GEEN BLAD
VOOR
DE MOND
Er gaat leiding
van
de vu uit
SAMEN NAAR DE KERK:
EEN EXPERIMENT
Gods
CJV ZEELAND WIL
MEER SAMENDOEN
KORTGEZEGD
zegen
Zaterdag 27 april 1968
JAC SINKE
(Foto PZC
,AI« op een bepaald moment blijkt dat een CJV-groep geen reden van bestaan
heef», dan zou je het evenals .Ruimte' domweg moeten opheffen'. Voor leden
van het christelijk jongerenverbond (in Zeeland 140 groepen met 1400 acht- tot
zestienjarigen plus 38 groepen met 600 jongeren van 15-16 jaar en ouder plus
ongeveer 250 jongeren in open jeugdwerkgroepen) moet het een zonderlinge,
bijna ketterse uitlating zijn. Die opmerking komt van de provinciale voorzitter
van het CJV, ds H. J. Hemstede (Vlissingen, 33 jaar, vier jaar jeugdleider)
Toch krijgt hij als hij dit zegt geen misprijzende opmerking, geen zorgelijke
blik van de secretaris voor Zeeland en Brabant van het CJV: de Souburger Jac.
Sinke (46)sinds twaalf jaar beroepskracht bij het CJV en daarvoor al ijverig
bezig met CJV-bezigheden.
Het gaat hierom: ,Het CJV wil zich niet
op de voorgrond dringen, wil voorna
melijk service bieden, helpend begelei
den naar de volwassenheid toe. Bewust
maken van de eigen tijd, waarin de jon
geren leven. Men kan het niet meer af
met het bespreken van een bijbelge
deelte, een mentaliteit moet soms wor
den doorbroken, de jeugd moet in eigen
tijdse vormen worden aangesproken. Het
CJV hoeft zich niet te ricnten op de
meest hippe figuren, maar wel moet het
de deuren zo vér mogelijk openzetten.
Als blijkt dat er geen taak meer is, dan
zou het CJV in een bepaalde plaats
moeten worden opgeheven. Maar dén
ook; waar wel een plaats blijkt moet de
zaak ook goed worden aangepakt, met
alle hulpmiddelen die het CJV kan bie
den'. Aldus ds. Hemstede.
Opheffen soms plaatselijk, wat provin
ciaal, de samenwerking?
Weer Hemstede: .Provinciaal moeten
we in de eerste plaats praten met het
GJV, de bond van gereformeerde jeugd
verenigingen. En wat mij betreft ook
bij rooms-katholieken en niet-confessio-
nelen. Eén samenwerkingsvorm. Het he
le jeugdwerk doorlichten'.
De dorpstrek naar de steden ls er niet
zo in Zeeland, niet zo naar Middelburg
en Vlissingen, Goes trekt veel meer jon
geren uit de streek daar. Het CJV moet
zich niet opstellen tegenover de rest.
maar een stukje service verlenen op een
bepaald dorp, een stukje leefbaar jeugd
werk maken (8-12, 12-15 en 16 jaar en
ouder) Bijvoorbeeld: een kleine GJV,
een kleine CJV. Wordt het dan niet
tijd, dat er eens iets samen wordt ge
daan (Weer Hemstede).
Er is dus een taak op de dorpen
,Die is er zeker op heel wat dorpen. Niet
zeggen: kappen en niets doen. Dat is
niet verantwoord. De jeugd moet Ie
ren kritisch Ingesteld te zijn, niet dom
weg aan de leiband lopen. Bovendien:
jongeren willen elkaar ontmoeten, wil
len een centrum waar ze elkaar *zien.
Dan mwt daarvoor worden gezorgd door
Districtssecretaris Sinke: ,We hebben
aan net GJV gevraagd of ze hel paas-
appel samen met ons wilden houden.
