de sporthal
binnen en stellen zich in rijen per huis op. Tussen de
uniformen vallen de huiselijke donkerrode jasjes duide
lijk op. Aan de hand van lijsten controleert de officier
cf alle jongens wel aanwezig zijn en bekijkt hij ter
loops de kleding op netheid Spoedig kan iedereen
al weer de afmars blazen om naar zijn huis terug te
keren voor de eerste .voedselronde' van de dag= het
ontbijt.
Ook de tijdsindeling na het appèl tot aan het tijdstip
van naar school gaan heeft een kazerneachtige regel
maat, waarin alles exact is getimed. In vlot tempo ziet
men links en rechts de jongelui met broodtrommels
rondsjouwen Dan is het plotseling weer rustig op de
binnenplaats, want in elk huis zitten de jongens aan
tafel te ontbijten.
Tien voor acht word» iedereen weer tot actie gemaand
bun taken in de huishouding te gaan verrichten. En dat
moet tot in de puntjes gebeuren, want elke dag inspec
teert de officier van dient de huizen of alles wel in
orde wordt bevonden. Een dagelijkse conduitestaat met
getallen geeft de waardering aan Minstens een gemid
delde van 45 punten per dag is het vereiste minimum
om tot een totaal van 225 punten per week te komen,
blijven de zeevaartsscholieren onder deze puntensom
dan gaat het ten koste van hun vrije weekends
Elk huis waarin acht machinistenleerlingen of stuur
mansleerlingen, ,de blikken' wonen, kiest daarom een
gezinshoofd die voor hun eigen bestwil een coördine
rende taak uitoefent Hij is bovendien verantwoorde
lijk voor de gang van zaken in zijn huis en spoort
daarom de jongens aan de boel zo goed mogelijk aan
kant te maken.
Verschillen
Toch blijven er verschillen In het ene huis constateert
men duidelijk een veel groter animo om het interieur
gezellig en sfeervol in te richten dan in een ander
Vooral de teamgeest en de persoonlijke instelling
spreken hierin een woordje mee. Het zelfde valt aan
je merken op de tuintjes De ene tuin lijkt een ware
bloemenzee, de ander is een dorre en ruige grasvlakte
Na snel de borden en het bestek te hebben afgewassen
spoed' het gros van de zeevaartschoolleerlingen zich
omstreeks tien voor half negen in de richting van de
boulevard Lange slierten witte petten verdwijnen per
bats, bromfiets of opgepropt in een auto uit het ge
zichtsveld.
Hel luttel aantal overgebleven zeevaartleerlingen
maakt het zich gemakkelijk en geniet van een vrij uur-
!|e. Een deel van de jongens zoekt zijn gymnastiek-
spullen bij elkaar en wandelt rustig in de richting van
de sporthal. Een geweldige ruimte die niet onder doet
voor de Vlissingse sporthal maar zelfs qua oppervlakte
oog groter is. Op een groot licht en zonnig vlak kun
nen de jongens zich uitleven in alle soorten veldspor-
jen, indien het weer buiten spelbreker is. Vandaag is
net weer een beetje wisselvallig, dus wordt de licha
melijke ontspanning die bestaat uit een paar flinke
Partijtjes handbal, binnengehouden. Opvallend maar
talloze knapen beschouwen hun sporfuren als een tijd
waarin je je eens lekker kunt moe sjouwen. Anderen
doen het ogenschijnlijk vooral wat rustiger aan,
want moeheid zou de studiebevattingen kunnen on
dermijnen.
Keuken
In de hypermoderne en kraakheldere keuken heerst
een koortsachtige bedrijvigheid. De koks zijn niet
erg in de steming veel te praten tegen elkaar, laat
staan tegen pottenkijkers die zomaar binnenstappen.
Begrijpelijk, want kilo's en kilo's aardappelen, bergen
groenten en liters soep en yoghurt moeten op tijd
klaar zijn voor de warme lunch.
Het internaat telt vijf koks verdeeld over twee ploe
gen. De ene ploeg staat 's morgens om zeven uur al
paraat in de keuken. De andere ploeg komt halver
wege de middag op. Op dit moment staan chef-kok
B. Meulmeester, kok W. Suwijn en leerling-kok H
Goossen gezamenlijk alle ingrediënten en toebereid
selen te verzorgen. Geen mens moet daarom in de
weg lopen, want hij heeft dan de goede kans vettig
en nattig de keuken weer te verlaten.
Buiten sportactiviteiten en keukenwerkzaamheden is
het internaat over het algemen in stilte en kalmte ge
huld. Wel ziet men de tweede officier de huizen in en
uit lopen. Hij is bezig het onderhoud van het interi
eur te controleren en geeft daarvoor zijn waardering
Soms hetzelfde als door het gezinshoofd opgegeven,
ook wel een paar punten naar beneden afwijkend.
