POLITIE VAN TERNEUZEN
WERD NOOIT VERWEND
MET HUISVESTING
txti*
DRIE KWART EEUW TUSSEN MARKT EN ROSEGRACHT
VAN WACHTHUISJE, VIA SCHOLEN NAAR
EEN ECHT BUREAU
V&JOAG
7 JUNI 1968
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
TERNEUZEN Vandaag, vrijdag 7 juni, komt Zeelands commissaris der koningin,
mr J. van Aartsen, naar Terneuzen om daar de officiële opening te verrichten van het
nieuwe politiebureau aan de Rosegracht. Het 28 man sterke korps van gemeentepolitie
is dan, na een verblijf van ruim drie weken in het nieuwe gebouw, al weer aardig ver
trouwd met de nieuwe huisvesting en werkruimte. Voor de meeste leden van het korps
betekent het nieuwe bureau wel een enorme verandering omdat zij nog nooit hun werk
hebben kunnen verrichten in een gebouw of lokaal, dat de naam politiebureau' ver
diende. Voor hen en voor hun voorgangers was nimmer iets beters voorhanden dan oude
soms gedeeltelijk verbouwde scholen, een nog oudere kazerne, terwijl het eerste
bureau van politie nu misschien zelfs niet meer zou voldoen als schaftlokaal bij een
bouwproject. Maar dat is nu allemaal verleden tijd. Na het verslijten van 4 bureaus'
in de tijd van ruim 76 jaar, is Terneuzens politiekorps na ondergebracht in een drie ver
diepingen tellend gebouw dat kan concurreren met elk bureau in steden van om en bij
de 20.000 inwoners.
Er is in die drie-kwart eeuw wel het één en ander
veranderd, zowel in Terneuzen als bij deaoèitie van
dit havenstadje langs de Westerschelde. Het was In
het begin van de negentiger jaren van de vorige
eeuw dat eindelijk werd besloten tot de bouw van
een politiebureau, nadat veldwachter Joris Aertsen
(1616-1620) en z'n 25 opvolgers hun .justitieel' werk
gedurende meer dan 275 jaar thuis hadden verricht.
Het was tevens in die tijd dat de legendarische in
specteur C. (Cees) Klaassen zijn intrede in Terneu
zen deed. Het Terneuzense politiekorps bestond toen
uit genoemde Inspecteur, bijgestaan door veldwach
ter L Mullié en agent R. Kurvink.
WACHTHUISJE
De bouw van het eerste bureau werd aanbesteed
op 23 oktober 1891. Maar de raming bedroeg
300.-, terwijl de laagste inschrijver het karwei
wilde opknappen voor 385,-. Daar schrok het
gemeentebestuur van Terneuzen zo van. dat het
werk niet werd gegund. Twee maanden later
werd de bouw opgedragen aan de Terneuzense
aannemer P. A. Mielen voor een bedrag van 365
gulden. Eigenlijk was het gebouwtje van 3 x 3,5
meter niet meer dan een wachthuisje. Sanitair
was er niet in aanwezig zodat m noodgevallen
een beroep moest worden gedaan op de omwonen
den. Als inspecteur Klaassen met iemand een
gesprek onder vier ogen wilde voeren in het ge
bouwtje op de Markt, dan werden de andere agen
ten de straat opgestuurd. Arrestanten werden
opgesloten in de cellen achter en onder het ge
meentehuis. Terneuzen had toen 8500 inwoners.
De communicatie was in die tijd bepaald nog ge
brekkig hetgeen blijkt uit een oud verslag uit die
tijd. In 1900 brandde te Sluiskil bet klooster en de
kerk van de Capucijnen geheel uit. De brand begon
om half elf 's avonds. Eerst om drie uur 's nachts
werd inspecteur Klaassen verwittigd, die twee spui
ten naar Sluiskil dirigeerde waar uiteraard niets
meer te redden viéL
Het korps groeide uit tot 5 agenten, zodat naar
een nieuw bureau moest worden uitgezien. In het
voorjaar van 1903 betrok het politiekorps de ver
bouwde en al ruim 70 jaar oude school aan de
Smkiswal. Het wachtlokaal op de Markt werd ver
kocht voor 62 golden. Uit de geschiedenis van de po
litie van Terneuzen, op papier gezet door de heer
P. J. Baert, blijkt dat de jaarwedde van de inspec
teur van politie in 1912 schommelde tussen 925,- en
1125,- per jaar, terwijl het salaris van de agen
ten minimaal 525,- era maximaal 675,- per
jaar bedroeg.
BEKEND
In die tijd komt men ai namen tegen die vele oudere
Terneuzenaren nu nog bekend in de oren klinken.
Met name die van C. Meulbroek, M. Kwaak en
W. van Doorn. Nog weer later die van J. Sol. B.
van der Wal, G. W. Verbiezen, A. M. Verpoorte,
L. Bierens, A. J. Hage en niet te vergeten de latere
inspecteur M. C. Hack. Wacht- en wisseldiensten
maakten het noodzakelijk dat in 1919 het korps al
werd uitgebreid tot 1 inspecteur en 10 agenten.
Opnieuw moest naar een ander onderkomen worden
gezocht. Men. vond dat in 1922 in de oude Arsenaal
kazerne in de Nieuwstraat. Dat bleek evenwel geen
gelukkige oplossing. Het oude gebouw was voch
tig, zat vol ratten, kortom was totaal ongeschikt.
In 1925 ging het korps over naar de oude school
(alweer!) aan het Schoolplein waar men ruim 42
jaar zou blijven zitten.