Het. GJV wees er op, dat juist die paas-
toogdagen de enige contactmogelijkheid
zijn van hun groepen uit de hele pro
vincie, met alle clubs. Dat willen zij nog
handhaven. Het is gebeurd dat we twee
paastoogdagen hadden in dezelfde stad
Goes. Dit jaar waren wij in Westka-
kapelle en zij in Goes. Provinciaal is er
hel weinig contact, plaatselijk wel. Er
zijn uitwisselingen, men praat samen of
houdt gezamenlijk kerstfeest. Ja, de ge
bondenheid aan de Gereformeerde Ker
ken speelt hier natuurlijk mee. Het is
een kerkelijke, gereformeerde vorming,
die men krijgt en er is een nauwe band
met de kerk.
Het CJV is onafhankelijk van de ker
ken, we hebben inderdaad veel hervorm
de jongeren als lid, maar wij zijn geen
specifiek hervormd jeugdwerk. De her
vormde kerk heeft het eigen werk:
jong volwassenen, jonge gezinnenbewe-
ging bijvoorbeeld. (Hemstede: het CJV
is geen voorportaal van een kerk, maar
in Nieuwvliet* Goes, Wemeldinge, zijn
er weer wel vrije evangelische groepen
bij aangesloten), Sinke: .samenwerking
met de GJV. De gereformeerden moe
ten misschien een grotere stap doen dan
wij, door die kerkelijke gebondenheid.
Landelijk zijn we al verder. De geza
menlijke uitgave passepartout voor de
leiding van jongerensozen, instuiven en
andere vormen van open jeugdwerk,
trekt sterk de aandacht'.
Het CJV kent drie vormen van jonge
renwerk vrije jeugdvorming, open
jeugdwerk en industriewerk. Veel daar
van alleen in de grote steden buiten
Zeeland. Er is vormingswerk en er zijn
DS. HEMSTEDE
domweg opheffen (Foto PZC)
kadercursussen, er is de organisatie van
buitenlandse zomervakanties en van va
kantiekampen. Jongens tien tot en met
twaalf: boerderij in Cadzand, meisjes
twaalf tot en met veertien Koebel.
Renesse, jongens twaalf tot en met
veertien Jaar ook Renesse, tentenkamp).
Er zijn natuurlijk de internationale con
tacten met de Young Women's en de
Young Men's Christian Association,
Ywca en Ymca, bekend daarvan zijn on
der andere de hulp aan vluchtelingen,
aan krijgsgevangenen en ontwikkelings
landen. Dé gehele sociale verzorging
in het leger der Verenigde Staten komt
van de Ymca. Er is een vredeswerk-
groep in ons land van 't CJV.
In Zeeland zijn er plannen de exploi
tatie op zich te nemen van jeugdcen
trum De Honte in Oudelande. In de zo
mer kan er verhuur zijn er worden
deze zomer onder anderen Schotten en
Belgen verwacht en in de winter kun
nen CJV-groepen er weekends houden
en kunnen er kaderconferenties plaats
vinden. Trainingweekeinden voor het
open jeugdwerk zijn er al op Hedenes-
se.
Yerseke praat nog steeds na over de
kaderweekeinden die daar zijn gehou
den, twee jaar achter elkaar. Gezag en
vrijheid en leven vandaag. De gemeente
werd erbij betrokken door een forum
en door gesprekken in huizen met de
mensen, meningen vragen. Hier werd
het werk geactualiseerd. En het heeft
beslist nagewerkt. Want als het erop
aankomt, om bijvoorbeeld betere recrea
tiemogelijkheden voor de jeugd te krij
gen, als het gaat om een legitieme
vraag van de jeugd om een soos
bijvoorbeeld dan zal het CJV geen
blad voor de mond nemen. (Sinke: .Ge
bruik maken van de vrijheid'. Hemste
de: .Misbruik maken we er niet van.
Zó progressief zijn we niet
Men heeft hier en daar met .oudere
kaders' te maken. Met goedwillenden.
die echter sommige bij-de-tijdse zaken
zich niet meer kunnen indenken. Die
zich er niet mee kunnen engageren.
Dan kunnen er spanningen ontstaan.
Tussen kerkeraden en CJV-jeugd bij
voorbeeld. Sinke: .Ergens wilden CJV-
ers een jeugddienst, maar het mocht
niet van de kerkvoogdij. De enige bijdra
ge van die kant was: de jongeren in
strueren hoe ze moesten hengelen in de
dienst'. Hemstede .Strandpastoraat.