Tussen twaalf en twee begint het weer rumoerig bin
nen de ijzeren hekken te worden. Alle zeevaartjon
gens spoeden zich naar hun huis om de trekkende
honger weer wat te stillen. ,Zeg, wat eten we vandaag?'
.Andijviel' .Alweer andijvie! En nog yoghurt na ook.'
,Met vruchten.' Ja, dat is zeker vanwege het hoge
bezoek.'
Ruw en nonchalant kwakken een paar jongens bor
den op tafel. Echt zo met de bijgedachten: het is
eigenlijk geen werk voor een aankomend zeeman,
maar het moet nu eenmaal.
De strafexpeditie wordt door de eerste officier A. C.
de Kubber uitgevoerd. Gezeten achter zijn bureau
laat hij één voor één, soms zijn ze met zijn tweeën,
de jongens binnenkomen Als de ongeregeldheden het
hele huis betreft, dan moet het gezinshoofd als repre
sentant zich verantwoorden. Officier De Kubber be-
ripst streng maar redelijk de nogal uiteenlopende
euveldaden van de zeevaartscholieren.
,Op het rapport staat dat het de afgelopen nacht bij
zonder lawaaiig in jullie huis was Was dat nou wer
kelijk nodig. Hoe zat dat in elkaar,' vraagt De Kubber.
.Bovendien hebben jullie een officier uitgejoeld en
dat vind ik erg kwalijk', vertel eens op.
,Ja, ziet u, er was een kleine ruzie over zoekgeraakt
bestek en daardoor was het wat joelerig', werpt het
gezinshoofd als excuus tegen. ,Wie waren het precies?'
,Het hele huis heeft er aan meegedaan, meneer.' Na
deze korte woordenwisseling krijgt het gezinshoofd de
toebedeelde straf te horen. ,Eens even kijken. Volgende
week volgende week woensdagavond hebben
jullie van half negen tot half elf verplichte strafstudie.
De jongste jaars hebben strafstudie op zondagavond
Je kunt gaan.'
Nauwelijks is de één vertrokken of de ander staat al
voor de eerste officier. .Waarom hebben jullie hele
maal niets aan jullie huis gedaan?' Geen redelijke
verontschuldigingen volgen ,Van zes lot zeven hebben
jullie allemaal huishoudelijke dienst en zorg dat het
keurig voor elkaar is. Wie onverhoopt niet aanwezig
kan zijn, moet een briefje geven en later terugkomen.'
Verbolgenheit
Lunchtijd
Inmiddels heeft één het voedsel uil de keuken gehaald.
Grote pannen met aardappelen en groenten, een
enorme schaal met yoghurt waarin werkelijk rijkelijk
met schijfjes perzik is gestrooid. En voor allemaal
een stuk vlees. De laatste die een duik in de aardap-
pelpan neemt, ontdekt nog slechts wat kruim. Op
nieuw wordt er wat bijgehaald. Want de indruk be
staat dat er niet karig met het eten wordt gehandeld.
Het warme eten is sober en stevig gezond klaarge
maakt. Nadat de schalen verschillende malen bij
ieder een beurt hebben gehad, wordt er zonder veel
gepraat onderwijl gegeten.
Na de lunch benutten de blikken hun spaarzaam over
gebleven vrije minuten met wat bladeren in tijdschrif
ten of kranten. Een paar zitten met elkaar een sigaretje
te roken en kletsen over één of ander onderwerp.
Weer anderen staan hun huishoudelijk verplichte
taken in de keuken te vervulllen: de afwas en het op
bergen van gerei en bestek. Eén van de jongens pakt
een natte dweil en schuifelt er snel mee tussen tafels
en stoelen door over de vloer Zo. dat lijkt tenminste
weer een beetje.
Na een reeks opwekkingen per geluidsinstallatie ver
dwijnen de meeste zeevaartscholieren weer naar
school. Zij gaan de laatste uurtjes van het lesrooster
volmaken.
Tijdens de middaguren levert een kijkje in de keuken
een rustige aanblik op. Twee koks, A. Jacobs en F.
Fransen, maken gestaag alles voor het avondeten
klaar, dat uit een broodmaaltijd met koffie, worst en
kaas is samengesteld. Tijd voor een saffie schiet er dan
ook ruimschoots over.
Twee zeevaartscholieren zijn de rantsoenblikken van
alle huizen weer op pail aan het brengen, want van
avond kunnen de jongens tegelijk met hef eten hun
wekelijkse rantsoenen ophalen
Hekkenspcri
Klokke half zes zitten alle huizen weer aan tafel om
boterhammen met koffie te verorberen. Het zelfde
ritueel van tafeldekken, rustig eten en afwassen
herhaalt zich. Onder het eten worden nog wat staal
tjes van afgelopen gebeurtenissen en belevenissen
opgerakeld ,lk ben me die avond wel rot geschrokken.