KEES KLAASSEN
Op 21 november 1886 werd tot politieambtenaar be
noemd de heer Cornells Klaassen, de latere inspec
teur die tot ver over de landsgrens bekendheid ver
wierf. Kees (zoals hij door iedereen werd genoemd
maar bepaald niet werd aangesproken) Klaassen
kan rustig wordera beschouwd als de man die het
plaatselijk politie-apparaat van Terneuzen heeft
doen uitgroeien ran een veldwachtersniveau tot een
korpe waarvoor menrespeetkon opbrengen. Hij had
enige kennis van de moderne talen, drukte zich voor
al begrijpelijk uit In het Engels en wist zeer han
dig gebruik te maken van de enkele woorden
Spaans, Italiaans, Grieks en Russisch die hij kende.
Wat dat betreft stond hij binnen enkele jaren bekend
als de man die ,alie talen van de wereld' beheerste!
Men zou kunnen zeggen dat hij reeds de kunst ver
stond een imago op te bonwen.
Niet weinig droeg daartoe bij het feit «Jat hij ook
waterschout was en voor het aanmonsteren van zee
lieden zorgdroeg. Ontelbaar waren in «Me jaren de
verhalen die over hem «Je ronde deden HIJ joeg
vechters uiteen, loste helemaal alleen misdrijven op,
deed recherche- en speurwerk, ruste huiselijke en
burentwisten, kende alle inwoners van Terneuzen
tot «Je kleinste kinderen toe en deed het (heel vaak
met succes) voorkomen alsof er ln heel Terneuzen
geen dingen gebeurden waarvan hij geen weet had.
Op 71-jarige leeftijd verliet hij het korpe van ge
meentepolitie van Terneuzen (1 november 1926).
INSPECTEURS
Inspecteur Klaassen werd op 1 maart. 1927 opge
volgd door de heer M. C. Hack, die het korps tot
na de tweede wereldoorlog zou leiden. Dat was in
de tijd van de agenten De Zeeuw, Postma, Ehi-
hard, Bracke en Penne, waarmee we meteen zijn
aangeland bij de oudsten van het huidige politie
korps. Inspecteur Hack ging op 1 april 1947 me*
ontslag nadat zijn gezondheid ernstig had geleden
na gijzeling door de bezetters. Met ingang van de
zelfde datum werd hij opgevolgd door K. Beladen.
Hij is vooral de man geweest die zich heeft bezig
gehouden met de opleiding van het personeel waar
aan steeds hogere eisen werden gesteld (polltiedi-
ploma, talenkennis, lichamelijke vaar«ljghede«, etc.).
In de loop ran 1961 bleek dat inspecteur Reinders
leed aan een ongeneeslijke ziekte waaraan hij op
19 juli 1961 bezw eek.
Op 1 november 1961 werd de heer D. van Ooéjesa
benoemd tot inspecteur-korpschef. Onder zijn lei
ding werd het korps verder gemotoriseerd. Na het
vertrek van de heer Van Ooi jen naar Middelburg
(benoeming tot commissaris) werd op 1 februari
1968 geïnstalleerd de nieuwe hoofdinspecteur-korp»-
chef, de heer E. Hubregtsen. Na het overlij«lien van
inspecteur Reinders en na het vertrek van inspec
teur Vein Ooi jen. werden de politiezaken geruim»
tijd geleid door de adjudant E. Russcheo.
Het korps telt nu 1 hoofdinspecteur-korpschef, 1 ad
judant, 4 brigadiers en 22 agenten. Twee van hen,
een brigadier era een agent maken deel uit van de
afdeling recherche, terwijl verder 1 agent dienst
doet als postcommandant te Sluiskil. Er is dus fi»-
derdaad wel iets veranderd in die ruim 75 jaar tas
sen het korps van Kees Klaassen met zijn wacht
huisje op de Markt en het 28 man sterke korps va*
hoofdinspecteur Hubregtsen in het modern verdie
pingsgebouw aan de Rosegracht.
(Naar gegevens van de heer P. J. Baert).
TERNEUZEN Op de foto het memoe bureau, dat reeds op woensdag 15 mei jl door het 28 man sterke korps van
w gemeentepolitie te Terneuzen, in gebruik werd genomen. Op de voorgrond de gedeeltelijk gedempte kanaalarm
tossen Herengracht en Rosegracht. De toekomstige water party van Terneuzen.
(Foto PZC)
TERNEUZEN Een oud kiekje van de Markt en het tijhaventje, dat zich toen bevond op de plaats waar nu de
Ravenstraat is. Tegen wateroverlast werd de Markt beschermd door een waterkerende muur. Tussen de opening
muur kan men nog juist het houten gebouwtje zien, dat toen (rond de laatste eeuwwisseling) dienst deed
als bureau van politie. De fotograaf zal hébben gestaan schuin links voor het tegenwoordige kantongerechtuiter
aard met het gezicht naar de Markt.
Terneuzen En dit is dan de man die op drie weken na, met minder dan
UZEN In 1927 bestond het Terneuzense politiekorps uit 10 man, namelijk 1 inspecteur, 1 rechercheur en 8 agenten. Kort nadat de heer Hack in jaar deel uitmaakte van de politie van Terneuzen. Inspecteur Kees
als inspecteur-korpschef was geïnstalleerd, werd bovenstaande foto genomen. Staande van links naar rechts: J. C. Sol, A. J. Hage, G. W. Verbiezen, Klaassen. Een man die als gerechtsdienaar veel waardering genoot moe-
B. v. d. Wal, L. Bierens, M. A. Kwaak, A. M. Verpoorte. Zittend van links naar rechts: rechercheur W. van Doorn, inspecteur M. C. Hack en agent vaak ook heel scherp werd bekritiseerd. Dat bracht ztm veelvuldige
J. Witte. Van hen ztjn nog m laven Sol Terneuzen), Verpoorte (Poortugaal) en Hack (Middelburg). functie trouwens mee.