Ook soms: een plaatselijke CJV-groep
zei: wij gaan naar het strand, naar de
mensen toe. Van kerkelijke zijde werd
gezegd: op het strand' Daar hoeft niks
te gebeuren. Ze kunnen toch wel in de
kerk komen
Het weekeinde van 11 en li mei sal In het Van
Eeghenhuls in Aardenburg een retraite worden ge
houden over ,Het Avondmaal ale grondvorm van ge
meenschap'. De retraite is bestemd voor predikanten,
gemeenteleden, kerkeraden en gemeente groepen van
zowel de hervormde kerk als van andere kerken in
Zeeland. De leiding hebben de hervormde predikanten
Boonstra, 's-Heer-Hendrikskmderen en Snoep, Den
Haag, voorheen Middelburg.
Vijftig jaar geleden, april 1918, bij de oprichting
van de bond van Nederlandse predikanten, u;as het
maar een nare boel. De nood tn de pastorieën was
groot. Ds Ruitenberg, voorzitter van de gouden bond,
herinnert zich uit zijn jeugd het verhaal van een
predikant, die zich minder kritisch over de Russische
revolutie had uitgelaten dan de kerkvoogden lief was.
Na afloop van de preek zei de kerkvoogd, tevens boer
In goede doen: .Ik denk, dominee, dat ik van 't jaar
niet voldoende aardappels heb om naar de pastorie te
brengen'. De betrokken predikant was één van de eer
ste leden van de hond.
De grootste kerkelijke fusie in de geschiedenis
van de Verenigde Staten was deze week: tussen de
10,3 miljoen leden tellende Methodist en kerk en de Kerk
der Evangelische Verenigde Broeders, die 7.',6.099 leden
telt. De nieuwe kerk heet Geünieerde Methodisten-
kerk.
Het rassenvraagstuk en de vrouw in het ambt zijn
twee onderwerpen van de gereformeerde oecumeni
sche synode, die dit jaar m augustus in Amsterdam
en Lanteren wordt gehouden. De synode duurt een
week en begint maandag IS augustus. Uit Nederland
zijn er afgevaardigden van de gereformeerde en de
Chr. Gereformeerde Kerken
Een constante daling was er in het aantal aan
meldingen voor religieuze orden en congregaties Iti
on-s land, tussen 1950 en 1901. Als de daling doorgaat
zullen er in 1970 geen nieuwe zusters en in 1975
geen nieuwe broeders meer bijkomen Van 1961 tot
1966 trokken 322 broeriers - die de eeuwige gelofte
hadden afgelegd de kloosterdeur achter zich dicht
en .'/32 zusters. Het aantal priesters dat in die period
het ambt verliet lag op ongeveer 200. In 1980 zullen
er ongeveer 2500 priesters minder in actieve dienst
zijn dan nu. In 15 "jaar zal het aantal broeders en
zusters verminderen met 7000. Januari vorig
jaar waren er 30.800 zusters en 67.130 broeders. Van
dit aantal waren er 23.000 tussen de 31 en 65 jaar.
De katholieke theologische hogeschool te Huis ter
Heide zal de begeleiding op zich nemen xxin de rooms-
katholieken, die theologie op zaterdagmiddag aan de
rijksuniversiteit in Utrecht doen. Die zaterdagmiddag
opleiding begint in oktober. Voor de hogeschool gaat
het om het kerkelijk gedeelte van de opleiding, die
thans meer op de Ned. Hervormde Kerk is gericht.
Samen naar de kerk, jong en oud, naar een
kerkdienst, die is voorbereid door een stel
flink bejaarde mensen en een stel jeugdige
jongeren. Samen. Dat betekent: de kerk
dienst heeft elementen van de traditionele
dienst waar de jongeren soms van gru
wen en de dienst heeft elementen van
de jongerendiensten waar de ouderen
soms van rillen. Onderwerp: jong en oud.
botsing of samenwerking een van de
onderdelen van het thema ,Op zoek naar 'n
nieuwe levensstijl', te vinden in het voor
bereidingsmateriaal voor de assemblee
van de Wereldraad van Kerken in Uppsala.