Ja, wist ik veel, dat de boots daar op de loer lag. Ik
wou net over het hek wippen, toen hij me betrapte. Ik
rende terug. Hij heeft me gelukkig niet herkend.' En
meer van dergelijke verhalen volgen elkaar op. Een
natuurlijk verschijnsel, want het leven in een internaat
geeft volgens de jongens af en toe een zeer be
nauwd en bekrompen gevoel. .Voor de lol wil je er wel
eens tussenuitvliegen.'
Tien voor zes galmt de onpersoonlijke stem weer over
het terrein en in de huizen dat de tijd van strafappèl
is aangebroken. Vele namen met het betreffende huis
nummer lanceert ,big brothers' stem door de micro
foon.
In snel tempo volgen de snoodaards elkaar op. Ook
komen diverse jongens om een gunst of een verlof
vragen Plotseling komt er een verbolgen zeevaart
scholier het kantoor binnenstappen en uit zijn toonaard
en woorden blijkt dat hij het helemaal niet eens is
met de strafoplegging voor zijn huis .Moet u 's horen,
meneer Eerste jaars blijven eerste jaars. Ik heb aan
die gein niet meegedaan, merkt de jongeman veront
waardigd op Commentaar van officier De Kubber:
,Dan hadden jullie als oudere jaars maar verstandiger
moeten handelenWeg is de knaap.
Gedurende het strafappèl klinkt ergens in de buurt
van het kantoor glasgerinkel Vluchtig rennen een
paar jongens over het grasveld weg Officier De
Kubber blijft stoicijns zitten en doet alsof hij niets
heeft gemerkt. Ongetwijfeld zal deze gebeurtenis
morgen in het dagrapport staan en op een eerstko
mend strafappèl worden doorgesproken.
Tenslotte is dit onaangenaamste gedeelte van de dag
voorbij en zijn er prettigere dingen te bespreken. De
barcommissie heeft onder supervisie van officier De
Kubber een vergadering, waarin belangrijke kwesties
aan de orde worden gesteld. Precies half zeven zit
een hele ploeg zeevaartleerlingen aan een langgerekte
tafel in een besloten kamer achter de recreatiezaal.
Officier De Kubber zit enigszins teruggetrokken op
een hoekplaatsje, hetgeen geenszins wil zeggen dat
hij zijn stem niet roert.
De vergadering wordt geopend door dc eerste offi
cier. Hii vertelt een voorval, dat afgelopen zaterdag
had plaatsgevonden. Een overigens bekwaam biertap
per had zich onbekwaam gedragen. Voorts was hij
geen lid van de barcommissie, dus had hij nooit ach
ter de bar mogen staan.
Discussie
Een levendige discussie ontwikkelde zich rondom
deze toevallige gebeurtenis. ,Het is een Limburger en
die houdt wel van een pinteke, maar dat is natuurlijk
geen excuus.' .We spreken af dat er voortaan geen
onbevoegden meer achter de tap mogen staan. Ze
mogen zelfs niet tijdelijk de honneurs waarnemen.'
ledereen was het er min of meer wel over eens.
Het volgende punt van de agenda zijn de voorberei
dingen van het grote eindbal op 22 juni. .Wij als
barcommissie zijn er ten zeerste bij betrokken De tij
den blijken direct 'n knelpunt te zijn, want officier De
Kubber vindt één uur 's nachts een aardige tijd om
te stoppen Dit voorstel krijgt echter qeeii bijval en
dus worden vele suggesties te berde gebracht Het
draait er op uit, dat de barcommissie besluit nog een
aparte vergadering te beleggen om alles nog' eens
grondig door te' praten
Na nog een aantal huishoudelijke punten wordt de
bijeenkomst afgehamerd.
Aan de bar en in de recreatieruimte is het behoorlijk
druk Een groep jongens staat aan sport- en spelbak-
ken te spelen. In een andere hoek biljart een stel. Uit
de verte dringen vage tonen van een beatformatie
door, die op een verborgen plekie hun repetoire aan
het instuderen zijn. Ook zitten diverse zeevaartscholie
ren aandachtig naar de televisie te kijken, want Pipo
de Clown maakt weer een avontuur mee
Lekker ontspannend zo'n Pipo, want nog eventjes en
de boeken moeten weer worden opengeslagen. Want
wie 's avonds langs die zelfde internaatshuizen loopt
zal ook dan zeevaartscholieren over hun studie ge
bogen zien.
Kijkje in huize ,Freetown,
Koks zwoegen aan de voedselbereiding
Limonadegelag aan de bar
Inspanning en ontspanning in de sporthal