Plaats van het gebeuren: zondagavond a s Nieuwe
Kerk, Middelburg, zeven uur. De jongerendienst
en de avonddienst van de hervormde gemeente
(wijk V) in Middelburg wijken voor dit experi
ment. Fred Bergwerff. jeugdwerkleider in Mid
delburg. ,Men vraagt: sluit de jeugddienst wel
aan bQ kerkdienst, andersom kan je ook vragen:
welke vorm moeten we vinden voor de kerk
dienst om aan te sluiten bij de jeugddienst. Hoe
zou de kerk een opbouwende bijdrage kunnen
leveren aan de nieuwe tijd. We moeten met elk
aar de generatieproblemen in de kerkdienst op
heffen Jongeren uit de jeugddlenstgroep praat
ten over deze dienst net ouderen. Het moest een
kerkdienst worden, waarin ieder zich kan vin
den. De voorbereiding gebeurde door een dame
van 83 jaar. iemand van ongeveer zeventig en
nog een bejaarde Zeeuw, die vele jaren kerke-
raadslid was. Dan waren er een paar represen
tanten uit de generatie dertig toi veertig en en
kele achttien tot éénentwintigjarigen. Ook een
r-k meisje deed mee.
Ervaringen jongeren: graag een aandeel in de
liturgie, actief meedoen; een oudere: hai-dop bid
den van het Onze Vader: nee, geloofsbelijdenis
zingen: ja, zeggen: nee. Ouderen meedoen aan
schriftlezing of gebed: nee, jongeren: ja. Ver
taling van mr Evert Straat; ouderen: niet er
kend, jongeren: graag nooit iets anders meer.
Jongeren: betrokkenheid bij de hele dienst, met
handen en voeten meedoen. Ouderen: de predi
king is het belangrijkste moment. Concessies ge
daan: het experiment is beperkt tot het samen
gaan van twee verschillende vormen van dienst.
De ouderen worden geconfronteerd met een aan
tal elementen uit jongerendiensten, zoals de ge
loofsbelijdenis, die van Duitse Jongeren komt;
de jeugd zal een aantal elementen in deze dienst
missen, zoals een film van twintig minuten als
onderdeel van de preek en een film voordat de
jeugddienst begint.
Zeven uur: .frappant, dat het een heel goede tijd
voor jongeren is. Ik zou graag naar sport in
beeld kijken om half acht, maar in de jeugd
diensten vtnden we toch altijd in de Koorkerk
(wijk V) zon driehonderd jongeren, 's Morgens
tien uur is ook moeilijk: ze zijn naar feestjes
geweest, zullen echt niet om tien uur komen,
wel half elf, elf uur Dat tien uur is nog vastge
prikt op koeiemelktijd' Een dist met respon
sies, een psalm van J. Gélineau (vijf van Géli-
neau, één vers berijmd) schriftlezing door een
oudere en een jongere (Pred. 2:1-11 uit de
nieuwe vertaling en Joh. 21:15-23 uit Straat), in
de dienst der gebeden bidt een jongen voor de
ouderen en een oudere voor de jongeren. Predi
kant is ds J. E. L. Brummelkamp. Muziek: or
gel (traditioneel) en een combo (piano, sax, gi
taar, viool en drums), en een paar nieuwe liede-
Geloofsbelijdenis.
Wij geloven, dat God onze Vader is. De wereld
en ons leven zijn door Hem gemaakt. Hij leidt de
geschiedenis en heeft ook daar macht, maar wij
denken dat Hij niet is.
Wij geloven, dat God mens is geworden in Jezus
Christus. Hij leefde zoals wij, met dit verschil
dat Hij helemaal met God verbonden was. Door
zijn leven heeft HQ ons geleerd, hoe wij met an
deren leven moeten Hij is gedood en begraven-
maar wij weten: Christus leeft. Bij Hem is het
einde ran onze zonde. Samen met Hem heeft
God ons een nieuw leven gegeven. Zelfs de dood
kan ons niet van Hem scheiden.
Wij geloven dat God ons helpt door Zijn Geest.
Zo wil Hij de mensen van alle kerken samen
brengen. Door Zijn Geest geeft HQ ons kracht
om te geloven en de moed om door het vuur te
gaan voor Zijn gerechtigheid en Zijn vrede. Zijn
koninkrijk is onze hoop. Amen
Deze week is te Middelburg voor de tweede keer een bijeenkomst geweest die
belegd was door de vrije universiteit vu te A msterdam, om te spreken over
actuele kernvraagstukken. Een hele reek s van dergelijke vergaderingen is op ver
schillende plaatsen in ons land gehouden. In de hoofdstad stonden theologische
vragen in het middelpunt. Op andere plaatsen stelde men andere vragen aan de
orde, zoals de geologie en Genesis. Uit de grote opkomst blijkt welke grote be
langstelling er i6 voor deze vragen, zeker in de kringen waarop de vu heeft ge
steund. Maar ook buiten deze kringen leven dezelfde vragen, zodat het alleen
maar goed is wanneer ze op zulk een deskundige wijze en openlijk ter sprake wor
den gebracht. Zijn geloof en wetenschap tegenstellingen? Zijn uitkomsten van
wetenschappelijk onderzoek schadelijk, ja zelfs gevaarlijk voor het geloof
Dat deze vergaderingen gehouden worden
hangt mede samen met de beslissing die de
generale synode van de Gereformeerde Ker
ken genomen heeft over de besluiten van de
synode van Assen in 1926. Het is te begrijpen
dat deze beslissing een weerslag heeft gehad
in de Gereformeerde Kerken. Telkens wees-
blijkt het ln een gesprek dat men zich hier
met een zekere vrees in het hart afvraagt:
waar zijn we nu aan toe? Hoe zit het met
het gezag van de bijbel? Wanneer aan het
ene wordt getornd, komt dan niet alles op
losse schroeven te staan En hoe zit het met
de hoogleraren aan de hogescholen die nauw
verbonden zQn met deze kerken en die het
niet onder stoelen en banken hebben gesto
ken dat zij de bovengenoemde beslissing als
de enige juiste zien? Gaan ze nog wel voort
tn gehoorzaamheid aan de Heilige Schrift?
Er zijn met dit alles in de Gereformeerde Ker
ken nog een heiebod vragen meer opgeko
men, die niet alleen in betrekking staan tot
de theologische faculteit en nu denken we
vooral aan de vrije universiteit te Amster
dam. Ook in dit dagblad hebben we de ver
ontruste stemmen kunnen lezen. Het gaat
om de grondslagen waarop, nu een kleine
honderd jaar geleden, de vu is opgebouwd. In
opzet werd zij in 1880 gesticht als een "her
vormde universiteit, in reformatorische, cal
vinistische geest. Het verband van deze uni
versiteit met de doleantie mag als bekend
worden verondersteld. Zij is met de doleantie
meegegaan en sindsdien gedragen, ook finan
cieel gedragen, voornamelijk door het gere
formeerde volksdeel. Over heel ons land zijn
er ruim duizend correspondentschappen en ge
durende al de jaren van haar bestaan hebben
velen zich offers getroost en zich uitgesloofd
wanneer het ging om 4e vereniging voor we
tenschappelijk onderwijs op gereformeerde
grondslage die .hun eigen universiteit' beheerde
en daartoe uit eigen kring directeuren en cu
ratoren koos. Zozeer was deze vu verbonden
met de Gereformeerde Kerken dat zij, naast
de theologische hogeschool van Kampen, die
uit de Afscheiding van 1834 ls voortgekomen,
aan haar de opleiding van predikanten toever
trouwde. En nu is er verontrusting en vraagt
menigeen zich af waar het heengaat met die
theologische faculteit die men, terecht, ziet
als het hart van geheel deze universiteit.
En daarmee samenhangend komt de vraag
op hoe het momenteel staat met de christe
lijke beginselen waarop deze hogeschool een
maal is opgebouwd.
Omdat deze vrije universiteit zulk een grote
.achterban' heeft in ons volk, mag het haar
met onverschillig laten dat er hier de vraag
opkomt: waar gaan wij heen met onze uni
versiteit Daarom alleen reeds is het een goed
besluit geweest van hen die hier leiding ge
ven om het land in te trekken opdat in open
bare vergaderingen een ieder zijn verontrus
ting zou kunnen uiten. Dat het hier de hoog
leraren van de theologische faculteit zijn die
de spits af moeten bijten, is vanzelfsprekend,
want deze faculteit is, zoals reeds gezegd,
het hart van de universiteit.
De vu is uitgegroeid tot een volledige uni
versiteit. Wie wel eens heeft gekeken in de
lokaliteiten waar in de twintiger jaren college
werd gegeven en nu de gebouwencomplexen
in Bultenveldert ziet, heeft vóór zich een stuk
ontwikkeling, uitgroei, die na de tweede we
reldoorlog stormachtig is gegaan. Dit staat
in verband met de ruimere i op den duur ge
hele) financiering door de staat. Ook het
volksdeel dat achter deze hogeschool staat
betaalt daarvoor zQn belastingen. Het getal
der studerenden neemt jaar na jaar toe en
in de loop van de jaren is het percentage van
hen die om zuiver godsdienstige redenen aan
deze universiteit gaan studeren, steeds min
der geworden. Naar een recent onderzoek
heeft uitgewezen, zijn deze zelfs in de min
derheid gekomen Altijd zijn er hervormde
ouders geweest die hun tcinderen naar de vu
hebben gezonden. Nu vindt men er ook r-k
studenten en anderen die zelf niet weten of
ze tot enige kerk behoren De vu is geen al-
gesloten geheel meer. Niemand minder dan
prof. mr. W. de Gaay Fortman, de rector
magnificus, heeft het gehad over eea .aer
formulering van de grondslag tot een evange
lisch fundament'. Dit is ruimer gedacht Aan
een evangelische christelijke universiteit zou
den dan, naast gereformeerden van diverse
kerken en hervormden, ook rooma-kath" ken
als hoogleraar benoembaar kunnen ztjn. Nu is
het nog zo, dat er allerlei aarzelingen zijn b:J
de benoeming van iemand die wel de gerefor
meerde beginselen is toegedaan, maar poli
tiek zich heeft geschaard bijvoorbeeld onder
de naam PvdA. zoals bleek uit het menings
verschil vóór de benoeming van dr. A. Hoo-
gerwerf. Welke ls de betekenis en de waar
de van een christelijke, een gereformeerd-pro
testantse universiteit. Dit wil men behouden.
Maar door de ontwikkelingen waaraan men
zich niet kan onttrekken ls de betekenis van
zulk een hogeschool niet zo maar meer aan te
duiden met de drie formulieren van enigheid.
Daarom zoekt men naar een nieuwe formule
ring van de levensbeschouwelijke grondslag en
ook hier zal de theologische faculteit weder
om leiding moeten geven.
Niet alleen bij de vu staat men voor dezs
vragen, maar eveneens bij de andere univer
siteit die ons land kent welke ls gebaseerd
op een kerkelijke grondslag. We denken hier
natuurlijk aan de rooms-katholieke universi
teit van Nijmegen. Ook daar ls een gesprek
gaande over de godsdienstige grondslag. Ook
deze hogeschool is vanuit de kerk ontstaan
en ook zij ls in den beginne financieel ge
dragen door comités die zich in nagenoeg al
le parochies hebben gevormd. Ook hier zien
we een stormachtige groei en eveneens heeft
men aldaar te maken met een steeds groe
iend aantal studenten welke niet tot de R-K
Kerk behoren. Binnen de universiteit, vooral
STEMMEN UIT
DE KERKEN
onder de studenten, wil men niet meer een
afgesloten geheel. Hier zijn reeds hoogleraren
benoemd waarvan men tevoren wist dat zij
niet konden Instemmen met de grondslagen
van deze universiteit. Thomas van Aquino
is hier niet meer het einde van alle weten
schap. Hier wordt gesproken over ,een radica
le deconfessionalisering1, maar tegelijk wil
men er aan vasthouden dat toch het rooms-
katholicisme de levensbeschouwelijke basis
moet zQn en blijven waardoor deze hogeschool
gedragen wordt. Doch dit mag weer geen
afbreuk doen aan de zelfstandigheid van de
wetenschappen die alhier worden onderwezen
Aan belde universiteiten, te Amsterdam en
Nijmegen, zou men kunnen doen alsof er geen
vuiltje aan de lucht is en als een struisvogel
■Fn kop in het "zand steken, doch daarmee is
men niet klaar en dit zou bovendien een uni
versiteit onwaardig zijn. Op de vergadering
te Middelburg heeft prof. Berkouwer gezegd
dat we niet doodsbenauwd moeten "zijn voor
de problemen die deze tijd ons stelt. Als we
dat inderdaad wel zouden wezen en de jonge
ren zouden bemerken dat dc kerk bang is.
gaat de volgende generatie voor het verbond
Gods verloren. Doch in geen geval mag er ook
een breuk ontstaan tussen de universiteit en
het volk en daarom heeft men in zo breed
mogelQk verband de vragen die er zijn aan de
orde will stellen. We leven niet meer in de
wereld van 1880 en ook niet meer in die van
1940. De kerk en daarmee ook een confessio
nele universiteit zal hiermee rekening moeten
houden.
Wanneer prof. Berkouwer zo nadrukkelijk
spreekt over de jongeren ls het omdat hij met
hen allereerst te maken heeft. Te begrijpen
is dat daartegenover op de vergadering alle
aandacht werd gevraagd voor de ouderen,
voor wie deze ontwikkelingen op theologisch
en ander terrein moeilijker te volgen zijn.
Voor hen zijn avonden als wij er nu twee in
de hoofdstad van onze provincie hebben ge
had, juist bedoeld. Op alle vragen die er le
ven zal er geen bevredigend antwoord voor
een ieder zijn gegeven. Wanneer leeft een
mens ooit met bevredigende antwoorden op al
zijn vragen Niettemin moeten we zeggen
dat we zijn bevestigd in onze overtuiging dat
er van de ra leiding uitgaat en deze heeft
invloed ook buiten de kringen waarop deze
hogeschool voornamelijk heeft gerust.
Spreuken 10:22. L)e zegen des
Heren, die maakt rijk. zwoe
gen voegt er niets aan toe.
Aan iemand die gedurende een
bepaalde tijd van zijn leven
ad>i doofheid leed. maar deson
danks iedere zondag trouw in
de kerk kwam werd eens ge
vraagd wat hij daar eigenlijk
kwam doen. omdat hij er toch
niets van verstaan kon. Het
verrassende antwoord luidde:
ik ontvang toch immers aan
het einde van de dienst de
zegen des Heren!
Die zegen is geen geringe
zaak. De spreukendichter zegt
dat die zegen méér waard is
dan alle -woegen om in de
wereld vooruit te komen. Bui
tensporige inspanning met de
bedoeling in :o kort mogelijke
tijd rijk te worden zal niet
baten. Die rijk willen worden
vallen in een strik. Op dat
streven kan geen zegen rusten
Die rust alleen op het werk
dat als een goddelijke opdracht
vervuld wordt.
De bijbel houdt er altijd re
kening mee. dat het voor
naamste in het leven afhangt
TER OVERDENKING
van God. Wij moeten ons werk
doen, maar of het slagen zal
hangt van God af. Paulus
zegt: ik heb geplant, Apollos
heeft nat gemaakt, maar God
heeft de wasdom gegeven.
God doet het voornaamste. Zo
H.
zegt ook Jezus in de gelijke
nis van he' opschietend graan
(Marcus k) dat het konink
rijk Gods gelijk is aan een
mens die zaad werpt in de
aarde en slaapt en opstaat
van de ene dag i n de andere.
En ondertussen komt het zaad
op en groeit zonder dat hij
weet hoe. De mens zaait, maar
God zorgt voer het belang
rijkste: de groei.
Zo is het tn het hele leven.
Al ons werk zullen we moe
ten doen in hel besef, dat het
alleen slagen kon. wanneer
God zijn zegen daarover ge
biedt. Maar wanneer tce 'dit
weten, dan zullen we ook met
vergeten God om zijn zegen
te vragen en Hem te danken
voor wat we van Hem ver
kregen hebben.
's-Gravenpolder, J. H. Kluiver
